Waardoor worden uw opvattingen gevormd?

ZO’N 2700 jaar geleden tekende een geïnspireerde schrijver de tot nadenken stemmende spreuk op: „Voor de verstandeloze is het aan de dag leggen van een losbandig gedrag als een spel” (Spreuken 10:23). Hoe waar dit is, is vooral duidelijk gebleken sinds de seksuele revolutie. Voordat de panische angst voor aids toesloeg, was de opvatting wijdverbreid dat seks een ’gezelschapsspel’ is en dat seksuele driften bevredigd moeten worden ’ongeacht de gevolgen’. Is deze opvatting veranderd? Niet echt.

De huidige bezetenheid van seks brengt nog steeds „aantrekkingsjunks”, ’seriepolygamisten’ en „seksuele roofdieren” voort, die aanvoeren dat seksuele normen een persoonlijke zaak zijn en dat vrije liefde met een veelvoud van partners normaal is. (Zie het kader „Seksuele levensstijlen” op blz. 6.) Zij beweren dat ’niemand geschaad wordt’ door vrijblijvende seks, zolang het om seks tussen meerderjarigen met wederzijdse instemming gaat. In 1964 betitelde de socioloog Ira Reiss van de State University of Iowa dit als „tolerantie met genegenheid”.

De anglicaanse bisschop van het Schotse Edinburgh denkt er blijkbaar net zo over, want hij zei dat mensen ertoe bestemd zijn veel minnaars te hebben. In een toespraak over seks en christendom verklaarde hij: „Toen God ons maakte, wist hij dat hij ons een ingebouwde geslachtsdrift heeft gegeven om ons zaad te gaan zaaien. Hij heeft ons promiscue genen gegeven. Ik denk dat het onjuist zou zijn als de kerk mensen zou veroordelen die hun instincten hebben gevolgd.”

Is een dergelijke zienswijze gezond? Wat is de prijs van vrije liefde? Brengen kortstondige relaties met een hele reeks seksuele partners bevrediging en geluk?

De mondiale epidemie van seksueel overdraagbare aandoeningen en de realiteit van miljoenen buitenechtelijke zwangerschappen, vooral onder tieners, getuigen van de ondeugdelijkheid van een dergelijke filosofie. Volgens het blad Newsweek worden alleen al in de Verenigde Staten jaarlijks naar schatting drie miljoen tieners besmet met seksueel overdraagbare aandoeningen. Bovendien blijken velen van hen geen „natuurlijke genegenheid” of verantwoordelijkheidsgevoel te hebben tegenover het ongeboren kind dat vaak het gevolg is van hun relatie en willen zij maar snel tot abortus overgaan (2 Timotheüs 3:3). Dat kost het ongeboren kind zijn leven, daar het wreed bij zijn moeder weggerukt wordt. De prijs voor de jonge moeder kan diepe neerslachtigheid zijn en een schuldgevoel dat haar de rest van haar leven kan achtervolgen.

Halverwege de jaren ’90 bedroegen alleen al in Groot-Brittannië de geldelijke kosten van de gevolgen van de seksuele revolutie een verbijsterende $20 miljard per jaar, berekende dr. Patrick Dixon. In zijn boek The Rising Price of Love kwam dr. Dixon aan dit bedrag door de kosten te calculeren van de behandeling van seksueel overdraagbare aandoeningen, waaronder aids; de kosten van het verbreken van langdurige relaties; de kosten voor de gemeenschap van alleenstaand ouderschap; en de kosten van gezins- en kindertherapie. Zoals bericht in The Globe and Mail, een Canadees dagblad, concludeert dr. Dixon: „Een revolutie in seksuele relaties die ons vrijheid beloofde, heeft velen geketend, in een wereld verscheurd door seksuele chaos, tragiek, eenzaamheid, emotionele pijn, geweld en misbruik.”

Maar waarom die voortdurende bezetenheid van seks, de voorkeur voor kortstondige relaties en het staan op vrije liefde zonder aansprakelijkheid? Waardoor wordt deze destructieve bezetenheid, die de afgelopen drie decennia zulke onmiskenbaar slechte vruchten heeft afgeworpen, gevoed?

Pornografie geeft een verwrongen beeld van seks

Gezegd wordt dat de bezetenheid van seks onder meer gevoed wordt door pornografie. Een onverholen seksverslaafde schrijft in de krant The Toronto Star: „Ik ben vijf jaar geleden met roken gestopt, twee jaar geleden met drinken, maar van niets in mijn leven heb ik zo moeilijk kunnen afkomen als van mijn verslaving aan seks en pornografie.”

Hij is er ook van overtuigd dat tieners die aan een geregelde dosis pornografie blootstaan, een verwrongen kijk op seksueel gedrag krijgen. Zij geven uiting aan hun seksuele fantasieën en vinden echte relaties zowel gecompliceerd als lastig. Dat leidt tot isolement en andere problemen, waarvan moeite met het smeden van duurzame liefdesbanden niet het minste is.

De amusementswereld buit seks uit

Een promiscue levensstijl met een veelvoud van seksuele partners, met of zonder boterbriefje, is in de amusementswereld schering en inslag en krijgt veel publiciteit. De liefdeloze en onterende vertoning van seksuele intimiteiten op het doek of scherm voedt de bezetenheid van seks en geeft deze generatie een verwrongen beeld van de menselijke seksualiteit. De amusementsmedia stellen vrije seks vaak ten onrechte gelijk met liefdevolle intimiteit. Fans die persoonlijkheden uit de amusementswereld verafgoden, schijnen geen onderscheid te kunnen maken tussen lust en liefde, tussen kortstondige seksuele affaires en langdurige verbondenheid, of tussen fantasie en werkelijkheid.

Ook de reclamewereld heeft seks maar al te vaak uitgebuit als promotiemiddel. Seks is „een onpersoonlijk goed [geworden], bedoeld om de aandacht op een produkt te vestigen”, zei een sekstherapeut. Adverteerders hebben seks uitgebuit en seksuele expressie geassocieerd met het goede leven, maar ook dat is een twintigste-eeuwse „vertekening van het seksuele perspectief”, merkte het blad Family Relations op.

Veranderende rollen brengen een keer in opvattingen

Het veranderende sociale milieu en de introductie van de anticonceptiepil in 1960 hebben het seksuele gedrag van miljoenen vrouwen ingrijpend veranderd. De pil verleende vrouwen, zo dacht men, seksuele gelijkheid met mannen, een seksuele vrijheid of onafhankelijkheid die nog nooit was bereikt. Net als mannen konden zij nu experimenteren met kortstondige relaties, niet gehinderd door de angst voor ongewenste zwangerschappen. Zwelgend in hun seksuele bevrijding trokken zowel mannen als vrouwen zich niets meer aan van de natuurlijke gezins- en seksuele rollen, zodat die welhaast met uitsterven bedreigd worden.

Een eerste-eeuwse bijbelschrijver zei over zulke mensen: „Zij hebben ogen die vol overspel zijn en die niet kunnen ophouden te zondigen . . . Zij hebben een hart dat geoefend is in hebzucht. . . . Doordat zij het rechte pad hebben verlaten, zijn zij misleid.” — 2 Petrus 2:14, 15.

Seksuele voorlichting op scholen

Een in de Verenigde Staten gehouden onderzoek onder zo’n 10.000 ongehuwde meisjes van middelbare-schoolleeftijd onthulde dat „kennis, afgemeten naar cursussen seksuele voorlichting en zelf aangegeven kennis van geboortenbeperking”, niet van invloed was op het aantal buitenechtelijke tienerzwangerschappen. Desondanks reageren sommige openbare scholen op de epidemie door hun leerlingen gratis condooms aan te bieden, hoewel de meningen daarover zeer verdeeld zijn.

Een door de krant Calgary Herald geïnterviewde zeventienjarige leerlinge van een middelbare school verklaarde: „Het is een feit dat de meeste tieners op de middelbare school seksueel actief zijn . . ., zelfs sommige twaalfjarigen.”

Wat is liefde en verbondenheid?

Liefde, vertrouwen en innige kameraadschap zijn geen automatische bijverschijnselen van een zich spontaan seksueel aangetrokken voelen of het bevredigen van seksuele impulsen. Seksuele gemeenschap op zich kan geen ware liefde teweegbrengen. Liefde en intimiteit ontstaan in het hart van twee mensen die om elkaar geven en eropuit zijn een blijvende relatie op te bouwen.

Kortstondige relaties leiden op den duur tot onzekerheid, eenzaamheid en misschien een besmetting met een seksueel overdraagbare aandoening als aids. Misschien zouden de woorden in 2 Petrus 2:19 een goede karakterisering van de voorstanders van vrije liefde zijn: „Terwijl zij hun vrijheid beloven, zijn zij zelf slaven van het verderf. Want al wie door een ander wordt overwonnen, wordt door hem tot slaaf gemaakt.”

De raad van maatschappelijke verantwoordelijkheid van de Anglicaanse Kerk bracht in juni 1995 een rapport uit onder de titel „Iets om te vieren”. In scherp contrast met de bijbelse raad gaf dit college de kerk het dringende advies „de zinsnede ’in zonde leven’ te schrappen en haar veroordelende houding tegenover degenen die ongehuwd samenwonen te laten varen”, aldus The Toronto Star. Het deed de aanbeveling dat „parochies samenwonenden welkom moeten heten, naar hen moeten luisteren, van hen moeten leren, . . . opdat allen Gods aanwezigheid in hun leven kunnen ontdekken”.

Hoe zou Jezus zulke religieuze leiders hebben genoemd? Ongetwijfeld „blinde gidsen”. En wat zei hij over degenen die zulke gidsen volgen? Hij redeneerde: „Indien nu een blinde een blinde leidt, zullen beiden in een kuil vallen.” Vergis u niet, Jezus verklaarde onomwonden dat „overspel” en „hoererij” behoren tot de ’dingen die de mens verontreinigen’. — Mattheüs 15:14, 18-20.

Hoe kan iemand, en jongeren in het bijzonder, ontkomen aan de bezetenheid van seks, in weerwil van de vele genoemde factoren die seks uitbuiten en er een verwrongen beeld van geven? Wat is het geheim van gelukkige, langdurige relaties? In het volgende artikel wordt speciaal ingegaan op wat ouders kunnen doen om jongeren te helpen zich op de toekomst voor te bereiden.

[Inzet op blz. 5]

Alleen al in de Verenigde Staten worden jaarlijks naar schatting drie miljoen tieners besmet met seksueel overdraagbare aandoeningen

[Kader op blz. 6]

Seksuele levensstijlen

Aantrekkingsjunks: Zij vinden het heerlijk om verliefd te worden en stappen dus van de ene verhouding in de andere zodra de opwinding van de verliefdheid eraf is. De term werd bedacht door dr. Michael Liebowitz van het New York State Psychiatric Institute.

Seriepolygamisten: Dat is de aanduiding die sociologen gebruiken voor mensen die een hele reeks liefdesaffaires doorlopen, de juridische procedures van huwelijk, echtscheiding en hertrouwen incluis.

Seksuele roofdieren: Zij proberen hun seksuele kunnen te bewijzen met een veelvoud van partners, aldus Luther Baker, hoogleraar gezinsstudies en erkend sekstherapeut. De term wordt nu ook gebruikt voor kinderverkrachters.

[Illustratie op blz. 7]

Pornografie werkt verslavend en leidt tot een verwrongen kijk op seksueel gedrag