Hoofdstuk een
Het boek Daniël en u
1, 2. (a) Wat zijn enkele van de ongewone situaties die in het bijbelboek Daniël worden verhaald? (b) Welke vragen rijzen er in onze tijd ten aanzien van het boek Daniël?
EEN machtige koning dreigt zijn wijzen te laten terechtstellen omdat zij niet in staat zijn hem zijn raadselachtige droom te onthullen en te verklaren. Drie jonge mannen die weigeren een torenhoog beeld te aanbidden worden in een extra verhitte oven geworpen, en overleven het. Tijdens een feest zien honderden een hand mysterieuze woorden op een paleismuur schrijven. Kwaadaardige samenzweerders bewerken dat een oude man in een leeuwenkuil wordt geworpen, maar zonder een schrammetje komt hij er weer uit. Een profeet van God ziet in een visioen vier beesten, en hun betekenis strekt zich over duizenden jaren in de toekomst uit.
2 Dit zijn slechts een paar van de verslagen die worden aangetroffen in het bijbelboek Daniël. Verdienen ze serieuze beschouwing? Hoe zou dit eeuwenoude boek relevant kunnen zijn voor onze tijd? Waarom zouden wij ons bezig moeten houden met gebeurtenissen die zo’n 2600 jaar geleden plaatsvonden?
DANIËL — EEN OUD BOEK VOOR ONZE TIJD
3, 4. Waarom maken velen zich terecht zorgen over de toekomst van de mensheid?
3 Veel van het boek Daniël draait om het thema wereldheerschappij, een onderwerp dat thans van het grootste belang is. Welhaast iedereen zal ermee instemmen dat wij in moeilijke tijden leven. Dagelijks bestoken de nieuwsmedia ons met onplezierige herinneringen aan het feit dat de maatschappij wegzinkt in een moeras van onoplosbare problemen — en dat ondanks opmerkelijke prestaties op het gebied van wetenschap en technologie.
4 Neem nu alleen deze feiten: De mens heeft op de maan gelopen, maar op zijn eigen planeet kan hij op veel plaatsen niet op straat lopen zonder bang te moeten zijn. Hij kan een huis inrichten met allerlei moderne gemakken, maar hij kan niet het tij keren van uiteenvallende gezinnen. En hij kan het informatietijdperk tot stand brengen, maar hij slaagt er niet in mensen te leren in vrede met elkaar te leven. Hugh Thomas, hoogleraar geschiedenis, schreef eens: „De verbreiding van kennis en onderwijs heeft de mensheid maar weinig geleerd op het punt van zelfbeheersing en nog minder van de kunst om met anderen op te schieten.”
5. Wat is voor het merendeel het resultaat geweest van menselijke heerschappij?
5 In een poging een mate van orde in de samenleving te brengen, hebben mensen zich georganiseerd onder een grote verscheidenheid aan regeringen. In geen ervan is echter niet bewaarheid wat koning Salomo al waarnam: ’De ene mens heeft over de andere mens geheerst tot diens nadeel’ (Prediker 4:1; 8:9). Natuurlijk hebben sommige regeerders nobele idealen gehad. Niettemin kan geen koning, president of dictator ziekte en dood uitbannen. Geen mens kan onze aarde weer in de paradijselijke staat brengen die God ervoor op het oog had.
6. Waarom heeft Jehovah niet de medewerking van menselijke bestuurders nodig om zijn wil ten uitvoer te brengen?
6 Maar de Schepper wil en kan dat wel. Hij is niet afhankelijk van de toestemming van menselijke regeringen om zijn voornemen ten uitvoer te brengen, want voor hem ’zijn de natiën als een druppel uit een emmer; en als het stoflaagje op de weegschaal zijn ze geacht’ (Jesaja 40:15). Ja, Jehovah is de Soevereine Heerser van het universum. Als zodanig heeft hij een autoriteit die veel verder reikt dan die van menselijke regeringen. Gods koninkrijk zal dan ook alle menselijke heerschappijen vervangen, tot eeuwige zegen van de mensheid. Er is misschien geen ander boek waarin dit zo duidelijk naar voren wordt gebracht als in het bijbelboek Daniël.
DANIËL — ZEER DOOR GOD BEMIND
7. Wie was Daniël, en hoe bezag Jehovah hem?
7 Jehovah God had grote genegenheid voor Daniël, die vele jaren als zijn profeet diende. Ja, Gods engel beschreef Daniël als „een zeer begeerd man” (Daniël 9:23). De oorspronkelijke, met „een zeer begeerd man” weergegeven Hebreeuwse term kan de betekenis hebben van „zeer bemind”, „hooggewaardeerd”, zelfs „een favoriet”. Daniël was bijzonder kostbaar in Gods ogen.
8. Hoe was Daniël in Babylon terechtgekomen?
8 Laten wij in het kort de unieke omstandigheden van deze beminde profeet beschouwen. In 618 v.G.T. belegerde de Babylonische koning Nebukadnezar Jeruzalem (Daniël 1:1). Korte tijd later werden bepaalde goedgeschoolde joodse jongeren als ballingen naar Babylon gevoerd. Daniël was daar ook bij. Hij was toen waarschijnlijk in zijn tienerjaren.
9. Welke opleiding ontvingen Daniël en zijn Hebreeuwse metgezellen?
9 Daniël en zijn metgezellen Hananja, Misaël en Azarja behoorden tot de Hebreeën die werden geselecteerd om een driejarige opleiding te ontvangen in „het schrift en de taal van de Chaldeeën” (Daniël 1:3, 4). Sommige geleerden merken op dat dit waarschijnlijk meer inhield dan alleen een taalcursus. Zo verklaart professor C. F. Keil: „Daniël en zijn metgezellen moesten opgeleid worden in de wijsheid van de Chaldeeuwse priesters en geleerden, welke wijsheid op de scholen van Babylon werd onderwezen.” Daniël en zijn metgezellen werden dus speciaal opgeleid voor overheidsdienst.
10, 11. Voor welke uitdagingen kwamen Daniël en zijn metgezellen te staan, en hoe hielp Jehovah hen?
10 Wat een drastische verandering van omstandigheden betekende dit voor Daniël en zijn metgezellen! In Juda hadden zij onder aanbidders van Jehovah geleefd. Nu waren zij omringd door een volk dat aanbidding schonk aan mythische goden en godinnen. Toch lieten de jonge Daniël, Hananja, Misaël en Azarja zich niet intimideren. Zij waren vastbesloten — ondanks deze situatie die hun geloof op de proef stelde — vast te houden aan de ware aanbidding.
11 Gemakkelijk zou het niet zijn. Koning Nebukadnezar was een vurig aanbidder van Marduk, de hoofdgod van Babylon. Wat de koning verlangde, was soms volkomen onaanvaardbaar voor een aanbidder van Jehovah. (Zie bijvoorbeeld Daniël 3:1-7.) Maar Daniël en zijn metgezellen hadden Jehovah’s onfeilbare leiding. In de drie jaar van hun opleiding werden zij door God gezegend met „kennis en inzicht in alle schrift en wijsheid”. Bovendien ontving Daniël de bekwaamheid de betekenis van visioenen en dromen te onderscheiden. Toen de koning later deze vier jonge mannen toetste, bevond hij dat zij „tienmaal beter waren dan alle magie-beoefenende priesters en de bezweerders die er in heel zijn koninklijke gebied waren”. — Daniël 1:17, 20.
BEKENDMAKER VAN GODS BOODSCHAPPEN
12. Welke speciale toewijzing had Daniël?
12 In de vele jaren die Daniël in Babylon doorbracht, diende hij als Gods boodschapper voor mannen als koning Nebukadnezar en koning Belsazar. Daniëls toewijzing was van cruciaal belang. Jehovah had Nebukadnezar Jeruzalem laten verwoesten, iets waarin deze Zijn instrument was geweest. Mettertijd zou ook Babylon verwoest worden. Het boek Daniël verhoogt Jehovah God werkelijk als de Allerhoogste en als Heerser in „het koninkrijk der mensheid”. — Daniël 4:17.
13, 14. Hoe verging het Daniël na Babylons val?
13 Daniël bleef zo’n zeventig jaar aan het hof, tot de val van Babylon. Hij heeft nog, in 537 v.G.T., beleefd dat veel joden naar hun land terugkeerden, hoewel de bijbel niet zegt dat hij hen vergezelde. Hij was nog heel actief tot ten minste het derde jaar van de regering van koning Cyrus, de stichter van het Perzische Rijk. Tegen die tijd moet Daniël tegen de honderd zijn geweest!
14 Na de val van Babylon stelde Daniël de belangrijkste gebeurtenissen van zijn leven op schrift. Zijn document is nu een opmerkelijk deel van de Heilige Schrift en staat bekend als het boek Daniël. Maar waarom zouden wij aandacht moeten schenken aan dit oude boek?
TWEE DRADEN, ÉÉN BOODSCHAP
15. (a) Welke twee draden lopen er door het bijbelboek Daniël? (b) Hoe kunnen wij voordeel trekken van het verhalende gedeelte van Daniël?
15 Door het unieke boek Daniël lopen twee heel verschillende draden — de ene is verhalend, de andere profetisch. Beide aspecten van Daniëls boek kunnen ons geloof opbouwen. Hoe? De verhalende gedeelten — ze behoren tot de levendigste die de bijbel bevat — laten ons zien dat Jehovah God degenen die hun rechtschapenheid jegens hem bewaren, zal zegenen en zich om hen zal bekommeren. Daniël en zijn drie metgezellen bleven standvastig in weerwil van levensbedreigende beproevingen. In deze tijd zullen allen die Jehovah loyaal willen blijven, gesterkt worden door hun voorbeeld nauwkeurig te beschouwen.
16. Welke les leren wij uit de profetische gedeelten van Daniël?
16 De profetische gedeelten van Daniël bouwen het geloof op doordat ze laten zien dat Jehovah de loop van de geschiedenis eeuwen — millennia zelfs — van tevoren kent. Daniël verschaft bijvoorbeeld details over de opkomst en val van wereldmachten vanaf de tijd van het oude Babylon tot helemaal in „de tijd van het einde” (Daniël 12:4). Daniël richt onze aandacht op het koninkrijk Gods in handen van Zijn aangestelde Koning en diens mederegeerders, de „heiligen”, en laat uitkomen dat dit de regering is die eeuwig zal blijven bestaan. Deze regering zal Jehovah’s voornemen voor onze aarde volledig ten uitvoer brengen en zal resulteren in zegeningen voor allen die God willen dienen. — Daniël 2:44; 7:13, 14, 22.
17, 18. (a) Hoe zal ons geloof versterkt worden door een nauwkeurig onderzoek van het boek Daniël? (b) Welke kwestie moet aandacht krijgen voordat wij starten met een studie van dit profetische bijbelboek?
17 Wij kunnen dankbaar zijn dat Jehovah kennis aangaande toekomstige gebeurtenissen niet voor zich houdt. In plaats daarvan is hij de „Onthuller van geheimen” (Daniël 2:28). Als wij de vervulling beschouwen van de profetieën die in het boek Daniël staan opgetekend, zal ons geloof in Gods beloften versterkt worden. Wij zullen er steeds zekerder van zijn dat God zijn voornemen zal verwezenlijken op precies die tijd en precies die manier die hij in gedachten heeft.
18 Allen die met een ontvankelijk hart een studie maken van het bijbelboek Daniël zullen groeien in geloof. Alvorens echter te beginnen met een grondig onderzoek van dit boek, zullen wij de bewijzen moeten beschouwen of het werkelijk authentiek is. Sommige critici hebben tegen het boek Daniël ingebracht dat de profetieën die erin staan, in werkelijkheid na hun vervulling opgetekend zouden zijn. Zijn de beweringen van de sceptici gegrond? Het volgende hoofdstuk zal op deze kwestie ingaan.
WAT BENT U TE WETEN GEKOMEN?
• Waarom is Daniël een boek voor onze tijd?
• Hoe kwamen Daniël en zijn metgezellen in Babylonische staatsdienst terecht?
• Wat was Daniëls speciale toewijzing in Babylon?
• Waarom moeten wij aandacht schenken aan Daniëls profetie?
[Paginagrote illustratie op blz. 4]
[Paginagrote illustratie op blz. 11]