KITTIM

(Ki̱ttim).

Een van de vier „zonen” van Javan wordt Kittim genoemd, hoewel de naam overal waar deze in de Schrift voorkomt, uitsluitend in de meervoudsvorm staat (Gen. 10:4; 1 Kron. 1:7). De naam wordt later gebruikt ter aanduiding van een volk en een gebied.

Josephus (De joodse geschiedenis, I, vi, 1) duidde Kittim aan als „Chethimus” en zei dat hij „het eiland Chethima in bezit [nam], dat thans den naam van Cyprus draagt. Naar dit eiland worden alle eilanden en het meerendeel der zeekusten door de Hebréërs Chethim geheeten. Dit wordt vooral bevestigd door eene stad op Cyprus, die den naam bewaard heeft. Zij heet namelijk bij de Grieken Kition, wat niet veel van Chethim verschilt.” De Feniciërs uit de oudheid noemden de bewoners van Cyprus Kitti.

Dat Kittim behalve het eiland Cyprus ook nog andere gebieden kan omvatten, blijkt uit de woorden van Josephus, die zei dat de Hebreeën met de naam ook nog op andere Middellandse-Zee-eilanden en kustgebieden doelden, maar dat van de Kittim-landen Cyprus (vanuit Palestina gezien) het dichtst bij lag. Deze gedachte schijnt bevestigd te worden door de vermelding van de „eilanden” of „kustlanden” van Kittim (Kittieten) in Ezechiël 27:6 en Jeremia 2:10. Volgens sommige commentators wordt Kittim in Numeri 24:24 ook in deze ruimere betekenis gebruikt. Daar voorzei de profeet Bileam, die een tijdgenoot van Mozes was, dat ’schepen van de kust van Kittim’ Assyrië en Heber zouden kwellen, maar dat de aanvaller ten slotte te gronde zou gaan. Deze zienswijze zou pleiten voor de gedachte dat de aanval misschien gedaan werd vanuit het kustgebied van Macedonië, uit welk land Alexander de Grote optrok en het land „Assoer” (Assyrië-Babylonië) en het Medo-Perzische Rijk veroverde; anderen zijn van mening dat de aanvallers Romeinen van de Middellandse-Zeekusten van Italië waren. Zowel de Targoem als de Vulgaat gebruiken in een bepaalde tekst „Italië” in plaats van „Kittim” (Num. 24:24, Vg; 1 Kron. 1:7, Targoem), terwijl het apocriefe boek 1 Makkabeeën (1:1, PC) Kittim als een aanduiding van het land Macedonië gebruikt.

In Jesaja’s formele uitspraak tegen Tyrus staat dat de naar het O. varende schepen van Tarsis vanuit Kittim (waarschijnlijk Cyprus) het nieuws over de ondergang van Tyrus ontvangen, en Jehovah zegt tot de ’maagdelijke dochter van Sidon, naar Kittim zelf over te steken’ in een vergeefse poging om toevlucht te vinden (Jes. 23:1, 11, 12). Dit strookt met het historische getuigenis dat er zich ten tijde dat Jesaja profeteerde (ca. 778–732 v.G.T.), en ook daarna, op Cyprus Fenicische kolonies bevonden. Een inscriptie van Esar-Haddon vermeldt dat koning Luli van Sidon als gevolg van de aanval door de Assyriërs naar Cyprus is gevlucht. Evenzo zochten velen uit Tyrus klaarblijkelijk toevlucht op Cyprus toen Tyrus, als vervulling van Jesaja’s bekendmaking, 13 jaar lang door Nebukadnezar werd belegerd.

De laatste vermelding van Kittim (met die naam) wordt aangetroffen in Daniëls profetie over de rivaliteit tussen twee mysterieuze koningen — de „koning van het noorden” en de „koning van het zuiden” — en waarin staat dat een aanval door de „koning van het noorden” wordt verijdeld door „de schepen van Kittim”. — Dan. 11:30; zie CYPRUS.