Kunt u streng onderricht aanvaarden?
’TEGENWOORDIG slaan ouders alleen nog op de tamtam (drum om bij te dansen), en niet op hun kinderen.’ Dit commentaar werd vernomen uit de mond van enkele schoolmeisjes op een middelbare school in Afrika. Wat bedoelden zij? Dat streng onderricht uit de mode was. Ouders wilden het niet geven en de kinderen vonden het best dat zij het niet kregen.
Zijn dit verstandige opvattingen? Volgens een woordenboek is streng onderricht, ofte wel discipline, in wezen een „opleiding waardoor de verstandelijke vermogens of de morele hoedanigheden worden gecorrigeerd, gevormd of vervolmaakt”. Kan ook maar iemand het eigenlijk zonder dat soort streng onderricht stellen? Waarom dachten die Afrikaanse schoolmeisjes — en hun ouders — dat zij erbuiten konden?
Een negatieve houding ten aanzien van streng onderricht is echter niet tot Afrikaanse schoolmeisjes en hun ouders beperkt. Het schijnt dat de meeste mensen thans iedere raad of elk streng onderricht beschouwen als ongewettigde inmenging in hun vrijheid, een beknotting van hun rechten. Een dergelijke houding is echter niet speciaal iets van de twintigste eeuw. Duizenden jaren geleden merkte God zelf op: „De neiging van ’s mensen hart is slecht van zijn jeugd af” (Genesis 8:21). De apostel Paulus wees erop wat na duizenden jaren de gevolgen van die slechte neiging zouden zijn: „De mensen zullen zichzelf liefhebben, het geld liefhebben, zullen aanmatigend zijn, hoogmoedig, lasteraars, ongehoorzaam aan ouders, ondankbaar, deloyaal, geen natuurlijke genegenheid hebbend, niet ontvankelijk voor enige overeenkomst, kwaadsprekers, zonder zelfbeheersing, heftig, zonder liefde voor het goede, verraders, onbezonnen, opgeblazen van trots” (2 Timótheüs 3:2-4). Geen wonder dat streng onderricht niet populair is!
Is streng onderricht werkelijk zo erg?
Heeft een christen werkelijk streng onderricht nodig? Welnu, Jezus zei dat de weg die naar het leven voert „smal” is (Matthéüs 7:13, 14). Het is gemakkelijk ervan af te dwalen. Zou het daarom niet verstandig zijn streng onderricht, opleiding, zoals het woordenboek het noemde, te aanvaarden? Beschouw eens het geval van een reiziger die per ongeluk van zijn route afdwaalt en onbehaaglijk dicht bij een gevaarlijk gebied uitkomt. Als een onbekende aanbood hem de weg terug te wijzen naar zijn route, hoe zou hij dan reageren? Zou hij boos de hulp afwijzen en volhouden dat hij het recht heeft te gaan waar hij wil? Zou hij de vriendelijke onbekende ervan beschuldigen dat hij inbreuk maakt op zijn rechten? Dat is niet waarschijnlijk. Hij zou dankbaar zijn voor de aangeboden hulp.
Een verstandige christen is dan ook dankbaar wanneer er hulp wordt aangeboden in de vorm van vriendelijk streng onderricht. De volgende woorden van de profeet zijn waar, ongeacht onze leeftijd of levenservaring: „Ik weet heel goed, o Jehovah, dat het niet aan de aardse mens is zijn weg te bepalen. Het staat niet aan een man die wandelt, zelfs maar zijn schrede te richten” (Jeremia 10:23). Wij allen hebben derhalve streng onderricht nodig.
Zij verwierpen streng onderricht
Iemand die streng onderricht verwierp, was Kaïn, die jaloers was op zijn broer Abel. Toen Jehovah zag dat Kaïn van het rechte pad begon af te dwalen, vermaande hijzelf hem, door te vragen: „Waarom zijt gij in toorn ontstoken en waarom is uw gelaat betrokken? Indien gij u tot goeddoen keert, zal er dan geen verheffing zijn? Maar indien gij u niet tot goeddoen keert, loert er zonde aan de ingang, en haar sterke begeerte gaat naar u uit; en zult gij, van uw zijde, ze overmeesteren?” (Genesis 4:6, 7) Kaïn luisterde niet. Hij doodde zijn broer Abel en pleegde daarmee de eerste moord in de geschiedenis. — Genesis 4:8-16.
In de dagen van Samuël aanvaardden ook de zonen van Eli geen streng onderricht. Hun vader was hogepriester in Jehovah’s heiligdom, maar zijn zonen gebruikten hun positie om van de offergaven te stelen en vrouwen ertoe te bewegen immoraliteit met hen te bedrijven. Hun vader wees hen terecht — nogal slapjes — maar zij luisterden niet. Het gevolg? Omdat zij streng onderricht verworpen hadden, werden zij uiteindelijk in de strijd gedood, en de schok over dit nieuws veroorzaakte de dood van Eli zelf. — 1 Samuël 2:12-17, 22-25; 3:11-18; 4:1-4, 10-18.
Sommigen luisterden
Anderen aanvaardden echter wel streng onderricht. David, een koning en een man van oorlog, pleegde een verschrikkelijke misdaad toen hij ervoor zorgde dat Uría, de man met wiens vrouw David overspel had bedreven, gedood werd. Maar David aanvaardde de terechtwijzing die God hem door bemiddeling van de profeet Nathan gaf, en daarom verwierp Jehovah hem niet geheel en al (2 Samuël 12:1-14). Ja, streng onderricht kan ons helpen zelfs zeer ernstige zonden te boven te komen.
Job kreeg raad van de jonge man Elihu en had die raad boos kunnen afwijzen. Hoewel Job door Satans hand vreselijk lijden had ondergaan, had hij geweigerd ’God te vervloeken en te sterven’. Daar hij een dergelijk bericht had opgebouwd, had hij heel goed van mening kunnen zijn dat er geen reden was om naar de raad van deze jonge man te luisteren. Job luisterde echter wel en leerde dat hij ondanks zijn rechtschapenheid iets in zijn geestelijke instelling moest veranderen. Vervolgens genoot hij het voorrecht raad van Jehovah zelf te ontvangen en ten slotte werd hij met veel zegeningen beloond (Job 2:9, 10; 32:6; 42:12-16). Streng onderricht kan dus zelfs personen helpen die een opmerkelijk bericht van volharding en getrouwheid hebben opgebouwd.
Ook de apostel Petrus ontving streng onderricht. Bedenk dat Petrus een apostel van Jezus Christus was, dat hij getuige was geweest van Jezus’ transfiguratie en dat Christus aan hem „de sleutels van het koninkrijk” had toevertrouwd (Matthéüs 16:18, 19). Toch diende de apostel Paulus, een betrekkelijk nieuwe volgeling van Jezus, bij een bepaalde gelegenheid Petrus in het openbaar streng onderricht toe wegens zijn gedrag in de gemeente in Antiochië. Klaarblijkelijk aanvaardde Petrus het strenge onderricht, want later sprak hij over „onze geliefde broeder Paulus” (2 Petrus 3:15; Galáten 2:11-14). Daarom kan een christen die veel voorrechten geniet, ook verwachten dat hij streng onderricht zal krijgen.
Hedendaagse christenen en streng onderricht
Wij dienen niet verbaasd te zijn als wij in de gemeente raad krijgen van een willekeurige rijpe christen. Maar de aangestelde ouderlingen in het bijzonder zijn belast met de verantwoordelijkheid om over onze belangen te waken. Tot deze geestelijke herders zegt de bijbel: „Gij behoort beslist te weten hoe uw kleinvee eruitziet. Zet uw hart op uw kudden.” — Spreuken 27:23.
Misschien kan het ons helpen streng onderricht te aanvaarden als wij beseffen dat het van ouderlingen werkelijke liefde en tevens moed vergt raad te geven. Dikwijls worden ouderlingen op onheuse wijze afgewezen als zij proberen te helpen. Een Afrikaanse ouderling bijvoorbeeld sprak met een vrouw die al heel lang een christen was om haar te waarschuwen dat zij bij iets onchristelijks betrokken dreigde te raken. Het was moeilijk die raad te geven, en het werd er niet gemakkelijker op toen zij er aanstoot aan nam. Uiteindelijk werd de raad verworpen, en weigerde degene aan wie de raad gegeven was nog iets te maken te hebben met de ouderling die geprobeerd had haar te helpen. Hoeveel verstandiger zou het geweest zijn als zij had bedacht dat ’de wonden, toegebracht door een liefdevolle vriend, getrouw zijn’! — Spreuken 27:6.
Streng onderricht kan ons helpen nog een bijbelse raad toe te passen: „Schrander is degene die de rampspoed heeft gezien en zich vervolgens verbergt, maar de onervarenen zijn doorgelopen en moeten de straf ondergaan” (Spreuken 22:3). Die woorden zouden een christelijke man in hetzelfde land geholpen hebben. Hij ontwikkelde de gewoonte zonder zijn vrouw en kind openbare restaurants te bezoeken. Sommigen baarde dit zorgen omdat in dat gebied de serveersters in veel restaurants verkapte prostituées op zoek naar klanten waren. Daarom spraken de plaatselijke ouderlingen herhaaldelijk met deze man over de kwestie. Maar hij verwierp de raad, soms zelfs tamelijk heftig. Ten slotte raakte hij in immoraliteit verstrikt. Hoeveel verstandiger zou het geweest zijn als hij acht had geslagen op de goedbedoelde raad!
Als wij ons eigen gezichtspunt eens even vergeten en proberen de dingen te zien zoals Jehovah ze ziet, zullen wij eerder bereid zijn streng onderricht te aanvaarden. Zeker, streng onderricht kan ons op onaangename wijze aan onze eigen onvolmaaktheden herinneren. Misschien betekent het enig gezichtsverlies voor ons. Maar bedenk eens hoe welgevallig het Jehovah is wanneer zijn dienstknechten verstandig handelen en het vermijden tot zonde te vervallen. „Wees wijs, mijn zoon,” zegt zijn Woord, „en verheug mijn hart, opdat ik een antwoord kan geven aan hem die mij hoont” (Spreuken 27:11). Als wij onze trots kunnen verbijten en het geboden strenge onderricht aanvaarden, zullen wij behoren tot degenen die Jehovah een antwoord verschaffen op de uitdagingen van Satan.
Streng onderricht werpt goede vruchten af
Zoals wij gezien hebben, komen wij allen voor streng onderricht in aanmerking. Het is nodig voor mannen en vrouwen, voor jong en oud, voor hen die lang in de waarheid zijn en voor de nieuweren. Daarom dienen wij streng onderricht te verwachten en er zelfs naar uit te zien. Bestudeer Gods Woord en merk op wat het bevat aan raad waarmee u uw voordeel kunt doen (2 Timótheüs 3:16, 17). Bezoek de vergaderingen en luister aandachtig om op te merken wat op u van toepassing is (Hebreeën 10:24, 25). Indien er op persoonlijke basis liefdevol streng onderricht wordt gegeven, aanvaard het dan zonder mankeren in de geest waarin het wordt gegeven. Doe uw voordeel met iedere vorm van corrigerende opleiding die van Jehovah afkomstig is.
Paulus zei tot de Hebreeën: „Geen enkel streng onderricht schijnt weliswaar op het ogenblik zelf vreugdevol te zijn, maar bedroevend; toch werpt het later voor hen die erdoor geoefend zijn een vreedzame vrucht af, namelijk rechtvaardigheid” (Hebreeën 12:11). Hoewel streng onderricht soms dus pijn kan doen, heeft het een goede uitwerking. Door streng onderricht te aanvaarden, kunnen wij geholpen worden tot degenen te behoren die Jehovah behagen. Streng onderricht zal ons helpen ’onberispelijk te wandelen, rechtvaardigheid te oefenen en de waarheid te spreken in ons hart’ (Psalm 15:1, 2). Mogen wij allen daarom streng onderricht aanvaarden.