Een wereld zonder zonde — Hoe?
EEN doordringend hulpgeschreeuw verbrak op een winterochtend in een vredige buurt van Tokio de stilte van het vroege morgenuur. Een tiental mensen hoorde vijf tot tien minuten lang het wanhopige geschreeuw van een krantenbezorgster die achternagezeten werd, waarbij zij herhaaldelijk met een mes werd gestoken. Niet één persoon trok het zich genoeg aan om te gaan kijken wat er aan de hand was. Zij stierf aan een te groot bloedverlies. „Als een van deze mensen het voorval meteen toen zij haar geschreeuw hoorden, aan de politie had doorgegeven,” zei een rechercheur, „had haar leven gered kunnen worden.”
Zouden degenen die de stervende vrouw hadden gehoord, hoewel zij niets ergers deden dan haar eenvoudig negeren, met recht kunnen beweren dat zij vrij van schuld waren? „Nadat ik van de moord had vernomen, kwelde mijn geweten mij die vrijdag de hele dag”, zei een man die haar geroep had gehoord. Dit doet bij ons de vraag rijzen: Wat is zonde eigenlijk?
Wat is zonde?
Wijzend op het bewustzijn van zonde zei Hideo Odagiri, literatuurcriticus en emeritus hoogleraar aan de Hosei-universiteit van Tokio (Japan), zoals hij in de Asahi Sjimboen, een nieuwsblad, werd geciteerd: „Ik kan de levendige herinneringen die ik heb aan een bewustzijn van zonden niet wegvagen, zoals het kwalijke egotisme dat in een kind leeft, beschamende jaloezie, verraad achter iemands rug. Dit bewustzijn werd op de lagere school in mijn geest gegrift en kwelt mij nog steeds.” Hebt u ooit zulke gevoelens gehad? Hebt u een innerlijke stem waardoor u wordt veroordeeld wanneer u iets doet waarvan u weet dat het verkeerd is? Misschien hebt u geen misdaad begaan, maar er blijft een onbehaaglijk gevoel hangen dat uw geest bezwaart. Dit is het werk van uw geweten, en de bijbel spreekt er in de volgende passage over: „Telkens wanneer mensen der natiën, die geen wet hebben, van nature de dingen der wet doen, zijn deze mensen, al hebben zij geen wet, zichzelf tot wet. Zij zijn juist degenen die tonen dat de inhoud van de wet in hun hart staat geschreven, terwijl hun geweten met hen getuigenis aflegt en hun eigen gedachten onderling hen beschuldigen of zelfs verontschuldigen” (Romeinen 2:14, 15). Ja, van nature voelen de meeste mensen zich verontrust door daden zoals overspel, diefstal en liegen. Hun geweten legt getuigenis af van zonde.
Maar als de stem van het geweten herhaaldelijk wordt genegeerd, is het geen veilige gids meer. Het kan ongevoelig worden en verontreinigd raken (Titus 1:15). De gevoeligheid voor wat slecht is, verdwijnt. In feite is het geweten van de meeste mensen in deze tijd, voor zover het om zonde gaat, dood.
Is het geweten de enige maatstaf voor zonde, of is er iets wat als absolute norm kan dienen om te bepalen wat zonde is en wat niet? Meer dan 3000 jaar geleden gaf God zijn uitverkoren volk een wetsstelsel, en door middel van deze Wet werd zonde „herkend als zonde” (Romeinen 7:13, New International Version). Zelfs gedrag dat voorheen enigszins aanvaardbaar was geweest, werd nu geopenbaard als wat het was — zonde. De Israëlieten, Gods uitverkoren volk, werden als zondaars aan de kaak gesteld, en als zodanig stonden zij onder een oordeel.
Wat zijn deze zonden waarvan ons geweten ons bewust maakt en die in de Mozaïsche wet werden gespecificeerd en vermeld? Het woord zonde zoals dat in de bijbel wordt gebruikt, betekent het doel missen ten aanzien van de Schepper. Alles wat niet strookt met zijn persoonlijkheid, maatstaven, wegen en wil is zonde. Hij kan geen schepsel blijvend laten bestaan dat niet voldoet aan het doel dat hij heeft gesteld. Daarom gaf een wetsgeleerde in de eerste eeuw Hebreeuwse christenen de waarschuwing: „Past op, broeders, dat er zich in niemand van u ooit een goddeloos, ongelovig hart ontwikkelt, doordat hij zich terugtrekt van de levende God” (Hebreeën 3:12). Ja, gebrek aan geloof in de Schepper is een ernstige zonde. Het begrip zonde zoals het in de bijbel wordt uitgelegd, omvat dus veel meer dan wat men normaal onder zonde verstaat. De bijbel gaat zelfs zo ver te verklaren: „Allen hebben gezondigd en bereiken niet de heerlijkheid Gods.” — Romeinen 3:23.
Het ontstaan van zonde
Betekent dit dat de mens als zondaar geschapen werd? Nee, Jehovah God, de Oorsprong van het menselijk leven, maakte de eerste mens als een volmaakt schepsel (Genesis 1:26, 27; Deuteronomium 32:4). Het eerste mensenpaar miste echter het doel toen zij het enige gebod dat God had gegeven, trotseerden, toen zij van de verboden „boom der kennis van goed en kwaad” aten (Genesis 2:17). Hoewel zij als volmaakte mensen waren geschapen, misten zij nu het doel van volledige gehoorzaamheid aan hun Vader, werden zij zondaars en werden zij bijgevolg ter dood veroordeeld.
Wat heeft deze oude geschiedenis met zonde in deze tijd te maken? In de bijbel wordt uitgelegd dat „door één mens de zonde de wereld is binnengekomen en door de zonde de dood, en aldus de dood zich tot alle mensen heeft uitgebreid omdat zij allen gezondigd hadden” (Romeinen 5:12). Wij zijn allemaal, zonder uitzondering, door overerving zondaars; daarom zijn wij onder het doodsoordeel komen te staan. — Prediker 7:20.
Menselijke inspanningen om zonde weg te wissen
Adam gaf zonde aan zijn nageslacht door, maar hij gaf ook de van God afkomstige gave van het geweten door. Zonde kan een onbehaaglijk gevoel veroorzaken. Zoals al eerder opgemerkt, hebben mensen verscheidene plannen uitgedacht om minder last van zulke gevoelens te hebben. Maar zijn die werkelijk doeltreffend?
In Oost en West hebben mensen geprobeerd iets aan de uitwerking van zonde te doen door hun maatstaven te veranderen of door te ontkennen dat zonde zelfs maar bestaat (1 Timotheüs 4:1, 2). De zondige toestand van de mens kan vergeleken worden met die van een patiënt met koorts. Zonde kan vergeleken worden met het virus dat de symptomen veroorzaakt, terwijl het verontruste geweten met de onaangename koorts te vergelijken is. De thermometer breken verandert niets aan het feit dat de patiënt hoge koorts heeft. Morele maatstaven overboord gooien, zoals velen in de christenheid hebben gedaan, en het getuigenis van iemands eigen geweten negeren, is geen hulp om de zonde zelf teniet te doen.
Iemand zou een ijskompres kunnen gebruiken om zijn koorts te verlichten. Dat is hetzelfde als proberen gewetenswroeging te verlichten door plichtmatig sjintoïstische reinigingsriten uit te voeren. Door een ijskompres kan de koortslijder tijdelijk afkoelen, maar de oorzaak van de koorts wordt niet weggenomen. De priesters en profeten in de dagen van Jeremia probeerden de Israëlieten in die tijd op soortgelijke wijze te genezen. Zij genazen de geestelijke en morele wonden van het volk „oppervlakkig”, door te zeggen: „Alles gaat goed, alles gaat goed” (Jeremia 6:14; 8:11, An American Translation). Door louter plichtmatig religieuze handelingen te verrichten en woorden als „het gaat goed” op te zeggen, werd het morele verval van Gods volk niet genezen, en in deze tijd veranderen de gedragsnormen van mensen niet door reinigingsriten.
Door koortswerende middelen in te nemen kan iemand zijn koorts doen zakken, maar het virus bevindt zich nog steeds in zijn lichaam. Hetzelfde geldt voor de confucianistische manier om het kwaad door middel van onderwijs aan te pakken. Oppervlakkig gezien worden mensen er wellicht door geholpen zich van het kwade af te keren, maar het beoefenen van li onderdrukt zondig gedrag alleen maar en bevrijdt iemand niet van zijn aangeboren neiging tot zonde, de onderliggende oorzaak van slecht gedrag. — Genesis 8:21.
Wat valt er te zeggen over de boeddhistische leer omtrent het bereiken van het nirvana om zich van zondige neigingen te ontdoen? Men veronderstelt dat de toestand van nirvana, wat naar verluidt „uitwaaien, uitblussen” betekent, niet beschreven kan worden en het uitblussen van alle hartstocht en begeerte is. Sommigen beweren dat het de beëindiging van het bestaan als individu is. Klinkt dat niet alsof men tegen een zieke met koorts zegt dat hij moet sterven om verlichting te vinden? Bovendien wordt het bereiken van de toestand van nirvana als zeer moeilijk of zelfs onmogelijk beschouwd. Klinkt deze leer als een hulp voor iemand met een bezwaard geweten?
Bevrijding van zonde
Het is duidelijk dat menselijke filosofieën over het leven en over zondige neigingen in het gunstigste geval alleen maar iemands geweten kunnen sussen. Ze nemen niet de zondige toestand weg (1 Timotheüs 6:20). Bestaat er een manier om dit te doen? In de bijbel, een oud boek dat in het Nabije Oosten werd geschreven, vinden wij de sleutel tot bevrijding van zonde. „Al zouden uw zonden als scharlaken blijken te zijn, ze zullen zo wit worden gemaakt als sneeuw . . . Indien gij u gewillig betoont en werkelijk luistert, zult gij het goede van het land eten” (Jesaja 1:18, 19). Hier sprak Jehovah tot de Israëlieten, die ondanks het feit dat zij Gods uitverkoren volk waren, het doel van rechtschapenheid jegens hem hadden gemist. Hetzelfde beginsel is echter op de mensheid als geheel van toepassing. Ons gewillig betonen om naar de woorden van de Schepper te luisteren, is de sleutel tot het uitwissen, het wegwassen als het ware, van onze zonden.
Wat vertelt Gods Woord ons over het wegwassen van de zonden van de mensheid? Net zoals alle mensen door de zonde van één mens zondaars zijn geworden, zo zullen, doordat een ander mens volmaakt gehoorzaam was aan God, de gehoorzame mensen uit hun ellende verlost worden, zegt de bijbel (Romeinen 5:18, 19). Hoe? „God beveelt zijn eigen liefde jegens ons hierin aan, dat Christus voor ons is gestorven terwijl wij nog zondaars waren” (Romeinen 5:8). Jezus Christus, geboren als een volmaakt en zondeloos mens en precies gelijk aan wat Adam oorspronkelijk was voordat hij had gezondigd, was in staat de zonden van de mensheid weg te nemen (Jesaja 53:12; Johannes 1:14; 1 Petrus 2:24). Doordat Jezus als was hij een misdadiger aan een martelpaal ter dood werd gebracht, bevrijdde hij de mensheid van slavernij aan zonde en dood. „Want, inderdaad,” legde Paulus aan de christenen in Rome uit, „terwijl wij nog zwak waren, is Christus op de bestemde tijd voor goddelozen gestorven. . . . Zoals de zonde als koning heeft geregeerd met de dood, zo [zou] ook de onverdiende goedheid als koning . . . regeren door middel van rechtvaardigheid met eeuwig leven in het vooruitzicht door bemiddeling van Jezus Christus, onze Heer.” — Romeinen 5:6, 21.
Het sterven van Christus voor de gehele mensheid en het in balans brengen van de weegschaal die door Adam was verstoord, wordt de „losprijs”-regeling genoemd (Mattheüs 20:28). Het zou vergeleken kunnen worden met een geneesmiddel dat werkzaam is tegen het virus dat de koorts veroorzaakt. Door de waarde van Jezus’ losprijs voor de mensheid aan te wenden, kan de door zonde veroorzaakte ziekelijke toestand van de mensheid — inclusief de dood zelf — worden genezen. Dit genezingsproces wordt zinnebeeldig beschreven in het laatste boek van de bijbel: „Aan deze en aan gene zijde van de rivier stonden bomen des levens, die twaalf vruchtoogsten voortbrengen, elke maand hun vruchten opleverend. En de bladeren van de bomen waren tot genezing van de natiën” (Openbaring 22:2). Stelt u zich eens voor! Een symbolische rivier van water des levens die stroomt tussen bomen des levens met hun bladeren, allemaal tot genezing van de mensheid. Deze door God geïnspireerde symbolen zijn een afbeelding van Gods voorziening om de mensheid op basis van Jezus’ loskoopoffer tot volmaaktheid te herstellen.
De profetische visioenen uit het boek Openbaring zullen binnenkort werkelijkheid worden (Openbaring 22:6, 7). Dan, wanneer de waarde van Jezus’ loskoopoffer volledig ten behoeve van de mensheid wordt aangewend, zullen alle oprechte personen volmaakt worden en „vrijgemaakt . . . worden van de slavernij des verderfs en de glorierijke vrijheid van de kinderen Gods . . . hebben” (Romeinen 8:21). Uit de vervulling van bijbelse profetieën blijkt dat deze glorierijke bevrijding nabij is (Openbaring 6:1-8). Binnenkort zal God de aarde van goddeloosheid reinigen, en dan zullen de mensen eeuwig leven op een paradijsaarde genieten (Johannes 3:16). Dat zal inderdaad een wereld zonder zonde zijn!
[Illustratie op blz. 7]
Door Jezus’ loskoopoffer zullen gezinnen zoals dit gezin zich in eeuwig geluk kunnen verheugen