Uw religie — Een schip dat nooit verlaten mag worden?

EEN schip bevindt zich midden in een hevige storm. De bemanning, die wanhopig worstelt om hun vaartuig te redden, staat voor een dramatische beslissing: aan boord blijven of het schip verlaten en hun leven redden. Wist u dat dit angstaanjagende scenario als een theologische illustratie wordt gebruikt?

Theologen, in het bijzonder katholieke geleerden, vergelijken hun kerk vaak met een schip dat bezig is een storm te doorstaan. Zij zeggen dat dit schip, met Jezus of Petrus aan het roer, het enige middel tot redding vormt. Het standpunt van de geestelijkheid is: ’Verlaat het schip nooit. De kerk heeft al eerder ernstige crisissen meegemaakt, maar ze is een schip dat alle zware stormen in de geschiedenis heeft doorstaan.’ Sommigen zeggen: ’Waarom zouden wij haar verlaten? Welke alternatieven zijn er? Waarom zouden wij niet blijven en helpen haar naar rustiger wateren te loodsen?’

In overeenstemming met deze figuurlijke taal redeneren veel mensen van allerlei religies: ’Ik weet dat mijn religie het in veel opzichten mis heeft, maar ik hoop dat ze zal veranderen. Ik wil haar niet verlaten. Ik zou er graag een aandeel aan hebben haar te helpen haar moeilijkheden te overwinnen.’ Deze manier van redeneren wordt wellicht ingegeven door oprechte liefde voor de religie van iemands voorouders of zelfs door de angst deze religie te „verraden”.

Een voorbeeld hiervan is dat van Hans Küng, een bekende katholieke andersdenkende theoloog, die het volgende overpeinsde: „Moet ik het schip in de storm verlaten, en het vechten tegen de wind, het hozen en eventueel de strijd om te overleven aan de anderen overlaten, met wie ik tot nu toe heb gevaren?” Hij antwoordde: „Ik zal mijn doeltreffend functioneren binnen de kerk niet opgeven.” Een andere mogelijkheid zou zijn „met deze kerk wegens haar afvalligheid te breken, ter wille van hogere waarden en misschien om echte christenen te zijn”. — Die Hoffnung Bewahren.

Maar kan iemand aan boord blijven van het schip, zijn eigen kerk, in de hoop dat God in zijn barmhartigheid alle religies een onbeperkte tijdsperiode zal geven om zich te hervormen? Dat is een ernstige vraag. Zoals door de illustratie duidelijk wordt gemaakt, zou het haastig verlaten van een in gevaar verkerend schip door in een onveilige reddingsboot te stappen, net zo gevaarlijk zijn als aan boord van een zinkend schip blijven. Is het verstandig om tot elke prijs in een kerk te blijven, in welke toestand ze ook verkeert? Welke vooruitzichten op hervorming bieden religies in deze tijd? Hoe lang zal God hen toelaten tegen zijn wil in te gaan?

[Illustratieverantwoording op blz. 3]

Chesnot/Sipa Press