Bestudeer geregeld Gods Woord als gezin
„De mens moet niet van brood alleen leven, doch van elke uitspraak die uit Jehovah’s mond voortkomt.” — MATTHEÜS 4:4.
1. Wat zegt de bijbel over de verantwoordelijkheid van gezinshoofden om hun kinderen Jehovah’s wegen te onderwijzen?
JEHOVAH GOD heeft gezinshoofden veelvuldig vermaningen gegeven ten aanzien van hun verantwoordelijkheid om hun kinderen te onderwijzen. Zulk onderricht zou de kinderen toerusten voor het huidige leven en zou hen ook kunnen helpen zich op het toekomende leven voor te bereiden. Een engel die God vertegenwoordigde, wees Abraham op zijn verantwoordelijkheid om zijn huisgezin te onderwijzen, zodat zij ’Jehovah’s weg zouden houden’ (Genesis 18:19). Israëlitische ouders kregen de opdracht hun kinderen uit te leggen hoe God Israël uit Egypte had bevrijd en hoe hij hun op de berg Sinaï, in Horeb, zijn Wet had gegeven (Exodus 13:8, 9; Deuteronomium 4:9, 10; 11:18-21). Christelijke gezinshoofden krijgen de vermaning hun kinderen „in het strenge onderricht en de ernstige vermaning van Jehovah” groot te brengen (Efeziërs 6:4). Ook al dient slechts één ouder Jehovah, dan moet die trachten de kinderen in Jehovah’s wegen te onderwijzen. — 2 Timotheüs 1:5; 3:14, 15.
2. Is gezinsstudie nodig als er geen kinderen in huis zijn? Leg dit uit.
2 Dit betekent niet dat gezinsstudie van Gods Woord alleen is voor huisgezinnen met kinderen. Wanneer huwelijkspartners een gezinsstudie hebben, ook al zijn er geen kinderen in huis, tonen zij hierdoor een voortreffelijke waardering voor geestelijke dingen. — Efeziërs 5:25, 26.
3. Waarom is het belangrijk de gezinsstudie geregeld te houden?
3 Om het meeste goeds tot stand te brengen, moet het onderricht geregeld worden gegeven, in overeenstemming met de les die Jehovah Israël in de wildernis onderwees: „De mens [leeft] niet . . . van brood alleen, maar . . . de mens leeft van elke uiting uit Jehovah’s mond” (Deuteronomium 8:3). Afhankelijk van de gezinsomstandigheden treffen sommige huisgezinnen misschien regelingen voor een wekelijkse studie; anderen hebben wellicht dagelijks kortere studieperiodes. Welke regeling u ook kiest, laat de studie niet aan het toeval over. ’Koop er tijd voor uit.’ Het is een lonende investering om de benodigde prijs voor die tijd te betalen. Het leven van uw gezinsleden staat op het spel. — Efeziërs 5:15-17; Filippenzen 3:16.
Doeleinden om in gedachte te houden
4, 5. (a) Welk belangrijke doel werd ouders via Mozes voor ogen gesteld met betrekking tot het onderwijzen van hun kinderen? (b) Wat houdt dat in deze tijd in?
4 Wanneer u de gezinsstudie leidt, zal deze de beste resultaten afwerpen als u duidelijk omschreven doeleinden in gedachten hebt. Beschouw eens enkele mogelijkheden.
5 Tracht bij elke studie liefde voor Jehovah God op te bouwen. Terwijl de Israëlieten zich voordat zij het Beloofde Land binnengingen op de vlakten van Moab hadden verzameld, vestigde Mozes hun aandacht op wat Jezus Christus later als „het grootste gebod in de Wet” zou aanduiden. Wat was dat? „Gij moet Jehovah, uw God, liefhebben met geheel uw hart en geheel uw ziel en geheel uw levenskracht” (Mattheüs 22:36, 37; Deuteronomium 6:5). Mozes drong er bij de Israëlieten op aan dit in hun eigen hart te prenten en het aan hun kinderen te onderwijzen. Dat zou herhaling vergen, waarbij de aandacht werd gevestigd op redenen om Jehovah lief te hebben, het hoofd te bieden aan houdingen en gedrag waardoor de uiting van zo’n liefde belemmerd zou kunnen worden, en in hun eigen leven liefde voor Jehovah tentoon te spreiden. Hebben onze kinderen hetzelfde soort onderricht nodig? Ja! En ook hebben zij hulp nodig om ’hun hart te besnijden’, dat wil zeggen, alles te verwijderen wat hun liefde voor God zou kunnen belemmeren (Deuteronomium 10:12, 16; Jeremia 4:4). Tot zulke belemmeringen kan een verlangen behoren naar dingen van de wereld en naar gelegenheden om volledig op te gaan in haar activiteiten (1 Johannes 2:15, 16). Liefde voor Jehovah moet actief, expressief zijn, ons ertoe bewegen de dingen te doen die onze hemelse Vader behagen (1 Johannes 5:3). Wil uw gezinsstudie voordelen op lange termijn afwerpen, dan dient elke studieperiode geleid te worden op een manier die deze liefde versterkt.
6. (a) Wat is nodig om nauwkeurige kennis over te dragen? (b) Hoe beklemtoont de Schrift de belangrijkheid van nauwkeurige kennis?
6 Draag nauwkeurige kennis van Gods vereisten over. Wat houdt dat in? Het houdt meer in dan een antwoord uit een tijdschrift of een boek te kunnen voorlezen. Er is gewoonlijk een bespreking nodig om zich ervan te vergewissen dat kernwoorden en hoofdgedachten duidelijk zijn begrepen. Nauwkeurige kennis is een bijzonder belangrijke factor in het aandoen van de nieuwe persoonlijkheid, in het voor ogen houden van de werkelijk belangrijke dingen wanneer wij met problemen in het leven kampen, en derhalve in het doen wat God werkelijk behaagt. — Filippenzen 1:9-11; Kolossenzen 1:9, 10; 3:10.
7. (a) Door gebruik te maken van welke vragen kan het gezin geholpen worden een praktische toepassing van het studiemateriaal te geven? (b) Hoe beklemtoont de Schrift de waarde van zo’n doel?
7 Bied hulp om de praktische toepassing van het geleerde te geven. Vraag, met dit doel voor ogen, tijdens elke gezinsstudie: ’Welke uitwerking dient deze stof op ons leven te hebben? Is het nodig enige verandering aan te brengen in de dingen die wij thans doen? Waarom dienen wij veranderingen te willen aanbrengen?’ (Spreuken 2:10-15; 9:10; Jesaja 48:17, 18) Voldoende aandacht schenken aan de praktische toepassing van geleerde dingen kan een belangrijke factor zijn in de geestelijke groei van gezinsleden.
Maak een verstandig gebruik van leermiddelen
8. Welke hulpmiddelen voor bijbelstudie heeft de slaafklasse verschaft?
8 „De getrouwe en beleidvolle slaaf” heeft een overvloed aan hulpmiddelen verschaft die voor studie gebruikt kunnen worden. Het tijdschrift De Wachttoren, dat wordt verschaft om samen met de bijbel gebruikt te worden, is in 131 talen verkrijgbaar. Er zijn boeken voor bijbelstudie in 153 talen, brochures in 284, audiocassettes in 61, videocassettes in 41, ja, zelfs een computerprogramma voor bijbels nazoekwerk in 9 talen! — Mattheüs 24:45-47.
9. Hoe zouden wij de raad uit de in deze paragraaf aangehaalde schriftplaatsen kunnen toepassen wanneer wij een gezinsstudie uit De Wachttoren houden?
9 Veel huisgezinnen benutten de gezinsstudieperiode om de gemeentelijke Wachttoren-studie voor te bereiden. Hoe nuttig kan dat zijn! De Wachttoren bevat het belangrijkste geestelijke voedsel dat wordt verschaft om Jehovah’s volk over de hele aarde op te bouwen. Wanneer u De Wachttoren in gezinsverband bestudeert, doe dan meer dan de paragrafen lezen en de gedrukte vragen beantwoorden. Tracht ernstig inzicht te verkrijgen. Neem er de tijd voor om schriftplaatsen op te zoeken die wel genoemd worden maar niet uitgeschreven staan. Vraag gezinsleden te vertellen hoe deze betrekking hebben op wat er in de paragraaf wordt besproken. Zorg ervoor het hart erbij te betrekken. — Spreuken 4:7, 23; Handelingen 17:11.
10. Wat kan er worden gedaan om de kinderen bij de studie te betrekken en ervoor te zorgen dat het een aangename tijd voor hen is?
10 Als er kinderen in uw huisgezin zijn, wat kunt u dan doen om uw studie niet slechts tot een gezinsritueel, maar tot een opbouwende, interessante en prettige tijd te maken? Tracht iedereen op een passende wijze bij de studie te betrekken, zodat de aandacht op het studiemateriaal gericht blijft. Tref waar mogelijk regelingen dat elk kind zijn eigen bijbel en studietijdschrift heeft. In navolging van de door Jezus betoonde warme genegenheid kan een ouder een jong kind vlak bij zich laten zitten en misschien een arm om de kleine leggen. (Vergelijk Markus 10:13-16.) Een gezinshoofd kan een jongere een in het studiemateriaal voorkomend plaatje laten toelichten. Een jong kind zou van tevoren de toewijzing kunnen ontvangen om een bepaalde schriftplaats te lezen. Een ouder kind zou de toewijzing kunnen ontvangen om gelegenheden te noemen voor de praktische toepassing van het studiemateriaal.
11. Welke andere onderwijshulpmiddelen zijn verschaft en hoe kunnen deze, waar ze verkrijgbaar zijn, in verband met de gezinsstudie nuttig worden aangewend?
11 Vergeet, hoewel u misschien De Wachttoren als basis voor uw bespreking gebruikt, niet de andere studiehulpmiddelen die in vele talen verkrijgbaar zijn. Als er achtergrondinformatie of een verklaring van een bijbelse term nodig is, kan Inzicht in de Schrift die verschaffen. Andere vragen kunnen beantwoord worden door de Index van Wachttoren-publikaties te raadplegen of door gebruik te maken van het door het Genootschap verschafte computerprogramma voor nazoekwerk. Wanneer u deze hulpmiddelen, indien ze in uw taal verkrijgbaar zijn, leert gebruiken, kunnen ze een waardevol onderdeel van de gezinsstudie vormen. Teneinde de belangstelling van jongeren te stimuleren, kunt u ook een deel van uw studietijd inruimen om naar een gedeelte van een van de onderwijzende video’s van het Genootschap te kijken of naar een gedeelte van een drama op audiocassette te luisteren en het vervolgens bespreken. Een goed gebruik van deze studiehulpmiddelen kan ertoe bijdragen uw gezinsstudie interessant en nuttig voor het hele gezin te maken.
Neem gezinsbehoeften in aanmerking
12. Hoe kan de gezinsstudie een rol spelen wanneer wij met dringende gezinsbehoeften te maken hebben?
12 Het kan zijn dat uw gezin gewoonlijk de Wachttoren-studie voor die week doorneemt. Maar houd uw vinger aan de pols van het gezin. Als de moeder geen werelds werk heeft, kan zij misschien elke dag tijd met de kinderen doorbrengen wanneer zij uit school thuiskomen. Sommige situaties kunnen dan worden aangepakt; andere kunnen verdere aandacht behoeven. Wanneer er dringende behoeften in het gezin zijn, negeer die dan niet (Spreuken 27:12). Hierbij kunnen niet alleen problemen op school betrokken zijn, maar ook andere situaties. Kies passend materiaal en stel het gezin vooraf in kennis van wat er bestudeerd zal worden.
13. Waarom zou het nuttig kunnen zijn met het gezin te bespreken hoe wij het hoofd kunnen bieden aan armoede?
13 Een groot deel van de aarde bijvoorbeeld bevindt zich in de greep van armoede; op veel plaatsen kan het dus nodig zijn te bespreken hoe men er het hoofd aan moet bieden. Zou een gezinsstudie die gericht is op situaties in het werkelijke leven en bijbelse beginselen uw huisgezin tot voordeel strekken? — Spreuken 21:5; Prediker 9:11; Hebreeën 13:5, 6, 18.
14. Welke situaties zouden het passend maken om een gezinsbespreking te hebben over Jehovah’s zienswijze ten aanzien van geweld, oorlog en christelijke neutraliteit?
14 Nog een onderwerp dat besproken moet worden, is geweld. Wij allen moeten Jehovah’s zienswijze diep in onze geest en ons hart laten doordringen (Genesis 6:13; Psalm 11:5). Gezinsstudie van dit onderwerp kan voorzien in een forum om te bespreken hoe wij met treiteraars op school omgaan, of wij een opleiding volgen in vechtsporten, en hoe wij gepast amusement kiezen. Gewelddadige conflicten zijn gewoon geworden; bijna elk land wordt hetzij door burgeroorlog, door politieke of etnische twisten of door bendeoorlogen geteisterd. Als gevolg daarvan kan uw gezin behoefte hebben aan een bespreking over het bewaren van een christelijk gedrag terwijl men omringd is door oorlogvoerende partijen. — Jesaja 2:2-4; Johannes 17:16.
15. Hoe dient onderricht over seks en het huwelijk aan kinderen gegeven te worden?
15 Terwijl kinderen opgroeien, hebben zij, aangepast aan hun leeftijd, onderricht over seks en het huwelijk nodig. In sommige culturen praten de meeste ouders nooit met hun kinderen over seks. Slecht voorgelichte kinderen nemen van andere jongeren misschien verwrongen zienswijzen over en de gevolgen kunnen rampzalig zijn. Zou het niet beter zijn Jehovah na te volgen die in de bijbel rechtstreekse doch van goede smaak getuigende raad over deze aangelegenheid geeft? Goddelijke raad zal onze kinderen helpen hun zelfrespect te bewaren en leden van het andere geslacht met waardigheid te bejegenen (Spreuken 5:18-20; Kolossenzen 3:5; 1 Thessalonicenzen 4:3-8). Zelfs als u deze aangelegenheden reeds besproken hebt, aarzel dan niet dit nog eens te doen. Als zich nieuwe situaties voordoen, is herhaling van levensbelang.
16. (a) Wanneer wordt in diverse huisgezinnen de gezinsstudie gehouden? (b) Hoe hebt u problemen aangepakt teneinde een geregelde gezinsstudie te kunnen houden?
16 Wanneer kan een gezinsstudie gehouden worden? In navolging van Bethelfamilies over de gehele wereld zetten veel huisgezinnen hun gezinsstudie op maandagavond. Bij andere is het verschillend. In Argentinië stond een gezin van elf personen, met inbegrip van negen kinderen, geregeld elke morgen om vijf uur op om hun gezinsstudie te houden. Vanwege uiteenlopende werkschema’s was geen andere tijd mogelijk. Het was niet gemakkelijk, maar het doordrong de geest en het hart van de kinderen ervan hoe belangrijk gezinsstudie is. Op de Filippijnen hield een ouderling een geregelde gezinsstudie met zijn vrouw en hun drie opgroeiende kinderen. In de loop van de week hadden de ouders ook een persoonlijke studie met elk van de kinderen, zodat ieder zich de waarheid eigen zou maken. In de Verenigde Staten loopt een zuster wier man geen Getuige is elke morgen met haar kinderen naar de schoolbus. Terwijl zij op de bus wachten, lezen en bespreken zij ongeveer tien minuten samen passend schriftuurlijk studiemateriaal en vervolgens spreekt de moeder alvorens de kinderen in de bus stappen een kort gebed uit. In de Democratische Republiek Congo kost het een vrouw, wier ongelovige echtgenoot het gezin in de steek heeft gelaten, heel wat inspanning om te studeren omdat zij maar beperkt onderwijs heeft genoten. Haar volwassen zoon biedt hulp door het gezin elke week te bezoeken en de leiding te nemen in een studie met zijn moeder en zijn jongere broers. De moeder geeft een schitterend voorbeeld door haar ijverige voorbereiding. Bestaat er een bepaalde situatie die een geregelde gezinsstudie in uw huisgezin bemoeilijkt? Geef het niet op. Smeek ernstig Jehovah’s zegen af over uw krachtsinspanningen om een geregelde bijbelstudie te houden. — Markus 11:23, 24.
Beloningen voor volharding
17. (a) Wat is er nodig teneinde een geregelde gezinsstudie te kunnen houden? (b) Welke ervaring illustreert de waarde van geregeld gezinsonderricht in Jehovah’s wegen?
17 Er is planning nodig. Het vergt volharding. Maar de voordelen die een geregelde gezinsstudie met zich brengt, zijn zeker de moeite waard (Spreuken 22:6; 3 Johannes 4). Franz en Hilda hebben in Duitsland een gezin van elf kinderen grootgebracht. Jaren later zei hun dochter Magdalena: „Wat ik nu het belangrijkste vind, is dat er geen enkele dag voorbijging zonder dat wij geestelijk onderricht kregen.” Toen de geest van het nationalisme onder Adolf Hitler hevig werd, gebruikte Magdalena’s vader de bijbel om zijn gezin voor te bereiden op de beproevingen waarvan hij wist dat ze zouden komen. Mettertijd werden de jongste gezinsleden opgepakt en naar een tuchtschool gebracht; anderen van het gezin werden gearresteerd en in gevangenissen en concentratiekampen opgesloten. Sommigen werden terechtgesteld. Het geloof van hen allen hield stand — niet alleen gedurende die tijd van hevige vervolging maar ook, voor de overlevenden, gedurende de jaren die volgden.
18. Hoe zijn de krachtsinspanningen van alleenstaande ouders beloond?
18 Veel alleenstaande ouders, alsook zij wier huwelijkspartners hun geloof niet delen, hebben hun kinderen eveneens geregeld bijbelonderricht gegeven. Een alleenstaande moeder, een weduwe, in India deed haar best haar twee kinderen liefde voor Jehovah bij te brengen. Maar haar hart brak toen haar zoon zijn omgang met Jehovah’s volk staakte. Zij smeekte Jehovah haar voor eventuele tekortkomingen in de opvoeding van haar zoon te vergeven. Maar de zoon was niet echt vergeten wat hij had geleerd. Na meer dan tien jaar keerde hij terug, maakte voortreffelijke geestelijke vorderingen en werd een gemeenteouderling. Thans dienen hij en zijn vrouw als volletijdpioniers. Hoe dankbaar zijn de ouders die de van Jehovah en zijn organisatie afkomstige raad ter harte hebben genomen om geregeld bijbelonderricht in de gezinskring te geven! Past u die raad in uw huisgezin toe?
Kunt u dit uitleggen?
◻ Waarom is geregelde gezinsstudie belangrijk?
◻ Wat dienen tijdens elke gezinsstudie onze doeleinden te zijn?
◻ Welke hulpmiddelen voor het geven van onderwijs zijn ons ter beschikking gesteld?
◻ Hoe kan de studie aan gezinsbehoeften worden aangepast?
[Illustratie op blz. 15]
Vastomlijnde doeleinden zullen uw gezinsstudie verbeteren