Hoe sommigen in de herinnering voortleven
ZO’N drieduizend jaar geleden was David op de vlucht voor Saul, de koning van Israël. David stuurde een bericht naar Nabal, een rijke man die schapen en geiten hield, met een verzoek om voedsel en water. Nabal was David en zijn mannen in feite een gunst schuldig omdat ze zijn kudden hadden beschermd. Maar Nabal weigerde gastvrijheid te tonen. Hij voer zelfs tegen Davids mannen uit. Nabal speelde met vuur, want David was niet iemand die met zich liet sollen. — 1 Samuël 25:5, 8, 10, 11, 14.
Nabals houding stemde niet overeen met de in het Midden-Oosten geldende traditionele gastvrijheid aan bezoekers en vreemdelingen. Wat voor reputatie bouwde Nabal dus op? Het verslag in de bijbel zegt dat hij ’hardvochtig was en dat zijn praktijken slecht waren’ en dat hij een „nietswaardige man” was. Zijn naam betekent „onverstandig” en die naam deed hij beslist eer aan (1 Samuël 25:3, 17, 25). Zou u willen dat er op zo’n manier aan u werd teruggedacht? Bent u hardvochtig en meedogenloos in de omgang met anderen, vooral als blijkt dat zij in het nadeel zijn? Of bent u vriendelijk, gastvrij en attent?
Abigaïl — Een verstandige vrouw
Nabal had zich door zijn hardvochtige houding in de nesten gewerkt. David en 400 van zijn mannen gordden hun zwaard aan en gingen op weg om Nabal een lesje te leren. Abigaïl, Nabals vrouw, kreeg te horen wat er was gebeurd. Ze wist dat er een krachtmeting dreigde. Wat kon ze doen? In allerijl maakte ze een grote hoeveelheid proviand klaar en ging op weg om David en zijn mannen te onderscheppen. Toen ze hen tegenkwam, verzocht ze David dringend om niet zonder reden bloed te vergieten. Davids hart raakte milder gestemd. Hij luisterde naar haar argumenten en liet zich vermurwen. Kort na deze gebeurtenissen stierf Nabal. David, die Abigaïls goede eigenschappen onderkende, nam haar toen tot vrouw. — 1 Samuël 25:14-42.
Wat voor reputatie had Abigaïl opgebouwd? Ze „had een goed doorzicht”, was kennelijk verstandig en praktisch en wist hoe en wanneer ze het initiatief moest nemen. Ze handelde loyaal om haar dwaze echtgenoot en zijn huisgezin tegen een ramp te beschermen. Uiteindelijk is ze gestorven, maar met een voortreffelijke reputatie als een buitengewoon verstandige vrouw. — 1 Samuël 25:3.
Wat voor bericht heeft Petrus nagelaten?
Laten we nu onze aandacht eens verplaatsen naar Jezus’ twaalf apostelen in de eerste eeuw G.T. Van hen was Petrus, of Cefas, die voordien een visser in Galilea was, ongetwijfeld het meest expressief en impulsief. Hij was duidelijk een dynamische man die niet bang was zijn gevoelens te uiten. Bijvoorbeeld bij die gelegenheid dat Jezus de voeten van zijn discipelen waste. Hoe reageerde Petrus toen hij aan de beurt was om zijn voeten te laten wassen?
Petrus zei tegen Jezus: „Heer, wast gij mijn voeten?” Jezus antwoordde daarop: „Wat ik doe, begrijpt gij op het ogenblik niet, maar gij zult het na deze dingen begrijpen.” Petrus antwoordde: „Gij zult mijn voeten stellig nooit wassen.” Let eens op de nadrukkelijke, maar ook impulsieve reactie van Petrus. Wat was Jezus’ antwoord hierop?
Jezus antwoordde: „Indien ik u niet was, hebt gij geen deel met mij.” Simon Petrus zei tegen hem: „Heer, niet alleen mijn voeten, maar ook mijn handen en mijn hoofd.” Nu vervalt Petrus in het andere uiterste! Maar met Petrus wist je altijd waar je aan toe was. Hij deed zich niet anders voor dan hij was. — Johannes 13:6-9.
Als we aan Petrus denken, denken we ook aan zijn zeer menselijke zwakheden. Hij verloochende Christus bijvoorbeeld drie keer tegenover mensen die hem ervan beschuldigden een volgeling van de veroordeelde Jezus van Nazareth te zijn. Toen Petrus zijn fout besefte, huilde hij bittere tranen. Hij was niet bang zijn verdriet en spijt te laten zien. Het is ook veelbetekenend dat dit verslag van Petrus’ verloochening door de evangelieschrijvers werd opgetekend — naar alle waarschijnlijkheid dankzij de informatie die Petrus zelf had aangeleverd! Hij was nederig genoeg om zijn tekortkomingen toe te geven. Hebt u die goede eigenschap ook? — Mattheüs 26:69-75; Markus 14:66-72; Lukas 22:54-62; Johannes 18:15-18, 25-27.
Met Pinksteren, enkele weken nadat hij Christus had verloochend, predikte hij, vervuld van heilige geest, vrijmoedig tot een menigte joden. Dat was een onbetwistbare aanwijzing dat de opgestane Jezus vertrouwen in hem had. — Handelingen 2:14-21.
Bij een andere gelegenheid liep Petrus in een ander soort valstrik. De apostel Paulus legde uit dat Petrus voor de aankomst van zekere joodse broeders in Antiochië openlijk met niet-joodse gelovigen was omgegaan. Hij zonderde zich echter van hen af „uit vrees voor hen die tot de klasse der besnedenen behoorden” die net uit Jeruzalem waren aangekomen. Paulus stelde Petrus’ dubbele maatstaf aan de kaak. — Galaten 2:11-14.
Maar wie van de discipelen deed op een cruciaal moment moedig zijn mond open toen het erop leek dat veel van Jezus’ volgelingen op het punt stonden hem te verlaten? Bij een bepaalde gelegenheid onthulde Jezus iets nieuws over de betekenis van het eten van zijn vlees en het drinken van zijn bloed. Hij zei: „Indien gij het vlees van de Zoon des mensen niet eet en zijn bloed niet drinkt, hebt gij geen leven in uzelf.” De meesten van Jezus’ joodse volgelingen werden hierdoor tot struikelen gebracht en zeiden: „Deze rede is aanstootgevend; wie kan ernaar luisteren?” Wat gebeurde er toen? „Ten gevolge hiervan keerden velen van zijn discipelen zich tot de dingen die zij hadden achtergelaten en wandelden voortaan niet meer met hem.” — Johannes 6:50-66.
Op dit cruciale moment wendde Jezus zich tot de twaalf apostelen en stelde de doordringende vraag: „Wilt ook gij niet heengaan?” Petrus antwoordde: „Heer, tot wie zullen wij heengaan? Gij hebt woorden van eeuwig leven; en wij hebben geloofd en zijn te weten gekomen dat gij de Heilige Gods zijt.” — Johannes 6:67-69.
Wat voor reputatie bouwde Petrus op? Iemand die de verslagen over hem leest, moet wel onder de indruk raken van zijn eerlijke en openhartige persoonlijkheid, zijn loyaliteit en zijn bereidheid om zijn eigen zwakheden toe te geven. Wat een voortreffelijke naam heeft hij opgebouwd!
Welke herinnering liet Jezus na?
Jezus’ aardse bediening duurde maar drie en een half jaar. Maar welke herinnering liet hij zijn volgelingen na? Deed hij afstandelijk omdat hij volmaakt en zondeloos was? Ging hij gewichtig doen omdat hij wist dat hij de Zoon van God was? Werden zijn volgelingen door hem geïntimideerd en gedwongen om hem te volgen? Nam hij zichzelf zo serieus dat hij geen gevoel voor humor had? Had hij het zo druk dat hij geen tijd had voor de zwakken, de zieken of voor kinderen? Keek hij neer op mensen van een ander ras en op vrouwen, zoals mannen in die tijd vaak deden? Wat zegt het verslag?
Jezus had belangstelling voor mensen. Een studie van zijn bediening laat zien dat hij bij veel gelegenheden de kreupelen en de zieken genas. Hij spande zich in om de behoeftigen te helpen. Hij toonde belangstelling voor kleine kinderen en droeg zijn discipelen op: „Laat de jonge kinderen bij mij komen; tracht niet hen tegen te houden.” Vervolgens „nam [Jezus] de kinderen in zijn armen en ging hen zegenen, terwijl hij zijn handen op hen legde”. Maakt u tijd voor kinderen, of hebt u het te druk om zelfs maar hun aanwezigheid op te merken? — Markus 10:13-16; Mattheüs 19:13-15.
Toen Jezus op aarde was, ging het joodse volk gebukt onder religieuze regels en voorschriften die verder gingen dan de vereisten van de Wet. Hun religieuze leiders legden de mensen zware vrachten op, terwijl ze zelf nog geen vinger naar de vrachten uitstaken (Mattheüs 23:4; Lukas 11:46). Wat een verschil met Jezus! Hij zei: „Komt tot mij, allen die zwoegt en zwaar beladen zijt, en ik zal u verkwikken.” — Mattheüs 11:28-30.
Mensen werden door de omgang met Jezus verkwikt. Hij intimideerde zijn discipelen niet, zodat ze zich vrij voelden om zich te uiten. Hij stelde zelfs vragen om hen aan het praten te krijgen (Markus 8:27-29). Opzieners doen er goed aan zich af te vragen: Wek ik dezelfde indruk bij medegelovigen? Zeggen andere ouderlingen echt tegen me wat ze van iets vinden, of zijn ze daarin terughoudend? Wat is het prettig als ouderlingen te benaderen zijn, naar anderen luisteren en flexibel blijven! Onredelijkheid is iets wat een openhartig en ongedwongen gesprek alleen maar belemmert.
Hoewel Jezus de Zoon van God was, maakte hij nooit misbruik van zijn macht of autoriteit. In plaats daarvan redeneerde hij met de mensen die naar hem luisterden. Dat was het geval toen de Farizeeën probeerden hem te vangen met de strikvraag: „Is het geoorloofd caesar hoofdgeld te betalen of niet?” Jezus zei dat ze hem een geldstuk moesten laten zien en vroeg hun: „Wiens beeld en opschrift is dit?” Ze antwoordden: „Van caesar.” Toen zei hij tegen hen: „Betaalt caesar daarom terug wat van caesar, maar God wat van God is” (Mattheüs 22:15-21). Eenvoudige logica was voldoende.
Had Jezus gevoel voor humor? Sommige lezers bespeuren misschien een vleugje humor als ze de passage lezen waarin Jezus zei dat het voor een kameel gemakkelijker was door het oog van een naald te gaan dan voor een rijke het koninkrijk Gods binnen te komen (Mattheüs 19:23, 24). Het hele idee van een kameel die door het oog van een letterlijke naainaald probeert te komen, is overdreven. Nog zo’n hyperbool gaat over het zien van een strootje in het oog van je broeder maar het niet in de gaten hebben van een balk in je eigen oog (Lukas 6:41, 42). Jezus was zeker geen zwijgzame bureaucraat. Hij was hartelijk en vriendelijk. Voor hedendaagse christenen kan gevoel voor humor ook verlichtend werken in tijden van stress.
Jezus’ medegevoel met vrouwen
Hoe voelden vrouwen zich in Jezus’ aanwezigheid? Vast staat dat hij veel loyale vrouwelijke volgelingen had, onder wie zijn eigen moeder, Maria (Lukas 8:1-3; 23:55, 56; 24:9, 10). Vrouwen voelden zich dermate vrij om Jezus te benaderen dat bij één gelegenheid een vrouw ’die als een zondares bekendstond’ zijn voeten met haar tranen waste en ze inwreef met geparfumeerde olie (Lukas 7:37, 38). Een andere vrouw, die al jaren aan een bloedvloeiing leed, drong naar voren om zijn kleding aan te raken en te worden genezen. Jezus prees haar voor haar geloof (Mattheüs 9:20-22). Ja, vrouwen vonden Jezus benaderbaar.
Bij een andere gelegenheid sprak Jezus met een Samaritaanse vrouw bij een bron. Ze was zo verbaasd dat ze zei: „Hoe kunt gij, ofschoon gij een jood zijt, te drinken vragen aan mij, terwijl ik een Samaritaanse vrouw ben?” Joden gingen namelijk niet met Samaritanen om. Jezus leerde haar vervolgens een schitterende waarheid over het „water . . . dat opborrelt om eeuwig leven te schenken”. Hij voelde zich bij vrouwen op zijn gemak en niet opgelaten. — Johannes 4:7-15.
Jezus staat bekend om zijn vele menslievende kwaliteiten, waaronder zijn zelfopofferende geest. Hij was de belichaming van goddelijke liefde. Jezus is hét model voor iedereen die zijn volgeling wil zijn. Hoe nauwgezet volgt u zijn voorbeeld? — 1 Korinthiërs 13:4-8; 1 Petrus 2:21.
Hoe wordt er aan hedendaagse christenen teruggedacht?
In de tegenwoordige tijd zijn duizenden getrouwe christenen gestorven, velen bejaard, anderen betrekkelijk jong. Maar ze hebben een goede reputatie nagelaten. Aan sommige gestorven bejaarden, zoals Crystal, wordt teruggedacht vanwege hun hartelijkheid en gezellige karakter. De herinnering aan anderen, zoals Dirk, die in de veertig was toen hij stierf, leeft voort omdat ze vrolijk waren en een hulpvaardige instelling hadden.
José, die in Spanje woonde, was ook zo’n voorbeeld. In de jaren zestig, toen het predikingswerk van Jehovah’s Getuigen daar verboden was, hadden hij en zijn vrouw drie jonge dochters. Hij had een vaste baan in Barcelona. In die tijd was er echter behoefte aan rijpe ouderlingen in het zuiden van Spanje. Hij nam ontslag en verhuisde met zijn gezin naar Malaga. In financieel opzicht maakten ze moeilijke tijden door en vaak zaten ze zonder werk.
Niettemin stond José bekend om zijn getrouwe, betrouwbare voorbeeld in de bediening en de voorbeeldige manier waarop hij met de steun van zijn vrouw, Carmela, zijn dochters opvoedde. Als er iemand nodig was om in de streek een christelijk congres te organiseren, stelde José zich altijd beschikbaar. Toen hij in de vijftig was, werd hij helaas getroffen door een ernstige ziekte waaraan hij stierf. Hij leeft echter in de herinnering voort als een betrouwbare, hardwerkende ouderling en liefdevolle echtgenoot en vader.
Dus hoe zal er aan u worden teruggedacht? Als u gisteren was overleden, wat zouden de mensen dan vandaag over u zeggen? Dat zijn vragen die elk van ons zouden kunnen motiveren om verbeteringen aan te brengen in onze manier van handelen.
Wat kunnen we doen om een goede reputatie op te bouwen? We kunnen altijd vorderingen maken in het aan de dag leggen van de vrucht van de geest, zoals liefde, lankmoedigheid, vriendelijkheid, zachtaardigheid en zelfbeheersing (Galaten 5:22, 23). Ja, het is beslist waar dat ’een goede naam beter is dan goede olie, en de dag des doods dan de dag dat iemand geboren wordt’. — Prediker 7:1; Mattheüs 7:12.
[Illustratie op blz. 5]
Abigaïl blijft ons bij als een verstandige vrouw met inzicht
[Illustratie op blz. 7]
Van Petrus weten we dat hij een impulsieve maar eerlijke persoonlijkheid had
[Illustratie op blz. 8]
Jezus nam de tijd voor kinderen