Toon respect

1. Waarom vinden mensen het fijn als ze met respect worden behandeld? (Spreuken 22:1)

HOE vind jij het als mensen je met respect behandelen? Ongetwijfeld ben je daar blij mee. Elk mens heeft behoefte aan respect. Het geeft een goed gevoel te worden gerespecteerd. Geen wonder dat de Bijbel zegt: ‘Gerespecteerd worden is beter dan zilver en goud.’ (Lees Spreuken 22:1.)

2-3. Waarom kan het moeilijk zijn respect voor anderen te tonen, en waar gaat dit artikel over?

² Het kan soms moeilijk zijn respect voor anderen te tonen. Dat komt onder andere doordat je hun fouten en zwakheden ziet. Daarnaast leven we in een tijd waarin veel mensen respectloos met elkaar omgaan. Maar wij moeten anders zijn. Jehovah wil namelijk dat we ‘alle soorten mensen’ eren of respecteren (1 Petr. 2:17).

³ Dit artikel laat uitkomen wat respect inhoudt en hoe je het kunt tonen voor (1) gezinsleden, (2) broeders en zusters en (3) buitenstaanders. We zullen vooral zien wat je kunt doen om in moeilijke omstandigheden respectvol te blijven.

WAT RESPECT INHOUDT

4. Wat houdt respect in?

⁴ Wat versta jij onder respect? Qua betekenis ligt het dicht bij ‘eer’. Respect duidt op wat je van iemand vindt en hoe je hem behandelt. Als je respect voor iemand hebt, vind je dat hij je aandacht en eerbied waard is, bijvoorbeeld vanwege zijn kwaliteiten, prestaties of positie. Maar respect moet ook blijken uit je daden. Je toont respect door iemand met waardigheid te behandelen zodat hij zich gewaardeerd voelt. Natuurlijk moet respect wel uit je hart komen, anders is het niet oprecht (Matth. 15:8).

5. Wat kan je helpen respect te tonen?

⁵ Jehovah wil dat je anderen met respect behandelt. Hij zegt bijvoorbeeld dat je respect moet tonen voor ‘de superieure autoriteiten’ (Rom. 13:1, 7). Maar sommigen zeggen: ‘Respect moet je verdienen.’ Is dat een goede manier van denken? Als aanbidders van Jehovah beseffen we dat respect voor anderen niet alleen afhangt van wat ze doen. Het moet gebaseerd zijn op iets dat dieper gaat: je liefde voor Jehovah en de wens hem blij te maken (Joz. 4:14; 1 Petr. 3:15).

6. Kun je respect tonen voor iemand die jou niet respecteert? Licht toe. (Zie ook de afbeelding.)

⁶ Stel dat iemand jou respectloos behandelt. Is het dan nog mogelijk respect voor hem te tonen? Ja. Hier volgen een paar voorbeelden. Jonathan werd in het bijzijn van anderen door zijn vader, koning Saul, vernederd (1 Sam. 20:30-34). Toch toonde hij respect door zijn vader tot zijn dood te steunen in de strijd (Ex. 20:12; 2 Sam. 1:23). Hanna werd er door hogepriester Eli van beschuldigd dronken te zijn (1 Sam. 1:12-14). Toch sprak ze respectvol tegen hem, ook al was in heel Israël bekend dat hij als vader en hogepriester had gefaald (1 Sam. 1:15-18; 2:22-24). En Paulus werd beledigd door enkele mannen van Athene die hem een ‘praatjesmaker’ noemden (Hand. 17:18). Toch reageerde hij respectvol (Hand. 17:22). Het mag duidelijk zijn dat diepe liefde voor Jehovah en de wens hem blij te maken je kunnen motiveren om zelfs als het moeilijk is respectvol te blijven. Laten we eens kijken voor wie je respect moet hebben en waarom.

RESPECT IN HET GEZIN

7. Wat kan het moeilijk maken gezinsleden met respect te behandelen?

⁷ Wat het moeilijk maakt. Met je gezinsleden breng je veel tijd door. Daardoor ken je zowel hun sterke als hun zwakke punten. Misschien is er een gezinslid met een ziekte of met bepaalde angsten, wat extra druk op het gezin legt. Het kan ook zijn dat gezinsleden dingen zeggen of doen die je kwetsen. Sommigen tonen zo weinig respect voor gezinsleden dat ze onrust creëren in plaats van een vredige sfeer. Als gevolg daarvan is er geen harmonie in het gezin. Net zoals artritis de samenwerking van lichaamsdelen verstoort, zo ontregelt gebrek aan respect de samenwerking in een gezin. Maar terwijl we artritis zelf niet volledig kunnen verhelpen, kunnen we wel voorkomen dat respectloos gedrag de relaties in het gezin ontwricht.

8. Waarom is het belangrijk respect te tonen in het gezin? (1 Timotheüs 5:4, 8)

⁸ Waarom het belangrijk is. (Lees 1 Timotheüs 5:4, 8.) In zijn eerste brief aan Timotheüs maakt Paulus duidelijk dat gezinsleden voor elkaar moeten zorgen. Op die manier kun je ze eren. Alleen zegt Paulus dat je dat niet moet doen uit plichtsbesef maar uit ‘toewijding aan God’. Dit betekent dat je het doet omdat je van Jehovah houdt en het als deel van je aanbidding beziet. Jehovah heeft de gezinsregeling ingesteld (Ef. 3:14, 15). Dus als je een gezinslid eert, eer je eigenlijk Jehovah, de Insteller van het gezin. Wat een krachtige motivatie om respect te tonen in het gezin!

9. Hoe kun je respect voor je partner tonen? (Zie ook de afbeeldingen.)

⁹ Hoe je het toont. Een man die zijn vrouw eert, laat zowel privé als in het openbaar zien dat ze hem dierbaar is (Spr. 31:28; 1 Petr. 3:7). Hij zou haar nooit slaan, vernederen of het gevoel geven dat ze waardeloos is. Ariel,a die in Argentinië woont, zegt: ‘Omdat m’n vrouw ziek is, zegt ze soms dingen die me kwetsen. Als dat gebeurt, probeer ik te bedenken dat ze het niet echt meent. In gespannen situaties denk ik aan 1 Korinthiërs 13:5. Dat motiveert me om respectvol tegen haar te spreken en niet boos te worden’ (Spr. 19:11). Een vrouw eert haar man door goed over hem te spreken (Ef. 5:33). Ze is niet sarcastisch, zet hem niet voor gek en beledigt hem niet. Ze beseft dat zulk gedrag haar huwelijk zou aantasten als roest (Spr. 14:1). Een zuster in Italië zegt over de angsten die haar man heeft: ‘Soms vind ik de zorgen van m’n man overdreven. In het verleden was aan m’n woorden en gezichtsuitdrukking te merken dat ik me aan hem ergerde. Maar hoe meer ik omga met mensen die respectvol over anderen praten, hoe meer ik gemotiveerd ben respect te tonen voor m’n man.’

10. Hoe kunnen kinderen respect tonen voor hun ouders?

¹⁰ Hoe kun je als kind je ouders eren? Houd je aan hun regels (Ef. 6:1-3). En spreek met respect tegen ze (Ex. 21:17). Als ze ouder worden, hebben ze misschien meer aandacht nodig. Doe dus je best om voor ze te zorgen. Neem María. Haar vader, die geen Getuige is, maakte het haar moeilijk om voor hem te zorgen toen hij ziek werd. Ze zegt: ‘Ik vroeg Jehovah me te helpen niet alleen respect voor mijn vader te hebben maar het ook te kunnen tonen. Ik dacht bij mezelf: als Jehovah me vraagt m’n ouders te eren, dan kan hij me ook de kracht geven om dat te doen. Ik besef nu dat ik m’n vader met respect moet behandelen, ook al verandert hij z’n gedrag niet.’ Als je gezinsleden eert ondanks hun fouten, toon je respect voor Jehovah’s regeling.

RESPECT IN DE GEMEENTE

11. Wat kan het moeilijk maken je broeders en zusters met respect te behandelen?

¹¹ Wat het moeilijk maakt. Hoewel je broeders en zusters naar Bijbelse normen leven, kunnen ze soms onvriendelijk zijn, je verkeerd beoordelen of je irriteren. Als je ‘een reden hebt om over een ander te klagen’, kan het moeilijk zijn respect voor hem te blijven tonen (Kol. 3:13). Wat kan je dan helpen?

12. Waarom is het belangrijk respect te tonen voor broeders en zusters? (2 Petrus 2:9-12)

¹² Waarom het belangrijk is. (Lees 2 Petrus 2:9-12.) Zoals Petrus in zijn tweede brief zegt, spraken sommige christenen in de eerste eeuw respectloos over ‘degenen die eer toekomt’, de ouderlingen. Wat was de reactie van trouwe engelen die dat zagen? ‘Uit respect voor Jehovah’ zeiden ze niets beledigends over die personen. Stel je dat eens voor! De volmaakte engelen wilden niets slechts zeggen over die arrogante mensen. Ze lieten het aan Jehovah over ze te oordelen en terecht te wijzen (Rom. 14:10-12; vergelijk Judas 9). Wat is de les? Als je tegenstanders niet respectloos mag behandelen, dan al helemaal je broeders en zusters niet. Neem juist ‘de leiding in het eren van elkaar’ (Rom. 12:10). Zo toon je respect voor Jehovah.

13-14. Hoe kun je respect tonen in de gemeente? Geef voorbeelden. (Zie ook de afbeeldingen.)

¹³ Hoe je het toont. Als je ouderling bent, doe dan je best anderen te onderwijzen op basis van liefde (Filem. 8, 9). Moet je raad geven, doe dat dan vriendelijk en niet als je geïrriteerd bent. Als zuster kun je in de gemeente aan een sfeer van respect bijdragen door negatief geroddel en laster te vermijden (Tit. 2:3-5). En elk van ons kan respect voor de ouderlingen tonen door met ze mee te werken. Laat ze weten hoe dankbaar je bent voor alles wat ze doen om de vergaderingen te leiden, de prediking te organiseren en degenen te helpen die ‘een misstap’ hebben gedaan (Gal. 6:1; 1 Tim. 5:17).

¹⁴ Rocío, een zuster die het moeilijk vond respect te hebben voor een ouderling die haar raad had gegeven, zegt: ‘Ik vond dat hij onvriendelijk was. Thuis sprak ik negatief over hem. Ik probeerde het niet te laten merken, maar vanbinnen twijfelde ik aan zijn motieven. Ik deed niks met zijn raad.’ Wat heeft Rocío geholpen? Ze zegt: ‘Tijdens m’n Bijbellezen kwam ik bij 1 Thessalonicenzen 5:12, 13. Toen ik besefte dat ik geen respect toonde voor deze broeder, kreeg ik last van m’n geweten. Ik bad tot Jehovah en zocht in onze publicaties naar iets dat me kon helpen om m’n houding te veranderen. Daardoor ging ik inzien dat de broeder niet het probleem was maar m’n trots. Nu weet ik dat ik nederig moet zijn om anderen te kunnen respecteren. Ik moet er nog steeds aan werken meer respect te tonen, maar ik voel dat ik vrede met Jehovah heb.’

RESPECT BUITEN DE GEMEENTE

15. Waarom is het niet altijd makkelijk respect te tonen voor mensen buiten de gemeente?

¹⁵ Wat het moeilijk maakt. In de dienst komen we vaak mensen tegen die niets met God of de Bijbel hebben (Ef. 4:18). Sommigen willen vanwege hun achtergrond niet naar ons luisteren. Daarnaast heb je misschien een werkgever of leraar die nooit tevreden is en collega’s of klasgenoten die vervelend tegen je doen. Je respect voor zulke mensen kan na verloop van tijd afnemen, waardoor je ze misschien niet meer behandelt zoals je zelf behandeld zou willen worden.

16. Waarom is het belangrijk respect te tonen voor mensen die Jehovah nog niet dienen? (1 Petrus 2:12; 3:15)

¹⁶ Waarom het belangrijk is. Houd in gedachte dat Jehovah erop let hoe je omgaat met mensen die hem niet dienen. Petrus herinnerde christenen eraan dat hun goede gedrag sommigen ertoe kan bewegen ‘God te eren’. Daarom moedigde hij ze aan hun geloof te verdedigen ‘met zachtaardigheid en diep respect’. (Lees 1 Petrus 2:12; 3:15.) Of een christen zijn geloof nu verdedigt in de rechtszaal of in een gesprek met de buurman, hij moet mensen behandelen alsof Jehovah erbij aanwezig is. Hij kijkt namelijk toe en hoort wat je zegt en hoe je het zegt. Wat een belangrijke reden om buitenstaanders met respect te behandelen!

17. Hoe kun je respect tonen voor buitenstaanders?

¹⁷ Hoe je het toont. Wek in de dienst nooit de indruk dat je neerkijkt op mensen die weinig of niets van de Bijbel weten. Bedenk dat ze kostbaar zijn voor Jehovah en bezie ze als superieur aan jezelf (Hag. 2:7; Fil. 2:3). Als iemand je beledigt om wat je gelooft, reageer dan niet met een gevatte maar sarcastische opmerking (1 Petr. 2:23). En als je wel iets zegt waar je spijt van krijgt, bied dan meteen je excuses aan. Hoe kun je respect tonen op je werk? Doe je werk gewetensvol en probeer het goede te zien in je collega’s en je meerderen (Tit. 2:9, 10). Als je eerlijk bent en hard werkt, kun je in de gunst komen bij mensen — of niet. Maar je komt zeker in de gunst bij Jehovah (Kol. 3:22, 23).

18. Waarom is het de moeite waard respect voor anderen te hebben en te tonen?

¹⁸ Er zijn goede redenen om respect voor anderen te hebben en te tonen. Als je respect toont in je gezin, eer je ons gezinshoofd, Jehovah. Als je respect toont voor je geestelijke broers en zussen, eer je onze hemelse Vader. En als je respect toont voor buitenstaanders, creëer je voor hen de beste omstandigheden om onze grote God te gaan eren. Het is de moeite waard anderen met respect te behandelen, zelfs als zij geen respect voor jou tonen. Waarom? Omdat Jehovah je ervoor zal zegenen. Hij belooft: ‘Wie mij eren, zal ik eren’ (1 Sam. 2:30).