Hoop doet leven — Is dat zo?

DANIEL was pas tien, maar hij vocht al een jaar tegen kanker. Zijn artsen en ook anderen in zijn directe omgeving hadden de hoop opgegeven. Maar Daniel niet. Hij zou later onderzoek gaan doen, zo geloofde hij, en eraan meewerken dat er op een dag een geneesmiddel tegen kanker gevonden zou worden. Hij had vooral hoop omdat er een dokter bij hem zou komen die gespecialiseerd was in het behandelen van de vorm van kanker die hij had. Maar op de bewuste dag moest de specialist zijn afspraak afzeggen wegens het slechte weer. Daniel begon de moed te verliezen. Voor het eerst werd hij lusteloos, en binnen een paar dagen stierf hij.

Daniels verhaal werd verteld door een gezondheidswerker die onderzoek heeft gedaan naar de invloed van hoop en hopeloosheid op de gezondheid. Misschien hebt u meer van zulke verhalen gehoord. Een ouder iemand bijvoorbeeld ligt op sterven maar wil heel graag nog een langverwachte gebeurtenis meemaken — het bezoek van een dierbare of gewoon een belangrijke dag. Als die gebeurtenis voorbij is, volgt de dood snel. Wat voor kracht is er in zulke gevallen aan het werk? Kan hoop echt zo’n sterke invloed hebben als sommigen geloven?

Een toenemend aantal medisch onderzoekers veronderstelt dat optimisme, hoop en andere positieve emoties inderdaad een krachtige invloed hebben op iemands leven en gezondheid. Maar lang niet iedereen is het daarmee eens. Sommige onderzoekers verwerpen al zulke beweringen als onwetenschappelijke fabels. Ze geven de voorkeur aan de opvatting dat fysieke kwalen een strikt fysieke oorzaak hebben.

Natuurlijk wordt er al langer sceptisch gedacht over het belang van hoop. Duizenden jaren geleden werd de Griekse filosoof Aristoteles gevraagd een definitie van hoop te geven. Hij antwoordde: „Hoop is een dagdroom.” En in recentere tijd maakte de Amerikaanse staatsman Benjamin Franklin de wrange opmerking: „Wie van de hoop leeft zal van de honger sterven.”

Wat is dan de waarheid over hoop? Is het altijd alleen maar wensdenken, een manier om troost te zoeken in zinloze dromen? Of zijn er goede redenen om hoop als meer te bezien — als iets wat we allemaal nodig hebben om gezond en gelukkig te zijn, iets wat echt gefundeerd is en echte voordelen heeft?

Waarom hebben we hoop nodig?

WAT zou er gebeurd zijn als Daniel, het kankerpatiëntje dat in het begin van het vorige artikel werd genoemd, zijn krachtige hoop had behouden? Zou hij de kanker de baas zijn geworden? Zou hij nu nog leven? Zelfs de meest fervente verdedigers van hoop zouden dit waarschijnlijk niet durven beweren. En daarmee komen we bij een belangrijk punt. Hoop moet niet overschat worden. Het is geen wondermiddel, geen panacee.

In een interview met CBS News waarschuwde dr. Nathan Cherney voor het gevaar de kracht van hoop te overdrijven wanneer het om ernstig zieken gaat: „We hebben situaties meegemaakt waarin mannen hun vrouw verweten dat ze niet genoeg hadden gemediteerd, dat ze niet positief genoeg hadden gedacht.” En hij voegde eraan toe: „Deze hele manier van denken heeft de illusie gecreëerd dat een kankerpatiënt zelf controle heeft over zijn ziekte, en als zijn gezondheid achteruitgaat, is het eigenlijk alsof je zegt dat hij zijn tumor niet goed genoeg onder controle heeft weten te houden, en dat is niet eerlijk.”

In werkelijkheid zijn mensen die tegen een terminale ziekte vechten, in een uitputtende strijd gewikkeld die al hun energie opslokt. Het laatste wat hun dierbaren zouden willen doen, is aan die zware last ook nog een schuldgevoel toevoegen. Moeten we dan concluderen dat hoop geen waarde heeft?

Absoluut niet. Bovengenoemde arts bijvoorbeeld is ook gespecialiseerd in palliatieve zorg — dat wil zeggen, een behandeling die zich er niet in de eerste plaats op richt de ziekte te bestrijden en zelfs niet het leven van de patiënt te verlengen, maar ervoor te zorgen dat hij minder pijn en ongemak heeft zolang de strijd duurt. Dit soort artsen gelooft sterk in de waarde van een behandeling die ertoe leidt dat de patiënt zich gelukkiger voelt, ook al is hij heel ziek. Er zijn talloze bewijzen dat hoop dat kan doen — en hoop kan nog meer doen.

De waarde van hoop

„Hoop is een krachtige therapie”, verzekert dr. W. Gifford-Jones, medisch journalist. Hij gaf een overzicht van verschillende onderzoeken naar de waarde van emotionele steun die aan terminale patiënten wordt gegeven. Men neemt aan dat mensen door deze steun een hoopvoller en positiever kijk behouden. Uit een in 1989 verricht onderzoek bleek dat patiënten die deze steun kregen, langer bleven leven, hoewel recenter onderzoek op dat punt minder overtuigend was. Maar er is wel vastgesteld dat patiënten die emotionele steun krijgen, minder depressief zijn en minder pijn hebben dan degenen die deze steun niet krijgen.

Laten we eens stilstaan bij een ander onderzoek, dat zich richtte op de invloed van optimisme en pessimisme bij coronaire hartziekte (CHZ). Bij een groep van ruim 1300 mannen werd zorgvuldig beoordeeld of ze een optimistische of een pessimistische kijk op het leven hadden. Een vervolgonderzoek tien jaar later bracht aan het licht dat meer dan 12 procent van die mannen aan de een of andere vorm van CHZ leed. Onder hen waren bijna tweemaal zoveel pessimisten als optimisten. Laura Kubzansky, universitair docent gezondheid en sociaal gedrag aan de Harvard School of Public Health, geeft als commentaar: „Het meeste bewijsmateriaal voor het idee dat ’positief denken’ goed voor je gezondheid is, berustte tot nu toe op verhalen — dit onderzoek verschaft wat hartziekten betreft de eerste harde medische bewijzen voor deze opvatting.”

Uit sommige onderzoeken is gebleken dat mensen die zelf vinden dat ze een slechte gezondheid hebben, na een operatie feitelijk langzamer herstellen dan mensen die vinden dat ze heel gezond zijn. Zelfs een lange levensduur is wel in verband gebracht met optimisme. Bij één onderzoek werd gekeken naar de manier waarop bejaarden worden beïnvloed door positieve en negatieve gedachten over het ouder worden. Toen oudere mensen werden blootgesteld aan subliminale (onderbewuste) boodschappen die ouderdom in verband brachten met het hebben van meer wijsheid en ervaring, merkte men dat ze daarna krachtiger en energieker liepen. De vooruitgang was zelfs even groot als wanneer ze een twaalf weken durend programma van lichaamsbeweging hadden gevolgd!

Waarom schijnen emoties als hoop, optimisme en een positieve kijk goed voor de gezondheid te zijn? Misschien begrijpen wetenschappers en artsen nog niet genoeg van de geest en het lichaam om definitieve antwoorden te geven. Maar deskundigen die dit onderwerp bestuderen kunnen wel al gefundeerde gissingen doen. Een hoogleraar neurologie zegt bijvoorbeeld: „Gelukkig en hoopvol zijn geeft een goed gevoel. Het is een aangename stemming die heel weinig stress veroorzaakt, en het lichaam gedijt in die omstandigheden. Het is een van de extra dingen die mensen voor zichzelf kunnen doen om te proberen gezond te blijven.”

Deze opvatting kan sommige artsen, psychologen en wetenschappers misschien als baanbrekend in de oren klinken, maar voor bijbelstudenten is het zeker geen nieuwe gedachte. Bijna 3000 jaar geleden werd de wijze koning Salomo ertoe geïnspireerd het volgende op te tekenen: „Een hart dat blij is, doet goed als geneesmiddel, maar een geest die terneergeslagen is, droogt de beenderen uit” (Spreuken 17:22). Let eens op de evenwichtige zienswijze die hieruit blijkt. Er staat niet dat een blij hart elke kwaal zal genezen, maar gewoon dat het ’goeddoet als geneesmiddel’.

Als hoop echt elke kwaal zou genezen, dan zou er toch geen arts zijn die het niet zou voorschrijven? Trouwens, hoop heeft voordelen die veel verder reiken dan een goede gezondheid.

Optimisme, pessimisme en uw leven

Onderzoekers hebben ontdekt dat optimisten in veel opzichten voordeel trekken van hun positieve kijk. Op school, op hun werk, en zelfs op sportgebied leveren ze vaak betere prestaties. Er werd bijvoorbeeld een vrouwelijke atletiekploeg aan een onderzoek onderworpen. De trainers gaven een gedegen beoordeling van wat de vrouwen puur atletisch gezien konden presteren. Tegelijkertijd werden de vrouwen zelf ondervraagd en werd er zorgvuldig beoordeeld hoeveel hoop ze hadden, hoeveel verwachtingen van zichzelf. Uiteindelijk bleken hun verwachtingen hun prestaties veel nauwkeuriger te voorspellen dan alle evaluaties van hun trainers. Hoe komt het dat hoop zo’n krachtige invloed heeft?

Er is veel duidelijk geworden uit onderzoek naar het tegenovergestelde van optimisme — pessimisme. In de jaren zestig leverden experimenten een onverwachte ontdekking op in verband met gedrag van dieren, wat onderzoekers aanleiding gaf tot het bedenken van de term „aangeleerde hulpeloosheid”. Ze ontdekten dat ook mensen aan een vorm van dit syndroom kunnen lijden. Men stelde bijvoorbeeld proefpersonen bloot aan een onaangenaam geluid en zei hun dat ze konden leren het te laten ophouden door in een bepaalde volgorde knoppen in te drukken. Ze slaagden erin het geluid te laten ophouden.

Tegen een tweede groep werd hetzelfde gezegd — maar het indrukken van de knoppen had geen effect. Zoals u zich kunt voorstellen, kregen velen in die tweede groep een gevoel van hulpeloosheid. Bij latere proeven probeerden ze niet eens iets te doen. Ze waren ervan overtuigd dat het toch allemaal geen zin had. Maar zelfs in die tweede groep weigerden de optimisten aan dat hulpeloze gevoel toe te geven.

Dr. Martin Seligman, een van degenen die enkele van deze eerste experimenten hebben uitgedacht, werd ertoe bewogen zijn leven verder te wijden aan het bestuderen van optimisme en pessimisme. Hij deed grondig onderzoek naar de denkwijze van mensen die geneigd waren zichzelf als hulpeloos te beschouwen. Hij kwam tot de conclusie dat zo’n pessimistische denkwijze mensen bij veel dagelijkse activiteiten hindert of hen zelfs zo verlamt dat ze helemaal niets meer doen. Seligman vat pessimistisch denken en de uitwerking ervan als volgt samen: „Vijfentwintig jaar onderzoek heeft mij er . . . van overtuigd dat wanneer wij meestal — zoals de pessimist doet — denken dat tegenslag onze schuld is, dat ze blijvend is, en alles wat wij doen ondermijnt, dan treft ons meer tegenslag dan wanneer wij er anders over denken.”

Zoals eerder gezegd: voor sommigen lijken deze conclusies misschien nieuw, maar voor bijbelstudenten klinken ze vertrouwd. Kijk maar naar deze spreuk: „Hebt gij u ontmoedigd betoond op de dag van benauwdheid? Uw kracht zal gering zijn” (Spreuken 24:10). Ja, de bijbel verklaart duidelijk dat ontmoediging, met de negatieve gedachten die ermee gepaard gaan, uw daadkracht ondermijnt. Maar wat kunt u doen om tegen pessimisme te vechten en meer optimisme en hoop in uw leven te brengen?

[Illustratie op blz. 4, 5]

Hoop kan veel goeddoen

U kunt vechten tegen pessimisme

HOE beziet u de tegenslagen die u ondervindt? Veel deskundigen zijn tegenwoordig van mening dat uw antwoord op die vraag voor een groot deel bepaalt of u een optimist bent of een pessimist. Wij allemaal hebben soms met zware beproevingen te maken in het leven, sommigen van ons meer dan anderen. Maar waarom schijnen sommigen er na een tegenslag makkelijk weer bovenop te komen, klaar om opnieuw te beginnen, terwijl anderen het al bij betrekkelijk kleine problemen schijnen op te geven?

Stel bijvoorbeeld dat u op zoek bent naar een baan. U gaat naar een sollicitatiegesprek en wordt afgewezen. Hoe denkt u hier naderhand over? U zou het heel persoonlijk kunnen opnemen en het als een permanent probleem kunnen zien, door tegen uzelf te zeggen: ’Wie neemt er nu zo iemand als ik in dienst? Ik kom nooit aan een baan.’ Of erger nog, u zou kunnen toelaten dat u door deze ene tegenslag een andere kijk krijgt op elk aspect van uw leven, en gaat denken: ’Ik ben een volslagen mislukkeling. Niemand heeft iets aan me.’ In beide gevallen is er sprake van een karakteristiek pessimistische denkwijze.

Pessimisme bestrijden

Hoe kunt u terugvechten? Een heel belangrijke eerste stap is het herkennen van zulke negatieve gedachten. De volgende stap is ertegen te vechten. Zoek naar redelijke alternatieve verklaringen. Is het bijvoorbeeld echt zo dat u afgewezen bent omdat niemand u in dienst wil nemen? Of kan het zijn dat de werkgever gewoon iemand met andere kwalificaties zocht?

Gebruik specifieke feiten om pessimistische gedachten die een overdreven reactie zijn, te ontmaskeren. Betekent één afwijzing echt dat u een volslagen mislukkeling bent, of kunt u andere terreinen bedenken — zoals uw godsdienstige leven of de omgang met uw gezinsleden of uw vrienden — waar u het er wel vrij goed van afbrengt? Leer uw sombere toekomstbeelden als pure zwartkijkerij van u af te zetten. Per slot van rekening: hoe kunt u echt zeker weten dat u nooit een baan zult vinden? U kunt nog meer doen om negatieve gedachten van u af te zetten.

Positief denken met een doel voor ogen

In de afgelopen jaren hebben onderzoekers een interessante, zij het wat beperkte definitie van hoop uitgedacht. Volgens hen is hoop de overtuiging dat u uw doeleinden kunt bereiken. Zoals het volgende artikel duidelijk zal maken, houdt hoop feitelijk veel meer in, maar deze definitie lijkt in een aantal opzichten bruikbaar. Wanneer we ons op dit aspect van hoop concentreren, kan dit ons helpen positiever en met een doel voor ogen te denken.

Willen we ervan overtuigd zijn dat we onze doeleinden kunnen bereiken, dan moeten we eerst ervaring hebben in het stellen en bereiken van doeleinden. Als u vindt dat u die ervaring nog niet hebt, kan het de moeite waard zijn om eens serieus na te denken over de doeleinden die u uzelf stelt. Allereerst: hebt u eigenlijk wel doeleinden? Het is maar al te makkelijk om opgeslokt te worden door onze dagelijkse drukke bezigheden zonder erbij stil te staan wat we echt met ons leven willen doen en wat voor ons het belangrijkst is. In verband met dit praktische beginsel, duidelijke prioriteiten stellen, zien we opnieuw dat de bijbel dit lang geleden heel goed onder woorden heeft gebracht: ’Vergewist u van de belangrijker dingen.’ — Filippenzen 1:10.

Als we eenmaal onze prioriteiten hebben gesteld, wordt het makkelijker om op verschillende terreinen, zoals in ons godsdienstige leven, in ons gezinsleven of daarbuiten, een paar belangrijke doeleinden te kiezen. Maar het is van essentieel belang dat we in het begin niet te veel doeleinden stellen en dat we van elk doel weten dat we het makkelijk kunnen bereiken. Als een doel te moeilijk is, kan het ons afschrikken en zouden we het kunnen opgeven. Daarom is het vaak het beste om veelomvattende langetermijndoeleinden te verdelen in eenvoudiger doeleinden die we op korte termijn kunnen realiseren.

„Waar een wil is, is een weg.” Zo luidt een oud spreekwoord, en er schijnt enige waarheid in te schuilen. Als we eenmaal belangrijke doeleinden hebben gekozen, moeten we de wilskracht — de wens en de vastberadenheid — hebben om ons best te doen ze te bereiken. We kunnen die vastberadenheid versterken door erover na te denken hoe waardevol onze doeleinden zijn, en hoeveel voordeel we ervan zullen hebben wanneer we ze bereiken. Natuurlijk zullen zich hindernissen voordoen, maar we moeten die bezien als een uitdaging in plaats van een uitzichtloze situatie.

Maar we moeten ook praktische manieren bedenken om onze doeleinden te bereiken. De auteur C. R. Snyder, die een uitgebreide studie heeft gemaakt van de waarde van hoop, geeft de raad om voor elk doel meerdere manieren te bedenken waarop het gerealiseerd kan worden. Als het dan op de ene manier niet lukt, kunnen we overstappen op een tweede manier, een derde, enzovoorts.

Snyder beveelt ook aan om te leren wanneer we het ene doel voor het andere moeten verruilen. Als we een bepaald doel echt niet kunnen bereiken, zal het ons alleen maar ontmoedigen als we erover blijven tobben. Maar als we het door een realistischer doel vervangen, hebben we iets anders om op te hopen.

De bijbel bevat in dit opzicht een verhelderend voorbeeld. Koning David wilde heel graag een tempel voor zijn God, Jehovah, bouwen. Maar God zei tegen David dat niet hij maar zijn zoon Salomo dit voorrecht zou krijgen. In plaats van te mokken of te proberen ondanks deze teleurstelling zijn zin door te drijven, koos David andere doeleinden. Hij stak al zijn energie in het verzamelen van het geld en de materialen die zijn zoon nodig zou hebben om het project te voltooien. — 1 Koningen 8:17-19; 1 Kronieken 29:3-7.

Ook al slagen we erin meer hoop aan te kweken door tegen pessimisme te vechten en door te leren positief en met een doel voor ogen te denken, toch kunnen we een serieus gebrek aan hoop hebben. Hoezo? De hopeloosheid waarmee we in deze wereld worden geconfronteerd, is voor een groot deel het gevolg van factoren die we zelf absoluut niet in de hand hebben. Als we stilstaan bij de overweldigende problemen die de mensheid teisteren — de armoede, de oorlogen, het onrecht, de steeds aanwezige dreiging van ziekte en dood — hoe kunnen we dan hoopvol blijven?

[Illustratie op blz. 7]

Als u afgewezen wordt voor een baan die u graag wilde, veronderstelt u dan dat u nooit een baan zult krijgen?

[Illustratie op blz. 8]

Koning David was flexibel in het stellen van doeleinden

Waar kunt u echte hoop vinden?

UW HORLOGE staat stil en lijkt kapot te zijn. Als u het wilt laten repareren, kunt u uit allerlei mogelijkheden kiezen. Er zijn talloze advertenties van horlogemakers, die allemaal veel beloven en elkaar soms tegenspreken. Maar als u nu ontdekt dat een van uw buren de ingenieuze man is die juist dat horloge jaren geleden heeft ontworpen? Sterker nog, u hoort dat hij u graag wil helpen zonder er geld voor te vragen. Uw keus is duidelijk, nietwaar?

Dat kapotte horloge is te vergelijken met een gebrek aan hoop. Als u merkt dat u uw hoop aan het verliezen bent — zoals velen in deze moeilijke tijd — waar zoekt u dan hulp? Allerlei mensen beweren het probleem te kunnen oplossen, maar de talloze suggesties kunnen verwarrend en tegenstrijdig zijn. Dus waarom gaat u dan niet naar Degene die ons juist zo heeft gemaakt dat we in staat zijn hoop te hebben? De bijbel zegt dat hij „niet ver is van een ieder van ons” en dat hij ons maar al te graag wil helpen. — Handelingen 17:27; 1 Petrus 5:7.

Een ruimere definitie van hoop

Het bijbelse begrip hoop is uitgebreider en gaat dieper dan het begrip dat doorgaans onder artsen, wetenschappers en psychologen wordt gehanteerd. De woorden in de oorspronkelijke talen van de bijbel die met „hoop” zijn vertaald, betekenen vol verlangen op iets wachten en iets goeds verwachten. Eigenlijk bestaat hoop uit twee elementen. Het houdt het verlangen in naar iets goeds en ook de basis om te geloven dat het inderdaad zal komen. De hoop die de bijbel biedt, is geen wensdroom. Hij is stevig gefundeerd op feiten en bewijzen.

In dit opzicht is hoop verwant aan geloof, dat gebaseerd moet zijn op bewijzen — en dat dus geen lichtgelovigheid is (Hebreeën 11:1). Toch maakt de bijbel onderscheid tussen geloof en hoop. — 1 Korinthiërs 13:13.

Ter illustratie: Als u een goede vriend vraagt iets voor u te doen, hoopt u waarschijnlijk dat hij u zal helpen. Uw hoop is goed gefundeerd, want u stelt geloof in uw vriend — u kent hem goed, en u hebt hem wel vaker vriendelijke en goede dingen zien doen. Uw geloof en uw hoop houden nauw verband met elkaar en zijn zelfs onderling afhankelijk, maar ze zijn wel verschillend. Hoe kunt u met betrekking tot God zo’n hoop hebben?

De basis voor hoop

Jehovah God is de bron van ware hoop. In bijbelse tijden werd hij zelfs „de hoop van Israël” genoemd (Jeremia 14:8). Alle betrouwbare hoop die ze hadden, was van hem afkomstig; daarom was hij hun hoop. Die hoop betekende niet alleen maar dat ze iets graag wilden. God gaf hun een stevige basis voor hoop. Door wat hij in de loop der eeuwen voor hen deed, bewees hij dat hij zich altijd aan zijn beloften houdt. Hun leider Jozua zei tegen Israël: „Gij weet zeer goed . . . dat niet één woord van alle goede woorden die Jehovah, uw God, tot u gesproken heeft, onvervuld is gebleven.” — Jozua 23:14.

Duizenden jaren later is die basis er nog steeds. De bijbel staat vol met Gods opmerkelijke beloften en het nauwkeurige geschiedkundige verslag van hun vervulling. Zijn profetische beloften zijn zo betrouwbaar dat ze soms werden opgetekend alsof ze al vervuld waren op het moment dat ze werden gedaan.

Daarom kunnen we de bijbel terecht het boek van hoop noemen. Wanneer u het verslag bestudeert van wat God voor mensen heeft gedaan, zullen uw redenen om uw hoop op hem te vestigen alleen maar krachtiger worden. De apostel Paulus schreef: „Alle dingen die eertijds werden geschreven, werden tot ons onderricht geschreven, opdat wij door middel van onze volharding en door middel van de vertroosting uit de Schriften hoop zouden hebben.” — Romeinen 15:4.

Welke hoop geeft God ons?

Wanneer hebben we het meest behoefte aan hoop? Dat is toch als we met de dood worden geconfronteerd? Maar voor velen is dat nu juist het moment — bijvoorbeeld wanneer iemand van wie u houdt in de dood wordt weggerukt — waarop het heel moeilijk lijkt hoop te hebben. Want wat is er hopelozer dan de dood? Meedogenloos achtervolgt hij ieder van ons. We kunnen hem maar een beperkte tijd voorblijven, en we zijn niet in staat hem ongedaan te maken. Terecht noemt de bijbel hem de „laatste vijand”. — 1 Korinthiërs 15:26.

Waar kunnen we dan hoop vinden als we met de dood worden geconfronteerd? In het bijbelvers waarin de dood de laatste vijand wordt genoemd, staat ook dat deze vijand „tenietgedaan” zal worden. Jehovah God is sterker dan de dood. Dat heeft hij talloze malen bewezen. Hoe? Door de doden op te wekken. De bijbel beschrijft negen gelegenheden waarbij God zijn macht gebruikte om dode mensen weer tot leven te brengen.

Een opmerkelijk voorbeeld is dat Jehovah zijn Zoon, Jezus, de macht gaf om Lazarus, zijn geliefde vriend die al vier dagen dood was, op te wekken. Jezus deed dit niet in het geheim, maar openlijk, in aanwezigheid van een hele menigte toeschouwers. — Johannes 11:38-48, 53; 12:9, 10.

U vraagt u misschien af: Waarom werden er mensen uit de dood opgewekt? Ze zijn daarna toch gewoon oud geworden en uiteindelijk weer gestorven? Ja, dat is waar. Maar dankzij dit soort betrouwbare verslagen over de opstanding kunnen we meer dan alleen maar het verlangen hebben dat onze gestorven geliefden eens weer zullen leven; we hebben redenen om te geloven dat ze zullen opstaan. Met andere woorden: we hebben een werkelijke hoop.

Jezus zei: „Ik ben de opstanding en het leven” (Johannes 11:25). Hij is Degene die door Jehovah gemachtigd zal worden om op wereldwijde schaal opstandingen te verrichten. Jezus zei: „Het uur komt waarin allen die in de herinneringsgraven zijn, [Christus’] stem zullen horen en te voorschijn zullen komen” (Johannes 5:28, 29). Ja, allen die in het graf slapen, hebben het vooruitzicht weer tot leven gebracht te worden op een paradijsaarde.

De profeet Jesaja schilderde een ontroerend beeld van de opstanding: „Uw doden leven, hun lichamen zullen herrijzen. Zij die in de aarde slapen, zullen ontwaken en juichen van vreugde; want uw dauw is een dauw van sprankelend licht, en de aarde zal die doden van lang geleden weer geboren doen worden.” — Jesaja 26:19, The New English Bible.

Is dat niet vertroostend? De doden bevinden zich in de veiligste situatie die maar denkbaar is, als een ongeboren kind dat in de buik van zijn moeder beschermd wordt. Ja, degenen die in het graf rusten, worden veilig bewaard in het onbegrensde geheugen van de Almachtige God (Lukas 20:37, 38). En binnenkort zullen ze tot leven worden teruggebracht om een gelukkige wereld binnen te gaan waar ze welkom zijn, net zoals een baby bij de geboorte wordt begroet door een liefdevol gezin dat vol verwachting naar hem heeft uitgezien! Dus zelfs als we met de dood worden geconfronteerd, is er hoop.

Wat hoop voor u kan doen

Paulus leert ons veel over de waarde van hoop. Hij sprak over hoop als een uiterst belangrijk onderdeel van een geestelijke wapenrusting — de helm (1 Thessalonicenzen 5:8). Wat bedoelde hij daarmee? In bijbelse tijden droeg een soldaat in de strijd een metalen helm, vaak over een vilten of leren muts. Dankzij de helm schampten de meeste op het hoofd gerichte slagen af in plaats van fatale schade aan te richten. Wat wilde Paulus hiermee zeggen? Net zoals een helm het hoofd beschermt, zo beschermt hoop de geest, het denkvermogen. Als u een krachtige hoop hebt die in overeenstemming is met Gods voornemens, hoeft uw innerlijke vrede niet verstoord te worden door paniek of wanhoop wanneer u met moeilijkheden wordt geconfronteerd. Wie van ons heeft niet zo’n helm nodig?

Paulus gebruikte nog een levendige illustratie van hoop die verband houdt met Gods wil. Hij schreef: „Deze hoop hebben wij als een anker voor de ziel, zowel zeker als vast” (Hebreeën 6:19). Paulus had verscheidene schipbreuken overleefd, dus hij wist heel goed hoe belangrijk een anker is. Wanneer er een storm opstak, wierpen zeelieden het anker van het schip uit. Als het stevig houvast kreeg op de zeebodem, bestond de kans dat het schip de storm redelijk goed zou doorstaan in plaats dat het naar de kust werd geblazen en op de rotsen te pletter zou slaan.

Als Gods beloften voor ons een ’zekere en vaste’ hoop zijn, kan die hoop ons evenzo helpen het tumult van deze stormachtige tijd te doorstaan. Jehovah belooft dat er binnenkort een tijd zal komen waarin de mensheid niet meer geteisterd zal worden door oorlogen, misdaad, verdriet of zelfs de dood. (Zie het kader op blz. 10.) Wanneer we aan die hoop vasthouden, kan dit ons helpen een ’schipbreuk’ te vermijden omdat we daardoor de noodzakelijke stimulans krijgen om naar Gods maatstaven te leven in plaats van te zwichten voor de chaotische, immorele mentaliteit die in de huidige wereld zo wijdverbreid is.

De hoop die Jehovah biedt, gaat ook u persoonlijk aan. Hij wil dat u ooit een leven zult kunnen leiden zoals hij het bedoeld heeft. Het is zijn wens dat „alle soorten van mensen worden gered”. Hoe? Eerst moet iedereen „tot een nauwkeurige kennis van de waarheid komen” (1 Timotheüs 2:4). De uitgevers van dit tijdschrift raden u met klem aan die levengevende kennis over de waarheid van Gods Woord in u op te nemen. De hoop die God u daardoor zal geven, is verre superieur aan alle hoop die er in deze wereld maar te vinden is.

Met een dergelijke hoop hoeft u zich nooit hulpeloos te voelen, want God kan u de noodzakelijke kracht geven om al uw doeleinden die in overeenstemming zijn met zijn wil, te bereiken (2 Korinthiërs 4:7; Filippenzen 4:13). Is dat niet de soort hoop die u nodig hebt? Dus als u behoefte hebt aan hoop, als u ernaar op zoek bent, vat dan moed. U kunt die hoop vinden!

[Kader/Illustratie op blz. 10]

Redenen voor hoop

Deze bijbelse gedachten kunnen u helpen meer hoop te krijgen:

◼ God belooft een gelukkige toekomst.

Zijn Woord zegt dat heel de aarde een paradijs zal worden, bewoond door een gelukkige, verenigde mensenfamilie. — Psalm 37:11, 29; Jesaja 25:8; Openbaring 21:3, 4.

◼ God kan niet liegen.

Hij verafschuwt alle vormen van liegen. Jehovah is oneindig heilig en zuiver, dus hij kan onmogelijk liegen. — Spreuken 6:16-19; Jesaja 6:2, 3; Titus 1:2; Hebreeën 6:18.

◼ God heeft onbeperkte macht.

Alleen Jehovah is almachtig. Niets in het universum kan hem ervan weerhouden zijn beloften na te komen. — Exodus 15:11; Jesaja 40:25, 26.

◼ God wil dat u eeuwig leeft.

— Johannes 3:16; 1 Timotheüs 2:3, 4.

◼ God beziet ons met hoop.

Hij wil zich niet op onze fouten en tekortkomingen concentreren, maar op onze goede eigenschappen en inspanningen (Psalm 103:12-14; 130:3; Hebreeën 6:10). Hij hoopt dat we het goede zullen doen en is blij als we dat doen. — Spreuken 27:11.

◼ God belooft u te helpen bij het realiseren van godvruchtige doeleinden.

Zijn dienstknechten hoeven zich nooit hulpeloos te voelen. God geeft ons rijkelijk zijn heilige geest, de sterkste kracht die er is, om ons te helpen. — Filippenzen 4:13.

◼ Hoop op God is nooit misplaatst.

Hij is volkomen betrouwbaar, dus hij zal u nooit teleurstellen. — Psalm 25:3.

[Illustratie op blz. 12]

Zoals een helm het hoofd beschermt, zo beschermt hoop de geest

[Illustratie op blz. 12]

Net als een anker kan een stevig gefundeerde hoop stabiliteit geven

[Verantwoording]

Courtesy René Seindal/Su concessione del Museo Archeologico Regionale A. Salinas di Palermo