Kan waarzeggerij u werkelijk helpen?

„IK LEES uw leven als een open boek.” „Ik beantwoord al uw vragen.” „Vertel mij al uw problemen en ik zal ze oplossen.”

Deze boute beweringen waren afkomstig van een waarzegster en stonden in een pamflet waarin zij haar diensten aanprees.

Veel mensen nemen dergelijke verklaringen serieus. En over de gehele wereld genieten waarzeggers en waarzegsters dan ook een florerend bestaan. Sommigen worden elke dag door dezelfde personen geraadpleegd, door mensen die geen enkele grote beslissing meer nemen zonder eerst op consult te zijn geweest.

Wat is waarzeggen? Kunnen er werkelijk belangrijke vragen en problemen door worden opgelost? Kan het u helpen?

Methoden van waarzeggen

Waarzeggen omvat volgens The Encyclopedia Americana „het voorspellen van iemands geluk of toekomst met behulp van zogenaamde tekenen of verschijnselen die worden waargenomen en uitgelegd door mensen die dit uit liefhebberij of beroepshalve doen”.

Waarzeggen is derhalve een methode om met behulp van bijzondere middelen kennis van het onbekende of de toekomst te verkrijgen. Vandaar ook dat de naam van diverse vormen van waarzeggerij eindigt op -mantie (van het Griekse woord manteia: „de wijze van waarzeggen”). Men onderscheidt bijvoorbeeld: cartomantie (waarzeggen met behulp van kaarten), chiromantie (met behulp van de lijnen van iemands hand) en kristallomantie (met behulp van een kristallen bol of ander transparant voorwerp).

Bij vele methoden van waarzeggen tracht men voortekens te zoeken en te interpreteren die worden verondersteld toekomstige gebeurtenissen af te schaduwen. Astrologie is in deze categorie onder te brengen. De zon, maan, sterren en planeten acht men van invloed te zijn op aardse en menselijke gebeurtenissen. Elk sterrenbeeld en elke planeet wordt aangenomen een bijzondere invloed, hetzij ten goede, hetzij ten kwade, uit te oefenen. Astrologen ontwerpen een „horoscoop” of een kaart met de posities van de hemellichamen onderling op het tijdstip van iemands geboorte. Daaruit beweren zij zijn persoonlijkheid en bestemming te kunnen aflezen.

Handlezen is een manier van waarzeggen waarbij de lijnen en andere kenmerken van iemands handpalm worden beschouwd. Dat handleeskunde veel met astrologie te maken heeft, blijkt wel uit de namen die handlezers toekennen aan de zogenaamde zeven „bergen” op de handpalm, namelijk de namen van de zeven planeten die in de oudheid aan de astrologen bekend waren.

Sommige waarzeggers werken met Tarot-kaarten. Deze speciale kaarten omvatten 22 „Tarots” (of troefkaarten) en 56 genummerde kaarten. De genummerde kaarten zijn verdeeld in vier groepen. Aan elke groep wordt een algemene karakteristiek toegeschreven en elke kaart ontvangt een specifieke betekenis. De kaarten worden geïnterpreteerd overeenkomstig de hun toegekende betekenis, in samenhang met de andere kaarten die tegelijkertijd uitgedeeld, getrokken of uitgespreid worden.

Ook het lezen van Tarot-kaarten houdt verband met astrologie. In het boek How the Tarot Speaks to Modern Man („Hoe de Tarot tot de moderne mens spreekt”) wordt uitgelegd dat Tarot-lezers „hun uitleg van de kaarten baseren op de structuur van het universum en dan met name het zonnestelsel, zoals dit wordt gesymboliseerd door de Heilige Kabbala”. De „Kabbala” (een systeem van joodse occulte leer) verdeelt het universum in drie elementen (water, lucht en vuur), zeven planeten en de twaalf tekens van de dierenriem — 22 in totaal, overeenkomend met de 22 troefkaarten van het Tarot-spel.

En zo zijn er nog veel meer methoden om door middel van voortekens waarzeggerij te beoefenen — door bijvoorbeeld te kijken hoe theeblaadjes zich op de bodem van een leeggedronken kopje gerangschikt hebben of welke vorm oliedruppels aannemen op water of hoe domino’s of dobbelstenen vallen.

Een wetenschappelijke basis?

Kan een dergelijke methode om iemands karaktertrekken of toekomst door middel van voortekens vast te stellen, op enige wetenschappelijke basis bogen? Neen, bewijzen voor de aanwezigheid van een wetenschappelijke basis ontbreken geheel en al. Het boek The Biological and Social Meaning of Race verklaarde hierover: „Het mogelijke aantal verschillende genencombinaties die één enkel mens kan erven, is groter dan het aantal atomen in het universum.” De karaktertrekken van een persoon, zijn manier van denken en de beslissingen die zijn toekomst bepalen, dat alles wordt bovendien nog door zijn omgeving en cultuur bepaald.

Kan er enige zinnige overeenkomst bestaan tussen iemands persoonlijkheid en zijn toekomst en de worp van een tweetal dobbelstenen (waarbij slechts 36 mogelijkheden zijn betrokken), de rangschikking van theebladeren of enige andere, toevallige gebeurtenis? Het feit bovendien dat iemands persoonlijkheid reeds grotendeels bij de bevruchting erfelijk wordt vastgelegd, sluit ook elke „invloed” van de hemellichamen op het tijdstip van iemands geboorte volledig uit.

Nog een probleem: wegens de zogenaamde „precessie der equinoxen”, die door een lichte „schommeling” van de aarde bij haar rotatie om haar as wordt veroorzaakt, passeert de zon thans met elk voorjaar de evenaar in het sterrenbeeld de Vissen in plaats van in het sterrenbeeld de Stier. Hierdoor zijn de traditionele astrologische kaarten, met datums voor de tijden dat de zon de twaalf tekens van de dierenriem doorloopt, een vol sterrenbeeld „uit de pas”.

„De gevolgtrekking die wij hieruit moeten maken, is duidelijk”, aldus Chr. McIntosh in zijn boek The Astrologers and Their Creed. „Of de astrologische traditie is verouderd geraakt toen door de precessie de beelden en tekens van de dierenriem uit elkaar werden gerukt, òf de eigenschappen die aan de tekens worden toegeschreven, hebben helemaal niets met de sterren van het bijbehorende sterrenbeeld te maken.”a

Natuurlijk ontbreekt dan ook aan andere methoden van waarzeggerij die met astrologie in verband staan (zoals bepaalde soorten van kaart- en handlezen) elke wetenschappelijke basis.

Niettemin doen waarzeggers soms verbazend nauwkeurige voorspellingen. Maar als hun methoden niet wetenschappelijk zijn, wat is dan de grondslag van deze nauwkeurigheid?

Een mysterieuze kracht

In dit verband is het interessant aandacht te schenken aan de volgende uitspraak van de bekende waarzegster Jeanne Dixon, die soms een pak kaarten gebruikt om de toekomst te voorspellen: „Ik weet niets van waarzeggen met speelkaarten af. Ik laat ze iemand alleen maar vasthouden om zijn vibraties in me te kunnen opnemen.” Iets soortgelijks werd er opgemerkt in het boek Patterns of Prophecy (1973) in verband met handleeskunde: „Handlezers schijnen hun meest diepzinnige indrukken niet te krijgen van de lijnen van de hand, maar van de aanraking van de persoon, hetgeen een telepathisch contact schept. . . . Een aantal Duitse handlezers was niet in staat nauwkeurige verklaringen omtrent iemands karakter te doen wanneer hun slechts fotocopieën van de handafdrukken werden voorgelegd.”

Het zijn dus niet de hemellichamen, de kaarten, iemands handpalm of andere middelen waardoor waarzeggers en -zegsters af en toe „in de roos schieten”. Hun successen zijn voornamelijk aan een mysterieuze „paranormale kracht” toe te schrijven.

Zulk een vreemde kracht is trouwens bij nog meer waarzegmethoden, waarbij men kennis van verborgenheden en toekomstige gebeurtenissen tracht te verkrijgen, betrokken. Een voorbeeld hiervan levert de cleidomantie, of waarzeggerij met behulp van een sleutel. Deze hangt aan een draad en wanneer er vragen worden gesteld, kan hij links- of rechtsom draaien om „Ja” of „Nee” of andere inlichtingen aan te duiden. Sommigen gebruiken een ander voorwerp, een slinger bijvoorbeeld, in plaats van een sleutel. In bepaalde gevallen heeft men met zulke hulpmiddelen boven een landkaart de plaats van verborgen voorwerpen of vermiste personen kunnen vaststellen. En ook slingerend boven een cirkelvormig gerangschikte reeks letters heeft de pendule of slinger al in heel veel gevallen, door de aanwijzing van opeenvolgende letters, bepaalde boodschappen doorgegeven.

Op een soortgelijke werking berust het Ouija-bord, waarop de woorden „Ja” en „Nee” voorkomen, „Goedendag”, de letters van het alfabet en de getallen 1 tot en met 9 en 0. Op dit bord bevindt zich een hartvormige aanwijzer op drie met vilt beklede pootjes, en wanneer de raadplegers van dit bord hierop hun handen leggen, is er een kracht die het over het bord doet bewegen, woorden en zinnen spellend en soms informatie verstrekkend waarvan de gebruikers aanvankelijk niet op de hoogte waren.

Overeenkomstig een zelfde principe werkt de „planchette”, een driehoekig of hartvormig stukje hout op wieltjes, met een naar beneden gerichte pen. Eén of meer personen plaatsen hun vingertoppen op het hout en een mysterieuze kracht doet het schrijven.

Maar wat is deze kracht die waarzeggers en -zegsters in staat stelt correcte voorspellingen omtrent toekomstige gebeurtenissen te doen of nauwkeurig iets te weten wat ze normaal niet zouden kunnen weten? Waardoor gaan de pendule, de planchette en het driepotige aanwijzertje op een Ouija-bord zodanig bewegen dat ze inlichtingen overbrengen die met gewone middelen niet verkregen hadden kunnen worden? Waardoor ontstaan er visioenen in een kristallen bol, die soms een nauwkeurig beeld van het onbekende of de toekomst geven? Kennelijk schuilt daar een doelgerichte, intelligente kracht achter. Geleerden en paragnosten zijn er niet zeker van wat die kracht is. Zou u er baat bij hebben die mysterieuze kracht te verkennen? Zou het nuttig zijn het „eens één keer te proberen” om uw nieuwsgierigheid te bevredigen?

De werkelijke macht achter waarzeggerij

De bijbel geeft allen die de goedkeuring van God wensen te ontvangen, de waarschuwing zich van zulk soort zaken verre te houden. Gods zienswijze staat uiteengezet in Jesaja 1:13: „Ik kan het gebruik van magische kracht te zamen met de plechtige vergadering [voor aanbidding] niet verdragen.” Over het Hebreeuwse woord awen, dat hier met „magische kracht” is vertaald, geeft een hoogleraar in de Semitische talen, J. Pendersen, het volgende commentaar:

„Oorspronkelijk duidde het op ’sterkte’, maar langzamerhand ging het voornamelijk de betekenis krijgen van valse sterkte, van magische macht, zodat het alle kenmerken van zonde draagt.” „Het duidt op valse sterkte, daden die met rampspoed, hekserij en magische kunsten te maken hebben.” — Israel: Its Life and Culture, blz. 431, 448.

Andere schriftplaatsen verbinden „magische macht” met waarzeggerij (1 Sam. 15:23; Num. 23:16-18, 21; Joz. 13:22). Personen die God op aanvaardbare wijze wensen te dienen, moeten elk contact met een dergelijke kracht schuwen, want ze vindt haar oorsprong niet bij God.

Wijzend op de werkelijke bron waaruit veel waarzeggers hun vermogen putten, vertelt de bijbel in Handelingen 16:16-18, het volgende:

„Toen we eens onderweg waren . . . kwam ons een slavin tegemoet, die een waarzeggende geest had en met haar waarzeggerij haar meesters veel opbracht. Ze kwam Paulus en ons achterna . . . Dat deed ze vele dagen achtereen. Toen dit Paulus begon te vervelen, keerde hij zich om en zei tot de geest: In de Naam van Jesus Christus gelast ik u uit haar weg te gaan.” — Sint-Willibrordvertaling.

Nadat de apostel de „waarzeggende geest”, of demon, bij dit meisje had uitgedreven, ’zagen haar meesters dat hun hoop op winst vervlogen was’ (Hand. 16:19, WB). Zij had haar waarzeggingsvermogen verloren.

Hieruit blijkt duidelijk dat het Woord van God de magische kracht die achter waarzeggerij schuilt, in verband brengt met goddeloze geestenkrachten, ofwel bovenmenselijke, onzichtbare demonen (Ef. 6:12). Dat is ook de reden waarom God zijn volk gebood elke vorm van waarzeggerij te schuwen, met de woorden:

„Er dient onder u niemand te worden gevonden . . . die aan waarzeggerij doet, geen beoefenaar van magie, noch iemand die voortekens zoekt, noch een tovenaar, noch iemand die anderen door een banspreuk bindt, noch iemand die een geestenmedium of beroepsvoorzegger van gebeurtenissen raadpleegt, noch iemand die de doden ondervraagt.” — Deut. 18:10, 11.

Alle vormen van waarzeggerij — of het nu gaat om het uitleggen van voortekens of een ander soort gebruik van paranormale macht — vallen onder dat verbod.

Kan het u helpen?

Denkt u dat u nut kunt hebben van iets dat God rechtstreeks in zijn geïnspireerde Woord verbiedt? Integendeel, waarzeggerij kan u aanzienlijke schade berokkenen. Hoe dat zo?

Een van de schadelijke gevolgen stond aangegeven in The World Book Encyclopedia, waarin werd opgemerkt: „Een dergelijk geloof kan iemand beroven van geloof in zichzelf en geloof in zijn eigen vermogens. Hij zal zichzelf wellicht gaan bezien als een willoos slachtoffer van het noodlot, die niets aan zijn eigen bestemming kan doen. De kans bestaat dat hij elke ambitie verliest.”

Nog belangrijker is echter dat waarzeggerij, waarbij het gebruik is betrokken van door God veroordeelde „magische kracht”, iemand ’verfoeilijk voor Jehovah’ maakt, en hem belemmert een aanvaardbare verhouding tot God op te bouwen (Deut. 18:12). Bovendien verbindt de bijbel het voorspellen van de toekomst door middel van waarzeggerij, met de invloed van demonen. Daarin liefhebberen kan iemand blootstellen aan schadelijke invloeden uit het onzichtbare geestenrijk.

De leiding zoeken van waarzeggers of lectuur lezen die bedoeld is om mensen te helpen hun „paranormale” vermogens te ontwikkelen, kan derhalve tot niets goeds leiden. Christenen doen er goed aan het voorbeeld te volgen van personen uit de eerste eeuw, die door de Heer Jezus Christus begunstigd werden omdat zij ’de „diepe dingen van Satan” . . . niet hadden leren kennen’. — Openb. 2:24.

Voor degenen die reeds in praktijken als waarzeggen verwikkeld zijn, bevat de bijbel het volgende nuttige voorbeeld: „En velen van hen die gelovigen waren geworden, kwamen openlijk hun praktijken belijden en berichten. Ja, vrij velen van hen die magische kunsten hadden beoefend, brachten hun boeken bijeen en verbrandden ze ten aanschouwen van iedereen” (Hand. 19:18, 19). Mensen die christenen werden, braken met zulke praktijken.

Waarzeggers of waarzegsters met hun paranormale vermogen, kunnen u niet helpen God en zijn vereisten met betrekking tot aanvaardbare aanbidding te leren kennen, terwijl zij ook geen gezonde leiding voor het dagelijks leven kunnen verschaffen noch een zekere hoop voor de toekomst hebben te bieden. Die inlichtingen treft men alleen aan in de bijbel, het boek dat werkelijk „door God geïnspireerd” is (2 Tim. 3:16; Ps. 119:105; Jes. 46:10). Het is derhalve door een studie van Gods Woord, en niet door het raadplegen van waarzeggers of waarzegsters dat u werkelijk in uw leven geholpen zult worden.

[Voetnoten]