Jonge mensen vragen . . .

Bestaat er zo iets als liefde op het eerste gezicht?

DAVID kon zijn ogen niet van Janet afhouden. Zij hadden elkaar net voor het eerst op een feestje ontmoet. Hij voelde zich tot haar aangetrokken door haar welgevormde figuur en de manier waarop haar haar over haar ogen viel wanneer zij lachte. Janet was weg van zijn diepbruine ogen en geestige conversatie. Zij voelden allebei dat dit het begin van iets groots was.

De volgende drie weken waren David en Janet onafscheidelijk. Zij praatten urenlang en ontdekten talloze gemeenschappelijke interesses. Alle twee zeiden ze dat ze nog nooit zo’n innige band met iemand hadden gehad. Maar op een avond kreeg Janet van een vroegere vriend een telefoontje waar zij emotioneel kapot van was. Daarom belde zij David om troost. Maar David, die zich bedreigd en verward voelde, reageerde koel. Janet voelde zich afgewezen. Wat zij beiden als ’liefde op het eerste gezicht’ hadden beschouwd — een liefde die naar men gelooft sterk genoeg is om eeuwig te duren — doofde die avond uit.

Deze ervaring liep heel anders af dan wat de meeste mensen via boeken, films, liedjes en reclame voorgeschoteld krijgen. Er wordt een betoverend beeld geschilderd van mannen en vrouwen die dadelijk, in één oogopslag, „razend verliefd worden”, en dat hun leven lang blijven. Als jongere vraag je je wellicht af: Begint liefde zo? Kan ’liefde op het eerste gezicht’ werkelijk duurzame liefde zijn?

Fysieke aantrekkingskracht is beslist een factor die kan maken dat twee mensen zich tot elkaar aangetrokken voelen. Het uiterlijk is gewoonlijk het eerste dat je opmerkt. „Je moet beseffen dat het niet meevalt om te ’zien’ wat iemands persoonlijkheid is”, zei de 21-jarige Guy.

Maar wat is het dan dat je „liefhebt” wanneer je elkaar nog maar een paar uur of een paar dagen kent? Is het niet het beeld van die persoon dat je in je geest hebt? In werkelijkheid weet je niet veel over zijn of haar gedachten, verwachtingen, angsten, plannen, gewoonten, bekwaamheden of talenten. Eigenlijk heb je alleen maar de buitenkant ontmoet, niet „de verborgen persoon van het hart”. — 1 Petr. 3:4.

Maar de uiterlijke verschijning heeft beslist een krachtige uitwerking!

Het uiterlijk tegenover de persoonlijkheid

In vele landen stralen de gezichten van knappe mannen en vrouwen je tegemoet vanaf het filmdoek en het tv-scherm. Ze sieren de advertenties in nieuwsbladen en prijken op tijdschriften en aanplakbiljetten. Het ligt dus voor de hand dat jonge mensen gaan dagdromen over fysieke eigenschappen, een knap uiterlijk, schoonheid. Wanneer het gezicht te veel nadruk krijgt, zou de erachter schuilende persoonlijkheid gemakkelijk over het hoofd gezien kunnen worden.

Bij een onderzoek ontdekte men dat er een neiging bestond om (in de eigen verbeelding) bepaalde positieve persoonlijkheidskenmerken met een fysiek aantrekkelijke persoon te associëren. Het verslag in Psychology Today zegt: „Wij ontdekten dat studenten van mening waren dat personen met een knap uiterlijk over het algemeen verstandiger, vriendelijker, interessanter, sterker, evenwichtiger, bescheidener, aangenamer in de omgang, vlotter en opwindender waren dan minder aantrekkelijke personen.”

Toch ken je vast en zeker enkele fysiek aantrekkelijke personen die allesbehalve vriendelijk, bescheiden of verstandig zijn. Uiterlijke schijn kan bedriegen. Het is waar wat de bijbel zegt: „Charme kan bedrieglijk zijn en schoonheid ijdel.” Het glinsterende papier waarin een cadeautje is verpakt, vertelt je nog niets over de inhoud. Ja, in de smaakvolste verpakking kan een waardeloos geschenk zitten. — Spr. 31:30.

De bijbel vergelijkt de fysieke schoonheid van sommige vrouwen met een gouden neusring. „Als een gouden neusring in een varkenssnuit, zo is een vrouw [of een man] die schoon is maar zich afkeert van verstandigheid” (Spr. 11:22). Neusringen waren in bijbelse tijden populair en in deze tijd zijn ze dat in sommige landen nog steeds. Ze werden gewoonlijk door de rechter neusvleugel gedragen en stonden heel gracieus; ze waren dikwijls van puur goud en er werden edelstenen of koralen aan bevestigd. Omdat dit sieraad aan de neus gedragen wordt, is het gewoonlijk het eerste wat je opvalt wanneer je de persoon begroet.

Maar als iemand er knap uitzag zonder „verstandigheid” te bezitten, was het alsof je die prachtige neusring aan de snuit van een varken hing. Als je alleen maar naar die schitterende neusring keek, wat zou het dan een pijnlijke ontnuchtering zijn wanneer je ontdekte dat de bezitter een varken was! Zou het daarom ook niet beter zijn erachter te komen of de persoon tot wie jij je fysiek aangetrokken voelt, „verstandigheid” bezit, ’een gezond verstandelijk oordeel en onderscheidingsvermogen’? „Je moet er de tijd voor nemen”, zei de 20-jarige Sandra met klem. „Iemand geeft je zijn persoonlijkheid niet op een presenteerblaadje door gewoon te zeggen: ’Zo ben ik. Nu weet je alles over mij.’ Zo gaat het gewoon niet. Het kost tijd.”

Wacht tot je de „persoon van het hart” ziet

Eén paartje vond dat zij niet hoefden te wachten. „Ik werd gewoon smoorverliefd”, legde de 20-jarige Jill uit. „Als het raak is, is het meteen goed raak.” Na een stormachtige romance van twee maanden waren zij getrouwd. Maar toen begon bij alle twee de „verborgen persoon van het hart” naar boven te komen.

Jill, een lieftallige blondine met lichtblauwe ogen, begon iets van haar onzekerheid en egocentriciteit te verraden. Toen haar knappe echtgenoot zijn levensdromen „in rook zag opgaan” vanwege zijn gezinsverantwoordelijkheden, verloor hij zijn romantische charme en werd zelfzuchtig. Na ongeveer twee jaar getrouwd geweest te zijn, schreeuwde Jill uiteindelijk op een dag dat haar man „waardeloos”, „lui”, en als echtgenoot een „flop” was. Rick antwoordde door haar met zijn vuist in het gezicht te slaan. In tranen rende Jill hun huis uit — en hun huwelijk uit.

Natuurlijk zou het opvolgen van bijbelse raad over de manier waarop echtgenoten elkaar dienen te behandelen, een hulp voor hen zijn geweest (Ef. 5:22-33). Maar hoeveel gemakkelijker zouden zij zich in het huwelijk aan elkaar hebben kunnen aanpassen indien zij elkaar voordien beter hadden leren kennen! Door er de tijd voor te nemen, zouden zij een betere kijk hebben gekregen op elkaars werkelijke persoonlijkheid en gezien hebben hoe ieder van hen onder pressie zou reageren. Zij zouden niet een „geïdealiseerd beeld” hebben liefgehad, maar een werkelijke persoonlijkheid — een persoonlijkheid met zowel zwakke als sterke kanten. Maar het zou tijd hebben gekost om dit alles te weten te komen, tijd die zij er vóór hun huwelijk aan hadden moeten besteden.

Ja, de jongeren die erkennen dat ware liefde niet van de ene dag op de andere ontstaat, zijn werkelijk verstandig. Een jonge vrouw correspondeerde bijvoorbeeld met een jonge man die zij op een religieus congres had ontmoet. „In een van zijn brieven zei hij dat hij ’van mij hield’”, zegt Barbara. „Ik was stomverbaasd. Ik had hem maar één keer ontmoet. Wij wisten niets van elkaar dat echt belangrijk was. Hoe kon hij in ’s hemelsnaam zeggen dat hij van mij hield? Ik denk dat ik op dat moment een beetje volwassener werd. Toen besefte ik dat bij liefde meer betrokken is dan alleen uiterlijke verschijning en zich fysiek tot iemand aangetrokken voelen.” Ben jij ook al zo ’volwassen’ geworden dat je dit beseft?

Barbara ontmoette uiteindelijk inderdaad een man van wie zij ging houden. „Ik voelde me aanvankelijk fysiek niet zo sterk aangetrokken tot Stephen”, bekent Barbara. „Maar toen ik hem beter leerde kennen, veranderde dat. Ik zag Stephens belangstelling voor andere mensen en hoe hij steeds de belangen van anderen vóór die van hemzelf plaatste. Ik wist dat dit de eigenschappen waren van een goede echtgenoot. Ik voelde me tot hem aangetrokken en begon van hem te houden.” Hun verkering leidde tot een goed huwelijk. Ja, duurzaam geluk kan die paartjes ten deel vallen die ware liefde ontwikkelen en de valstrik vermijden ’liefde op het eerste gezicht’ te verwarren met echte liefde.

[Illustraties op blz. 18]

Een neusring mag dan iets moois zijn, maar wanneer het sieraad aan de snuit van een varken zit, blijft er van dat mooie weinig over. Hetzelfde geldt voor de uiterlijke schoonheid van iemand die zich van verstandigheid afkeert. Het vergt tijd om te bepalen of de schoonheid dieper gaat dan de huid

[Illustratie op blz. 19]

Is het liefde op het eerste gezicht of slechts een dwaze verliefdheid?