Zelfbeheersing van het grootste belang voor christenen
TOEN de politie in een stadje in New Mexico (VS) uitrukte na een melding van een schietpartij, vonden zij de keuken van een jong paartje onder het bloed en bezaaid met sperziebonen. De vrouw des huizes had een vleeswond opgelopen. Waarom? De aanvaller, haar vriend, zei naar verluidt tegen de politie: „Zou u niet razend worden als u de hele tijd sperziebonen te eten kreeg?”
Haast niet te geloven? Dat is mogelijk. Toch zijn er vanwege zulke futiliteiten zelfs mensen gedood. Dergelijke incidenten worden steeds algemener. Dit is voor een groot deel het gevolg van een gebrek aan zelfbeheersing. Niet in staat hun emoties te beheersen, barsten mensen uit in vlagen van toorn — door de apostel Paulus beschreven als een van „de werken van het vlees”. — Galáten 5:19-21.
Dit toenemende gebrek aan zelfbeheersing maakt deel uit van het bewijs dat wij leven in de ’kritieke tijden die moeilijk zijn door te komen’, „de laatste dagen” van dit oude, satanische stelsel. Paulus gaf een beschrijving van deze dagen, waarin hij opmerkte dat de mensen „niet ontvankelijk voor enige overeenkomst, . . . zonder zelfbeheersing, heftig” zouden zijn (2 Timótheüs 3:1-3). Het is duidelijk dat wij thans in die „laatste dagen” leven, en ze worden steeds gewelddadiger.
Wat moeten christenen met het oog hierop doen? Paulus drukte hun op het hart „de werken van het vlees” te bestrijden door de vruchten van Gods geest te ontwikkelen, met inbegrip van „zelfbeheersing” (Galáten 5:19, 22, 23). Wat is zelfbeheersing? Waarom beveelt Paulus deze hoedanigheid aan? Wat zijn enkele voordelen die eruit voortspruiten?
Zelfbeheersing wordt wel gedefinieerd als „het bedwingen van de innerlijke impulsen, emoties, of begeerten”. Paulus toonde aan dat dit zelfbedwang een van de factoren is waaraan de ware christen te herkennen is. Het oefenen van zelfbeheersing draagt zelfs bij tot de ontwikkeling van andere vruchten van Gods geest, zoals vrede, lankmoedigheid, vriendelijkheid, goedheid en zachtaardigheid. Hierdoor kan een christen volharden in zijn dienst voor God en weerstand bieden aan de druk die Satan, de wereld en zijn eigen onvolmaakte vlees uitoefenen. Paulus schreef dan ook aan de Galáten: „Blijft door geest wandelen en gij zult in het geheel geen vleselijke begeerte volvoeren.” — Galáten 5:16.
Vooral thans is dit noodzakelijk, aangezien onze tijd gekenmerkt wordt door een toenemend gebrek aan zelfbeheersing. In veel landen bijvoorbeeld stelt de politie vast dat steeds meer automobilisten de verkeersregels negeren. Zulke overtredingen geven dikwijls aanleiding tot woedend getier over en weer, en soms loopt het uit op een vechtpartij. Een bepaald traject van een hoofdstraat in Houston (Texas) wordt zelfs de „Altercation Avenue” (Ruzielaan) genoemd vanwege de vele vechtpartijen die zich daar voordoen. Of neem als ander voorbeeld eens wat er af en toe is voorgevallen toen automobilisten in de rij stonden voor benzine. Gebrek aan zelfbeheersing leidde tot uitbarstingen van woede en zelfs tot moord omdat sommige automobilisten zelfzuchtig probeerden voor te dringen om zich te verzekeren van de benzine die zij wilden hebben.
In deze en soortgelijke geladen situaties moet de christen er zorg voor dragen dat hij zich niet laat beïnvloeden door degenen die hun woede op anderen botvieren. Hij dient altijd te herkennen te zijn aan zijn zelfbeheersing en zachtaardigheid.
Voordelen van zelfbeheersing
Zelfbeheersing schenkt veel voordelen, waarvan er sommige nogal voor de hand liggen. Gods Woord veroordeelt bijvoorbeeld vraatzucht en dronkenschap (Spreuken 23:20, 21). De apostel Paulus geeft de raad: „Hetzij gij daarom eet of drinkt of iets anders doet, doet alle dingen tot Gods heerlijkheid” (1 Korinthiërs 10:31). Zelfbeheersing helpt ons die raad op te volgen en dit heeft beslist voordelen voor de gezondheid. Overmatig drankgebruik en vraatzucht zijn echter niet alleen ongezond, maar kunnen er zelfs toe leiden dat een christen uit de christelijke gemeente wordt gesloten. Zelfbeheersing op deze terreinen helpt een christen dus dicht bij Jehovah te blijven.
Zelfbeheersing helpt ons ook de toegeeflijke geest van deze wereld te weerstaan (1 Korinthiërs 2:12). Tegenwoordig wordt wijd en zijd verkondigd dat hoererij, homoseksualiteit, overspel en alle mogelijke seksuele perversiteiten aanvaardbaar en normaal zijn. Christelijke mannen en vrouwen weerstaan echter zulke propaganda en vechten om in Gods ogen rein te blijven. Zij weten dat „noch hoereerders, noch afgodendienaars, noch overspelers, noch mannen die er voor tegennatuurlijke doeleinden op na worden gehouden, noch mannen die bij mannen liggen . . . Gods koninkrijk beërven” (1 Korinthiërs 6:9, 10). Zelfbeheersing maakt het hun mogelijk zich niet te laten besmetten met een immorele denkwijze die het doet voorkomen alsof zulke dingen aanvaardbaar zijn.
Verkeerde denkwijzen verbreiden zich in deze tijd op verschillende manieren, maar in het bijzonder via de amusementswereld, of het nu televisie betreft of films, muziek, theaterstukken, romans of een ander kanaal. De christen moet zelfbeheersing oefenen ten aanzien van de tijd die hij aan amusement besteedt, in het besef dat een mens slechts een bepaalde hoeveelheid amusement nodig heeft om zich te verkwikken, en dat wanneer dat punt wordt overschreden, hij alleen maar aan zijn genotzucht toegeeft en zijn tijd verknoeit. Ook moet hij zelfbeheersing betrachten ten aanzien van het soort amusement dat hij zoekt en inzien dat veel populair amusement van tegenwoordig de nadruk legt op immorele opvattingen, gewelddadige neigingen of een fascinatie voor het occulte. Deze dingen zijn ongepast voor een christen. — Efeziërs 2:1-3.
Zelfbeheersing heeft vorderingen tot resultaat
Zelfbeheersing is niet alleen een bescherming. Een christen wordt er ook door geholpen vorderingen te maken in geestelijke gezindheid en in zijn bediening. De apostel Petrus legde hierop de nadruk toen hij schreef: „[Voeg] bij uw geloof deugd . . ., bij uw deugd kennis, bij uw kennis zelfbeheersing.” Deze hoedanigheden, te zamen met volharding, godvruchtige toewijding, broederlijke genegenheid en liefde, zullen, zo zei hij, „u beletten hetzij inactief of onvruchtbaar te zijn met betrekking tot de nauwkeurige kennis van onze Heer Jezus Christus” (2 Petrus 1:5-8). Hoe helpt zelfbeheersing ons als christelijke bedienaren vorderingen te maken?
Een christen besteedt er gewoonlijk elke maand veel tijd aan om met anderen over het goede nieuws van Gods koninkrijk te spreken (Matthéüs 24:14; 28:19, 20). Sommige christenen nemen echter wellicht nog slechts af en toe deel aan deze activiteit, doordat er op een andere manier beslag op hun tijd wordt gelegd, of ten gevolge van ontmoediging omdat zij weinig of geen belangstelling vinden. Zulke personen bezitten misschien een uitstekende kennis van Gods Woord. Maar in plaats van vorderingen te maken, gaan zij achteruit, misschien zelfs zozeer dat zij ten slotte helemaal „onvruchtbaar” worden. Wat dienen zij daaraan te doen?
’Voeg bij uw kennis zelfbeheersing’, raadde Petrus aan. Dit kan zelfbeheersing zijn in verband met de tijd die iemand besteedt aan ontspanning, sociale activiteiten, of zelfs werelds werk. Of de zelfbeheersing kan inhouden dat men zich regelmatig sterkt om te volharden ondanks de apathie waarop men stuit. Iemand kan die zelfbeheersing aankweken door middel van geregelde persoonlijke bijbelstudie, alsmede door het bezoeken van christelijke vergaderingen.
Zelfbeheersing helpt een christen ook vorderingen te maken in zijn relaties met anderen. Door zelfbeheersing aan te kweken, zal hij beter kunnen samenwerken met anderen in de gemeente en zal er een geest van vreugde en vrede heersen (Efeziërs 4:3). Met behulp van zelfbeheersing zal iedereen proberen voor anderen in de gemeente geen reden tot struikelen te worden. — Filippenzen 1:9, 10.
Bij zelfbeheersing is in het bijzonder beheersing van de tong betrokken. Dit is van essentieel belang als wij anderen niet tot struikelen willen brengen. Maar dit is niet gemakkelijk. De discipel Jakobus schreef: „Indien iemand in woorden niet struikelt, die is een volmaakt man” (Jakobus 3:2). Jakobus moedigde echter toch alle christenen aan om eraan te werken hun tong te beheersen, opdat zij die konden gebruiken om anderen te zegenen (Jakobus 3:5-12). Zo schreef hij: „Het zaad van de vrucht der rechtvaardigheid [wordt] gezaaid onder vredige toestanden voor hen die vrede maken.” — Jakobus 3:18.
Zelfbeheersing tijdens de prediking
Soms kan een christen tijdens het predikingswerk een zeer onbeheerst persoon treffen. Bij zulke gelegenheden moet een christen grote zelfbeheersing oefenen om kalm te blijven en niet in woord of daad iets terug te doen. Eén christelijke vrouw heeft in dit opzicht een verbazingwekkend voorbeeld gegeven. Bij het derde huis waar zij op een zaterdagochtend aanbelde, deed de huisbewoonster de deur open en begon op haar te schieten. De verkondigster bleef echter kalm. „U hebt op mij geschoten”, zei ze. „Ja”, antwoordde de huisbewoonster, „ik heb op u geschoten”, en begon toen weer te schieten. De Getuige bericht: „Ik had twee kogelgaten in mijn mantel, twee in mijn tas en één in mijn voet. Eén kogel raakte de grond tussen mijn voeten. Ik voelde de brandwonden van het kruit op mijn benen toen ik probeerde haar stoeptreden af te komen.”
De christelijke vrouw bracht in deze hachelijke situatie een ongewone zelfbeheersing op. Zij bad tot Jehovah om haar te helpen het volgende huis te bereiken en onderweg niet neer te vallen. Zij haalde het en beklom steun zoekend met haar handen de stoeptreden. De huisbewoonster deed open op haar kloppen en liet haar allervriendelijkst binnen toen zij vernam dat zij beschoten was. De vrouw en haar oudste dochter, een verpleegster, verleenden haar eerste hulp, terwijl een andere dochter de politie en een ambulance belde. De zelfbeheersing van deze christelijke predikster maakte diepe indruk op de politie, vervolgens op het ambulancepersoneel, de samengedromde menigte en ten slotte op het ziekenhuispersoneel.
Het is waar dat de meeste christelijke bedienaren niet beschoten worden. Maar wel hebben zij dikwijls te maken met personen die erg van streek en boos zijn. Zij dienen te bedenken dat ’een zacht antwoord woede afkeert’ (Spreuken 15:1). Jezus is hun model. Over hem schreef Petrus: „Wanneer hij werd beschimpt, ging hij niet terugschimpen. Wanneer hij leed, ging hij niet dreigen, maar hij bleef zich toevertrouwen aan degene die rechtvaardig oordeelt” (1 Petrus 2:23). Ja, zelfbeheersing is een uitstekende aanbeveling voor een christelijke bedienaar.
Hoe zelfbeheersing aan te kweken
Aangezien zelfbeheersing een vrucht van Gods heilige geest is, hebben wij die geest nodig om deze hoedanigheid te ontwikkelen. Paulus schreef: „Blijft door geest wandelen” (Galáten 5:16, 22, 23). Alle christenen moeten gretig studeren in Gods Woord, dat op zich al een voortbrengsel van heilige geest is. Door geregeld dat Woord te bestuderen en wat wij leren in ons leven toe te passen, zullen wij in staat zijn onze gedachten te beheersen, „elke gedachte in gevangenschap [te brengen] ten einde ze gehoorzaam te maken aan de Christus” (2 Korinthiërs 10:5; Romeinen 12:2). Ja, het is voor een christen van het grootste belang dat hij leert denken zoals Jezus denkt en zoals Jehovah God denkt.
Het hart, de zetel van onze beweegredenen, moet ook voortdurend worden beïnvloed door Gods geest, aangezien zelfbeheersing betekent dat men zijn emoties en begeerten, die uit het hart voortspruiten, beheerst of bedwingt (Matthéüs 15:19). Onthoud derhalve deze goede raad: „Beveilig uw hart, ja, meer dan al het andere dat te behoeden is, want daaruit zijn de oorsprongen van het leven” (Spreuken 4:23). Laat Gods geest uw hart beroeren terwijl u bijbelse beginselen leert kennen. Probeer zo mogelijk schriftuurlijke raad in uw geheugen te prenten, zodat u zich die raad te binnen kunt brengen wanneer u zich in beproevingsvolle situaties bevindt.
Goede omgang met medechristenen is ook een hulp bij het ontwikkelen van zelfbeheersing (Hebreeën 10:23-25). De verschillende vergaderingen van de christelijke gemeente zijn bedoeld om alle christenen te helpen groeien in kennis van de bijbel en in het vermogen de vruchten van Gods geest voort te brengen. Zoek bovendien omgang met personen die een voorbeeld zijn op het gebied van zelfbeheersing. Zo zult ook u worden aangemoedigd deze hoedanigheid te ontwikkelen. — Spreuken 13:20; 27:17.
Eén ding dat nooit verwaarloosd mag worden, is de geregelde communicatie met Jehovah door middel van gebed. Een christen moet hem voortdurend om hulp vragen bij het aankweken van zelfbeheersing. Smeek of zijn geest u mag bijstaan. En indien u vaststelt dat u in een bepaalde kwestie te kort geschoten bent in zelfbeheersing, vraag Jehovah dan nederig en ernstig om vergeving. Jezus leerde ons bidden: „Breng ons niet in verzoeking.” Paulus moedigde christenen aan om ’aan te houden in het gebed’. Ga dus „zonder ophouden” tot Jehovah en vraag om zijn hulp bij uw streven om zelfbeheersing in uw leven aan te kweken. — Matthéüs 6:13; Romeinen 12:12; 1 Thessalonicenzen 5:17.
Wat een uitstekende christelijke hoedanigheid is zelfbeheersing! Blijf ze aankweken. Zij die dat doen, hebben meer zelfrespect. Zij genieten grotere vrede en meer geluk in hun gezin en hun omgang met anderen in de gemeente, en bovendien betere betrekkingen met anderen in hun dagelijks leven. Wat nog belangrijker is, zelfbeheersing helpt hen zich te verzekeren van een goede verhouding met de Schepper en dient om hen te identificeren als ware christelijke dienstknechten van onze God, Jehovah.
[Kader op blz. 24]
Voor uw studie
Dit is het negende artikel over „de vrucht van de geest”. De andere artikelen in deze reeks vindt u in de uitgaven van De Wachttoren van 15 juni, 1 juli, 1 augustus, 15 september, 1 oktober, 15 oktober en 15 november 1985. Misschien vindt u het prettig u als persoonlijk studieproject ten doel te stellen dit voortreffelijke schriftuurlijke materiaal nog eens door te nemen.