Heeft God u tot vrede geroepen?
„Indien de ongelovige er echter toe overgaat weg te gaan, laat hij weggaan; een broeder of een zuster is onder zulke omstandigheden niet in dienstbaarheid, maar God heeft u tot vrede geroepen.” — 1 KORINTHIËRS 7:15.
1. Wat is de juiste schriftuurlijke kijk op het huwelijk?
HET is nooit Jehovah’s bedoeling geweest dat het huwelijk een hartverscheurend einde zou vinden in uiteengaan of een wettige echtscheiding. Het huwelijk moest een ’één vlees’-verbintenis van blijvende aard zijn, die zou resulteren in vreugde, rust en vrede (Genesis 2:24; Ruth 1:9). In het algemeen geeft de Schrift gehuwden de raad bij elkaar te blijven, zelfs als één huwelijkspartner een christen is en de ander een ongelovige (1 Korinthiërs 7:12-16). Bovendien zal men zich voor trouweloze handelingen die leiden tot een verbreken van de huwelijksbanden, moeten verantwoorden tegenover God, die ’echtscheiding haat’. — Maleachi 2:13-16.
2. Hoe bezien christenen uit elkaar gaan en scheiden?
2 Menselijke onvolmaaktheid en andere factoren hebben soms zelfs onder gedoopte dienstknechten van God tot uit elkaar gaan of tot een echtscheiding geleid. Vanwege de hoge achting die christenen voor het huwelijk hebben, worden deze stappen gewoonlijk pas ondernomen na niet-aflatende pogingen om het huwelijk bijeen te houden. In dit opzicht heeft God zelf het uitnemendste voorbeeld gegeven. Als de „echtgenoot-eigenaar” van het oude Israël verduurde hij eeuwen van halsstarrigheid, opstandigheid en geestelijk overspel van de kant van zijn volk (Jesaja 54:1-5; Jeremia 3:14-17; Hosea 1:10, 11; 3:1-5). Pas nadat zij te ver waren gegaan om nog te kunnen worden teruggewonnen, verwierp Jehovah hen als natie. — Matthéüs 23:37, 38.
3. (a) Om welke schriftuurlijk toegestane redenen zou een christen van een huwelijkspartner kunnen weggaan? (b) Onder welke omstandigheden is een schriftuurlijke echtscheiding mogelijk?
3 Soms worden gemeente-ouderlingen benaderd door medegelovigen die hun hulp inroepen bij ernstige huwelijksmoeilijkheden. De ouderlingen zijn niet gemachtigd iemand te vertellen dat hij of zij een huwelijkspartner moet verlaten of zich van de partner moet laten scheiden, maar zij kunnen wijzen op wat Gods Woord over deze zaken zegt. Zoals in het vorige artikel is aangetoond, is uit elkaar gaan volgens de bijbel toegestaan in een geval van moedwillig niet-nakomen van de onderhoudsplicht, grove lichamelijke mishandeling of een absoluut gevaar lopen van de geestelijke verhouding tot God. Er is ook opgemerkt dat een wettige echtscheiding met de vrijheid in de toekomst met een ander te trouwen schriftuurlijk mogelijk is als een partner „hoererij” heeft gepleegd, hetgeen verscheidene vormen van immorele seksuele betrekkingen omvat (Matthéüs 19:9). Natuurlijk hoeft het helemaal geen uitgemaakte zaak te zijn dat er tot uiteengaan of scheiden wordt besloten, omdat het misschien mogelijk is de huwelijksvrede te herstellen, en zelfs overspel of andere vormen van hoererij kunnen door een onschuldige huwelijkspartner vergeven worden. — Matthéüs 5:31, 32; vergelijk Hosea 3:1-3.
4. (a) Vat kort samen wat Paulus gehuwde christenen in 1 Korinthiërs 7:10-16 zei. (b) Wanneer kan er gezegd worden: „God heeft u tot vrede geroepen”?
4 Zoals wij in het voorgaande artikel hebben opgemerkt, drong de apostel Paulus er bij gehuwde christenen op aan hun partner niet te verlaten (1 Korinthiërs 7:10-16). Als een ongelovige partner verkiest bij zijn christelijke huwelijkspartner te blijven, volgt uit Paulus’ woorden dat de gelovige dient te trachten hem geestelijk te helpen (1 Petrus 3:1-4). Zijn bekering zou er veel toe bijdragen het huis tot een plaats van rust en vrede te maken. Maar als de ongelovige zoveel bezwaar heeft tegen het geloof van zijn gelovige partner dat hij besluit weg te gaan, kan de christen dan iets doen? Als de gelovige zou proberen hem of haar te dwingen toch te blijven, zou de ongelovige de situatie dermate onaangenaam kunnen maken dat de christen totaal van vrede beroofd zou worden. In het belang van de vrede kan de gelovige de ongelovige dus laten gaan (Matthéüs 5:9). Alleen wanneer een ongelovige huwelijkspartner weggaat, kan er gezegd worden: „God heeft u tot vrede geroepen.” Deze woorden kunnen niet terecht worden gebruikt ter rechtvaardiging van een uiteengaan van twee christelijke huwelijkspartners op onschriftuurlijke en onbelangrijke gronden.
5. Welke vragen verdienen nu onze aandacht?
5 Bij elk geval van uit elkaar gaan en bij elke echtscheiding zijn weer andere factoren betrokken, en geen „formule” dekt elk geval. Maar welke problemen kan een christen na uiteengaan of scheiden te verwerken krijgen? Wat kan eraan gedaan worden? En hoe kunnen anderen helpen?
Emotionele of seksuele behoeften
6. Lost uiteengaan of scheiden alle problemen op?
6 Een schriftuurlijk toegestaan uiteengaan of scheiden zal enkele problemen oplossen. Maar in feite lopen zulke stappen erop uit dat men het ene stel problemen voor het andere inruilt. Zo zei een wettig gescheiden christelijke vrouw: „Ik moet zeggen dat ik Jehovah toch wel erg dankbaar ben voor het feit dat ik nu vrede heb.” Zij gaf echter toe: „Het valt niet mee om er wat de opvoeding van de kinderen betreft, als ouder alleen voor te staan. En soms kun je je erg eenzaam en gedeprimeerd voelen. Zelfs seksueel is het niet gemakkelijk. Je moet je aan een totaal ander leven aanpassen.”a
7. Waarom behoort een christen zorgvuldig na te denken over de consequenties van uiteengaan of scheiden?
7 Als een christen een keus heeft in de aangelegenheid, behoort hij daarom zorgvuldig na te denken over de mogelijke consequenties van uiteengaan of een echtscheiding. Beschouw bijvoorbeeld de emotionele behoeften, misschien het verlangen dat een vrouw heeft naar mannelijk gezelschap. (Vergelijk Genesis 3:16.) Een gescheiden vrouw verwacht misschien dat zij wel zal hertrouwen. Sommigen verlangen ernaar van een beproevingsvol huwelijk bevrijd te worden, maar zijn zij bereid te accepteren dat het misschien niet mogelijk is om te hertrouwen?
8. (a) Waaraan dienen christelijke huwelijkspartners die uit elkaar zijn gegaan, gezien 1 Korinthiërs 7:11 gebedsvol te denken? (b) Welke behoeften dienen niet gebagatelliseerd te worden wanneer men over uiteengaan of een echtscheiding denkt?
8 Paulus schreef: „Indien zij werkelijk zou weggaan, dan moet zij ongehuwd blijven of zich anders weer met haar man verzoenen” (1 Korinthiërs 7:11). Met enige inspanning is het wellicht mogelijk dat een vrouw zich weer met haar man verzoent. Als christelijke huwelijkspartners uit elkaar zijn gegaan, dienen zij heel ernstig en gebedsvol over een verzoening na te denken. Bovendien mogen zij niet het feit negeren dat seksuele impulsen een gevaar kunnen vormen. Hoe zal God hen waarschijnlijk bezien als hun verzuim een verzoening te bewerken tot gevolg zou hebben dat een van hen in immoraliteit vervalt? Dit gevaar wordt geïllustreerd door de ervaring van een zekere gedoopte vrouw. Na een echtscheiding begon zij uit te gaan met een wereldse man, raakte al gauw zwanger en werd uitgesloten. Hoewel zij later werd hersteld, beklemtoont haar ervaring hoe noodzakelijk het is voorzichtig te zijn en zich gebedsvol op Jehovah te verlaten ten einde te vermijden ’tegen God te zondigen’ (Genesis 39:7-12). Het is ook duidelijk dat men emotionele en seksuele behoeften echt niet mag bagatelliseren wanneer men een uit elkaar gaan of een echtscheiding begint te overwegen.
Eenzaamheid kan verlicht worden
9. Hoe zouden wij gescheiden wonende of wettig gescheiden christenen kunnen helpen eenzaamheid te bestrijden?
9 Als een uiteengaan of echtscheiding onvermijdelijk is, zal men de daaruit voortvloeiende problemen onder de ogen moeten zien. Eenzaamheid bijvoorbeeld is een ernstig probleem voor sommige christenen die bij hun partner weg zijn of wettig gescheiden zijn. Wat kunnen anderen hieraan doen? Welnu, gemeente-ouderlingen en anderen kunnen geestelijke belangstelling voor zulke personen tonen en ernaar streven hen aan te moedigen. (Vergelijk 1 Thessalonicenzen 5:14.) Onder andere zouden wij deze personen en hun kinderen zo nu en dan bij ons thuis kunnen uitnodigen voor een eenvoudig maal en opbouwende gesprekken met ons gezin. Het is niet nodig een feestmaal aan te rechten, want „beter is een schotel groente waar liefde is, dan een aan de kribbe gemeste stier en haat daarbij” (Spreuken 15:17). Men zou op zo’n avond onder andere ervaringen kunnen vertellen die in de bediening zijn opgedaan of zich als groepje kunnen voorbereiden voor een christelijke vergadering.
10, 11. (a) Op welke andere manier zou een niet meer bij de partner wonende of gescheiden christen geholpen kunnen worden? (b) Welke reden bestaat er voor voorzichtigheid?
10 De wettig gescheiden of althans niet meer bij de partner wonende ouder en zijn of haar kinderen met uw gezin in de dienst meenemen, kan hen ook helpen de eenzaamheid beter te verwerken. Natuurlijk kunnen anderen niet de plaats van de ontbrekende ouder innemen, maar een gescheiden christelijke vrouw zei: „De moeilijkheden om mijn kinderen op te voeden zonder dat er een man in huis is, zijn aanmerkelijk verminderd door de hulp van ouderlingen en dienaren in de gemeente die hebben geprobeerd het gemis op praktische manieren aan te vullen.”
11 Maar er bestaat reden voor voorzichtigheid. Een zuster gaf toe: „Aangezien mijn zoon een vaderloze jongen is, was een broeder zo vriendelijk belangstelling voor hem op te vatten. . . . Ik ging zien hoe vriendelijk en edelmoedig hij voor mijn zoon was, en er begonnen zich bij mij verkeerde verlangens te ontwikkelen. Het was net als David die een onjuist verlangen ontwikkelde naar iets dat hem niet toekwam” (2 Samuël 11:1-4). Hoewel er geen seksuele immoraliteit plaatsvond, ging deze vrouw zich schamen voor haar gedachten en koketterende daden, zocht Jehovah’s vergeving en verbrak de omgang met de broeder. Hoe goed illustreert dit de noodzaak verkeerde verlangens te verwerpen en ’elke schijn van kwaad te vermijden’! — 1 Thessalonicenzen 5:22, The New American Bible; Galaten 5:24.
12. Door welke positieve actie zou een persoon zijn of haar eenzaamheid kunnen verlichten?
12 Eenzaamheid kan verlicht worden door dingen voor anderen te doen. „Als je je erop toelegt wat aansluiting te zoeken en anderen te helpen, is er geen plaats voor zelfbeklag en eenzaamheid”, zei een zuster wier huwelijksbanden waren verbroken. Dit ’aansluiting zoeken’ als men wettig gescheiden is of gescheiden woont, zou kunnen omvatten dat men een gezin thuis uitnodigt voor een avondje van geestelijk opbouwende omgang. Als dit om financiële redenen maar zelden mogelijk zal zijn, zou u zieken en anderen kunnen bezoeken en aanmoedigen. Misschien bent u ook in staat ouderen te helpen met boodschappen of verscheidene karweitjes. Geef van uzelf op dergelijke manieren en u zult alleen maar meer bewijzen ervaren dat ’het gelukkiger is te geven dan te ontvangen’. — Handelingen 20:35.
13. Wat is nog een hulpmiddel om eenzaamheid te bestrijden?
13 Een ander hulpmiddel tegen eenzaamheid is geregeld het initiatief te nemen met medegelovigen aan de Koninkrijksprediking deel te nemen. „Soms voel ik mij inderdaad eenzaam en verlang ik naar een echtgenoot,” gaf een zuster toe, „maar met mijn verhoogde velddienstactiviteit en de nieuwe vrijheid om met de broeders en zusters om te gaan, zijn deze periodes behoorlijk zeldzaam en kort van duur.” Een geregeld van-huis-tot-huisgetuigenis kan leiden tot nabezoeken en huisbijbelstudies met geïnteresseerde personen van wie enkelen opgedragen dienstknechten van Jehovah zouden kunnen worden. Natuurlijk is het bestrijden van eenzaamheid niet de reden waarom wij aan de bediening deelnemen, maar het kan één effect zijn van deze vreugdevolle en gezegende activiteit. — Spreuken 10:22.
14. Welke activiteiten zouden een goede uitwerking moeten hebben op gescheiden wonende of wettig gescheiden christenen?
14 Allen die deel uitmaken van Jehovah’s volk, kunnen er geestelijk voordeel van trekken als zij een aandeel hebben aan de bediening, aan christelijke vergaderingen deelnemen en ’eerst het Koninkrijk zoeken’ (Matthéüs 6:33). Aangezien deze heilzame activiteiten een voortreffelijke uitwerking hebben op Jehovah’s dienstknechten in het algemeen, kunnen zulke bezigheden ook christenen opbouwen die bij hun partner weg zijn of zijn gescheiden. Het is waar, deze activiteiten zullen niet al hun problemen oplossen, maar ze moeten beslist toch hun hele kijk op hun situatie positiever maken.
Gebed speelt een essentiële rol
15. Welke rol kan gebed spelen in het leven van degenen die zich opnieuw aan het alleen-zijn moeten aanpassen?
15 Een christelijke zuster die zich weer aan het alleen-zijn moest aanpassen, werd geholpen door „druk bezig te blijven in de velddienst . . . en de zieke, bejaarde en inactieve broeders en zusters op te zoeken”. Maar zij voegde eraan toe: „Telkens als ik mij eenzaam voel, ga ik bezoekjes afleggen en bid ik om kracht, in het besef dat Satan heel actief is.” Ja, oprecht gebed is essentieel om rechtschapenheid jegens God te bewaren. De gebeden van wettig gescheiden of gescheiden wonende christenen kunnen onder andere verzoeken bevatten om Jehovah’s geest en zijn vrucht zelfbeheersing ten einde seksuele impulsen in bedwang te houden (Lukas 11:13; Galaten 5:22, 23; Kolossenzen 3:5, 6). En aangezien het nemen van beslissingen die vroeger door een echtgenoot werden genomen, voor sommige vrouwen in hun nu veranderde situatie problemen kan opleveren, zullen zij misschien ook moeten bidden om Gods hulp om verstandige besluiten te nemen en verscheidene beproevingen het hoofd te bieden. — Jakobus 1:2-8.
16. Wat kan er in verband met uiteengaan of scheiding gezegd worden over schuldgevoelens?
16 Schuldgevoelens kunnen een beproeving vormen. Een christen gaf toe: „De schuldgevoelens waarmee je tijdens een echtscheiding te maken hebt, ook al ben je niet de schuldige partij, kunnen overweldigend zijn.” Natuurlijk zijn schuldgevoelens begrijpelijk als het uiteengaan of scheiden voortkwam uit een niet-gerechtvaardigde weigering de huwelijksplicht te vervullen (1 Korinthiërs 7:3-5). Maar als het uiteengaan of de echtscheiding plaatsvond om een schriftuurlijke reden en na gebedsvolle overweging, zou het juist zijn te bidden om hulp van Jehovah om ongefundeerde schuldgevoelens te overwinnen. Wij mogen hier misschien aan toevoegen dat gemeente-ouderlingen moeten oppassen dat zij op de bijbel gebaseerde raad geven en niet hun advies zodanig kleuren dat een christen zich schuldig gaat voelen als hij een schriftuurlijk toegestaan uiteengaan of scheiden doorzet of daarin toestemt.
Beschermd door „de vrede van God”
17. Wat kan alle christenen helpen gelukkig en stabiel te zijn in deze benarde wereld?
17 Gescheiden wonende of wettig gescheiden christenen hebben vaak speciale problemen. Maar tot op zekere hoogte geldt toch „dat dezelfde dingen in de vorm van lijden zich aan de gehele gemeenschap van uw broeders in de wereld voltrekken” (1 Petrus 5:6-11). Vervolging bijvoorbeeld treft allen die Jehovah dienen, en de meeste christenen hebben te maken met financiële problemen of gezondheidsproblemen, teleurstellingen, verleidingen, enzovoorts. Net als andere getuigen van Jehovah moet daarom de gescheiden wonende of wettig gescheiden christen aan geestelijke behoeften blijven tegemoet komen door bijbelstudie, geregeld vergaderingbezoek, activiteit in de bediening, een zo compleet mogelijk leven van heilige dienst en voortdurend gebed ten einde dicht bij Jehovah te blijven (Matthéüs 5:3). Hierin nalatig te zijn, zou de geestelijke gezindheid van iedere christen in gevaar brengen, terwijl ’eerst het Koninkrijk zoeken’ elke loyale getuige van Jehovah een opmerkelijke mate van geluk en stabiliteit kan schenken in deze benarde wereld.
18. Welke vragen en stappen verdienen serieuze aandacht van de kant van gescheiden wonende christelijke huwelijkspartners?
18 Onze geestelijke stabiliteit is afhankelijk van de mate waarin wij persoonlijk Gods Woord toepassen. Indien u als christen gescheiden woont van een huwelijkspartner die eveneens aan God is opgedragen, is de vraag dan ook of u Paulus’ raad in 1 Korinthiërs 7:10-16 ter harte hebt genomen. Vooral als de situatie van apart wonen al enige tijd duurt, doet u er goed aan een verzoening tot een zaak van oprecht gebed te maken. U zou u ook kunnen afvragen: Wat verwacht Jehovah van mij als een gehuwd persoon? Behoren christelijke huwelijkspartners hun leven niet in overeenstemming te brengen met goddelijke vereisten die gelden voor hen die een echtverbintenis zijn aangegaan? Zou het kunnen zijn dat wij niet Jehovah’s zegen ervaren omdat wij in gebreke zijn gebleven onze huwelijksbeloften na te komen? Bedenk toch hoeveel goeds tot stand gebracht kan worden als u de kwestie nederig zou bespreken, oprecht zou bidden en er ijverig aan zou werken Gods Woord in uw leven toe te passen. Hoe voortreffelijk zou het zijn als u beiden uw huwelijksproblemen zou kunnen oplossen en opnieuw samen zou kunnen wonen in een huis van rust en vrede!
19. Welk kostbaar bezit kan alle dienstknechten van Jehovah volgens Filippenzen 4:6, 7 ten deel vallen?
19 Alle getrouwe dienstknechten van Jehovah hebben behoefte aan en kunnen genieten van iets kostbaars — „de vrede van God, die alle gedachte te boven gaat”. Als christenen kunnen wij deze hooggeschatte vrede hebben als wij acht slaan op Paulus’ woorden: „Weest over niets bezorgd, maar laat in alles door gebed en smeking te zamen met dankzegging uw smeekbeden bij God bekend worden; en de vrede van God, die alle gedachte te boven gaat, zal uw hart en uw geestelijke vermogens behoeden door bemiddeling van Christus Jezus.” — Filippenzen 4:6, 7.
20. (a) Wat is „de vrede van God”? (b) Wat dienen wij allemaal te doen, als vrijgezel of in welke huwelijkssituatie dan ook?
20 Die vrede is een door God geschonken rust en kalmte, zelfs onder de moeilijkste omstandigheden. Ze spruit voort uit een intieme verhouding tot Jehovah en uit de wetenschap dat wij doen wat aangenaam is in zijn ogen. Degenen die „de vrede van God” bezitten, laten zich door zijn geest motiveren en worden niet overweldigd door angstige bezorgdheid. Waarom niet? Omdat zij weten dat niets hun overkomt tenzij door goddelijke toelating (Efeziërs 4:30; vergelijk Handelingen 11:26). Of wij nu vrijgezel zijn of gehuwd, bij onze partner weg of wettig gescheiden, laten wij „de vrede van God” koesteren. En mogen wij hetzelfde vertrouwen hebben als David, die verklaarde: „In vrede wil ik mij neerleggen en ook slapen, want gij, ja, gij alleen, o Jehovah, doet mij in zekerheid wonen.” — Psalm 4:8.
[Voetnoten]
a Voor een bespreking van eenoudergezinnen zie men De Wachttoren van 15 december 1980, blz. 14-27.
Wat zou u antwoorden?
◻ Onder welke omstandigheden kan er gezegd worden: „God heeft u tot vrede geroepen”?
◻ Hoe kan eenzaamheid verlicht worden?
◻ Welke rol dient gebed te spelen in het leven van een gescheiden wonende of wettig gescheiden christen?
◻ Hoe zou u „de vrede van God” definiëren, die het hart van ongehuwde, gehuwde, gescheiden wonende of wettig gescheiden dienstknechten van God behoedt?
[Illustratie op blz. 29]
Gebed kan alle getrouwe christenen „de vrede van God” geven die hun hart en geestelijke vermogens zal behoeden