Ukanganaye erisima oko balume abo Yehova abirituha “mo bihembo”

1. Ni bihembo bilebe byahi ebyo twabiribana erilua oko Yesu?

SIHALI oghundi mundu oyo wabirihitya nga Yesu. Omughulu abya oko kihugho kangyi-kangyi inyakawatikaya abandu omw’ikola ebitiko-tiko. (Luka 9:12-17) Ekihembo kinene oko byosi ry’eriherera engebe yiwe busana netu. (Yoh. 15:13) Abere abilubuka, Yesu mwalola embere eribya akahitya. Ngoko alagha, mwasaba Yehova atuhe ekirimu kibuyirire kitukangiriraye n’eritukirania. (Yoh. 14:16, 17, ebinywa by’eyikwa; 16:13) Kandi erilabira emihindano y’endeko, Yesu akatuha ebyo tulaghireko tutoke erikangirirya abandu n’eriyira abigha omo kihugho kyosi.​—Mat. 28:18-20.

2. Abalume abo twahabawa “mo bihembo” abakanibweko omo Abanya Efeso 4:7, 8, ni bahi?

² Yesu abirituha n’ebindi bihembo bingyi. Yesu abere abisubula elubula, omukwenda Paulo mwahandika ati, “mwatuha abalume mo bihembo.” (Soma Abanya Efeso 4:7, 8.) Paulo mwakangania ngoko Yesu mwatuha abalume abo mo bihembo, batoke eriwatikya endeko omo syonzira mbiriri-mbiriri. (Efe. 1:22, 23; 4:11-13) Munabwire, ebihembo ebyo bihiriremo abaghombe bawatikya, abasyakulu b’endeko n’abalebya b’emitimbo.a Aliwe, abalume abo sibahika-hikene, neryo nabo bakakola amakosa. (Yak. 3:2) Nomo bine bitya, Omukama wetu Yesu Kristo akabakolesaya erituwatikya. Ni bihembo erilua okw’iye.

3. Teka eky’erileberyako ekikakanganaya ngoko obuli mughuma w’okw’itwe anganawatikya abalume abo twabirihabwa “mo bihembo” oko mubiiri wabo.

³ Yesu abiriha abalume “bihembo” omubiiri w’eriwatikya endeko yisighale iyinasikire. (Efe. 4:12) Aliwe, netu twanganabawatikya bakakola omubiiri wabo w’omughaso oyo. Twanganasosekania ekyo n’omubiiri w’erihimba Ekisenge ky’Obwami. Abandi bakawatikaya erihimba, n’abandi ibawatikya oko myatsi ey’akalyo, n’abandi ibawatikya okw’iheka ebindu n’oko yindi mibiiri. Kutya, twanganawatikya abaghombe bawatikya, abasyakulu b’endeko n’abalebya b’emitimbo omo ebyo tukabugha n’erikola, endeko yitoke erisighala iyinasikire. Muleke tulangire ngoko tukabana endundi omo mubiiri w’abalume abo, kandi ngoko twangakangania erisima lyetu oko balume abo n’oko Yesu oyo watuha “abalume [abo] mo bihembo.”

ABAGHOMBE BAWATIKYA “BAKAWATIKAYA ABANDI”

4. Abaghombe bawatikya ab’oko karne k’erimbere ibakakola emibiiri yahi?

⁴ Omo karne k’erimbere, abaghala betu balebe mubayirwa mo baghombe bawatikya. (1 Tim. 3:8) Alinga babya b’oko “abakawatikaya abandi,” abo Paulo ahula. (1 Kor. 12:28) Alinga, abaghombe bawatikya ibakakola eyindi mibiiri ey’omughaso, abasyakulu batoke eribana akanya ak’erihira amalengekania wabo wosi oko mubiiri w’erikangirirya n’ow’erilenderera esyombuli, bakayasikyasyo mutima. Ng’eky’erilebryako, alinga abaghombe bawatikya ibakawatikaya oko mubiiri w’erihandika esyokopi esy’Amasako n’erighula ebindu ebyabya bilaghirweko esyokopi esyo sitoke erikolwa.

5. Munabwire abaghombe bawatikya bakakola emibiiri yahi?

⁵ Terilengekania oko mibiiri mingyi eyo abaghombe bawatikya bakakola omo ndeko yenyu. (1 Pet. 4:10) Banganabya ibakakola okw’eby’esyofranga, okw’ighabira abandu ebiharo, kutse banganabya ibakakola okw’itondeka ebitsapo n’erighabirabyo abandu, kutse bakakola okw’eby’obukengeleghesania by’ebyuma, kutse kandi banganabya ibakimanira kutse ibawatikya okw’isugha Ekisenge ky’Obwami. Emibiiri yosi eyo yikawatikaya endeko eribya iyinatondekire ndeke. (1 Kor. 14:40) N’ekindi, abaghombe bawatikya bakanalabaya ebihindi omo muhindano Engebe y’Omukristo, kutse bakanateka emikania ey’abandu bosi. Nibya n’omughombe muwatikya anganawatikya omusyakulu oyukimanira ekikuto ky’amahubiri. Nibya, ndambi silebe, omusyakulu w’endeko anganasaba omughombe muwatikya erimukwamanisya bakayasikya mutima omundu mulebe omo ndeko.

6. Ni myatsi yahi eyikaleka itwatsemera omubiiri ogho abaghombe bawatikya bakakola?

⁶ Emibiiri mbiriri-mbiri eyo abaghombe bawatikya bakakola, yikawatikaya endeko yiti? Mwali wetu mughuma owe Bolivi oyukahulawa mo Beberlyb akabugha ati: “Abaghombe bawatikya bakaleka inatsemera omuhindano. Busana n’omubiiri wabo, ng’imba n’obutseme, ng’asubiraya oko mihindano, ng’ahulikirira emikania n’erigha emyatsi mingyi erilua omo syovideo n’oko syopitsa. Bakayikasa eriteya abandu abalyahika oko mihindano, kandi bakawatikaya abakabibula akanya k’erihindana kibiri-biri, batoke erikwama emihindano ibane eka wabo. Emihindano ikabya yabihwa, bakawatikaya oko mubiiri w’eryerya Ekisenge ky’Obwami, okw’ilebya esyofranga sy’omo bibweta, n’erituwatikya eribana ebitsapo ebyo tulaghireko. Tukasimabo kundu busana n’emyatsi eyo!” Mwali wetu Leslie, owe Kolombi, oyuwite mulume omusyakulu w’endeko, akabugha ati: “Mwira waghe alaghire kutsibu oko buwatikya bw’abaghombe bawatikya. Bakamuwatikaya omo myatsi mingyi, n’ekyo kikaleka omubiiri wiwe inianguha.” Alinga naghu ukatsemera omubiiri ow’abaghombe bawatikya.​—1 Tim. 3:13.

7. Twangakangania tuti erisima lyetu oko baghombe bawatikya? (Ulebaye n’epitsa.)

⁷ Nomo twanganasima abaghombe bawatikya omo mitima yetu, eBiblia ikatuhana yiti tubye tukakanganiabo erisima lyetu. (Kol. 3:15) Omusyakulu w’endeko ye Krzysztof ow’omo kihugho kye Fenlande, akatubwira ngoko akakanganaya erisima liwe. Akabugha ati: “Ngatuma akarte kutse inahandikira emesaje omughombe mulebe muwatikya. Ngahiramo erisako rilebe kutse inamukangania omwatsi mulebe owanikolera, owanisikaya mutima. Kandi ngamukanganaya ebikaleka inatsemera omubiiri wiwe.” Pascal na Jael, abikere omo Nouvelle-Calédonie, ibo bakasabira abaghombe bawatikya. Pascal akabugha ati: “Sihali hakya biro bingyi, twabya tukasaba busana n’abaghombe bawatikya; tukasaba tuti Yehova awatikayebo, kandi abye kughuma nabo.” Yehova syalibula eryowa emisabe eyiri ng’eyo, n’ekyo kikaletera endeko y’endundi nene.—2 Kor. 1:11.

ABASYAKULU B’ENDEKO “BAKAKOLA KUTSIBU OMO KATI-KATI KENYU”

8. Busanaki Paulo mwabugha ati abasyakulu b’oko karne k’erimbere babya “bakakola kutsibu”? (1 Abanya Tesalonika 5:12, 13)

⁸ Abasyakulu b’endeko ab’oko karne k’erimbere ibakakola kutsibu omo ndeko. (Soma 1 Abanya Tesalonika 5:12, 13; 1 Tim. 5:17) Ibakasondola endeko, ni bugha ambu, erimanira emihindano, eriyisogha oko myatsi y’endeko omo kyaghanda eky’abasyakulu. Kandi ibakaha abaghala n’abali babo amahano aw’olwanzo batoke eribya ibanasikire omo bwikirirya. (1 Tes. 2:11, 12; 2 Tim. 4:2) Kandi abalume abo ibakakola kutsibu batoke eriha ebihanda byabo ebyo bilaghireko, n’erilola embere eriwatya obwikirirya bwabo n’eribya n’obwira obuwene haghuma na Yehova.​—1 Tim. 3:2, 4; Tito 1:6-9.

9. Munabwire abasyakulu bawite emibiiri mbiriri-mbiriri yahi eyo bakakola?

⁹ Na munabwire, abasyakulu b’endeko bawite ebingyi by’erikola. Bakahubiraya engulu mbuya. (2 Tim. 4:5) Bakasighira abandi eky’erileberyako ekyuwene omw’itulira n’omuhwa, omw’isondola omubiiri ow’eritulira omo kiharo kyabo n’eribegherya abatuliri batoke eritulira ndeke n’eribya bakakangirirya ndeke. Kandi ni batsweri, aliwe bakakola omubiiri oyo omw’ighanyira kandi butsira kasololo. Omukristo akabya abikola erilolo erikalire, abasyakulu bakamuwatikaya eritasyasubya obwira bwiwe haghuma na Yehova. Aliwe bakakola ekyo ibanemuyikasa endeko yisighale iyinerire. (1 Kor. 5:12, 13; Gal. 6:1) Omubiiri mukulu ow’abasyakulu b’endeko b’obulisya. (1 Pet. 5:1-3) Bakateka emikania eyiseghemere eBiblia eyo balyateghekanaya ndeke, bakayikasa eriminya obuli mundu omo ndeko, n’erilenderera obuli mundu bakayamusikya mutima. Abasyakulu balebe bakawatikaya okw’eby’obuhimbe bw’Ebisenge by’Obwami n’erisughabyo, eriteghekania emihindano minene-minene, n’abandi bakakola omo Hitunga hy’emyatsi y’olupitali kutse omo Hikuto hy’abakalebaya abakoni, n’eyindi mibiiri. Kwenene, abasyakulu b’endeko bakakola kutsibu erituwatikya!

10. Abasyakulu b’endeko bakakola emyatsi yahi eyikaleka itwatsemerabo?

¹⁰ Yehova mwabugha embere ngoko abalisya bakendisyateya ndeke esyombuli, neryo “sisiendisyubaha kandi, kutse erikwa engitsi.” (Yer. 23:4) Johanna, mwali wetu owe Fenlande, mwayilangirira ndeke omwatsi oyo, omughulu mama wiwe atoha. Akabugha ati: “Nomo kikanikalako erikanirya abandi ngoko ngayowa, omusyakulu mughuma oyo nitabeghereko mwanihulikirira ndeke omughulu natsuka erimukanirya ebikanihanga-hangaya; mwasaba kughuma naghe, n’erinikangania ngoko Yehova anianzire. Sinikibukire ndeke-ndeke ebyo anibwira, aliwe nikinibukire ndeke ngoko munayowa mbolere. Nikirirye kundu ngoko Yehova mwamutuma oko katambi akatolere.” Naghu, abasyakulu b’omo ndeko yenyu babirikuwatikya bati?

11. Twangakangania tuti ngoko tukasima ebyo abasyakulu bakakola? (Ulebaye n’esyopitsa.)

¹¹ Yehova anzire itwakangania erisima lyetu oko basyakulu “busana n’omubiiri ogho bakakola.” (1 Tes. 5:12, 13) Henrietta, oyo naye ikere e Fenlande, akabugha ati: “Abasyakulu bakawatikaya abandi omwanza lyabo, nomo ekyo sikisondire eribugha kiti bawite akaghala kanene n’endambi nene kwilaba abandi b’omo ndeko kutse nga sibawite amaligho omo ngebe syabo. Ndambi silebe, ngabwira omusyakulu w’endeko niti: ‘Tahye, uli musyakulu w’endeke oyuwene kutsibu! Nanzire iwaminya ekyo.’” Mwali wetu owe Tirki oyukahulawa mo Sera akabugha ati: “Abasyakulu b’endeko balaghire okw’isikibwa mutima batoke erilola embere erikola omubiiri wabo n’omuhwa. Twanganabatumira akarte, kutse itwababirikira eka wetu oko kalyo, kutse itwayatulira nabo.” Omo ndeko yaghu, mune omusyakulu mulebe oyo wanzire erisima busana n’omubiiri mulebe ogho akakola? Umukanganaye ngoko ukatsemera omubiiri wiwe.​—1 Kor. 16:18.

ABALEBYA B’EMITIMBO BAKAHIMBA

12. Oko karne k’erimbere, ni bandi balume bahi abo Yesu akolesaya erihimba esyondeko? (1 Abanya Tesalonika 2:7, 8)

¹² Yesu mwaha endeko “abalume mo bihembo” batoke eriwatikya omo yindi nzira. Mwasondola abasyakulu abe Yerusalema batume Paulo, Barnaba, kughuma n’abandi mo balebya b’emitimbo. (Emib. 11:22) Busanaki? Ni busana n’omwatsi mughumerera owakaleka abaghombe bawatikya n’abasyakulu b’endeko ibahirwaho; ni bugha ambu, erihimba esyondeko. (Emib. 15:40, 41) Abalume abo, bakayiherera kutsibu busana n’erikola omubiiri oyo, nibya hakanabya endambi ibahira esyongebe syabo sy’omo bwiko busana n’eriyakangirirya kutse eriyasubya abandi bo mutima.​—Soma 1 Abanya Tesalonika 2:7, 8.

13. Abalebya b’emitimbo bawite emibiiri mbiriri-mbiriri yahi?

¹³ Abalebya b’emitimbo bakalaba-laba. Abaghuma ba kubo bakabalama ebilometre n’ebilometre bakayalenderera esyondeko. Obuli yenga, omulebya w’omutimbo akateka emikania mingyi, akakola obulisya, akasondola omuhindano kughuma n’abapainia, omuhindano kughuma n’abasyakulu, n’emihindano ya mahubiri. Akateghekanaya emikania, n’emihindano minene-minene. Akakangiriraya ehilasi mbiriri-mbiriri ehy’abapainia, akakola omuhindano w’embaghane haghuma n’abapainia ab’omo mutimbo wiwe; n’eritomeka oko myatsi yosi eyo, akanakola n’eyindi mibiiri ey’omughaso kandi ey’erikola luba eyo Beteli ikamusaba erikola.

14. Ni myatsi yahi eyikaleka itwatsemera emibiiri mingyi ey’abalebya betu b’emitimbo?

¹⁴ Esyondeko sikabana ndundi syahi busana n’emibiiri eyo abalebya b’emitimbo bakakola? Akakania okw’ilendererwa n’abalebya b’emitimbo, mughala wetu owe Tirki akabugha ati: “Obuli mughulu bakatulenderera, bakanihiramo muhwa w’eriwatikya abaghala n’abali betu. Nabirihindana n’abalebya bangyi b’emitimbo, aliwe sinirinatabana n’omughuma oywakanganaya ati awite ebingyi by’erikola kutse nga syanzire erikania naghe.” Ye Johanna, oyo twabirikaniako, mwatulira n’omulebya w’omutimbo, aliwe mubatabana n’omundu n’omughuma eka wiwe. Nomo byanabya bitya, Johanna akabugha ati: “Sinirinatabirirwa ekiro ekyo n’ahake. Abali betu bosi bikere hali okw’ingye, neryo ngakandirabo kutsibu. Omulebya w’omutimbo oyo mwanisubya mutima, n’eriniwatikya erilangira ngoko munabwire sitwangatoka eribya kughuma n’abandu bosi ab’omo kihanda kyetu n’abira betu bosi, aliwe omo kihugho kihya-kihya, tukendisyabya n’ehyanya hingyi hy’eribya kughuma.” N’abangyi b’okw’itwe bakatsemera abalebya b’emitimbo kandi ngoko bawatikayabo.​—Emib. 20:37–21:1.

15. (a) Ngoko kiri omo 3 Yohana 5-8, twangakangania tuti erisima lyetu oko balebya b’emitimbo? (Ulebaye n’epitsa.) (b) Busanaki litolere itwakangania erisima lyetu oko bakali b’abalume abakakola kutsibu omo ndeko, kandi twangakola ekyo kyo tuti? (Ulebaye akasanduku “Mwibuke abakali babo.”)

¹⁵ Omukwenda Yohana mwasaba Gayo erikokya abaghala betu abalenderera endeko bakasyasikyayo. Mwamubwira ati, “Ubawatikaye omo nzira eyikatsemesaya oMungu.” (Soma 3 Yohana 5-8.) Enzira nguma eyo twangakanganiamo ekyo ry’eribirikira omulebya w’omutimbo eka wetu oko kalyo. N’eyindi nzira, ry’erisangira oko mubiiri w’eritulira omughulu omulebya w’omutimbo akalenderera endeko yetu. Leslie, oyo twabirikaniako, iye akakanganaya erisima liwe omo sindi nzira. Akabugha ati: “Ngasaba Yehova niti ahebo ebyo balaghireko, kandi ingye n’omwira waghe tukahandikirabo esyobaruha tukabwirabo ngoko omughulu balyalenderera endeko yetu mubakatuhimba.” Isiwibirirawa ngoko abalebya b’emitimbo nabo ni bandu ng’itwe. Nabo bakalwala, ibahangya-hangya, n’eribunika mutima. Kwamuhwa, ebinywa byaghu ebyuwene, kutse ekihembo kike ekyo ukabatekera, byanganabya bisubiryo oko musabe wabo!​—Misyo 12:25.

TULAGHIRE OKO BALUME ABO YEHOVA AKATUHA “MO BIHEMBO”

16. Ngoko kiri omo Emisyo 3:27, abaghala betu batolere eriyibulya amabulyo wahi?

¹⁶ Omo kihugho kyosi tulaghire oko baghala betu batoke erikola nga “abalume mo bihembo.” Wamabya ighuli mughala wetu oyubatisibwe, wanganatoka eriwatikya omo nzira eyo? (Soma Emisyo 3:27.) Unanzire eriyihiriraho omuradi w’eribya mughombe muwatikya? Wamabya ighuli mughombe muwatikya, unanzire eriyihiriraho omuradi w’eribya musyakulu w’endeko?c Unanzire erikola esyombinduka omo ngebe yaghu utoke eriyasoma oko Kalasi k’Abatuliri b’Obwami? Akalasi ako, kakendikubegherya ndeke n’erikuwatikya utoke erikolesibwa kutsibu nga Yesu. Wamabiyowa nga siwangatoka erihikira emiradi eyo, usabe Yehova. Umusabe akuhe ekirimu kiwe kibuyirire kikuwatikaye erikola omubiiri wosi-wosi ogho wanganahabwa.​—Luka 11:13; Emib. 20:28.

17. Abalume abo twahabawa “mo bihembo” bakakanganayaki oko Mwami wetu, Kristo Yesu?

¹⁷ Omubiiri owakalire ogho abalume abo Yesu abirituha “mo bihembo” bakakola akakanganaya ngoko Yesu yunemutusondola omo biro bino by’enduli. (Mat. 28:20) Ni lusunzo lunene eribya n’Omwami oyuwite olwanzo, kandi oyukahitaya. Anasi ndeke ebyo tulaghireko; akatuha abalume batoke erituwatikya. Kwesi, tubye tukasondya ehyanya hy’erikangania n’eribwira abalume abo erisima lyetu busana n’omubiiri wabo. Isiwanasyibirirawa n’ahake erisima Yehova kundi akatuha “ekihembo kyosi-kyosi ekyuwene n’ekihembo kyosi-kyosi ekihika-hikene.”​—Yak. 1:17.