Unalwe wasi?

Busanaki Abaisraeli ba kera ibakateka omutahyo?

OMUGHULU w’eBiblia, omutahyo inyakahabawa ekihanda kyabo mulunga mukali bakayiteghekania oko ndwa. Alinga omutahyo inyakahiramo ebindu by’obughuli, esyonyama, kutse esyofranga. Ndambi silebe, inyakalihawa omwikola omubiri, ng’omo mibere ya Yakobo, oyo waligha erikolera tata wa Rakeli atoke erilunga na Rakeli. (Enz. 29:17, 18, 20) Omutsye oyo abya na kusudiki?

Carol Meyers, oyuwasi eby’eBiblia akahandika ati: “Omutahyo abya akaliha ekihanda ky’omulunga mukali kundi omusika syenditasyabya akakola omubiri omo kihanda kyabo; ekyo kyabya ky’omughaso omo bihanda ebikalima.” Kandi alinga omutahyo mwawatikya obwira omo katikati k’ebihanda bibiri erilabira endwa. Ebihanda ebyo byangabere bikawatikania omo mighulu eyikalire. N’ekindi, omutahyo abya akakangania ngoko omukali abirisimolibwa kandi ngoko syendiswabya akasuwa n’eriteghibwa na tata wiwe aliwe n’iba wiwe.

Eriliha omutahyo sikyabya kibughire kiti omukali abya kindu ky’erighula kutse eky’erighulya. Ekitabu Ancient Israel​—Its Life and Institutions kikabugha kiti: “Erisabwa eriliha ekihanda kyabo mumbesa esyofranga silebe, kutse ekilingene nasyo kyabya kikaleka Abaisraeli ibalangira kwenene endwa nga nighula omundu. Aliwe kilangirikire ngoko [omutahyo] abya akalangirika ng’ebihembo ebyo babya bakaha ekihanda kyabo mulunga mukali butsira ng’ebeyi eyikaghula omukali.”

Munabwire, omo bihugho bilebe, abandu bakinakwama omutsye w’eriliha omutahyo. Omughulu ababuti Bakristo bakasaba omutahyo, ‘bakaminyikalaya eriyibombeka lyabo oko bandu bosi’ omwitendisaba bingyi ngoko bitolere. (Flp. 4:5; 1 Kor. 10:32, 33) Omo nzira eyo, bakakanganaya ngoko ibo si bandu ‘abanzire ebindu,’ kutse si b’omururu. (2 Tim. 3:2) Eritomeka okw’ekyo, omughulu ababuti Bakriso bakabya n’olulengo omwisaba omutahyo, omulunga syangakuna ekiro ky’endwa kyo hali erihika aho akendibana esyo mutahyo. Kutse omulunga mulume syangayowa ng’asabirwe erileka omubiri wiwe w’obupainia busana n’erikola omubiri w’ekinyamubiri ow’omughulu wosi atoke eribana omutahyo.

Omo bihugho bilebe, emighambo yo yikahiraho ebeyi y’omutahyo. Ababuti Bakristo abikere omo bihugho ebyo bakasikaya emighambo eyo. Kundiki? Ekinywa ky’oMungu kikasaba aBakristo erikenga “abatabali bʼekihugo” n’erikenga emighambo eyitelwa n’emighambo y’oMungu.​—Rom. 13:1; Emib. 5:29.