“Ukendisyabya haghuma naghe omo Paradiso”

1. Mughulu muke embere Yesu ahole, mwabwira omukola-nabi oyo wabya oho lutambi okw’iye y’atiki? (Luka 23:39-43)

YESU n’abakola-nabi ababya hakuhi naye, babya bakaghalwa bakasonda eritwa omutima. (Luka 23:32, 33) Kundi abakola-nabi babiri bosi babya bakatsuma Yesu, ekyo kikakanganaya ngoko sibabya bigha biwe. (Mat. 27:44; Mar. 15:32) Aliwe, omughuma wa kubo mwabindula omutima. Mwabugha ati: “Yesu ukendisyanyibuka omughulu wasyasa omo Bwami bwawe.” Yesu mwamusubirya ati: “Kwenene ngabugha naghu munabwire, ukendisyabya haghuma naghe omo Paradiso.” (Soma Luka 23:39-43.) Sihali ekikakanganaya kiti omukola-nabi oyo mwaligha omulaghe owalebirye “Obwami bw’elubula,” obo Yesu abya akatulira omo mubírí wiwe w’oko kihugho. Kandi Yesu mwatabugha n’ahake ati omulume oyo angabere omo Bwami obo mw’elubula. (Mat. 4:17) Abya akakania oko Paradiso y’omo biro ebikasa. Busanaki twamabugha tutya?

2. Ekikakanganaya ngoko omukola-nabi oyo wabindula omutima abya Muyahudi niki?

² Kitokekene omukola-nabi oyo wabindula omutima abya ini Muyahudi. Omukola-nabi oyo mwabwira oghundi ati: “Suliubaha oMungu kwehi? Kusangwa nawe uli k’omusango owali ng’oyu.” (Luka 23:40) Abayahudi ibakaramaya oMungu mughuma, aliwe ab’ebindi bihanda ibakaramaya emiungu mingyi. (Eri. 20:2, 3; 1 Kor. 8:5, 6) Balibya b’ebindi bihanda, eribulyo eryo ryangabere litya, “Suliubaha emiungu kwehi?” Kutya Yesu syatumawa oko kihugho busana n’ab’ebindi bihanda, aliwe busana n’“esyombuli esiherire sy’enyumba y’eIsraeli.” (Mat. 15:24) OMungu mwawatikya Abaisraeli eriminya ngoko akendisyalubukya abaholi. Omukola-nabi oyo wabindula omutima, alinga abya inianasi omwatsi oyu, kandi erikwamana n’ebinywa biwe, mwakangania ngoko Yehova akendilubukya Yesu busana n’erisyabya mwami omo Bwami bwiwe elubula. Kitokekene omulume oyo abya n’amaha ngoko naye Yehova akendisyamulubukya.

3. Kitokekene niki kyo kyasa omo bwenge bw’omukola-nabi omughulu Yesu amukaniraya oko Paradiso? Kanaya. (Enzuko 2:15)

³ Kundi omukola-nabi abya Muyahudi, anganabya inianabya asi oko mwatsi wa Adamu na Eva n’oko Paradiso eyo Yehova abahiramo. Neryo, okw’ekyo, omukola-nabi abya asi ngoko Eparadiso eyo Yesu akanayako yikendisyabya eparadiso eyuwene ey’oko kihugho ko hano.—Soma Enzuko 2:15.

4. Ebinywa ebyo Yesu abwira omughuma w’oko bakola-nabi bitolere ibyatukuna erilengekania oko mwatsi wahi?

⁴ Ebinywa ebyo Yesu abwira omukola-nabi bitolere ibyatukuna erilengekania engebe nga yasyabya yiti omo Paradiso. Obutabali obwabyamo obuholo bw’Omwami Solomono, bwanganatuwatikya eriminya Eparadiso nga yasyabya yiti. Kandi twanganayiketera ngoko Solomono Mukulu n’ibughambu Yesu, akendisyakola n’abo akendisyatabala haghuma nabo eriyira ekihugho kyosi mo Paradiso. (Mat. 12:42) Ab’“esindi mbuli” batolere ibaminya ebyo basabirwe erikola eritolera erisyabya omo Paradiso mo kera na kera.​—Yoa. 10:16.

ENGEBE YASYABYA YITI OMO PARADISO?

5. Ukalengekanaya uti engebe yikendisyabya yiti omo Paradiso?

⁵ Ukalengekanaya uti engebe yasyabya yiti omo Paradiso? Wanganabya ighukalengekanaya oko kalima akuwene akali ng’eririma rye Edeni. (Enz. 2:7-9) Wangan’ibuka ebinywa by’omuminyereri Mika ebikakanganaya ngoko abandu b’oMungu “obuli mundu asyikala oko ndina y’omuliki wuwe w’ebinyu n’omo ndina y’omutini wuwe.” (Mika 4:3, 4) Kutse kandi wangan’ibuka amasako awakakanganaya ngoko hakendisyabya ebyalya bingyi. (Esy. 72:16; Isa. 65:21, 22) Neryo iwanganalengekania ighune omo kalima akuwene ighunikere oko mesa eyoswireko akalyo akasihire. Wanganalengekania oko kabeho akalimo akakumbo akuwene ak’amawa n’ak’ebiti n’emiti. Kandi wanganalengekania oko kihanda kyaghu n’abira baghu​—erihirako n’abalyalubuka imunemuseka n’erilabya endambi yo haghuma. Esyo si nzoli buyira. Twikirirye ngoko ebyosi ebi bikendisyabya oko kihugho. Aliwe kandi omo Paradiso, tukendisyakola emibírí eyikatsemesaya.

6. Tukendisyakolaki omo Paradiso? (Ulebaye epitsa.)

⁶ Omughulu Yehova atuhangyika, mwatuha obutoki bw’eritsemera omubírí. (Omug. 2:24) Tukendisyabya n’ebingyi by’erikola omo butabali bwa Kristo obw’emyaka elfu. Abakendisyasabuka oko bulighe bunene n’abakendisyalubuka, bakendisyalagha oko syongyimba, akalyo n’ah’erikala. Eribana ebyosi ebyo likendisyasaba erikola emibírí mingyi eyikatsemesaya. Ngoko Adamu na Eva banabya batolere erilima ekitaka, netu twasyabya n’omubírí owakatsemesaya ow’eriyira ekihugho kyosi mo Paradiso. Bwasyabya butseme bunene erikangirirya amamiliyoni w’abandu abakendisyalubuka, abahola isibasi binene oko Yehova n’erisonda liwe n’eriwatikya abataleghula ababyaho embere sy’omughulu wa Yesu!

7. Twanganabya n’eriyiketera lyahi, kandi busanaki?

⁷ Twanganayiketera ngoko omughulu twasyabya omo Paradiso, tukendisyabya omo buholo, tukendisyabya n’ebyosi ebyo tulaghireko, kandi tukendisyabya omw’itondekania eryowene. Busanaki? Kundi Yehova abiritukangania engebe nga yasyabya yiti omo butabali bwa Mughala wiwe. Obutabali bw’omwami Solomono, bukakanganaya ekyo kyo ndeke-ndeke.

OBUTABALI BWA SOLOMONO BWANGANATUWATIKYA ERIMINYA ENGEBE NGA YASYABYA YITI OMO PARADISO

8. Ebinywa ebiri omo Esyonyimbo 37:10, 11, 29 mobyabererera biti enyuma sy’Omwami Dawidi erihandikabyo? (Ulebaye omwatsi “Amabulyo erilua oko basomi betu” owali omo gazeti eno.)

⁸ Ekirimu mokyasondola Omwami Dawidi erihandika engebe nga yikendisyabya yiti omo biro ebikasa omughulu omwami mutaleghula kandi ow’amenge asyatabala. (Soma Esyonyimbo 37:10, 11, 29.) Tubeghere erisomera abandu b’ Esyonyimbo 37:11 tukabakanirya oko Paradiso y’omo biro ebikasa. Tunatolere eribya tukakola tutya kusangwa Yesu mwahula ebinywa ebyo omw’ikangirirya liwe ly’oko kitwa erikangania ngoko bikendisyabererera omo biro ebikasa. (Mat. 5:5) Aliwe kandi, ebinywa bya Dawidi mobyakangania engebe nga yikendisyabya yiti omo butabali bw’Omwami Solomono. Omughulu Solomono atabala oko Israeli, abandu b’oMungu mobabya omo buholo kundu n’eribya n’ebyo balaghireko omo “kihugho ekikasenda mw’amasabu n’obuki.” OMungu abya inyabiribugha ati: “Mwamalendera omo mighambo yaghe, . . . , nasyabaha obuholo omo kihugho, nenyu mwasyalambama erighotsera, isihali oyo wasyabatitimania.” (Law. 20:24; 26:3, 6) Emilaghe eyo moyabererera omo butabali bwa Solomono. (1 Emy. 22:9; 29:26-28) Kandi Yehova mwabugha ati ababi “basyabulirana.” (Esy. 37:10) Kwesi, ebinywa ebiri omo Esyonyimbo 37:10, 11, 29 mobyabererera kera kandi bikendisyabererera n’omo biro ebikasa.

9. Omwami-kali w’eSeba mwabugha atiki oko butabali bwa Solomono?

⁹ Omwami-kali we Seba mwabana engulu y’obuholo n’eriyisyandira ebyo Abaisraeli babya bakabana omo butabali bwa Solomono. Omwami-kali oyo mwalua omo kihugho ky’ehali, amasa eYerusalema atoke eriyilangirira omwatsi oyo. (1 Bam. 10:1) Abere abiyiteghererya obwami bwa Solomona, mwabugha ati: “Mondabwirwa n’embindi. . . . Obutseme buli n’abandu bawe, n’obutseme buli n’abaghombe bawe, abakahangana embere syawe emighulu yosi abakowa amenge wawe!” (1 Bam. 10:6-8) Aliwe ebyabya omo butabali bwa Solomono lyabya ini ghonza lisa ly’ebyo Yehova akendisyakolera abandu omo butabali bwa Mughala wiwe Yesu.

10. Yesu alengire Solomono omo nzira syahi?

¹⁰ Yesu alengire Solomono yo kutsibu omo nzira nyingi. Solomono syabya mundu oyuhika-hikene neryo mwakola amakosa awakalire akayisogha oko myatsi, noko nduli ekyo mokyaletera abandu b’ebitsibu. Aliwe Yesu iye ni Mutabali oyuhika-hikene, syangakola ekosa. (Luka 1:32; Ebr. 4:14, 15) Yesu mwasighala mutaleghula nomo Sitani anamulengako kutsibu. Kristo abirikangania ngoko sihali ekiro akendisyakola erilolo kutse erikola omwatsi owangaghalya abandu bataleghula abo akasondola. Ni lusunzo lunene kutsibu Yesu eribya ini Mwami wetu.

11. Ni bahi bo bakendisyatabala na Yesu?

¹¹ Yesu akendisyawatikibwa n’abandu 144 000 eriteya abandu n’eriberererya erisonda ly’oMungu oko kihugho. (Erib. 14:1-3) Abalume n’abakali aba mobalaba omo maligho mangyi omughulu babya oko kihugho, neryo bakendisyabya ibanasi ndeke ebyo abikere oko kihugho bakalabamo. Aliwe, abatabali aba bakendisyakola mubírí wahi?

ABAHIRIRWEKO AMAGHUTA BAKENDISYAKOLA OMUBÍRÍ WAHI?

12. Yehova akendisyaha abandu 144 000 bo mubírí wahi?

¹² Yesu n’abandu abo akendisyatabala haghuma nabo bakendisyakola omubírí munene kulenga owa Solomono. Omwami Solomono abya akatabala oko bandu b’omo kihugho kighuma, nomo banabya bangyi. Aliwe abakendisyatabala omo Bwami bw’oMungu bakendisyatabala oko bandu bangyi kutsibu kandi omo kihugho kyosi. Olo ni lusunzo lunene olo Yehova abiriha abandu 144 000!

13. Omo mubírí ogho abakendisyatabala haghuma na Yesu bakendisyakola, mukendisyabya n’omubírí wahi w’embaghane?

¹³ Nga Yesu, abandu 144 000 basyabya bami kandi bahereri. (Erib. 5:10) Omughulu Abaisraeli babya bakasondolwa n’Emighambo ya Musa, omubírí mukulu w‘abahereri abya eriwatikya abandu eribya ibane ndeke kinya-mubiri na bunya-kirimu. Emighambo yabya “ng’ekyutsu-tsu ky’emyatsi eyowene eyikandisyahuluka.” Neryo kwesi, ni ky’amenge eribugha tuti abakendisyatabala haghuma na Yesu bakendisyakola naye omubírí w’embaghane w’eriwatikya abandu eribya ndeke kinya-mubiri na bunya-kirimu. (Ebr. 10:1) Oko mughulu oyo mo tukendisyaminya abami n’abahereri aba nga bakendisyabya bakakania bati n’abandu abali oko kihugho. Ni kwenene, sitwasi Yehova ng’akendisyahiraho miteghekere yahi, aliwe twanganayiketera ngoko omo Paradiso, abosi abali oko kihugho bakendisyabya ibanemubana obusondoli obo balaghireko.​—Erib. 21:3, 4.

ABE “SINDI MBULI” LITOLERE IBAKOLAKI ERISYABYA OMO PARADISO?

14. Ab’esindi mbuli n’abaghala babo Kristo sibasighene bati?

¹⁴ Yesu mwahula abakendisyatabala haghuma naye mo “kihyo kike.” (Luka 12:32) Kandi mwakania n’oko kikuto ky’akabiri ekyo ahula mo “esindi mbuli.” Ebikuto bibiri ebi, ni kihangulo kighuma, ekiri omo bughuma. (Yoa. 10:16) Abosi abali omo bikuto bibiri ebi banemukola haghuma munabwire, kandi bakendisyalola embere erikola haghuma omo Paradiso. Oko mughulu oyo, “ab’ekihyo kike” bakendisyabya ibane omo lubula n’ab’“esindi mbuli” ibane oko kihugho ibawite amaha w’eribyaho kera na kera. Aliwe hane emyatsi eyo ab’esindi mbuli batolere erikola imo batolera erisyabya omo Paradiso.

15. (a) Ab’“esindi mbuli” bakakola bati n’abaghala babo Kristo? (b) Twang’igha tuti eky’erileberyako kya mughala wetu oyuli omo duka? (Ulebaye epitsa.)

¹⁵ Omukola-nabi oyo wabindula omutima mwahola embere abane akanya k’erikangania erisima oko mwatsi ogho Kristo amukolera. Aliwe itwe, ab’“esindi mbuli,” tuwite ehyanya hingyi hy’erikangania nga tunanzire Yesu. Ng’eky’erileberyako tukakanganaya nga tunanzire Yesu omo nzira eyo tukakoleramo abaghala babo abahirirweko amaghuta. Yesu mwabugha ati akendisyatswera ab’esindi mbuli erikwamana na ngoko bakolera abahiriweko amaghuta. (Mat. 25:31-40) Twanganawatikya abaghala babo Kristo omw’ikola n’omuhwa omubírí w’eritulira n’ow’eriyira abigha. (Mat. 28:18-20) Busana n’ekyo, twanzire erikolesya ndeke ebitsapo ebyabiriteghekanibwa ebikatuwatikaya er’ighisya abandu b’eBiblia, ng’ekitabu Tsemera Engebe kera na kera! Hamabya isihali omundu oyo ukigha naye eBiblia lino, wanganalandamirira eritsukisya amafunzo mangyi w’eBiblia ngoko wangatoka.

16. Twangakolaki lino eriyitegheka erisyabya bikalani b’omo Bwami bw’oMungu?

¹⁶ Siritolere itwalindirira eparadiso yihike, imo twabya n’emibere eyo Yehova alindirire oko bandu abo akendisyalighira eribya muyo. Eritsuka lino twanganayikasa eribya bandu b’ekwenene omo binywa n’omo mikolere n’eribya n’emibere eyuwene. Kandi twanganabya bataleghula oko Yehova, oko mukali kutse iba wetu, n’oko Bakristo balikyetu. Twamayikasa erisikya esyokanuni sya Yehova omo kihugho ekitsandire kino, ikikendisyatwolobera erisikyasyo omo Paradiso. Kutya, erikangania ngoko tunemuyitegheka erisyabya omo Paradiso, twangan’igha emibírí milebe n’erikulya emibere eyuwene. Ulebaye omwatsi “Unayiteghekire ‘Erisyasighalya ekihugho’?” owali omo gazeti eno.

17. Tunatolere eriyowa nga tuliko olubanza busana n’amalolo agho twakola kera? Kanaya.

¹⁷ Kandi litolere itwayikasa eritendibya tukayowa nga tuliko olubanza busana n’amakosa agho twakola kera. Aliwe sitwangakolerera ebibi omo pono tuti kundi Yesu abirituholera. (Ebr. 10:26-31) Nikwa twanganayiketera ngoko Yehova abiritughanyira ndeke twamabya itwabiriyisubako ndeke, itwabirisondekania obuwatikya bwa Yehova n’obw’abasyakulu, n’eribindula emibere. (Isa. 55:7; Emib. 3:19) Litolere iwibuka ebinywa bino ebyo Yesu abwira Abafarisayo: “Sinasa eribikira abatunganene, nikwa abakola-nabi.” (Mat. 9:13) Embanulo yiwite obutoki bunene bw’erisangula amalolo wetu wosi.

WANGANASYABYAHO KERA NA KERA OMO PARADISO

18. Wangananza erisyakania oko mwatsi wahi haghuma n’omulume oyo witibawa haghuma na Yesu?

¹⁸ Lengekanaya ighune omo Paradiso, ighunemukania n’omukola-nabi oyo wakanaya na Yesu. Ahate eritika-tika, imukendikangania omo mikania yenyu ngoko mukasima kutsibu ekyo Yesu abakolera. Iwanganabugha ghuti akukaniraye emyatsi nga yabya yiti omo syosaha nyike embere Yesu ahole kandi nga mwayowa ati omughulu Yesu asubiraya oko mwatsi ogho amusaba. Naye inyanganabugha ati umukaniraye engebe nga yabya yiti omo biro by’enduli by’ekihugho kya Sitani. Lukendisyabya lusunzo lunene er’ighisya abandu ng’abo b’eKinywa ky’oMungu!​—Efe. 4:22-24.

19. Busanaki engebe y’omo Paradiso yikendisyatsemesya mughulu wosi? (Ulebaye epitsa y’oko kijalada.)

¹⁹ Sitwendisyaghambwa eribya omo Paradiso. Mughulu wosi hakendisyabya ihane abandu abuwene abo litolere itwalolako kandi itunawite n’omubírí oghuwene w’erikola. Kandi, obuli kiro tukendisyabya tukaminya emyatsi mihya-mihya eyilebirye Tata wetu w’elubula n’eritsemera ebyo abirituteghekanirya. Obuli kiro tukendisyabya n’akanya k’eriminya Tata wetu w’elubula yo kundu n’eritsemera eby’akatuha. Mughulu wosi hakendisyabya emyatsi mihya y’erimwighako kandi hakendisyabya emyatsi mingyi y’erigha oko bihangyikwa biwe. Obuli kiro kikendisyatuha akanya k’erianza oMungu yo kutsibu. Tukasima Yehova na Yesu bo kutsibu busana n’erituha amaha aw’erisyabyaho kera na kera omo Paradiso.