UMTJHUMAYELI
1 Amezwi womhlanganisi,+ indodana kaDavida, ikosi yeJerusalema.+
2 “Kulilize lakolize!” Kutjho umhlanganisi,
“Kulilize lakolize! Koke kulilize!”+
3 Umuntu ufumana ini kiwo woke umsebenzakhe obudisi
Awenza budisi ngaphasi kwelanga?+
4 Isizukulwana siyadlula begodu isizukulwana siyeza,
Kodwana iphasi lihlala ngokungapheliko.+
5 Ilanga liyaphuma bese liyatjhinga;
Libuyela ngokurhabako endaweni eliphuma kiyo godu+
6 Umoya utjhinga esewula, ubhodele ngetlhagwini;
Ubhode njalo ubuyele emzombenawo.
7 Yoke imilanjana igelezela elwandle, kodwana ilwandle alikagcwali.+
Endaweni lapho imilanjana igelezela khona, ibuyela khona bona igeleze godu.+
8 Zoke izinto ziqeda amandla;
Akunamuntu okghona ukukhuluma ngazo.
Ilihlo alaneliseki ngokubona;
Indlebe ayidinwa ukuzwa ngazo.
9 Ekhekwaba khona kuzokuba khona godu,
Nokukhe kwenziwa kuzokwenziwa godu;
Akunanto etja ngaphasi kwelanga.+
10 Ikhona na into umuntu angathi ngayo, “Qala, yitja”?
Ikhe yaba khona ekadeni;
Ikhe yaba khona ngaphambi kwesikhathi sethu;
11 Akunamuntu okhumbula abantu beenkhathi zekadeni;
Namkha ozokukhumbula labo abazokuvela ngokukhamba kwesikhathi;
Begodu angeze bakhunjulwe ngilabo abazokuba khona ngokukhamba kwesikhathi.+
12 Mina mhlanganisi, ngibe yikosi phezu kwaka-Israyeli eJerusalema.+ 13 Ngenze ihliziywami bona ifunde bese ihlole ngokuhlakanipha+ koke okwenziwe ngaphasi kwezulu,+ umsebenzi obangela isizi uZimu awunikele amadodana wabantu bona bawenze.
14 Ngibone yoke imisebenzi ebeyenziwa ngaphasi kwelanga,
Begodu qala! Koke bekulilize, kukugijimisa umoya.+
15 Okugobekileko angekhe kwaluleka,
Begodu okutlhayelako angekhe kwabalwa.
16 Nje-ke ngithe ehliziywenami: “Qala! Ngifumene ukuhlakanipha okukhulu, ukudlula nanyana ngubani okhe waba khona eJerusalema+ nehliziywami ifumene ukuhlakanipha okukhulu nelwazi.”+ 17 Ngilinge ngamandla bona ngazi ukuhlakanipha, ngazi ukungabi nengqondo nobudlhadlha,+ nakho lokhu kukugijimisa umoya.
18 Ngombana ukuhlakanipha khulu kuletha isizi elinengi,
Yeke nanyana ngubani owandisa ilwazi, wandisa nobuhlungu.+
2 Yeke ngathi ehliziywenami: “Khengilinge ukuzithabisa, ngibone ukuthi yini ehle ezokwenzeka.” Kodwana qala! Nakho lokho bekulilize.
2 Ngathi ngokuhleka, “Kungabi nengqondo!”
Ngathi ngokuzithabisa, “Kusiza ngani?”
3 Ngalinga ukuzanelisa ngewayini,+ khisibe ngibambelele ekuhlakanipheni kwami; ngenza nezinto ezibudlhayela bona ngifunyane ukuthi yini abantu abangayenza ngaphasi kwezulu emalangeni ambalwa wokuphila kwabo. 4 Ngenza imisebenzi emikhulu.+ Ngazakhela izindlu;+ ngazenzela amasimu wamadiribe.+ 5 Ngazenzela iimvande neendawo zokuphumula, ngatjala kizo yoke imihlobo yemithi yeenthelo. 6 Ngazenzela isiziba samanzi bona sithelelele ihlathi elinemithi ehlumako. 7 Ngaba neensebenzi eziduna nezisikazi,+ ngaba neensebenzi ezibelethelwe endlinami. Ngaba nefuyo enengi, iinkomo, izimvu neembuzi+ ukudlula labo abaphila ngaphambi kwami eJerusalema. 8 Ngazifumanela isiliva negolide,+ okumagugu wamakhosi neweemfunda.+ Ngazibuthelelela amadoda nabafazi ababhinako kunye nalokho okuthabisa amadodana wabantu, umfazi, iye abafazi abanengi. 9 Yeke ngaba mkhulu ukudlula nanyana ngubani obekangaphambi kwami eJerusalema.+ Begodu ngahlala ngihlakaniphile.
10 Akhenge ngizidime nanyana yini ebengiyifisa.+ Akhenge ngivimbele ihliziywami nanyana yini ethabisako ngombana ihliziywami beyithabile ngebanga lawo woke umsebenzami obudisi begodu lokhu bekumvuzo wawo woke umsebenzami obudisi.+ 11 Kodwana nangiqala yoke imisebenzi izandla zami eziyenzileko nayo yoke imisebenzi ebudisi engiyenzileko,+ ngabona ukuthi koke kulilize, kukugijimisa umoya;+ bekunganalitho elizuzisa kwamambala ngaphasi kwelanga.+
12 Ngalokho ngamadanisa ukuhlakanipha, ukungabi nengqondo nobudlhadlha.+ (Ngombana umuntu oza ngemva kwekosi angenzani? Kwaphela lokho esele kwenziwe.) 13 Begodu ngabona ukuthi ukuhlakanipha kungcono kunobudlhadlha,+ njengombana nokukhanya kungcono kunobumnyama.
14 Ohlakaniphileko ubona kuhle;+ kodwana osidlhayela ukhamba ebumnyameni.+ Ngilemukile nokuthi boke bafumana umvuzo munye.+ 15 Ngalokho ngithe ehliziywenami: “Okwenzeka kosidlhayela kuzokwenzeka nakimi.”+ Khuyini-ke engiyizuzileko ngokuhlakanipha khulu? Nje-ke ngithe ehliziywenami: “Nakho lokhu kulilize.” 16 Ngombana ohlakaniphileko nosidlhayela angeze bahlale bakhunjulwa njalo.+ Emalangeni azako, woke umuntu uzokulitjalwa. Ohlakaniphileko uzokuhlongakala njani? Ngendlela efanako nosidlhayela.+
17 Ngalokho ngathoma ukuhloya ukuphila+ ngombana koke ebekwenziwa ngaphasi kwelanga bekungigandelela ngombana koke bekulilize,+ kukugijimisa umoya.+ 18 Ngathoma ukuhloya woke umsebenzi engiwenze ngaphasi kwelanga+ ngombana bekufuze ngiwutjhiyele umuntu ozokuphila ngemva kwami.+ 19 Ngubani owaziko bona uzokuhlakanipha namkha uzokuba sidlhayela?+ Nanyana kunjalo, uzokulawula koke engikufumene ngokusebenza budisi nangokuhlakanipha ngaphasi kwelanga. Nakho lokhu kulilize. 20 Yeke ngathoma ukutshwenyeka ehliziywenami ngawo woke umsebenzi obudisi engiwenze budisi ngaphasi kwelanga. 21 Ngombana umuntu angasebenza budisi, anqotjhiswa kuhlakanipha, lilwazi nekghono kodwana kufuze anikele umvuzwakhe emuntwini ongakhenge awusebenzele.+ Nakho lokhu kulilize nehlekelele ekulu.
22 Alo, umuntu uzuzani emsebenzinakhe woke obudisi nokuzimisela okumenza asebenze budisi ngaphasi kwelanga?+ 23 Ngombana emihlenakhe yoke, umsebenzakhe uletha ubuhlungu nesizi,+ ngitjho nebusuku ihliziywakhe ayiphumuli.+ Nakho lokhu kulilize.
24 Ayikho into engcono kunokuthi umuntu adle, asele, athatjiswe namsebenzakhe obudisi.+ Nakho lokhu ngilemukile bona kuvela esandleni sakaZimu weqiniso+ 25 ngombana ngubani odla, asele ngcono kunami?+
26 Upha umuntu omthabisako ukuhlakanipha, ilwazi nethabo+ kodwana upha isoni umsebenzi wokubuthelela nokuhlanganisa ndawonye bona aphe umuntu othabisa uZimu weqiniso.+ Nakho lokhu kulilize, kukugijimisa umoya.
3 Kunesikhathi esibekiweko sayo yoke into,
Kunesikhathi sayo yoke into ngaphasi kwezulu:
2 Kunesikhathi sokubelethwa nesikhathi sokuhlongakala;
Kunesikhathi sokutjala nesikhathi sokuruthula okutjaliweko;
3 Kunesikhathi sokubulala nesikhathi sokupholisa;
Kunesikhathi sokugiriza nesikhathi sokwakha;
4 Kunesikhathi sokulila nesikhathi sokuhleka;
Kunesikhathi sokurhahlawula nesikhathi sokugida;
5 Kunesikhathi sokulahla amatje nesikhathi sokuwabuthelela;
Kunesikhathi sokugona nesikhathi sokungafuni ukugona
6 Kunesikhathi sokufuna nesikhathi sokuqala okuthileko njengokulahlekileko;
Kunesikhathi sokubeka nesikhathi sokulahla;
7 Kunesikhathi sokudabula+ nesikhathi sokuthunga;+
Kunesikhathi sokuthula nesikhathi sokukhuluma;+
8 Kunesikhathi sokuthanda nesikhathi sokuhloya;+
Kunesikhathi sepi nesikhathi sokuthula.
9 Isisebenzi sizuzani kiyo yoke imisebenzaso?+ 10 Ngiwubonile umsebenzi uZimu awunikele amadodana wabantu bona awenze. 11 Wenze koke kwaba kuhle ngesikhathi sakhona.+ Wenze abantu bafuna ukuphila ngokungapheliko* nanyana kunjalo angeze bawufumane umsebenzi uZimu weqiniso awenzileko kusukela ekuthomeni bekube sekupheleni.
12 Ngiphethe ngokuthi ayikho into engcono ngaphandle kokuthi bathabe, benze okuhle nabasaphilako+ 13 nokuthi woke umuntu kufuze adle, asele, athabele woke umsebenzakhe obudisi. Ngombana lokho kusisipho sakaZimu.+
14 Sengiyazi bona yoke into uZimu weqiniso ayenzako izokuhlala ngokungapheliko. Akunalitho elingangezelelwa kiyo begodu akunalitho elingakhutjhwa kiyo. UZimu weqiniso ukwenze ngendlela le bona abantu bamsabe.+
15 Nanyana yini eyenzekako yakhe yenzeka nanyana yini ezako kheyabakhona+ kodwana uZimu weqiniso ufuna ebekugijinyiswa.*
16 Ngibone nalokhu ngaphasi kwelanga: Endaweni yobulungiswa bekunokukhohlakala begodu endaweni yokulunga bekunokukhohlakala.+ 17 Yeke ngathi ehliziywenami: “UZimu weqiniso uzokwahlulela abalungileko nabakhohlakeleko,+ ngombana kunesikhathi esifaneleko sawo woke umsebenzi namkha sezinto ezizokwenzeka.”
18 Godu ngathi ehliziywenami malungana namadodana wabantu: “UZimu weqiniso uzowalinga awatjengise bona afana neenlwana.” 19 Ngombana kunesiphetho sabantu nesiphetho seenlwana; koke kunesiphetho esifanako.+ Njengombana okhunye kuhlongakala nokhunye kuyahlongakala begodu koke kunommoya munye.+ Yeke umuntu akazidluli ngalitho iinlwana ngombana koke kulilize. 20 Koke kuya endaweni efanako.+ Koke kubuya ethulini+ begodu koke kubuyela ethulini.+ 21 Kuhlekuhle ngubani owaziko ukuthi ummoya wabantu ukhuphukela phezulu nokuthi ummoya weenlwana wehlela ehlabathini?+ 22 Godu ngabona ukuthi ayikho into engcono kunokuthi umuntu athabele umsebenzakhe ngombana ngiloyo umvuzwakhe+ ngombana ngubani ongamenza abone ukuthi yini ezokwenzeka nasele angasekho?+
4 Ngabona godu zoke izenzo zokugandelela ezenzeka ngaphasi kwelanga. Ngabona iinyembezi zabagandelelwako banganamuntu ongabaduduza.+ Ababagandelelako bebanamandla begodu bekunganamuntu ongabaduduza. 2 Ngilemuke bona abafileko bangcono kunabasaphilako.+ 3 Ongcono khulu kunababilaba ngiloyo ongakabelethwa,+ ongakaboni izinto ezimbi ezenziwa ngaphasi kwelanga.+
4 Ngibonile ukuthi umsebenzi obudisi nomsebenzi wobukghwari uletha ukuphikisana hlangana nabantu;+ nakho lokhu kulilize, kukugijimisa umoya.
5 Isidlhadlha sisonga izandla zaso kukulapho inyamaso itjhabalala.+
6 Kungcono ukuphumula kancani* kunomsebenzi obudisi* nokugijimisa umoya.+
7 Ngabona godu ezinye izinto ezililize ezenziwa ngaphasi kwelanga: 8 Kunomuntu onganamngani, onganandodana namkha umfowabo kodwana awupheli woke umsebenzakhe obudisi. Amehlwakhe awaneliswa bunjinga.+ Nje-ke uyazibuza uthi, ‘Ngubani engimsebenzela budisi? Kubayini ngingakathabi?+ Nalokhu kulilize begodu kumsebenzi obangela isizi.+
9 Ababili bangcono kunoyedwa+ ngombana banomvuzo omuhle ngomsebenzabo obudisi. 10 Ngombana omunye wabo nakangawa, omunye angamsiza amvuse. Kodwana kuzokwenzekani ngaloyo owako kunganamuntu ongamsiza amvuse?
11 Ngaphezu kwalokho, ababili nabalala ndawonye, bazokufuthumala kodwana oyedwa angafuthumala njani? 12 Othileko angahlula munye kwaphela kodwana ababili bangamhlula. Intambo emimicu emithathu angeze yarathuka msinya.
13 Ungcono umntwana otlhagileko kodwana ohlakaniphileko kunekosi edala kodwana esidlhadlha,+ engasafuni ukulandela iinyeleliso.+ 14 Ngombana waphuma* ejele waba yikosi+ ngitjho nanyana abelethelwa emtlhagweni ngaphasi kokubusa kwekosi edala.+ 15 Ngibabonile boke abakhambakhamba ngaphasi kwelanga, nokuthi kuyikhambela njani ikosi encani engena esikhundleni senye ikosi. 16 Nanyana labo ebekabanqophisa bebabanengi, labo abeza ngemva kwakhe angekhe bathabe ngaye.+ Nakho lokhu kulilize, kukugijimisa umoya.
5 Tjheja amagadangwakho nanyana kunini nawuya endlini kaZimu weqiniso;+ kungcono ukuya bona uyokulalela+ kunokunikela umhlatjelo njengombana kwenza iindlhayela,+ ngombana azazi bona ezikwenzako kumbi.
2 Ungarhabi ukukhuluma namkha uvumele ihliziywakho ikhulume msinya phambi kwakaZimu weqiniso,+ ngombana uZimu weqiniso usezulwini kodwana wena usephasini. Kungebangelo amezwakho kufuze abe mbalwa.+ 3 Ngombana ibhudango liza ngokucabanga khulu+ nokukhuluma kwesidlhayela kuza ngebanga lokuba namezwi amanengi.+ 4 Nanyana kunini nawenza isifungo kuZimu, ungariyadi ukusiphetha,+ ngombana akathatjiswa ziindlhayela.+ Okufungako kuphethe.+ 5 Kungcono ungafungi kunokuthi ufunge kodwana ungakwenzi okufungileko.+ 6 Ungavumeli umlomakho ukubangele bona wone+ begodu ungathi phambi kwengilozi bekumtjhapho.+ Kubayini wenza uZimu weqiniso asilingeke nawenza njalo, yena uzokutjhabalalisa yoke into oyenzako?+ 7 Njengombana amabhudango alethwa micabango eminengi,+ ngokunjalo-ke nelize lilethwa mamezwi amanengi. Kodwana saba uZimu weqiniso.+
8 Nange ubona otlhagako agandelelwa, ubulungiswa nokulunga kungasekho esifundeni senu, ungarareki ngalokho.+ Ngombana isikhulweso siqalwe ngesinye esikhulu kunaso begodu kusesenezinye ezikulu kunazo.
9 Godu inzuzo yenarha ihlukaniswa hlangana nazo zoke; ngitjho nekosi idla okuvela esimini.+
10 Othanda isiliva angeze aneliswa yisiliva, nothanda ubunjinga angeze aneliswe mrholo.+ Nakho lokhu kulilize.+
11 Lokha izinto ezihle nazandako, nabantu abazithabelako bayanda.+ Lokho kumzuzisa ngani umnikazi ngaphandle kokuthi aziqale ngamehlwakhe?+
12 Bumnandi ubuthongo besisebenzi, ngitjho nanyana anokudla okuncani namkha okunengi kodwana umuntu oregileko akakghoni ukulala ngebanga lezinto ezinengi anazo.
13 Kunehlekelele ekulu engiyibone ngaphasi kwelanga: ubunjinga obubekwe mnikazabo kuba kulimala kwakhe. 14 Ubunjingobo balahleka ngebanga lomsebenzi obangela ihlekelele begodu nakaba ngubaba akhenge abe nelifa angalinikela indodanakhe.+
15 Njengombana umuntu aphume esibelethweni sakanina abulanzi, uzokukhamba anjalo njengombana eze anjalo.+ Angekhe akhambe nalitho elivela emsebenzinakhe obudisi.+
16 Nakho lokhu yihlekelele ekulu: Indlela eze ngayo, yindlela azokukhamba ngayo; ngiyiphi inzuzo umuntu osebenza budisi ayifumanako nange woke umsebenzakhe ukhamba nomoya?+ 17 Qobe langa udlela ebumnyameni, atshwenyeke khulu, agula begodu asilingekile.+
18 Nakhu engikubone kukuhle, kufaneleka: Ukuthi umuntu kufuze adle, asele, athabele woke umsebenzakhe obudisi+ awusebenza budisi ngaphasi kwelanga hlangana namalanga ambalwa wokuphila kwakhe uZimu weqiniso amnikele wona, ngombana lokho mvuzwakhe.+ 19 Godu uZimu weqiniso nakanikela umuntu ubunjinga+ amenza nokuthi abuthabele, kufuze athathe umvuzwakhe, athabe nangomsebenzakhe obudisi. Lokhu sisipho esivela kuZimu.+ 20 Angekhe alemuke nokuthi amalanga wokuphila kwakhe ayakhamba, ngombana uZimu weqiniso umenza ahlale athabile ehliziywenakhe.+
6 Kunenye ihlekelele engiyibone ngaphasi kwelanga begodu ijayelekile ebantwini: 2 UZimu weqiniso unikela umuntu ubunjinga nephazimulo bona angatlhogi litho alifunako; nanyana kunjalo, uZimu weqiniso akamenzi bona azithabele kodwana uvumela umuntu ongaziwako bona azithabele. Lokhu kulilize nomtlhago omkhulu. 3 Nange umuntu aba nabantwana abalikhulu begodu aphile iminyaka eminengi bekaluphale kodwana angathabeli izinto zakhe ezihle bekube kulapho ahlongakala khona, yeke ngithi umntwana obelethwe ahlongakele ungcono khulu kunaye.+ 4 Ngombana lo ubelethelwe ilize, kunjengokungathi ufele ebumnyameni begodu akanagama. 5 Ngitjho nanyana angakhenge khekalibone ilanga namkha azi okuthileko ungcono kunomuntu loya.+ 6 Kusiza ngani ukuphila iminyaka eyikulungwana ebuyelelwe kabili kodwana ungakathabi? Boke baya endaweni yinye.+
7 Woke umsebenzi obudisi womuntu kuzalisa amathumbakhe;+ kodwana akasuthi. 8 Ungcono ngani umuntu ohlakaniphileko kunesidlhadlha+ namkha kumsiza ngani umuntu otlhagileko ukwazi ukuthi angaqalana njani nokuphila? 9 Kungcono ukuthabela lokho amehlo akubonako kunokufisa izinto ongekhe waba nazo. Nakho lokhu kulilize, kukugijimisa umoya.
10 Koke okukhona kwathiywa igama, lokho umuntu angikho kuyaziwa; begodu akakghoni ukujamelana naloyo onamandla kunaye. 11 Amezwi nawamanengi aba lilize khulu; begodu lokho kumsiza ngani umuntu? 12 Ngubani owaziko ukuthi yini engcono umuntu angayenza ekuphileni emalangeni ambalwa wokuphila kwakhe okulilize, okudlula njengesithunzi?+ Ngubani ongatjela umuntu ukuthi yini ezokwenzeka ngaphasi kwelanga ngemva kobana sekakhambile.
7 Igama elihle lingcono kunamafutha amahle+ nelanga lokufa lingcono kunelanga lokubelethwa. 2 Kungcono ukuya endlini yesililo kunokuya emnyanyeni+ ngombana leso siphetho sawo woke umuntu begodu abaphilako kufuze bafake lokhu eengqondweni zabo. 3 Kungcono ukugandeleleka kunokuhleka+ ngombana ubuso obudanileko benza ihliziyo ibe ngcono.+ 4 Ihliziyo yabahlakaniphileko isendlini yesililo kodwana ihliziyo yeendlhadlha isendlini yokuthaba.+
5 Kungcono ukukhalinywa mumuntu ohlakaniphileko+ kunokulalela ingoma yeendlhadlha. 6 Njengetjhada lokuvutha kwameva ngaphasi kwepoto, kunjalo nokuhleka kwesidlhadlha;+ nakho lokhu kulilize. 7 Kodwana ukugandeleleka kungahlanyisa umuntu ohlakaniphileko begodu isifumbathiso singalimaza ihliziyo.+
8 Kungcono ukuphela kwendaba kunokuthoma kwayo. Kungcono ukubekezela kunokuba nommoya wokuzikhakhazisa.+ 9 Ungasilingeki msinyana+ ngombana ukusilingeka kuhlala esifubeni seendlhadlha.*+
10 Ungathi, “Kubayini amalanga wekadeni bewangcono kunala?” Ngombana akusikuhlakanipha ukubuza lokhu.+
11 Ukuhlakanipha kuhle nakukhambisana nelifa begodu kulisizo kilabo ababona umkhanyo welanga.* 12 Ngombana ukuhlakanipha kusivikelo+ njengombana nemali isivikelo+ kodwana inzuzo yelwazi ngile: Ukuhlakanipha kusindisa ukuphila komnikazi.+
13 Cabanga ngomsebenzi kaZimu weqiniso, ngubani ongalula lokho akwenze kwatjhigama?+ 14 Ngelanga elihle yenza okuhle ngethabo+ kodwana ngelanga lehlekelele, khumbula ukuthi uZimu wenze ilangeli lafana nelinye,+ ukwenzela bona abantu bangaqiniseki ngalitho elizokwenzeka kibo esikhathini esizako.+
15 Hlangana nokuphila kwami okulilize+ ngikubone koke, ukusukela kolungileko otjhabalala ekulungeni kwakhe+ ukuya kokhohlakeleko ophila isikhathi eside ngitjho nanyana amumbi.+
16 Ungabi ngolunge ngokudluleleko+ namkha uzibonakalise uhlakaniphe khulu.+ Kubayini kufuze uzilethele ihlekelele?+ 17 Ungakhohlakali khulu namkha ube sidlhayela.+ Kubayini kufuze uhlongakale ngaphambi kwesikhathi?+ 18 Kungcono ukulalela isiyeleliswesi ngaphandle kokulisa esinye;+ ngombana loyo osaba uZimu uzozilalela zombili.
19 Ukuhlakanipha kuzokwenza umuntu ohlakaniphileko abe namandla khulu ukudlula amadoda alitjhumi anamandla edorobheni.+ 20 Ngombana akekho umuntu olungileko ephasini ohlala enza okuhle begodu angoni.+
21 Ungakufaki ehliziyweni koke abantu abakutjhoko;+ nakungasinjalo uzokuzwa isisebenzi sakho sikuqalekisa; 22 ngombana wazi kuhle ehliziywenakho ukuthi nawe ubaqalekise kanengi abanye.+
23 Koke lokhu ngikuhlolisise ngokuhlakanipha begodu ngathi: “Ngizokuhlakanipha.” Kodwana bekungaphezu kwamandlami. 24 Koke okwenzekileko akuzwisiseki kunjengokungathi kuyatjhingela. Akunamuntu ongakuzwisisa?+ 25 Nganqophisa ihliziywami bona yazi, ihlole, iphenyisise ukuhlakanipha begodu yazi ukuthi kubayini izintwezi zenzeka nokuthi izwisise ukukhohlakala kobudlhadlha nokungabi nangqondo kobuhlanya.+ 26 Nje-ke ngafumana ukuthi: Umfazi onjengenede yomzumi mumbi* khulu ukudlula ukufa, loyo ihliziywakhe enjengesirhurhulanede begodu izandla zakhe zinjengamaketani wejele. Loyo othabisa uZimu weqiniso uzokuphunyurha kuye+ kodwana owonako uzokubanjwa nguye.+
27 “Qala, ngilokhu engikufumeneko,” kutjho umhlanganisi.+ “Ngihlolisise enye into ngemva kwenye bona ngifikelele isiphetho sami, 28 kodwana ebengisolo ngikufuna akhenge ngikufumane. Hlangana nabantu abayikulungwana, ngifumene indoda yinye elungileko kodwana akhenge ngifumane umfazi namunye. 29 Ngifumene lokhu kwaphela: UZimu weqiniso wenze abantu abalungileko+ kodwana bazifunele amaqhinga amanengi.”+
8 Ngubani onjengomuntu ohlakaniphileko? Ngubani okwazi ukurarulula imiraro? Ukuhlakanipha komuntu kukhanyisa ubuso bakhe begodu kuthambisa ubuso bakhe obungakathabi.
2 Ngithi: “Lalela imiyalo yekosi+ ngebanga lesifungo osenze phambi kwakaZimu.+ 3 Ungarhabi ukusuka phambi kwakhe.+ Ungazibandakanyi entweni embi;+ ngombana angenza nanyana yini emthabisako, 4 ngombana ilizwi lekosi limamandla wokulawula;+ ‘Ngubani ongathi kiyo wenzani?’”
5 Olalela umyalo angeze alimale+ nehliziyo ehlakaniphileko izokwazi isikhathi esifaneleko nekambiso.+ 6 Abantu banemiraro eminengi kodwana kunesikhathi nekambiso yazo zoke izinto.+ 7 Njengombana kunganamuntu owaziko ukuthi yini ezokwenzeka, ngubani ongamtjela ukuthi lokho kuzokwenzeka njani?
8 Njengombana kunganamuntu ongalawula ummoya namkha awukhandele, ngokunjalo-ke akunamuntu onamandla wokulawula ilanga lokufa.+ Njengombana kunganamuntu ongafumana imvumo yokukhamba epini, ngokunjalo-ke nobukhohlakali angeze bavumela labo abakwenzako baphunyurhe.*
9 Ngikubone koke lokhu begodu ngacabangisisa ngakho koke okwenziwa ngaphasi kwelanga, ngesikhathi umuntu abusa omunye kwaba kulimala kwakhe.+ 10 Godu ngabona abakhohlakeleko babulungwa, labo ebebangena baphuma endaweni ecwengileko kodwana balibaleka msinyana edorobheni lapho bebenza khona ubukhohlakali.+ Nakho lokhu kulilize.
11 Ngebanga lokuthi isijeziso sesenzo esimbi akhenge sikhutjhwe ngokurhabako,+ iinhliziyo zabantu zazimisela khulu ukwenza okumbi.+ 12 Nanyana isoni singenza izinto ezimbi iinkhathi ezilikhulu, siphile nesikhathi eside kodwana ngiyazi bona kuzobakhambela kuhle labo abasaba uZimu weqiniso ngombana bayamsaba.+ 13 Kodwana angeze kumkhambele kuhle okhohlakeleko+ namkha andise amalangakhe anjengesithunzi+ ngombana akamsabi uZimu.
14 Kunokuthileko okulilize okwenzeka ephasini: Kunabantu abalungileko abaphathwa njengabakhohlakeleko,+ kunabantu abakhohlakeleko abaphathwa njengabalungileko.+ Ngithi nakho lokhu kulilize.
15 Ngatjela abanye ukuthi kuhle ukuthaba+ ngombana akunalitho elingcono umuntu angalenza ngaphasi kwelanga kunokobana adle, asele, athabe; lokhu kufuze akwenze njengombana asebenza budisi hlangana namalangakhe wokuphila,+ uZimu weqiniso amnikele wona ngaphasi kwelanga.
16 Ngisebenzise umkhumbulwami bona ngifumane ukuhlakanipha, ngibone nawo woke umsebenzi owenziwa ephasini,+ ngitjho nokungalali emini nebusuku. 17 Nje-ke ngabona woke umsebenzi kaZimu weqiniso, ngalemuka ukuthi abantu angeze bazwisisa okwenzeka ngaphasi kwelanga.+ Nanyana bangalinga kangangani, angeze bazwisisa. Ngitjho nanyana abahlakaniphileko bangazitjela ukuthi bayazi kodwana angeze bazwisise.+
9 Nje-ke koke lokhu ngakufaka ngehliziyweni, ngaphetha nangokuthi abalungileko nabahlakaniphileko, kuhlanganise nemisebenzabo basezandleni zakaZimu weqiniso.+ Abantu akhenge balemuke ithando nehloyo eyenzeka ngaphambi kobana babe khona. 2 Boke banomphumela ofanako,+ abangasolekiko nabakhohlakeleko,+ abalungileko nabahlwengileko nabangakahlwengeki, abenza imihlatjelo nabangayenziko. Olungileko ufana nesoni; owenza isifungo uyafana naloyo osaba ukwenza isifungo. 3 Le yinto egandelelako eyenzeka ngaphasi kwelanga: Ngebanga lokuthi boke banomphumela ofanako,+ iinhliziyo zabantu zizele ubumbi; begodu iinhliziyo zabo zizele ubudlhadlha hlangana nokuphila kwabo, ngemva kwalokho bayahlongakala!
4 Nanyana ngubani ophakathi kwabaphilako unethemba ngombana inja ephilako ingcono khulu kunebhubezi elifileko.+ 5 Ngombana abaphilako bayazi bona bazokuhlongakala,+ kodwana abahlongakeleko abazi litho+ begodu abasenamvuzo ngombana ukukhunjulwa kwabo sekulibalekile.+ 6 Godu ithando labo nehloywabo nomonabo sekutjhabalele begodu abasanasabelo kinanyana yini eyenzeka ngaphasi kwelanga.+
7 Khamba uyokudla ukudla kwakho ngethabo, usele newayini ngehliziyo ethabileko,+ ngombana uZimu weqiniso uthatjiswa msebenzakho.+ 8 Kwanga izambatho zakho zingahlala zimhlophe* begodu ungalibali ukuthela amafutha ehlokwakho.+ 9 Thabela ukuphila nomkakho omthandako+ kiwo woke amalanga wokuphila kwakho alilize uZimu akunikele wona ngaphasi kwelanga, ngitjho woke amalangakho alilize ngombana leso sisabelo sakho nomvuzo womsebenzakho obudisi, owenza budisi ngaphasi kwelanga.+ 10 Nanyana yini isandla sakho esikghona ukuyenza, yenze ngamandlakho woke, ngombana akunamsebenzi, amaqhinga, ilwazi nokuhlakanipha eThuneni,*+ lapho uya khona.
11 Godu ngibone okuthileko ngaphasi kwelanga, bona abanebelo abahlali bathumba emgijimweni,+ abanamandla abahlali bathumba epini, abahlakaniphileko abahlali banokudla, abakhaliphileko abahlali banomnotho+ nabanelwazi abahlali baphumelela+ ngombana isikhathi nezehlakalo ezingakalindeleki zibafikela boke. 12 Ngombana umuntu akasazi isikhathi sakhe.+ Njengeemfesi ezibanjwa yinede embi neenyoni ezibanjwa sithiyo, kunjalo nangamadodana wabantu abanjwa sikhathi sehlekelele, esiwafikela angakatjheji.
13 Ngibone nalokhu malungana nokuhlakanipha ngaphasi kwelanga begodu kwangithabisa: 14 Bekunedorobho elincani elinabantu abambalwa; kwafika ikosi enamandla yalwa nalo yakha iboda elikhulu lazomba idorobho. 15 Kilo kwafunyanwa umuntu otlhagako kodwana ohlakaniphileko, wasindisa idorobho ngokuhlakanipha kwakhe. Kodwana akunamuntu owakhumbula umuntu otlhagako loyo.+ 16 Ngathi kimi: ‘Ukuhlakanipha kungcono kunamandla;+ kodwana ukuhlakanipha komuntu otlhagako kuyahloywa begodu amezwakhe awalalelwa.’+
17 Kungcono ukulalela amezwi wohlakaniphileko akhulunywa ngommoya ophasi kunokulalela ukurhuwelela komuntu obusa hlangana neendlhadlha.
18 Ukuhlakanipha kungcono kuneenkhali zepi, kodwana isoni sinye singatjhabalalisa okunengi okuhle.+
10 Njengombana iimpukani ezifileko zenza amafutha anuka kamnandi abole begodu anuke kumbi, kunjalo-ke nangobudlhadlha obuncani obona igama elihle lomuntu oqalwa njengohlakaniphileko nohlonitjhwako.+
2 Ihliziyo yohlakaniphileko ilandela okulungileko kodwana ihliziyo yesidlhayela ilandela okumbi.+ 3 Izenzo zesidlhayela ziyatjengisa bona asinangqondo,+ senza woke umuntu abone ukuthi sidlhayela.+
4 Nange umbusi akubhokela ngobukhali, ungatjhiyi indawakho,+ ngombana ukuthula kwehlisa izono ezinengi.+
5 Kunento egandelelako engiyibone ngaphasi kwelanga, injengomtjhapho owenziwa ngilabo abaphetheko:+ 6 Ubudlhadlha bubekwa eenkhundleni ezinengi eziphakemeko, kodwana abanjingileko bahlala eenkhundleni eziphasi.
7 Ngibone iinsebenzi zikhwele iinjomani kodwana amakhosana akhamba ngeenyawo njengeensebenzi.+
8 Loyo owemba umgodi angawela kiwo;+ naloyo ogiriza iboda lelitje angalunywa yinyoka.
9 Loyo owemba amatje angalinyazwa ngiwo, naloyo ohlukanisa iingodo uzibeka yena engozini.*
10 Nange izembe libuthuntu bese umuntu angaliloli, kuzokufuze asebenzise amandla khulu. Kodwana ukuhlakanipha kwenza bona uphumelele.
11 Nange inyoka iluma ngaphambi kobana ilawulwe, umlawuli onekghono akasizi ngalitho.
12 Amezwi aphuma emlonyeni wohlakaniphileko ayathabisa,+ kodwana isidlhadlha sitjhatjalaliswa mlomaso.+ 13 Amezwi wokuthoma aphuma emlonyenaso abudlhadlha+ namezwi wokugcina abuhlanya obuletha ihlekelele. 14 Kodwana isidlhadlha siragela phambili sikhuluma.+
Umuntu akazi bona yini ezokwenzeka; ngubani ongamtjela bona yini ezokwenzeka nasele angasekho?+
15 Umsebenzi obudisi wesidlhadlha usenza sidinwe, ngombana asazi nokuthi singayifumana njani indlela eya edorobheni.
16 Maye! Kuzokwenzekani ngenarha nange ikosayo kumsana+ begodu amakhosanayo athoma ukwenza umnyanya ekuseni. 17 Qala bona inarha izokuthaba kangangani nange ikosi iyindodana yeenkhulu begodu amakhosana adla ngesikhathi esifaneleko bona afune amandla ingasi bona adakwe!+
18 Nange umuntu avilapha khulu iingodo zephahleni lakhe zizokuwela phasi begodu nange angenzi litho ngezandla zakhe indlwakhe izokunethela.+
19 Uburotho benzelwe bona abantu bathabe+ newayini lenzelwe bona bathabele ukuphila, kodwana imali iyipendulo yayo yoke into.+
20 Ungayiqalekisi ikosi emicabangwenakho,+ begodu ungamqalekisi umuntu onjingileko ekumbenakho; ngombana inyoni ingadlulisa okutjhwileko, namkha isibunjwa esineempiko singabuyelela okutjhwileko.
11 Phosela uburotho bakho ngemanzini+ ngombana ngemva kwamalanga amanengi uzobufumana godu.+ 2 Nikela isabelo sakho kwabalikhomba namkha kwababunane+ ngombana awazi ukuthi ngiyiphi ihlekelele ezokwenzeka ephasini.
3 Nange amafu azele amanzi, azokunisa izulu ephasini; nange umuthi uwela ngesewula namkha ngetlhagwini, indawo lapho umuthi ozokuwela khona kulapho uzokulala khona.
4 Loyo oqala umoya angekhe atjale imbewu, naloyo oqala amafu angekhe avune.+
5 Njengombana ungazi ukuthi ummoya usebenza njani emathanjeni womntwana ongaphakathi emathunjini kanina,+ awuwazi nomsebenzi kaZimu weqiniso, okunguye owenza zoke izinto.+
6 Tjala imbewakho ekuseni begodu ungavumeli isandla sakho siphumule bekube sentambama;+ ngombana awazi bona ngiyiphi ezokuphumelela, kungaba ngile namkha kube ngileya, namkha ukuthi zombili zizokuphumelela.
7 Umkhanyo uyathabisa begodu kuhle bona amehlo abone ilanga. 8 Nakungenzeka umuntu aphile iminyaka eminengi, akayithabele yoke.+ Kodwana kufuze akhumbule ukuthi amalanga wokugandeleleka angaba manengi; koke okuzokulandela kulilize.+
9 Thaba sokana usesemutjha, begodu ihliziywakho ayithabe emihleni yobutjha bakho. Landela iindlela zehliziywakho uye lapho amehlwakho akusa khona; kodwana yazi bona uZimu weqiniso uzokwahlulela ngazo zoke izintwezi.+ 10 Nje-ke susa izinto ezitshwenyako ehliziywenakho, uvimbele nezinto ezilimazako emzimbenakho, ngombana ubutjha namandla wobutjha kulilize.+
12 Khumbula uMdalakho omkhulu emalangeni wobutjha bakho,+ angakafiki amalanga wokugandeleleka begodu ingakafiki+ iminyaka ozokuthi ngayo: “Angisakuthabeli ukuphila”; 2 ngaphambi kobana ilanga, umkhanyo, inyanga neenkwenkwezi kube mnyama,+ namafu abuyele emuva, ngemva kokuna kwezulu; 3 ngelanga abonogada bendlu bahlengezela, namadoda anamandla aphelelwa mamandla, nabafazi balisa ukusila ngombana sebambalwa, neentombi ezihlola ngamafesidere zifumana kumnyama;+ 4 lokha iminyango eqale endleleni ivaliwe, itjhada lokusila lehlile, lokha umuntu avuswa litjhada lenyoni, begodu woke amadodakazi avumako avumela phasi.+ 5 Umuntu usaba iindawo eziphakemeko, begodu kunezinto ezithusako endleleni. Umuthi we-alimondi uveza amathuthumbo,+ nentethe iyazidosa, nesithelo esenza umuntu akhanukele ukudla siyathuthumba, ngombana umuntu uya endlinakhe yokuphumula+ begodu abantu abalilako bakhambakhamba endleleni;+ 6 ngaphambi kobana intambo yesiliva isuswe, nesitja segolide siphahlazwe, nomjeka osemthonjeni uphulwe, nevili lokukha amanzi epetsini liphahlazeke. 7 Ngemva kwalokho, ithuli libuyela ehlabathini,+ njengombana bekunjalo, nommoya ubuyela kuZimu weqiniso owawunikelako.*+
8 “Kulilize lakolize!” Kutjho umhlanganisi.+ “Koke kulilize.”+
9 Umhlanganisi akhenge ahlakaniphe kwaphela kodwana bekasolo afundisa abantu lokho akwaziko,+ begodu wazindla waphenyisisa ukwenzela bona abuthelele izaga ezinengi.+ 10 Umhlanganisi wafunisisa bona afumane amezwi+ athabisako nokuthi atlole amezwi anembileko aliqiniso.
11 Amezwi wabahlakaniphileko anjengeentlhorholojakomo,+ nezitjho zabo ezibuthelelweko zinjengeempikiri ezibethelweko; kuvela kumalusi munye. 12 Ngaphezu kwalokho ndodanami, yelela: Ukwenziwa kweencwadi ezinengi akunasiphetho begodu ukuzinikela khulu kizo kwenza umuntu adinwe.*+
13 Isiphetho sendaba, sakho koke okukhulunyiweko ngilesi: Saba uZimu weqiniso+ begodu uphethe imiyalwakhe,+ ngombana koke lokhu sibopho somuntu.+ 14 Ngombana uZimu weqiniso uzokwahlulela zoke izenzo, kuhlanganise nezinto ezifihliweko, bona zilungile namkha zimbi.+
NgesiHebheru, “Wafaka ukuphila okungapheliko eenhliziyweni zabo.”
Namkha kungenzeka “okudlulileko.”
NgesiHebheru, “isandla esizeleko sokuphumula.”
NgesiHebheru, “izandla ezimbili ezizeleko zomsebenzi obudisi.”
Mhlamunye kuqaliselwe emntwaneni ohlakaniphileko.
Namkha kungenzeka “litshwayo lesidlhadlha.”
Kutjho labo abaphilako.
NgesiHebheru, “umunyu.”
Namkha kungenzeka “ubukhohlakali babo angeze basindisa okhohlakeleko.”
Kutjho izambatho eziphazimako ezitjengisa ukuthi uthabile, ingasi izambatho zokuzila.
Namkha “eTjhiyoli.” Qala Ihlathululo.
Namkha kungenzeka “kufuze azitjheje.”
Namkha “namandla wokuphila abuyela kuZimu weqiniso owawanikelako.”
NgesiHebheru, “inyama idinwe.”