Silotjha UZimu “Onomusa Omkhulu”

1. Nawucabanga ngomuntu onomusa, khuyini ekufikela emkhumbulweni?

NASICABANGA ngomuntu onomusa, sifikelwa mumuntu onesirhawu nophanako. Singacabanga godu nangendaba eyakhulunywa nguJesu yomSamariya olungileko. Indoda yakenye inarha leyo ‘yenzela umusa’ umJuda owabethwa ziinlelesi bezamthathela koke anakho. UmSamariya ‘warhawukela’ umJuda obekalimele bewahlela ukuthi atlhogonyelwe. (Luk 10:29-37) Umfanekiso lo usifundisa ngomusa, okububuntu obuthandekako bakaZimethu. Ngebanga lokuthi uZimu uyasithanda, usitjengisa umusa ngeendlela ezihlukileko qobe langa.

2. Ngiyiphi enye indlela esingaba ngayo nomusa?

² Kunenye godu indlela umuntu angatjengisa ngayo umusa. Lokho kuhlanganisa ukungajezisi omunye umuntu nanyana kunamabanga azwakalako wokwenza njalo. Leyo yindlela uJehova asitjengisa ngayo umusa. Umrhubi wathi, uJehova “Akasiphathi njengokufanele izono zethu.” (Rhu. 103:10) Ngezinye iinkhathi, uJehova angasikhalimela kabuhlungu nasenze isono.

3. Sizokuphendula miphi imibuzo esihlokwenesi?

³ Esihlokwenensi, sizokuphendula imibuzo emithathu: Kubayini uJehova aba umusa? Kuyakghoneka na ukukhalimela umuntu kuthi ngesikhathi esifanako ube nomusa kuye? Khuyini engasisiza sibe nomusa? Akhesibone ukuthi iliZwi lakaZimu liyiphendula njani imibuzo le.

KUBAYINI UJEHOVA ANOMUSA?

4. Kubayini uJehova aba nomusa?

⁴ UJehova uyakuthanda ukuba nomusa. Umpostoli uPowula waphefumulelwa ukuthi atlole bona uZimu ‘unomusa omkhulu.’ UPowula bekahlathulula ukuthi uZimu unomusa ngokunikela abantu abanesono ithemba lokuyokuphila ezulwini. (Efe. 2:4-7) Nanyana kunjalo, uJehova akabi nomusa kilabo abazesiweko kwaphela. Umrhubi uDavida watlola wathi: “USomnini ulungile kibo boke nesisa sakhe sengamele koke akudalileko.” (Rhu. 145:9) Ngebanga lokuthi uJehova uyabathanda abantu, uba nomusa kibo nakafumana amabanga azwakalako wokwenza njalo.

5. UJesu ufunde njani ngomusa kaJehova?

⁵ UJesu uyazi ukuthi uJehova ukuthanda kangangani ukuba nomusa. Bobabili bebandawonye ezulwini ngaphambi kokuthi uJesu eze ephasini. (IzA. 8:30, 31) Nakasezulwini, uJesu wazibonela ngewakhe ukuthi uJehova unomusa kangangani ebantwini. (Rhu. 78:37-42) UJesu bekakuthanda ukufundisa ngobuntobu bakaYise.

6. UJesu wasebenzisa ini ukusisiza sizwisise umusa kaBabakhe?

⁶ Njengombana sikhe satjho esihlokweni esidlulileko, uJesu wasebenzisa umfanekiso wendodana elahlekileko ukusisiza sizwisise ukuthi uJehova ukuthanda kangangani ukuba nomusa. Indodana le yakhamba ekhabo begodu “yasaphaza ipahlayo ngokuziphilela umathanda.” (Luk 15:13) Ngokukhamba kwesikhathi, yatjhuguluka ekuziphatheni kwayo okumbi, yazithoba beyabuyela ekhaya. Ubabakhe wazizwa njani ngalokhu? Akhange kuthathe isikhathi ukuthi indodana ikwazi lokho. UJesu wathi: “Ithe [indodana] nayisesekude, uyise wayibona, wayirhawukela, wayigijimela wayisingatha bewayimanga.” Ubaba akhange ayihlazise indodanakhe. Kunalokho, wayilibalela ngomusa bewayamukela ngezandla ezifuthumeleko. Indodana elahlekileko le beyone khulu kodwana ngebanga lokutjhuguluka, uyise wayilibalela. Ubaba onomusa lo emfanekisweni kaJesu, nguJehova. Ngendlela le, uJesu bekatjengisa ukuthi uYise uhlale akulungele ukulibalela izoni ezitjhuguluka kwamambala.—Luk 15:17-24.

7. Ukuhlakanipha kwakaJehova kubonakala njani lokha nakaba nomusa?

⁷ UJehova unomusa ngebanga lokuhlakanipha kwakhe. UJehova uhlale enza iinqunto ezilungele abantu bakhe. Kungebangelo, iBhayibheli lithi “ukuhlakanipha kwaphezulu kuzele isirhawu neenthelo ezihle.” (Jak. 3:17) Njengombelethi onethando, uJehova uyazi ukuthi umusakhe uyabazuzisa abantu bakhe. (Rhu. 103:13; Isa. 49:15) Ngebanga lomusa kaJehova, abantu bakhe abanesono banethemba lokuphila okungapheliko. Ukuhlakanipha kwakaJehova kumenza abe nomusa ebantwini bakhe, khulukhulu nakunamabanga azwakalako wokwenza njalo. Ngesikhathi esifanako, uJehova wazi kuhle ukuthi kukuphi la kungakafuzi abe nomusa khona. Ngebanga lokuthi uhlakaniphile, angeze abe nomusa nangabe lokho kuzokubhebhedlhisa umukghwa omumbi.

8. Ngezinye iinkhathi, ngisiphi isiqunto ekufuze sithathwe begodu kubayini?

⁸ Ithiwani-ke nangabe isisebenzi sakaZimu sithoma ukwenza iziga ngabomu. Kwenziwani-ke nakunjalo? UPowula watlola wathi ‘silise ukuzihlanganisa nomuntu’ onjalo. (1 Kor. 5:11) Abantu abaragela phambili benza iziga, bangafuni ukuzilisa, bayasuswa ebandleni. Igadangweli liqakathekile ngebanga lokuthi kufuze kuvikelwe abafowethu nabodadwethu abathembekileko nokutjengisa ukucwengeka kweendlela zakaJehova. Abanye abayithathi leyo yokuthi ukususwa ebandleni yindlela kaZimu yokuba nomusa ebantwini bakhe. Kghani kunjalo? Akhesibone.

KGHANI KUMUMUSA UKUSUSA UMUNTU EBANDLENI?

9-10. Ngokomtlolo webeHebheru 12:5, 6, kubayini sithi mumusa ukususa umuntu ebandleni? Fanekisa.

⁹ Nasizwa isaziso esifundweni sokuthi umuntu esimaziko nesimthandako “akasasi ngomunye waboFakazi bakaJehova,” sizwa ubuhlungu khulu. Singazibuza ukuthi kghani bekutlhogeka na ukuthi umuntu esimthandako asuswe ebandleni? Kghani kumumusa ukususa umuntu ebandleni? Iye, kumumusa. Akusikho ukuhlakanipha, umusa nethando ukunganikeli umuntu isiyalo nasimfaneleko. (IzA. 13:24) Kghani ukususwa kungasiza isoni esingatjhugulukiko ukuthi sibuyele kuJehova? Iye kungasiza. Inengi labafowethu nabodadwethu elenze izono ezimbi khulu lithi ukususwa ngilokho ebelikutlhoga ukuze libone ukuthi belone kangangani, litjhugulule indlela ebeliziphatha ngayo belibuyele kuJehova.—Funda amaHebheru 12:5, 6.

¹⁰ Akhesicabange nganasi isibonelo. Akhesithi umelusi uyalemuka ukuthi enye yemvakhe iyagula. Uyazi ukuthi bona alaphe imvu leyo, kufuze ayitsomule emhlambini. Nanyana kunjalo, izimvu ziinlwana ezithanda ukukhamba zizinengi. Ziyakululukela ukuba semhlambini begodu ziyatshwenyeka nazikhitjhwe kiwo. Kghani lokhu kutjho ukuthi umelusi lo akanamusa ngokukhetha indlela le yokuyilapha? Awa akusinjalo. Umelusi uyazi ukuthi nakangayikhiphi emhlambini, ukugulokhu kuzokurhatjheka nakezinye izimvu. Ngokutsomula imvu yinye egulako, uvikela woke umhlambi.—Madanisa noLevitikusi 13:3, 4.

11. (a) Singamfanisa njani umuntu osusiweko nemvu egulako? (b) Ngimaphi amalungiselelo nesizo elilungiselelwe abasusiweko?

¹¹ Lokha umKrestu nakususwako ebandleni, singamfanisa nemvu egulako, ngebanga lokuthi itjhebiswano lakhe noJehova lonakele. (Jak. 5:14) Njengombana abantu abagulako bangathelela abanye, nomuntu owanakalise itjhebiswano lakhe noJehova, angakhuthaza abanye ukuthi benze izinto ezimbi. Kungebangelo, ngezinye iinkhathi kutlhogeka ukususa isoni ebandleni. Isiyalwesi sitjengisa ithando lakaJehova emalungeni webandla athembekileko begodu singasiza isoni sitjhuguluke. Umuntu osusiweko angakghona ukuza emhlanganweni webandla, lapho azokufumana khona isinqophiso esivela eBhayibhelini bekaqinise nokukholwa kwakhe godu. Angafumana neencwadi ezisekelwe eBhayibhelini angazifunda bekabukele ne-JW Broadcasting^®. Abadala nababona ituthukwakhe, bangamupha isiyalo sokuthi alungise itjhebiswano lakhe noJehova ukuze afaneleke ukubuyiselwa abe nguFakazi kaJehova.b

12. Abadala bangasitjengisa njani isoni esingatjhugulukiko ukuthi bayasithanda nokuthi banomusa?

¹² Kuqakathekile ukukhumbula ukuthi zizoni ezingatjhugulukiko kwaphela ezisuswako ebandleni. Abadala bayazi ukuthi kufuze bawadle kuhle amathambengqondo nabazokuthatha isiqunto sokususa umuntu ebandleni. Bayazi ukuthi uJehova ukhalima “ngeswazi elincani.” (Jor. 30:11) Banethando ngabafowabo begodu abafuni ukwenza nanyana yini engonakalisa itjhebiswano labo noJehova. Ngezinye iinkhathi, kulithando nomusa ukususa isoni ebandleni.

13. Kubayini umKrestu weKorinte kwatlhogeka ukuthi asuswe?

¹³ Cabanga ngalokhu umpostoli uPowula akwenzileko ngesoni esingatjhugulukiko. UmKrestu weKorinte bekaya emabhayini nomkayise. Bekuyinto enyenyisako leyo! Malungana nendaba enjalo, uJehova watjela ama-Israyeli wekadeni wathi: “Umuntu olala nomkayise wambule ubuze bakayise. Bobabili indodana nomfazi lowo ababulawe.” (Lev. 20:11) Liqiniso ukuthi uPowula bengeze atjela ibandla ukuthi indoda leyo kufuze ibulawe. Kunalokho, wabatjela ukuthi abamsuse ebandleni. Iziga ebezenziwa lisokanelo zaba nomthelela omumbi ebandleni kangangokuthi amanye amalunga webandla bewacabanga ukuthi akusisisono esimbi khulu!—1 Kor. 5:1, 2, 13.

14. UPowula uwutjengise njani umusa endodeni esusiweko yeKorinte begodu kubayini? (2 Korinte 2:5-8, 11.)

¹⁴ Ngokukhamba kwesikhathi, uPowula walemuka ukuthi indoda le yenza amatjhuguluko amakhulu. Indoda le yatjhuguluka kwamambala! Nanyana indoda le beyilihlazisile ibandla, uPowula watlolela abadala bebandla ukuthi bekangafuni “ukuba nelunya khulu.” Wathi kibo: “Kufuze nimlibalele ngomusa begodu nimduduze ukuze angahlulwa kudana okudluleleko.” UPowula wayizwela ubuhlungu indoda etjhugulukileko le. Bekangafuni ukubona indoda le idane khulu beyilise nokubawa ukulitjalelwa.—Funda yesi-2 kwebeKorinte 2:5-8, 11.

15. Abadala bangakhalima njani ngendlela eqinileko begodu babe nomusa ngesikhathi esifanako?

¹⁵ Ngebanga lokuthi balingisa uJehova, abadala bayakuthanda ukuba nomusa. Bazokukhalima isoni ngendlela eqinileko nakutlhogekako kodwana nakukghonakalako babe nomusa nakunamabanga azwakala wokwenza njalo. Nabangenzi njalo, kuzabe kungasi mumusa kodwana kukubhebhedlhisa umukghwa omumbi. Kghani badala bebandla kwaphela ekufanele babe nomusa?

KHUYINI ENGASISIZA SIBE NOMUSA?

16. Ngokomtlolo wezAga 21:13, uJehova wenzani kilabo abanganawo umusa?

¹⁶ Woke amaKrestu ayalinga ukuba nomusa njengoJehova. Kubayini? Elinye ibanga kukuthi uJehova angeze abalalele labo abanganamusa kabanye. (Funda IzAga 21:13.) Akakho kithi ofuna ukuthi uJehova angayilaleli imithandazwakhe. Kungebangelo sikubalekela ukuba neenhliziyo eziqinileko. Kunokuthi senze ngathi asimboni umKrestu oqalene neetjhijilo, kufuze sihlale sikulungele ngaso soke isikhathi ukulalela “ukulila kwesichaka.” Ngalokho, senza koke ezingakwenza ukuthi sisebenzise iseluleko esithi: “Loyo onganasirhawu uzokwahlulelwa ngaphandle kwesirhawu.” (Jak. 2:13) Nasikhumbula ukuthi nathi siwutlhoga kangangani umusa, kuzokuba lula ukuthi nathi sibe nawo. Sifuna ukuba nomusa khulu lokha isoni esitjhugulukileko nasibuya ebandleni.

17. IKosi uDavida yatjengisa njani ukuthi inomusa?

¹⁷ Iimbonelo zeBhayibheli zingasisiza sibe nomusa besibalekele ukuba nelunya. Ngokwesibonelo, akhesicabange ngeKosi uDavida. Bekajayele ukuba nomusa. Nanyana uSawula bekafuna ukumbulala, uDavida waba nomusa ekosini ezeswe nguJehova begodu akhange afune ukuzibuyiselela.—1 Sam. 24:9-12, 18, 19.

18-19. Ngibuphi ubujamo obubili la uDavida angakhenge abe nomusa khona?

¹⁸ Nanyana kunjalo, uDavida bekangabi nomusa ngaso soke isikhathi. Ngokwesibonelo, uNabhali indoda enelunya, yakhuluma ngendlela edelelako begodu yala ukupha uDavida namadoda ebekakhamba nawo ukudla. Kwamkghabhudlha khulu uDavida lokho bewaqunta nokuqeda nya ngaye nomndenakhe. U-Abigeyili, obekamfazi kaNabhali, waba nomusa kuDavida ngokumnikela ukudla bewamsiza nokuthi angabi nomlandu weengazi.—1 Sam. 25:9-22, 32-35.

¹⁹ Ngelinye ilanga, umphorofidi uNathani watjela uDavida ngendoda enjingileko eyathathela indoda etlhagako imvayo eyithorwana. Kwamsilinga lokho akuzwako uDavida, wathi: “NgoZimu ngiqinisile ngithi, umuntu owenze lokho ufanelwe kukufa!” (2 Sam. 12:1-6) UDavida bekawazi umthetho kaMosi ebewuthi lokha isela nalebe imvu yinye, bekufuze lihlawuliswe ngokubuyelelwe kane. (Eks. 22:1) UDavida waba nelunya ngokuthi athi indoda le eyebe imvu yinye ifanelwe sigwebo sokufa. UNathani bekasiza uDavida azwisise ukuthi wenze umlandelande wezono ezimbi khulu ukudlula imvu yinye kwaphela. UJehova waba nomusa khulu kuDavida nakamadaniswa nesahlalulelo uDavida athi siyafaneleka emfanekisweni kaNathani!—2 Sam. 12:7-13.

20. Singafundani esibonelweni sakaDavida?

²⁰ Ngokukghabhudlhwa nguNabhali, uDavida waqunta ukuthi ufanelwe kukufa. Ngokukhamba kwesikhathi, wathi indoda esemfanekisweni kaNathani ifanelwe kukufa. UDavida bekayindoda enomusa, alo-ke kubayini athi indoda esemfanekisweni kaNathani ifanelwe kukufa? Ipendulo isendleleni ebekazizwa ngayo ngesikhatheso. Bekadliwa sisazela. Umukghwa wokuba nelunya, wokutshwayatshwaya iimphoso zabanye litshwayo lokungabi netjhebiswano elihle noZimu. UJesu wakhalima abalandeli bakhe, wathi: “Lisani ukwahlulela ukuze nani ningahlulelwa; ngombana ngesahlulelo enahlulela ngaso, nani nizokwahlulelwa ngaso.” (Mat. 7:1, 2) Kufuze sikubaleke khulu ukuba nelunya, silwele ukuba ‘nomusa omkhulu’ njengoZimethu.

21-22. Ngiziphi iindlela zokuba nomusa?

²¹ Umusa akusimumuzwa kwaphela. Kunalokho, abantu abanomusa benzela abanye abantu izinto ezihle. Soke singafuna abantu abatlhoga isizo emndeninethu, ebandleni nemphakathini. Siyaqiniseka ukuthi sizokufumana amathuba amanengi wokuba nomusa! Kghani kukhona otlhoga ukududuzwa? Kghani singakghona ukubanikela isizo abalitlhogako, mhlamunye ngokubanikela ukudla namkha sibasize ngokhunye? Kghani umKrestu obuyiselwe ebandleni angatlhoga umngani ozomduduza, amkhuthaze bekahlale naye? Kghani angekhe na sabelana ngomlayezo oduduzako weendaba ezihle nabanye? Le ngenye yeendlela ephuma phambili yokuba nomusa kibo boke abantu esihlangana nabo.—Job 29:12, 13; Rom. 10:14, 15; Jak. 1:27.

²² Nangabe sifunana namathuba wokusiza abanye, sizokukghona ukuba nomusa. Nasinomusa, senza uBabethu wezulwini, uZimu ozele ‘umusa omkhulu’ athabe.