Malifalensi a Utumiki komasoti moyo wasu wa chikhilisitu Kabuku kamisonkhano

OCTOBER 5-11

CHUMA CHUPEZEKA M’MAWU A MULUNGU | EKISODO 31-32

“Thaŵani kulambila mafano”

(Ekisodo 32:1) Tetyo, powona kuti Mose wachelwa kuseluka mulupili, ŵanthu eungana kwa Aroni nomuuja kuti: “Tipangile mulungu akuti atisogolele, chifukwa tuziŵalini vachitikila Mose, wamene etifumiya muchalo cha Iguputo.”

(Ekisodo 32:4-6) Pameneapo yove elondela golide wechimuletela ŵanthu ndipo pakatishila ntchito choŵazila, emupanga kunkhala fano ya mwana wa ng’ombe yopangiwa na golide wosambuluka. Pevichitika tetyo ŵanthu amene awo eyamba kunena kuti: “Uyu niye Mulungu wanu, mwewo Aisiraeli, wamene ekufumiyani muchalo cha Iguputo.” ⁵ Pechiwona vameneivo Aroni, emanga guwa yansembe pasogolo pafano. Tetyo Aroni eŵilikija kuti: “Mailo mmawa kuzankhale phwando ya Yehova.” ⁶ Tetyo nsiku yokonkhapo, ove euka mmamawa noyamba kupeleka nsembe zonyesha na nsembe zachiyanjano. Pechichita vamene ivo, ove enkhala pansi na kulya komasoti kumwa. Pasogolo pake epanama noyamba kusangalala.

(Ekisodo 32:9, 10) Yehova eujasoti Mose kuti: “Naŵalolesha ŵanthu ameneaŵa, ndipo naona kuti nayumu nkosi. ¹⁰ Nileke lomba kuti ukali wangu uŵayakile ndipo niŵasilijiletu, koma wewo nikupange kunkhala ntundu ukulu.”

Kusakila-sakila Mfundo zingatiyavye

(Ekisodo 31:17) Chamene ichi ni chizindikilo pakati newo na ŵana ŵa Isiraeli mpaka kalekale, chifukwa mu masiku 6, Yehova epanga kululu na pachalo, ndipo pa nsiku ya 7 epumula pa ntchito yake.’”

(Ekisodo 32:10-12) Nileke lomba kuti ukali wangu uŵayakile ndipo niŵasilijiletu, koma wewo nikupange kunkhala ntundu ukulu. ¹¹ Pameneapo Mose enkhazika pansi ntima wa Yehova Mulungu wake. Yove enena kuti: “Ndaŵa yanji mwewo Yehova, mufuna kuti ukali wanu uyakile ŵanthu ŵanu, ŵemufumya m’chalo cha Iguputo mwa mpamvu zikulu komasoti kwanja yamphamvu? 12 Aiguputo alaŵililenji kuti, ‘eŵafumya mu chalo chino kuti akaŵapaye kumalupili na kuŵachoselatu pachalo’? Joshani ukali wanu woyaka mulilo, mvwilani chisoni ŵanthu ŵanu kuti osati muŵaponeshele soka.”

OCTOBER 12-18

CHUMA CHUPEZEKA M’MAWU A MULUNGU | EKISODO 33-34

“Mankhalidwe aweme a Yehova”

(Ekisodo 34:5) Pameneapo, Yehova eseluka munkumbi nopanama pafupi na Mose, nolengeza zina yake yakuti Yehova.

it-2 pedji 466-467

Zina

Chilengedwe chutipasa umboni wakuti kuli Mulungu, koma chutiziŵikishalini zina yake. (Sl 19:1; Aro 1:20) Kuti munthu aziŵe zina ya Mulungu kutanthauza vinyinyi kusiyana na kungoziŵa tyala mawu. (2Mb 6:33) Ivi vutanthauza kuziŵa chendi Umunthu wake—volinga vake, ntchito zake na minkhalidwe yake monga mwakutiujila Mawu ŵake. (Yelekezelani na 1Mf 8:41-43; 9:3, 7; Ne 9:10.) Ivi vuwonekela pa nkhani ya Mose, munthu wamene Mulungu ‘enzemuziŵa zina yake,’ kutanthauza kuti, enzemuziŵa luweme ngako. (Eks 33:12) Wenze mwai ukulu ngako kwa Mose kuwona kuwonekela kwa ulemelelo wa Yehova komasoti ‘kumvwa kulengezewa kwa zina ya Mulungu.’ (Eks 34:5) Chilengezo chamene ichi kwenzelini tyala kungowelejela zina yakuti, Yehova koma kwenze kufotokoza vokhuza minkhalidwe ya Mulungu komasoti ntchito zake. “Yehova, Yehova, Mulungu wachifundo na wachisomo, asakalipa kamangu komasoti wozula na kuwama ntima kosasila na chendi. Wosungila mibadwo masauzande kuwama ntima kosasila, wokhululukila vophoniya na machimo, koma olekelelalini olo patontho wolakwa osamulanga. Wolanga ŵana, azizikulu, komasoti ŵana ŵa azizikulu amene awo chifukwa cha vophoniya va atata ŵawo.” (Eks 34:6, 7) Molingana na vamene ivi, nyimbo ya Mose, yamene ili na mawu akuti “pakuti nizalengeze zina ya Yehova,” owonesha mwenzechitila vinthu Mulungu na Asiraeli komasoti yuwonesha umunthu wake.​—De 32:3-44.

(Ekisodo 34:6) Ndipo Yehova etendesha pamenso pa Mose oŵilikija kuti: “Yehova, Yehova, Mulungu wachifundo na wachisomo, asakalipa kamangu komasoti wozula na kuwama ntima kosasila na chendi.

(Ekisodo 34:7) Wosungila mibadwo masauzande kuwama ntima kosasila, wokhululukila vophoniya na machimo, koma olekelelalini olo patontho wolakwa osamulanga. Wolanga ŵana, azizikulu, komasoti ŵana ŵa azizikulu amene awo chifukwa cha vophoniya va atata ŵawo.”

Kusakila-sakila Mfundo zingatiyavye

(Ekisodo 33:11) Pamene apo Yehova enzelaŵila na Mose menso na menso, n’nga ni mwakulaŵilila munthu na munthu muyake. Mose akajokela kunsasa, ntumiki wake Yoswa, mwana wa Nuni, enzefumamolini m’chihema, pakuti enze kalinde.

(Ekisodo 33:20) Ndipo eyangijila kuti: “Ungakwanishelini kuwona chinso changu, ndaŵa paliye munthu anganiwone nopitilija kunkhala na moyo.”

(Ekisodo 34:23, 24) “Katatu pa chaka, mwanalume aliyense pakati panu akoonekela kwa Ambuye wachendi, Yehova, Mulungu wa Isiraeli. ²⁴ Pakuti nizapitikishile kutali mitundu yamene iyo na mwewo, komasoti nizakuje dela yanu. Paliye aliyense wati akokumbwila chalo chanu mwewo mukafuma kuti mukaone chinso cha Yehova Mulungu wanu katatu pa chaka.

w98 1/9 pedji 20 ndim. 5

Simikijilani kuti muika vinthu vofunika pamalo oyamba!

Katatu chaka chilichonse, mwanalume aliyense wa Chiisiraeli komasoti analume ayakine echinja kuwela kuchiyuda m’chalo chamene icho, elamuliwa kuti akowonekela pamenso pa Yehova katatu pa chaka. Poziŵa kuti banja yonse ingapindule mwauzimu pachochitika chamene ichi, mitu ya mabanja anyinji ekonzekelesha ŵana komasoti anakazi ŵawo kuti alute nawo pamozi. Lomba kansi niŵani enzeteteza minda na ng’anda zawo kwa adani ŵawo mabanja amene aŵa akafumapo? Yehova eŵalonjeza kuti: “Paliye aliyense wati akokumbwila chalo chanu mwewo mukafuma kuti mukaone chinso cha Yehova Mulungu wanu katatu pa chaka.” (Ekisodo 34:24) Aisiraeli enzefunika kunkhala na chikhulupililo kuti asimikijile kuti keno angaike vinthu vauzimu pamalo oyamba, azaluzelini chuma chawo. Kansi Yehova ekwanilisha chendi mawu ŵake? Eye ekwanilisha chendi!

OCTOBER 19-25

CHUMA CHUPEZEKA M’MAWU A MULUNGU | EKISODO 35-36

“Nkhalani okonzeka kukata ntchito ya Yehova”

(Ekisodo 35:25, 26) Anakazi onse aluso epanga nyula na manja ŵawo, ndipo enzeleta soti miyando yopyatiwa na osalu wabuluu, usako wa mbelele wovwivwika muinki isweta, osalu usweta ngako na osalu uweme ngako. ²⁶  Komasoti anakazi onse aluso amene enze na ntima wofunishisha epanga nyula za usako wa mbuzi.

(Ekisodo 35:30-35) Pavuli pake Mose euja ŵana ŵa Isirael kuti: “Yehova waita na kutomola zina Bazaleli, mwana mwanalume wa Uri, mwana wa Hura wa fuko ya Yuda. ³¹ Ndipo emupasa mzimu wa Mulungu kuti ankhale wanzelu, wozindikila, woziŵa vinthu, komasoti kuti ankhale mmisili waluso pa ntchito iliyonse. ³² emupasa mzimu wamene uyo kuti akokwanishasoti kulinganija kapangidwe ka vinthu, kupanga vinthu vagolide, vasiliva na vankuwa, ³³ waluso yolemba pa miyala mochita kugoba komasoti woziŵa kupanga mwaluso vinthu viyakine vonse na mapulanga. ³⁴ Mulungu waika luso yophunzisa mu ntima mwa Bazaleli na mwa Oholiabu mwana mwanalume wa Ahisama wa fuko ya Dani. ³⁵ Yove wawapasa ntima wanzelu kuti ankhale amisili aluso pa ntchito zonse za mmisili wolinganija kapangidwe ka nyula na mmisili wopyata nyula na usalu wabuluu. Wawapasa nzelu zamene izi kuti achitesoti ntchito za mmisili wopyata nyula na usako wa mbelele wovwivwika muinki isweta, usalu usweta ngako, usalu uweme ngako, na ntchito za mmisili wopanga nyula. Kuti analume amene aŵa akokata ntchito iliyonse komasoti kuti akolinganija kapangidwe ka vinthu.

(Ekisodo 36:1, 2) “Bazaleli na Oholiabu komasoti mwanalume aliyense ali na ntima wanzelu wamene Yehova wamupasa nzelu na kuziŵa vinthu vamene ivi, ofunika kukata ntchito yamene iyi. Ove apasiwa nzelu na kuzindikila kuti akokwanisha kukata ntchito zonse zopatulika mokonkheja vonse vawalamula Yehova.” ² Pameneapo Mose eita Bezaleli, Oholiabu na mwanalume aliyense ali na ntima wanzelu wamene Yehova emuika nzelu muntima mwake. Eitasoti aliyense wamene enze na ntima wofunishisha kukata ntchito yamene iyi.

Kusakila-sakila Mfundo zingatiyavye

(Ekisodo 35:1-3) Pavuli pake Mose Eita gulu yonse ya ŵana ŵa Isiraeli na kuŵauja kuti: “Mvwishilani vawalamula Yehova kuti mukochita: ² Mukokata ntchito masiku 6, koma nsiku ya 7 inkhale yopatulika kuli mwewo, inkhale sondo ya Yehova yopumula pa ntchito zanu zonse. Aliyense wati akokata ntchito pa nsiku yamene iyi azapaiwe. ³ Pa nsiku ya sondo, osati mukokoja mulilo pamalo ŵanu onse onkhala.”

(Ekisodo 35:21) Pavuli pake aliyense wamene enze na ntima wofunishisha, komasoti aliyense wamene enze na mzimu wofunishisha, ewela ndipo eleta vopeleka kwa Yehova kuti vikakate ntchito pachihema chokumanilako komasoti pa utumiki wonse uchitika pameneapo. Eletasoti vinthu vopangila vovwala vopatulika.

OCTOBER 26–NOVEMBER 1

CHUMA CHUPEZEKA M’MAWU A MULUNGU | EKISODO 37-38

“Maguwa a nsembe a muchihema komasoti ntchito yake pakulambila kwachendi”

(Ekisodo 37:25) Pavuli pake epanga guwa ya nsembe ya mapulanga ŵa nthethe. Mutali mwake yenze kwanja imozi, mufupi mwake kwanja imozi. Zonse mbali 4 zenze zolingana, ndipo kutalimpha kwake yenze manja aŵili. Guwa yamene iyo yenze na mansengo palulu pake.

it-1 pedji 82 ndim. 3

Guwa

Guwa ya nsembe. Guwa ya nsembe (yuitiwasoti kuti “guwa ya golide” [Eks 39:38]) yenzepangiwasoti na mapulanga ŵa nthethe, palulu pake komasoti m’mbali mwake monse enzeimata na golide. Palulu pake yenzenkhala na nkombelo wa golide kuzenguluka guwa yonse. Guwa yonse yenze na masentimita (44 na hafu) 44.5 mbali iliyonse (17.5 in.) ndipo kutalimpha kwake yenze na masentimita 89 cm (2.9 ft) kukula kwake, komasoti yenze na “mansengo” palulu pake m’makona onse 4. Mphete ziŵili za golide zenze zipangiliwa kuti mukoikiwa mapulanga aŵili onyamulila achimuti cha nthethe omatililiwa na golide, ndipo mphete zamene izi zenze ziikiwa mnyansi mwa malile a golide wa mbali zonse zolola za guwa. (Eks 30:1-5; 37:25-28) Nsembe zapadela zenzenyeshelewa pa guwa yamene iyo kaŵili pa nsiku, mmawa na mchingulo. (Eks 30:7-9, 34-38) Kukatishila ntchito mawu akuti kunyesha, olo chiwaya chonyeshela nsembe mbali ziyakine mawu amene aŵa ofotokozewasoti kuti kunyesha nsembe, ndipo ni mwachiziŵikile kuti chimozi mwa vinthu vamene ivi venzekatishiliwa ntchito mokatijana na guwa ya nsembe yamene iyo. (Le 16:12, 13; Ahe 9:4; Chv 8:5; yelekezelani na 2Mb 26:16, 19.) Guwa ya nsembe yenzenkhala nkati mwa chihema pafupi na nyula yovala Malo Opatulika ngako, monga mwavufotokozelewa kuti yenzenkhale “pasogolo pa likasa ya umboni.”​—Eks 30:1, 6; 40:5, 26, 27.

(Ekisodo 37:29) Kuyangijila pali vamene ivi, epangasoti mafuta okatishila ntchito pa kuzoza kopatulika, na mafuta onunkhila oyavija na luso.

it-1 pedji 1195

Nsembe

Nsembe zopatulika zamene zenzepelekewa kuti zikatishiliwe ntchito m’chihema m’chipululu zenzepangiwa na vinthu vantengo wapatali vewenzepeleka mpingo. (Eks 25:1, 2, 6; 35:4, 5, 8, 27-29) Pomuuja mwangayavijile na luso vinthu vamene ivo, Yehova euja Mose kuti: “Tola vinthu ivi vununkhila: madontho ŵa sitakate, mafuta onunkhila ŵa galibanamu na lubani ngaye-ngaye. Vonse vamene ivi vinkhale na mpimo wolingana. Vinthu vamene ivi upangile nsembe, voyavija vununkhila voyavijiwa na luso, voika munyu, voyavija ngavo-ngavo komasoti voatulika. Pavuli pake utole viyakine mwa voyavija vamene ivi uvipele kuti vinkhale unga wosalala ngako. Ndipo utapeko patontho unga wamene uyo uike pasogolo pa Umboni m’chihema chokumanilako, kwanikuti nizawonekele kuli wewo. Voyavija vemene ivi vinkhale vopatulika ngakosoti kuli mwewo. Osapanga nsembe zanu-zanu pokatishila ntchito vinthu voyavijila vamene ivi. Mwewo mukowona nsembe zamene izi kunkhala zopatulika kwa Yehova. Pavuli pake, pofuna kumuwonesha kupatulika kwa nsembe zamene izo, Yehova eyangijila kuti: “Aliyense ati azapange nsembe zolingana na zamene izi pofuna kungowamijiwa na kununkhila kwake, azapaiwe kuti osati ankhalesoti pakati pa ŵanthu ŵa ntundu wake.”​—Eks 30:34-38; 37:29.

(Ekisodo 38:1) Yove epanga guwa yansembe ya mapulanga ŵa nthethe, mutali mwake enze manja 5, komasoti mufupi mwake manja 5. Guwa yamene iyo yenze yolingana mbali zonse 4, ndipo kutalimpha kwake yenze manja atatu.

it-1 pedji 82 ndim. 1

Guwa

Maguwa apachihema. Pechinkhazikishiwa chihema, maguwa aŵili emangiwa molingana na dongosolo ya Mulungu. Guwa ya nsembe penze shokela nsembe (“yenzeitiwasoti kuti guwa ya nkuwa kapena kuti yamalodi” [Eks 39:39]) yenzepangiwe na chimuti cha nthethe, chowoneka n’nga ni khadi bokisi, tetyo chifukwa cha vamene ivi chenzewoneka n’nga chiliye palulu olo kunyansi. Chenze pange teti 2.2 m yamene ni (7.3 fiti) komasoti 1.3 m yamene ni (4.4 fiti) chenze na “mansengo” amene enzefumila mmakona onse 4 atali-atali. Ndipo mbali zake zonse chenze chomatiwa na nkuwa. Golide olo kuti golide ya nkuwa yenzeikiwe kunyansi koma mbali mwa guwa, “nkati mwake” “pakati pake”. Mphete 4 zenzeikiwe palulu pa makona onse 4, ndipo vuwoneka kuti mphete zamene izi niye mwenzepitisha mapulanga aŵili omatililiwa na nkuwa achimuti cha nthethe, kuti akonyamulila guwa yamene iyo. Ivi payakine vingatanthauze kuti guwa yamene iyo yenze yosegula mbali ziŵili, mwamene mwenzelola chinthu chikulu chobamphanala, nakuiika mphete zamene zenze mbali zonse ziŵili. Akaswili ali na maganizo osiyana-siyana pa nkhani yamene iyi, komasoti anyinji oganiza kuti payakine mphete ziŵili zamene izi, zenzeikiwamo, mbali yachiŵili, kuti mukoikiwa vimiti viŵili vonyamulila, kuti inkhale yokatanijiwa panja ngako-ngako kwa guwa. Vinthu monga migomo, mafosholo onyamulila mulota, mambale onyamulila milopa ya nyama, foloko yakuti akokatila nyama komasoti votakulilamo mulilo venzepangiwa pokatishila ntchito nkuwa.​—Eks 27:1-8; 38:1-7, 30; Nu 4:14.

Kusakila-sakila Mfundo zingatiyavye

(Ekisodo 37:1) Lomba Bezaleli epanga Likasa ya chimuti cha nthethe, mutali mwake yenze manja aŵili na hafu, mufupi mwake kwanja imo na hafu komasoti kutalimpha kwake yenze kwanja imo na hafu.

(Ekisodo 37:10) Tetyo epanga thebulu ya chimuti cha nthethe, mutali mwake manja aŵili, mufupi mwake kwanja imo na hafu komasoti kutalimpha kwake kwanja imo na hafu.

(Ekisodo 37:25) Pavuli pake epanga guwa ya nsembe ya mapulanga ŵa nthethe. Mutali mwake yenze kwanja imozi, mufupi mwake kwanja imozi. Zonse mbali 4 zenze zolingana, ndipo kutalimpha kwake enze manja aŵili. Guwa yamene iyo yenze na mansengo palulu pake.

it-1 pedji 36

Nthethe

Chimuti cha nthethe chunkhala na minga zinyinji zitali-zitali zamene zufuma mmisambo yonse yomwajikana. Misambo yamene iyi kanyinji-kanyinji yukonda kukashana-kashana naya vimiti viyakine va nthethe vamene vili pafupi ndipo vupanga chilusaka chokosa ngako; mosakaikila vamene ivi vufotokozewa chifukwa chake otomolewa kuti shit·timʹ pafupi-fupi nthawe zonse okatishiliwa ntchito pa nkhani zinyinji za m’Baibolo. Chimuti cha nthethe chukula kufwika pa 6 mpaka 8 m (20 mpaka 26 ft), koma nthawe zinyinji chunkhala cholingana na chizambwa. Chili na matepu awomba, apepu komasoti okutililiwa na maluŵa ayelo amene onunkhila luweme, amene otwala vitwazi viyakine vowoneka monga ni nyemba. Vikwa vake vifipa vamene vukukutija chimuti chamene ichi ni viweme komasoti votang’a, chifukwa chake vunkhala votang’a kutudoyo tukulya vimiti. Mawonekedwe ŵake amene aŵa komasoti chifukwa chakuti chupezeka ngako nchipululu ivi vepang’isha kuti chimuti chamene ichi cha nthethe chinkhale chiweme ngako kukonzela visulo vopangila chihema na viya vake. Chimuti chamene ichi chenze katishiliwa ntchito popanga likasa ya pangano (Eks 25:10; 37:1), thebulu ya nkate wachiwoneshelo (Eks 25:23; 37:10), maguwa ansembe (Eks 27:1; 37:25; 38:1), vimiti vonyamulila vinthu vamene ivi (Eks 25:13, 28; 27:6; 30:5; 37:4, 15, 28; 38:6), vipilala va chinyula chovala pakati na mawindo (Eks 26:32, 37; 36:36), na kupangila mafelemu (Eks 26:15; 36:20) komasoti kupangila vopilingishila (Eks 26:26; 36:31).

(Ekisodo 38:8) Pavuli pake epanga dishi yosambila ya nkuwa na chonkhazikapo chake cha nkuwa. Popanga vamene ivi ekatishilla ntchito vilola va anakazi otumikila mwadongosolo pamulyango wa chihema chokumanilako.