NKHANI YOPHUNZILA N.° 46
Mwakutiyavyila Yehova kupilila mosangalala
“Yehova akoyembekezela kuti akuwamileni ntima,ndipo azapaname kuti akuchitileni chifundo.”—YES. 30:18.
NYIMBO N.° 3 Nimwe mphamvu zasu, chiyembekezo chasu komasoti tukudalilani
VATIKUTI TIPHUNZILEa
1-2. (a) Kansi tikambilane makonsho otyani? (b) Kansi n’chinji chuwonesha kuti Yehova ni wofunishisha kutiyavya?
YEHOVA angatiyavye kuti tipilile mavuto ŵatukumana nawo pa moyo wasu nonkhala osangalala pa utumiki wasu wopatulika. Kansi otiyavya munjila zotyani? Ndipo tingapindule tyani mokwanila na thandizo yakutipasa Yehova? Makonsho amene aŵa ayankhiwe mu nkhani ino. Koma olo n’tetyo, tikaliyenkha makonsho amene aŵa tiyeni tikambilane konsho yofunika ngako yakuti: Kansi Yehova ni wokonzeka chendi kutiyavya?
2 Mawu ŵechikatishila ntchito ntumwi Paulo m’kalata yake yechilembela Aheberi angatiyavye kufwana yankho. Paulo elemba kuti: “Yehova niye mthandizi wangu. Niyopelini. Munthu anganichite chinji?” (Ahe. 13:6) Mabuku ofotokoza nkhani za m’Baibolo onena kuti mawu akuti “mthandizi,” amene okatishiliwa ntchito pa vesi yamene iyi, onena za munthu wamene outukila kuyayavya munthu muyakine olilila thandizo. Yelekezelani kuti muwona Yehova outukila munthu muyakine kuti amupulumushe pa mavuto. Kulaŵila chendi, mwewo musimikijile kuti kafotokozedwe kamene aka kowonesha kuti Yehova ni wokonzeka—ndipo ni wofunishisha ngako—kunkhala Mthandizi wasu. Na thandizo ya Yehova, tingakwanishe kupilila mayeselo ŵasu mosangalala.
3. Kansi ni njila zitatu zotyani za mwakutiyavyila Yehova kuti tikopilila mayeselo ŵasu mosangalala?
3 Kansi ni njila ziyakine zotyani za mwakutiyavyila Yehova kuti tikopilila mayeselo ŵasu mosangalala? Kuti tiyankhe, tiyeni tikambilane mbali iyakine ya buku ya Yesaya. Ndaŵa yanji? Ndaŵa yakuti maulosi anyinji a Yehova ŵechiujiliwa Yesaya kuti alembe, okata ntchito kuli atumiki a Mulungu ŵano masiku. Komasoti Yesaya moweleja-weleja, ofotokoza za Yehova pokatishila ntchito mawu osavuta kumvwa. Chapitala 30 cha buku ya Yesaya, chili na visanzo vinyinji. M’chapitala chamene ichi, Yesaya okatishila ntchito visanzo viweme pofotokoza mwakuyavyila ŵanthu ŵake Yehova. Yove elemba kuti Yehova otiyavya (1) pomvwishila mwatchelu na kuyankha mapemphelo ŵasu, (2) potisogolela, komasoti (3) potipasa madaliso palipano na mwakuti azatidalisile kusogolo. Tiyeni tikambilane imozi na imozi mwa njila zitatu zamene izi za mwakutiyavyila Yehova.
YEHOVA OTIMVWISHILA
4. (a) Kansi Yehova eŵafotokoza tyani Ayuda a m’nthawe ya Yesaya, ndipo m’kupita kwa nthawe elola chinji kuti chichitike? (b) Kansi Yehova epeleka chiyembekezo chotyani kuli Ayuda okhulupilika? (Yesaya 30:18, 19)
4 Kumayambililo kwa chapitala 30 cha buku ya Yesaya, Yehova oita Ayuda kuti “ŵana analume osamvwa,” amene “oyangijila chimo pa chimo.” Yove opitilija kunena kuti: “Amene aŵa ni ŵanthu opanduka, . . . amene ofunalini kumvwa malamulo a Yehova.” (Yes. 30:1, 9) Chifukwa chakuti ŵanthu amene aŵa ekana kumvwila, Yesaya elosela kuti Yehova azalole kuti akumane na soka. (Yes. 30:5, 17; Yer. 25:8-11) Ndipo kulaŵila chendi, ŵanthu amene aŵa etolewa noluta ku Babulo ku ukapolo. Koma olo n’tetyo, penze ŵanthu ayakine okhulupilika pakati pa Ayuda amene aŵa ndipo Yesaya enze na uthenga wa chiyembekezo kuli ove. Yove eŵauja kuti nsiku iyakine Yehova azaŵalole kujokela na kuyankhalasoti ku Yerusalemu. (Ŵelengani Yesaya 30:18, 19.) Ndipo vamene ivi niye vichitika chendi. Yehova eŵamasula ku Babulo. Koma olo n’tetyo, pepita vyaka vinyinji Yehova akaliyeŵamasula. Mawu akuti “Yehova akoyembekezela kuti akuwamileni ntima” enzewonesha kuti pazapite nthawe kuti ŵanthu okhulupilika amene aŵa amasuliwe. Kulaŵila chendi, Aisiraeli esila vyaka 70 ali ku ukapolo ku Babulo ayakine mwa ove penze akaliyelolewa kujokela ku Yerusalemu. (Yes. 10:21; Yer. 29:10) Aisiraeli penze ku ukapolo ku Babulo, elila chifukwa cha chisoni chikulu koma pechijokela kuchalo cha kwawo elilasoti chifukwa cha chisangalalo chikulu.
5. Kansi lemba ya Yesaya 30:19 yutisimikijila chinji?
5 Masiku ŵano tutonthojewa na mawu akuti: “Mosakaikila, yove azakuwamile ntima akazakumvwa kulila kwako.” (Yes. 30:19) Yesaya otisimikijila kuti Yehova atimvwishile mwatchelu keno tumulilila ndipo ayankhe mokulumija mapemphelo ŵasu. Yesaya eyangijila kuti: “Akazakumvwa kulila kwako, yove azakuyankhe.” Mawu otonthoja amene aŵa otikumbusha kuti Atata ŵasu ni okonzeka—ndipo ni ofunishisha—kuyavya ŵala amene omusenga thandizo. Kuziŵa vamene ivi kutiyavya kuti tikopilila mosangalala.
6. Kansi mawu a Yesaya owonesha tyani kuti Yehova omvwishila mapemphelo ŵa atumiki ŵake aliyense payeka-payeka?
6 Kansi vesi yamene iyi yutiphunzisasoti chinji pa nkhani ya mapemphelo ŵasu? Yehova akumvwa pemphelo ya aliyense wa sewo. Ndaŵa yanji tunena tetyo? Kumayambililo kwa chapitala 30 cha lemba ya Yesaya, mawu akuti “mwewo” okatishiliwa ntchito ponena za ŵanthu anyinji chifukwa Yehova olaŵila na ŵanthu ŵake monga gulu. Koma olo n’tetyo, mu vesi 19 mawu akuti “wewo” okatishiliwa ntchito ponena za munthu mmozi; chifukwa uthenga wake ukuya kuli munthu aliyense payeka-yeka. Yesaya elemba kuti: “Wewo uzalilelinisoti”; “mosakaikila, yove azakuwamile ntima”; “yove azakuyankhe.” Chifukwa chakuti Yehova ni Tata wachikondi, yove oujalini mwana wake mwanalume olo mwanakazi mawu ofokesha akuti: “Wewo ufunika kunkhala munthu wamphamvu monga ni nkwako.” Mmalo mwake, yove otisamalila ndipo omvwishila mapemphelo ŵasu.—Sal. 116:1; Yes. 57:15.
Kansi Yesaya enzetanthauza chinji pechinena kuti: “Osaleka kumukumbusha [Yehova]”? (Onani ndime 7.)
7. Kansi Yesaya na Yesu otiwonesha tyani kufunika kopitilija kupemphela?
7 Tikamuuja Mulungu wasu nkhani yamene yutidesa nkhaŵa, nthawe yamene iyoletu yove angatipase mphamvu zatufunikila kuti tipilile vuto yamene iyo. Ndipo keno chiyeso chatakumana nacho chusilalini kamangu monga mwetenzeyembekezela, tingafunike kumusenga Yehova moweleja-weleja kuti atipase mphamvu kuti tipilile. Yove otiuja kuti tikochita vamene ivi. Ivi vuwoneshewa bwino pa mawu a Yesaya akuti: “Osaleka kumukumbusha [Yehova].” (Yes. 62:7) Kansi vamene ivi vutanthauza chinji? Tufunika kumusenga Yehova moweleja-weleja, vamene vingankhale monga tumukumbusha Yehova vala vatumusenga. Mawu a Yesaya amene aŵa otikumbusha mafanizo a Yesu pa nkhani ya pemphelo amene opezeka pa Luka 11:8-10, 13. Pamene apa Yesu otilimbikisa kuti tikopemphela ‘mosalekeja’ komasoti ‘kupitilija kusenga’ mzimu utuŵa. Tingamusengesoti Yehova kuti atipase malangizo amene angatiyavye kuti tipange vosankha viweme.
YEHOVA OTISOGOLELA
8. Kansi mawu apa Yesaya 30:20, 21, ekwanilishiwa tyani m’masiku akuvuli?
8 Ŵelengani Yesaya 30:20, 21. Gulu yankhondo ya Babulo peizenguluka tauni ya Yerusalemu kwa chaka chimozi na hafu, ŵanthu amene awo evutika ngako mwakuti mavuto amene awo enkhala monga ni chakulya na manzi. Koma mokatijana na vesi 20 na 21, Yehova elonjeza Ayuda kuti akalapa nochinja minkhalidwe yawo, yove azaŵapulumushe. Yesaya etomola Yehova kuti ‘Mulangizi wawo Nkulu,’ ndipo elonjeza ŵanthu amene awo kuti Yehova azaŵaphunzise mwangalambilile Mulungu mu njila yovomelejeka. Mawu amene aŵa echizakwanilishiwa pechimasuliwa Ayuda ku ukapolo. Yehova ewonesha kuti ni Mulangizi Nkulu kuli ŵanthu amene aŵa, ndipo chifukwa cha malangizo ŵake, ŵanthu ŵake ekwanisha kujoshelapo kulambila kutuŵa. Tudalisiwa chifukwa chonkhala na Yehova monga Mulangizi wasu Nkulu masiku ŵano.
9. Kansi njila imozi yatulondelela malangizo a Yehova masiku ŵano ni yotyani?
9 M’mavesi amene aŵa, Yesaya onena kuti sewo tili monga ni ophunzila amene ophunzisiwa na Yehova mu njila ziŵili. Yoyamba, Yesaya onena kuti: “Menso ŵako azayambe kuwona Mulangizi wako Nkulu.” Mu fanizo yamene iyi, Yesaya onena kuti Mulangizi onkhala pasogolo pa ophunzila ŵake. Ni mwayi ukulu ngako kuli sewo kuti Yehova otiphunzisa masiku ŵano. Kansi otiphunzisa tyani? Yove ochita vamene ivi kupitila mu gulu yake. Tutembeja ngako chifukwa cha malangizo aweme ŵayutipasa gulu ya Yehova! Malangizo ŵatulondela pamisonkhano yasu yampingo, yadela, na yachigawo komasoti kupitila m’mabuku, m’mawailesi na njila ziyakine zinyinji otiyavya kuti tikopilila mosangalala pa nthawe zovuta.
10. Kansi tikumvwa ‘mawu kuvuli kwasu’ mu njila yotyani?
10 Yesaya efotokoza njila yachiŵili yakutiphunzisila Yehova ponena kuti: “Uzamvwe mawu kuvuli kwako.” Pamene apa mneneli wamene uyu onena kuti Yehova ni Mulangizi watchelu wamene oyenda kuvuli kwa ophunzila ŵake noŵauja njila yangayendemo kuti aŵasogolele. Masiku ŵano tikumvwa mawu a Mulungu kuvuli kwasu. Motyani? Mawu oujiliwa a Mulungu elembewa m’Baibolo kale-kale, sewo tikaliyenkhalako. Tetyo, tikoŵelenga Baibolo vunkhala monga tikumvwa mawu a Mulungu kuchokela kuvuli kwasu.—Yes. 51:4.
11. Kuti tipilile mosangalala, kansi tufunika kuchita chinji, ndipo ndaŵa yanji?
11 Kansi tingapindule tyani na malangizo ŵakupeleka Yehova kupitila m’gulu yake komasoti m’Mawu ŵake? Onani kuti Yesaya enena vinthu viŵili. Choyamba, “njila ni iyi.” Chachiŵili, “yendani mwamene umu.” (Yes. 30:21) Kuziŵa tyala “njila” n’kosakwanila. Koma tufunikasoti ‘kuyenda mwamene umo.’ Kupitila m’Mawu ŵake komasoti kafotokozedwe ka gulu yake, Yehova otiphunzisa vakufuna kuti tikochita. Tuphunzilasoti mwatingakatishilile ntchito vatuphunzila. Kuti tipilile mosangalala potumikila Yehova tufunika kuchita vinthu vonse viŵili vamene ivi. Keno tukatishila ntchito vatuphunzila niye tyala patingankhale osimikijila kuti Yehova atidalise.
YEHOVA OTIDALISA
12. Mokatijana na Yesaya 30:23-26, kansi Yehova eŵadalisa tyani ŵanthu ŵake?
12 Ŵelengani Yesaya 30:23-26. Kansi ulosi wamene uyu wikwanilishiwa tyani kuli Ayuda amene ejokela ku chalo cha kwawo penze etolewa kuluta ku ukapolo ku Babulo? Yehova eŵapasa vinthu vinyinji kuti viŵayavye kunkhala na moyo komasoti kuti apitilije kumutumikila. Yehova edalisa ŵanthu ŵake poŵapasa chakulya chakuthupi chokwanila. Koma chofunika ngako n’chakuti yove eŵapasa vinthu vonse venzefunikila kuti ankhale naye pa ushamwali komasoti kuti ayambesoti kumulambila mu njila yovomelejeka. Madaliso auzimu ŵenze nawo ŵanthu pa nthawe yamene iyi, enze akulu ngako kupambana chinthu chilichonse chenze nacho poyamba. Vesi ya 26, yuwonesha kuti Yehova eŵapasa kungweleŵela koyangijilika, kapena kuti eŵayavya kumvwisha mawu ŵake. (Yes. 60:2) Madaliso a Yehova eyavya atumiki ŵake kupitilija kumutumikila mosangalala komasoti mwamphamvu “chifukwa chonkhala na chisangalalo muntima.”—Yes. 65:14.
13. Kansi ulosi wokhuza kujoshelapo kulambila kutuŵa wakwanilishiwa tyani masiku ŵano?
13 Kansi ulosi wokhuza kujoshelapo kulambila kutuŵa ukatasoti ntchito kuli sewo masiku ŵano? Mosakaikila! Mu njila yotyani? Kuyambila mu 1919 C.E., ŵanthu mamiliyoni anyinji afumamo mu ukapolo wa Babulo Nkulu, wamene ni ufumu wa pachalo chonse wa chipembezo chawenye. Ove asogololelewa kuluta ku malo aweme ngako kupambana Chalo Cholonjezewa cha Isiraeli. Ove asogolelewa kuluta ku paladaiso wauzimu. (Yes. 51:3; 66:8) Kansi paladaiso wauzimu n’chinji?
14. Kansi paladaiso wauzimu n’chinji, ndipo ni ŵani onkhala m’paladaiso wamene uyu masiku ŵano? (Onani mawu akuti Kumvwikisha luweme.)
14 Kuyambila mu 1919 C.E., ozozewa ankhala osangalala kunkhala m’paladaiso wauzimu.b Nthawe payupita, ŵala amene ali na chiyembekezo chakuzankhala pano pachalo amene ni a “mbelele ziyakine,” aloŵasoti m’chalo chauzimu chamene ichi ndipo osangalala na madaliso anyinji a Yehova.—Yoh. 10:16; Yes. 25:6; 65:13.
15. Kansi paladaiso wauzimu ali kuni?
15 Kansi chalo chauzimu cha paladaiso chili kuni masiku ŵano? Olambila Yehova opezeka kulikonse pachalo chonse. Nʼchifukwa chake, paladaiso wauzimu amene ni malo ŵakunkhala aliposoti pachalo chonse. Tetyo, viliye kanthu kuti tunkhala kuni pano pachalo, tingankhale mbali ya paladaiso wauzimu keno tuyavyako pa kulambila kwachendi.
Kansi aliyense wa sewo angachite tyani kuti ayavye pa kuwama kwa paladaiso wauzimu? (Onani ndime 16-17.)
16. Kansi tingapitilije tyani kuwona kuwama kwa paladaiso wauzimu?
16 Kuti tipitilije kunkhala m’paladaiso wauzimu, pali vinthu viyakine vatufunika kupitilija kutembeja monga mpingo wa Chikhilisitu pachalo chonse. Kansi tingachite tyani vamene ivi? Tingachite vamene ivi mwa kuika maganizo ŵasu pa vinthu viweme vakuchita abale ŵasu na alongo, osati pa vinthu vakuphoniya. (Yoh. 17:20, 21) Ndaŵa yanji vamene ivi n’vofunika ngako? Ganizilani chisanzo ichi. Tingayembekezele kuwona vimiti va mitundu yosiyana-siyana tikaluta kumalo kulikomole vimiti, kapena kuti munda uweme mulikomolewe vimiti. Molingana na vamene ivi, masiku ŵano m’mipingo yasu muli ŵanthu a mitundu yosiyana-siyana amene olinganijiwa na vimiti. (Yes. 44:4; 61:3) Tufunika kuwoneshesha kuti tupitilija kulolesha kuwama kwa “sanga,” osati pa kubenda kwa “vimiti” vamene vili pafupi na sewo, chilichonse pacheka. Tufunikalini kulola kuti kusoŵa ungwilo kwasu olo kwa ŵanthu ayakine mumpingo kusokoneze mgwilizano wasu mumpingo wa Chikhilisitu pachalo chonse.
17. Kansi aliyense wa sewo angachite chinji kuti ayavye kuti mumpingo mukonkhala mgwilizano?
17 Kansi aliyense wa sewo angachite chinji kuti mpingo upitilije kunkhala wokatijana? Tufunika kunkhala mwantendele. (Mt. 5:9; Aro. 12:18) Keno nthawe zonse tuyeja-yeja kulimbikisa ntendele na azishamwali ŵasu mumpingo, tuyangijila kuwama kwa paladaiso wauzimu. Tikokumbukila kuti Yehova waleta munthu aliyense wamene ali m’paladaiso wauzimu pa kulambila kutuŵa. (Yoh. 6:44) Ganizilani mwakusangalalila Yehova akawona kuti tuyeja-yeja kulimbikisa ntendele na mgwilizano pakati pa ŵanthu ŵakuwona kuti ni antengo wapatali—amene ni atumiki ŵake!—Yes. 26:3; Hag. 2:7.
18. Kansi kanyinji-kanyinji tufunika kuganizila chinji, ndipo ndaŵa yanji?
18 Kansi tingapindule tyani mokwanila na madaliso ŵatulondela monga atumiki a Mulungu? Tingakwanishe kuganizila ngako vatuphunzila m’Mawu a Mulungu na m’mabuku ŵasu ofotokoza Baibolo. Kuphunzila na kuganizila kwamene uku, kutiyavye kuti tikulishe minkhalidwe ya Chikhilisitu yamene yutilimbikisa kuti tikowonesha ‘chikondi kuli abale’ na ‘chikondi ngacho-ngacho pakati pasu’ mumpingo. (Aro. 12:10) Keno tuganizila madaliso ŵatili nawo, tutang’isha ushamwali wasu na Yehova. Ndipo keno tuganizila vinthu viweme vawatilonjeza Yehova kuti azatipase kusogolo, chiyembekezo chasu chomutumikila mpaka kale-kale chinkhale ngacho-ngacho kuli sewo. Vinthu vonse vamene ivi vitiyavye kuti tikotumikila Yehova mosangalala ngako palipano.
NISE OKONZEKA KUPILILA
19. (a) Mokatijana na Yesaya 30:18, kansi tingankhale osimikijila za chinji? (b) Kansi n’chinji chingatiyavye kupilila mosangalala?
19 Yehova “azapaname” kuti atipulumushe pa nthawe yati azawononge chino chalo chiipa. (Yes. 30:18) Tusimikijila kuti Yehova ni “Mulungu wachilungamo”—komasoti kuti alolelini kuti ichi chalo cha Satana chinkhalepo kwa nthawe itali kupambana mwavufunikila. (Yes. 25:9) Tuyembekeza moleza ntima kuti nsiku ya chipulumuso ya Yehova ifwike. Poyembekezela nthawe yamene iyi kuti ifwike, nise osimikijila kuti tipitilije kutembeja mwayi wa pemphelo, kuphunzila nokatishila ntchito Mawu a Mulungu, komasoti kuganizila za madaliso ŵasu. Tikochita tetyo, Yehova atiyavye kupilila mosangalala pomulambila.
NYIMBO N.° 140 Tizafwane moyo—wosasila!
a Nkhani ino, ifotokoze njila zitatu za mwakuyavyila atumiki ŵake Yehova kuti akopilila mavuto mosangalala. Tikambilane lemba ya Yesaya chapitala 30 kuti tiphunzile za vinthu vamene ivi. Monga mwatikuti tiwonele m’chapitala chamene ichi, tikumbushiwe za kufunika kopemphela kwa Yehova, kuphunzila Mawu ŵake, na kuganizila za madaliso ŵatili nawo palipano komasoti akusogolo.
b KUMVWIKISHA LUWEME: “Paladaiso wauzimu” otanthauza malo otetezeka ŵatulambilila Yehova mokatijana. Mmalo amene aŵa, tili na chakulya chauzimu chinyinji ndipo mupezekalini wenye wa a vipembezo komasoti tili na ntchito ikulu yokhutilisha yolalikila uthenga uweme wa Ufumu wa Mulungu. Tunkhala pa ushamwali wotang’a ngako na Yehova komasoti tunkhala mwantendele na abale na alongo ŵasu amene otiyavya kuti tikopilila mavuto pa moyo wasu mosangalala. Tuloŵa m’paladaiso wauzimu tikayamba kulambila Yehova mu njila iweme komasoti tikoyeja-yeja kumukonkheja.