Makonsho Ofumila Kuli Oŵelenga

Pavuli pakuti Yesu wavyalika, ndaŵa yanji Yosefe na Mariya epitilija mphela kunkhala ku Betelehemu mmalo mojokela kwawo ku Nazareti?

Baibolo yunenalini chifukwa chake. Koma yutiuja vinthu viyakine vochitisha chidwi vamene vufotokoza chifukwa chake ove aliye sankhe kujokela ku Nazareti pa nthawe yamene iyo.

Mngelo euja Mariya kuti azankhale na vumo ndipo azavyale mwana. Pa nthawe yamene mngelo yechilengeza uthenga wamene uyu, Mariya na Yosefe enzenkhala ku Nazareti mu tawuni yenzenkhala Yosefe mu chigawo cha Galileya. (Lk. 1:26-31; 2:4) Pavuli pake, ove pechifuma ku Iguputo ejokela ku Nazareti. Yesu ekulila kwamene uko, ndipo enkhala m’Nazareti. (Mt. 2:19-23) N’chifukwa chake tuganizila za Nazareti tikotomola zina ya Yesu, Yosefe, komasoti ya Mariya.

Mariya enze na mkwake muyakine zina yake Elizabeti wamene enzenkhala ku Yuda. Elizabeti enze mwanakazi wa wansembe Zekariya, ndipo echizankhala mayi wa Yohane M’batizi. (Lk. 1:5, 9, 13, 36) Mariya etandaja Elizabeti, ndipo enkhala naye kwa miyezi itatu ku Yuda. Pavuli pake, yove ejokela ku Nazareti. (Lk. 1:39, 40, 56) Tetyo, Mariya enzeiziŵa luweme dela ya Yuda.

Pavuli pake, Yosefe echoka ku Nazareti noluta ku Betelehemu chifukwa Aroma enzefuna kuti aliyense ‘alute kuyalembesha’ mu “tauni ya kwawo.” Betelehemu niye malo ŵenzefunikila kuvyalikila Mesiya mokatijana na ulosi. (Lk. 2:3, 4; 1 Sam. 17:15; 20:6; Mik. 5:2) Pavuli pakuti Mariya wavyala Yesu, Yosefe aliye muchitishe kuyenda ulwendo utali wojokela ku Nazareti ali na mwana lucheche. Ove epitilija kunkhala ku Betelehemu tauni yamene yenze pa nsenga wa makilomita 9 (6 mailosi) kufumila ku Yerusalemu. Tetyo, amene awo enze malo aweme kuti atole mwana wawo noluta kuyapeleka nsembe yechenzefuna Chilamulo.—Lev. 12:2, 6-8; Lk. 2:22-24.

Mngelo wa Mulungu enze emuujilatu Mariya kuti mwana wake azalondele “mpando wachifumu wa Davide” komasoti kuti “azalamulile monga Mfumu.” Kansi Yosefe na Mariya enzewona kuti kwenze kofunikila ngako kuti Yesu avyalikile mu tauni ya Davide? (Lk. 1:32, 33; 2:11, 17) Payakine ove enzewona kuti n’chinthu chanzelu kupitilija mphela kunkhala kwamene uko noyembekezela mpaka aziŵe venzefuna Mulungu kuti ove achite.

Tuziŵalini kuti ove enkhala nthawe itali tyani ku Betelehemu okhulupilila nyenyezi pechifwika. Koma olo n’tetyo, pa nthawe yamene iyo banja yamene iyi yenzenkhala m’ng’anda, ndipo mwana wawo mwanalume wamene uyo enze “mwana,” osati kalucheche. (Mt. 2:11) Vuwoneka kuti mmalo mojokela ku Nazareti, ove epitilija kunkhala ku Betelehemu kwa nthawe ikulu kuti kunkhale ku munzi kwawo.

Herode elamula kuti “ŵana onse analume m’Betelehemu . . . kuyambila a vyaka viŵili kuwela mnyansi” apaiwe. (Mt. 2:16) Mngelo emuchenjeja Yosefe vokhuza nkhani yamene iyi, ndipo yove na Mariya ethaŵila ku Iguputo pamozi na Yesu, nonkhala kwamene uko kufwikila imfwa ya Herode. Pavuli pake, Yosefe etola banja yake noluta ku nazareti. Ndaŵa yanji ove aliyejokele ku Betelehemu? Chifukwa pa nthawe yamene iyo, Arikelao, mwana wa Herode enzelamulila ku Yuda, ndipo yove enze munthu wankhanza. Komasoti mngelo emuchenjeja Yosefe za ngozi yoluta kwamene uko, n’chifukwa chake yove etola banja yake noluta ku Nazareti. Nazareti enze malo aweme olelelako Yesu.—Mt. 2:19-22; 13:55; Lk. 2:39, 52.

Vuwoneka kuti Yosefe emwalila Yesu akaliyesegula njila yoluta kululu. Tetyo, Yosefe azaushiwe nonkhala na moyo pano pachalo. Anyinji azakwanishe kukumana naye nophunzila vinyinji kufumila kuli yove vokhuza chifukwa chichitisha yove na Mariya kupitilija mphela kunkhala ku Betelehemu pavuli pakuti Yesu wavyalika.