NKHANI YOPHUNZILA N.° 27
NYIMBO N.° 73 Tiyavyeni kunkhala otang’a ntima
Nkhalani otang’a ntima monga nimwenzele Zadoki
“Zadoki [enze] mulumbwana wamphamvu komasoti wotang’a ntima.”—1 Mbiri 12:28.
CHOLINGA CHANKHANI
Munkhani ino, tiwone mwachingatiyavyile chisanzo cha Zadoki kunkhala otang’a ntima.
1-2. Kansi Zadoki enzeŵani? (1 Mbiri 12:22, 26-28)
GANIZILANI chochitika ichi. Gulu ya analume opitilila 340.000 oungana pamozi kuti aike Davide kunkhala mfumu ya ntundu wonse wa Aisiraeli. Kwa masiku atatu, analume amene aŵa enkhala m’mitunthu yamyala kufupi naku Heburoni. Ove enzesekelela, kulaŵijana, komasoti kuimba nyimbo zotamanda Yehova mosangalala. (1 Mbiri 12:39) Pagulu ya ŵanthu amene awo penze mulumbwana muyakine zina yake Zadoki. Payakine ŵanthu anyinji aliyeziŵe kuti m’gulu yawo mwenze mulumbwana wamene uyo. Koma olo n’tetyo, Yehova echita vonse vofunikila kuti sewo tiziŵe kuti Zadoki enze pagulu yamene iyo. (Ŵelengani 1 Mbiri 12:22, 26-28.) Kansi Zadoki enze ŵani?
2 Zadoki enze wansembe ndipo enzekata ntchito pamozi na Nkulu wa ansembe Abiyatara. Mulungu epasasoti Zadoki nzelu zinyinji komasoti luso yomuyavya kumvwisha chifunilo cha Mulungu. (2 Sam. 15:27) Ŵanthu akafuna malangizo anzelu enzeluta kuli Zadoki. Yove enzesoti mwanalume wotang’a ntima. Munkhani ino, tikambilane ngako za nkhalidwe yake yamene iyi.
3. (a) Ndaŵa yanji atumiki a Yehova ofunikila kunkhala otang’a ntima? (b) Kansi tikambilane chinji munkhani ino?
3 M’masiku ŵano osilijila, Satana ali pankhondo pofuna kuwononga chikhulupililo chasu mwa Yehova kupambana kuvuli konse. (1 Pet. 5:8) Tetyo, tufunikila kunkhala otang’a ntima patuyembekezela kuti Yehova awononge Satana pamozi na chalo chake chiipa. (Sal. 31:24) Tiyeni tiwone njila zitatu zatingakonkhejele kutang’a ntima kwa Zadoki.
MUKOYAVYA PANTCHITO ZA UFUMU WA MULUNGU
4. Ndaŵa yanji ŵanthu a Yehova ofunikila kutang’a ntima kuti ayavye pa ntchito za Ufumu wa Mulungu? (Onani chithunzi.)
4 Monga ŵanthu a Yehova, tuyavya pantchito za Ufumu wa Mulungu na ntima wonse, koma nthawe zinyinji tufunikila kunkhala wotang’a ntima kuti tikwanishe kuchita vamene ivi. (Mat. 6:33) Mwachisanzo, tufunikila kutang’a ntima kuti tikokonkheja mfundo za Yehova komasoti kulalikila uthenga uweme wa Ufumu muli chino chalo chiipa. (1 Ates. 2:2) Komasoti ŵanthu pachalo chonse niwoyaŵikana ngako chifukwa cha nkhani zandale. Tetyo, tufunika kunkhala otang’a ntima kuti tipewe kuloŵelela munkhani komasoti m’mikangano yawo. (Yoh. 18:36) Ŵanthu anyinji m’gulu ya Yehova okumana na mavuto azachuma, kuniyatiwa, olo kuikiwa mudjeli chifukwa chosaloŵelela nkhani zandale kapena kunkhala nsodja.
Kansi muzachite tyani mukezewona ayanu aloŵelela nkhani zandale? (Onani ndime 4.)
5. Ndaŵa yanji Zadoki enzefunikila kutang’a ntima kuti ayavye Davide?
5 Sikuti Zadoki eluta ku Heburoni kuyakondwelela tyala kuikiwa kwa Davide monga mfumu. Yove eluta ku Heburoni ali na visulo komasoti wokonzeka kuniyata nkhondo. (1 Mbiri 12:38) Yove enzefunishisha kuluta kunkhondo pamozi na Davide noteteza Aisiraeli kuli adani ŵawo. Vuwoneka kuti Zadoki enzeve luso yoniyata nkhondo monga nsodja. Koma yove enze mwanalume wotang’a ntima ngako.
6. Kansi Davide epeleka chisanzo chotyani pankhani ya kutang’a ntima kuli Zadoki? (Salimo 138:3)
6 Kansi wansembe Zadoki ephunzilila kuni kunkhala wotang’a ntima ngako? Yove enzeziŵa ŵanthu anyinji amphamvu komasoti otang’a ntima. N’vosakaikisha kuti yove ephunzila kutang’a ntima kufumila kuli ove. Mwachisanzo, chisanzo cha Davide chakutang’a ntima ‘posogolela Aisiraeli kunkhondo’ chechitisha kuti Aisiraeli amuchilikize na ntima wonse. (1 Mbiri 11:1, 2) Nthawe zonse Davide enzedalila Yehova kuti amuyavye polimbana na adani ŵake. (Sal. 28:7; ŵelengani Salimo 138:3.) Zadoki ephunzilasoti kutang’a ntima kuli analume ayakine monga, Yehoyada pamozi na mwana wake Benaya wamene enze nsodja wankhondo, komasoti asogoleli ayakine amafuko 22 amene enzeyavya Davide. (1 Mbiri 11:22-25; 12:26-28) Analume onse amene aŵa enze osimikija ntima kuika Davide kuti ankhale mfumu yawo na kumuteteza.
7. (a) Kansi ni visanzo votyani vakutang’a ntima vamasiku ŵano? (b) Mokatijana na vidiyo, kansi mwaphunzilapo chinji pachisanzo cha mkwasu Nsilu?
7 Tufwana mphanvu komasoti tunkhala otang’a ntima tikaganizila visanzo va ŵanthu amene ochilikiza ulamulilo wa Yehova motang’a ntima. Mfumu yasu Khilisitu Yesu, ekana mwamphanvu kunkhala mbali ya ndale zamuli chino chalo cha Satana penze pano pachalo. (Mat. 4:8-11; Yoh. 6:14, 15) Yove nthawe zonse enzedalila Yehova kuti amupase mphamvu. Masiku ŵano, tilisoti na visanzo vinyinji va achilumbwana amene ekana kuloŵa usodja olo kutolamo mbali m’vochitika vandale. Tukulimbikisani kuti mukoŵelenga vakukumana navo pa jw.org.a
MUKOYAVYA ENEKWASU NA AKALONGOSI
8. Kansi nipanthawe yotyani yamene akulu angafunikile kutang’a ntima kuti ayavye enekwasu?
8 Ŵanthu a Yehova osangalala kuyavyana muyake na muyake. (2 Ako. 8:4) Koma olo n’tetyo, nthawe ziyakine tufunikila kutang’a ntima kuti tikwanishe kuchita vamene ivi. Mwachisanzo, panthawe ya nkhondo akulu oziŵa kuti enekwasu na akalongosi ofunikila kutang’ishiwa, kuyavyiwa, komasoti ofunikilasoti kupasiwa vakufunikila mwakuthupi olo mwauzimu. N’chifukwa chake akulu opeleka vinthu vofunika kuli enekwasu, olo kuti kuchita vamene ivi kungaike moyo wawo pangozi. (Yoh. 15:12, 13) Pankhani yamene iyi, ove okonkheja kutang’a ntima kwa Zadoki.
9. Mokatijana 2 Samueli 15:27-29, kansi Davide elamula Zadoki kuti achite chinji? (Onani chithunzi.)
9 Moyo wa Davide wenze pangozi. Mwana wake Abisalomu enze esimikija ntima kuti amulonde ufumu. (2 Sam. 15:12, 13) Davide enzefunika kuthawa mu Yerusalemu mokulumija ngako! Yove euja atumiki ŵake kuti: “Konzekani kamangu! Tiyeni tithaŵe, chifukwa paliye angapulumuke mmanja mwa Abisalomu.” (2 Sam. 15:14) Penze ima atumiki wake, Davide eziŵa kuti munthu muyakine ofunika asale kuti aziŵe mapulani ŵa Abisalomu. Tetyo, yove etumija Zadoki pamozi na ansembe ayakine kuti ajokele ntauni kuti akotumija mauthenga kuli Davide. (Ŵelengani 2 Samueli 15:27-29.) Ove enzefunika kuchita vinthu mochenjela ngako. Abisalomu enze munthu wankhanza komasoti wolikonda ndipo enzefunapaya atata ŵake ngawo-ngawo. Ganizilani tyala kuti sembe echita nawo tyani atumiki a Davide!
Davide epasa Zadoki utumiki woyofya ngako (Onani ndime 9.)
10. Kansi Zadoki pamozi na ayake emuteteza tyani Davide?
10 Davide esenga Zadoki pamozi na nshamwali wake wokhulupilika Husai kuti amuyavye kuziŵa vangachite. (2 Sam. 15:32-37) Husai enzefunika kuyopejela kuti ali kumbali ya Abisalomu nomupasa malangizo onena za vangachite poukila Davide, vamene sembe vipeleka mpata kuli Davide wokonzekela kuniyata nkhondo. Abisalomu pechimvwila malangizo a Husai, Husai eluta kuyaujako Zadoki na Abiyatara za nkhani yamene iyo. (2 Sam. 17:8-16) Pavuli pake, ove ewoneshesha kuti Davide aujiwe vokhuza mapulani ŵa Abisalomu. (2 Sam. 17:17) Moyavyiwa na Yehova, Zadoki pamozi na ansembe ayake echita mbali yofunika ngako kuti ateteze moyo wa Davide.—2 Sam. 17:21, 22.
11. Kansi tingakonkheje tyani kutang’a ntima kwa Zadoki poyavya enekwasu?
11 Kansi tingawoneshe tyani kutang’a ntima monga ni Zadoki tikasengewa kuti tiyavye enekwasu panthawe yovuta? (1) Mukomvwila malangizo. Pavochitika monga nivamene ivi, n’kofunika kupitilija kunkhala okatijana. Mukochita vinthu mokatijana na malangizo a ofesi ya nthambi ya m’chalo chanu. (Ahe. 13:17) Akulu ofunika kuŵelenga nthawe zonse malangizo onena za vangachite pokonzekela masoka, komasoti onena za vangachite pakachitika masoka. (1 Ako. 14:33, 40) (2) Mukochita vinthu motang’a ntima koma mochenjela. (Miy. 22:3) Mukoyamba mwaganiza mukaliyechita chinthu. Mukopewa vinthu vamene vingaike moyo wanu pangozi. (3) Mukodalila Yehova. Yehova ofuna kuti mwewo pamozi nenekwasu munkhale otetezeka. Yove angakuyavyeni kuti muyavye enekwasu paliye kuika moyo wanu pangozi.
12-13. Kansi muphunzilapo chinji pavechitikila Viktor na Vitalii? (Onani chithunzi.)
12 Ganizilani za Viktor na Vitalii, enekwasu aŵili otang’a mwauzimu amene enzepeleka chakulya na manzi kuli Akhilisitu ayawo ku Ukraine. Viktor enena kuti: “Tenzesakila m’malo aliwonse kuti tifwane chakulya. Nthawe zinyinji tenzekumvwa nfuti zulilila pafupi na sewo. Mkwasu muyakine epeleka chakulya cha mushopu yake ya vakulya. Chakulya chamene icho chiyavya ofalisa anyinji kuti apitilije kunkhala na moyo kwanthawe itali. Petenzelongela katundu muthilaki yasu, bomba yephulikila pafupi na sewo pansenga wamamita 20. Kwansiku yonse yamene iyo, newo nemupapatila Yehova kuti aniyavye kunkhala wotang’a ntima kuti nipitilije kuyavya ofalisa.”
13 Vitalii enena kuti: “Newo nenzefunika kunkhala wotang’a ntima ngako. Ulwendo wangu woyamba wetola ma awazi 12. Nepemphela kwa Yehova munjila monse.” Vitalii enze munthu wotang’a ntima koma enzesoti wochenjela. Yove enena kuti: “Nepitilija kupemphela kwa Yehova kuti aniyavye kunkhala wanzelu komasoti wolichefya. Nenzeyenda tyala m’misewu yovomejewa na boma na motoka yangu. Chikhulupililo changu chetang’a peniwona enekwasu na akalongosi okata ntchito mokatijana. Ove echosa vinyalala munsewu, eika pamozi vovwala vechisonkha ŵanthu, ndipo ayakine elongela katundu muthilaki nousiya m’manja mwa Viktor pamozi na newo.”
Panthawe iipa, mukochita vinthu motang’a ntima, koma mochenjela poyavya enekwasu (Onani ndime 12-13.)
PITILIJANI KUNKHALA OKHULUPILIKA KWA YEHOVA
14. Kansi tingakhuziwe tyani keno munthu watukonda waleka kutumikila Yehova?
14 Amozi mwa mayeselo ovuta ngako ŵatingakumane nawo, nipanthawe yamene wachibale olo nshamwali wasu wapa ntima waleka kutumikila Yehova. (Sal. 78:40; Miy. 24:10) Keno munthu wamene uyo mwenzemukonda ngako, vingakuvuteni ngako kuti mupilile. Davide na Zadoki enzefunikasoti kupilila mavuto monga ni amene aŵa.
15. Ndaŵa yanji Zadoki enzefunikila kutang’a ntima kuti apitilije mphela kunkhala wokhulupilika kwa Yehova? (1 Mafumu 1:5-8)
15 Zadoki epitilija mphela kunkhala wokhulupilika kwa Yehova muyake wapantima Abiyatara pechisankha kunkhala wosakhulupilika. Vamene ivi vechitika kumapeto kwa ufumu wa Davide. Davide wasala patontho kufwa, mwana wake Adoniya enzefuna kutola ufumu, olo kuti Yehova enzefuna kuti Solomo ankhale mfumu mmalo mwa Davide. (1 Mbiri 22:9, 10) Abiyatara esankha kunkhala kumbali ya Adoniya. (Ŵelengani 1 Mafumu 1:5-8.) Mwakuchita vamene ivi, Abiyatara ewonesha kuti niwosakhulupilika osati kuli Davide yeka, komasoti kwa Yehova! Kansi munganiza kuti Zadoki ekhumudwa kufwika pani na chisoni chenze nacho? Kwavyaka pafupi-fupi 40, yove pamozi na Abiyatara enzekatila ntchito pamozi monga ansembe. (2 Sam. 8:17) Ove enze pamozi penzenyamula “Likasa ya Mulungu wachendi.” (2 Sam. 15:29) Onse aŵili echilikiza Davide monga mfumu yawo ndipo echita vinthu viyakine vinyinji potumikila Yehova.—2 Sam. 19:11-14.
16. Kansi n’chinji chemuyavya Zadoki kunkhala mphela wokhulupilika?
16 Olo kuti Abiyatara echita vinthu mosakhulupilika kwa Yehova pechisankha kuukila Davide, Zadoki epitilija mphela kunkhala wokhulupilika kwa Yehova. Chiŵembu cha Adoniya pechiziŵika, Davide esankha Zadoki, Natani, na Benaya kuti akazoze Solomo kunkhala mfumu. (1 Maf. 1:32-34) Kukatijana na atumiki okhulupilika a Yehova, monga mneneli Natani komasoti ŵanthu ayakine amene enzechilikiza Mfumu Davide, kwemuyavya Zadoki kuti ankhale wotang’a ntima ngako. (1 Maf. 1:38, 39) Solomo pechinkhala mfumu, “esankha wansembe Zadoki kuti aloŵe m’malo mwa Abiyatara.”—1 Maf. 2:35.
17. Kansi mungakonkheje tyani Zadoki keno muyanu wamukonda waleka kutumikila Yehova?
17 Kansi mungamukonkheje tyani Zadoki? Keno muyanu wapantima wasankha kuleka kutumikila Yehova, muwonesheni Yehova kuti nimwe okhulupilika kuli yove. (Yos. 24:15) Yehova azakupaseni mphamvu zamufunikila nokuyavyani kunkhala otang’a ntima. Yehova otembeja kukhulupilika kwanu ndipo azakudaliseni chifukwa cha vamene ivi.—2 Sam. 22:26.
18. Kansi mwaphunzilapo chinji pa vechitikila Marco na Sidse?
18 Ganizilani za chisanzo cha Marco na mwanakazi wake Sidse, amene ŵana ŵawo aŵili akulu-akulu anakazi eleka chonadi. Marco enena kuti: “Munthu uŵakonda ngako ŵana ŵako kufumila pansiku yovyalika. Unkhala wokonzeka kuchita chilichonse kuti uŵateteze kuvinthu vingaŵawononge. Chifukwa cha vamene ivi, ove akasankha kuleka kutumikila Yehova, ntima uŵaŵa ngakosoti.” Yove epitilija kulaŵila kuti: “Koma Yehova wankhala otiyavya kuti tipilile. Yove wankhala owoneshesha kuti newo nikafoka mwanakazi wangu niwotang’a, ndipo yove akafoka, newo nine wotang’a.” Sidse eyangijila soti kuti: “Sembe tiliyekwanishe kupilila kuti Yehova aliyetipase mphamvu zetenzefunikila. Nenzelimbana na maganizo akuti newo niye wophoniya, tetyo nemufotokozela Yehova mwenenzemvwila. Pakaliyepita nthawe itali, kalongosi muyakine wamene nenzemuwonalini kwavyaka vinyinji, ewela nonikata pachipikiti uku onilolesha pamenso, ndipo eniuja kuti: ‘Sidse, kumbukila kuti niwewolini wechitisha kuti vamene ivi vichitike!’ Moyavyiwa na Mulungu, newo nekwanisha kupitilija kutumikila Yehova.”
19. Kansi mwasimikija ntima kuchita chinji?
19 Yehova ofuna kuti atumiki ŵake onse ankhale otang’a ntima monga ni Zadoki. (2 Tim. 1:7) Koma olo n’tetyo, yove ofunalini kuti tikodalila mphamvu zasu. Mulungu ofuna kuti tikodalila yove. Tetyo, mukakumana na vinthu vofunika kuti munkhale otang’a ntima, mukomusenga Yehova. Mukokhulupilila kuti yove azakuyavyeni kunkhala wotang’a ntima monga nimwenzele Zadoki!—1 Pet. 5:10.
NYIMBO N.° 126 Nkhalani menso, nkhalani otang’a nkhalani amphamvu
a Lolelani vidiyo pa jw.org yakuti Ndaŵa yanji Akhilisitu achendi ofunikila kutang’a ntima kuti—Osati aloŵelele ndale?