Dipewu tsa Mathomo tsa Mmušo di Segele Byang ku Portugal

MO SEKEPE se kene se kakola ke maphoto se bakiye Yuropo, ye mongwana ga bo ke mo ba kalamme, ye ba reng ke George Young, o šupetsiye a kgodwiye ka tso a di butsiyeng batho ku botala ka ditaba tsa Mmušo ku Brazil.a Mara ho leyeto le kene le ya mahlong, Mogageru Young o yye a thomisa go nagana ka matla ka tšhomo yage ya nyuwane—ya gore asanka ya berekiwa ya ku Spain le Portugal. Mo a segela gana hala, o yye a lukisa ditaba a nyaka gore Mogageru J. F. Rutherford a tle a beye dipolabolo tsa Baebele le go sabalatsa 300 000 ya diphephane!

Mo a segela Lisbon mo dihlare di thomisa go hloga ka 1925, Mogageru Young o krayye go phenduganne. Mmušo wa gana hone wa 1910 ke mo wo yitseri ye a lawolang a tloge setulong ke mokane wa yamoga le Kereke ya Khatolika matla. Batho ba yye ba lokologa ka matlanyana ga naga yone, mara ke mo go dunghegiye ga poleke yonone.

Ngwaneru Young ke mo a kgopele Ngwaneru Rutherford gore a tle a beye polabolo, byalo mmušo wo yye wa ntsha molawo wa go gatelela wo ke mo o kutšetsela ke ba sesole. Mabhalane wa Mokgahlo wa Baebele wa Britain le Mafase ya ka Tawong o yye wa sebela Mogageru Young gore o nyoko phigisiwa ka matla. Mara Mogageru Young o yye a fo kgopela go berekisa kamara ya go jimela ga yona ya Sekolo sa Gedimo sa Camões, nnete ba yye ba mo neya!

Di-13 tsa May di yye tsa segela—letšatši lela la gore Mogageru Rutherford a tl’le tšhutiseng. Ke mo a yemele ke batho ba go tlala ka matla! Ne go yye gwa mamaretsiwa maphephe dintlong tsa mehlobohlobo gwa ngwadiwa le dikuranteng gore go nyoko ba le polabolo ya batho ka moka ya gore, “So o ka ga se Makang Gore o Thogo Phela Lefaseng go ya go Yye.” Ba dikereke bo ba phigisang ba yye ba taboga ba ngwala hlogotaba kuranteng ya bona gore bo ba balang ba pasope, go na le “maporofeta ya matsaka.” Mo gheyiting ya poleke ya go jimela, bo ba go phigisa ke mo ba yemme ba kene ba phakisa batho diphephane tsa gore ba sa theetsele tso di tšhutisang ke Mogageru Rutherford.

Mara go yye gwa tla 2 000 ya batho, ba bangwana 2000 ya bona ba yye ba ro ba kgopela gore ba sologe ka taba la gore ne go šele go tlele. Ba bangwana bo ne ba di nabela ka matla go theetsela ba yye ba tlemelela ditepisi ka ho nthoko ga kamara ya go jimela ke mokane ba kalama tsona gore ba thogo theetsela; ba bangwana ba dula ga dilo tsela tsa go jima ka tsona.

Go yye gwa sinyega di soko ya kgole. Batho bala ba go phigisa ba yye ba thomisa go sinyanya ditulo ba kene ba rasanya. Mara Mogageru Rutherford a fo ba nabo gabutši, o yye a fo kalama gedimo ga tafola gore batho ka mokana ga bona ba thogo mo kwa. Mo a šele a fetsiye—thina le gare ga bošego—batho ba go teya ka ku ga 1 200 bo ba jaboleleng ditaba tsowa ba yye ba šiya mabitso ya bona le dinombhoro gore ba tle ba ba romele dipuku tsa go bolabola ka Baebele. Ka motshwana wa gona ka bošego, kuranta ya O Século ke mo yi na le hlogotaba ya go bolabola ka tso di tšhutisiyeng ke Mogageru Rutherford.

Ka September 1925, go yye gwa thomisa go ba le Sewokamelo ka mmolabolo wa Sepotokisi sa Portugal. (Tsa Sepotokisi sa Brazil ke mo di šele di na di le gona.) Ka nako yonone, Virgílio Ferguson wa ku Brazil ke mo go le ye mongwana wa Ba go Tšhuta Baebele, o yye a lukisa tsa go rorela Portugal gore a ye gelepa ka mmereko wa Mmušo. O yye a bereka le Mogageru Young ga ofisi ye nngwana ye nyananyana ya Ba go Tšhuta Baebele ku Brazil. Go se botala, Virgílio o yye a sepela le mosadi wage ye ba reng ke Lizzie, ba ye gahlana le Mogageru Young fote. Mogageru Ferguson o segele ka nako ya gabutši ka taba la gore Mogageru Young ke mo a le thina le go ya ga dipoleke tse dingwana gore a ye tšhomayela gona, go gahlanisa le Soviet Union.

Mo sesole sa gana hone se re go be le mmušo wa go lawola ke mokgahlo ka wwoši hala Portugal, ra phigisiwa go baba. Mogageru Ferguson o yye a šišimala ke mokane a leketsa go pasopa bo ne ba le gonanyana ga Bo ba Tšhutang Baebele, a ro thega le mmereko wa bona. O yye a butsisa gore ba ka mo dumelela mo a ka berekisa mutši wage gore ba tshwarele megahlano gona. Ka October 1927, ba yye ba re ka pelo ye tšhwewu.

Ka mongwaga wa mathomo wa mmušo wone wa go lawola wo ntoši, batho ba go segela gana hala ga 450 ba ku Portugal ba yye ba ngwadisa gore ba thogo kraya Sewokamelo. Go tokegela gana hone, lentsu la nnete le yye la sabalatsiwa ka diphephane le dipukwane, la segela le mo ditaba tsa rune di soko bang di segela gona Mmušong wa Mapotokisi—Angola, Azores, Cape Verde East Timor, Goa, Madeira le Mozambique.

Mo go šele go ya mafelelong ya bo-1920, morene mongwana wa Lepotokisi wa go tinyanafatsa wa gore o bereka diteyining ye ba reng ke Manuelda Silva Jordão, o yye a segela Lisbon. Nakwela a sa dula Brazil, o yye a kwa polabolo ya Mogageru Young. Ke mo a di kwele gore yone ke nnete byalo a di nyaka ka matla go gelepa Mogageru Ferguson gore ditaba tsowa di segelele batho ba go tlala ka matla. Manuel o yye a tseya bošupatsela gore a thogo maka ka mokgonone. Mo dilo ka mokana ga tsona tsa go phrintha le go sabalatsa dipuku tsa go bolabola ka Baebele di šele di le gabutši, phutego ya gore ke mo go sa le ya nyuwane ya ku Lisbon yi yye ya gola ka go yakgoswa!

Ka 1934, Mogageru Ferguson le mosadi wage ke mo ba tshwanele ba sologe ba ye Brazil. Mara, dipewu tsa nnete ke mo di šele di gašiwwe. Gana hone go sa bifiye go yitsane ku Yuropo ka nako tsa Ntwa ya Mutšing wa Spain Ntwa ya Bobedi ya Lefase, mogoba wela wa go tshepega wa magageru wa ku Portugal o yye wa ya mahlong o ngangarele dinnete. Ke mo ba na ba fisa ga tso tsa Modimo, mara ka 1947 mo go segela morumiwa wa mathomo wa go tšwa Gilead ye ba reng ke John Cooke, ba napa ba ro dura mong go dura. Ka nthago ga hone, batšhomayedi ba Mmušo ba yye ba yeketsega ba sa fetse. Le nakwela mmušo o rakela Dihlatse tsa Jehova ka 1962, ba yye ba fo yeketsega ba yeketsegiye. Ka December 1974 ho Dihlatse tsa Jehova ba thomisa go di tšiba go ya ka molawo, ke mo go šele go na le 13 000 ya batšhomayedi ga naga yoneng.

Lekgono, bo ba tšhomayelang ditaba tsa go bafala tsa Mmušo wa Modimo ba teya ka ku ga 50 000, le ga dipoleke tse dingwana tsa gore di dukulugiye ke lewatle ga gore go bolabodiwa Sepotokisi, go gahlanisa le Azores le Madeira. Ga batšhomayedi bone lekgono, bo ba yyeng ba theetsela polabolo ya Mogageru Rutherford ka 1925 go šele go le bokokwane wa bokokwane.

Re leboga Jehova le magageru yala ya ku nthago ya go tshepega, ba gore ba yye ba šišimala ba yeta mahlong mmereko wowa wa go ba ‘malata ya go botsa ditšhaba ka Kreste Jeso.’—Maroma 15:15, 16.—Tso re di wunyulliyeng ku Portugal.