HLOGOTABA YA GO TŠHUTIWA 8
Lelekisana le go Beba Gore o Thogo Lwa le Mona
“Tla re lelekisaneneng le dilo tsa go maka gore re bebe le dilo tsa gore di yagisa ba bangwana.”—MRM. 14:19.
KOŠA 113 Go Beba ga Rune
GO FO LEKISIWAa
1. Mona wo makiye gore gabo Josefa go be byang?
JAKOBO, ke mo a nyaka barwayi bage ka mokana ga bona ka matla, mara mo go le Josefa wa gore ke mo a na le 17 ya mengwaga ke mo a mo nyaka tsa nkare ke moka. Tsotsone di yye tsa tshwara bobhuti ba Josefa ka mokgo mang? Ba yye ba thomisa go mo jela mona, ke mokane ba mo hloya. Josefa ke mo a sa sinya selo, sa gore se ka šinya se maka gore bobhuti bage ba mo hloye. Mara, ba yye ba mo rekisa gore go be lebhantiti ke mokane ba botsa papa bona matsaka ya gore morwayi wage wa gore o mo nyaka ka matla o bolayye ke sebata. Go ba le mona go makiye gore go beba mo ne go le gona gabo Josefa go šaše fote ba kwisiye le papa bona go baba ka matla.—Gen. 37:3, 4, 27-34.
2. Magalata 5:19-21 yi re ke ntaba mona wo le kotsi?
2 Ka ho Baebeleng, monab wo badiwa ga letheto la “mebereko ya nama” ya gore ya bolaya fote yi ka maka motho gore a sa kene ga Mmušo wa Modimo. (Bala Magalata 5:19-21.) Ga go tlala mona ke wona wo makang gore motho a be le mekgwa ya nkare ke tšhefu ya go tshwana le go garatsa, go kwana le dintwa le go dulela go kukumusa dikana.
3. Re nyoko bolabola ka ying ga hlogotaba yowa?
3 Tso bobhuti ba Josefa ba di makiyeng di šupetsa gabutši gore mona wo ka sinya senghana fote wa maka gore go beba mo ne go le gona ka gaye go šaše. Le mo re ka sa tsoge re makiye tso bobhuti ba Josefa ba di makiyeng, mara nnete ke gore ka mokana ga rune a ra yenela fote dipelo tso tsa rune di tlele bošakašakane. (Jer. 17:9) Nka taba lo ka dinako tse dingwana re ka tikwang re jelasela ba bangwana. Tla re boneneng ye mengwana ya mešupetso ya ka ho Baebeleng yo yi ka re gelepang gore re di bone gore re ka maka king gore mokgwa wa go ba le mona wo thomise go naama ka ho dipelong tsa rune. Ke mokane re nyoko bolabola ka tso re ka di makang gore re lwe le mokgwa wa go ba le mona re boye re yetise go beba mahlong.
KING SO SE KA MAKANG GORE MOTHO A BE LE MONA?
4. Ke ntaba Mafilisita ma yye ma jela Isaka mona?
4 Dilo tsa majabajaba. Isaka ke mo go le monna wa gore ke mo a ghannye fote Mafilisita ke mo ma mo jela mona ga tso ne a le natso. (Gen. 26:12-14) Ba yye ba fatela didiba tso Isaka ne a di tshepiye gore a thogo neya dipholwane tso ne a di ruwwe meetši. (Gen. 26:15, 16, 27) Go fo tshwana le Mafilisita, batho ba bangwana lekgono ba jela ba bangwana mona ka taba la gore ba na le dilo tsa go tlala tsa majabajaba tsa go phala tsa bona. Ba nyaka dilo tsa ba bangwana fote ba ba yamoga le tso ba nang natso.
5. Ke ntaba bo ba go yeta mahlong ba sedumedi sa Sejuda ne ba jela Jeso mona?
5 Mo batho ba go tlala ba kwana ka matla le motho ka taba la tso a di makang. Ba go yeta mahlong ba sedumedi sa Sejuda ba yye ba jela Jeso mona ka taba la gore batho ba go tlala ke mo ba mo nyaka ka matla. (Mat. 7:28, 29) Jeso ke mo a maka tso Modimo a di nyakang fote ke mo a tšhutisa nnete. Le mo go le sone, bobone ba go yeta mahlong ba sedumedi ke mo ba bolabola letsaka la mafelelo ba boya ba sinya Jeso lebitso. (Mar. 15:10; Joh. 11:47, 48; 12:12, 13, 19) King so re ka se tšhutang ga taba yowa? Di nyaka re lwe ka matla gore re sa tikraye re jelasela magageru ya mangwana ka ho phutegong, mo ma nyakiwa ka matla go phala rune ka taba la mekgwa ya wona ya gabutši. Mara di nyaka re leketse ka matla go yekisela tsa gabutši tso ba di makang.—1 Makor. 11:1; 3 Joh. 11.
6. Diyoterefe o šupetsiye ka ying gore o na le mona?
6 Mo ye mongwana a neyiwa mebereko ka ho phutegong. Ka nako tsa mapostola, Diyoterefe ke mo a jela mona bo ba yetang phutego ya Sekreste mahlong. Ke mo “a nyaka go ba ga mayemo ya mahlong” ga bo ne ba le ka phutegong, byalo o yye a thoma go bolabola matsaka ka Johane wa lepostola le ka magageru ya mangwana ka ho phutegong a makela gore ba sa sa ba tseyela hlogong. (3 Joh. 9, 10) Le mo re ka sa make tso Diyoterefe a di makiyeng, mara o ka kraya re thomisa go jelasela mogageru ye a neyiwang mmereko wa gore ne re nagana gore o nyoko neyiwa rune, ka matla matla mo re tikwa gore le rune re ka kgona go wo maka go tshwana naye kela go mo phala.
Dipelo tsa rune di tshwana le mobu, fote mekgwa ya gabutši yi tshwana le mabhlomu ya go bafala. Mara mona wo tshwana le ngwere ya gore yi na le tšhefu. Mona wo ka maka gore mekgwa ya gabutši yo re leketsang go ba nayo ya go tshwana le go kwa re nyaka ba bangwana, go kwela ba bangwana go baba le go tshwara ba bangwana gabutši yi sa bonale (Lebelela serele 7)
7. Mona wo ka re maka ying?
7 Mona wo tshwana le ngwere ya gore yi na le tšhefu. Mo ngwere ya mona yi šele yi midiye ka ho dipelong tsa rune, di ka fo sa be lula go yi tomola. Mo motho a na le mona, tsotsone di ka maka gore go ba le magetla le go tinaganela a ntoši go nape go ro topela. Go fo tshwana le mo ngwere yi maka gore lebhlomu le sa gole gabutši kela le kwaritšele, mona le wona wo ka maka gore re šitege go ba le mekgwa ya gabutši, ya go tshwana le go kwa re nyaka batho ba bangwana, go kwela ba bangwana go baba le go ba le pelo ye butši. Mo re thoma go bona mona wo mela ka ho dipelong tsa rune, di nyaka re yakgoswe re wo tomola. Re ka maka byang gore re lwe le mona?
TINYANAFATSE FOTE O KWE O YENELE KA TSO O NANG NATSO
Re ka maka byang gore re lwe le mona wa nkare ke ngwere? Mo re gelepiwa ke moya wa go hlawolega wa Modimo, re ka tomola mona ka ho dipelong tsa rune ke mokane ra gaša go tinyanafatsa le go kgotsofala ka tso re nang natso (Lebelela direle 8-9)
8. Ke mekgwa yifeng yo yi ka re gelepang gore re lwe le mona?
8 Mo re le batho ba go tinyanafatsa fote re yenele ka tso re nang natso re ka kgona go lwa le mokgwa wa go ba le mona. Mo re na le mekgwa yowa ya gabutši, mona wo ka sa ro kraya ga go mela. Go tinyanafatsa go nyoko re gelepa gore re sa tsoge re titseyele gedimo. Motho wa go tinyanafatsa aa nagane gore ke yene a tshwaneleng go kraya dilo go phala ba bangwana. (Magal. 6:3, 4) Motho wa gore o kgotsofele ka tso a nang natso aa titshwanisi le ba bangwana. (1 Thim. 6:7, 8) Mo motho wa gore o tinyanafatsiye, a yenele ka tso a nang natso fote a bona ye mongwana a neyiwa se sengwana, o jabola naye.
9. Magalata 5:16 le Mafilipi 2:3, 4 di re moya wa go hlawolega wo nyoko re gelepa go maka ying?
9 Di nyaka re be le moya wa Modimo wa go hlawolega gore re kganele kgole le mona le go re gelepa gore re be batho ba go tinyanafatsa fote re tikwe re kgotsofele ka tso re nang natso. (Bala Magalata 5:16; Mafilipi 2:3, 4.) Moya wa Jehova wa go hlawolega wo ka re gelepa gore re tipombhole ka ku tengteng gore re thogo bona tso re di naganang le go bona gore re tšhofa king mo re maka dilo. Mo Modimo a re gelepa, re ko thogo lesetsa go fo tikwa ka mokgwa wa gore a yi wona le go dulela go nagana dilo tsa go sa yagisi ke mokane re be le mekgwa ya gabutši. (Pis. 26:2; 51:10) Lebelela tso di makegeleng Moše le Pawulo, banna ba gore ba kgonne go lwa le mona.
Mosogana wa Leisrayele o tabogela ga Moše le Jošuwa gore a ye ba botseng gore banna ba bangwana ka babedi mo ga Maisrayele ba maka dilo tsa go tshwana le tsa baporofeta. Jošuwa o kgopela Moše gore a kgale banna bone, mara Moše wa gana. Byalo, o botsa Jošuwa gore o jabolele taba ya gore Jehova o neyye banna bone ka babedi moya wage wa go hlawolega. (Lebelela serele 10)
10. Ke seyemo sefeng so ne se ka maka gore Moše a be le mona? (Lebelela sethombhe sa ka tawong.)
10 Moše ke mo a lawola dilo tsa go tlala ga batho ba Modimo, mara a sanka a rakela ba bangwana gore le bona ba neyiwe matšhika ya go lawola. Mo re beyisa, Jehova o yye a tseya moya wo mongwana ga Moše ke mokane a wo pomela mogoba wa bagolo ba Maisrayele ba gore ke mo ba yemme ga letente lo go gahlanediwang ga lona. Ka nthagonyana ga mone, Moše o yye a di kwelela tsa gore bagolo ba bangwana ba gore ne ba se šiyo ku letenteng lo go gahlanediwang ga lona le bona ba krayye moya wa go hlawolega, ke mokane ba thomisa go titshwara go tshwana le ba go porofeta. King so a yyeng a se maka mo Jošuwa a mmutsisa gore ayitsano a ye a botse bagolo baala ka babedi gore ba lesetse mmereko wone? Moše a sanka a jelasela bagolo bowa mo Jehova a thomme go ba berekisa. Mara ke mo a tinyanafatsiye fote a jabola nabo mo ba neyiwwe mmereko wa go porofeta. (Dip. 11:24-29) King so re ka se tšhutang ga Moše?
Bagolo ba Makreste ba ka yekisela Moše ka mokgo mang ga taba ya go tinyanafatsa? (Lebelela direle 11-12)c
11. Bagolo ba ka yekisela Moše ka mokgo mang?
11 Mo nkare ke wene mogolo, ayitsano ba yye ba go kgopela gore o tšhutise ye mongwana ka ho phutegong go maka mmereko wa gore wene wo kwana nawo ka matla? Mo re beyisa, o ka fo ba o kwana le go sipidisa mogahlano wa Sewokamelo beke ye nngwana le ye nngwana. Mara mo nkare o tinyanafatsiye go tshwana le Moše, di ka sa go hlupi mo ba go kgopela gore o tšhutise mogageru ye mongwana mmereko wone, gore mo go-ya-go-ya le yene a thogo tšiba ka mokgo a tshwaneleng go maka mmereko wone. Mara di ko go jabodisa ka matla go nyaka go gelepa mogageru.
12. Makreste ya go tlala lekgono ma šupetsa ka ying gore ma kgotsofele ka tso ma nang natso fote ma tinyanafatsiye?
12 Lebelela seyemo se sengwana sa gore magageru ya mangwana ya gore ma šele ma gudiye ma gahlana naso. Ma fetsiye mengwaganyana ma kene ma maka mmereko wa go ba mohlakanisi wa mogoba wa bagolo. Mara mo ma segela ga 80 ya mengwaga ma lesetsa mmereko wone ma sa tšhofe ke motho. Bapotulugi ba gore ba segele ga 70 ya mengwaga ba lesetsa mmereko wo ne ba wo maka ba sa tšhofe ke motho ke mokane ba yamogela go ya go maka mmereko wo mongwana ga tso tsa Modimo. A yi botala magageru ya go tlala lefaseng ka mokana ga lona ya gore ke mo ma bereka Bethele ma yye ma thoma go romediwa tšhomong. Magageru yawa ya banna le ya basadi ya go tshepega a maa kwatela magageru ya ma makang mmereko wo ne ma tlwayele go wo maka.
13. Pawulo ne a ka maka king gore a kwe a jelasela 12 ya mapostola yala?
13 Pawulo wa lepostola ke ye mongwana wa gore re ka kopisela gage ga taba ya go fo tikwa o yenele fote o tinyanafatsiye. Pawulo a sanka a lesetsa mona wo mela ho gage. O berekiye ka matla ga mmereko wa go tšhomayela, mara o šupetsiye gore o tinyanafatsiye mo a re: “Nna yene ke tla ku motšobong ga mapostola, fote a di ntshwanele tsa gore ba re ke nna lepostola.” (1 Makor. 15:9, 10) Mapostola 12 ya wona ke mo ma latelela Jeso nakwela a le ho lefaseng, mara Pawulo wa lepostola a sanka a ba Mokreste go segela mo Jeso a kgwa a boya a tsusiwa. Le mo yi le gore Pawulo ka nthagonyana o yye a kgetiwa gore go be “lepostola la ditšhaba,” mara a sanka a badiwa ga mapostola ya Jeso 12 ya wona. (Mrm. 11:13; Meber. 1:21-26) Pawulo a sanka a jelasela 12 ya mapostola yala ka taba la gore ke mo go le banghana ba bagolo ba Jeso, mara o yye a fo dula a kgotsofele ka tso yene a nang natso.
14. Mo nkare re kgotsofele ka tso re nang natso fote re tinyanafatsiye, re ko maka ying?
14 Mo re yenele ka tso re nang natso fote re le batho ba go tinyanafatsa, re ko tshwana le Pawulo ra boya ra šupetsa gore re hlompa bo Jehova a ba neyyeng matšhika ya go lawola. (Meber. 21:20-26) O makiye gore go be le bagolo ba gore ba yeta mahlong phutego ya Sekreste. Le mo ba sa felegelela, Jehova o ba tseya go le “banna bo re neyiwweng bona.” (Maef. 4:8, 11) Mo re hlompa banna bo ba kgetiwweng re boya re latelela tso ba re botsang tsona re tinyanafatsiye, re ko dula re le thina ga Jehova ke mokane ra jabolela go ba le magageru ya Makreste ya gore ma bebiye.
‘LELEKISANA LE DILO TSA GO MAKA GORE O BEBE’
15. King so re tshwaneleng go se maka?
15 Go beba go ka sa duli go le gona mo nkare re lesetsa mona wo kgana ka rune. Re tshwanele re tomole ngwere ya mona ka ho dipelong tsa rune fote re sa yi gaše ga batho ba bangwana. Re tshwanele re make dilo tsowa gore re thogo šupetsa gore re theetsela Jehova ga taba ya gore re “lelekisaneneng le dilo tsa go maka gore re bebe le dilo tsa gore di yagisa ba bangwana.” (Mrm. 14:19) King so gabutšibutši re ka se makang go gelepa batho ba bangwana go lwa le taba ya go ba le mona, fote re ka maka byang gore re dule re bebiye?
16. Re ka gelepa ba bangwana byang gore ba sa be le mona?
16 Mekgwa ya rune le dilo tso re di makang di ka kutšetsela ba bangwana. Lefase le nyaka gore re ‘kganyise’ dilo tso re nang natso. (1 Joh. 2:16) Mara mokgwa wone wo maka gore ba bangwana ba thomise go ba le mona. Re ka maka gore ba bangwana ba thomise go ba le mona mo re ka fo dulela go bolabola ka dilo tso re nang natso kela ka tso re nyakang go di reka. Ka mokgo re titshwarang ka gona ga mmereko wo re neyiwweng wona ka ho phutegong go ka maka gore ba bangwana ba thomise go ba le mona. Mo re dulela go bolabola ka mmereko wo re neyiwweng wona ka ho phutegong, re ka maka gore ba bangwana ba thome go ba le mona. Mara, mo re šupetsa gore ba bangwana re ba nyaka tsa mannete fote re ba thanaka ka dilo tsa gabutši tso ba di makang, re ko ba re maka gore ba tikwe ba yenele ka tso ba nang natso fote re maka gore re dule re le selo ka ssoši re boya re maka gore go beba go dule go le gona ka ho phutegong.
17. Bobhuti wa Josefa ba kgonne go maka ying fote ke ntaba?
17 Re ka di kgona go hlula mona! Nagana fote ka bobhuti ba Josefa. Mo go šele go fitiye mengwaga ba makiye Josefa lešidi ba yye ba boya ba hlakana naye ku Egepita. Mo Josefa a soko bane a botsa bobhuti wage gore ke yene mang, o yye a leketsa go bona gore ayitsano ba tšhentšhiye. O yye a lukiselela tsa go ja ke mokane a neya ngwanagabo wa mošomanyana ye ba reng ke Benjamini tsa go ja tsa go tlala go phala bobhuti wage. (Gen. 43:33, 34) Mara a go na mo go šupetsang nkare bobhuti wage ba yye ba jelasela Benjamini. Le mo go le sone, ba yye ba šupetsa gore ba kwela ngwanagabo le papa bona ye ba reng ke Jakobo. (Gen. 44:30-34) Ka taba la gore bobhuti wa Josefa ba yye ba lesetsa mona, ba di kgonne go maka gore go bebe fote. (Gen. 45:4, 15) Byalo, mo re tomola mokgwa wo mongwana le wo mongwana wa go sipidisana le mona, re ko thogo maka gore mitši ya rune le phutego ya rune di dule di na le go beba.
18. Jakobo 3:17, 18 yi re king so se nyoko makegang mo re maka gore go beba go dule go le gona?
18 Jehova o nyaka gore re lwe le mona ke mokane re make gore go beba go sa fele. Di nyaka re karakare gore re thogo maka dilo tsowa ka dipedi. Ka mokgo go bolabodiwweng ka gona ga hlogotaba yowa, re thogo di bona gore ka mokana ga rune re fela re jelasela ba bangwana. (Jak. 4:5) Fote re phela lefaseng la gore le kutšetsela batho gore ba be le mona. Mara mo re tšhuta go tinyanafatsa, re kgotsofatsa ke tso re nang natso fote re le batho ba go leboga, tsotsone di nyoko maka gore re sa be le mona. Byalo, re ko thogo maka gore go beba go ye mahlong go le gona ke mokane sosone sa maka gore re dule re na le mekgwa ya gabutši.—Bala Jakobo 3:17, 18.
KOŠA 130 Le sa Tshwarane ka Pelo
a Mokgahlo wa Jehova wo na le batho ba gore ba bebiye ka matla. Mara mo re ka fo lesetsa mona wo kgana ka rune, wo nyoko maka gore re sa sa beba. Ga hlogotaba yowa, re nyoko bolabola ka dilo tso di makang motho gore a be le mona. Fote re nyoko bona ka mokgo re ka lwang le mokgwa wowa wa go befa le gore re ka maka byang gore re fo dula re bebiye.
b HLATOLLO YA LENTSU: Baebele yi hlatolla gore mona wo maka gore motho a nabele dilo tsa ba bangwana fote wo maka gore a nyake go ba yamoga dilo tso ba nang natso.
c DIHLATOLLO TSA SETHOMBHE: Mo bagolo ba tshwere mogahlano wa bona, ba kgopela mogolo wa gore o šele a tsofele wa gore o gapa mogahlano wa Sewokamelo gore a tšhutise mogolo wa gore o sa tiyelele mmereko wone. Le mo mogolo wa gore o šele a tsofele a jabolela go maka mmereko wone, o yamogela ka matsogo ka mabedi taba ya gore bagolo ba mo kgopele gore a šupetse mogageru ye mongwana dilo tso a tshwaneleng go di tseyela hlogong mo a kene a gapa mogahlano wa Sewokamelo le go mo thanaka mo a kene a maka dilo gabutši.