Ditodi tsa Sepukwane sa Mogahlano wa Maphelelo le Matšhomayelelo
APRIL 13-19
MAKOLWANE KA TENG GA LENTSU LA MODIMO | GENESI 31
“Jakobo le Labhane ba Maka Kano ya Gore ba Nyoko Phidisana ka go Beba”
(Genesi 31:44-46) Byalo tlang nna le wene re make senghana, fote se nyoko ba mošupetso segareng ga rune.” 45 Byalo Jakobo a tseya letlapa a le yemisa. 46 Ke mokane Jakobo a re ga bo bhuti bage: “Kotelaneng matlapa!” Ke mokane ba tseya matlapa ba maka ndhundhuma. Mo ba fetsa ba jela tsa go ja ga yona.
it-1-E 883 ¶1
Ghalidi
Labhane le Jakobo ba makiye senghana ka go lukisa tso ne ba sa kwane ga tsona ba bebiye. Go tokegela hone, Jakobo o yye a yemisa letlapa ke mokane a botsa “bo bhuti” bage gore ba make ndhundhuma ya matlapa, mohlomongwana ya go yema nkare ke tafola, ba jela tsa go ja tsa senghana ga yona. Ke mokane, Labhane a reya poleke yone ka ndhundhuma yone, a re ke “Jeghasahadutha” ka Searamo kela Sesiriya mara Jakobo a re ke “Ghalidi” ka Seheberu. Labhane a re: “Ndhundhuma yowa [Heb., gal] ke mošupetso [Heb., ʽedh] segareng ga ka le wene go tlugisela lekgono.” (Gen 31:44-48) Ndhundhuma yone (le letlapa la go yemisiwa) ke mo go le mošupetso ga bo ba fetang ka pata. Go fl’o ba ka mokgo temanyana 49 yi hlayyeng ka gona gore “Sewokamelo [Heb., mits·pahʹ],” sowa ke mo se šupetsa gore Jakobo le Lebhane ba dumele go maka senghana segareng ga bona le mitšing ya bona. (Gen 31:50-53) Mo nako yi kene yi ya, matlapa ma yye ma berekisiwa ka mokgonone go le mokgwa wa go šupetsa.—Još 4:4-7; 24:25-27.
(Genesi 31:47-50) Ke mokane Labhane a thomisa go yi bitsa gore ke Jeghasahadutha, mara Jakobo a re ke Ghalidi. 48 Labhane a re: “Ndhundhuma yowa ke mošupetso segareng ga ka le wene go tlugisela lekgono.” Nka taba lo a yi reyyeng gore ke Ghalidi, 49 fote a re ke Sewokamelo, ka taba la gore o yitsere: “Mo re yarogana, Jehova a dule a re lebelele. 50 Mo o ka hlupa barwediya ba ka fote wa boya wa tseya basadi ba bangwana, le mo go se na motho ye mongwana, o sa lebale gore tsaka le wene ga Modimo di lekgwaying.”
it-2-E 1172
Sewokamelo
Jakobo o beyye ndhundhuma ya matlapa fote a yi bitsa gore ke “Ghalidi” (ya go rela “Ndhundhuma ya mošupetso”) le “Sewokamelo.” Ke mokane Labhane a re: “Mo rele kgole le kgole ga gore a re bonane Jehova a dule a re lebelele.” (Gen 31:45-49) Ndhundhuma yowa ya matlapa ke mo yi nyoko ba mo šupetso wa gore Jehova ke mo a lebelele mo Jakobo le Labhane ba maka senghana sa gore ba phidisane ka go beba.
(Genesi 31:51-53) Labhane o yye mahlong a re ga Jakobo: “Ndhundhuma ya matlapa ke yowa, fote yowa ke philara yo ke yi makiyeng segareng ga ka le wene. 52 Ndhundhuma yowa ya matlapa ke mošupetso, fote philara yowa ke se sengwana sa go šupetsa gore nka sa fete ga ndhundhuma yo ya matlapa, go go tlisela tsa go baba fote le wene o ka sa fete ndhundhuma yowa ya matlapa le philara yowa go ntlisela tsa go baba. 53 Modimo wa Abhrahama le Modimo wa Nahoro, Modimo wa papa bona go be yene a re yahlulang.” Ke mokane Jakobo a maka kano mahlong ga ye wa gore papage Isaka wa mo hlompa.
Go Wunyulla tso di Wutammeng ka Baebeleng
(Genesi 31:19) Byalo Labhane ke mo a yye gwe hluba dinku tsage, ke mokane Reyitšhele a yetswa medimo ya papage ya dithombhe.
it-2-E 1087-1088
Medimo ya Dithombhe
Bo ba go nyakolla tsa ku botala ba Mesopotamiya le di polekeng tsa hone thina ba šupetsiye gore mo o na le medimo yone ya dithombhe ke mo di šupetsa gore ke wene o ko go kraya lefa la genu. Go ya ka letlapa la sepyatla lo ba le krayyeng ku Nuzi, ka dinako tse dingwana mo mokgwenyane a na le medimo ya mone mutšing ke mo a ka ya khota a re dilo tsa ratsale wage ke tsage. (Ancient Near Eastern Texts, yi potulliye ke J. Pritchard, 1974, maph. 219, 220, le setwaba 51) Di ka makega gore Reyitšhele ke mo a naganne ka tsotsone, a tipotsa gore aa sinyi selo ka go tseya medimo yone ka taba la gore papage o yye a hlalefetsa monnage Jakobo. (Tshwanisa le Gen 31:14-16.) Taba ya gore Labhane o tsere bo bhuti bage ke mokane a tseya leyeto la kašupa ya matšatši a šele Jakobo morago gore a kraye medimo yone, yi šupetsa gore ke mo yi tseyediwa gedimo ka taba la gore ke mo yi maka gore motho a kraye lefa. (Gen 31:19-30) Jakobo ke mo a sa tšibi so Reyitšhele a se makiyeng (Gen 31:32), fote a gona so se šupetsang gore ke mo a tikemisele go berekisa medimo yone go kraya lefa la barwayi ba Labhane. Jakobo ke mo a sa di keni tsa medimo ya dithombhe. Di ka makega gore nakwela Jakobo a wutametsa medimo yo a yi neyyeng ke ba mutši wage fase ga mohlare wo mogolo wa gore ke mo o le thina le Šekhemo, le medimo yela ya Labhane ke mo yi le gana mone.—Gen 35:1-4.
(Genesi 31:41, 42) Šele go fela 20 ya mengwaga ke le mo mutšing wago. Ke go berekele 14 ya mengwaga gore ke thogo kraya barwediya bago ka babedi fote ka go berekela 6 ya mengwaga ke berekela morape wago, fote o tšhentšhiye mogolo waka ga lesome. 42 Mola nkare Modimo wa papaka, Modimo wa Abhrahama yene ye wa gore Isaka wa mo hlompa ke mo a sena lenna, nke o nrakiye ke sena selo. Modimo bonne mohlopego waka le mmereko wa matsogo yaka, nka taba lo a yyeng a go kgalemela malobana.”
(1 Petro 2:18) Malata ma tinyanafatse ga beng ba wona, ma ba hlompe ga dilo ka mokana ga tsona, ma sa makele ba gore ba gabutši fote baa naganelana fela mara le ba gore a ba na so se ba kgotsofatsang.
w13 3/15-SE 21 ¶8
Jehova—Poleke ya Rune ya go Dula
8 Mo Jakobo a segela Harane, malome wage Labhane o mo yamogele ka matsogo ka mabedi, ke mokane ka nthago a mo neya Lliya le Reyitšhele gore go be basadi bage. Mara mo nako yi ya Labhane o leketsiye go hlalefetsa Jakobo, ka go tšhentšha mogolo wage ga lesome! (Gen. 31:41, 42) Mara, Jakobo o yye a tiyisela le mo a sa tshwariwe gabutši, ne a di tšiba gore Jehova o nyoko mo pasopa —fote o makiye ka mokgonone! Nakwela Modimo a botsa Jakobo gore a boyele Kanana, ke mo a na le “merape ye megolo le malata ya basadi le ya banna le dikamela le dibhongholo.” (Gen. 30:43) Go šupetsa gore wa leboga, Jakobo o yye a rapela a re: “O nkwele go baba fote ka mokana ga tsona tso o ntshepisiyeng tsona, nna lelata lago, o di makiye, dilo tsone ka mokana ga tsona a di ntshwanele ka taba la gore ke takiye Jorodane ke tshwere mokokotlelo waka fela mara gana byalo ke na le dikampa ka dipedi.”—Gen. 32:10.
Go Bala Baebele
(Genesi 31:1-18) Mo nako yi kene yi ya o yye a kwa tso barwayi ba Labhane ne ba di hlaya mo ba re: “Jakobo o tsere dilo tsa papa ka mokana ga tsona, le dilo ka mokana ga tsona tso a nang natso o di tsere ga dilo tsa papa.” 2 Mo Jakobo a lebelela sefahlego sa Labhane o di bonne gore ke mo se se ka mokgo a se tlwayeleng. 3 Ke mokane Jehova a re ga Jakobo: “Boyela nageng ya bo papago le ga mašaga yago, nko ya mahlong ke le nago.” 4 Ke mokane Jakobo a romela molayetsa wa gore Lliya le Reyitšhele ba tle mo a diselang morape wage gona, 5 ke mokane a ba botsa gore: “Ke di bonne gore papa lune o ntšhentšhele, mara Modimo wa papaka o sa na le nna. 6 Lune le ditšiba gabutši gore papa lune ke mmerekele ka matšhika yaka ka moka. 7 Fote papa lune o leketsiye go nhlalefetsa a tšhentšha mogolo wa ka ga lesome; mara Modimo aa mo dumelela gore a nkwaletse. 8 Mo a yitsere, ‘Tso tsa matlwaratlwara go ko ba mogolo wago,’ morape ka mokana ga wona ke mo wo tswala tsa matlwaratlwara; mara mo a yitsere, ‘Tso tsa mabalabala go ko ba mogolo wago,’ morape ka mokana ga wona ke mo wo tswala tsa mabalabala. 9 Byalo Jehova o yye mahlong a tseya morape wa papa lune a wo neya nna. 10 Mo go šele go segele nako ya gore di tswale, Ka lebelela gedimo ke mokane ka bona molorong diphongho tso ne di gowela morape gore ke mo go le tsa mabalabala tsa matlwaratlwara le tsa ditwabatwaba. 11 Ke mokane lengeloyi la Modimo wa nnete le yitsere ga ka mone molorong, ‘Jakobo!’ nna ka re, ‘Ke nna yewa.’ 12 Ke mokane a ya mahlong a re, ‘Lebelela gedimo ša, ke mokane o bone gore diphongho tso ne di gowela morape ke tsa mabalabala tsa matlwaratlwara le tsa ditwabatwaba, ka taba la gore tso Labhane a go makiyeng tsona ke di bonne ka moka. 13 Ke nna Modimo wa nnete wa Bethele, mo o tlotsiyeng philara fote wa mmakela moyano. Byalo tlogamela, o tšwe mo nageng yowa, ke mokane o boyele ga naga yo o belegiwweng ga yona.’” 14 Mo a reyane Reyitšhele le Lliya ba fetola ka gore: “Ayitsano go sa na le so re ka se krayang ntlong ya papa? 15 Ayitsano aa re tseye rele batho ba go tšwa, ka taba la gore o re rekisiye le tšheleta ya gona o kene wa yi berekisa? 16 Dilo ka mokana ga tsona tso Modimo a di tsereng ga papa ke tsa rune le bana ba rune. Byalo maka selo se sengwana le se sengwana so Modimo a go botsiyeng gore o se make.” 17 Ke mokane Jakobo a yemelela a tseya bana bage le basadi bage a ba kalamisa dikamela, 18 ke mokane a sepela le morape wage le dilo ka mokana ga tsona tso a nang natso, le dipholwane tsa gaye tso ne a na le tsona tsa gore o di krayye Padanaramo, gore a ye ga Isaka papage nageng ya Kanana.
APRIL 20-26
MAKOLWANE KA TENG GA LENTSU LA MODIMO | GENESIS 32-33
“Ayitsano wa Lwa gore o Thogo Rufiwa?”
(Genesi 32:24) Jakobo a fetsa a šele a le ntoši. Ke mokane morene mongwana a thomisa go lwa naye go segela ka phu.
w03 8/15-SE 25 ¶3
Ayitsano ga Jehova o mo Nyaka di go Baba?
Ka Mangwalong go na le mešupetso ya go tlala ya batho ba gore ba yye ba šupetsa gore ga Jehova ba mo nyaka di ba baba. Ye mongwana wa bona ke Jakobo, wa gore o yye a lwa le lengeloyi la Modimo ka matšhika yage ka moka go segela ka phu. Tsotsone di makiye gore Jakobo ba mo neye lebitso la gore Israyele (Wa go lwa le Modimo) ka taba la gore o “lwele” le Modimo kela a “gapeletsa,” “di mo baba,” “a sa tinwe”. Lengeloyi le yye la mo rufa ka taba la mo a yye a lwa di mo baba.—Genesi 32:24-30, setwaba.
(Genesi 32:25, 26) Mo a di bona tsa gore aa mo hlula, a tshwara mo noka yage yi gahlanang gona; ke mokane noka ya Jakobo ya thinyega mo a kene a lwa naye. 26 Ka nthago ga mone a re: “Nlesetse ke sepele, ka taba la gore se gwasa.” Mo a fetola a re: “nka sa go lesetse go segela o nrufa.”
it-2-E 190
Sethwala, Bothwala
Bothwala bya Jakobo. Mo Jakobo a šele a na le gana hala ga bo 97 ya menngwaga o yye a lwa bošego ka moka le lengeloyi la Modimo. O lwele gore lengeloyi lone le sa khwanyodise go segela le mo rufa. Mo ba kene ba lwa, lengeloyi lone le yye la tshwara mo noka ya Jakobo yi gahlanang gona, la mo thinya. Ke mokane Jakobo a thomisa go hlotsa mo a sepela. (Gen 32:24-32; Hos 12:2-4) Ka nthago ga mone Jakobo o yye a gopotsiwa gore le mo a yye “a lwa le Modimo [lengeloyi la Modimo] fote a hlula morenene,” ka mokgo lengeloyi le hlayyeng, nnete ke gore aa hlula lengeloyi lone la Modimo la gore le na le matšhika. Modimo o lesetsiye Jakobo a lwa le lengeloyi lone ka taba la gore ke tso ne a di nyaka, gore a thogo šupetsa gore Jakobo ke mo a di tseyela gedimo tsa gore di nyaka a rufe ke yene.
(Genesi 32:27, 28) Ke mokane a re gage: “Lebitso la go ke wene mang?” a re: “Ke nna Jakobo.” 28 Ke mokane a re: “Lebitso lago go ka sa sa ba Jakobo mara go nyoko ba Israyele, ka taba la gore o lwele le Modimo le batho fote wa hlula.”
it-1-E 1228
Israyele
1. Lebitso lo Modimo a le neyyeng Jakobo mo a šele a na le gana hala ga bo 97 ya mengwaga. Jakobo ke mo a feta moyeding wa Jabhoko bošego a ye gahlana le bhuti wage Esewu mo a thomisa go lwa le lengeloyi. Ka taba la gore Jakobo o yye a lwa a sa tinwe, lebitso la ge ba le tšhentšiye gwa ba Israyele go šupetsa gore Modimo wa mo rufa. Ka taba la tso di makegiyeng, Jakobo o reyye poleke yone gore ke Peniyele kela Penuwele. (Gen 32:22-31; bona JACOB 1.) Ka nthago, Modimo o yye a šupetsa gore nnete lebitso la ge le tšhentšiye ku Bethele, go tlugisela ka nako yonone Jakobo o yye a bitsiwa Israyele. (Gen 35:10, 15; 50:2; 1Kr 1:34) Lebitso lowa la le nyarela ka gedimo ga 2 500, mara ga go tlala le rela setšhaba sa gore ke tsa Jakobo.—Ek 5:1, 2.
Go Wunyulla tso di Wutammeng ka Baebeleng(Genesi 32:11) Ke ya go rapela, mphonise ga bhuti waka Esewu, ka taba la gore ke tšhoga gore a ka nhlasela, a hlasela le bommane bowa le bana ba bona.
(Genesi 32:13-15) Ke mokane a yetsela gana hone. Byalo a ntsha tse dingwana ga tso a nang natso gore a di neye bhuti wage Esewu: 14 200 ya dipudi tsa tshadi , 20 ya diphongho, 200 ya dinku tsa tshadi, 20 ya dinku tsa pholo, 15 30 ya dikamela tsa gore di fetsa go tswala, 40 ya dikgomo, 10 ya dipholo, 20 ya dibhongholo tsa tshadi le 10 ya dibhongholo tsa pholo tse dikgolo.
w10 6/15-SE 22 ¶10-11
Go Bolabolega go Maka Gore go be le Senghana sa Gabutši
10 Go bolabolega le go bolabodisana gabutši di maka gore re phidisane go bebiye. Mo re maka so re ka se kgonang gore re phidisane gabutši le batho ba bangwana, tsotsone di nyoko maka gore re kgone go bolabodisana nabo gabutši. Go makela ba bangwana tsa gabutši di tšwa pelong tsa go tshwana le go ba gelepa ka se sengwana, go ba neya se sengwana ka pelo ye tšhwewu kela go šupetsa gore wa ba yamogela,di ka maka gore re kgone go bolabodisana le ba bangwana gabutši. Fote tsotsone di ka “kgobeketsa magala ya mollo” ga motho yene dya maka gore mekgwa yage ya gabutši yi nyarele, dya maka gore go be lula go lukisa ditaba.—Rom. 12:20, 21.
11 Mopatriyareka Jakobo ke mo a yi kwisisa taba yowa. Lefahla lage Esewu ke mo le mo kwatele ka matla, tsela tsa gore o yye a šinya a tšhaba a nagana gore o nyoko mmolaya. Jakobo o yye a boya ka nthago ga mengwaga ya go tlala. Esewu o yye a tla a tl’le gahlana naye, a na le banna ba go teya ka ku ga 400. Jakobo o yye a kgopela Jehova gore a mo gelepe. Ke mokane a romela Esewu morape wo mogolo. Tso a mo neyyeng tsona di berekiye mmereko wa tsona. Mo ba gahlana, Esewu ke mo a šele a kgibiye fote o yye a taboga a ye tlaparela Jakobo.—Gen. 27:41-44; 32:6, 11, 13-15; 33:4, 10.
(Genesi 33:20) Gana mone o makiye aletara fote a yi bitsa gore ke Modimo, Modimo wa Isarayele.
it-1-SE 980
Modimo Modimo wa Isarayele
Ka taba la tso di makegiyeng gare gage le lengeloyi la Jehova ku Peniyele, Jakobo ba mo neyye lebitso la Israyele, ka nthago ga gore a bolabodisane gabutši le bhuti wage Esewu ba bebiye, o yye a dula Sokothe ke mokane a ye dula Šekhemo. Gana hone o krayye naga ga barwayi ba Hamoro, a ghwimba letente lage ga yona. (Gen 32:24-30; 33:1-4, 17-19) “Gana mone o makiye aletara fote a yi bitsa gore ke Modimo, Modimo wa Isarayele,” kela “Modimo ke Modimo wa Israyele.” (Gen 33:20) Ka go tipitsa ka lebitso lo ba mo neyyeng lona la Israyele la gore le yelana le lela la aletara, Jakobo o šupetsiye gore lebitso lo Modimo a mo neyyeng lona wa le yamogela le gore wa leboga gore Modimo o yye a mo gelepa gore a segele a pasopegiye ga Naga yo yi Tshepisiwweng. Taba yone yi nyarela ka ggoši ka ho Mangwalong.
Go Bala Baebele
(Genesi 32:1-21) Byalo Jakobo a sepela, ke mokane mangeloyi ya Modimo ma gahlana naye. 2 Mo a ma bona, Jakobo a re: “Mo ke mo Modimo a leng gona!” Ke mokane a reya poleke yone gore ke Mahanayimi. 3 Ke mokane Jakobo a romela batho nageng ya Seyire ga bhuti wage Esewu, ya gore yi Edomo, 4 ke mokane a ba botsa gore: “Tso ke tso le ko go di botsa morena waka Esewu, ‘Jakobo lelata lago o re: “Ke botala ke dule le Labhane go segela gana byalo. 5 Fote se ke na le dipholo, dibhongholo, dinku le malata ya banna le ya basadi, byalo ke romela morena waka molayetsa wowa, gore a thogo nkwela go baba.”’” 6 Ka nthago ba boya ba botsa Jakobo gore: “Re gahlanne le bhuti wago Esewu, fote ke yenene we tla gore a tl’le gahlana nago, fote o tla le 400 ya banna.” 7 Byalo Jakobo a thomisa go tšhoga le go balabala. Byalo o yarogannye batho bo ne a le nabo, a yaroganya le merape, dikgomo le dikamela gwa ba dikampa kadipedi. 8 Ke mo a nagana gore: “Mo nkare Esewu o hlasela kampa ka yyoši, yo yengwana yi ko thogo phona.” 9 Ka nthago ga hone Jakobo o yitseri: “Jehova, Modimo wa papaka Abhrahama le Modimo wa papaka Isaka, wene wa gore o re gaka, ‘Boyela nageng ya genu le mašageng ya go, fote nna ke nyoko go pasopa,’ 10 O nkwele go baba fote ka mokana ga tsona tso o ntshepisiyeng tsona, nna lelata lago, o di makiye, dilo tsone ka mokana ga tsona a di ntshwanele ka taba la gore ke takiye Jorodane ke tshwere mokokotlelo waka fela mara gana byalo ke na le dikampa ka dipedi. 11 Ke ya go rapela, mphonise ga bhuti waka Esewu, ka taba la gore ke tšhoga gore a ka nhlasela, a hlasela le bommane bowa le bana ba bona. 12 Ke mokane wene o yitsere: ‘Nko go tshwara ga butši, fote nko maka ditlogolwane tsago di tlale go tshwana le santa ya lewatle.’” 13 Ke mokane a yetsela gana hone. Byalo a ntsha tse dingwana ga tso a nang natso gore a di neye bhuti wage Esewu: 14 200 ya dipudi tsa tshadi , 20 ya diphongho, 200 ya dinku tsa tshadi, 20 ya dinku tsa pholo, 15 30 ya dikamela tsa gore di fetsa go tswala, 40 ya dikgomo, 10 ya dipholo, 20 ya dibhongholo tsa tshadi le 10 ya dibhongholo tsa pholo tse dikgolo. 16 A di neya malata yage, ma tšwa ka go lategetsana, ke mokane a ma botsa gore: “Yetaneng mahlong, ke mokane le bule sekgala segareng ga lune.” 17 A botsa la mathomo gore: “Mo bhuti waka Esewu a ka gahlana le lune a butsisa gore, ‘Mong wago ke mang, o ya kae, fote tso di le yetiyeng mahlong ke tsa mang?’ 18 o mmotse gore, ‘Ga lelata lago Jakobo. Ke tso a di neyyeng morena wage, Esewu, fote bona! le yene wetla.’” 19 A botsa le wa bobedi le wa boraro, ke mokane a botsa le bo ne ba gapa morape gore : “Le bolabole ka mokgonowa mo le gahlana le Esewu. 20 Fote lere, ‘Jakobo lelata lago le yene wetla.’” Ka gore o yitsere: ‘Mo nka mo neya dilo tsowa nka maka gore a kgebe, ke mokane mo ke gahlana naye o ko nkamogela.’ 21 Byalo tso ne a nyoko mo neya tsona ke mo di mo yetiye mahlong, mara yene o yetsele kampeng.
APRIL 27–MAY 3
MAKOLWANE KA TENG GA LENTSU LA MODIMO | GENESI 34-35
“Maphomela ya go Baba ya go Nghanelana le ba go sa Loka”
(Genesi 34:1) Byalo Dina,morwediya wa Jakobo ka Lliya, ke mo a fela a tšwa a ye fokatsa le bannyana ba mone nageng.
w97 2/1-SE 30 ¶4
Šekheme—Toropo ya Gore ke mo yile Moyeding
Masogana ya mone polekeng ke mo ma nyoko tseya kgareba yone ya gore ke mo yi dula yi vakaša fote yi sepela yi ntoši byang? Morwayi wa kgoši “a mmona ke mokane a mo tseya a yetsela naye a mo reyipa. Ke ntaba Dina a yye a fo tipitsela kotsi yi le kgole ka go nghanelana le Makanana ya gore ke mo ma maka dilo tsa go befa? Ayitsano ke mo go le ka taba la gore a nyaka go nghanelana le bannyana ba go lekana naye? Ayitsano ke mo go le ka taba la gore ke mo a womme hlogo fote a nyaka go tikemela go tshwana le bo bhuti bage ba bangwana? Bala ka taba yowa ga Genesi, ke mokane o leketse go nagana ka dihlong le gokwa go baba mo Jakobo le Lliya ba go kweleng ka taba la maphomela ya go baba ma biyeng gona ka nthago ga gore morwediya wa bona a ye Šekheme—Genesi 34:1-31; 49:5-7; bona fote le Sewokamelo sa June 15, 1985, lephephe 31.
(Genesi 34:2) Mo Šekeme, morwayi wa Hamoro wa le Hivi, nduna ya mone nageng, a mmona, a mo tseya a yetsela naye a mo reyipa.
lvs 124 ¶14
“Kganela Kgole le Bonghwahla!”
14 Šekeme o makiye so yene ne a bona se lokiye fote se yamogelega. Ka taba la gore ke mo a nabela Dina, o “motsere” ke mokane a “mo reyipa.” (Bala Genesi 34:1-4.) Taba yowa yi makiye gore Dina le ba mutši wage ka mokana ga bona ba tlele ke dilo tsa go lategetsana tsa go baba.—Genesi 34:7, 25-31; Mag 6:7, 8.
(Genesi 34:7) Barwayi ba Jakobo ba di kwelela ke mokane ba boyela gaye ka nako yonone. Taba yone a ya ba tshwara gabutši fote yi ba kwatisiye ka matla, ka taba la gore o poyiliye setšhaba sa Israyele ka go yetsela le morwediya wa Jakobo, o makiye tsa gore a di makiwi.
(Genesi 34:25) Mara, ka letšatši la boraro, mo ba sakwa go baba, barwayi ba Jakobo ka babedi, Simiyoni le Levi, bo bhuti ba Dina, yemongwana le yemongwana a tseya sabola yage ke mokane ba ya ga nageng yone ba bolaya banna ba mone ka moka.
w09 9/1-SE 21 ¶1-2
Mo o Kwatisiwwe
Ga gotlala, ba bangwana ba busetsela ka taba la gore ba nyaka go fodisa go baba mo ba gokwang. Mo re beyisa, Baebele yi re botsa gore mo barwayi ba mopatriareka wa Leheberu Jakobo ba di kwelela tsa gore Šekeme wa Lekanana o yetsele le sesi wa bona Dina, “ba yye ba kwa go baba ke mokane ba kwata ka matla.” (Genesi 34:1-7) Gore ba buseletse tso ba makiyeng sesi wa bona, barwayi ba Jakobo ka ba bedi ba yye ba gahlela Šekeme le ba mutši wa gabo. Simiyone le Levi ba yye ba kena nageng ya Makanana ka bošakašakane ba bolaya banna ka mokana ga bona le Šekeme.—Genesi 34:13-27.
Ayitsano go tshollwa ga madi mowa go yye gwa ba le mokgola? Mo Jakobo a kwa ka tso barwayi ba ge ba di makiyeng, o yye a ba wolola a re: “Le makiye gore batho ba mo nageng ba nhlawole fote ba sa sa ntseya ka mokgo ne ba ntseya ka gona, . . . fote ba nyoko nhlekela, ba nhlasela ke mokane ba nhlula, nna le ba mutši waka.” (Genesi 34:30) Go busetsela ga bona a gwa lukisa selo; ba mutši wa Jakobo ke mo di nyaka ba dula ba pasopiye gore bayagelane ba bona a ba ba hlasele ka taba la gore ke mo ba ba kwatele. Mohlomongwana nka taba lo Modimo a yyeng a botsa Jakobo gore a tloge ga poleke yone le ba mutši wage ba ye Bethele.—Genesi 35:1, 5.
Go Wunyulla tso di Wutammeng ka Baebeleng
(Genesi 35:8) Ka nthago ga mone Debhora wa gore ke mo a hlokomela Ribekha o yye a hlokofala ke mokane a bolokiwa Bethele ka fase ga mohlare. A wo reya gore ke Alonibhakuthi.
it-1-E 600 ¶4
Debhora
1. Wa gore ke mo a hlokomela Ribekha. Nakwela Ribekha a tloga mutšing wa papage Bhethuwele a ya Palestina ke mokane a šada le Isaka, Debhora o mo felegetsiye. (Gen 24:59) Mo go šele go fitiye mengwaga ya go tlala a bereka mutšing wa Isaka, Debhora o yye a tla mutšing wa Jakobo, mohlomongwana ka nthago ga mo Ribheka a kgwile. Di fo ba lekgwaying gore ka nthago ga 125 ya mengwaga mo Ribheka a šele a tseyanne le Isaka Debhora o yye a hlokofala ke mokane a bolokiwa ka fase ga mohlare ku Bethele. Lebitso lowa ba neyyeng mohlare wone (Alonibhakuthi, la go rela gore “Mohlare wo mogolo wa go llela ga wona”) le šupetsa gore Jakobo le ba mutši wage ke mo ba mo nyaka ka matla.—Gen 35:8.
(Genesi 35:22-26) Mo Israyele a šele a dula mone nageng, Rubeni o yye a yetsela le Bhila mosadi wa papage ye mongwana, ke mokane Israyele a di kwelela. Byalo Jakobo ke mo a na le 12 ya barwayi. 23 Morwayi wa Jakobo wa mathomo wa gore o belegiye ke Lliya ke Rubeni, gwa latela Simiyoni, Levi, Juda, Isakha, le Zebuloni. 24 Barwayi ba Jakobo ka Reyitšhele ke mo go le Josefa le Bhenjamini. 25 Ke mokane barwayi bo Bhila lelata la Reyitšhele a ba belegeleng Jakobo ke mo go le Den le Nafothali. 26 Barwayi bo Zilipha lelata la Reyitšhele a ba belegeleng Jakobo ke mo go le Ghadi le Aša. Bowa ke barwayi ba Jakobo bo ba belegiwweng Padanaramo.
w17-SE.12 14
Diputsiso tsa bo ba Šeleng ba Badiye
Ku Israyele ya botala, ayitsano moloko wa go segela ga Mesiya ke mo wo ya ka gore mošomanyana go be yene letšibula?
Re yye ra bolabola ka tsa go yelana le tsotsone. Ke mo di šupa nkare di dumelelana le so re se balang ga Maheberu 12:16. Temanyana yowa yi re Esewu ke mo “a sa tseyele dilo tsa go hlawolega gedimo” fote ‘o yye a rekisela Jakobo bogolwane byage ka taba la sitša ka ssoši.’ So se šupetsa gore nakwela Jakobo a kraya “bogolwane,” o yye a ba ga moloko wa go ba kokwane wa Mesiya.—Mat. 1:2, 16; Luka 3:23, 34.
Mara mo go boya go lebelediwa tso Baebele yi di hlayang fote, di šupetsa gore motho ke mo di sa nyake a ba letšibula gore a be kokwane wa Mesiya. Tse dingwana tso re di krayyeng ke tsowa:
Ga barwayi ba Jakobo (Israyele), wa mathomo ka Lliya ke mo go le Rubeni. Ka nthago, morwayi wa Jakobo wa mathomo ka Reyitšhele, mosadi wage wa gore ke mo a mo nyaka ka matla, ke mo go le Josefa. Ka taba la molato wage wa go sa titshware gabutši, bogolwane bya Rubeni bo yye ga Josefa. (Gen. 29:31-35; 30:22-25; 35:22-26; 49:22-26; 1 Ko. 5:1, 2) Mara moloko wa go segela ga Mesiya a wa tšwa ga Rubeni kela ga Josefa. Wo tšwile ga Juda, morwayi wa Jakobo wa bone ka Lliya.—Gen. 49:10.
Go Bala Baebele
(Genesi 34:1-19) Byalo Dina,morwediya wa Jakobo ka Lliya, ke mo a fela a tšwa a ye fokatsa le bannyana ba mone nageng. 2 Mo Šekeme, morwayi wa Hamoro wa le Hivi, nduna ya mone nageng, a mmona, a mo tseya a yetsela naye a mo reyipa. 3 Fote a fo kwa a nyaka Dina morwediya wa Jakobo a ntoši, byalo a kwa a yi nyaka ka matla kgareba yone fote a bolabola naye ka go mo woka. 4 Mafelelong Šekeme a botsa papage Hamoro gore: “Nkgopelele kgareba yowa gore go be mosadi waka.” 5 Mo Jakobo a di kwelela tsa gore o sinnye morwediya wage Dina, barwayi bage ke mo ba disa morape. Byalo Jakobo a fo kgomolela go segela ba boya. 6 Ka nthago, Hamoro papa Šekeme a ya gwe bolabola le Jakobo. 7 Barwayi ba Jakobo ba di kwelela ke mokane ba boyela gaye ka nako yonone. Taba yone a ya ba tshwara gabutši fote yi ba kwatisiye ka matla, ka taba la gore o poyiliye setšhaba sa Israyele ka go yetsela le morwediya wa Jakobo, o makiye tsa gore a di makiwi. 8 Hamoro o bolabodiye nabo a re: “Morwayi waka Šekeme o nyaka morwediya wago. Ke kgopela o mo neye yene gore go be mosadi wage 9 ke mokane re make senghana. Re neye barwediya bago fote le lune le titseyele barwediya ba rune. 10 Le ka dula le rune fote naga yo go ko ba ya lune. Dulaneng, le ye mahlong le bereka fote le dulisege.” 11 Ke mokane Šekeme a botsa papage le bo bhuti wage gore: “Le fo nkwela go baba, ke nyoko le neya se sengwana le se sengwana so le nkgopelang sona. 12 Magadi le fo bitsa tšheleta yengwana le yengwana le mo yi le ya gedimo le tso le di nyakang. Nneyeneng kgareba yone gore go be mosadi waka.” 13 Ka taba la gore Šekeme ke mo a sinnye Dina sesi wa bona, barwayi ba Jakobo mo ba fetola yene le Hamoro papage, ba ba tshukanya. 14 Ba yitseri: “Mara tsone re ka sa ro di maka, go neya monna wa gore aa bollwa sesi wa rune, tsone ke sepoyila. 15 Re ka dumela mo le ka maka ka mokgo: mo le ka tshwana le rune la bolotsa banna ba lune ka mokana ga bona. 16 Ke mokane re ko le neya barwediya ba rune fote re ko titseyela barwediya ba lune, ke mokane re ko dula le lune ra ba selo ka ssoši. 17 Mara mo nkare a le re theetsele, la sa bollwe, re ko tseya morwediya wa rune ra tisepilela.” 18 Mantsu ya bona ma jabodisiye Hamoro le Šekeme morwayi wage. 19 Mosogana yene aa jikajika go maka so ba mo kgopeleng sona ka taba la gore morwediya wa Jakobo ke mo a mo jabodisa, fote ke mo a tseyediwa gedimo hone ntlong ya papage.