Eki Waaba Nookimanya?

Ababiiki bakaba baine bujunaanizibwa ki ira?

IRA, omubiiki akaba areeberera eka nari ebintu by’ondiijo muntu. Ekigambo “omubiiki” omu Ruheburaayo nari omu Rugriika obumwe nikimanyisa omureeberezi nari orikureeberera eby’omu ka.

Obu Yosefu mutabani wa Yakobo yaabaire ari omuhuuku omuri Misri, akaba naareeberera ebintu bya mukama we. Nangwa mukama we Omunyamisri akamukwatsa “ebi yaabaire aine byona.” (Kut. 39:2-6) Bwanyima Yosefu ku yaabaire omutegyeki w’amaani omuri Misri, akatoorana omubiiki w’eka ye.​—Kut. 44:4.

Obu Yesu yaabaire ari omu nsi, abaabaire baine amataka bakaba nibatuura omu ndembo hare n’emisiri yaabo. N’ahabw’ekyo bakaba batoorana ababiiki kureeberera emirimo erikukorwa abakozi omu misiri egyo.

N’oha owaabaire ahikire kuheebwa obujunaanizibwa bw’okuba omubiiki? Omuhandiiki w’Omurooma omu kyasha ky’okubanza akaha obuhabuzi ngu omuhuuku orikuheebwa obujunaanizibwa bw’okuba omubiiki nari omureeberezi, ashemereire kuba ari omuntu “oyegire gye kukora omurimo ogwo.” Kandi akaba aine kuba omuntu orikubaasa “kukoresa gye obushoboorozi bwe atarikutwariza abandi kubi.” Naayongyeraho ati: “Okukira byona akaba atashemereire kuteekateeka ngu naamanya buri kimwe, kandi akaba aine kuba ayeteekateekire kwega ebintu bisya.”

Ekigambo kya Ruhanga nikikoresa eky’okureeberaho ky’omubiiki kworeka bimwe aha bintu ebirikukorwa omu kibiina Ekikristaayo. Nk’eky’okureeberaho, entumwa Petero naahiga Abakristaayo kuhwerahwerana “nk’ababiiki barungi ab’embabazi za Ruhanga.”​—1 Pet. 4:10.

Na Yesu akakoresa eky’okureeberaho ky’omubiiki omu Luka 16:1-8. Kandi, omu bunabi bwa Yesu oburikukwata aha kamanyiso k’okubaho kwe nk’Omugabe, akagambira abakuratsi be ngu naija kutoorana ‘omwambari omwesigwa kandi ow’obwengye,’ nari omubiiki omwesigwa. Obujunaanizibwa bukuru obw’omubiiki ogwo n’okuha abakuratsi ba Kristo eby’okurya by’omwoyo omu biro by’emperu. (Mat. 24:45-47; Luk. 12:42) Nitwesiima kureeba ngu turi bamwe aha barikutunga ebitabo ebi omubiiki omwesigwa arikuteera omu nsi yoona, kandi ebirikuhamya okwikiriza kwaitu.