RAIBURARE Y'AHA INTANEETI eya Watchtower
Omunaara gw'Omurinzi
RAIBURARE Y'AHA INTANEETI
Runyankore
  • BAIBULI
  • EBITABO
  • ENTEERANE
  • w22 Agusto rup. 26-31
  • Abantu ba Yehova Nibakunda eby’Okuhikiirira

Vidiyo ei waatoorana teriho.

Haine ekyashoba omu kutaho vidiyo.

  • Abantu ba Yehova Nibakunda eby’Okuhikiirira
  • Omunaara gw’Omurinzi Ogurikuranga Obukama Bwa Yehova (OgwʼOkwega)—(2022)
  • Emitwe Emikye
  • Ebirikushushana
  • EBY’OKUHIKIIRIRA NIKI?
  • YONGYERA KUKUNDA EMITINDO YA YEHOVA
  • Okucwamu oku Twine Kukora
    Omunaara gw’Omurinzi Ogurikuranga Obukama Bwa Yehova (Omunaara ogw’Okukoresa omu Kubuurira)—2024
  • Yehova Naija Kukurinda Ata?
    Omunaara gw’Omurinzi Ogurikuranga Obukama Bwa Yehova (OgwʼOkwega)—2021
  • Yehova Naakuhwera Kuba Omusinguzi
    Omunaara gw’Omurinzi Ogurikuranga Obukama Bwa Yehova (OgwʼOkwega)—2023
Omunaara gw’Omurinzi Ogurikuranga Obukama Bwa Yehova (OgwʼOkwega)—(2022)
w22 Agusto rup. 26-31

EKICWEKA EKY’OKWEGA 36

Abantu ba Yehova Nibakunda eby’Okuhikiirira

“Baine [okushemererwa abarikugirira], eby’okuhikiirira enjara n’eiriho.”​—MAT. 5:6.

EKYESHONGORO 9 Yehova n’Omugabe Waitu!

EBIRAAGAMBWEHOa

1. Yosefu akagyezibwa ata, kandi akatwaza ata?

YOSEFU mutabani wa Yakobo akahikwaho embeera zigumire. “Ija tubyame hamwe,” nikwo omukazi yaabaire naamugira. Omukazi ogwo akaba ari muka Potifaari, mukama we. Yosefu akanga. Hati omuntu naabaasa kwebuuza ati: ‘Ahabw’enki Yosefu yaayangiire okwohibwa okwo?’ Potifaari akaba atari muka. Kandi, Yosefu akaba ari omuhuuku omu ka egyo, n’ahabw’ekyo omukazi ogwo akaba naabaasa kugumisa embeera ze ahabw’okwanga kubyama nawe. Kwonka, Yosefu akaguma naayanga n’obu omukazi yaagumire naamushendashenda. Ahabw’enki? Akagira ati: “Mbwenu nimbaasa nta kukora ekibi ekirikwingana kityo, n’okucumura ahari Ruhanga?”​—Kut. 39:7-12.

2. Yosefu akamanya ata ngu obushambani n’ekicumuro ahari Ruhanga?

2 Yosefu akamanya ata ngu okushambana ‘n’ekibi’ kihango? Ebiragiro bya Musa, ebyabaire birimu ekiragiro ekirikugira ngu “otarishambana,” bikaba nibiza kuhandiikwa emyaka nka magana abiri omu maisho. (Kur. 20:14) Kwonka nabwo, Yosefu akaba naamanya gye oku Yehova arikwehurira aha bikwatiraine n’obushambani. Nk’eky’okureeberaho, Yosefu akaba naamanya ngu Yehova akatabo obushwere kuba obw’omushaija omwe n’omukazi omwe. Kandi naabaasa kuba yaahuriire oku Yehova yaataahire omu nshonga emirundi ebiri kurinda ekitiinisa kya Saara nyinenkuruza, obu omushaija ondiijo yaabaire naayenda kushiisha. Kandi, Ruhanga akarinda na Rebeka, muka Isaaka. (Kut. 2:24; 12:14-20; 20:2-7; 26:6-11) Yosefu ku yaateekateekire aha nshonga ezi, akamanya eki Ruhanga yaabaire naatwara nk’ekihikire n’ekigwire. Ahabw’okugira ngu Yosefu akaba naakunda Ruhanga we, kikamubaasisa kukunda emitindo ye ey’okuhikiirira, kandi akaba amaririire kugirinda.

3. Nituza kwega ahari ki omu kugaaniira oku?

3 Nookunda eby’okuhikiirira? Buzima noobikunda. Kwonka twena tituhikiriire, kandi twaba tutegyendesereize, nitubaasa kugira emiteekateekyere nk’ey’ab’ensi erikukwata aha kihikire n’ekigwire. (Isa. 5:20; Rom. 12:2) N’ahabw’ekyo nituza kureeba amakuru g’ekigambo eby’okuhikiirira, n’oku turikugasirwa twabikunda. Bwanyima nituza kureeba emiringo eshatu ei turikubaasa kwongyera kukunda emitindo ya Yehova.

EBY’OKUHIKIIRIRA NIKI?

4. Ni miteekateekyere ki etahikire ei abantu baingi baine aha by’okuhikiirira?

4 Abantu baahurira ngu omuntu naakukunda eby’okuhikiirira, nibateekateeka aha muntu orikwepanka, orikucwera abandi orubanja, nari orikwetwara nk’ohikiriire. Kwonka Ruhanga naayangira kimwe emitwarize egyo. Obu Yesu yaabaire ari omu nsi, akahana abeebembezi b’ediini ahabw’okweteeraho emitindo ey’ekihikire n’ekigwire. (Mub. 7:16; Luk. 16:15) Okukunda eby’okuhikiirira tikirikumanyisa okwetwara nk’ohikiriire.

5. Kurugiirira ahari Baibuli, eby’okuhikiirira niki? Ha eby’okureeberaho.

5 Okukunda eby’okuhikiirira n’omutwarize murungi. Omu bugufu, nikimanyisa okukora Yehova Ruhanga arikureeba nk’ebihikire. Omu Baibuli, ebigambo ebirikukoresibwa kumanyisa “eby’okuhikiirira” biine amakuru g’okugyendera aha mitindo ya Yehova erikukirayo. Nk’eky’okureeberaho, akagira ngu abashuubuzi baine kukoresa, ‘endengo ezihikire.’ (Bir. 25:15) Ekigambo ky’Oruheburaayo ekirikumanyisa okuba ow’amazima nikibaasa kuvunuurwa ‘nk’eby’okuhikiirira.’ N’ahabw’ekyo, Omukristaayo orikwenda kuba ohikire omu maisho ga Ruhanga, naaba aine kuba ow’amazima omu mishuuburo ye yoona. Kandi omuntu orikukora eby’okuhikiirira naakunda n’oburingaaniza, naaba atarikwenda kureeba omuntu naatwarizibwa kubi. N’ekindi, kubaasa ‘kushemeza [Yehova] omuri byona,’ omuntu ohikire buzima naateekateeka aha ku Ruhanga arikureeba ebi arikucwamu.​—Kol. 1:10.

6. Ahabw’enki turikubaasa kwesiga emitindo ya Yehova ey’ekihikire n’egwire? (Isaaya 55:8, 9)

6 Baibuli neegira ngu Yehova niwe bukomooko bw’okuhikiirira. N’ahabw’ekyo naayetwa ‘obutaaho obw’amazima’ nari eby’okuhikiirira. (Yer. 50:7) Yehova n’Omuhangi kandi niwe wenka ohikire kutaho emitindo y’ekihikire n’ekigwire. Ahabw’okugira ngu Yehova ahikiriire, oku arikureeba ekihikire n’ekigwire nikutaanira kimwe aha kwaitu, ahakuba itwe nituteganisibwa obutahikiirira n’ekibi. (Enf. 14:12; shoma Isaaya 55:8, 9.) Kwonka, ahabw’okugira ngu tukahangwa omu kishushani kya Ruhanga, nitubaasa kugyendera aha mitindo ye ehikiriire. (Kut. 1:27) Kandi nitukunda kutwaza tutyo. Rukundo ei twiniire Tataitwe neetuhiga kumutooreza nk’oku turikubaasa.​—Efe. 5:1.

7. Ahabw’enki twine kugira emitindo erikwesigwa? Ha eky’okureeberaho.

7 Nitugasirwa twagyendera aha mitindo ya Yehova ey’ekihikire n’ekigwire. Noomanya ahabw’enki? Teebereza ekirikubaasa kubaho ku ogire ngu buri banka neeyecweramu omuhendo ogu esente ziraagire, nari ngu buri kitongore ky’okwombeka kiine omuringo ogwakyo ogw’okubaramu eby’okukoresa omu kwombeka. Nihabaasa kubaho oburemeezi. Kandi abashaho baaremwa kukuratira emitindo y’obujanjabi etairweho, abarwaire abamwe nibabaasa kufa. Buzima, emitindo erikwesigwa n’eky’oburinzi. Nikyo kimwe, emitindo ya Ruhanga erikukwata aha kihikire n’ekigwire neeturinda.

8. Abarikukunda kukora ebihikire nibaija kutunga migisha ki?

8 Yehova naaha emigisha abarikuteeraho kugyendera aha mitindo ye. Naaraganisa ati: ‘Abahikiriire nibaija kuhungura ensi, bagituuremu ebiro byona.’ (Zab. 37:29) Noobaasa kuteekateeka aha bumwe, obusingye, n’okushemererwa oku abantu baaragiire obu buri omwe araabe naagyendera aha mitindo ya Yehova? Yehova naayenda ngu oyesiimire omu mbeera nk’ezo. Buzima, twena twine enshonga zihikire ezishemereire kutureetera kukunda eby’okuhikiirira! Nitubaasa kwongyera tuta kukunda omutwarize ogu? Ka tureebe amadaara ashatu.

YONGYERA KUKUNDA EMITINDO YA YEHOVA

9. Niki ekiraatuhwere kukunda eby’okuhikiirira?

9 Eidaara 1: Kunda Ogwo orikutaho emitindo. Kubaasa kukunda eby’okuhikiirira, twine kwongyera kukunda Ogwo orikutaho emitindo y’ekihikire n’ekigwire. Twayongyera kukunda Yehova, nitwija kwenda kugyendera aha mitindo ye ehikiriire. Teekateeka ahari eki: Ku ogire ngu Adamu na Haawa bakaba nibakunda Yehova, bakaba batarikwija kuhenda ekiragiro kye ekiringaniire.​—Kut. 3:1-6, 16-19.

10. Abrahamu akongyera ata kwetegyereza Yehova?

10 Buzima titurikwenda kukora enshobe nk’Adamu na Haawa. Ekyo nitubaasa kukyetantara twagumizamu nitwega ebirikukwata ahari Yehova, turikusiima emitwarize ye, kandi turikuteeraho kwetegyereza emiteekateekyere ye. Twakikora, rukundo ei twiniire Yehova neija kwongyera kukura. Teekateeka ahari Abrahamu. Buzima akaba naakunda Yehova. N’obu Abrahamu yaabaire agumirwa kwetegyereza okucwamu kwa Yehova, akaba atamugomera. Kureka, akateeraho kwongyera kumanya gye Yehova. Nk’eky’okureeberaho, Abrahamu ku yaamanyire ngu Yehova acwiremu kucwekyereza Sodoma na Gomora, akabanza kutiina ngu “Omucwi w’emanja z’ensi yoona” naija kucwekyereza ababi n’abarungi hamwe. Enshonga egi ekagumira Abrahamu kugyetegyereza, n’ahabw’ekyo omu bucureezi akabuuza Yehova ebibuuzo bikurataine. Yehova akagumisiriza yaamugarukamu. Empereruka, Abrahamu akeetegyereza ngu Yehova naashwijuma omutima gwa buri omwe, kandi ngu tarikubaasa kufubira abataine rubanja hamwe n’ababi.​—Kut. 18:20-32.

11. Abrahamu akooreka ata ngu naakunda Yehova kandi naamwesiga?

11 Abrahamu akakwatwaho munonga okugaaniira oku yaagizire na Yehova okurikukwata aha ndembo za Sodoma na Gomora. Buzima eki kikamureetera kukunda Ishe n’okumuha ekitiinisa kukira enyima. Bwanyima y’emyaka, obwesigye obu Abrahamu yaabaire aine omuri Yehova bukagyezibwa. Yehova akamushaba kuhayo omwana we omukundwa Isaaka nk’ekitambo. Kwonka hati akaba naayetegyereza gye Ruhanga, n’ahabw’ekyo aha murundi ogu tihaine eki yaamubuurize. Abrahamu ahonaaho akakora eki Yehova yaamushabire. Kandi teekateeka aha naku ei yaabaire aine arikutebeekanisa kuhayo omwana we! Abrahamu aine kuba yaateekateekire munonga aha bi yaayegire ebirikukwata ahari Yehova. Akaba naamanya ngu Yehova tarikubaasa kukora ekintu kyona ekitahikire nari ekitari kya rukundo. Kurugiirira aha ntumwa Paulo, Abrahamu akateekateeka ngu Yehova naabaasa kuzoora Isaaka omwana we omukundwa. (Heb. 11:17-19) Nangwa, Yehova akaba yaaragaaniise ngu Isaaka naija kurugamu eihanga, kandi omu bwire obwo, Isaaka akaba atakazaire mwana. Abrahamu akaba naakunda Yehova, n’ahabw’ekyo akaba aine obwesigye ngu Ishe naaza kukora ekihikire. Ahabw’okwikiriza akooroba, n’obu kiraabe kyabaire kigumire.​—Kut. 22:1-12.

12. Nitubaasa kutooreza tuta Abrahamu? (Zaaburi 73:28)

12 Nitubaasa kutooreza tuta Abrahamu? Nitumutooreza, turikugumizamu nitwega ebirikukwata ahari Yehova. Twakikora, nitwija kwongyera kumwirira haihi, nangwa twongyere n’okumukunda. (Shoma Zaaburi 73:28.) Omuntu waitu w’omunda naija kutendekwa kuhikaana n’emiteekateekyere ya Ruhanga. (Heb. 5:14) N’ekirarugyemu, ondiijo yaateeraho kutugyeza kukora ekibi, nitwija kwanga. Nitwija kwetantara kukora ekintu kyona ekiraagwise kubi Tataitwe, kandi kikashiisha n’omukago gwaitu nawe. Kwonka shi ni muringo ki ogundi, oku turibaasa kworeka ngu nitukunda eby’okuhikiirira?

13. Nitubaasa kukuratira tuta eby’okuhikiirira? (Enfumu 15:9)

13 Eidaara 2: Teeraho kwongyera kukunda eby’okuhikiirira buri izooba. Nitubaasa kwongyera kukunda emitindo ya Yehova ey’okuhikiirira nk’oku turikuteeraho butoosha kumanyiiza omubiri gwaitu. Ogu n’omurimo ogu orikubaasa kukora buri izooba. Yehova n’omuringaaniza, tarikubaasa kutushaba kukora ekirikukira aha ki turikubaasa. (Zab. 103:14) Naatuhamiza ngu ‘naakunda orikukuratira okuhikiirira.’ (Shoma Enfumu 15:9.) Twaba twine ekigyendererwa eki turikwenda kuhikaho omu buheereza, nituguma nituteeraho n’amaani kugira ngu tukihikiirize. Nikyo kimwe na twaba nituteeraho kukuratira eby’okuhikiirira. Yehova naija kutuhwera kutunguuka mporampora, n’okukora empinduka haahinguraho obwire.​—Zab. 84:5, 7.

14. ‘Eky’okwekingiza omu kifuba eky’okuhikiirira’ niki, kandi ahabw’enki twine kuba tukiine?

14 Yehova naatwijutsya omu muringo gwa rukundo ngu okukora eby’okuhikiirira ti mugugu. (1 Yoh. 5:3) Kureka, n’eky’oburinzi, kandi eki tushemereire kuba twine buri izooba. Ijuka ekijwaro ky’eby’okwerindisa eky’omwoyo eki Paulo yaagambireho. (Efe. 6:14-18) Ni kicweka ki ekyabaire nikirinda omutima gw’omuserukare? ‘N’eky’okwekingiza omu kifuba eky’okuhikiirira,’ ekirikujwekyera emitindo ya Yehova ehikiriire. Nk’oku eky’okwekingiza omu kifuba kirikurinda omutima gw’omuntu, emitindo ya Yehova ehikiriire neebaasa kurinda omutima gwawe ogw’akamanyiso, nari eki ori omunda. N’ahabw’ekyo, teeraho kuhamya ngu ekijwaro kyawe eky’eby’okwerindisa nikitwariramu eky’okwekingiza omu kifuba eky’okuhikiirira!​—Enf. 4:23.

15. Nitubaasa kujwara tuta eky’okwekingiza omu kifuba?

15 Noobaasa kujwara ota eky’okwekingiza omu kifuba eky’okuhikiirira? Noobaasa kukikora orikuteekateeka aha mitindo ya Ruhanga omu bi orikucwamu buri izooba. Waaba noocwamu ebi oraagambe, ebyeshongoro ebi oraahurikize, eby’okweshemeza ebi oraareebe, nari ebitabo ebi oraashome, banza oyebuuze oti: ‘Ni bintu ki ebiraaze omu mutima gwangye? Ebintu ebi shi nibihikaana n’ebi Yehova arikusiima? Nari nibihimbisiriza obushambani, obushaarizi, omururu, n’okweyendeza, ebintu ebi Yehova arikureeba nk’ebitashemeire?’ (Fil. 4:8) Okucwamu kwawe kwaba nikuhikaana n’ebi Yehova arikukunda, nooba oriyo noikiriza emitindo ye ehikiriire kurinda omutima gwawe.

Munyaanyazi-itwe naareeba ebingonzi aha nyanja arikugyendagyenda aha mwaro omu mwabazyo.

Eby’okuhikiirira byawe nibibaasa “kuba nk’ebingonzi by’enyanja” (Reeba akacweka 16-17)

16-17. Isaaya 48:18 nihatuhamiza hata ngu nitubaasa kugyenda aha mitindo ya Yehova ebiro byona?

16 Oreerarikiriireho yaaba noobaasa kugumizamu noogyendera aha mitindo ya Yehova buri izooba, kandi buri mwaka? Teekateeka aha ky’okureeberaho eki Yehova arikukoresa, ekiri omuri Isaaya 48:18. (Kishome.) Yehova naaraganisa ngu okuhikiirira kwaitu nikubaasa kuba “nk’ebingonzi by’enyanja.” Teera akashushani ori aha nkungu y’enyanja mpango, orikureeba ebingonzi birikuguma nibiija obutahwayo. Mbwenu shi noobaasa kwerarikirira ngu ebingonzi ebyo nibibaasa kuhitsya obwire byemerere? Ngaaha! Noomanya ngu ebingonzi bitwire nibyeshuka aha mwaro ogwo kumara enkumi n’enkumi z’emyaka, kandi hatariho kubangaanisa nibiza kugumizamu nibiija.

17 Eby’okuhikiirira byawe nibibaasa kuba nk’ebingonzi by’enyanja! Mu muringo ki? Waaba nooyenda kucwamu, banza oshwijume ebi Yehova arikwenda ngu okore. Reero obikore. N’obu okucwamu kwakuba kugumire kuta, Sho owa rukundo butoosha naija kuba ayeteekateekire kukuhwera kutateengyesibwa n’okuguma noogyendera aha mitindo ye ehikiriire.​—Isa. 40:29-31.

18. Ahabw’enki twine kwetantara kucwera abandi emanja turikwihirira aha mitindo eyaitu?

18 Eidaara 3: Okucwa emanja kurekyere Yehova. N’obu turaabe nituteeraho kugyendera aha mitindo ya Yehova ehikiriire, twine kwetantara okucwera abandi orubanja nari kwetwara nk’abahikiriire. Omu mwanya gw’okugaya abandi orikushusha ngu twine obushoboorozi bw’okubacwera orubanja turikwihirira aha mitindo eyaitu, nituguma nitwijuka ngu Yehova niwe “Omucwi w’emanja z’ensi yoona.” (Kut. 18:25) Yehova tatuhaire obujunaanizibwa bw’okucwera abandi orubanja. Nangwa, Yesu akaha ekiragiro ngu murekye kucwa “orubanja, nyentsya naimwe mutarirucwerwa.”​—Mat. 7:1.b

19. Yosefu akooreka ata ngu naayesiga okuramura kwa Yehova?

19 Ka tugarukye tuteekateekye ahari Yosefu owaabaire naakora ebihikire. Akeetantara kucwera abandi orubanja, nangwa n’abaamutwariize kubi. Beene ishe bakamutwariza kubi, baamuguza omu buhuuku, kandi baabeiha ishebo ngu afiire. Bwanyima y’emyaka mingi, Yosefu akagaruka yaaba hamwe n’ab’eka ye. Hati Yosefu akaba ari omutegyeki w’amaani, n’ahabw’ekyo akaba naabaasa kweshashuza arikubatwariza kubi. Beene ishe Yosefu bakaba beerarikiriire munonga ngu naabaasa kweshashuza, n’obu baraabe bashabire okusaasirwa ahabw’eki baamukozire. Kwonka Yosefu akabahamiza ati: “Mutatiina, nimugira ngu ndi omu mwanya gwa Ruhanga?” (Kut. 37:18-20, 27, 28, 31-35; 50:15-21) Omu bucureezi Yosefu okuramura akakurekyera Yehova.

20-21. Nitubaasa kwetantara tuta okwetwara nk’abahikiriire?

20 Nka Yosefu okuramura nitukurekyera Yehova. Nk’eky’okureeberaho, titurikwenda kuteekateeka ngu nitumanya ekirikureetera ab’eishe-emwe na banyaanyazi-itwe kutwaza nk’oku barikutwaza. Titurikushoma emitima, Yehova wenka niwe arikushwijuma ebigyendererwa. (Enf. 16:2) Naakunda abantu b’emiringo yoona, abatarikushushanisa enganda n’obukomooko. Kandi naatuhiga ‘kushashaanura’ emitima yaitu. (2 Kor. 6:13) Nituteeraho kukunda boona abari omu ka yaitu ey’eby’omwoyo, beitu kutari kubacwera orubanja.

21 Kandi eki nikimanyisa ngu titwine n’okucwera orubanja abatari omu kibiina. (1 Tim. 2:3, 4) Mbwenu shi oine kucwera omunyabuzaare orubanja otari mu nyikiriza nk’eyaawe, orikugira ngu “omuntu ogwo tarikubaasa kwija omu mazima”? Ngaaha, ogwo n’omweragiiro nari okwetwara nk’ohikiriire. Yehova akihaire “abantu boona abari hoona” omugisha gw’okweteisa. (Byak. 17:30) Butoosha ijuka ngu okwetwara nk’ohikiriire n’omuringo gumwe ogw’obutahikiirira.

22. Ahabw’enki omaririire kugumizamu nookunda eby’okuhikiirira?

22 Rukundo ei twiniire emitindo ya Yehova ey’okuhikiirira eine kutureetera kugira okushemererwa n’okuhiga abandi, kibahwere kutwirira haihi hamwe na Ruhanga waitu. Ka tugumizemu ‘kugirira eby’okuhikiirira enjara n’eiriho.’ (Mat. 5:6) Gira obuhame ngu Yehova naareeba okuteeraho kwawe, kandi butoosha naasiima okutunguuka kwawe. Obu abantu barikuguma nibeeyongyerera kimwe kukora eby’obutahikiirira, huumura otatiina! Butoosha ijuka ngu Yehova ‘naakunda abahikiriire.’​—Zab. 146:8.

NOOBAASA KUGARUKAMU OTA?

  • Eby’okuhikiirira niki?

  • Nitugasirwa tuta twagyendera aha mitindo ya Yehova ey’okuhikiirira?

  • Nitubaasa kwongyera tuta kukunda emitindo ya Yehova ey’okuhikiirira?

EKYESHONGORO 139 Yereebe omu Nsi Ensya

a Kigumire kubona abantu abarikukora ebihikire omu nsi egi embi. Kwonka, hati hariho abantu obukaikuru n’obukaikuru abarikukora ebihikire. Hatariho kubangaanisa ori omwe aharibo. Nookunda kubikora ahabw’okugira ngu nookunda Yehova, kandi nawe naakunda ebihikire. Nitubaasa kwongyera tuta kukunda eby’okuhikiirira? Ekicweka eki nikiza kworeka eby’okuhikiirira niki, n’oku turikubaasa kugasirwa twabikunda. Nituza n’okukureeba ebi turikubaasa kukora kwongyera kukunda eby’okuhikiirira.

b Abareeberezi b’ekibiina obumwe nibaba baine kucwa emanja ezirikukwata aha bibi eby’amaani n’okweteisa. (1 Kor. 5:11; 6:5; Yak. 5:14, 15) Kwonka, omu bucureezi nibamanya ngu tibarikubaasa kushoma ebiri omu mitima y’abantu, kandi nibaba nibaramurira Yehova. (Gyeragyeranisa 2 Obusingye 19:6.) Nibacwamu barikwihirira aha buringaaniza bwa Ruhanga n’embabazi ze.

    Ebitabo Ebiri omu Runyankore (1996-2025)
    Shohora
    Taahamu
    • Runyankore
    • Yoherereza ondiijjo
    • Ebi Orikukunda
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Ebiine Kukuratirwa
    • Okurinda Ebirikukukwataho
    • Privacy Settings
    • JW.ORG
    • Taahamu
    Yoherereza ondiijjo