Eshuura ya Makumi Abiri
Guma Nooteekateeka Aha Kiro kya Yehova
1. Okahurira ota obu waayega ngu turi haihi kucungurwa kuruga omu busingye obu obubi?
KIMWE aha bintu ebi waabandize kwega omu Baibuli n’ekigyendererwa kya Yehova eky’okuhindura ensi yoona omwanya murungi munonga. Omu nsi egyo ensya, tiharibayo ntaro, obugomi, obworo, endwara, okubonabona n’okufa. Nangwa n’abafu baryagaruka bagire amagara. Ebintu ka nibaija kuba biri birungi! Ekirikuhamya ngu ebi byona biri haihi kuhikiirizibwa n’okugira ngu Kristo akatandika kutegyeka nk’Omugabe omu mwaka gwa 1914 kandi okwiha obwo, tutwire turi omu biro by’emperu y’ensi egi embi. Aha muheru gw’ebiro ebi eby’emperu, Yehova naaza kucwekyereza obusingye obu atyo areeteho ensi ensya ei yaaraganiise!
2. ‘Ekiro kya Yehova’ nikimanyisa ki?
2 Obwire bw’okucwekyerera obwo, Baibuli neebweta “ekiro kya Yehova.” (2 Petero 3:10, NW) Ekiro ekyo ‘n’eizooba ry’ekiniga kya Yehova,’ aha nsi ya Sitaane yoona. (Zefania 2:3) Kiryahendera ‘n’orugamba rw’ekiro kikuru kya Ruhanga ow’Obushoboorozi bwona . . . , orurikwetwa Haramagedoni omu Ruheburaayo,’ omu ‘abagabe b’ensi zoona’ baricwekyererezibwa. (Okushuuruurwa 16:14, 16) Oku orikutwaza nikworeka ngu buzima noikiriza ku ‘ekiro kya Yehova’ kiri haihi?—Zefania 1:14-18, NW; Yeremia 25:33.
3. (a) Ekiro kya Yehova kiryahika ryari? (b) Ahabw’enki ni kirungi okugira ngu Yehova taratumanyiise ‘ekiro ekyo n’eshaaha’?
3 Baibuli terikutugambira ekiro kyenyine eki Yesu Kristo ariiziraho kucwekyereza obusingye bwa Sitaane. Yesu akagira ati: “Eby’ekiro ekyo n’obunaku obwo [n’eshaaha egyo] tihaine orikubimanya, n’obu baakuba baamaraika ab’omu iguru, n’obu yaakuba Omwana, kureka Ishe wenka.” (Mako 13:32) Omuntu yaaba buzima atarikukunda Yehova, naija kuteekateeka ngu ekiro kya Yehova kikiri hare, atyo ayemarire aha kusherura eby’ensi. Kwonka abo abarikukunda Yehova n’omutima gwabo gwona, nibaija kuguma nibamuheereza n’omutima gumwe n’obu emperu y’obusingye obu obubi yaakuba ekiri hare.—Zaaburi 37:4; 1 Yohaana 5:3.
4. Yesu akaturabura ahari ki?
4 Omu kurabura abo abarikukunda Yehova, Yesu akagira ati: “Mwerinde, mugume nimureeba, kandi mushabe, ahakuba timurikumanya ahu obunaku obwo burihikira.” (Mako 13:32-37) Naatwehanangiriza okutaikiriza okurya n’okunywa nari ‘amaganya g’amagara aga’ kutuhuzya, tukeebwa obukuru bw’obwire bu turimu.—Luka 21:34-36; Matayo 24:37-42.
5. Okurugiirira aha bi Petero yaashoboroire, ekiro kya Yehova kiryareeta ki?
5 Na Petero naatwehanangiriza okuguma nituteekateeka aha ‘kiro kya Yehova ekiriyazya eiguru n’ebintu by’obuhangwa.’ “Eiguru,” nari shi gavumenti z’abantu zoona, ziryacwekyerezibwa hamwe ‘n’ensi,’ nari shi abantu ababi boona otwariiremu ‘n’eby’obuhangwa’ nari shi emiteekateekyere n’ebikorwa by’ensi egi embi, nk’omuze gw’okwenda kwetegyeka, emicwe mibi n’okukunda ebintu kwayo. Omu mwanya gw’ebyo, haryazamu “eiguru erisya” [Obukama bwa Ruhanga obw’omu iguru] “n’ensi ensya” [abantu abagarwirwe busya] omu okuhikiirira kurituura. (2 Petero 3:10-13) Ebintu ebi ebirikutiinisa biryatandika kitaraariire, aha izooba n’eshaaha ebi tutarikuteekateeka.—Matayo 24:44.
Guma Nooreeba aha Bikwatiraine n’Akamanyiso
6. (a) Eki Yesu yaagarukiremu abeegi be, kikaba nikikwata aha muheru gw’obusingye bw’Abayudaaya kwingana ki? (b) Omu bi Yesu yaabagarukiremu, ni biiha ebitwire nibibaho okuruga omuri 1914?
6 Okurugiirira aha bunaku obu turimu, tushemereire kumanya byona ebirikukwata aha kamanyiso akarikworeka ngu ebi n’ebiro by’emperu—nari shi “omuheru gw’obusingye obu obubi.” Guma noijuka ngu obu Yesu yaagarukamu ekibuuzo ky’abeegi ekiri omuri Matayo 24:3, bimwe aha bi yaagambireho okuruga aha runyiriri 4 okuhika 22 bikahikiirira omu busingye bw’Abayudaaya ahagati y’omwaka gwa 33 na 70 C.E. Kwonka obunabi obwo bwona bukatandika kuhikiirira kuruga 1914, obwire ‘bw’okubaho kwa Kristo omu bukama kandi obu ebiro by’emperu y’obusingye obu byatandika.’ Matayo 24:23-28 nizigamba aha byabaire nibiza kubaho kuruga omu gwa 70 C.E. okuhika aha bwire bw’okubaho kwa Kristo. Ebirikugambwaho omuri Matayo 24:29–25:46 nibibaho omu bwire bw’aha muheru.
7. (a) Ahabw’enki buri omwe ashemereire kwetegyereza oku ebiriho birikuhikiiriza akamanyiso ako? (b) Garukamu ebibuuzo ebiri aha muheru gw’akacweka ka mushanju, oyoreke oku ebiri omu kamanyiso ako biizire nibihikiirira okwiha omuri 1914.
7 Itwe ahabwaitu tushemereire kushwijuma ebirikubaho n’emitwarize ebirikuhikiiriza akamanyiso ako. Okwetegyereza oku ebintu ebi biine akakwate n’obunabi bwa Baibuli nikiza kutuhwera kuguma nituteekateeka aha kiro kya Yehova. Kandi nikiija kutuhwera omu kurabura abandi. (Isaaya 61:1, 2) Twine ebyo omu biteekateeko, ka tugarukemu ebibuuzo ebirikworeka bimwe aha biri omu kamanyiso ako nk’oku biri omuri Matayo 24:7 na Luka 21:10-11.
Ni mu miringo ki etari ya butoosha ei obunabi oburikukwata aha ‘eihanga kuteera erindi n’obugabe kuteera obundi,’ bwahikiriire okutandika n’ogwa 1914? Aha bikwatiraine n’entaro, n’enki ekitwire nikibaho okwiha obwo?
Omuri 1918, ni ndwara ki eyaitsire abantu okukira Orugamba rw’Ensi Yoona orw’Okubanza? N’obu haraabe hariho entunguuka omu by’obujanjabi, ni ndwara ki ezikirikwita obukaikiru bw’abantu?
N’obu haraabe haabaireho entunguuka omu bya sayansi omu kyasha ekyahweire, enjara yaahitsya hi ensi?
N’enki ekirikukuhamiza ngu 2 Timoseo 3:1-5, 13 tizirikugamba aha mitwarize eyaabaire etuura eriho, kureka ngu n’aha ku embeera zigyenzire nizeyongyera kusiisikara ku tugyenzire nitwiririra omuheru gw’ebiro by’emperu?
Okushoroora Abantu
8. (a) N’enki ekindi ekirikugambwaho omuri Matayo 13:24-30, 36-43, eki Yesu yaagizire ngu kiine akakwate n’omuheru gw’obusingye obu? (b) Enfumu ya Yesu erimu makuru ki?
8 Hariho ebindi bintu bikuru ebi Yesu yaayorekire ngu biine akakwate n’omuheru gw’obusingye obu. Kimwe ahari ebi n’okushoroora ‘abaana b’obukama’ omu ‘baana b’omubi.’ Yesu akagamba ahari eki omu nfumu ye ey’omusiri gw’oburo ogu omuzigu yaabibiremu enkyenzi. Omu nfumu ye, “oburo” nibumanyisa Abakristaayo ab’amazima abaashukirweho amajuta. “Enkyenzi” nibo abo abarikweyeta Abakristaayo kwonka bakeyoreka ngu “n’abaana b’Omubi” ahabw’okuhamira aha nsi erikutegyekwa Omuregi. Aba nibataanisibwa aha ‘baana b’obukama bwa Ruhanga’ kandi bateebwaho akamanyiso k’okucwekyerera. (Matayo 13:24-30, 36-43) Okushoroora oku buzima kwabaireho?
9. (a) Ahanyima y’Orugamba rw’Ensi Yoona orw’Okubanza, abo abaabaire nibeyeta Abakristaayo bakashoroorwa bata? (b) Abakristaayo abaashukirweho amajuta bakooreka bata ngu n’abaheereza b’Obukama ab’amazima?
9 Bwanyima y’Orugamba rw’Ensi Yoona orw’Okubanza, abo abaabaire nibeeyeta Abakristaayo bakashoroorwamu ebicweka bibiri: (1) Abeebembezi omuri Kristendomu n’abakuratsi baabo, abaabaire nibashagika ekibiina kya League of Nations (hati ekirikwetwa Ekibiina ky’Amahanga Ageteeraine) kandi obwo bahamiire aha mahanga gaabo, (2) Abakristaayo ab’amazima omu bwire obwo, abashagikiire kimwe Obukama bwa Ruhanga oburikutegyekwa Mesia beitu gatari mahanga g’ensi egi. (Yohaana 17:16) Aba bakooreka ngu n’abaheereza b’Obukama bwa Ruhanga barikubuurira “engiri egi ey’obukama” omu nsi yoona. (Matayo 24:14) N’enki ekyarugiremu?
10. N’enki ekyabandize kukorwa omu murimo gw’okubuurira Obukama?
10 Eky’okubanza, hakabaho okurundaana entsigarira z’abu Ruhanga yaashukireho amajuta, abo abaine amatsiko g’okuba na Kristo omu Bukama bw’omu iguru. N’obu baraabe baabaire beenaganagire omu mahanga maingi, bakarundaanirwa omu kibiina, baagira obumwe. Okuta akamanyiso ahari abo abaashukirweho amajuta kuri haihi kuhwa.—Okushuuruurwa 7:3, 4.
11. (a) Ni murimo ki ogw’okurundaana ogurikugyenda omu maisho kandi nigwikirizana na bunabi ki? (b) Okuhikiirira kw’obunabi obu nikworeka ki?
11 Bwanyima, ahansi y’obwebembezi bwa Kristo, okurundaana ‘omutwe muhango gw’abantu kuruga omu mahanga goona, enganda zoona, abantu boona, n’endimi zoona kukatandika.’ Aba nibo ‘b’entaama ezindi’ abaraakire “okubonabona kwingi,” bakaza omu nsi ya Ruhanga ensya. (Okushuuruurwa 7:9, 14; Yohaana 10:16) Omurimo ogu ogw’okubuurira aha Bukama nigukigyenda omu maisho n’okuhitsya eri izooba. N’obwesigwa, omutwe muhango gw’abantu ab’entaama ezindi, hati abarikuhika omu bukaikuru, nibahwera abaashukirweho amajuta okujanjaaza aga makuru g’Obukama. Amakuru aga nigabuurirwa omu nsi zoona.
N’enki Ekiraabeho omu maisho?
12. Omurimo gw’okubuurira ogwine kukorwa ekiro kya Yehova kitakahikire, nigwingana ki?
12 Byona ebyagambwaho nibihamya ngu turi haihi n’omuheru gw’ebiro by’emperu kandi ngu ekiro kya Yehova kiri haihi. Kwonka shi hariho obunabi obwine kuhikiirira ekiro ekyo ekirikutiinisa kitakahikire? Eego. Eky’okubanza, okushoroora abantu aha bikwatiraine n’enshonga y’Obukama tikukahweire. Omu bicweka ebimwe ahatwire hariyo okuhiiganisibwa kw’amaani, hati abeegi nibeyongyera. N’ei abantu barikwanga amakuru marungi, Yehova naabooreka embabazi ze ku turikubuurirayo. N’ahabw’ekyo, ka tweyongyere omu maisho n’omurimo! Yesu naatuhamiza ngu omurimo ku guraahwe, emperu neeza kuhika.
13. Nk’oku kihandiikirwe omu 1 Tesalonika 5:2, 3, n’enki ekiri haihi kubaho, kandi kiryamanyisa ki ahariitwe?
13 Obundi bunabi bwa Baibuli bukuru nibugira buti: “Ku bariba nibagira ngu, n’obusingye, tihariho kabi, obwo nibwo okucwekyerera kuribagwaho nk’oku ebisha bikwata omukazi orikurumwa kuzaara, kandi tibarikira na kakye.” (1 Abatesalonika 5:2, 3) Tukitegyereize kureeba oku okurangirira ‘kw’obusingye’ kuraije kuba. Kwonka okurangirira okwo tikurimanyisa ngu buzima abeebembezi b’ensi baryaba bashoboroire oburemeezi bw’abantu. Abo abarikuteekateeka aha kiro kya Yehova tibaribuzabuzibwa okurangirira okwo. Nibamanya ngu akaanya kakye ahanyima y’okurangirira okwo, okucwekyerera kuryabaho kitaraariire.
14. Ni bintu ki ebiribaho omu kubonabona kwingi, kandi biryakuratana bita?
14 Aha kutandika kw’okubonabona kwingi, abategyeki baryahindukira Babulooni orurembo Orukuru, nigo Madiini goona ag’ebishuba, batyo bagacwekyereze. (Matayo 24:21; Okushuuruurwa 17:15, 16) Bwanyima y’ekyo, amahanga garyahindukira abo abarikushemba obutegyeki bwa Yehova, kitume Yehova yaagwererwa kubi za gavumenti n’abarikuzishemba, atyo abacwekyerereze kimwe. Egyo niyo eriba Haramagedoni kandi omuheru gw’okubonabona kwingi. Bwanyima, Sitaane na baadaimoni be baryakomwa, babe batakibaasa kuteganisa bantu. Eki kiryahendera ekiro kya Yehova, obu eiziina rye riryezibwa.—Ezekieli 38:18, 22, 23; Okushuuruurwa 19:11–20:3.
15. Ahabw’enki kitari ky’obwengye okuteekateeka ngu ekiro kya Yehova kikiri hare?
15 Emperu y’obusingye obu eryabaho omu bunaku bwenyine, nk’oku Ruhanga atebeekaniise. Terikyerererwa. (Habakuuki 2:3) Ijuka ngu okucwekyerera kwa Yerusaalemu omu gwa 70 C.E. kukaija juba, kwabaho omu bwire obu Abayudaaya baabaire batarikuteekateeka. Kandi shi Babulooni eya ira? Babulooni ekaba eri ey’amaani, ehamire, eyehinguririziibwe engo z’amaani. Kwonka ekasingurwa omu kiro kimwe. N’okucwekyerezibwa kw’obusingye obu obubi, kutyo nikwo kuriba. Okucwekyerera okwo ka kutushange twine obumwe omu kuramya, tukirikuteekateeka aha kiro kya Yehova.
Eby’Okweijutsya
• Ahabw’enki nikikuru okuguma nituteekateeka aha kiro kya Yehova? N’enki ekiratuhwere kukora ekyo?
• Okushoroora abantu okuriyo nikugyenda omu maisho itwe nikutukwataho kuta?
• N’enki ekiraabanze kubaaho ekiro kya Yehova kitakahikire? Mbwenu, n’enki eki tushemereire kuba nitukora?
[Ekishushani ekiri aha rupapura 180, 181]
Juba, ebiro by’emperu nibiza kuhendera n’okucwekyerezibwa kw’obusingye bwa Sitaane