RAIBURARE Y'AHA INTANEETI eya Watchtower
Omunaara gw'Omurinzi
RAIBURARE Y'AHA INTANEETI
Runyankore
  • BAIBULI
  • EBITABO
  • ENTEERANE
  • mwbr19 Seputemba rup. 1-8
  • Ebijuriziibwe omu Katabo k’Obuheereza Bwaitu n’Oku Turikutwaza

Vidiyo ei waatoorana teriho.

Haine ekyashoba omu kutaho vidiyo.

  • Ebijuriziibwe omu Katabo k’Obuheereza Bwaitu n’Oku Turikutwaza
  • Ebijuriziibwe omu Katabo k’Obuheereza Bwaitu n’Oku Turikutwaza—2019
  • Emitwe Emikye
  • SEPUTEMBA 2-8
Ebijuriziibwe omu Katabo k’Obuheereza Bwaitu n’Oku Turikutwaza—2019
mwbr19 Seputemba rup. 1-8

Ebijuriziibwe omu Katabo k’Obuheereza Bwaitu n’Oku Turikutwaza

SEPUTEMBA 2-8

EBY’OMUHENDO EBIRI OMU KIGAMBO KYA RUHANGA | ABAHEBURAAYO 7-8

“Omunyamurwa w’Ebiro Byona omu Muringo gwa Melekizedeki”

(Abaheburaayo 7:1, 2) Ahakuba Melekizedeki ogwo, omugabe wa Salemu, omunyamurwa wa Ruhanga Rukira-boona, akabugana Abrahamu, naatabaaruka omu rugamba kwita abagabe, yaamuha omugisha; 2 kandi niwe Abrahamu yaahaire kimwe kya ikumi ekya byona. Melekizedeki ogwo okubanza n’omugabe w’okuhikiirira, nk’eiziina rye oku ririkushoboororwa, ekya kabiri n’omugabe wa Salemu, ekirikushoboororwa ngu omugabe w’obusingye.

it-2-E 366

Melekizedeki

Omugabe wa Salemu eya ira kandi “omunyamurwa wa Ruhanga Rukira-Boona,” Yehova. (Kut 14:18, 22) Niwe munyamurwa owaabandize kugambwaho omu Byahandiikirwe; akatunga obujunaanizibwa obwo omwaka 1933 Y.A. gutakahikire. Ahabw’okugira ngu Melekizedeki akaba ari omugabe wa Salemu, ekirikumanyisa “Obusingye,” entumwa Paulo akamugambaho ‘nk’Omugabe w’Obusingye’ kandi, kurugiirira aha iziina rye, akamugambaho ‘nk’Omugabe w’Okuhikiirira.’ (Heb 7:1, 2) Nikiteekateekwa ngu Salemu eya ira ekaba eri omu kicweka ekizire kikaba entango y’orurembo Yerusaalemu, kandi iziina ryayo bakarigaita omu iziina ry’orurembo Yerusaalemu, obumwe orurikugambwaho nka “Salemu.”—Zab 76:2.

Bwanyima ya Abramu (Abrahamu) kusingura Kedolaomeeri n’abagabe bagyenzi be, akaza omu ruhita rwa Shaave nari “oruhita rw’omugabe.” Melekizedeki ‘akareeta omugaati na viinyo’ kandi akashabira Abrahamu omugisha arikugira ati: “Abramu aheebwe omugisha Ruhanga Rukira-boona, Omuhangi w’eiguru n’ensi; kandi Ruhanga Rukira-boona, ohaireyo abazigu baawe omu mikono yaawe, asiimwe.” Bwanyima Abrahamu akaha omugabe kandi omunyamurwa “ekicweka kya ikumi ekya byona,” niyo “eminyago erikukira oburungi” ei yaabaire atungire kuruga omu kusingura abagabe omu rugamba.—Kut 14:17-20; Heb 7:4.

(Abaheburaayo 7:3) Taine ishe, taine nyina, n’obu baakuba baishenkuru; taine butandikiro bw’amagara ge, kandi taine bugarukiro, kureka naashushanisibwa nk’Omwana wa Ruhanga, atuura ari omunyamurwa ebiro byona.

it-2-E 367 kacw. 4

Melekizedeki

Ahabw’enki turikugira ngu Melekizedeki akaba ‘ataine butandikiro bw’amagara ge, nari bugarukiro’?

Paulo akagamba ekintu ky’omutaano ahari Melekizedeki obu yaagira ati: “Taine ishe, taine nyina, n’obu baakuba baishenkuru; taine butandikiro bw’amagara ge, kandi taine bugarukiro, kureka naashushanisibwa nk’Omwana wa Ruhanga, atuura ari omunyamurwa ebiro byona.” (Heb 7:3) Nk’abandi bantu, Melekizedeki akazaarwa kandi yaafa. Kwonka amaziina g’ishe na nyina tigarikugambwa, baishenkuru, nari abaamuhunguriire tibarikugambwaho, kandi ebyahandiikirwe tibirikugamba aha kutandika kw’amagara ge, nari oku yaafiire. N’ahabw’ekyo, Melekizedeki naajwekyera gye Yesu Kristo, omunyamurwa ow’ebiro byona. Nk’oku Melekizedeki ataine ou yaahunguriire nari owaamuhunguriire omu bunyamurwa bwe, Yesu nawe tihariho ou yaahunguriire omu bunyamurwa bwe, kandi Baibuli neeyoreka ngu tihariho oraamuhunguriire. Okwongyera ahari ekyo, n’obu Yesu araabe yaazairwe omu ruganda rwa Yuda kandi omu runyiriri rw’Omugabe Daudi, tarahungwiire obunyamurwa ahabwa baishenkuru, kandi tarabaire omugabe kandi omunyamurwa aha bw’obuhunguzi. Ebintu ebi bikabaho ahabw’endahiro ya Yehova.

(Abaheburaayo 7:17) “Ahakuba bakamuhamya bati: Ori omunyamurwa w’ebiro byona omu muringo gwa Melekizedeki.”

it-2-E 366

Melekizedeki

Ekyabaire Nikijwekyera Obunyamurwa bwa Kristo. Omu bunabi oburikukwata ahari Mesia, Yehova akagambira “Mukama” wa Daudi ati: “Ori omunyamurwa w’ebiro byona omu muringo gwa Melekizedeki!” (Zab 110:1, 4) Zaabuli egi ei Ruhanga yaahandiikiise ekahwera Abaheburaayo kumanya ngu Mesia akaba naaza kuba omugabe kandi omunyamurwa. Omu baruha ei entumwa Paulo yaahandiikiire Abaheburaayo, akamaraho okubangaanisa kwona oku baabaire baine ahari Mesia owaaraganisiibwe, obu yaagira ngu Yesu “yaahinduka Omunyamurwa omukuru ow’ebiro byona omu muringo gwa Melekizedeki.”—Heb 6:20; 5:10; reeba ENDAGAANO.

Okwongyera Kucondooza aha Bi Turikwega

(Abaheburaayo 8:3) Nimumanya ngu omunyamurwa omukuru weena ateebwaho okuhonga empongano n’okutamba ebitambo; n’ahabw’ekyo nawe ashemereire kugira eky’okuhonga.

w00-E 8/15 14 kacw. 11

Ebitambo Ebyabaire Nibishemeza Ruhanga

Entumwa Paulo akagira ati; “Omunyamurwa omukuru weena ateebwaho okuhonga empongano n’okutamba ebitambo.” (Abaheburaayo 8:3) Yetegyereze ngu Paulo akagamba aha bintu bibiri ebyabaire biheebwayo omunyamurwa omukuru owa ira, ‘okuhonga empongano’ nari ebiconco, n’okutamba ebitambo nari ‘okutamba ebitambo ahabw’ebibi.’ (Abaheburaayo 5:1) Abantu nibaha abandi ebiconco kubaasa kworeka okusiima, kukora emikago, nari kwikirizibwa abandi. (Okutandika 32:20; Enfumu 18:16) Omu muringo nigwo gumwe, bingi aha byabaire nibiheebwayo nk’oku kyabaire nikyorekwa omu Biragiro bikaba biheebwayo ‘nk’empongano’ nari ebiconco ahari Ruhanga kugira ngu abasiime kandi abaikirize. Omuntu ku yaabaire ahenda Ebiragiro akaba aine kugira eki yaahayo kandi kubaasa kugaruraho omukago akaba aine kutamba ‘ebitambo ahabw’ebibi’. Ebitabo bitaano eby’okubanza eby’omu Baibuli, na munonga ekya Okuruga, Abaleevi, na Okubara nibigamba aha miringo mingi y’ebitambo n’empongano. N’obu kitoorobi kwetegyereza ebirikutwarirwamu byona, ni kikuru kwetegyereza enshonga ezimwe enkuru ezirikukwata aha bitambo by’emiringo etari emwe.

(Abaheburaayo 8:13) Mukama ku araabe naagamba atyo aha ndagaano nsya, biri aitsire ey’okubanza. Ahakuba ekirikukura, kikahanguura, kiba kiri haihi kuhwaho.

it-1-E 523 kacw. 5

Endagaano

Endagaano y’Ebiragiro ‘ekahanguura’ mu muringo ki?

Endagaano y’Ebiragiro ‘ekahanguura’ obu Ruhanga yaaranga kurabira omuri nabi Yeremia ngu hakaba nihaza kubaho endagaano ensya. (Yer 31:31-34; Heb 8:13) Omu gwa 33 Y.A.K. endagaano y’Ebiragiro ekaihwaho ahabwa Kristo kufeera aha muti (Gal 3:13), endagaano ensya yaaza omu mwanya gwayo.—Heb 7:12; 9:15; Byak 2:1-4.

SEPUTEMBA 9-15

EBY’OMUHENDO EBIRI OMU KIGAMBO KYA RUHANGA | ABAHEBURAAYO 9-10

Ebirikujwekyera “Ebirungi Ebyabaire Nibyenda Kwija”

(Abaheburaayo 9:12-14) Tarataahire mu Mwanya ogurikwera, aine eshagama y’embuzi nari ey’ente, kureka akataahayo rimwe yaaheza, aine eye; atyo yaatutungira okucungurwa okutahwaho. 13 Mbwenu eshagama y’embuzi n’ente n’eiju ry’enyana y’eruutsi ebimiisiirwa aha bantu abasiisikaire ku biraabe nibyeza emibiri ekashemera, 14 eshagama ya Kristo, owaayehaireyo ahari Ruhanga ahabw’Omwoyo Orikwera kuba ekitambo ekitaine kamogo, terikira munonga kushemeza emitima yaanyu kureka emirimo efiire, mukabona kuheereza Ruhanga ohuriire?

it-1-E 862 kacw. 1

Okusaasirwa Ebibi

Kurugiirira aha biragiro ebi Ruhanga yaahaire eihanga rya Israeli, omuntu owaabaire aba acumwire ahari Ruhanga nari mutaahi we, kubaasa kusaasirwa ebibi bye, akaba aine kubanza kugira eki yaakora kubaasa kutereeza embeera, kandi emirundi emingi akaba aine n’okuhayo ekitambo ahari Yehova. (Lev 5:5–6:7) Niyo nshonga ahabw’enki Paulo yaagizire ati: “Buzima omu Biragiro haihi buri kintu kyezibwa eshagama; kandi ahatari kusheesha shagama, tihariho kwihwaho bibi.” (Heb 9:22) Kwonka eshagama y’enyamaishwa ekaba etarikubaasa kwihaho bibi kandi ekabaasisa omuntu kugira omuntu ow’omunda otarikweshinja. (Heb 10:1-4; 9:9, 13, 14) Kwonka endagaano ensya ekaba neebaasisa okusaasirwa kimwe ebibi, kurabira omu kitambo kya Yesu Kristo. (Yer 31:33, 34; Mat 26:28; 1Kol 11:25; Efe 1:7) N’obu Yesu yaabaire ari omu nsi, akooreka ngu aine obushoboorozi bw’okusaasira ebibi arikutambira omushaija owaabaire azingazingirwe.—Mat 9:2-7.

(Abaheburaayo 9:24-26) Ahakuba Kristo tarataahire mu mwanya ogurikwera ogwakozirwe abantu, ogurikushushanisibwa nk’ogwo ogw’amazima, kureka akataaha omu iguru buzima ngu ayeyorekye hati omu maisho ga Ruhanga ahabwaitu. 25 Taragiireyo kwehayo kaingi, nk’omunyamurwa omukuru oku yaabaire ataaha omu mwanya ogurikwera buri mwaka, aine eshagama etari ye ahabwe. 26 Kuri kyabaire kityo, akaabaire ashemereire kubonabonesibwa kaingi okwiha aha kuhangwa kw’ensi; kwonka hati mbwenu aha muheru gw’obusingye obwo akareebeka rimwe yaaheza, ngu abone kwihaho ebibi ahabw’okwehayo kuba ekitambo.

cf-E 183 kacw. 4

“Nkuratira”

Ebyahandiikirwe tibirikugamba aha kushemererwa okwabaireho obu Yesu yaagaruka omu iguru akagaruka akaba n’eishe. Kwonka Baibuli ekashoboorora ekyabaire nikiija kubaho obwire bukye Yesu agarukire omu iguru. Kumara ebyasha ebirikurenga omu 15, Abayudaaya obutoosha bakaba baba baakareebi aha mukoro gurikwera. Eizooba rimwe buri mwaka, omunyamurwa omukuru akaba ataaha omu Mwanya Ogurikwera Munonga kushukyerera eshagama y’ebitambo ebyabaire biheebwayo aha Eizooba ry’Okurihiirira ebibi aha shanduukye y’endagaano. Aha eizooba eryo, omunyamurwa omukuru akaba ajwekyera Mesia. Yesu akahikiiriza eki omukoro ogwo gwabaire nigujwekyera omurundi gumwe yaaheza obu yaagaruka omu iguru. Akaza omu maisho ga Yehova omu iguru—omwanya ogurikukirayo kwera—yaaha Ishe omuhendo gw’ekitambo kye. (Abaheburaayo 9:11, 12, 24) Mbwenu shi Yehova akakiikiriza?

(Abaheburaayo 10:1-4) Ebiragiro ahabw’okushusha ebirungi ebyabaire nibyenda kwija, bitari byo buzima, tibibaasa kuhikiiriza abantu abarikwirira haihi ahabw’ebitambo ebyo ebyabaire biheebwayo obutoosha buri mwaka. 2 Kuri kyabaire nikibaasika, tibyakurekirwe kutambwa? Ahakuba abarikuramya, ku baakuherize kushemezibwa rimwe buzima, tibaakugarukire kwemanyaho bibi? 3 Kwonka ebitambo ebyo bikaba bibaijutsya ebibi byabo buri mwaka; 4 ahakuba eshagama y’enimi n’ey’embuzi tebaasa kwihaho bibi.

it-2-E 602-603

Okuhikiirira

Oku Ebiragiro bya Musa Byabaire Bihikiriire. Bimwe aha bintu ebi Ruhanga yaagambiire Abaisraeli kukora omu Biragiro ebi yaabahaire kurabira omuri Musa n’okutaho abanyamurwa kandi bakahayo enyamaishwa zitari zimwe nk’ebitambo. N’obu Ebiragiro byabaire nibiruga ahari Ruhanga kandi bihikiriire, Ebiragiro, obunyamurwa n’ebitambo bikaba bitarikubaasa kureetera abo abaabaire bari ahansi y’Ebiragiro kuba abahikiriire, nk’oku entumwa Paulo yaayorekire. (Heb 7:11, 19; 10:1) Omu mwanya gw’okubaiha omu kibi n’okufa, bikareetera ekibi kyamanyirwa kimwe. (Rom 3:20; 7:7-13) Kwonka nabwo ebintu ebi bikakora eki Ruhanga yaabaire abiteeraireho; Ebiragiro bikakora ‘nk’omwegyesa’ w’okuhitsya abantu ahari Kristo, kandi bikajwekyera gye ebirungi ebyabaire nibiija kwija. (Gal 3:19-25; Heb 10:1) N’ahabw’ekyo, obu Paulo yaagamba aha ki “Ebiragiro bitarabaasize kukora ahabw’okuremesibwa amaani makye g’obuntu” (Rom 8:3), akaba naagamba aha ku omunyamurwa Omwisraeli (owaabaire atooranwa kurugiirira aha Biragiro kwebembera entebeekanisa y’okuhayo ebitambo kandi owaabaire ataaha omu Mwanya Ogurikwera Munonga aha Eizooba ry’Okurihiirira ebibi) yaabaire atarikubaasa “kujunira kimwe” abo abu yaabaire naaheereza nk’oku kirikushoboororwa omu Abaheburaayo 7:11, 18-28. N’obu okuhayo ebitambo kurabira omu bunyamurwa bwa Arooni kyabaire nikihwera abantu kugira omukago murungi na Ruhanga, kikaba kitarikwihiraho kimwe ebibi, nari kubahwera kugira omuntu ow’omunda otarikweshinja. Entumwa Paulo akaba naagamba ahari eki obu yaagira ngu ebitambo ebyabaire nibiheebwayo aha Eizooba ry’Okurihiirira ebibi bikaba bitarikubaasa “kuhikiiriza abantu abarikwirira haihi ahabw’ebitambo ebyo” arikugamba aha muntu waabo w’omunda. (Heb 10:1-4; gyeragyeranisa na Heb 9:9.) Omunyamurwa omukuru akaba atarikubaasa kuhayo ekitambo ekyabaire nikyetengyesa kubaasa kucungurira kimwe abantu kuruga omu kibi. Obunyamurwa bwa Kristo n’ekitambo eki yaahaireyo nibyo byonka ebirikubaasa kuhikiiriza eki.—Heb 9:14; 10:12-22.

Okwongyera Kucondooza aha Bi Turikwega

(Abaheburaayo 9:16, 17) Nimumanya ngu, ahi endagaano ey’okuraga eri, hashemereire kubaho ekirikuhamya okufa kwa nyakuraga; 17 ahakuba endagaano ey’okuraga ehama, nyakuraga yaaheza kufa; ahabw’okuba tekora nyakuraga akiriho.

w92-E 3/1 31 kacw. 4-6

Ebibuuzo Kuruga omu Bashomi

Paulo akagira ngu omuntu akaba aine kufa kubaasa kuhamya endagaano ezi Ruhanga yaakozire n’abantu. Endagaano y’Ebiragiro n’emwe aharizo. Musa niwe yaabaire ari omuhikaanisa w’endagaano ei Ruhanga yaaragaine na Israeli eya ira. Musa akahikiiriza obujunaanizibwa bukuru kandi niwe yaahweraire Abaisraeli obu baabaire nibaza omu ndagaano. N’ahabw’ekyo Musa niwe yaabaire naabaasa kuhamya endagaano y’Ebiragiro ei Ruhanga yaaragaine. Kwonka shi kikaba nikyetengyesa Musa kusheesheka eshagama kugira ngu endagaano y’Ebiragiro ebaase kuhikiirira? Ngaaha. Kureka enyamaishwa zikaba ziheebwayo, eshagama yaazo ekaba neejwekyera eya Musa.—Abaheburaayo 9:18-22.

Kandi shi endagaano ensya ei Ruhanga yaaragaine n’eihanga rya Israeli ey’eby’omwoyo? Yesu Kristo akaba aine obujunaanizibwa bw’okuba Omuhikaanisa wa Israeli ey’eby’omwoyo na Yehova. N’obu Yehova araabe niwe yaatandikireho endagaano egi, Yesu Kristo niwe yaabaire aine obujunaanizibwa bukuru. Oyihireho Yesu kuba Omuhikaanisa, akaba aine kutebeekanisa abaabaire nibaija kubanza kuza omu ndagaano egi. (Luka 22:20, 28, 29) Kandi, niwe yaabaire ahikire kuhayo ekitambo ekyabaire nikyetengyesa kuhikiiriza endagaano egi. Ekitambo eki kikaba kitari ky’enyamaishwa kureka eky’omuntu ohikiriire. N’ahabw’ekyo Paulo akaba naabaasa kugira ngu Kristo niwe yaabaire naija kuhamya endagaano ensya. Bwanyima ya ‘Kristo . . . kutaaha omu iguru, ngu ayeyorekye hati omu maisho ga Ruhanga ahabwaitu,’ endagaano ensya ekatandika kukora.—Abaheburaayo 9:12-14, 24.

Obu Paulo yaagamba ahari Musa na Yesu nk’abarikuhamya endagaano, akaba atarikumanyisa ngu nibo baatandikireho endagaano ezo, ahakuba zikatandikwaho Ruhanga. Kureka, bombi bakaba bari abahikaanisa omu kuhikiiriza endagaano. Kandi omu ndagaano zombi, okufa kukaba nikwetengyesa—enyamaishwa zikaba nizijwekyera Musa, kandi Yesu akahayo eshagama ye ahabw’ab’omu ndagaano ensya.

(Abaheburaayo 10:5-7) N’ahabw’ekyo Kristo, ku yaabaire naija omu nsi, yaagira ati: Ebitambo n’empongano torabikunzire, kureka okanteekateekyera omubiri; 6 Ebitambo ebyokiibwe ebitambwa ahabw’ebibi ti byo waasiimire. 7 Nyowe nikwo kugira nti: Ai Ruhanga, reeba, naija kukora ebi okunda, nk’oku kyahandiikirwe ahariinye omu muzingo gw’ekitabo.

it-1-E 249-250

Okubatizibwa

Luka akagira ngu Yesu akashaba obu yaabatizibwa. (Luk 3:21) Kandi owaahandiikire ebaruha ya Abaheburaayo akagira ngu obu Yesu Kristo yaija “omu nsi” (butari bwire obu yaazaarwa kandi obu yaabaire atarikubaasa kushoma n’okugamba ebigambo ebi, kureka obwire obu yaabatizibwa akatandika obuheereza bwe) akaba naagamba ebirikuhikaana n’ebiri omu Zaaburi 40:6-8 (LXX): “Ebitambo n’empongano torabikunzire, kureka okanteekateekyera omubiri. . . . Ai Ruhanga, reeba, naija kukora ebi okunda, nk’oku kyahandiikirwe ahariinye omu muzingo gw’ekitabo.” (Heb 10:5-9) Yesu akaba ari omutuuzi w’eihanga ry’Ekiyudaaya kuruga omu buzaarwa, eihanga eryabaire riri omu ndagaano na Ruhanga, endagaano y’Ebiragiro. (Kur 19:5-8; Gal 4:4) N’ahabw’ekyo Yesu akaba ari omu ndagaano na Yehova Ruhanga obu yaaza owa Yohaana kubatizibwa. Ekirikumanyisa ngu Yesu akaba naakora ekirikukira aha ki Ebiragiro byabaire nibyetengyesa. Akaba naayehayo ahari Ishe Yehova kukora ebi Ishe ‘akunda’ aha bikwatiraine n’okuhayo omubiri gwe ogutebeekanisiibwe kubaasa kwihiraho kimwe entebeekanisa y’Ebiragiro ey’okuhayo enyamaishwa nk’ebitambo. Entumwa Paulo akagira ati: “Kandi omuri ekyo eki akunda itwe tukeezibwa ahabw’okuheebwayo kw’omubiri gwa Yesu Kristo rimwe akaheza.” (Heb 10:10) Ebi Ishe akunda bikaba nibitwariiramu n’emirimo y’Obukama, kandi Yesu akeehayo n’okukora emirimo egyo. (Luk 4:43; 17:20, 21) Yehova akasiima okwehayo kw’Omwana we, yaamushukaho omwoyo ogurikwera kandi yaagira ati: “Niiwe Mwana wangye ou nkunda, kandi ou nshemerererwa munonga.”—Mak 1:9-11; Luk 3:21-23; Mat 3:13-17.

SEPUTEMBA 16-22

EBY’OMUHENDO EBIRI OMU KIGAMBO KYA RUHANGA | ABAHEBUURAYO 11

“Okwikiriza ni Kukuru”

(Abaheburaayo 11:1) Okwikiriza nikwo kuhamiza kimwe ebi twineho amatsiko, kandi nikwo kutumanyisiza kimwe ebitarikureebwa.

w16.10 27 kacw. 6

Yoreka ngu Noikiririza omu Bi Yehova Arikuragaanisa

Oku Baibuli erikushoboorora okwikiriza nikushangwa omu Abaheburaayo 11:1. (Kishome.) Okwikiriza nikwihirira aha bintu by’emiringo ebiri ebi tutarikureeba: (1) “Ebi twineho amatsiko,” ebirikutwariramu ebiraabeho omu biro by’omumaisho ebiraganisiibwe kubaho kwonka ebitakabaireho, nk’emperu y’obubi bwona n’okubaho kw’ensi ensya. (2) Ebi turikuhamiza kimwe “ebitarikureebwa.” Aha, ekigambo ky’Orugriika ekirikuvunuurwa ‘nk’okutumanyisiza kimwe’ nikimanyisa “okuhamiza kimwe” ekintu eki otarikureeba, nk’okubaho kwa Yehova Ruhanga, Yesu Kristo, baamaraika, n’ebirikukorwa Obukama bw’omu iguru. (Heb. 11:3) Nitworeka tuta ngu twine amatsiko omu bintu ebitarikureebwa ebirikugambwaho omu Kigambo kya Ruhanga? Nitukyoreka omu bigambo n’ebikorwa byaitu, kitari ekyo okwikiriza kwaitu nikuba kutahikire.

(Abaheburaayo 11:6) Kandi otarikwikiriza tarikubaasa kumushemeza; ahakuba omuntu weena orikwija ahari Ruhanga, ashemereire kwikiriza ku ariho, kandi ku aha ebihembo abamusherura.

w13-E 11/1 11 kacw. 2-5

Orikuha “Ebihembo Abamusherura”

Nitubaasa kukora ki kubaasa kushemeza Yehova? Paulo akahandiika ati: “Otarikwikiriza tarikubaasa kumushemeza”. Yetegyereze ngu Paulo taragizire ngu kigumire kushemeza Ruhanga otaine kwikiriza. Kureka akagira ngu tikirikubaasika. Ekirikumanyisa ngu okwikiriza ni kukuru kubaasa kushemeza Ruhanga.

Ni kwikiriza kwa muringo ki okurikushemeza Yehova? Okwikiriza kwaitu omuri Ruhanga kwine kubamu ebintu bibiri. Eky’okubanza, twine “kwikiriza ku ariho.” Envunuura ezindi nizigira ngu twine “kwikiriza ngu n’owaabuzima” hamwe ‘n’okwikiriza ngu abaho.’ Nitubaasa tuta kushemeza Ruhanga twaba nitubanganisa yaaba ariho? Kwonka, okwikiriza okwabuzima nikukira ahari ekyo, ahakuba na baadaimoni nibiikiriza ngu Yehova ariho. (Yakobo 2:19) Okwikiriza ngu Ruhanga n’owaabuzima kishemereire kutuhiga kugira eki twakora, twine kuhamya okwikiriza kwaitu turikutwaza omu muringo ogurikumushemeza.—Yakobo 2:20, 26.

Ekya kabiri, twine “kwikiriza” ngu Ruhanga naaha “ebihembo abamusherura.” Omuntu oine okwikiriza okwabuzima naaba naamanya ngu okuteeraho kwe kushemeza Ruhanga ti kwa busha. (1 Abakorinso 15:58) Nitubaasa tuta kushemeza Ruhanga twaba nitubanganisa yaaba naabaasa nari naayenda kutuha ebihembo? (Yakobo 1:17; 1 Petero 5:7) Omuntu orikugira ngu Ruhanga tarikutufaho nari ngu tarikutusiima kandi ngu tarifura naaba atarikumumanya.

Ni baahi abu Yehova arikuha ebihembo? Paulo akagira ngu n’abo “abamusherura.” Ekihandiiko kimwe ky’abavunuuzi ba Baibuli nikigira ngu ekigambo ky’Orugriika ekirikuvuunurwa ‘okusherura’ tikirikumanyisa “okugyenda noosherura” kureka, nikimanyisa okwija ahari Ruhanga “omu kuramya.” Ekihandiiko ekindi nikishoboorora ngu ekigambo ky’Orugriika eki nikibaasa kumanyisa okukora n’amaani. Eego, Yehova naaha ebihembo abarikumuramya baine rukundo n’omujinya ahabw’okwikiriza.—Matayo 22:37.

(Abaheburaayo 11:33-38) Abaasingwire obundi bugabe ahabw’okwikiriza, abaakozire eby’okuhikiirira, abaahairwe ebyaraganisiibwe, abaabumbire eminwa y’entare, 34 abaaraize ekibabo ky’omuriro, abaakizire obwogi bwa rurara, abaarugire omu bweremwa, bakatunga amaani, abaahindukire amamanzi omu ngamba, abaabaingire engabo z’amahanga agandi. 35 Abakazi bakagarurirwa abafu baabo abaazoirwe. Abamwe bakateerwa ez’okubaita, batarikwenda kurekurwa, ngu nyentsya babone kuheebwa okuzooka okurikukira oburungi. 36 Abandi bakashekyererwa, abandi bakaashwa, abandi bakabohwa n’enjegyere, baatebwa omu bihome; 37 abandi bakateerwa amabaare, baasharwamu habiri n’emisimeeno, abandi bakarengwa buzima, baitwa zaarurara, abandi bakazengyerera bajwaire empu z’entaama n’ez’embuzi, baconcoboize, nibabonabonesibwa, nibaitwa kubi; 38 abu ensi etarashemereire ngu bagituuremu; nibazengyerera omu mahamba n’omu nshozi, nibaraara omu maaya n’omu biina omu itaka.

w16.10 23 kacw. 10-11

Hamya Okwikiriza Kwawe omu Bi Oineho Amatsiko

Omu Abaheburaayo eshuura 11, entumwa Paulo naagamba aha kugyezibwa oku abaheereza ba Ruhanga abataragambirwe maziina gaabo baagumisiriize. Nk’eky’okureeberaho, naagamba aha bakazi abaabaire baine okwikiriza abaafeereirwe abaana baabo kwonka bakabatunga kurabira omu kuzooka. Kandi naagamba n’abandi abaabaire “batarikwenda kurekurwa, ngu nyentsya babone kuheebwa okuzooka okurikukira oburungi.” (Heb. 11:35) N’obu turaabe tutarikumanya abu Paulo yaabaire naagambaho, abamwe, nka Nabosi na Zekaria, bakateerwa amabaare baitwa ahabw’okworobera Ruhanga n’okukora ebi arikukunda. (1 Bag. 21:3, 15; 2 Bus. 24:20, 21) Danieli na bagyenzi be bakaba nibabaasa kwikiriza kurekurwa barikwanga kuguma bari abeesigwa. Omu mwanya gw’ekyo, ahabw’okugira ngu bakaba nibaikiririza omu maani ga Ruhanga, gakababaasisa ‘okwigara eminwa y’entare’ hamwe ‘n’okuraaza ekibabo ky’omuriro.’—Heb. 11:33, 34; Dan. 3:16-18, 20, 28; 6:13, 16, 21-23.

Ahabw’okwikiriza kwabo, baanabi nka Mikaaya na Yeremia “bakashekyererwa. . . baateebwa omu bihome.” Abandi, nka Eliya, ‘bakazengyerera omu mahamba n’omu nshozi, nibaraara omu maaya n’omu biina omu itaka.’ Boona bakagumisiriza ahabw’okugira ngu bakaba ‘nibahamiza kimwe ebi baineho amatsiko.’—Heb. 11:1, 36-38; 1 Bag. 18:13; 22:24-27; Yer. 20:1, 2; 28:10, 11; 32:2.

Okwongyera Kucondooza aha Bi Turikwega

(Abaheburaayo 11:4) Ahabw’okwikiriza Abeeli akahayo ekitambo ekirikusiimwa ahari Ruhanga okukira ekya Kaini; nikyo kyamuhamize ku ahikiriire, kandi Ruhanga yaabihamya naayakiira ebi yaamutoijeire, kandi ahabw’okwikiriza okwo n’obu araabe yaafiire, naakigamba.

it-1-E 804 kacw. 5

Okwikiriza

Aba Ira Abaabaire Baine Okwikiriza. Buri omwe omu ‘mutwe muhango gwa baakareebi’ abu Paulo yaagambireho (Heb 12:1) akaba aine ekyabaire nikimureetera kugira okwikiriza. Nk’eky’okureeberaho, Abeeli akaba naamanya eki Ruhanga yaaraganiise ekirikukwata aha ‘ruzaaro’ orwabaire nirwija kusingyeera omutwe ‘gw’enjoka’. Kandi akareeba oku ekifubiro eki Yehova yaahaire abazaire be omu musiri Edeni kyahikiriire. Aheru y’Omusiri Edeni, Adamu n’eka ye bakatuutuka aha maisho baarikusherura eby’okurya ahakuba eitaka rikaba rikyeenirwe, kandi rikamera amahwa n’amatojo. Abeeli naabaasa kuba yaareebire ngu okwetenga kwa Haawa kukaba kuri ahari iba kandi ngu Adamu akaba naategyeka omukazi we. Hatariho kubangaanisa nyina akagamba aha busaasi obu yaatungire omu kuzaara. Kandi aha muhanda gurikuza omuri Edeni hakaba hariho baakerubi na rurara erikumurinkana kurinda ekibanja. (Kut 3:14-19, 24) Ebi byona ‘bikamanyisiza kimwe’ Abeeli ngu okucungurwa nikwija kurabira omu ‘ruzaaro orwaraganisiibwe.’ N’ahabw’ekyo, ahabw’okwikiriza, “akahayo ekitambo ekirikusiimwa ahari Ruhanga,” ekyabaire nikikirira kimwe ekya Kaini.—Heb 11:1, 4.

(Abaheburaayo 11:5) Ahabw’okwikiriza Enoka akatwarwa omu iguru ngu arekye kufa; tiyagaruka kureebwa, ahakuba Ruhanga, akamutwara. Kandi ku yaabaire atakatwairwe, akahamibwa ku ashemeize Ruhanga.

wp17.1-E 12-13

‘Akashemeza Ruhanga’

Enoka “akatwara” mu muringo ki kugira ngu “arekye kufa”? Yehova naabaasa kuba yaagwejegyeize Enoka akahendera amagara ge kugira ngu atakabonabona arikwitwa. Kwonka, Enoka atakafiire “akahamibwa ku ashemeize Ruhanga.” Mu muringo ki? Enoka naabaasa kuba yaatungire okworekwa kuruga ahari Ruhanga, obundi arikumworeka paradiso. Bwanyima ya Enoka kutunga akamanyiso akarikworeka ngu akasiimwa Yehova, akagwejegyera yaafa. Entumwa Paulo akahandiika ahari Enoka n’abashaija n’abakazi abeesigwa abandi ati: “Abo boona bakafa bakiri omu kwikiriza.” (Abaheburaayo 11:13) Bwanyima, abazigu be nibabaasa kuba baasherwire omubiri gwe, kwonka tibaragureebire, ahabw’okugira ngu Yehova akagubuzaho, kugira ngu batagukoresa omu kushagika okuramya kw’ebishuba.

SEPUTEMBA 23-29

EBY’OMUHENDO EBIRI OMU KIGAMBO KYA RUHANGA | ABAHEBURAAYO 12-13

“Okuhanwa—Nikworeka ngu Yehova Naatukunda”

(Abaheburaayo 12:5) Mwebirwe ekigambo ekirikubeehanangiriza nk’abaana kiti?: Mwana wangye, otagaya okuhana kwa Mukama, kandi otagwa enshazi ku araakuhane.

w12-E 3/15 29 kacw. 18

Otakareeba Ebi Waarekire “Enyima”

Obuhabuzi bw’amaani. Ku twakuteekateeka aha buhabuzi obu twatungire tukagira enziika? Nikibaasa kukusaasa kandi kikumaremu amaani—kikureetere kuruha. (Heb. 12:5) ‘Twagaya’ obuhabuzi ahakuba titurikubwikiriza nari tukaruha ahabw’okugira ngu twabwikiriza, ebirikurugamu nibishushana—nituba tutaagasirwa omu buhabuzi obwo. Ni kirungi kugyendera aha buhabuzi bwa Sulemaani obu: “Hamya ebi oyegyesiibwe, otaribireka; obirinde, ahabw’okuba nigo magara gawe.” (Enf. 4:13) Nk’oku omuvugi arikworobera ebiragiro bya aha ruguto, tushemereire kwikiriza obuhabuzi, tukabugyenderaho, kandi tugumizemu.—Enf. 4:26, 27; shoma Abaheburaayo 12:12, 13.

(Abaheburaayo 12:6, 7) Ahakuba ou Mukama akunda niwe ahana, kandi ateera omwana weena ou aikiriza. 7 Mugumisiririze okuhanwa; ahakuba Ruhanga naabatwaza nk’abaana; mbwenu ni mwana ki ou ishe atahana?

w12-E 7/1 21 kacw. 3

“Ku Muraabe Nimushaba, Mugire Muti: Tataitwe”

Omuzaire oine rukundo naahana abaana be, ahakuba naayenda babe abantu b’omugasho omu biro by’omumaisho. (Abaefeso 6:4) Omuzaire nk’ogwo naaba naahamira aha kihikire, kwonka tarikutwariza kubi abaana be yaaba naabahabura. Omu muringo nigwo gumwe, Tataitwe ow’omu iguru naatuhana kyaba nikyetengyesa. Kwonka Ruhanga naatuhana omu muringo gwa rukundo kandi tarikututwariza kubi. Yesu nawe akaba atarikutwaza kubi, n’obu obumwe entumwa ze baraabe baabaire batarikurahuka kugyendera aha buhabuzi.—Matayo 20:20-28; Luka 22:24-30.

(Abaheburaayo 12:11) Omuntu ku aba naakihanwa, tashemererwa kureka ashaasha; kwonka abamanyiziibwe okuhanwa, bwanyima kubarugiramu ebyana by’okuhikiirira ebirikureeta obusingye.

w18.03 32 kacw. 18

“Mwikirize Okuhana, Mugire Obwengye”

Okuhanwa nikubaasa kureeta obusaasi, kwonka okwanga okuhana kwa Ruhanga nikureeta obusaasi bwingi munonga. (Heb. 12:11) Eki nitukireebera aha byahikire ahari Kaini n’Omugabe Zedekia. Ruhanga ku yaareebire ngu Kaini ainiire omurumuna rwango, kandi ngu naayenda n’okumwita, akamuhabura ati: “N’enki ekyakukwatsa ekiniga? Kandi n’enki ekyakwiririmbya aha maisho? Ku oraakore gye torikwija kusiimwa? Kwonka ku oraabe otakozire gye, ekibi nikiija kuguma kibandami aha rwigi, kikugwereire; kwonka iwe oshemereire kukitegyeka.” (Kut. 4:6, 7) Kaini akanga okuhana kwa Yehova, yaita omurumuna, kyamurugiramu oburemeezi bw’amaani ebiro byona eby’amagara ge. (Kut. 4:11, 12) Kaini kuri yaayorobeire Ruhanga, akaba atarikuza kwereetera obusaasi bwingi.

Okwongyera Kucondooza aha Bi Turikwega

(Abaheburaayo 12:1) N’ahabw’ekyo nk’oku twine omutwe muhango gwa baakareebi abatwehinguririize, tujuure ebirikuturemeera byona n’ekibi ekitwezingiriire, twirukye okwiruka okw’empaka oku tuteereirweho n’okugumisiriza,

w11-E 9/15 17-18 kacw. 11

Twirukye Okwiruka okw’Empaka n’Okugumisiriza

‘Omutwe muhango gwa baakareebi’ bakaba batari nk’abarikwija kureeba omuzaano nari kureeba abazaani abu barikukunda nari tiimu ei barikuhagira. Kureka, bakaba bari abarikwejumba omu muzaano, nk’abairuki omu mpaka. Bakabaasa kusingura byona kandi bairuka kuhika aha muheru. N’obu baraabe batakiriho, bari nk’abairuki rurangaanwa abarikubaasa kuhiga abairuki abasya omu mpaka. Teera akashushani oku omwiruki omu mpaka arikubaasa kwehurira yaamanya ngu abarikumuhagira harimu abaabaire bari abairuki rurangaanwa. Ekyo tikirikumuhiga kukora ekirikukirayo oburungi nari kukora n’amaani? Baakareebi aba ira bakabaasa kugamba aha kwiruka oku okw’akamanyiso, n’obu kuraabe nikwetengyesa amaani maingi, nitubaasa kukusingura. N’ahabw’ekyo, ahabw’okugira ngu Abakristaayo Abaheburaayo ab’omu kyasha ky’okubanza bakaguma nibateekateeka aha ‘mutwe muhango gwa baakareebi,’ kikabahwera kugira obumanzi kandi ‘bairuka n’okugumisiriza’—nk’oku naitwe turikubaasa kukikora obunaku obu.

(Abaheburaayo 13:9) Mutahabisibwa enyegyesa ezihangire ez’emiringo mingi; ahakuba ni kirungi omutima kuhamibwa embabazi za Ruhanga, kunu ti migyenzo y’eby’okurya etaragasiire baagiikiriize.

w89-E 12/15 22 kacw. 10

Hayo Ebitambo Ebi Yehova Arikusiima

Abaheburaayo bakaba baine kwetantara ‘kutahabisibwa enyegyesa ezihangire ez’emiringo mingi’ ez’abo abaabaire nibakuratira emigyenzo y’Ekiyudaaya. (Abagalatia 5:1-6) Embabazi za Ruhanga nizo zirikubaasa kuhamya omutima kubaasa kuhamira aha mazima zitari nyegyesa ezo. Abamwe bakagira empaka aha by’okurya n’ebitambo, n’ahabw’ekyo Paulo akagira ngu omutima tigurikuhamibwa “migyenzo y’eby’okurya etaragasiire baagiikiriize.” Twayorobera Ruhanga kandi tukasiima ekitambo, nibwo turikugasirwa omu by’omwoyo beitu kutari kuta omutima aha by’okurya n’okukuza amazooba gamwe na gamwe. (Abarooma 14:5-9) Kandi, ekitambo kya Kristo kikaihaho ebitambo bya Abaleevi.—Abaheburaayo 9:9-14; 10:5-10.

SEPUTEMBA 30–OKITOBA 6

EBY’OMUHENDO EBIRI OMU KIGAMBO KYA RUHANGA | YAKOBO 1-2

“Ekirikureeta Ekibi n’Okufa”

(Yakobo 1:14) Kwonka omuntu weena ayohibwa, yaabeihwabeihwa okwetenga kwe, kwamwosyosya.

g17.4-E 14

Okwohibwa

Nitwohibwa ku turikureeba ekintu tukakyetenga—na munonga kyaba kiri kibi. Nk’eky’okureeberaho, waaba oriyo noogura ebintu noobaasa kureeba ekintu kirungi. Reero oteekateeka ngu noobaasa kukiiba kandi babure kukukwata. Kwonka, omuntu waawe w’omunda akugira ngu ngaaha! Oreka ekiteekateeko ekyo, ogumizamu noogura ebintu. Aha shaaha egyo nooba waasingura okwohibwa okwo.

EKI BAIBULI ERIKWEGYESA

Waayohibwa tikirikumanyisa ngu ori omuntu mubi. Baibuli neeyoreka ngu twena nitwohibwa. (1 Abakorinso 10:13) Ekikuru munonga n’oku turikutwaza twayohibwa. Abamwe nibaguma nibateekateeka aha byetengo bibi bwanyima babikora. Abandi nibarahuka kwangira ekibi.

“Omuntu weena ayohibwa, yaabeihwabeihwa okwetenga kwe, kwamwosyosya.”—Yakobo 1:14.

(Yakobo 1:15) Bwanyima okwetenga okwo, ku kuheza kutwara enda, kuzaara ekibi; n’ekibi ku kikura, kizaara okufa.

g17.4-E 14

Okwohibwa

Baibuli neeyoreka ebirikureetera omuntu kukora ekibi. Omu Yakobo 1:15 nihagira hati: “Bwanyima okwetenga okwo, ku kuheza kutwara enda, kuzaara ekibi; n’ekibi ku kikura, kizaara okufa.” Nitubaasa kugira ngu, waaguma nooteekateeka aha bintu bibi, obunaku nibuhika nookora ekibi nk’oku omukazi w’enda arikuhitsya obwire akazaara. Kwonka, nitubaasa kwetantara kuba abahuuku b’ebyetengo bibi. Nitubaasa kubisingura.

Okwongyera Kucondooza aha Bi Turikwega

(Yakobo 1:17) Engabirano yoona enungi n’ekiconco kyona ekihikire biruga omu iguru, nibishuuma okuruga ahari Isheboona, Omuhangi w’ebirikwaka, otahindahinduka na kakye, n’obu kwakuba okugira ekicuucu ekireetwa okuhinduka.

it-2-E 253-254

Ekyererezi

Yehova ni “Isheboona, Omuhangi w’ebirikwaka.” (Yak 1:17) Naaha “eizooba kwakira abantu nyomushana, akaragiira okwezi n’enyonyoozi kubamurikira nyekiro” (Yer 31:35) kandi niwe bukomooko bw’ekyererezi ky’eby’omwoyo. (2Kor 4:6) Ebiragiro bye, oku arikucwa emanja, n’ekigambo kye n’ekyererezi ahari abo abarikumwikiriza kubeebembera. (Zab 43:3; 119:105; Enf 6:23; Isa 51:4) Omuhandiiki wa Zaaburi akagira ati: “Omu mushana gwawe nimwo turireebera omushana.” (Zab 36:9; gyeragyeranisa Zab 27:1; 43:3.) Nk’oku ekyererezi ky’eizooba kirikuguma nikyeyongyera kuruga omu kasheeshe kuhitsya “omu ihangwe,” ahabw’obwengye bwa Ruhanga, n’omuhanda gw’ohikiriire nikwo guri. (Enf 4:18) Okugyendera aha buhabuzi bwa Ruhanga n’okugyendera omu kyererezi kye. (Isa 2:3-5) Kwonka, omuntu yaareeba ebintu omu muringo gutahikire, nari n’ekigyendererwa kibi naaba ari omu mwirima gw’amaani omu by’omwoyo. Nk’oku Yesu yaagizire ati: “Kwonka eriisho ryawe ku riraabe riri ribi, omubiri gwawe gwona nigwija kwijura omwirima. Mbwenu omushana oguri omuriiwe ku guraabe guri omwirima, omwirima ogwo ka ni mwingi!”—Mat 6:23; gyeragyeranisa Bir 15:9; 28:54-57; Enf 28:22; 2Pet 2:14.

(Yakobo 2:8) Ku muraabe nimuhitsya ekiragiro kya Mukama, ekyahandiikirwe ngu: Okunde mutaahi waawe nk’oku oyekunda, nimukora gye.

it-2-E 222 kacw. 4

Ekiragiro

“Ekiragiro kya Mukama.” “Ekiragiro kya Mukama” ni kikuru munonga okukira ebiragiro byona ebi omugabe arikutaho kwebembera abantu. (Yak 2:8) Endagaano y’Ebiragiro ekaba neeyembembeza rukundo; “kunda mutaahi waawe nk’oku oyekunda” (ekiragiro kya mukama) kikaba kiri ekiragiro kya kabiri ahu Ebiragiro byona n’ebya Baanabi byabaire nibikomooka. (Mat 22:37-40) N’obu Abakristaayo baraabe batari hansi y’endagaano y’Ebiragiro, nibakuratira ekiragiro ky’Omugabe Yehova n’Omwana we, Omugabe Yesu Kristo, omu ndagaano ensya.

    Ebitabo Ebiri omu Runyankore (1996-2025)
    Shohora
    Taahamu
    • Runyankore
    • Yoherereza ondiijjo
    • Ebi Orikukunda
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Ebiine Kukuratirwa
    • Okurinda Ebirikukukwataho
    • Privacy Settings
    • JW.ORG
    • Taahamu
    Yoherereza ondiijjo