GENESESI

1 Pakuyamba Mulungu adalenga kudzulu na dziko la pantsi.

2 Dziko la pantsi likhalibe cinthu ndipo mdima ukhali padzulu pa madzi yakuzika, ndipo mzimu wa Mulungu* ukhambafamba-famba padzulu pa madziyo.

3 Patsogolo pace Mulungu adati: “Kukhale ceza.” Ndipo kudakhaladi na ceza. 4 Tenepo Mulungu adawona kuti cezaco cikhali bwino, ndipo Mulungu adayamba kusiyanisa ceza na mdima. 5 Mulungu adacemera cezaco masikati ndipo mdima adaucemera kuti usiku. Ndipo kudadoka kucicena, ntsiku yakuyamba.

6 Patsogolo pace Mulungu adati: “Pakhale mbuto ikulu pakati pa madzi kuti madziyo yalekane.” 7 Tenepo Mulungu adasiyanisadi madzi pa mbuto ikuluyo, yanango yadakhala pantsi ndipo yanango yadakhala padzulu. Ndipo bzidacitikadi tenepo. 8 Mulungu adacemera mbuto ikuluyo kuti kudzulu. Ndipo kudadoka kucicena, ntsiku yaciwiri.

9 Patsogolo pace Mulungu adati: “Madzi ya pantsi pa mbuto ikulu ire yakhale pabodzi kuti mataka yakuuma yawonekere.” Ndipo bzidacitikadi tenepo. 10 Mulungu adacemera mataka yakuumayo kuti Dziko ndipo madzi yomwe yakhali pabodzi yale adayacemera kuti Nyanza. Ndipo Mulungu adawona kuti bzikhali bwino. 11 Patsogolo pace Mulungu adati: “Dziko la pantsi limere mauswa, limere miti yomwe imbabala mbeu na miti yomwe imbabala bzisapo bzomwe bzimbakhala na mbeu mwakubverana na mtundu wace.” Ndipo bzidacitikadi tenepo. 12 Ndipo dziko la pantsi lidayamba kumera mauswa, miti yomwe imbabala mbeu na miti yomwe imbabala bzisapo bzomwe bzimbakhala na mbeu mwakubverana na mtundu wace. Ndipo Mulungu adawona kuti bzikhali bwino. 13 Kudadoka kucicena, ntsiku yacitatu.

14 Patsogolo pace Mulungu adati: “Ku mbuto ikulu ya kudzulu kukhale bzakubvunikira kuti bzisiyanise masikati na usiku, ndipo bzin’dzakhala bzizindikiro bzakulatiza nyengo, ntsiku na magole. 15 Ibzo bzin’dzabvunika kudzulu na dziko la pantsi.” Ndipo bzidacitikadi tenepo. 16 Ndipo Mulungu adakonza bzakubvunikira bziwiri bzikulu-bzikulu. Cakubvunikira cikulu, adacikonza kuti cimbabvunike masikati ndipo cakubvunikira cing’ono kuti cimbabvunike usiku, ndipo iye adakonzambo nyenyezi. 17 Patsogolo pace, Mulungu adaikha bzakubvunikirabzo pa mbuto ikulu yakudzulu ire kuti bzimbabvunike dziko la pantsi 18 nakuti bzimbabvunike masikati na usiku bzicisiyanisa ceza na mdima. Ndipo Mulungu adawona kuti bzikhali bwino. 19 Kudadoka kucicena, ntsiku yacinai.

20 Patsogolo pace, Mulungu adati: “M’madzi mukhale na bzakulengedwa bzamoyo, ndipo pakhalembo bzakulengedwa bzakumbuluka m’dzaulu mwa dziko la pantsi.” 21 Mulungu adalenga bzirombo bzikulu-bzikulu bza m’nyanza na bzamoyo bzentse bzakukhala m’madzi mwakubverana na mtundu wace. Ndipo adalengambo camoyo ciri-centse cakumbuluka mwakubverana na mtundu wace. Ndipo Mulungu adawona kuti bzikhali bwino. 22 Mulungu adabzisimba acilewa kuti: “Balanani, muwande ndipo mudzaze madzi ya m’nyanza, ndipo bzamoyo bzakumbuluka bziwandembo pa dziko la pantsi.” 23 Kudadoka kucicena, ntsiku yacixanu.

24 Patsogolo pace, Mulungu adati: “Dziko la pantsi likhale na bzamoyo mwakubverana na mitundu yace. Bzirombo bzakufuwa, bzakukwawa na bza m’thengo mwakubverana na mtundu wace.” Ndipo bzidacitikadi tenepo. 25 Mulungu adalenga bzirombo bza m’thengo mwakubverana na mitundu yace, adalenga bzifuwo mwakubverana na mitundu yace ndipo adalengambo bzirombo bzentse bzakukwawa mwakubverana na mitundu yace. Ndipo Mulungu adawona kuti bzikhali bwino.

26 Patsogolo pace Mulungu adati: “Mbatikonze munthu m’cifanikiso cathu, wakutengana na ifepano kuti ambanyang’anire ntsomba za m’nyanza, bzirombo bzakumbuluka m’dzaulu, bzifuwo, dziko la pantsi na bzirombo bzentse bzakukwawa bza pa dziko la pantsi.” 27 Tenepo, Mulungu adalenga munthu m’cifanikiso cace, m’cifanikiso ca Mulungu adamulenga; iye adawalenga mwamuna na mkazi. 28 Patsogolo pace, Mulungu adawasimba aciwauza kuti : “Balanani, muwande ndipo mudzaze dziko la pantsi mucilinyang’anira. Munyang’anire ntsomba za m’nyanza, bzakumbuluka bza kudzulu na bzamoyo bzentse bzomwe bzimbafamba-famba pa dziko la pantsi.”

29 Patsogolo pace Mulungu adati: “Ndikukupasani miti yentse ya pa dziko lentse yomwe imbabala mbeu na miti yentse yomwe imbabala bzisapo kuti ikhale cakudya canu. 30 Ndipo ndapereka bzakumera bzentse kuti bzikhale cakudya kwa cirombo ciri-centse ca m’thengo ca pa dziko la pantsi, kwa cakulengedwa ciri-centse cakumbuluka m’dzaulu na kwa ciri-centse comwe cimbafamba-famba pa dziko la pantsi comwe cina moyo.” Ndipo bzidacitikadi tenepoyo.

31 Patsogolo pace, Mulungu adawona kuti bzentse bzomwe akhadalenga bzikhali bwino kwene-kwene. Kudadoka kucicena, ntsiku yacitanthatu.

2 Tenepo, Mulungu adamaliza kulenga kudzulu, dziko la pantsi na bzentse bzomwe bziri m’mwemo.* 2 Pa ntsiku yacinomwe, Mulungu adamaliza kucita mabasa yentse yomwe akhaphata, ndipo pa ntsiku yacinomweyo iye adapuma pa mabasa yace yentse yomwe akhacita. 3 Ndipo Mulungu adasimba ntsiku yacinomweyo aciicitisa kukhala yakupambulika, pakuti pa ntsikuyi Mulungu adapuma pa mabasa yace yentse yakulenga na bzentse bzomwe akhafuna kucita.

4 Iyi ni nkhani yakufotokoza bza kudzulu na dziko la pantsi pa nthawe yomwe bzidalengedwa, pa ntsiku yomwe Yahova* Mulungu adalenga dziko la pantsi na kudzulu.

5 Pa dziko la pantsi pakhalibe miti ndipo bzakumera bzikhanati kuyamba kumera, pakuti Yahova Mulungu akhanati kubvumbisa nvula pa dziko la pantsi, ndipo kukhalibembo munthu kuti alime. 6 Tsono pfulere likhakwira kucokera pa dziko la pantsi ndipo likhatotesa pantsi pentse.

7 Ndipo Yahova Mulungu adakonza munthu mwakuphatisa basa mataka,* acifuliza mphuno mwace mphuwe ya moyo, ndipo munthuyo adakhala na moyo.* 8 Patsogolo pace, Yahova Mulungu adakonza zunde la Edeni kumabvadzuwa, ndipo adaikha m’mwemo munthu omwe akhadamukonzayo. 9 Tenepo, Yahova Mulungu adameresa miti ya mawonekedwe yabwino ya mtundu uli-wentse na miti ya bzisapo bzakuthemera kudya, ndipo pakati pa zundero, iye adameresambo muti wa moyo na muti wakudziwisa cabwino na cakuipa.

10 Mu Edeni mukhana mkulo omwe ukhathirizira zundero. Kucokera m’zundemo, mkuloyo ukhagawanika ucikhala mikulo minai. 11 Dzina la mkulo wakuyamba ni Pisoni. Mkulo umweyu umbazungulira dziko lentse la Havila komwe kuna oro. 12 Oro ya m’dziko limweri njabwino kwene-kwene, ndipo kumweko kumbagumanikambo bideliyo* na minyala ya onekisi. 13 Dzina la mkulo waciwiri ni Gihoni, ndipo mkuloyu umbazungulira dziko lentse la Kuxe. 14 Dzina la mkulo wacitatu ni Hidekeli, omwe umbayenda kumabvadzuwa kwa Asiriya, ndipo mkulo wacinai ni Eufrate.

15 Yahova Mulungu adatenga munthu ule acimuikha mu zunde la Edeni kuti ambalime na kulisamalira. 16 Yahova Mulungu adapasambo munthuyo lamulo lakuti: “Bzisapo bza muti uli-wentse wa m’zundemu ungadye momwe ungafunire. 17 Tsono leka kudya bzisapo bza m’muti wakudziwisa cabwino na cakuipa, pakuti pa ntsiku yomwe un’dzadya, kulewa cadidi, un’dzafa.”

18 Patsogolo pace Yahova Mulungu adati: “Bziri lini bwino kuti munthu apitirize kukhala yekha, nin’mukonzera mthandizi kuti akhale mwanzace wakumuthemera.” 19 Yahova Mulungu adakonza na mataka bzirombo bzentse bza m’thengo na cakulengedwa ciri-centse cakumbuluka kudzulu, ndipo iye adayamba kubziyendesa kwa munthuyo kuti awone dzina lomwe munthuyo angadapasa cirombo ciri-centse. Ndipo dzina liri-lentse lomwe iye akhapereka kwa camoyo ciri-centse lidakhaladi limwero. 20 Tenepo, munthuyo adapereka madzina kwa bzifuwo bzentse, bzakulengedwa bzakumbuluka m’dzaulu na bzirombo bzentse bza m’thengo, tsono munthuyo akhalibe nyakumuthandiza ninga mwanzace wakumuthemera. 21 Tenepo, Yahova Mulungu adacitisa munthuyo kugona tulo twamphanvu, ndipo pomwe akhadagona, iye adamucosa mbabvu ibodzi, acifunga pamwepo na mnonfu. 22 Ndipo Yahova Mulungu adakonza mkazi mwakuphatisa basa mbabvu yomwe adaicosa kwa mwamuna ire, ndipo iye adabweresa mkaziyo kwa mwamunayo.

23 Tenepo mwamunayo adati:

24 Na thangwe limweri, mwamuna an’dzasiya pai wace na mai wace, acidzaphatana* na mkazi wace, ndipo iwo an’dzakhala thupi libodzi. 25 Ndipo wentsenewo, mwamuna na mkazi waceyo, adapitiriza kukhala pezi ndipo akhacita lini manyazi.

3 Nyoka ikhali yakucenjera kwene-kwene kuposa bzirombo bzentse bza m’thengo bzomwe Yahova Mulungu akhadalenga. Tenepo nyokayo idabvunza mkaziyo kuti: “Kodi n’cadidi kuti Mulungu adalewa kuti muleke kudya cisapo ca muti uli-wentse wa m’zundemu?” 2 Mkaziyo adatawira nyokayo kuti: “Bzisapo bza miti yentse ya m’zundemu, adatiuza kuti timbadye. 3 Tsono pakulewa bza cisapo ca muti omwe uli pakati pa zundeli, Mulungu adatiuza kuti: ‘Lekani kudya bzisapo bzace ne na kubzikhuyako, thangwe mukacita bzimwebzo mun’dzafa.’” 4 Nyokayo idauza mkaziyo kuti: “Cipo mun’dzafa lini. 5 Pakuti Mulunguyo akudziwiratu kuti pa ntsiku yomwe mun’dzadya cisapo ca muti umweyu, maso yanu yan’dzafunguka ndipo mun’dzakhala ninga Mulungu, mucidziwa bzabwino na bzakuipa.”

6 Tenepo, mkaziyo adawona kuti cisapo ca mutiyo cikhali cabwino kucidya na cakupasa kaso, inde, mutiyo ukhali wakudeka kuuwona. Tenepo, iye adatca cisapoco acidya, patsogolo pace adapasambo mwamuna wace pomwe akhanaye pabodzi, ndipo iye adadyambo. 7 Pamwepo maso yawo yadafunguka, ndipo iwo adazindikira kuti akhali pezi. Ndipopa iwo adapakasa masamba ya mkuyu acibvala.

8 Patsogolo pace, iwo adabva fala ya Yahova Mulungu pomwe iye akhambafamba-famba mu zundemo kumaulo, pa nthawe yomwe dzuwa likhadapepa. Tenepo, mwamuna na mkaziyo adabisalika pakati pa miti ya mu zundemo kuti Yahova Mulungu aleke kuwawona. 9 Ndipo Yahova Mulungu akhacemera mwamunayo kuti: “Kodi uli kuponi?” 10 Pakumalizira pace, mwamunayo adatawira kuti: “Ndabva fala lanu mu zundemu, tsono ndabva mantha pakuti ndikhali pezi, ndipopa ndabisalika.” 11 Na tenepo Mulungu adamubvunza kuti: “Mbani wakuuza kuti ukhali pezi? Kodi iwepo wadya cisapo ca muti omwe ndidakuuza kuti uleke kudya ule?” 12 Mwamunayo adatawira kuti: “Mkazi omwe mudandipasayu ndiye omwe wandipasa cisapo ca mutiyo, ndipopa ndadya.” 13 Tenepo, Yahova Mulungu adabvunzambo mkaziyo kuti: “N’ciyani comwe wacita?” Mkaziyo adatawira kuti: “Nyoka ndiyo yomwe yandipumpsa, ndipopa ndadya.”

14 Patsogolo pace, Yahova Mulungu adauza nyokayo kuti: “Thangwe ra bzomwe wacitabzi, un’khala wakutembereredwa pakati pa bzifuwo bzentse na bzirombo bzentse bza m’thengo. Un’dzafamba na mimba yako ndipo cakudya cako cin’dzakhala pfumbi ntsiku zentse za moyo wako. 15 Ndipo nin’dzaikha ciwengo pakati pa iwepo na mkaziyo na pakati pa wana* wako na wana* wace. Iye an’dzakutsotola msolo ndipo iwepo un’dzamuluma katende wace.”

16 Kwa mkaziyo iye adati: “Nin’dzathumizira kuwawa kwa pathupi pomwe un’dzakhala napo ndipo un’dzabva kuwawa pakubala wana. Un’dzafunisisa kukhala pafupi na mwamuna wako tsono iye an’dzakutonga.”

17 Ndipo kwa Adamu* iye adati: “Thangwe rakuti wabvera mkazi wako na kudya cisapo ca muti omwe ndidakuuza kuti uleke kuudya, mataka yakhale yakutembereredwa thangwe ra iwepo. Un’dzadya mwakubonerera bzomwe matakayo yan’dzakupasa m’ntsiku zentse za moyo wako. 18 Matakayo yan’dzamera mtundu uli-wentse wa minga, ndipo iwepo un’dzadya bzakumera pa matakayo. 19 Un’dzadya cakudya mwakucita kucokera kaluma, mpaka udzabwerere ku mataka pakuti ndiko komwe udacokera. Pakuti ndiwe pfumbi, kupfumbiko un’dzabwerera.”

20 Patsogolo pace, Adamu adapasa mkazi wace dzina lakuti Eva* thangwe angadadzakhala mai wa wanthu wentse wamoyo. 21 Ndipo Yahova Mulungu adakonzera Adamu na mkazace bzakubvala bzitali-bzitali bza khanda, aciwabvazika. 22 Patsogolo pace, Yahova Mulungu adati: “Tsapano munthu wakhala ninga ife thangwe wadziwa bzabwino na bzakuipa. Tenepo, nin’funika kucita cinthu cinango kuti iye aleke kutcolambo na kudya cisapo ca muti wa moyo, acikhala na moyo wakusaya kumala.” 23 Ndipopa Yahova Mulungu adamuthotha mu zunde la Edenimo kuti akalime mataka yomwe iye adakonzedwa nayo. 24 Tenepo iye adathotha munthuyo, aciikha kumabvadzuwa kwa zunde la Edenilo akerubi na xipada yakugaka moto yomwe ikhazungulira mwakusaya kulekeza kuti iphingize njira yakuyenda ku muti wa moyo.

4 Adamu adagona na mkazace Eva ndipo iye adakhala na pathupi. Pomwe adabereka Kaini, Evayo adati: “Ndabereka mwana wacimuna na thandizo la Yahova.” 2 Na kupita kwa nthawe, iye adadzabereka Abeli m’bale wace wa Kaini.

Abeli adadzakhala makabusa wa mabira ndipo Kaini akhali mulimi. 3 Na kupita kwa nthawe, Kaini adabweresa bzisapo bzinango bza m’munda mwace kuti apereke ntsembe kwa Yahova. 4 Tsono Abeli adabweresa wana wakuyamba kubadwa wa mabira yace, aciyapereka ntsembe pabodzi na mafuta yace. Yahova adakomedwa na Abeli pabodzi na ntsembe yaceyo, 5 tsono iye alibe kukomedwa na Kaini pabodzi na ntsembe yace. Tenepo, Kaini adakalipa kwene-kwene ndipo adapsoma.* 6 Ndipopa Yahova adabvunza Kaini kuti: “Thangwe ranyi udakalipa kwene-kwene ndipo udapsoma? 7 Ukacinja ucicita bzabwino, kodi ningaleke kukomedwa nawe pomwe? Tsono ukasaya kucinja ucicita bzabwino, pikado yakubisalikira pa msuwo ndipo ikufunisisa kukumbwandira, kodi iwepo un’dzakwanisa kuikunda?”

8 Patsogolo pace Kaini adauza m’bale wace Abeli kuti: “Mbatiyende kumunda.” Pomwe akhali kumundako, Kaini adamenya m’bale wace Abeli ndipo adamupha. 9 Patsogolo pace, Yahova adabvunza Kaini kuti: “Kodi ali kuponi m’bale wako Abeli?” Iye adatawira kuti: “Ndikudziwa lini. Kodi ine ndine mulindiri wa m’bale wanguyo?” 10 Tenepo Mulungu adati: “Wacitiranyi bzimwebzi? Tetekera! Mulopa wa m’bale wako ukundilirira kucokera ku mataka. 11 Tsapano ndiwe wakutembereredwa ndipo nin’kuthamangisa pa mataka yomwe yafungula mulomo wace kuti yatambire mulopa wa m’bale wako Abeli kucokera m’manja mwako. 12 Iwepo ukalima, mataka yan’dzakupasa lini cakudya cakukwanira.* Iwepo un’dzakhala nyakufamba-famba na nyakuthawa-thawa pa dziko la pantsi.” 13 Tsono Kaini adati kwa Yahova: “Nyathwa yomwe mukundipasa thangwe ra kuphonya kwanguyi njakuwawa kwene-kwene ndipo njakunesa kuipirira. 14 Lero mukundithotha m’dziko lino ndipo nin’dzakhala kutali kwene-kwene na imwepo. Nin’dzakhala nyakufamba-famba na nyakuthawa-thawa pa dziko la pantsi ndipo ali-wentse omwe an’dzandigumana, kulewa cadidi, an’dzandipha.” 15 Tsono Yahova adauza Kaini kuti: “Ndipopa ali-wentse omwe an’kupha iwepo Kainiwe nin’dzamupasa nyathwa kanomwe.”

Tenepo, Yahova adaikhira* cizindikiro* Kaini kuti ali-wentse omwe animugumana aleke kumupha. 16 Patsogolo pace, Kaini adacoka pamaso pa Yahova aciyenda kukakhala ku dziko la Nodi,* kumabvadzuwa kwa Edeni.

17 Na kupita kwa nthawe, Kaini adagona na mkazace ndipo mkaziyo adakhala na pathupi acibereka Inoki. Patsogolo pace iye adamanga mzinda ndipo adaupasa dzina la mwana wace Inoki. 18 Inoki adabereka Iradi, Iradi adabereka Mehujaeli, Mehujaeli adabereka Metusayeli ndipo Metusayeli adabereka Lameki.

19 Lameki adalowola akazi awiri. Mkazi wakuyamba dzina lace akhali Ada ndipo waciwiri akhali Zila. 20 Na kupita kwa nthawe, Ada adadzabereka Jabali. Jabali akhali munthu wakuyamba kukhala m’matendi na kufuwa bzifuwo. 21 M’bale wace wa Jabali akhali Jubali. Iye akhali munthu wakuyamba pa wanthu wentse omwe ambaimba harpa* na citoliro. 22 Zila adaberekambo Tubali-kaini, omwe akhali m’misiri wakusula bzinthu bza mtundu uli-wentse bza kobre* na simbi,* ndipo mpfumakazi ya Tubali-kaini ikhali Naama. 23 Lameki adauza azikazace Ada na Zila mafala aya:

25 Adamu adagona pomwe na mkazace ndipo adabala mwana wacimuna. Eva adapasa mwanayo dzina lakuti Seti* thangwe pomwe adabadwa, iye adalewa kuti: “Mulungu wandipasa mwana munango m’mbuto mwa Abeli omwe adaphedwa na m’bale wace Kaini.” 26 Patsogolo pace, Seti adabereka mwana wacimuna ndipo adamupasa dzina lakuti Inosi. Pa nthawe imweyi, wanthu adayamba kucemera pa dzina la Yahova.

5 Iri ni bukhu lakulewa bza nkhani ya Adamu. Pa ntsiku yomwe Mulungu adalenga Adamu, iye adamukonza m’cifanikiso cace. 2 Iye adalenga mwamuna na mkazi. Pa ntsiku yomwe adawalenga, iye adawasimba ndipo adawacemera kuti Wanthu.*

3 Pomwe Adamu akhana magole 130 yakubadwa, adabereka mwana omwe akhadatengana naye ndipo adamupasa dzina lakuti Seti. 4 Pambuyo pakubereka Seti, Adamu adakhala na moyo magole 800 ndipo iye adaberekambo wana wacimuna na wacikazi. 5 Tenepo Adamu adakhala na moyo magole 930, ndipo patsogolo pace adafa.

6 Pomwe Seti akhana magole 105 yakubadwa, adabereka Inosi. 7 Pambuyo pakubereka Inosi, Seti adakhala na moyo magole 807 ndipo adaberekambo wana wacimuna na wacikazi. 8 Tenepo Seti adakhala na moyo magole 912, patsogolo pace adafa.

9 Pomwe Inosi akhana magole 90 yakubadwa, adabereka Kenane. 10 Pambuyo pakubereka Kenane, Inosi adakhala na moyo magole 815 ndipo adaberekambo wana wacimuna na wacikazi. 11 Inosi adakhala na moyo magole 905, patsogolo pace adafa.

12 Pomwe Kenane akhana magole 70 yakubadwa, adabereka Maalaleli. 13 Pambuyo pakubereka Maalaleli, Kenane adakhala na moyo magole 840 ndipo adaberekambo wana wacimuna na wacikazi. 14 Kenane adakhala na moyo magole 910, patsogolo pace adafa.

15 Pomwe Maalaleli akhana magole 65 yakubadwa, adabereka Jaredi. 16 Pambuyo pakubereka Jaredi, Maalaleli adakhala na moyo magole 830 ndipo adaberekambo wana wacimuna na wacikazi. 17 Maalaleli adakhala na moyo magole 895, patsogolo pace adafa.

18 Pomwe Jaredi akhana magole 162 yakubadwa, adabereka Inoki. 19 Pambuyo pakubereka Inoki, Jaredi adakhala na moyo magole 800 ndipo adaberekambo wana wacimuna na wacikazi. 20 Jaredi adakhala na moyo magole 962, patsogolo pace adafa.

21 Pomwe Inoki akhana magole 65 yakubadwa, adabereka Metusela. 22 Pambuyo pakubereka Metusela, Inoki adapitiriza kufamba na Mulungu wacadidi kwa magole 300 ndipo iye adaberekambo wana wacimuna na wacikazi. 23 Inoki adakhala na moyo magole 365. 24 Inoki adapitiriza kufamba na Mulungu wacadidi. Patsogolo pace, iye alibe kudzawoneka pomwe, thangwe Mulungu adamutenga.

25 Pomwe Metusela akhana magole 187 yakubadwa, adabereka Lameki. 26 Pambuyo pakubereka Lameki, Metusela adakhala na moyo magole 782 ndipo adaberekambo wana wacimuna na wacikazi. 27 Metusela adakhala na moyo magole 969, ndipo patsogolo pace adafa.

28 Pomwe Lameki akhana magole 182 yakubadwa, adabereka mwana wacimuna. 29 Iye adapasa mwanayo dzina lakuti Nowa,* aciti: “Thangwe rakuti Yahova watemberera mataka, ifepano tikuphata basa lakuwawa na manja yathu, tsono mwanayu an’tibweresera mtsangalazo.” 30 Pambuyo pakubereka Nowa, Lameki adakhala na moyo magole 595 ndipo adaberekambo wana wacimuna na wacikazi. 31 Lameki adakhala na moyo magole 777, ndipo patsogolo pace adafa.

32 Pomwe Nowa adapfitsa magole 500 yakubadwa, iye adabereka Semu, Hamu na Djafeti.

6 Pomwe wanthu adayamba kuwanda pa dziko la pantsi acibereka wana wacikazi, 2 wana wa Mulungu wacadidi* adayamba kuwona kuti wana wacikazi wa wanthu akhadadeka. Tenepo iwo adayamba kutenga wentse omwe akhadawasankhula kuti akhale azikazawo. 3 Patsogolo pace, Yahova adati: “Nin’lekerera lini wanthu kupitiriza kukhala na moyo, thangwe ni anyapikado. Ndipopa iwo an’ndokhala na moyo magole 120 yokha basi.”

4 Kuyambira mu ntsiku zimwezire kuyenda kutsogolo, Anefiri* akhali pa dziko la pantsi. Pa nthawe imweyo, wana wa Mulungu wacadidi adapitiriza kucita malume ya pamphasa na wana wacikazi wa wanthu ndipo azikaziwo adawaberekera wana. Iwo akhali wanthu wamphanvu wakale-kale, amuna wakubvekera.

5 Tenepo, Yahova adawona kuti wanthu wakuipa akhadawanda pa dziko la pantsi, ndipo nthawe zentse bzomwe akhakumbuka mu mtima mwawo bzikhali bzakuipa bzokha-bzokha. 6 Yahova adakhumbula* thangwe ra kulenga wanthu pa dziko la pantsi ndipo bzidamuwawa kwene-kwene mu mtima. 7 Tenepo Yahova adati: “Nin’pfudza wanthu omwe ndidawalenga pa dziko la pantsi, munthu pabodzi na bzifuwo, bzirombo bzakukwawa na bzakulengedwa bzakumbuluka m’dzaulu, pakuti ndikukhumbula kuti n’thangwe ranyi ndidabzilenga.” 8 Tsono Yahova akhakomedwa na Nowa.

9 Iyi ni nkhani yakulewa bza Nowa.

Nowa akhali munthu wakulungama. Iye adalatiza kuti akhalibe cakuphonya* pakati pa wanthu wa mu nthawe yace.* Nowa adafamba na Mulungu wacadidi. 10 Na kupita kwa nthawe Nowa adadzabereka wana wacimuna atatu, Semu, Hamu na Djafeti. 11 Tsono dziko la pantsi likhadaipiratu pamaso pa Mulungu wacadidi ndipo likhadadzala na ciwembo. 12 Inde, Mulungu adanyang’anisa pa dziko la pantsi ndipo adawona kuti iro likhadaipa; wanthu wentse pa dziko la pantsi akhacita bzinthu bzakuipa.

13 Patsogolo pace Mulungu adauza Nowa kuti: “Ndatsimikiza kupfudza wanthu wentse, pakuti dziko la pantsi ladzala na ciwembo thangwe ra iwo, ndipopa nin’pfudza wanthu pabodzi na dziko la pantsi. 14 Konza cingalawa* na matabwa ya muti omwe umbacoka ntsonono. Ucigawe-gawe mkati mwace ndipo ucimatembo na phula* mkati na kunja. 15 Cingalawaco ucikonze tenepa: Kutalimpha kwace cikhale ca mametro* 134, khwankhwa lace likhale la mametro 22 ndipo kutalimpha kwace kucokera pantsi mpaka kudzulu cikhale ca mametro 13. 16 Cingalawaco uciikhe janera kuti mkatimo mumbangwerewere.* Kucokera ku ntsodzi kufika pomwe pana janerapo pakhale mphimo ya masentimetro 44 na meya.* Cingalawaco uciikhe msuwo pambali pace ndipo cikhale na bzipinda bzakutsanzikidzana bzitatu, ca pantsi, ca pakati na ca padzulu.

17 “Inepano nin’bweresa cigumula ca madzi kuti ndidzapfudze camoyo* ciri-centse pa dziko la pantsi. Bzentse bzomwe bziri pa dziko la pantsi bzin’dzafa. 18 Inepano ndikucita nawe mpangano, ndipo iwepo un’funika kudzapita m’cingalawamo pabodzi na wana wako, mkazako na azilowola wako. 19 M’cingalawamo udzapitise camoyo ca mtundu uli-wentse. Udzabzipitise bziwiri-bziwiri, cimuna na cikazi kuti bzipitirize kukhala na moyo pabodzi na iwepo. 20 Kuyambira bzakulengedwa bzakumbuluka m’dzaulu mwakubverana na mtundu wace, bzifuwo mwakubverana na mtundu wace na bzirombo bzentse bzakukwawa bza pa dziko la pantsi mwakubverana na mtundu wace. Udzabzipitise bziwiri-bziwiri kuti bzidzapitirize kukhala na moyo pabodzi na iwepo. 21 Tsono iwepo utsonkhanise bzakudya bza mtundu uli-wentse kuti udzadye pabodzi na bzirombobzo.”

22 Ndipo Nowa adacitadi bzentse bzomwe Mulungu adamuuza. Iye adacitadi ndendende bzimwebzo.

7 Patsogolo pace, Yahova adauza Nowa kuti: “Pita m’cingalawa, iwepo pabodzi na banja lako lentse, thangwe ndawona kuti iwepo ndiwe wakulungama pakati pa m’badwoyu. 2 Pa mtundu uli-wentse wa bzifuwo bzakucena, utenge bzinomwe,* bzimuna na bzikazi, ndipo pa bzifuwo bzomwe mpsakupswipa, utenge bziwiri, cimuna na cikazi. 3 Utengembo bzakulengedwa bzakumbuluka m’dzaulu bzinomwe,* bzimuna na bzikazi kuti bzipulumuke bzicidzabalana pomwe, bziciwanda pa dziko la pantsi, 4 pakuti zandosala ntsiku zinomwe zokha kuti ndibvumbise cinvula pa dziko lentse la pantsi kwa ntsiku 40, usiku na masikati, ndipo nin’dzapfudziratu pa dziko lentse la pantsi bzamoyo bzentse bzomwe ndidalenga.” 5 Tenepo Nowa adacita bzentse bzomwe Yahova adamuuza.

6 Nowa akhana magole 600 yakubadwa pomwe cigumula ca madzi cidacitika pa dziko la pantsi. 7 Tenepo cigumula ca madzi cikanati kucitika, Nowa adapita m’cingalawa pabodzi na wana wace, mkazace na alowola wace. 8 Cirombo ciri-centse cakucena, cakupswipa, bzakulengedwa bzakumbuluka m’dzaulu na ciri-centse comwe cimbafamba pa dziko la pantsi, 9 bzidapita bziwiri-bziwiri m’cingalawa momwe mukhana Nowa, bzimuna na bzikazi, ninga momwe Mulungu akhadauzira Nowa. 10 Ndipo pomwe padapita ntsiku zinomwe, cidabwera cigumula ca madzi pa dziko lentse la pantsi.

11 Mu gole lomwe Nowa adapfitsa magole 600 yakubadwa, m’mwezi waciwiri, pa ntsiku yaci 17 ya mweziyo, pa ntsiku imweyo madzi mazinji kudzulu yadakhuthuka ndipo misuwo ya madzi idafunguka kudzuluko. 12 Ndipo cinvula cidakhuthuka pa dziko la pantsi kwa ntsiku 40, usiku na masikati. 13 Pa ntsiku imweyo, Nowa adapita m’cingalawa na wana wace, Semu, Hamu na Djafeti pabodzi na mkazace na alowola wace atatu. 14 Iye adapita m’mwemo na bzirombo bzentse bza m’thengo mwakubverana na mtundu wace, bzifuwo bzentse mwakubverana na mtundu wace, bzirombo bzentse bzakukwawa bza pa dziko la pantsi mwakubverana na mtundu wace, bzakulengedwa bzentse bzakumbuluka mwakubverana na mtundu wace, mbalame zentse na bzakulengedwa bzentse bzomwe bzina maphaphidwe. 15 Bzirombo bza mtundu uli-wentse bzamoyo* bzidapita bziwiri-bziwiri m’cingalawa momwe mukhana Nowa. 16 Tenepo bzidapita bzirombo bza mtundu uli-wentse, bzimuna na bzikazi ninga momwe Mulungu akhadauzira Nowa. Patsogolo pace Yahova adafunga msuwo.

17 Cigumulaco cidapitiriza* kucitika kwa ntsiku 40 pa dziko la pantsi, ndipo madziyo yadapitiriza kuthumizirika mpaka kudzusa cingalawaco ndipo cingalawaco cikhayengama padzulu pa madzi yakuzika kwene-kwene. 18 Madziyo yadapitiriza kuthumizirika kwene-kwene pa dziko la pantsi, tsono cingalawaco cikhayengama padzulu pa madziyo. 19 Madziyo yadadzala pa dziko lentse la pantsi mwakuti yadamiza mapiri yentse matali-matali. 20 Madziyo yadadzala yacipitirira ntsonga za mapiri mametro 6 na meya.*

21 Tenepo, bzamoyo bzentse bzakufamba pa dziko la pantsi bzidafa. Bzakulengedwa bzakumbuluka, bzifuwo, bzirombo bza m’thengo na tulombo twentse tomwe tumbafamba thimu pabodzi na wanthu wentse. 22 Cinthu centse camoyo comwe cikhali pa mataka yakuuma cidafa. 23 Tenepo Mulungu adapfudza cakulengedwa ciri-centse camoyo comwe cikhali pa dziko la pantsi, kuyambira wanthu, bzirombo, bzakulengedwa bzakukwawa na bzakulengedwa bzakumbuluka m’dzaulu. Bzentsenebzi bzidapfudzidwa pa dziko la pantsi, koma Nowa yekha na wale omwe akhanaye pabodzi mu cingalawa ndiwo omwe adapulumuka. 24 Ndipo dziko la pantsi lidapitiriza kukhala m’madzi kwa ntsiku 150.

8 Tsono Mulungu adakumbukira Nowa pabodzi na bzirombo bzentse bza m’thengo bzomwe bzikhanaye pabodzi m’cingalawamo, tenepo Mulungu adacitisa cimphepo pa dziko la pantsi ndipo madzi yadayamba kuphwa. 2 Tenepo madzi mazinji ya kudzulu yadafunga ndipo misuwo ya madzi ya kudzuluko idafungambo, ndipo nvula idakata* kudzulu. 3 Tenepo madziyo yadayamba kuphwa pang’ono-pang’ono pa dziko la pantsi. Kuphampha kwa ntsiku 150 madziyo yakhadaphwa kwene-kwene. 4 M’mwezi wacinomwe, pa ntsiku yaci 17 ya mweziyo, cingalawaco cidatsama pa mapiri ya Ararati. 5 Madziyo yadapitiriza kuphwa m’mpaka m’mwezi waci 10. Pa ntsiku yakuyamba ya mwezi wacikhumiyo, ntsonga za mapiri zidayamba kuwonekera.

6 Tenepo pomwe padapita ntsiku 40, Nowa adafungula janera ya cingalawaco. 7 Ndipo iye adatumiza khungubwe, tsono khungubweyo akhambandombuluka acimbabwerera m’cingalawamo mpaka pomwe madzi yadaphwa pa dziko la pantsi.

8 Patsogolo pace, Nowa adatumiza njiwa kuti awone penu madzi yakhadaphwa pa dziko la pantsi. 9 Tsono njiwayo iribe kugumana mbuto iri-yentse kuti imbuthe, tenepo, idabwerera kwa iye m’cingalawamo thangwe madzi yakhanati kuphwa pa dziko lentse la pantsi. Tenepo, iye adacosa boko lace kunja ndipo adaphata njiwayo aciipitisa mkati mwa cingalawamo. 10 Iye adadikhirira pomwe ntsiku zinomwe, ndipo adadzatumiza pomwe njiwa ire kucokera m’cingalawamo. 11 Pomwe njiwayo idabwerera kumaulo, idabweresa tsamba liwisi la muti wa maolivera kumulomo kwace. Tenepo Nowa adadziwa kuti madzi yaphwa pa dziko la pantsi. 12 Iye adadikhira pomwe ntsiku zinomwe. Patsogolo pace, adatumiza njiwa ire tsono iyo iribe kubwerera pomwe kwa iye.

13 Mu gole lomwe Nowa adapfitsa magole 601 yakubadwa, m’mwezi wakuyamba, pa ntsiku yakuyamba ya mweziyo, madzi yakhadaphweratu pa dziko la pantsi; iye adakundula ntsodzi ya cingalawaco ndipo adawona kuti pantsi pakhauma. 14 M’mwezi waciwiri, pa ntsiku yaci 27 ya mweziyo, madzi yakhadaumiratu pa dziko la pantsi.

15 Tenepo Mulungu adauza Nowa kuti: 16 “Bula m’cingalawamo, iwepo, mkazi wako, wana wako na azilowola wako. 17 Ubule pabodzi na bzamoyo bza mtundu uli-wentse, bzakulengedwa bzakumbuluka m’dzaulu, bzirombo na bzakukwawa bzentse bza pa dziko la pantsi kuti bzibalane bziciwanda pa dziko la pantsi.”

18 Tenepo, Nowa adabula pabodzi na wana wace, mkazace na azilowola wace. 19 Ndipo bzamoyo bzentse, bzirombo bzentse bzakukwawa, bzakulengedwa bzentse bzakumbuluka m’dzaulu na bzentse bzomwe bzimbafamba-famba pa dziko la pantsi bzidabulambo m’cingalawamo mwakubverana na mtundu wace. 20 Patsogolo pace, Nowa adamangira Yahova guwa la ntsembe ndipo adatenga bzinango mwa bzirombo bzentse bzakucena na bzinango mwa bzakulengedwa bzentse bzakumbuluka m’dzaulu bzakucena acibzipereka ntsembe yakucita kutentha pa guwa la ntsembero. 21 Ndipo Yahova adayamba kubva mnuntci wabwino* kwene-kwene. Tenepo Yahova adalewa mu mtima mwace kuti: “Nin’dzatemberera lini pomwe mataka thangwe ra bzakucita bza wanthu, pakuti makumbukidwe ya wanthu njakuipa kuyambira ali wana, ndipo nin’dzapha lini pomwe bzamoyo bzentse ninga momwe ndacitiramu. 22 Kuyambira lero mpaka kutsogolo, kubzala mbeu na kubvuna kun’dzamala lini pa dziko la pantsi, ndipo nyengo yakudjedjera na yakupsa, cirimo na mainza, usiku na masikati bzin’dzamala lini.”

9 Mulungu adasimba Nowa pabodzi na wana wace ndipo adawauza kuti: “Balanani, muwande ndipo mudzaze dziko la pantsi. 2 Bzakulengedwa bzentse bzamoyo bza pa dziko la pantsi, bzakulengedwa bzakumbuluka m’dzaulu, bzakulengedwa bzentse bzakukwawa pa dziko la pantsi na ntsomba zentse za m’nyanza bzin’dzapitiriza kukugopani. Tsapano ndapereka bzentsenebzi m’manja mwanu.* 3 Cirombo ciri-centse camoyo comwe cimbafamba pa dziko la pantsi cikhale cakudya canu. Ninga momwe ndidakupasirani masamba kuti yakhale cakudya canu, ndikukupasanimbo bzirombo bzentse. 4 Tsono lekani kudya nyama pabodzi na mulopa wace, thangwe mulopayo ni moyo wace. 5 Kuthumizira bzimwebzi, ali-wentse omwe an’dzakuphani nin’dzamupasa nyathwa. Cakulengedwa ciri-centse camoyo cikapha munthu cin’dzaphedwambo, ndipo munthu ali-wentse omwe an’pha mwanzace nin’dzamupasambo nyathwa. 6 Ali-wentse omwe anipha munthu, an’dzaphedwambo na munthu,* thangwe Mulungu adalenga munthu m’cifanikiso cace. 7 Tsono imwepo mubalane, muwande ndipo mudzaze dziko lentse la pantsi.”

8 Patsogolo pace Mulungu adauza Nowa na wana wace kuti: 9 “Tsapano ndikucita mpangano na imwepo, pabodzi na wana wanu omwe an’dzabadwa kutsogolo 10 na bzakulengedwa bzentse bzamoyo bzomwe bziri pabodzi na imwepo, mbalame, bzirombo, bzakulengedwa bzentse bzamoyo bza pa dziko la pantsi bzomwe bziri pabodzi na imwepo na bzentse bzomwe bzidacoka m’cingalawa. 11 Mpangano omwe ndikucita na imwepo nguyu: Inepano cipo ndicidzapfudza pomwe bzamoyo bzentse na cigumula ca madzi, ndipo nin’dzapfudzambo lini dziko la pantsi na cigumula ca madzi.”

12 Ndipo Mulungu adathumizira kuti: “Ici n’cizindikiro ca mpangano omwe ndikucita na imwepo pabodzi na bzakulengedwa bzentse bzamoyo bzomwe bziri pabodzi na imwepo mpaka mibadwo yentse yakutsogolo. 13 Ndaikha citaleza* cangu mu mtambo kuti cikhale ninga cizindikiro ca mpangano omwe inepano ndacita na dziko la pantsi. 14 Ndikabweresa mitambo pa dziko la pantsi, citaleza cin’dzawonekerambo m’mitambomo. 15 Ndipo kulewa cadidi, nin’dzakumbukira bza mpangano wangu omwe ndacita na imwepo na bzakulengedwa bzentse bzamoyo bza mtundu uli-wentse, ndipo madzi cipo yacidzadzala pomwe yacidzapfudza bzamoyo bzentse. 16 Citaleza cin’dzawonekera m’mitambo ndipo ndikadzaciwona, nin’dzakumbukira bza mpangano wakusaya kumala omwe inepano ndidaucita na bzakulengedwa bzentse bzamoyo bza mtundu uli-wentse bzomwe bziri pa dziko la pantsi.”

17 Mulungu adamuuza pomwe Nowa kuti: “Ici ni cizindikiro ca mpangano omwe ndakhazikisa pakati pa inepano na bzakulengedwa bzentse bzamoyo bzomwe bziri pa dziko la pantsi.”

18 Wana wa Nowa omwe adacoka m’cingalawa akhali Semu, Hamu na Djafeti. Na kupita kwa nthawe, Hamu adadzabereka Kanani. 19 Atatuwa akhali wana wa Nowa, ndipo wanthu wentse pa dziko la pantsi adacokera kwa amwewa.

20 Nowa adayamba kulima ndipo adalima munda wa uva. 21 Ntsiku inango, Nowa adamwa vinyu aciledzera, ndipo adakhundula bzakubvala pomwe akhali m’tendi mwace. 22 Tsono Hamu pai wa Kanani adawonera pai wace ndipo adayenda kukafotokozera bzimwebzi azibale wace awiri omwe akhali panja. 23 Tenepo Semu na Djafeti adatenga nguwo aciciikha m’mapewa ndipo adafamba cam’mbuyo. Ndipo iwo adafunikiza pai wawoyo pomwe nkhope zawo zikhadanyang’anisa kumbali ndipo iwo alibe kuwawonera.

24 Pomwe Nowa adabanganuka, iye adamuka ndipo adabva bzomwe mwana wace mng’ono akhadacita. 25 Tenepo, iye adati:

“Atembereredwe Kanani.

Iye akhale kapolo wakunyozeka kwene-kwene kwa abale wace.”

26 Ndipo iye adalewa pomwe kuti:

Ndipo Kanani akhalembo kapolo wace.”

28 Pambuyo pa cigumula, Nowa adakhala pomwe na moyo magole 350. 29 Tenepo, magole yentse yomwe Nowa adakhala na moyo yakhali 950, ndipo patsogolo pace adafa.

10 Iyi ni nkhani yakulewa bza wana wa Nowa: Semu, Hamu na Djafeti.

Pambuyo pa Cigumula ca madzi, iwo adabereka wana. 2 Wana wa Djafeti akhali Gomeri, Magogi, Madai, Javani, Tubali, Meseki na Tirasi.

3 Wana wa Gomeri akhali Axikenaji, Rifati na Togarima.

4 Wana wa Javani akhali Elixa, Tarisi, Kitimu na Dodanimu.

5 Kwa wanthu amwewa kudacokera wanthu omwe akhakhala mu ntsuwa* mwakubverana na bzirewedwe, mabanja na mitundu yawo.

6 Wana wa Hamu akhali Kuxe, Miziraimu, Puti na Kanani.

7 Wana wa Kuxe akhali Seba, Havila, Sabita, Raama na Sabiteka.

Wana wa Raama akhali Xeba na Dedani.

8 Kuxe adabereka Nimurodi, ndipo Nimurodiyo akhali munthu wakuyamba wamphanvu kwene-kwene pa dziko la pantsi. 9 Iye akhali msodzi waluso wakutsutsana na Yahova. Ndipopa bzimbalewedwa kuti: “Ninga Nimurodi, msodzi waluso wakutsutsana na Yahova.” 10 Umambo bwace bukhayambira ku Babeli, ku Ereki, ku Akadi na ku Kaline, m’dziko la Sinari. 11 Kucokera m’dziko limweri, iye adayenda ku Asiriya, ndipo adakamanga Ninive, Rehoboti-Iri, Kala 12 na Reseni, mzinda omwe ukhali pakati pa Ninive na Kala. Umweyu* ni mzinda ukulu.

13 Miziraimu adabereka Ludimu, Anamimu, Lehabimu, Mafituhimu, 14 Patrusimu, Kasilukimu (mtundu wa Afilisteu udacokera kwa umweyu) na Kafitori.

15 Kanani adabereka Sidoni mwana wace wakuyamba na Heti 16 kuphatanidzambo Ajebusi, Aamori, Agirigasi, 17 Ahivite, Aariki, Asini, 18 Aarvadi, Azemari na Ahamate. Patsogolo pace mabanja ya Kanani yadabalalikira ku mbuto zakusiyana-siyana. 19 Malire ya dziko la Kanani yakhayambira ku Sidoni mpaka ku Gerari, kufupi na Gaza ndipo kucokera kumweko yakhayenda mpaka ku Sodoma, Gomora, Adima na Zeboyimu kufupi na Lasa. 20 Awa ndiwo omwe akhali wana wa Hamu mwakubverana na mabanja yawo, bzirewedwe, madziko na mitundu yawo.

21 Semu mng’ono wace wa Djafeti adaberekambo wana. Ndipo Eberi na wana wace wentse adacokera kwa Semu. 22 Wana wa Semu akhali Elamu, Hasuri, Aripaxadi, Ludi na Aramu.

23 Wana wa Aramu akhali Uzi, Huli, Geteri na Masi.

24 Aripaxadi adabereka Xela, ndipo Xela adabereka Eberi.

25 Eberi adabereka wana awiri. Dzina la m’bodzi akhali Pelege,* thangwe m’ntsiku zace dziko la pantsi* lidagawidwa ndipo dzina la munangoyo akhali Jokitani.

26 Jokitani adabereka Alimodadi, Selefi, Hazarimaveti, Djera, 27 Hadoramu, Uzali, Dikla, 28 Obali, Abimaeli, Xeba, 29 Ofiri, Havila na Jobabi. Wentsenewa akhali wana wa Jokitani.

30 Dziko lomwe akhakhala likhayambira ku Mesa mpaka ku Sefari, mphimpha ya mapiri ya kumabvadzuwa.

31 Amwewa akhali wana wa Semu mwakubverana na mabanja yawo, bzirewedwe bzawo, madziko yawo na mitundu yawo.

32 Yamweya ni mabanja ya wana wa Nowa mwakubverana na mzere wa madzinza yawo na mitundu yawo. Kucokera kwa amwewa, wanthu adabalalikira pa dziko lentse la pantsi pambuyo pa Cigumula.

11 Wanthu wentse pa dziko la pantsi akhalewalewa cirewedwe cibodzi ndipo akhaphatisambo basa mafala mabodzi-bodzi. 2 Pomwe akhayenda kumabvadzuwa, iwo adagumana cigwa* m’dziko la Sinari ndipo adayamba kukhala kumweko. 3 Tenepo iwo adauzana kuti: “Mbatikonzeni matijolo ticiyatentha.” Tenepo iwo adaphatisa basa matijolo m’mbuto mwa minyala na phula kuti amangire. 4 Iwo adalewa kuti: “Bwerani timange mzinda wathu na prediyo itali. Iyo ifike mpaka kudzulu kuti tikhale wakubvekera nakuti tileke kubalalika pa dziko lentse la pantsi.”

5 Yahova adawona* mzinda na prediyo yomwe wanthu akhamangayo. 6 Ndipo Yahova adati: “Ibzi ndibzo bzomwe ayamba kucita, pakuti wanthuwa mbabodzi ndipo ana cirewedwe cibodzi. Momwe bziririmu, iwo angakwanise kucita ciri-centse comwe angakumbuke. 7 Mbatisiyaniseni cirewedwe cawo kuti aleke kumbabverana pakulewalewa.” 8 Tenepo Yahova adabalalisa wanthuwo pa dziko lentse la pantsi, ndipo iwo adaleka kumanga mzinda ule. 9 Ndipopa mzindayo udacemeredwa kuti Babeli,* thangwe Yahova adasiyanisa bzirewedwe bza wanthu wentse ndipo Yahova adabalalisira wanthuwo pa dziko lentse la pantsi.

10 Iyi ni nkhani yakulewa bza Semu.

Semu akhana magole 100 pomwe adabereka Aripaxadi, magole mawiri pambuyo pa Cigumula ca madzi. 11 Pambuyo pakubereka Aripaxadi, Semu adakhala pomwe na moyo magole 500. Ndipo iye adabereka wana wacimuna na wacikazi.

12 Pomwe Aripaxadi akhana magole 35 yakubadwa, adabereka Xela. 13 Pambuyo pakubereka Xela, Aripaxadi adakhala pomwe na moyo magole 403. Ndipo iye adabereka wana wacimuna na wacikazi.

14 Pomwe Xela akhana magole 30 yakubadwa, adabereka Eberi. 15 Pambuyo pakubereka Eberi, Xela adakhala pomwe na moyo magole 403. Ndipo iye adabereka wana wacimuna na wacikazi.

16 Pomwe Eberi akhana magole 34 yakubadwa, adabereka Pelege. 17 Pambuyo pakubereka Pelege, Eberi adakhala pomwe na moyo magole 430. Ndipo iye adabereka wana wacimuna na wacikazi.

18 Pomwe Pelege akhana magole 30 yakubadwa, adabereka Reu. 19 Pambuyo pakubereka Reu, Pelege adakhala pomwe na moyo magole 209. Ndipo iye adabereka wana wacimuna na wacikazi.

20 Pomwe Reu akhana magole 32 yakubadwa, adabereka Serugi. 21 Pambuyo pakubereka Serugi, Reu adakhala pomwe na moyo magole 207. Ndipo iye adabereka wana wacimuna na wacikazi.

22 Pomwe Serugi akhana magole 30 yakubadwa, adabereka Nawori. 23 Pambuyo pakubereka Nawori, Serugi adakhala pomwe na moyo magole 200. Ndipo iye adabereka wana wacimuna na wacikazi.

24 Pomwe Nawori akhana magole 29 yakubadwa, adabereka Tera. 25 Pambuyo pakubereka Tera, Nawori adakhala pomwe na moyo magole 119. Ndipo iye adabereka wana wacimuna na wacikazi.

26 Pomwe Tera akhana magole 70 yakubadwa, iye adadzabereka Abulamu, Nawori na Harani.

27 Iyi ni nkhani yakulewa bza Tera.

Tera adabereka Abulamu, Nawori na Harani; ndipo Harani adabereka Loti. 28 Harani adafera ku Uri wa Akalideya, dziko lomwe adabadwira. Pomwe iye adafa, pai wace Tera, akhana moyo. 29 Abulamu na Nawori adadzalowola. Mkazi wa Abulamu akhali Sarai ndipo mkazi wa Nawori akhali Milka, mwana wa Harani. Harani akhalimbo pai wa Isaka. 30 Tsono Sarai akhabereka lini ndipo akhalibe mwana.

31 Tera adatenga mwana wace, Abulamu, mzukulu wace Loti, mwana wa Harani, mulowola wace Sarai, mkazi wa Abulamu acicoka ku dziko la Uri wa Akalideya ndipo adayenda ku dziko la Kanani. Na kupita kwa nthawe adafika ku Harani ndipo adayamba kukhala kumweko. 32 Tenepo, Tera adakhala na moyo magole 205. Patsogolo pace iye adafera ku Harani.

12 Yahova adauza Abulamu kuti: “Coka m’dziko lako, siya azibale wako na adzinza wa pai wako, ndipo uyende ku dziko lomwe nin’dzakulatiza. 2 Inepano nin’dzakucitisa kuti ukhale mtundu ukulu, nin’dzakusimba ndipo nin’dzacitisa kuti dzina lako libvekere ndipo wanthu wentse an’dzasimbidwa thangwe ra iwepo. 3 Nin’dzasimba omwe an’kusimba ndipo nin’dzatemberera omwe an’kutemberera. Kulewa cadidi, mabanja yentse pa dziko la pantsi yan’dzasimbidwa* thangwe ra iwepo.”

4 Tenepo Abulamu adafuluka ninga momwe Yahova akhadamuuzira ndipo Loti adayendambo naye pabodzi. Abulamu akhana magole 75 yakubadwa pomwe adafuluka ku Harani. 5 Abulamu adatenga mkazace Sarai, Loti, mwana wa m’bale wace, bzinthu bzentse bzomwe akhanabzo na anyabasa wentse omwe akhanawo ku Harani, ndipo iwo adacita ulendo bwakuyenda ku dziko la Kanani. Pomwe iwo adafika ku Kananiko, 6 Abulamu adagwata na m’dzikomo mpaka kukafika ku Sekemu, pafupi na miti mikulu-mikulu ya ku More. Pa nthawe imweyo, Akanani akhakhala m’dzikolo. 7 Patsogolo pace, Yahova adawonekera kwa Abulamu acimuuza kuti: “Nin’dzapasa dzikoli mbadwa zako.” Tenepo, Abulamu adamanga guwa la ntsembe pa mbuto yomwe Yahova adawonekera kwa iye. 8 Na kupita kwa nthawe, iye adafuluka kumweko aciyenda ku mphimpha za kumapiri, kumabvadzuwa kwa Beteli ndipo adamanga tendi lace kumweko. Beteli akhali kumadokero ndipo Ai akhali kumabvadzuwa kwace. Kumweko iye adamangira Yahova guwa la ntsembe ndipo adayamba kucemera dzina la Yahova. 9 Patsogolo pace, Abulamu adanyamula tendi lace acimbakhala m’mbuto zakusiyana-siyana kuyenda ku mphimpha ya ku Negebe.

10 Tsono m’dzikolo mudagwa njala ndipo Abulamu adapolikira ku Edjipito acikakhala kwa kanthawe,* thangwe njalayo ikhadalemwa kwene-kwene. 11 Pomwe akhadasala pang’ono kupita mu Edjipito, Abulamu adauza mkazi wace Sarai kuti: “Tetekera, ndikudziwa kuti iwepo ndiwe mkazi wakudeka kwene-kwene. 12 Tenepo Aedjipito akakakuwona, mwakusaya kupenukira iwo an’kalewa kuti: ‘Umweyu ni mkazace.’ Ndipo iwo an’kandipha ndipo an’kasiya iwepo na moyo. 13 Ndaphata minyendo, ukalewe kuti ndine nkhoswe yako kuti bzinthu bzindifambire bwino nakuti ndilekembo kuphedwa.”

14 Pomwe adandopita mu Edjipito, Aedjipitowo adawona kuti mkaziyo akhali wakudeka kwene-kwene. 15 Nduna za Farawo zidamuwonambo ndipo zidakauza Farawoyo momwe iye akhadekera. Mkaziyo adatengedwa ndipo adayendesedwa ku nyumba kwa Farawoyo. 16 Tenepo, Farawoyo adasamalira bwino Abulamu thangwe ra Sarai ndipo iye adamupasa mabira, ng’ombe, mabulu yacikazi ya yacimuna, anyabasa wacimuna na wacikazi na ngamira. 17 Tsono Yahova adagwesera cisi Farawo pabodzi na banja lace na atumiki wace thangwe ra Sarai mkazi wa Abulamu. 18 Tenepo, Farawo adacemera Abulamu acimubvunza kuti: “Thangwe ranyi wandicitira bzimwebzi? Thangwe ranyi ulibe kundiuza kuti umweyu ni mkazi wako? 19 Thangwe ranyi iwepo walewa kuti umweyu ni mpfumakazi yako? Inepano ndikhadasala pang’ono kumulowola kuti akhale mkazangu. Mkazako uyu. Mutenge uyende naye!” 20 Farawo adauza anyabasa wace kuti aperekeze Abulamu na mkazace kucoka mu Edjipitomo, ndipo iwo adawaperekeza na bzentse bzomwe akhanabzo.

13 Patsogolo pace, Abulamu adacoka ku Edjipito aciyenda ku Negebe, iye, mkazace na bzentse bzomwe akhanabzo pabodzi na Loti. 2 Abulamu akhadadala kwene-kwene ndipo akhana bzifuwo bzizinji, prata na oro. 3 Pomwe akhacoka ku Negebe kuyenda ku Beteli, iye adakhala m’mbuto zakusiyana-siyana mpaka kufika komwe kukhana tendi lace pakati pa Beteli na Ai, 4 ku mbuto komwe iye akhadamanga guwa la ntsembe kule. Ndipo kumweko Abulamu adacemera dzina la Yahova.

5 Ndipo Loti, omwe akhafamba pabodzi na Abulamu akhanambo mabira, ng’ombe na matendi. 6 Tsono mbuto yomwe akhakhalayo ikhali ing’ono ndipo bzingadakwanisika lini kuti iwo apitirize kukhala pabodzi thangwe bzifuwo bzawo bzikhadawanda. 7 Bzimwebzi bzidacitisa kuti amakabusa wa Abulamu na amakabusa wa Loti ayambe kunesana. (Pa nthawe imweyi Akanani na Aperizi akhakhala m’dzikomo.) 8 Tenepo Abulamu adauza Loti kuti: “Ndaphata minyendo, ifepano tileke kunesana ndipo amakabusa wako na amakabusa wangu alekembo kunesana, pakuti ndife ubale bwathu. 9 Ndaphata minyendo, mbatimwazane. Iwepo ungasankhule komwe un’funa kukhala m’dziko lino; penu iwepo uniyenda kumadzere, inepano ndiniyenda kumadidi ndipo penu iwepo uniyenda kumadidi, inepano ndiniyenda kumadzere.” 10 Tenepo Loti adawona kuti cigawo centse ca Jordano mpaka ku Zoari cikhana madzi mazinji (pa nthawe imweyi Yahova akhanati kupfudza Sodoma na Gomora) ndipo cigawo cimweci cikhali ninga zunde la Yahova na dziko la Edjipito. 11 Loti adasankhula cigawo centse ca Jordano, ndipo adafulukira kumabvadzuwa kwa cigawoco. Tenepo iwo adamwazana. 12 Abulamu akhakhala ku Kanani tsono Loti akhakhala pafupi na mizinda ya m’cigawo ca Jordano. Pakumalizira pace, iye adadzakamanga tendi lace pafupi na mzinda wa Sodoma. 13 Tsono wanthu wa ku Sodoma akhali wakuipa kwene-kwene ndipo akhana pikado pamaso pa Yahova.

14 Pomwe Loti adasiyana na Abulamu, Yahova adauza Abulamuyo kuti: “Ndaphata minyendo, ima pomwe ulipo ndipo nyang’anisa ku norte na ku suli, kumabvadzuwa na kumadokero, 15 pakuti dziko lentse lomwe ukuwonali nin’dzakupasa iwepo na wana wako* kuti likhale utaka bwanu mpaka kale-kale. 16 Ndipo nin’dzacitisa kuti wana wako* awande ninga mcenga pa dziko la pantsi. Tenepo, penu munthu an’kwanisa kulewenga mcenga ndiye kuti bzin’dzakwanisikambo kulewenga wana wako.* 17 Tenepo, famba-famba m’dzikoli kuti udziwe khwankhwa lace na kutalimpha kwace, pakuti nin’dzalipereka kwa iwepo.” 18 Abulamu adapitiriza kukhala m’matendi. Na kupita kwa nthawe, iye adakakhala pakati pa miti mikulu-mikulu ya Mamire ku Hebroni ndipo kumweko iye adamangira Yahova guwa la ntsembe.

14 Mu ntsiku za Amirafeli mambo wa ku Sinari, Ariyoki mambo wa ku Elasari, Kedorilawomeri mambo wa ku Elamu na Tidali mambo wa ku Goyimu 2 adamenya nkhondo na Bera mambo wa ku Sodoma, Birixa mambo wa ku Gomora, Sinabi mambo wa ku Adima, Semeberi mambo wa ku Zeboyimu na mambo wa ku Bela komwe ni ku Zoari. 3 Amambo axanuwa adatsonkhanisa pabodzi acikunda wawo ku Cigwa* ca Sidimu, komwe ni ku Nyanza ya Munyu.*

4 Amambo amwewa akhadatumikira Kedorilawomeri kwa magole 12, tsono mu gole laci 13 iwo adamuphindukira. 5 Mu gole laci 14, Kedorilawomeri na amambo omwe akhanaye pabodzi adabwera acikunda Refaimu ku Asitaroti-karinaimu, Zuzimu ku Hamu, Emimu ku Save-Kiriyataimu 6 na Ahori m’phiri lawo ku Seiri mpaka ku Eli-parani komwe ni ku dambo. 7 Patsogolo pace, iwo adabwerera aciyenda ku Eni-misipati komwe ni ku Kadesi ndipo adakunda cigawo centse ca Aamaleki na Aamori omwe akhakhala ku Hazazoni-tamari.

8 Pa nthawe imweyi, mambo wa ku Sodoma, mambo wa ku Gomora, mambo wa ku Adima, mambo wa ku Zeboyimu na mambo wa ku Bela, komwe ni ku Zoari, adayenda ku Cigwa ca* ku Sidimu, ndipo kumweko iwo adakafola kuti amenye nkhondo na 9 amambo anai awa: Kedorilawomeri mambo wa ku Elamu, Tidali mambo wa ku Goyimu, Amirafeli mambo wa ku Sinari na Ariyoki mambo wa ku Elasari. 10 Tsono Cigwa ca Sidimu cikhadadzala na madindi ya phula, ndipo pomwe amambo wa Sodoma na Gomora akhayezera kuthawa, iwo adagwera m’madindimo ndipo anyakusala adathawira ku mphimpha za kumapiri. 11 Tsono amambo anai omwe adakundawo adapamba bzinthu bzentse bza Sodoma na Gomora kuphatanidzambo bzakudya bzawo bzentse, patsogolo pace adayenda kwawo. 12 Iwo adatengambo Loti, mwana wa m’bale wace wa Abulamu omwe akhakhala ku Sodomako na bzinthu bzace bzentse ndipo adapitiriza ulendo bwawo.

13 Tsono munthu munango omwe adakwanisa kuthawa, adayenda kukauza Abulamu Mhebereu bzomwe bzikhadacitikabzo. Pa nthawe imweyi, Abulamu akhakhala pakati pa miti mikulu-mikulu yomwe ikhali ya Mamire, omwe akhali m’Amori, m’bale wace wa Esikoli na Aneri. Amuna amwewa akhadacita mpangano na Abulamu kuti ambathandizane. 14 Pomwe Abulamu adabva kuti m’bale wace Loti akhadatengedwa aciyendesedwa ku ukapolo, iye adatsonkhanisa amuna wace wakupfunzisidwa bwino kumenya nkhondo, omwe akhali wakukwana 318 wakubadwira pamui pace, ndipo adatewera anyamadulanthakawo mpaka ku Dani. 15 Usiku iye adagawa amuna wacewo ndipo iye pabodzi na atumiki wacewo adakamenyana na anyamadulanthakawo ndipo adawakunda. Adawatewera mpaka ku Hoba, komwe ni ku norte kwa Damasko. 16 Iye adakwanisa kupulumusa bzinthu bzentse kuphatanidzambo m’bale wace Loti, bzinthu bzace, azikazi na wanthu winango.

17 Pomwe Abulamu adabwerera pakukakunda Kedorilawomeri na amambo omwe akhanaye pabodzi, mambo wa ku Sodoma adayenda kukagumana na Abulamu ku Cigwa ca Save, comwe ni Cigwa ca mambo. 18 Ndipo Melikizedeki mambo wa ku Salemu adamuyendesera pau na vinyu. Iye akhali wantsembe wa Mulungu Mkululetu.

19 Ndipo iye adasimba Abulamuyo aciti:

Ndipo Abulamu adapasa Melikizedekiyo cakhumi ca bzinthu bzentse bzomwe akhadapambabzo.

21 Patsogolo pace, mambo wa ku Sodoma adauza Abulamu kuti: “Ndipase wanthu wangu omwe akhadatengedwera ku ukapolo, koma iwepo ungasale na bzinthu bzentse.” 22 Tsono Abulamu adauza mambo wa ku Sodomayo kuti: “Ndikulumbira* pamaso pa Yahova Mulungu Mkululetu, Mulengi wa kudzulu na wa dziko la pantsi, 23 kuti nin’tenga lini ciri-centse comwe n’cako, kuyambira usalu mpaka cingwe ca xango, kuti uleke kudzalewa kuti: ‘Ndidamudaza ndine Abulamu.’ 24 Nin’tenga lini cinthu ciri-centse, kupambula bzomwe amunawa adya. Tsono wanthu omwe adayenda nande pabodzi, omwe ni Aneri, Esikoli na Mamire, mbatenge mbali zawo.”

15 Patsogolo pace, Abulamu adabva fala la Yahova m’masomphenya lomwe lidati: “Leka kugopa Abulamu. Inepano nin’dzakukhotcerera* ndipo iwepo un’dzatambira mabaibai makulu.” 2 Abulamu adatawira kuti: “Yahova Mbuya Mkululetu, kodi mun’dzandipasa ciyani ine? Onani, mpaka pano ndikalibe mwana ndipo Eliyezeri wa ku Damasko ndiye omwe an’dzatenga bzinthu bzangu bzentse ninga utaka.” 3 Abulamu adathumizira kuti: “Mulibe kundipasa mwana* ndipo nyabasa wangu ndiye omwe an’dzatenga bzinthu bzangu bzentse ninga utaka.” 4 Tsono Yahova adamutawira kuti: “Nyabasa wakoyo an’dzatenga lini bzinthu bzako ninga utaka, koma mwana wako caiye ndiye omwe an’dzatenga bzinthu bzentse ninga utaka.”

5 Tenepo, Mulungu adauza Abulamu kuti acoke panja ndipo adamuuza kuti: “Ndaphata minyendo, nyang’anisa kudzulu ndipo lewenga nyenyezi zomwe ziri kudzuluku penu ungakwanise.” Ndipo adathumizira kuti: “Wana wako* an’dzawanda ninga nyenyezi zomwe ukuwona kudzuluzi.” 6 Abulamu adakhulupira Yahova ndipo bzimwebzi bzidacitisa kuti Mulungu amuwone kuti ngwakulungama. 7 Ndipo iye adathumizira pomwe kuti: “Inepano ndine Yahova, omwe ndidakucosa m’dziko la Uri wa Akalideya kuti ndidzakupase dzikoli ninga utaka bwako.” 8 Tenepo Abulamu adabvunza kuti: “Yahova Mbuya Mkululetu, kodi ningatsimikize tani kuti dzikoli lin’dzakhaladi langu?” 9 Iye adamutawira kuti: “Tenga phandauzi wa magole matatu, mbuzi ikazi ya magole matatu, bira wa magole matatu, njiwa ing’ono na nkhangaiwa ing’ono.” 10 Tenepo, iye adatengadi bzentsenebzo acibzigwata kati na kati, ndipo adaikha mbali iri-yentse mwakunyang’anizana na inzace,* koma alibe kugwata mbalamezo. 11 Tenepo, mbalame zomwe zimbadya nyama zidayamba kumbutha pa nyama ya bzifuwo bzomwe bzikhadaphedwabzo, tsono Abulamu akhazithotha.

12 Pomwe dzuwa likhamira, Abulamu adagona tulo twamphanvu ndipo mdima wakupasa mantha udamupsinkha. 13 Patsogolo pace, Mulungu adauza Abulamu kuti: “Dziwa kuti wana wako* an’dzakakhala ninga alendo ku dziko lomwe ndawo lini ndipo wanthu wa kumweko an’dzawayesa akapolo, aciwaboneresa kwa magole 400. 14 Koma nin’dzapasa nyathwa mtundu omwe iwo an’dzautumikirayo ndipo patsogolo pace iwo an’dzacoka na bzinthu bzizinji. 15 Tsono iwepo un’dzafa* mwa mtendere ndipo un’dzapendesedwa pomwe wakalamba kwene-kwene. 16 Tsono m’badwo wacinai wa wana wakowo ndiwo omwe un’dzabwerera kuno, thangwe nthawe yakuti Aamori alangidwe ikanati kukwana.”*

17 Ndipo pomwe dzuwa lidamira kuciyamba kucita mdima, kudabwera forno yomwe ikhacoka utsi ndipo ntsatso wa moto udapita na pakati pa nyama zomwe zikhadagwatidwa-gwatidwa zire. 18 Pa ntsiku imweyi, Yahova adacita mpangano na Abulamu mwa kumuuza kuti: “Nin’dzapereka dzikoli kwa wana wako,* kuyambira ku mkulo wa ku Edjipito mpaka ku mkulo ukulu, omwe ni mkulo wa Eufrate. 19 Nin’dzawapasa dziko la Akeni, Akenezi, Akadimoni, 20 Aheti, Aperizi, Arefaimu, 21 Aamori, Akanani, Agirigasi na Ajebusi.”

16 Sarai mkazi wa Abulamu akhalibe wana, koma iye akhana nyabasa wace wacikazi wa ku Edjipito dzina lace Agari. 2 Tenepo, Sarai adauza Abulamu kuti: “Yahova wandicitisa kuti ndileke kukhala na wana. Ndaphata minyendo, gonani na nyabasa wanguyu pinango ningakhale na wana kucokera kwa iye.” Abulamu adatetekera bzomwe Sarai adamuuza. 3 Pambuyo pa Abulamu kukhala magole 10 ku Kanani, Sarai mkazi wa Abulamuyo adapereka Agari nyabasa wace wacikazi wa ku Edjipito kwa bayace Abulamu kuti akhale mkazi wace. 4 Tenepo, Abulamu adagona na Agari ndipo iye adakhala na pathupi. Tsono pomwe adazindikira kuti akhana pathupi, iye adayamba kunyoza dona wace Sarai.

5 Na bzimwebzi Sarai adauza Abulamu kuti: “Mulandu wa bzakuipa bzomwe bzikundicitikirabzi ngwanu. Inepano ndidapereka nyabasa wangu kwa imwepo kuti akhale mkazi wanu, tsono pomwe iye wazindikira kuti ana pathupi wayamba kundinyoza. Yahova atonge omwe waphonya pakati pa inepano na imwepo.” 6 Tenepo Abulamu adauza Sarai kuti: “Iye ni nyabasa wako, cita naye ciri-centse comwe un’funa.” Tenepo Sarai adayamba kuboneresa Agari mpaka Agariyo kuthawa.

7 Patsogolo pace, anjo wa Yahova adagumana na Agari m’dambo pa ntsantsa ya madzi. Ntsantsayo ikhali pa njira yakuyenda ku Suri. 8 Anjoyo adabvunza kuti: “Agari nyabasa wa Sarai, kodi ukucokera kuponi ndipo ukuyenda kuponi?” Agariyo adatawira kuti: “Ndikuthawa dona wangu Sarai.” 9 Tenepo, anjo wa Yahovayo adamuuza kuti: “Bwerera kwa dona wako ndipo ukabzicepese.” 10 Anjo wa Yahovayo adamuuza pomwe kuti: “Nin’dzakupasa wana azinji* kwene-kwene mwakuti an’dzalewengeka lini.” 11 Ndipo anjo wa Yahovayo adathumizira pomwe kuti: “Iwepo una pathupi ndipo un’dzabereka mwana wacimuna. Udzamupase dzina lakuti Jumayeri* pakuti Yahova wabva kutsautsika kwako. 12 Iye an’dzakhala ninga bulu wa m’thengo.* An’dzanesana na wanthu wentse ndipo wanthu wentse an’dzanesanambo naye, ndipo an’dzakhala pafupi na azibale wace wentse.”*

13 Patsogolo pace Agari adapemba kwa Yahova kuti: “Imwepo ndimwe Mulungu omwe mumbawona bzentse,” pakuti adati: “Kodi n’cadidi kuti inepano ndawona ule omwe ambandiwona?” 14 Ndipopa mcerayo umbacemeredwa Beeri-lahai-roi* ndipo uli pakati pa Kadesi na Beredi. 15 Patsogolo pace, Agari adaberekera Abulamu mwana wacimuna, ndipo Abulamuyo adapasa mwanayo dzina lakuti Jumayeri. 16 Pomwe Agari adabereka Jumayeri, Abulamu akhana magole 86 yakubadwa.

17 Pomwe Abulamu akhana magole 99 yakubadwa, Yahova adawonekera kwa iye acimuuza kuti: “Ine ndine Mulungu Wamphanvu-zentse. Mbandibvera nthawe zentse ndipo latiza kuti ndiwe wakusaya cakuphonya. 2 Nin’dzakhazikisa mpangano wangu omwe ndidacita nawe, ndipo nin’dzacitisa kuti mbadwa zako ziwande kwene-kwene.”

3 Pomwe Abulamu adabva bzimwebzi, adagodama acitsulimisa nkhope yace mpaka pantsi, ndipo Mulungu adapitiriza kulewalewa naye aciti: 4 “Inepano ndidacita nawe mpangano, ndipo iwepo un’dzakhaladi pai wa mitundu mizinji ya wanthu. 5 Dzina lako lin’khala lini pomwe Abulamu,* koma lin’khala Abulahamu* pakuti nin’dzakucitisa kukhala pai wa mitundu mizinji ya wanthu. 6 Nin’dzakucitisa kukhala na wana azinji, ndipo mitundu mizinji ya wanthu kuphatanidzambo amambo an’dzacokera kwa iwepo.

7 “Nin’dzakumbukira mpangano omwe ndidacita nawe pabodzi na wana wako* kwa mibadwo yawo yentse. Un’dzakhala mpangano wakusaya kumala wakulatiza kuti ndine Mulungu wako na wa wana wako.* 8 Ndipo inepano nin’dzapasa iwepo na wana wako* dziko lomwe udakhala ninga mulendo, dziko lentse la Kanani ninga utaka mpaka kale-kale, ndipo ine nin’dzakhala Mulungu wawo.”

9 Mulungu adauza pomwe Abulahamu kuti: “Iwepo upitirize kukumbukira mpangano wangu, iwepo pabodzi na wana wako* m’mibadwo yawo yentse. 10 Mpangano omwe ndikucita na iwepo pabodzi na wana wako,* omwe mun’funika kupitiriza kumbaukumbukira nguyu: Mwamuna ali-wentse pakati panu an’funika kucitidwa mgwatidwe.* 11 Mumbacite mgwatidwe* kuti ukhale cizindikiro ca mpangano omwe inepano ndidaucita na imwepo. 12 Mwana ali-wentse wacimuna omwe wapfitsa ntsiku 8 zakubadwa, an’funika kucitidwa mgwatidwe ku mibadwo yanu yentse. Ali-wentse wakubadwira pamui pako, ali-wentse omwe ni mbadwa lini yako na ali-wentse omwe wacita kumugula kwa wanthu wa dziko linango. 13 Munthu ali-wentse omwe an’badwira m’banja mwako na munthu ali-wentse omwe udamugula, an’funika kucitidwa mgwatidwe, ndipo mpangano wangu omwe cizindikiro cace ciri pa thupi lanu un’dzakhala mpangano wakusaya kumala. 14 Mwamuna ali-wentse akasaya kucita mgwatidwe, an’funika kuphedwa kuti aleke kukhala pakati pa wanthu wace. Iye alibe kuteweza mpangano wangu.”

15 Patsogolo pace Mulungu adauza Abulahamu kuti: “Mkazi wako Sarai* leka kumucemera pomwe Sarai, pakuti tsapano dzina lace an’khala Sara.* 16 Nin’dzamusimba ndipo iye an’dzakuberekera mwana wacimuna; nin’dzamusimba ndipo iye an’dzakhala mai wa mitundu izinji ya wanthu, ndipo amambo azinji wa mitundu ya wanthu an’dzacokera kwa iye.” 17 Tenepo Abulahamu adagodama, acitsulimisa nkhope yace mpaka pantsi, ndipo adayamba kuseka acimbalewa mu mtima mwace kuti: “Kodi n’cadidi kuti mwamuna wa magole 100 angabale mwana? Ndipo kodi Sara, mkazi wa magole 90 angabereke?”

18 Patsogolo pace, Abulahamu adauza Mulungu wacadidi kuti: “Ndaphata minyendo, simbanimbo Jumayeri.” 19 Tenepo Mulungu adalewa kuti: “Mkazi wako Sara an’dzakuberekera mwana wacimuna ndipo udzamupase dzina lakuti Izaki.* Nin’dzakhazikisa mpangano wangu na iye kuti ukhale mpangano wakusaya kumala kwa mbadwa* zace. 20 Tsono pakulewa bza Jumayeri, inepano ndabva. Nin’dzamusimba ndipo nin’dzacitisa kuti wana wace awande kwene-kwene. Iye an’dzabereka wana 12 omwe an’dzakhala atsogoleri wa madzinza ndipo nin’dzamucitisa kukhala mtundu ukulu. 21 Tsono nin’dzakhazikisa mpangano wangu na Izaki, mwana omwe Sara an’dzakuberekera gole la mangwana pa nthawe ninga ino.”

22 Pomwe Mulungu adamala kulewalewa na Abulahamu, adayenda. 23 Tenepo, pa ntsiku imweyoletu, Abulahamu adatenga mwana wace Jumayeri, amuna wentse wakubadwira m’banja lace, ali-wentse omwe iye akhadagula na kobiri na mwamuna ali-wentse wa m’banja lace ndipo adawacita mgwatidwe ninga momwe Mulungu akhadamuuzira. 24 Abulahamu akhana magole 99 yakubadwa pomwe adacitidwa mgwatidwe. 25 Ndipo mwana wace Jumayeri akhana magole 13 yakubadwa pomwe adacitidwa mgwatidwe. 26 Pa ntsiku imweyo, Abulahamu pabodzi na mwana wace Jumayeri adacitidwa mgwatidwe. 27 Amuna wentse wa pamui pace, ali-wentse wakubadwira m’banja mwace na ali-wentse wakugulidwa na kobiri kucokera ku dziko linango adacitidwa mgwatidwe pabodzi na iye.

18 Patsogolo pace, Yahova adawonekera kwa Abulahamu pakati pa miti mikulu-mikulu ya ku Mamire, pomwe iye akhadakhala pa msuwo wa tendi lace kumidiya pomwe kukhadapsa kwene-kwene. 2 Pomwe Abulahamu adanyang’anisa kutsogolo kwace, adawona amuna atatu adaima na patali. Pomwe adawawona, adawathamangira kucokera pa msuwo pa tendipo kuti akagumane nawo. Pomwe adafika, iye adagodama acitsulimisa nkhope yace mpaka pantsi. 3 Patsogolo pace iye adati: “Yahova, penu mwandidekera mtima, ndaphata minyendo, lekani kundipitirira mtumiki wanune. 4 Ndaphata minyendo, lekani tibwerese madzi kuti titsuke nzayo zanuzi; patsogolo pace mupume pa mthunzi pa mitiyi. 5 Pakuti mwabwera kwa mtumiki wanune, lekani ndikubweresereni cakudya pang’ono kuti mudye mucikhala na mphanvu, mukamala mungapitirize ulendo bwanu.” Tenepo iwo adati: “Bziri bwino. Ungacite ninga momwe waleweramu.”

6 Tenepo Abulahamu adathamangira kutendi komwe kukhana Sara, acimuuza kuti: “Fulumiza, tenga mphimo zitatu* za ufa bwakunyodoka bwino, umunye ucikonza pau.” 7 Patsogolo pace Abulahamu adathamangira komwe kukhana bzifuwo ndipo adasankhula mphulu yakunenepa bwino. Iye adapereka mphuluyo kwa nyabasa wace, omwe adaikonza mwakamfulumize. 8 Tenepo iye adatenga mantega, mkaka na mphulu yomwe akhadakonza ire, acikapasa alendowo. Pomwe alendowo akhadya, iye adaima pambali pawo pamthunzipo.

9 Patsogolo pace, iwo adamubvunza kuti: “Ali kuponi mkazi wako Sara?” Iye adatawira kuti: “Ali m’tendimu.” 10 Ndipo m’bodzi mwa alendowo adapitiriza kulewa kuti: “Kulewa cadidi, nin’dzabwera pomwe gole la mangwana pa nthawe ninga ino, ndipo mkazi wako Sara an’dzakhala na mwana wacimuna.” Tsono Sara akhatetekera na pa msuwo wa tendi omwe ukhali kumbuyo kwa mwamunayo. 11 Abulahamu na Sara akhadakalamba ndipo akhana magole mazinji. Ndipo Sara akhadapitirira kale msinkhu wakubereka.* 12 Patsogolo pace, Sara adayamba kuseka acimbalewa mu mtima mwace kuti: “Kodi momwe inepano ndamaliramu na momwe mbuya wangu akalambiramu, n’cadidi kuti inepano ningakhaledi na mwayi wakudzabereka mwana?” 13 Tenepo Yahova adabvunza Abulahamu kuti: “Thangwe ranyi Sara waseka acilewa kuti: ‘Kodi n’cadidi kuti inepano nin’dzaberekadi mwana napo kuti ndakalamba?’ 14 Kodi pana cinthu ciri-centse comwe cingakwanisike lini kwa Yahova? Nin’dzabwera pomwe gole la mangwana pa nthawe ninga ino, ndipo Sara an’dzakhala na mwana wacimuna.” 15 Tsono Sara adalamba acilewa kuti: “Ndiribe kuseka ine!” pakuti akhana mantha. Tsono iye adati: “Waseka iwe.”

16 Pomwe amunawo adamuka aciyenda, Abulahamu adawaperekeza mpaka kufika pa mbuto yomwe adawona mzinda wa Sodoma. 17 Yahova adawauza kuti: “Nin’bisira lini Abulahamu bzomwe nin’funa kucita. 18 Pakuti Abulahamu an’dzakhala mtundu ukulu na wamphanvu, ndipo mitundu yentse ya wanthu pa dziko la pantsi in’dzasimbidwa thangwe ra iye. 19 Nimbamudziwa bwino ndipo ndikukhulupira kuti iye aniuza wana wace na mbadwa zace zentse kuti apitirize kufamba m’njira za Yahova, acimbacita bzomwe mpsabwino na bzakulungama, kuti ine Yahova ndidzateweze bzomwe ndidapicira Abulahamu.”

20 Patsogolo pace, Yahova adati: “Ndabva kudandaula kukulu kwakuti pikado za wanthu omwe ambakhala mu mzinda wa Sodoma na Gomora n’zakuipa kwene-kwene. 21 Tenepo, nin’polikira kumweko kuti ndikawone na kudziwa penu bzomwe ndabvabzo n’cadidi ayai ne.”

22 Patsogolo pace, amuna awiri adapitiriza ulendobo aciyendera ku mphimpha za ku Sodoma. Tsono Yahova adasala na Abulahamu. 23 Tenepo Abulahamu adamufenderera acimubvunza kuti: “Kodi n’cadidi kuti imwepo mun’pfudza anyakulungama pabodzi na anyakuipa? 24 Tiyezezere kuti mu mzindamo muna wanthu wakulungama wakukwana 50. Kodi mun’dzalekerera lini mzindayo ndipo mun’dzaupfudza pabodzi na wanthu wakulungama 50 omwe ali m’mwemowo? 25 Imwepo cipo mucicita bzimwebzi. Mungaphe lini munthu wakulungama pabodzi na wakuipa. Mucicita bzimwebzo, ndiye kuti anyakulungama angapasidwe nyathwa pabodzi na anyakuipa. Ndimwe Mtongi wa pa dziko lentse la pantsi. Kodi mun’cita lini cirungamo?” 26 Tsono Yahova adatawira kuti: “Ndicigumana wanthu wakulungama 50 mu mzinda wa Sodoma, nin’lekerera mzindayo thangwe ra wanthu amwewo.” 27 Abulahamu adati: “Ndaphata minyendo, lekani kuwona ninga kuti ndamala mantha kulewalewa na Yahova, ndibvumizeni kuti ndilewelewe pomwe napo kuti ndine pfumbi na dotha. 28 Tsono tani penu pa anyakulungama 50 wale, pakuperewera wanthu axanu? Kodi mun’dzapfudza mzinda wentseneyo thangwe ra wanthu axanu omwe akuperewerawo?” Iye adatawira kuti: “Ne, nin’dzaupfudza lini thangwe ra wanthu 45 wakulungama omwe ali m’mwemowo.”

29 Tsono iye adapitiriza kulewalewa naye kuti: “Tiyezezere kuti mwagumana anyakulungama 40.” Iye adamutawira kuti: “Nin’dzaupfudza lini thangwe ra anyakulungama 40 omwe ndawagumana m’mwemowo.” 30 Tsono Abulahamu adapitiriza kuti: “Yahova, ndaphata minyendo, lekani kukalipa nande, ndibvumizeni kuti ndipitirize kulewalewa: Tiyezezere kuti mwandogumana wanthu 30 okha wakulungama.” Iye adatawira kuti: “Nin’dzaupfudza lini thangwe ra wanthu 30 wakulungama omwe ndawagumana m’mwemowo.” 31 Tsono Abulahamu adapitiriza kulewa kuti: “Ndaphata minyendo, lekani kuwona ninga kuti ndamala mantha kulewalewa na Yahova. Tiyezezere kuti mwandogumana wanthu 20 okha wakulungama.” Iye adamutawira kuti: “Nin’dzapfudza lini mzindayo thangwe ra wanthu 20 wakulungama omwe ali m’mwemowo.” 32 Pakumalizira pace Abulahamu adalewa kuti: “Ndaphata minyendo Yahova, lekani kukalipa nande koma ndibvumizeni kuti ndilewelewe pomwe kabodzi kokha: Tiyezezere kuti mwandogumana wanthu 10 wakulungama.” Iye adamutawira kuti: “Nin’dzapfudza lini mzindayo thangwe ra wanthu 10 omwe ali m’mwemowo.” 33 Pomwe Yahova adamala kulewalewa na Abulahamu, adayenda, ndipo Abulahamu adabwerera kumui kwace.

19 Anjo awiri wale adafika ku Sodoma pomwe kukhadoka, ndipo Loti akhadakhala pa cipata ca mzinda wa Sodomayo. Pomwe Loti adawawona, adamuka aciyenda kukagumana nawo ndipo pomwe adafika, iye adagodama acitsulimisa nkhope yace mpaka pantsi. 2 Ndipo iye adati: “Ndaphata minyendo, tiyendeni kumui kwa kapolo wanune ndipo nin’kakutsukani nzayo zanu mucikagona kumweko. Ndipo mungadzalamuke mangwana macibese-bese kuti mupitirize ulendo bwanu.” Tsono iwo adamutawira kuti: “Ne, ifepano tin’gona panja, mu mzinda muno.” 3 Tsono iye adawangingimiza mpaka iwo kubvuma kuyenda kumui kwaceko. Pomwe adafika, iye adawakonzera phwando ndipo adawaphikira pau zakusaya fermento ndipo iwo adadya.

4 Tsono pomwe iwo akhanati kugona, thimu la amuna wa mu mzinda wa Sodomayo lidafika licizungulira nyumba ya Loti. Pa thimu la wanthu amwewo, pakhana maswaka na acikulire. 5 Iwo akhapitiriza kuuza Loti mwakukuwa kuti: “Ali kuponi amuna omwe abwera kumui kwako kuno usiku buno? Acose panja pano kuti ticite nawo malume ya pamphasa.”

6 Tenepo Loti adacoka panja kuti akalewelewe nawo ndipo adafunga msuwo. 7 Iye adalewa kuti: “Ndaphata minyendo abale wangu, lekani kucita bzinthu bzakuipabzi. 8 Inepano ndina wana awiri wacikazi omwe akali madende. Lekani ndiwacose panja pano kuti mucite nawo bzomwe mun’funa. Tsono lekani kucita cinthu ciri-centse amunawa thangwe iwo mbalendo wangu ndipo nin’funika kuwakhotcerera.” 9 Tsono iwo adati: “Coka pamwepo.” Ndipo adathumizira kuti: “Iwepo ndiwe nyakubwera ndipo ukukhala ninga mulendo pakati pathu, ulibe ugo bwakutiuza bzakucita. Tsono tin’boneresa kwene-kwene iwepo kuposa amwewa.” Tenepo, thimu la wanthulo lidagwinya Loti ndipo lidayenda kuti likatcole msuwo. 10 Tenepo alendowo adacosa manja yawo kunja, ndipo adakwewera Loti m’nyumba acifunga msuwo. 11 Ndipo adacitisa khungu amuna omwe akhali pa msuwo wa nyumbayo, kuyambira maswaka mpaka acikulire mwakuti iwo akhaneseka kugumana pomwe pakhana msuwo.

12 Tenepo alendowo adabvunza Loti kuti: “Kodi una abale wako winango kuno? Coka nawo mu mzinda muno. Penu ni akuwasa, wana wako wacimuna, wacikazi ayai ali-wentse omwe ni m’bale wako. 13 Pakuti tin’pfudza mbuto ino, thangwe Yahova wabva bzinthu bzakuipa pakulewa bza mzindayu, tenepo Yahovayo watituma kuti tiupfudze.” 14 Tenepo Loti adabula aciyenda kukalewalewa na akuwasa wace omwe akhafuna kudzalowola wana wace. Iye adawauza mwakubwereza-bwereza kuti: “Fulumizani, cokani muno thangwe Yahova an’pfudza mzindayu.” Tsono akuwasa wacewo akhawona ninga kuti iye akusenzeka.

15 Pomwe kukhadasala pang’ono kucena, anjowo adayamba kuuza Loti kuti afulumize. Iwo adati: “Fulumiza, tenga mkazako na wana wako awiri wacikaziwa ndipo cokani muno kuti muleke kupfudzidwa pabodzi na mzindayu thangwe ra pikado zace.” 16 Pakuti iye akhacedwa, alendowo adaphata boko lace, la mkazace na wana wace awiri wacikazi wale aciwacosa mpaka kunja kwa mzindayo. Iwo adacita bzimwebzi thangwe Yahova adamubvera ntsisi. 17 Pomwe adafika kunja kwa mzindayo, adawauza kuti: “Thawani kuti mupulumuse moyo wanu. Lekani kunyang’ana m’mbuyo, ndipo lekani kuima pa mbuto iri-yentse m’cigawoci. Thawirani ku mphimpha za kumapiri kuti muleke kupfudzidwa.”

18 Tsono Loti adawauza kuti: “Ndaphata minyendo Yahova, kumweku ne! 19 Imwepo mwalatiza ntsisi na kudeka mtima kukulu kwa mtumiki wanune mwa kundisiya na moyo. Tsono nin’kwanisa lini kuthawira ku mphimpha za kumapiri, pakuti ndina mantha kuti tsoka lingakandigwere ndicifa kumweko. 20 Pafupipa pana mzinda ung’ono, ndaphata minyendo, ndibvumizeni kuti ndithawire kumweko. Ni kamzinda kang’ono basi. Ndikacita bzimwebzi nin’dzapulumuka.” 21 Iye adamutawira kuti: “Bziri bwino, nin’cita mwakubverana na mkumbiro wako. Nin’pfudza lini mzinda omwe waulewayu. 22 Thawira kumweko, fulumiza pakuti nin’cita lini ciri-centse mpaka iwepo kufika kumweko.” Ndipopa iye adapasa mzindayo dzina lakuti Zoari.*

23 Loti adafika ku Zoari pomwe dzuwa likhadacoka kale. 24 Tenepo Yahova adabvumbisa moto na enxofre* mu mzinda wa Sodoma na Gomora. Bzimwebzi bzidacokera kwa Yahova, kudzulu. 25 Tenepo iye adapfudza mizinda imweyi, inde, adapfudza cigawo centse kuphatanidza wanthu wentse omwe akhakhala m’mizindayi pabodzi na miti. 26 Tsono mkazi wa Loti, omwe akhali m’mambuyo mwace, adaceuka m’mbuyo ndipo adasanduka culu ca munyu.

27 Abulahamu adamuka macibese-bese ndipo adayenda kukaima pa mbuto yomwe akhadalewalewa na Yahova ire. 28 Pomwe iye adanyang’anisa ku mphimpha za ku Sodoma na Gomora na cigawo centse ca dzikolo, adawona cinthu cakudabwisa, iye adawona utsi buli kobo m’dzikolo ninga utsi bwakucoka pa uvuni ya matijolo. 29 Tenepo, pomwe Mulungu adapfudza mizinda ya m’cigawoco, alibe kuyebwa bzomwe akhadauza Abulahamu ndipo adacosa Loti m’mizinda yomwe adaipfudzayo, mizinda yomwe Loti akhakhala.

30 Patsogolo pace, Loti pabodzi na wana wace awiri wacikazi wale adacoka mu mzinda wa Zoari acikakhala ku mphimpha za kumapiri, thangwe iye akhagopa kukhala mu mzinda wa Zoariyo. Tenepo iye adakakhala m’cimphako pabodzi na wana wace wacikazi awiri wale. 31 Mwana wakuyamba wa Loti adauza mng’ono wace kuti: “Pai wanthuwa akalamba, ndipo kuno kulibe mwamuna omwe angatilowole ninga momwe ambacitira wanthu wentse pa dziko la pantsi. 32 Mbatiwamwese vinyu paiwa ticigona nawo, kuti dzinza la pai wathu lileke kumala.”

33 Tenepo usiku bumwebule, iwo adamwesa kwene-kwene vinyu pai wawoyo, patsogolo pace mwana wacikazi wakuyambayo adagona na pai wacewo, tsono paiwo alibe kuzindikira pomwe mwanayo adagona nawo mpaka pomwe adacoka. 34 Mangwana yace, mwana wakuyamba ule adauza mng’ono wace kuti: “Usiku ndagona na pai. Lero usiku buno mbatiwamwese pomwe, ndipo iwepo ukagone nawo kuti dzinza la pai wathu lileke kumala.” 35 Tenepo usiku bumwebo iwo adamwesa pomwe vinyu pai wawoyo mwakubwereza-bwereza, ndipo mwana mng’onoyo adayenda kukagona nawombo. Tsono paiyo alibe kuzindikira pomwe mwanayo adagona nawo mpaka pomwe adacoka. 36 Tenepo wana wentse awiri wa Loti adakhala na pathupi pa pai wawoyo. 37 Mwana wakuyamba ule adabereka mwana wacimuna ndipo adamupasa dzina lakuti Mowabe. Iye ni pai wa Amowabe wa ntsiku zino. 38 Mng’ono waceyo adaberekambo mwana wacimuna ndipo adamupasa dzina lakuti Beni-ami. Iye ni pai wa Aamoni wa ntsiku zino.

20 Abulahamu adacosa matendi yace komwe akhakhala ndipo adayenda ku dziko la Negebe, acikakhala pakati pa Kadesi na Suri. Patsogolo pace iye adakakhala ku Jerari ninga mulendo kwa kanthawe. 2 Abulahamu adabwerezera pomwe pakulewa bza mkazace Sara kuti: “Iye ni mpfumakazi yangu.” Tenepo Abimeleki mambo wa ku Jerari, adatuma anyabasa wace kuti akatenge Sara ndipo iwo adamubweresa kwa iye. 3 Patsogolo pace, Mulungu adabwera kwa Abimeleki usiku kutulo, acimuuza kuti: “Iwepo unifatu! Thangwe mkazi omwe watengayu adalowodwa kale.” 4 Tsono Abimeleki akhanati kumukhuya* mkaziyo. Tenepo iye adati: “Yahova, kodi n’cadidi kuti imwepo munipha wanthu omwe alibe kuphonya?* 5 Kodi Abulahamu alibe kundiuza kuti ‘mkaziyu ni mpfumakazi yace,’ ndipo Sara alibembo kundiuza kuti ‘Abulahamu ni nkhoswe yace’? Ndiribe kucita bzimwebzi na cakulinga cakuipa ndipo ndikhadziwa lini kuti ndikhaphonyeka.” 6 Tenepo, Mulungu wacadidi adamuuza pomwe kutuloko kuti: “Ndikudziwa kuti ulibe kucita bzimwebzi na cakulinga cakuipa, ndipopa ndacitisa kuti uleke kumukhuya mkaziyu, thangwe ungadacita bzimwebzo ungadandiphonyera. 7 Bwezera mkaziyu kwa bayace, pakuti iye ni mprofeta ndipo an’dzakupemphererani kuti mupitirize kukhala na moyo. Tsono ukasaya kumubwezera, dziwa kuti iwepo pabodzi na wanthu wako wentse munifa.”

8 Abimeleki adamuka macibese-bese acicemeresa atumiki wace wentse aciwauza bzentse bzomwe akhadalotabzo, ndipo iwo adabva mantha kwene-kwene. 9 Patsogolo pace, Abimeleki adacemeresa Abulahamu acimubvunza kuti: “N’ciyani comwe wacitaci? Kodi ndakuphonyera ciyani kuti ubwerese mulandu ukulu kwa inepano na kwa umambo bwangu? Bzomwe iwepo wacitabzi mpsabwino lini.” 10 Abimeleki adapitiriza kubvunza Abulahamu kuti: “Kodi cakulinga cako cikhali ciponi pakucita bzimwebzi?” 11 Abulahamu adatawira kuti: “Ni thangwe rakuti inepano ndidakumbuka kuti: ‘Wanthu wakunowa ambagopa lini Mulungu ndipo iwo an’ndipha thangwe ra mkazanguyu.’ 12 Ndipo n’cadidi kuti iye ni mpfumakazi yangu. Ndife wa pai m’bodzi koma mai wace-wace, tsono iye adadzakhala mkazangu. 13 Tenepo, pomwe Mulungu adandiuza kuti ndicoke pamui pa pai wangu, inepano ndidamuuza mkazanguyu kuti: ‘Iwepo umbandilatize lufoyi lacadidi mwakucita ibzi: Kuli-kwentse komwe tiyendeko umbalewe kuti: “Umweyu ni nkhoswe yangu.”’”

14 Patsogolo pace, Abimeleki adatenga mabira, ng’ombe, anyabasa wacimuna na wacikazi acipasa Abulahamu, ndipo adamubwezerambo mkazace Sara. 15 Kuthumizira bzimwebzi, Abimeleki adamuuzambo kuti: “Dziko lentseli ndangu, ungakhale kuli-kwentse komwe ungafune.” 16 Patsogolo pace, adauza Sara kuti: “Ndikupasa m’bale wako kobiri 1000 za prata. Zin’khala umboni bwakutsimikizira wentse omwe unawowa na munthu munango ali-wentse kuti ulibe kuphonya ndipo ulibe mulandu.” 17 Abulahamu adayamba kuwapempherera kwa Mulungu wacadidi, ndipo Mulungu adapoza Abimeleki, mkazace na anyabasa wace wacikazi ndipo iwo adayamba pomwe kubereka, 18 pakuti Yahova akhadacitisa akazi wentse wa pamui pa Abimeleki kuleka kubereka* thangwe ra Sara mkazi wa Abulahamu.

21 Yahova adakumbukira Sara ninga momwe akhadalewera; ndipo Yahova adacitira Sara bzomwe akhadamupicira. 2 Tenepo Sara adakhala na pathupi aciberekera Abulahamu mwana wacimuna pomwe Abulahamuyo akhadakalamba. Bzimwebzi bzidacitikadi pa nthawe yomwe Mulungu akhadapicira Abulahamu. 3 Ndipo Abulahamu adapasa mwana omwe Sara akhadamuberekera dzina lakuti Izaki. 4 Pomwe Izaki adapfitsa ntsiku 8 zakubadwa, Abulahamu adamucita mgwatidwe ninga momwe Mulungu akhadamuuzira. 5 Pomwe Izaki adabadwa, Abulahamu akhana magole 100 yakubadwa. 6 Patsogolo pace Sara adati: “Mulungu wandipasa thangwe lakukhalira wakukondwa ndipo ali-wentse omwe anibva bzimwebzi an’kondwa nande.”* 7 Iye adathumizira kulewa kuti: “Mbani angadauza Abulahamu kuti: ‘Sara an’dzamamisa wana’? Tsono ndam’berekera mwana wacimuna pomwe iye wakalamba.”

8 Tenepo mwanayo adakula, acimusiisa kumama. Pa ntsiku yomwe Izaki adasiya kumama, Abulahamu adakonza phwando likulu. 9 Tsono Sara akhawona kuti mwana omwe Agari wa ku Edjipito akhadaberekera Abulahamu akhambanyoza Izaki. 10 Tenepo Sara adauza Abulahamu kuti: “Muthotheni pano Agari pabodzi na mwana waceyu, pakuti mwana waceyu an’dzatambira lini utaka pabodzi na mwana wangu Izaki.” 11 Tsono bzomwe Sara adalewa pakulewa bza Jumayeri bziribe kumudekera Abulahamu. 12 Koma Mulungu adauza Abulahamu kuti: “Leka kuipidwa na bzomwe Sara wakuuza pakulewa bza mulumbwanayu na nyabasa wako Agari. Mubvere,* thangwe omwe an’dzacemeredwa kuti wana wako,* an’dzacokera mwa Izaki. 13 Ndipo pakulewa bza mwana wa nyabasa wakoyu, nin’dzamucitasambo kuti akhale mtundu ukulu, pakuti iye ni mwana wako.”

14 Tenepo, Abulahamu adamuka ku macibese-bese ndipo adatenga pau na nthawa ya madzi, acibziikha paphewa pa Agari. Patsogolo pace, Abulahamu adauza Agari na mwana wace kuti ayende. Tenepo iye adacokadi ndipo akhambandofamba-famba m’dambo la Beeri-seba. 15 Pomwe madzi yomwe yakhali mu nthawa yale yadamumalira, iye adandomusiya mwanayo pa citsongodza. 16 Tenepo iye adacoka acikakhala payekha-yekha, pa ntantho omwe ungafike msewe wakucita kuthusidwa na uta. Iye adacita bzimwebzi thangwe akhambalewa kuti: “Nin’funa lini kuwona mwana wangu akufa.” Ndipopa iye adakakhala patali aciyamba kulira mwakukuwa.

17 Tenepo, Mulungu adabva fala la mulumbwanayo ndipo anjo wa Mulungu adacemera Agari kucokera kudzulu acimubvunza kuti: “Agari, watani? Leka kugopa pakuti Mulungu wabva fala la mulumbwanayo kucokera pomwe iye alipo. 18 Lamuka, phata boko la mwana wakoyo kuti akwanise kufamba pakuti inepano nin’dzamucitisa kukhala mtundu ukulu.” 19 Patsogolo pace, Mulungu adamufungula maso ndipo iye adawona mcera wa madzi. Tenepo iye adayenda pa mcerapo acikadzaza madzi m’thawamo ndipo adakapasa mwana waceyo. 20 Pomwe Jumayeri akhakula, Mulungu akhapitiriza kumusimba. Iye akhakhala m’dambo ndipo adadzakhala nyakuthusa misewe waluso. 21 Iye adayamba kukhala m’dambo la Parani ndipo mai wace adayenda kukamulowolera mkazi ku Edjipito.

22 Pa nthawe imweyire, Abimeleki pabodzi na Fikoli mtsogoleri wa acikunda wace, adauza Abulahamu kuti: “Ifepano tikuwona kuti Mulungu anawe pa bzentse bzomwe ukucita. 23 Tsapano lumbira pam’pano pamaso pa Mulungu kuti un’dzakhala wakukhulupirika kwa inepano, kwa wana wangu na kwa mbadwa zangu nakuti un’dzalatiza lufoyi lacadidi ninga lomwe ndakulatizali, ndipo un’dzalatizambo lufoyi limweri kwa inepano na kwa wanthu wa m’dziko lomwe ukukhalali.” 24 Tenepo Abulahamu adalewa kuti: “Ndikulumbira.”

25 Tsono Abulahamu adadandaulira Abimeleki thangwe ra mcera omwe atumiki wa Abimelekiyo akhadapamba. 26 Abimeleki adamutawira kuti: “Inepano nin’dziwa lini mbani adacita bzimwebzo. Iwepo ulibe kundiuza bza nkhani imweyi ndipo n’kubveratu kuno bza nkhani imweyi na iwepo lero.” 27 Tenepo Abulahamu adatenga mabira na ng’ombe acibzipereka kwa Abimeleki ndipo awiriwo adacita mpangano. 28 Pomwe Abulahamu adapambula tumabira twacikazi 7 pa thimulo acituikha patokha, 29 Abimeleki adamubvunza kuti: “Thangwe ranyi wapambula tumabira 7 twacikazitu?” 30 Abulahamu adamutawira kuti: “Tambirani tumabira tunomwetu kuti tukhale umboni bwakuti mcerayu ndidaucera ndine.” 31 Ndipopa iye adacemera mbuto imweyire kuti Beeri-seba,* thangwe rakuti wentse awiri adacita lumbiro pamwepo. 32 Tenepo iwo adacitadi mpanganoyo ku Beeri-sebako. Patsogolo pace, Abimeleki na Fikoli, mtsogoleri wa acikunda, adabwerera ku dziko la Afilisteu. 33 Patsogolo pace, Abulahamu adabzala muti wa kanjedza ku Beeri-sebako ndipo pamwepo adacemera dzina la Yahova, Mulungu wa nthawe zentse. 34 Abulahamu adakhala* m’dziko la Afilisteu kwa nthawe itali.*

22 Pambuyo pa bzimwebzi, Mulungu wacadidi adayeza Abulahamu ndipo adati: “Abulahamu!” Iye adatawira kuti: “Inde Mbuya wangu!” 2 Tenepo Mulungu adati: “Ndaphata minyendo, tenga mwana wako m’bodzi yekhayo omwe umbamufuna kwene-kwene, Izaki ndipo ndoko naye ku dziko la Moriya, ucikam’pereka kumweko ninga ntsembe yakucita kutentha pa phiri lomwe nditi ndikakulatize.”

3 Tenepo Abulahamu adamuka ku macibese-bese, aciikha cakukhalira pa bulu wace ndipo iye adatenga anyabasa wace awiri na mwana wace Izaki, ndipo adatengambo nkhuni zakukatenthera ntsembeyo. Patsogolo pace, iye adayamba kucita ulendo bwakuyenda ku mbuto yomwe Mulungu wacadidi akhadamuuza. 4 Pa ntsiku yacitatu ya ulendo bwacebo, Abulahamu adakwanisa kuwona na patali kumbuto komwe akhayendako. 5 Patsogolo pace, Abulahamu adauza anyabasa wacewo kuti: “Imwepo salani pano na buluyu, ine na mwana wanguyu tikuyenda uko kukanamata. Tikamala tin’dzakugumanani pam’pano.”

6 Tenepo Abulahamu adasenzesa mwana wace Izaki nkhuni zakukatenthera ntsembeyo, ndipo iye adanyamula moto na cisu, ndipo awiriwo adayenda. 7 Patsogolo pace, Izaki adabvunza pai wace Abulahamu kuti: “Pai!” Abulahamu adatawira kuti: “Inde mwanangu!” Iye adapitiriza kulewa kuti: “Moto na nkhuni tinabzo, tsono kodi bira omwe tin’kapereka ntsembeyo ali kuponi?” 8 Tenepo Abulahamu adamutawira kuti: “Mwanangu, Mulungu an’katipasa bira kuti tikapereke ntsembe yakucita kutentha.” Tenepo awiriwo adapitiriza ulendobo.

9 Pakumalizira pace iwo adafika pa mbuto yomwe Mulungu wacadidi akhadamuuza, ndipo Abulahamu adamanga guwa la ntsembe aciikha nkhuni padzulu pace. Iye adamanga mwana wace Izaki manja na minyendo ndipo adamuikha pa guwa la ntsembepo, padzulu pa nkhunizo. 10 Patsogolo pace Abulahamu adatenga cisu cire kuti aphe mwana wace. 11 Tsono anjo wa Yahova adamucemera kucokera kudzulu kuti: “Abulahamu, Abulahamu!” Iye adatawira kuti: “Inde mbuya wangu!” 12 Anjoyo adati: “Leka kupha mwanayo ndipo leka kumucita cinthu ciri-centse, pakuti tsapano ndadziwa kuti iwepo umbagopa Mulungu, thangwe ulibe kulamba kupereka mwana wako kwa inepano, mwana wako m’bodzi yekha omwe unaye.” 13 Na tenepo, pomwe Abulahamu adaceuka, iye adawona pafupipo bira wacimuna omwe akhadapanidwa manyanga pa citsongodza. Tenepo Abulahamu adayenda acikatenga birayo ndipo adamupereka ninga ntsembe yakucita kutentha m’mbuto mwa mwana wace. 14 Ndipo Abulahamu adacemera mbuto imweyire kuti Yahova-jire.* Ndipopa mpaka lero bzimbalewedwa kuti: “M’phiri lace Yahova an’dzapereka bzinthu bzakufunikira.”

15 Ndipo anjo wa Yahova adacemera pomwe Abulahamu kaciwiri kucokera kudzulu, 16 acimuuza kuti: “Yahova walewa kuti: ‘Ndikulumbirira dzina langu kuti thangwe ra bzomwe wacitabzi, pakubvuma kupereka mwana wako m’bodzi yekhayo, 17 kulewa cadidi nin’dzakusimba ndipo nin’dzacitisa kuti wana wako* awande ninga nyenyezi zakudzulu ndipo an’dzawandambo ninga mcenga wa m’mphepete mwa nyanza, ndipo wana wakowo* an’dzapamba mizinda* ya anyamadulanthaka wawo. 18 Mitundu yentse ya wanthu pa dziko la pantsi in’dzasimbidwa kucokera mwa wana wako* thangwe iwepo wabvera mafala yangu.’”

19 Patsogolo pace, Abulahamu adabwerera pomwe pakhana anyabasa wace wale ndipo wentse pabodzi adabwerera ku Beeri-seba, ndipo Abulahamu adapitiriza kukhala ku Beeri-sebako.

20 Patsogolo pace, Abulahamu adabva kuti Milka waberekera Nawori m’bale wace wa Abulahamuyo wana wacimuna awa: 21 Wakuyamba akhali Uzi, waciwiri Buz, wacitatu Kemuweli pai wace wa Aramu, 22 Kesedi, Hazo, Pilidasi Jidilafi na Betuweli. 23 Betuweli adadzabereka Rabeka. Wana aserewa ni omwe Milka adaberekera Nawori m’bale wace wa Abulahamu. 24 Ndipo Reuma mkazi mng’ono wa Nawori adaberekambo wana wacimuna awa: Teba, Gahamu, Tahasi na Maaka.

23 Sara adakhala na moyo magole 127; yamweya ni magole yomwe Sarayo adakhala na moyo. 2 Tenepo Sara adafera ku Kiriyati-arba, komwe ni ku Hebroni ku dziko la Kanani, ndipo Abulahamu adayamba kudandaula na kumulira Sara. 3 Patsogolo pace, Abulahamu adacoka pomwe pakhana mtembo wa mkazace, aciyenda kukalewalewa na wana wa Heti kuti: 4 “Inepano ndine mulendo omwe ndikukhala pakati panu, ndaphata minyendo, ndigulisireni mbuto kuti ndipendesere mkazangu omwe wasaika.” 5 Tenepo wana wa Heti adatawira Abulahamu kuti: 6 “Titetekereni mbuya wathu, imwepo ndimwe mtsogoleri* wakusankhulidwa na Mulungu pakati pathu. Imwepo mungapendese mtembo wa akazanuwo m’thenje liri-lentse lomwe ndabwino pa mathenje yentse yomwe tinayo. Palibe ne na m’bodzi wa ifepano omwe angalambe kukupasani thenje kuti mupendese akazanu.”

7 Tenepo Abulahamu adamuka acigodamira anekaciro dzikolo, omwe akhali wana wa Heti, 8 ndipo iye adawauza kuti: “Penu mukubvuma kuti ndipendese mtembo wa mkazangu kuno, ndaphata minyendo, kandikumbirirenimbo kwa Efroni mwana wa Zowari 9 kuti andigulisire mphako yace ya ku Makipela, yomwe iri m’malire na mbuto yace. Andigulisire pamaso panu na kobiri iri-yentse ya prata yomwe akuwona kuti njakuthemera kuti inepano ndikhale na thenje langu cairo.”

10 Tsono pa nthawe imweyi, Efroni akhadakhalambo pabodzi na wana wa Heti. Tenepo, Efroni Mhiti adatawira Abulahamu pamaso pa wana wa Heti na wentse omwe akhapita na pacipata ca mzindayo kuti: 11 “Ne mbuya wangu, nditetekereni. Inepano ndikukupasani mbutoyo pabodzi na mphako yomwe iri pamwepoyo. Ndikukupasani pamaso pa wanthu wa mtundu wanguwa. Kapendeseni kumweko akazanuwo.” 12 Na bzimwebzi, Abulahamu adagodama pamaso pa wanthu wa m’dzikolo. 13 Patsogolo pace iye adauza Efroni pamaso pa wanthu wa m’dzikolo kuti: “Ndaphata minyendo, nditetekere! Inepano ningakupase kobiri iri-yentse ya prata yomwe unganditcadje kuti ndigule mbutoyo. Tambira kobiriyi kuti ndikapendese mkazangu kumweko.”

14 Tsono Efroni adatawira Abulahamu kuti: 15 “Mbuya wangu nditetekereni. Pereso ya mbutoyi ni prata yakulemera masiklo* 400. Tsono kobiriyo njakufunika lini kwene-kwene, tenepo kapendeseni akazanuwo.” 16 Abulahamu adabvera Efroni ndipo adamupimira prata yakukwana pereso yomwe Efroniyo akhadailewa pamaso pa wana wa Heti ire, adamupimira prata yakulemera masiklo* 400 mwakubverana na mphimo yomwe ikhabvumidwa na anyamalonda. 17 Tenepo, Efroni adagulisa mbuto yace yomwe ikhali ku Makipela pafupi na Mamire. Iye adagulisa mbutoyo, mphakoyo na miti yentse yomwe ikhali pa mbutopo ndipo adatsimikizira 18 pamaso pa wana wa Heti na wentse omwe akhapita na pacipata ca mzindayo kuti Abulahamu wagula mbutoyo ndipo njace. 19 Patsogolo pace Abulahamu adakapendesa mkazace Sara ku mphako ya ku Makipela pafupi na Mamire, komwe ni ku Hebroni, dziko la Kanani. 20 Tenepo, wana wa Heti adapereka kwa Abulahamu mbutoyo na mphako yomwe ikhali pamwepoyo kuti ikhale thenje.

24 Abulahamu akhadakalamba ndipo akhana magole mazinji ndipo Yahova akhadamusimba pa bzentse. 2 Abulahamu adauza nyabasa wace omwe akhali mkulu kwene-kwene pamui pacepo ndipo akhalimbo nyakunyang’anira wa bzinthu bzace bzentse kuti: “Ndaphata minyendo, ikha boko lako kuntsi kwa ntcafu yangu 3 ndipo lumbira m’dzina la Yahova Mulungu wa kudzulu na Mulungu wa pa dziko la pantsi, kuti un’tengera lini mwana wangu Izaki mkazi pakati pa wana wacikazi wa Akanani omwe ndikukhala pakati pawo m’dziko lino. 4 M’mbuto mwace, ndoko ku dziko langu komwe kuna adzinza wangu ndipo ukatengere mkazi mwanangu Izaki kumweko.”

5 Tenepo nyabasayo adabvunza Abulahamu kuti: “Tsono tani penu mkaziyo an’kalamba kubwera nande kuno? Kodi ndidzamutenge mwana wanuyu ndiciyenda naye ku dziko lomwe mudacokera?” 6 Pamwepo Abulahamu adamutawira kuti: “Ne, uwonesese kuti uleke kudzatenga mwana wangu uciyenda naye kumweko. 7 Yahova Mulungu wakudzulu, omwe adandicosa kumui kwa pai wangu na kwa adzinza wangu na omwe adandiuza kuti: ‘Nin’dzapasa dziko lino wana wako,’* an’dzatumiza anjo wace aciyenda kutsogolo kwako ndipo kulewa cadidi iwepo un’katengeradi mwana wangu Izaki mkazi kumweko. 8 Tsono penu mkaziyo an’kalamba kubwera nawe, iwepo un’dzatsudzuka ku lumbiro limweri. Koma leka kutenga mwana wanguyu ucidzayenda naye kumweko.” 9 Tenepo nyabasa wa Abulahamuyo adaikha boko lace kuntsi kwa ntcafu ya Abulahamu mbuya wace acilumbira kwa iye pa nkhani imweyi.

10 Tenepo nyabasayo adatenga ngamira 10 na bzinthu bzabwino bzakusiyana-siyana bza mbuya waceyo. Patsogolo pace, iye adacita ulendo bwakuyenda ku Mezopotamiya ku mzinda wa Nawori. 11 Pomwe iye adafika pa mcera wa madzi kunja kwa mzindayo, iye adacitisa kuti ngamira zigodame pamwepo. Kukhali kumaulo, nthawe yomwe akazi akhacoka mu mzindamo kuyenda kukatunga madzi. 12 Patsogolo pace iye adati: “Yahova Mulungu wa mbuya wangu Abulahamu, ndaphata minyendo, citisani kuti bzinthu bzindifambire bwino lero ndipo latizani lufoyi lanu lacadidi kwa mbuya wangu Abulahamu. 13 Ndaima pa mcera pano ndipo atsikana wa mu mzindamu akubwera kudzatunga madzi. 14 Bzicitike kuti mtsikana omwe ndimuuze kuti: ‘Ndipasembo madzi yakumwa,’ ndipo iye acitawira kuti: ‘Mwani ndipo nin’tungirambo madzi ngamira zanuzi kuti zimwe,’ umweyo akhale mtsikana omwe mwasankhulira mtumiki wanu Izaki. Mukacita bzimwebzi, nin’dziwa kuti mwalatiza lufoyi lacadidi kwa mbuya wangu.”

15 Akanati kumala kulewalewa, Rabeka adabula mu mzindamo na mtsuko wace pa phewa. Rabeka akhali mwana wa Betuweli ndipo Betuweliyo akhali mwana wa Milka mkazi wace wa Nawori, omwe akhali m’bale wace wa Abulahamu. 16 Mtsikanayo akhali wakudeka kwene-kwene, akhali dende ndipo akhanati kugona na mwamuna. Tenepo iye adapolika ku mcera kule, adatunga madzi mu mtsuko mwace acicoka kumweko. 17 Pa nthawe imweyoletu, nyabasa wa Abulahamuyo adamuthamangira acimuuza kuti: “Ndaphata minyendo, ndipasembo madzi ya mu mtsuko wakoyu ndimwembo pang’ono.” 18 Rabeka adatawira kuti: “Mwani mbuya wangu.” Tenepo iye adatula mtsuko waceyo mwakamfulumize aciupendesa ndipo nyabasayo adamwa. 19 Pomwe adamaliza kupereka madziyo, Rabeka adati: “Nin’tungirambo madzi ngamira zanuzi mpaka izo kukhondwa.” 20 Mwakamfulumize iye adakhuthula madzi yomwe yakhali mu mtsuko mwace yale m’mwadiya* mwakudyera bzifuwo. Patsogolo pace, iye adathamanga mwakubwereza-bwereza kukatunga madzi pa mcera pale, mpaka ngamira zentse za mulendoyo kumwa zicikhondwa. 21 Pa nthawe yentseneyi, mwamunayo akhadanyamala ndipo akhamunyang’anisa mwakudabwa, acimbabzibvunza penu Yahova akhadacitisa kuti bzinthu bzimufambire bwino pa ulendo bwacebo ayai ne.

22 Pomwe ngamirazo zidamala kumwa madziyo, mwamunayo adamupasa mphete ya pamphuno ya oro yomwe ikhalemera metade ya siklo* na pulsera* ziwiri za oro zakulemera masiklo* 10. 23 Patsogolo pace iye adamubvunza kuti: “Ndaphata minyendo, ndiuze, kodi ndiwe mwana wa yani? Kodi kumui kwa pai wako kuna mbuto kuti tingakagonembo?” 24 Iye adamutawira kuti: “Ndine mwana wa Betuweli ndipo pai wangu ni mwana wa Milka na Nawori.” 25 Ndipo iye adathumizira kuti: “Tina cakudya cizinji ca bzifuwo pabodzi na mbuto yakugona.” 26 Tenepo mwamunayo adagodama, acitsulimisa nkhope yace mpaka pantsi pamaso pa Yahova 27 aciti: “Atumbizidwe Yahova Mulungu wa mbuya wangu Abulahamu, pakuti iye alibe kusiya kulatiza lufoyi lace lacadidi na kukhulupirika kwace kwa mbuya wangu. Yahova wanditsogolera mpaka kumui kwa adzinza wa mbuya wangu.”

28 Tenepo mtsikanayo adathamanga aciyenda kukauza bzinthu bzimwebzi mai wace na wanthu winango. 29 Rabeka akhana nkhoswe yace yakucemeredwa Labani. Tenepo Labani adathamanga kuyenda ku mcera komwe kukhana munthu ule kunja kwa mzindayo. 30 Iye adathamangira kumcerako thangwe adawona mphete ya pamphuno ire na pulsera ku boko kwa mpfumakazi yace, acibvambo mafala ya mpfumakazi yace Rabeka pomwe akhalewa kuti: “Mwamunayo wandiuza bzakati-bzakati.” Tenepo iye adayenda kukagumana na mwamunayo ndipo adakamugumana adaima na ngamira zace pamcerapo. 31 Pomwe adamuwona, iye adati: “Bwerani imwe wakusimbidwa na Yahova. Thangwe ranyi mudaima kunja kuno? Inepano ndakonza kale mbuto kumuiku, ya imwepo na ngamira zanuzi.” 32 Tenepo munthuyo adayenda acikapita m’nyumbamo ndipo Labani adatsudzula mitolo yomwe ikhali pa ngamirazo ndipo adazipasa cakudya. Iye adatengambo madzi acipasa mulendo ule kuti asambe m’minyendo pabodzi na wentse omwe akhanaye pabodzi. 33 Tsono pomwe adamupasa cakudya kuti adye, iye adati: “Inepano nin’dya lini mpaka ndilewe bzomwe ndabwerera.” Tenepo Labani adati: “Lewani.”

34 Tenepo iye adati: “Ndine nyabasa wa Abulahamu. 35 Yahova wasimba kwene-kwene mbuya wangu ndipo awadaza mwa kuwapasa mabira, ng’ombe, prata, oro, anyabasa wacimuna na wacikazi, ngamira na mabulu. 36 Kuthumizira bzimwebzi, Sara mkazi wa mbuya wangu adawaberekera mwana wacimuna pomwe adakalamba ndipo mbuya wanguwo an’dzapasa mwanayo bzentse bzomwe anabzo. 37 Tenepo mbuya wangu adandicitisa kulumbira kuti: ‘Leka kutengera mwana wangu Izaki mkazi pakati pa wana wacikazi wa Akanani omwe ndikukhala pakati pawo m’dziko lino. 38 M’mbuto mwace, ndoko kumui kwa pai wangu na kwa adzinza wangu ndipo katengere mwana wangu mkazi kumweko.’ 39 Tsono inepano ndidabvunza mbuya wangu kuti: ‘Tsono tani penu mkaziyo an’kalamba kubwera nande kuno?’ 40 Mbuya wangu adanditawira kuti: ‘Yahova omwe nimbamutumikira an’tumiza anjo wace kuti ayende nawe pabodzi, ndipo iye an’dzacitisa kuti bzinthu bzikufambire bwino pa ulendo bwako, ndipo iwepo ukatengere mwana wangu Izaki mkazi kwa adzinza wangu na kumui kwa pai wangu. 41 Iwepo un’dzatsudzuka ku lumbiro lomwe wacitali ukayenda kwa adzinza wangu ndipo iwo nkukalamba kukupasa mkaziyo. Na bzimwebzi un’dzatsudzuka ku lumbiroli.’

42 “Pomwe ndafika pa mcera pale lero, inepano ndalewa kuti: ‘Yahova Mulungu wa mbuya wangu Abulahamu, penu mun’citisa kuti bzinthu bzindifambire bwino, pacitike ibzi: 43 Mtsikana omwe abwere pa mcera pomwe ndaima pano kudzatunga madzi, ndicimuuza kuti, “Ndaphata minyendo, ndipasembo madzi ya mu mtsuko wakoyu ndimwembo pang’ono,” 44 ndipo iye acitawira kuti, “Mwani, ndipo nin’tungirambo madzi ngamira zanuzi kuti zimwe,” umweyo akhale mkazi omwe imwepo Yahova mwasankhulira mwana wa mbuya wangu.’

45 “Tsono pomwe ndikhanati kumala kupemba ca mu mtima, ndawona Rabeka akubwera na mtsuko wace paphewa ndipo iye wapolikira ku mcera aciyamba kutunga madzi. Patsogolo pace ndamuuza kuti: ‘Ndaphata minyendo, ndipasembo madzi ndimwe.’ 46 Tenepo iye watula mtsuko omwe ukhali paphewa pace mwakamfulumize acindiuza kuti: ‘Mwani, ndipo nin’tungirambo madzi ngamira zanuzi.’ Inepano ndamwa madziyo ndipo iye watungirambo madzi ngamirazo. 47 Patsogolo pace ndamubvunza kuti, ‘Kodi ndiwe mwana wa yani?’ Iye wanditawira kuti ‘Ndine mwana wa a Betuweli ndipo pai wangu ni mwana wa a Milka na a Nawori.’ Tenepo, inepano ndam’bvazika mphete pa mphuno pace na pulsera m’manja mwace. 48 Patsogolo pace ndagodama ndicitsulimisa nkhope yangu mpaka pantsi pamaso pa Yahova, ndicitumbiza Yahova Mulungu wa mbuya wangu Abulahamu, omwe wanditsogolera m’njira yakuthemera kuti ndidzatengere mkazi mwana wa mbuya wangu kwa adzinza wawo. 49 Tsono ndiuzeni penu mun’funa kulatiza lufoyi lacadidi na kukhulupirika kwa mbuya wangu, tsono penu mun’funa lini ndiuzeni kuti ndiwone bzakucita.”*

50 Tenepo Labani na Betuweli adatawira kuti: “Bzimwebzi mpsakucokera kwa Yahova. Ifepano tingalewe lini kuti inde ayai ne. 51 Nguyu Rabeka, mutengeni muyende naye kuti akakhale mkazi wa mwana wa mbuya wanu ninga momwe Yahova walewera.” 52 Pomwe nyabasa wa Abulahamuyo adabva mafala yawoya, adagodama, acitsulimisa nkhope yace mpaka pantsi pamaso pa Yahova. 53 Patsogolo pace iye adayamba kucosa bzinthu bza prata na oro na bzakubvala acipasa Rabeka, ndipo adapasambo nkhoswe yace na mai wace bzinthu bzakuumira kwene-kwene. 54 Patsogolo pace iye pabodzi na amuna omwe akhanawo pabodzi wale adadya na kumwa ndipo adagona kumweko.

Pomwe adamuka macibese, iye adati: “Ndisiyeni ndibwerere kwa mbuya wangu.” 55 Tenepo nkhoswe yace na mai wace adati: “Musiyeni Rabeka abakakhale nafe ntsiku 10. Patsogolo pace iye angayende.” 56 Tsono iye adawauza kuti: “Lekani kundicedwesa pakuti Yahova wacitisa kuti bzinthu bzindifambire bwino pa ulendo bwangubu. Ndisiyeni ndibwerere kwa mbuya wangu.” 57 Tenepo iwo adati: “Mbatimucemereni Rabeka kuti tibvembo bzomwe iye akukumbuka.” 58 Tenepo iwo adamucemera Rabekayo acimubvunza kuti: “Kodi iwepo un’funa kuyenda pabodzi na mwamunayu?” Iye adatawira kuti: “Inde nin’funa.”

59 Tenepo iwo adabvuma kuti Rabeka* na mulezi* wace ayende pabodzi na nyabasa wa Abulahamu na amuna omwe akhanaye pabodzi. 60 Iwo adasimba Rabeka ndipo adamuuza kuti: “Rabeka, wana wako* adzakhale bzulu na bzulu ndipo iwo adzakunde mizinda ya anyamadulanthaka wawo.” 61 Tenepo Rabeka na anyabasa wace wacikazi wale adamuka acikapakira ngamira, ndipo adayenda pabodzi na nyabasa wa Abulahamuyo. Ndipo Nyabasa wa Abulahamuyo adatenga Rabeka aciyenda naye.

62 Izaki akhakhala ku Negebe, tsono ntsiku inango pomwe akhafamba mu njira yakuyenda ku Beeri-lahai-roi, 63 iye adayenda m’thengo kumaulo pomwe kukhadoka kuti akakumbukire bzinthu bzinango. Pomwe adanyang’anisa kutsogolo adawona ngamira zikubwera. 64 Pomwe Rabeka adanyang’anisa kutsogolo aciwona Izaki, iye adabuluka mwakamfulumize pa ngamira yomwe akhadapakirayo. 65 Patsogolo pace iye adabvunza mtumiki wa Abulahamu ule kuti: “Kodi munthu omwe akubwera kutsogolo kwathu kudzagumana nafeyu ni mbani?” Nyabasa ule adamutawira kuti: “Ni mbuya wangu.” Tenepo iye adatenga nguwo acimpsinkha msolo wace. 66 Ndipo nyabasayo adauza Izaki bzinthu bzentse bzomwe akhadacita. 67 Patsogolo pace, Izaki adatenga Rabeka aciyenda naye mu tendi la mai wace Sara. Iye adatenga Rabeka acikhala mkazi wace ndipo adayamba kumufuna kwene-kwene, ndipo bzimwebzi bzidacitisa kuti iye atsangalazidwe pambuyo pakusaikidwa mai wace.

25 Abulahamu adalowola pomwe mkazi munango ndipo dzina lace akhali Ketura. 2 Na kupita kwa nthawe, iye adadzam’berekera Zimirani, Jokisani, Medani, Midiyani, Isibaki na Sua.

3 Jokisani adadzabereka Xeba na Dedani.

Wana wa Dedani akhali Asurimu, Letusimu na Leumimu.

4 Wana wa Midiyani akhali Efa, Eferi, Hanoki, Abida na Elidaa.

Wentsenewa akhali azukulu wa Ketura.

5 Na kupita kwa nthawe, Abulahamu adapasa Izaki bzentse bzomwe akhanabzo. 6 Tsono pomwe akhanati kufa, adapasa mphaso wana wace winango omwe adabereka na azikazace ang’ono ndipo iye adawatumiza ku dziko la Kumabvadzuwa kuti akakhale kumweko, kutali na mwana wace Izaki. 7 Abulahamu adakhala na moyo magole 175. 8 Patsogolo pace Abulahamu adasaika pomwe akhadakalamba kwene-kwene, pambuyo pakukhala na moyo wabwino magole mazinji ndipo adakaikhidwa m’thenje lomwe adaikhidwa makolo yace yakale.* 9 Wana wace Izaki na Jumayeri adakamupendesa m’mphako ya ku Makipela yomwe ikhali pa mbuto ya Efroni mwana wa Zowari Mhiti, pafupi na Mamire. 10 Imweyi ikhali mbuto yomwe Abulahamu adaigula kwa wana wa Heti. Abulahamu adakapendesedwa kumweko ndipo ni komwe mkazi wace Sara akhadapendesedwambo. 11 Pomwe Abulahamu adafa, Mulungu adapitiriza kusimba mwana wace Izaki ndipo Izakiyo akhakhala pafupi na Beeri-lahai-roi.

12 Iyi ni nkhani yakulewa bza Jumayeri, mwana wa Abulahamu, omwe Agari wa ku Edjipito, nyabasa wa Sara adaberekera Abulahamuyo.

13 Madzina ya wana wa Jumayeri mwakubverana na mabanja yawo ngaya: Wakuyamba akhali Nebaiyote, acidzabwera Kedari, Adibeli, Mibisamu, 14 Misima, Duma, Maasa, 15 Hadadi, Tema, Jeturi, Nafisi na Kedama. 16 Amwewa ndiwo wana wa Jumayeri ndipo yamweya ni madzina yawo mwakubverana na midzi yawo na mwakubveranambo na matendi yomwe akhakhala. Akhalipo atsogoleri 12 mwakubverana na madzinza yawo. 17 Jumayeri adakhala na moyo magole 137, patsogolo pace adadzafa ndipo adakaikhidwa m’thenje lomwe adaikhidwa makolo yace yakale.* 18 Wana wace adayamba kukhala mu mzinda wa Havila pafupi na Suri, komwe ni kufupi na ku Edjipito mpaka ku Asiriya. Iwo adakhala pafupi na abale wawo wentse.

19 Iyi ni nkhani yakulewa bza Izaki mwana wa Abulahamu.

Abulahamu adabereka Izaki. 20 Pomwe Izaki akhana magole 40, iye adalowola Rabeka mwana wa Betuweli m’Aramu wa ku Padani-aramu, mpfumakazi ya Labani m’Aramu. 21 Ndipo Izaki adapitiriza kupemba mwakudandaulira Yahova kupempherera mkazi wace Rabeka thangwe akhabereka lini. Tenepo Yahova adabva mpembo waceyo ndipo mkazi wace Rabeka adadzakhala na pathupi. 22 Tsono wana omwe akhali m’mimba mwacewo adayamba kumenyana, mwakuti iye adafika pakulewa kuti: “Penu nditi ndibonere tenepayu bziri bwino kundofa.” Tenepo iye adapemba kwa Yahova kuti adziwe thangwe ranyi bzimwebzi bzikhacitika. 23 Tenepo Yahova adamutawira kuti: “M’mimba mwakomu muna wana awiri* wacimuna omwe an’dzakhala mitundu miwiri yakusiyana. Mtundu ubodzi un’dzakhala wamphanvu kuposa munangoyo ndipo mkulu an’dzatumikira mng’ono.”

24 Pomwe nthawe idakwana kuti Rabeka abereke, iye adabereka mamphase. 25 Mwana omwe adayamba kubadwa akhali mfuira ndipo thupi lace lentse likhali ninga kuti akhadabvala cakubvala ca maukuse, ndipopa adamupasa dzina lakuti Esau.* 26 Patsogolo pace adabadwambo m’bale wace ndipo boko lace likhadaphatirira katende wa Esau, tenepo iye adapasidwa dzina lakuti Djakobo.* Izaki akhana magole 60 yakubadwa pomwe mkazace adabereka wana awiriwa.

27 Alumbwanawo adadzakula ndipo Esau adadzakhala msodzi waluso ndipo akhambafuna kufamba-famba m’thengo. Tsono Djakobo akhali munthu wakulungama ndipo akhambafuna kukhala m’matendi. 28 Izaki akhafuna kwene-kwene Esau thangwe akhambamuphera nyama, tsono Rabeka akhafuna kwene-kwene Djakobo. 29 Ntsiku inango pomwe Djakobo akhaphika kamphodza, Esau adafika kucokera m’thengo ndipo akhadaneta kwene-kwene. 30 Tenepo Esau adakumbira Djakobo kuti: “Ndaphata minyendo, fulumiza; ndipasembo pang’ono kamphodza mfuira omwe ukuphikayo* pakuti inepano ndaneta kwene-kwene ndipo ndina njala.” Ndipopa iye adapasidwa dzina lakuti Edomu.* 31 Tsono Djakobo adamutawira kuti: “Yamba wandigulisira ugo bwako bwakukhala mwana wakuyamba kubadwa.” 32 Tenepo Esau adamutawira kuti: “Inepano ndikufa na njala, kodi ugo bwakukhala mwana wakuyamba kubadwa buna phindu lanyi kwa inepano?” 33 Tsono Djakobo adati: “Yamba walumbira.” Iye adalumbiradi, acigulisira Djakobo ugo bwace bwakukhala mwana wakuyamba kubadwa. 34 Tenepo Djakobo adapasa Esau pau na kamphodza ndipo iye adadya na kumwa. Patsogolo pace, Esau adamuka aciyenda. Mwa njira imweyi, iye adanyoza ugo bwace bwakukhala mwana wakuyamba kubadwa.

26 Mu dzikolo mudagwa njala, kuthumizira pa njala yomwe ikhadacitika pakuyamba mu ntsiku za Abulahamu. Tenepo Izaki adayenda kwa Abimeleki mambo wa Afilisteu ku Jerari. 2 Patsogolo pace, Yahova adawonekera kwa Izaki acimuuza kuti: “Leka kupolikira ku Edjipito koma khala m’dziko lomwe nditi ndikulatize. 3 Ukhale ninga mulendo m’dzikoli ndipo inepano nin’dzapitiriza kukhala nawe na kukusimba, pakuti dziko lentseneli nin’dzalipereka kwa iwepo na kwa wana wako* ndipo nin’dzakwanirisa lumbiro lomwe ndidalicita kwa pai wako Abulahamu lakuti: 4 ‘Nin’dzacitisa kuti wana wako* awande ninga nyenyezi zakudzulu ndipo madziko yentseneya nin’dzayapereka kwa wana wako* ndipo mitundu yentse ya pa dziko la pantsi in’dzasimbidwa thangwe ra wana wakowo.’* 5 Nin’dzacita bzimwebzi thangwe Abulahamu adabvera mafala yangu ndipo akhacita bzomwe ndikhafuna na kubvera malamulo yangu yentse.” 6 Tenepo, Izaki adapitiriza kukhala ku Jerari.

7 Wanthu wa kumweko akambamubvunza bza mkazi wace, iye akhatawira kuti: “Ni mpfumakazi yangu.” Iye akhagopa kulewa kuti: “Umweyu ni mkazi wangu,” thangwe iye akhati: “Wanthu wa kuno angandiphe thangwe ra Rabeka,” pakuti mkaziyo akhadadeka kwene-kwene. 8 Na kupita kwa nthawe, Abimeleki mambo wa Afilisteu akhanyang’anisa pa janera yace ndipo adawona Izaki akukumbatira mkazi wace Rabeka mwa lufoyi. 9 Pa nthawe imweyoletu, Abimeleki adacemeresa Izaki acimubvunza kuti: “Rabeka ni mkazi wako nandi? Thangwe ranyi iwepo udalewa kuti ‘iye ni mpfumakazi yako?’” Na tenepo Izaki adamutawira kuti: “Ndidalewa tenepo thangwe ndikhagopa kuti ningadaphedwa thangwe ra iye.” 10 Tsono Abimeleki adapitiriza kuti: “Thangwe ranyi waticitira bzimwebzi? M’bodzi mwa wanthu wanguwa angadatenga mkazi wakoyu acigona naye ndipo ungadacitisa kuti tikhale na mulandu.” 11 Tenepo, Abimeleki adauza wanthu wace wentse kuti: “Ali-wentse omwe an’citira bzinthu bzakuipa mwamunayu na mkazi waceyu, mwakusaya kupenukira ati aphedwe.”

12 Izaki adayamba kulima m’dzikolo ndipo mu gole limwero iye adabvuna bzinthu bzizinji. Pa sakha m’bodzi wa mbeu, adabvuna masakha 100, pakuti Yahova akhamusimba. 13 Izaki adakhala na bzinthu bzizinji ndipo adadzadala kwene-kwene. 14 Iye adakhala na mabira mazinji, ng’ombe zizinji na anyabasa azinji, ndipo thangwe ra bzimwebzi Afilisteu adayamba kumucitira njiru.

15 Tenepo Afilisteuwo adafucira micera yentse yomwe atumiki wa pai wace Abulahamu akhadaicera pomwe akhana moyo. 16 Pakumalizira pace, Abimeleki adadzauza Izaki kuti: “Coka kwathu kuno, pakuti iwepo wakhala wamphanvu kwene-kwene kuposa ifepano.” 17 Tenepo, Izaki adafuluka kumweko, acikamanga msasa wace ku cigwa* ca Jerari ndipo adayamba kukhala kumweko. 18 Izaki adafukula pomwe micera yomwe ikhadaceredwa m’ntsiku za pai wace Abulahamu, micera yomwe Afilisteu akhadaifucira pambuyo pa Abulahamuyo kufa ndipo iye adapasambo micerayo madzina mabodzi-bodzi yomwe pai wace akhadapereka pakuyamba.

19 Pomwe atumiki wa Izaki akhacera micerayo m’cigwaco, adagumana mcera wa madzi yabwino. 20 Tsono amakabusa wa ku Jerari adayamba kunesana na amakabusa wa Izaki acimbalewa kuti: “Madziya njathu.” Tenepo iye adapasa mcerayo dzina lakuti Eseke,* thangwe amakabusawo adanesana naye. 21 Tenepo iwo adacera pomwe mcera unango, ndipo adayamba pomwe kunesana thangwe ra mcerayo, tenepo iye adacemera mcerayo kuti Sitina.* 22 Na kupita kwa nthawe, iye adacoka kumweko acikacera pomwe mcera munango, tsono iye alibe kunesana na munthu thangwe ra mcera umweyo, ndipopa iye adapasa mcerayo dzina lakuti Rehoboti,* acilewa kuti: “N’thangwe rakuti tsapano Yahova watipasa mbuto ikulu ndipo wacitisa kuti tiwande m’dzikoli.”

23 Patsogolo pace, iye adacoka kumweko aciyenda ku Beeri-seba. 24 Usiku bumwebo, Yahova adawonekera kwa iye acimuuza kuti: “Inepano ndine Mulungu wa pai wako Abulahamu. Leka kugopa, pakuti ndinawe, ndipo nin’dzakusimba ndicitisa wana wako* kukhala azinji thangwe ra mtumiki wangu Abulahamu.” 25 Tenepo, Izaki adamanga guwa la ntsembe kumweko acicemera pa dzina la Yahova, ndipo iye adamanga matendi yace ndipo anyabasa wace adacera mcera kumweko.

26 Na kupita kwa nthawe, Abimeleki adayenda kwa Izaki kucokera ku Jerari pabodzi na Ahuzati mulangizi wace na Fikoli mtsogoleri wa acikunda wace. 27 Na tenepo, Izaki adawabvunza kuti: “Thangwe ranyi mwabwera kwa ine? Pale imwepo mudandicitira njiru mucindithotha m’dziko lanu.” 28 Iwo adamutawira kuti: “Ifepano tawona kuti Yahova anawe, ndipopa takumbuka bza kubwera kwa iwepo ticidzakuuza kuti: ‘Mbatilumbire kuti pakati pa iwepo na ifepano pakhale mtendere ndipo ticite mpangano 29 wakuti un’dzaticitira lini cakuipa ninga momwe ifepano tiribembo kukucitira cakuipa ciri-centse. Tidakucitira bzabwino bzokha-bzokha thangwe tidakuuza kuti ucoke m’dziko lathu mwa mtendere, ndipo tsapano Yahova akukusimba.’” 30 Tenepo iye adawakonzera phwando ndipo iwo adadya na kumwa. 31 Mangwana yace kumacibese-bese iwo adalumbirirana, patsogolo pace Izaki adagonekana nawo ndipo iwo adayenda mwa mtendere.

32 Ntsiku ibodzi-bodziyo, anyabasa wa Izaki adabwera kudzamuuza bza mcera omwe iwo akhacera, ndipo adati: “Taphata madzi.” 33 Tenepo iye adapasa mcerayo dzina lakuti Siba. Ndipopa mzindayo umbacemeredwa Beeri-seba mpaka ntsiku zino.

34 Pomwe Esau akhana magole 40 yakubadwa, iye adalowola Juditi mwana wa Beeri, Mhiti ndipo adalowolambo Basemati, mwana wa Eloni, Mhiti. 35 Tsono akazi omwe adalowolawo, akhasunamisa kwene-kwene Izaki na Rabeka.

27 Pomwe Izaki adakalamba, maso yace yadacita khungu ndipo akhawona lini bwino-bwino. Iye adacemera mwana wace mkulu Esau, aciti: “Mwana wangu!” Iye adatawira kuti: “Inde pai.” 2 Ndipo Izaki adati: “Inepano ndakalamba ndipo nin’dziwa lini ntsiku yomwe ningafe. 3 Tenepo ndaphata minyendo, tenga bzakusodzera bzako, kacikhwama kako kakuikhira misewe na uta ndipo ndoko m’thengo ukandiphere nyama. 4 Uikonze uciiphika bwino ninga momwe nimbafunira ndipo undibweresere. Nin’funa kuti ndidye, patsogolo pace ndikusimbe ndikanati kufa.”

5 Tsono pomwe Izaki akhalewalewa na mwana wace Esau, Rabeka akhatetekera. Patsogolo pace Esau adayenda m’thengo kukasodza nyama kuti abwere nayo. 6 Ndipo Rabeka adauza mwana wace Djakobo kuti: “Ndabva pai wako akuuza mkulu wako Esau kuti: 7 ‘Ukandiphere nyama ndipo uiphike bwino. Patsogolo pace udzandipase kuti ndidye ndipo inepano ndidzakusimbe pamaso pa Yahova ndikanati kufa.’ 8 Tsono mwana wangu, tetekera bwino-bwino bzomwe ndikuuze ndipo ucite ninga momwe ndikuuziremo. 9 Ndaphata minyendo, ndoko ukatenge tumbuzi tuwiri twakunenepa bwino; nin’funa nditukonze ndiciphikira pai wako cakudya cakukoma kwene-kwene comwe ambacifuna cire. 10 Patsogolo pace ukapereke kwa pai wako kuti adye nakuti iwo akusimbe akanati kufa.”

11 Djakobo adauza mai wace Rabeka kuti: “M’bale wangu Esau ana maukuse, tsono thupi langu lidanyalala. 12 Tsono tani pai akakandikhuya? Kulewa cadidi, iwo an’kazindikira kuti ndikuwanamiza, tenepo, m’mbuto mwa kundisimba, iwo an’kanditemberera.” 13 Tsono mai wacewo adamutawira kuti: “Mwanangu, themberero limwero lidzagwere inepano, sikuti iwepo. Ndocita bzomwe ndikukuuzabzi ndipo kanditengere tumbuzito.” 14 Na tenepo, Djakobo adayenda kukatenga tumbuzito acikapasa mai wace, ndipo mai wacewo adaphika cakudya cakukoma ninga momwe pai wacewo ambafunira. 15 Patsogolo pace, Rabeka adatenga bzakubvala bzabwino kwene-kwene bza mwana wace mkulu Esau, bzomwe bzikhali m’nyumba acibvazika mwana wace mng’ono Djakobo. 16 Ndipo iye adam’bvazikambo makanda ya tumbuzi tule m’manja mwace na m’khosi mwace momwe mukhalibe maukuse. 17 Patsogolo pace, iye adapasa mwana wace Djakobo cakudya cakukoma comwe akhadaphikaco pabodzi na pau.

18 Tenepo Djakobo adayenda komwe kukhana pai wace acilewa kuti: “Pai!” Ndipo Izaki adatawira kuti: “Inde mwana wangu. Kodi ndiwe yani, Esau ayai Djakobo?” 19 Djakobo adatawira pai wacewo kuti: “Ndine mwana wanu wakuyamba Esau. Ndacita bzentse bzomwe mwandiuza. Mukani mukhale kuti mudye nyama yomwe ndakupherani kuti mundisimbe.” 20 Pamwepo, Izaki adamubvunza kuti: “Mwanangu, kodi nyama imweyi waigumana tani mwakamfulumize tenepayu?” Iye adatawira kuti: “Ni thangwe rakuti Yahova Mulungu wanu wandithandiza kuigumana.” 21 Tsono Izaki adauza Djakobo kuti: “Fendera pafupi kuti ndikukhuye mwana wangu, kuti ndidziwe penu ndiwedi mwana wangu Esau ayai ne.” 22 Tenepo, Djakobo adafendera pomwe pakhana pai wace Izaki, ndipo iwo adamuphata-phata. Patsogolo pace adalewa kuti: “Falali nda Djakobo tsono manjaya nja Esau.” 23 Iye alibe kumuzindikira thangwe manja yace yakhana maukuse ninga manja ya m’bale wace Esau, tenepo Izaki adamusimba.

24 Patsogolo pace, iye adamubvunza kuti: “Kodi iwepo ndiwedi mwana wangu Esau?” Iye adatawira kuti: “Inde ndinepano.” 25 Pamwepo Izaki adati: “Ndipase nyama yomwe wandipherayo kuti ndidye.” Iye adamupasadi nyamayo ndipo Izaki adadya, ndipo Djakobo adamupasambo vinyu acimwa. 26 Tenepo pai wace Izaki adamuuza kuti: “Mwanangu, fendera pafupi ndipo ndimpsompsone.” 27 Tenepo Djakobo adafendereradi pai waceyo aciwampsompsona ndipo iwo adakwanisa kubva mnuntci wa bzakubvala bzacebzo. Patsogolo pace adamusimba acilewa kuti:

“Mnuntci wabwino wa mwana wangu uli ninga mnuntci wa munda omwe Yahova adausimba. 28 Mulungu wacadidi akupase mame yakudzulu ndipo mataka ya pa dziko la pantsi yakhale na ndovolo. Iye acitise bzakubvuna bzako kukhala bzizinji pabodzi na vinyu yako ipsa. 29 Wanthu akutumikire ndipo mitundu ya wanthu ikugodamire. Ukhale mbuya wa abale wako ndipo wana wa mai wako akugodamire. Atembereredwe ali-wentse omwe an’kutemberera ndipo asimbidwe ali-wentse omwe an’kusimba.”

30 Pomwe Izaki adandomala kusimba Djakobo, ndipo pomwe Djakoboyo adacoka pomwe pakhana pai wace Izaki, m’bale wace Esau adafika kucokera kukasodza. 31 Iyembo adaphika cakudya cakukoma aciyenda naco kwa pai wace, ndipo adauza pai wacewo kuti: “Pai, mukani mudye nyama yomwe inepano mwana wanu ndakukonzerani kuti mundisimbe.” 32 Tenepo pai wace Izaki adamubvunza kuti: “Kodi ndiwe yani?” Iye adatawira kuti: “Ndine Esau, mwana wanu wakuyamba kubadwa.” 33 Tenepo Izaki adayamba kutetemera kwene-kwene ndipo adabvunza kuti: “Kodi mbani omwe wandibweresera nyama ule? Inepano ndadya kale iwepo ukanati kufika ndipo ndamusimba, ndipo palibe omwe angacinje bzimwebzi.”

34 Pomwe Esau adabva mafala ya pai waceyo, iye adayamba kulira mwakukuwa kwene-kwene na mwakuwawidwa, aciwauza kuti: “Pai, ndisimbenimbo ine!” 35 Tsono iye adati: “M’bale wako wabwera ndipo wandinyengeza kuti atambire ndiye bzisimbo bzomwe bzikhali bzako.” 36 Tenepo Esau adati: “Ndipopa iye dzina lace ni Djakobo,* pakuti wandipenyerera kawiri-kentse. Wanditengera kale ugo bwangu bwakukhala mwana wakuyamba kubadwa ndipo tsapano wanditengerambo bzisimbo bzangu.” Ndipo adathumizira kuti: “Kodi mulibe kundisiirambo cisimbo ne na cibodzico?” 37 Tsono Izaki adamutawira kuti: “Ndamuuza kuti akhale mbuya wako ndipo ndamupasambo azibale wace wentse kuti akhale atumiki wace. Ndamusimbambo kuti adzakhale na phoso lizinji na vinyu ipsa. Tsono n’ciyani cinango casala comwe ningakucitire mwana wangu?”

38 Esau adabvunza pai wace kuti: “Pai, mulibe kusala na cisimbo ne na cibodzico? Ndisimbeni, inde ndisimbenimbo ine pai.” Na bzimwebzi, Esau adayamba kulira kwene-kwene. 39 Tenepo pai wace Izaki adamutawira kuti:

“Un’dzakhala kutali na mataka ya ndovolo ndipo un’dzakhalambo kutali na mame ya kudzulu. 40 Un’dzathemba xipada pa moyo wako wentse ndipo un’dzatumikira m’bale wako, tsono ukadzaneta na djoki lace un’dzalitcola ndipo un’dzalicosa m’khosi mwako.”

41 Esau adayamba kuwenga Djakobo thangwe ra bzisimbo bzomwe pai wace akhadamupasa, ndipo Esau akhambalewa mu mtima mwace kuti: “Pai wangu asala pang’ono kufa.* Patsogolo pace, nin’dzapha Djakobo.” 42 Pomwe Rabeka adauzidwa mafala yomwe mwana wace mkulu Esau adalewa, pa nthawe imweyoletu iye adacemeresa mwana wace mng’ono Djakobo acimuuza kuti: “M’bale wako Esau an’funa kukupha pakufuna kubwezera bzomwe wamucitira. 43 Tenepo mwana wangu, cita bzomwe ndikuuzebzi. Thawa ndipo ndoko kwa m’bale wangu Labani ku Harani. 44 Ukakhale naye kumweko kwa nthawe itali mpaka ciya ca m’bale wako cidzamale, 45 aciyebwa bzentse bzomwe wamucitirabzi. Patsogolo pace nditi ndidzatume munthu kuti adzakutenge, pakuti nin’funa lini kuluza mwentse awiri pa ntsiku ibodzi.”

46 Patsogolo pace, Rabeka adauza Izaki kuti: “Moyo ukundidekera lini thangwe ra wana wacikazi wa Heti. Tsono Djakobo akalowolambo mkazi pakati pa akazi wacihiti ninga omwe ali kunowa, bziri bwino kundofa.”

28 Tenepo Izaki adacemera Djakobo, ndipo adamusimba acimuuza kuti: “Leka kulowola mkazi pakati pa wana wacikazi wa ku Kanani. 2 Ndoko ku Padani-aramu kumui kwa Betuweli pai wa mai wako. Kumweko ukatenge mkazi pakati pa wana wa Labani, nkhoswe ya mai wako. 3 Mulungu Wamphanvu-zentse an’dzakusimba, acidzakucitisa kukhala na wana azinji kwene-kwene ndipo iwepo un’dzakhala pai wa mitundu mizinji ya wanthu. 4 Ndipo iye an’dzapasa iwepo na wana wako* bzisimbo bzomwe adapicira Abulahamu kuti dziko lomwe ukukhala ninga mulendoli, lomwe Mulungu adapasa Abulahamu likhale lako.”

5 Tenepo Izaki adatumiza Djakobo, ndipo iye adayenda ku Padani-aramu kwa Labani, mwana wa Betuweli m’Aramu. Labani akhali nkhoswe ya Rabeka mai wa Djakobo na Esau.

6 Pomwe Esau adawona kuti Izaki wasimba Djakobo ndipo wamutumiza ku Padani-aramu kuti iye akalowole mkazi kumweko, ndipo pakumusimbapo adamuuza kuti: “Leka kulowola mkazi pa wana wacikazi wa ku Kanani,” 7 ndipo Djakobo adabvera pai wace na mai wace aciyendadi ku Padani-aramuko, 8 Esau adazindikira kuti pai wace akhakomedwa lini na akazi wa ku Kanani. 9 Tenepo iye adayenda kwa Jumayeri acikatenga pomwe mkazi munango kuthumizira pa akazi omwe akhanawo. Mkaziyo dzina lace akhali Mahalati ndipo akhali mpfumakazi ya Nebaiyote. Mahalati akhali mwana wa Jumayeri ndipo Jumayeriyo akhali mwana wa Abulahamu.

10 Djakobo adacoka ku Beeri-seba acipitiriza ulendo bwace bwakuyenda ku Harani. 11 Pomwe adafika pa mbuto inango, iye adakumbuka bzakugona pamwepo thangwe dzuwa likhadamira. Tenepo iye adatenga mwala ubodzi omwe ukhali pambutopo, ndipo adautsamira acigona. 12 Patsogolo pace iye adayamba kulota. M’malotomo iye adawona ntsikada zomwe zikhacokera pa dziko la pantsi mpaka kudzulu, ndipo anjo wa Mulungu akhambakwira acimbabuluka na pantsikadapo. 13 Ndipo padzulu pantsikadapo adawona Yahova omwe adamuuza kuti:

“Inepano ndine Yahova Mulungu wa yavu wako Abulahamu na wa pai wako Izaki. Dziko lomwe udagonali, nin’dzapasa iwepo na wana wako.* 14 Kulewa cadidi, wana wako* an’dzawanda kwene-kwene ninga mcenga wa pa dziko la pantsi, ndipo iwo an’dzabalalikira kumadokero, kumabvadzuwa, ku norte na ku suli, ndipo mabanja yentse ya pa dziko la pantsi yan’dzasimbidwa thangwe ra iwepo na wana wako.* 15 Inepano ndinawe. Nin’dzakukhotcerera kuli-kwentse komwe uyendeko ndipo nin’dzakubweresa pomwe ku dziko lino. Nin’dzakusiya lini mpaka nditacita bzomwe ndapicira.”

16 Patsogolo pace, Djakobo adalamuka acilewa kuti: “Kulewa cadidi, Yahova alidi pa mbuto ino ndipo inepano ndikhadziwa lini bzimwebzi.” 17 Ndipo iye adabva mantha acilewambo kuti: “Ino ni mbuto yakugopswa. Kulewa cadidi, ino ni nyumba ya Mulungu ndipo ni msuwo wakudzulu.” 18 Tenepo Djakobo adamuka kumacibese-bese, ndipo adatenga mwala omwe akhadautsamira ule aciuimisa ninga pilare ndipo adatsanula mafuta padzulu pace. 19 Tenepo iye adacemera mbuto yomwe akhadagonayo kuti Beteli.* Ndipo mbutoyo ikhali pafupi na mzinda munango omwe pakuyamba ukhacemeredwa Luzi.

20 Djakobo adacita piciro lakuti: “Mulungu akapitiriza kukhala nande acindikhotcerera pa ulendo bwangubu, ndipo akadzandipasa cakudya kuti ndidye na bzakubvala kuti ndibvale 21 ndicidzabwerera mwa mtendere kumui kwa pai wangu, pamwepo Yahova an’dzalatizadi kuti ni Mulungu wangu. 22 Ndipo mwala omwe ndauimisa ninga pilareyu, un’dzakhala nyumba ya Mulungu ndipo nin’dzacita ciri-centse kuti ndimupase cakhumi pa bzentse bzomwe an’dzandipasa.”

29 Patsogolo pace, Djakobo adapitiriza ulendo bwace ndipo adayenda ku dziko la wanthu wa Kumabvadzuwa. 2 Pomwe adafika pa mbuto inango, iye adawona mcera ndipo pafupi na mcerayo pakhadagona mathimu matatu ya mabira, thangwe ni pomwe wanthu akhambamwesera bzifuwo bzawo. Mcerayo ukhadafunga na cimwala cikulu. 3 Mabira yentse yakafika pambutopo, amakabusa akhambakunkhuliza cimwalaco ndipo akhambatunga madzi kuti mabirayo yamwe. Patsogolo pace iwo akhambakunkhuliza pomwe cimwalaco acifunga mcerayo.

4 Tenepo Djakobo adawabvunza kuti: “Abale wangu, kodi ndimwe wakuponi?” Iwo adamutawira kuti: “Ndife wa ku Harani.” 5 Iye adawabvunza pomwe kuti: “Kodi mumbamudziwambo Labani mzukulu wa Nawori?” Iwo adamutawira kuti: “Inde, timbamudziwa.” 6 Ndipo adawabvunza pomwe kuti: “Kodi iye ali bwino?” Iwo adamutawira kuti: “Inde, ali bwino. Ndipo ule omwe akubwera na mabira pale ule ni mwana wace Rakeli.” 7 Patsogolo pace iye adati: “Ikali midiya ndipo nthawe yakufungira bzifuwo ikanati kukwana. Bzipaseni madzi ndipo mukamala muyende kukabzidyesa.” 8 Tsono iwo adamutawira kuti: “Timbabvumizidwa lini kucita bzimwebzo mpaka mathimu yentse ya mabira yafike. Patsogolo pace, timbakunkhuliza cimwala ca pamceraci ticimwesa mabira yathu.”

9 Pomwe iye akhalewalewa nawo, Rakeli adafika na mabira ya pai wace, pakuti iye akhali makabusa. 10 Pomwe Djakobo adawona Rakeli, mwana wa Labani nkhoswe ya mai wace akubwera na mabira ya Labaniyo, iye adayenda mwakamfulumize pa mcera pale, acikakunkhuliza cimwala comwe cikhafunga mcerayo ndipo adatunga madzi acipasa mabira ya Labani nkhoswe ya mai wace. 11 Patsogolo pace Djakobo adampsompsona Rakeli, aciyamba kulira mwakukuwa. 12 Ndipo Djakobo adayamba kuuza Rakeli kuti iye akhali wadzinza* wa pai wace, mwana wa Rabeka. Tenepo Rakeliyo adathamanga acikauza pai wace bzimwebzo.

13 Pomwe Labani adandobva bza Djakobo mwana wa mpfumakazi yace, iye adathamanga kuti akagumane naye. Iye adamukumbatira acimumpsompsona ndipo adayenda naye kumui kwace. Tenepo Djakobo adayamba kuuza Labani bzentse bzomwe bzikhadacitikabzo. 14 Labani adamuuza kuti: “Iwepo ndiwedi m’bale wangu caiye.”* Tenepo Djakobo adakhala pamui pacepo mwezi wentse.

15 Labani adauza Djakobo kuti: “Iwepo ungandiphatire lini basa fovolo thangwe rakuti ndiwe wadzinza* wangu. Ndiuze, kodi un’funa kuti nimbakupagali ciyani?” 16 Labani akhana wana awiri wacikazi. Mkulu akhali Leya ndipo mng’ono akhali Rakeli. 17 Tsono Rakeli akhadadeka kwene-kwene kuposa mkulu wace Leya. 18 Djakobo akhafuna Rakeli. Tenepo adati: “Ndine wakukonzeka kukuphatirani basa magole 7 kuti mundipase mwana wanu mng’ono Rakeli.” 19 Tenepo Labani adamutawira kuti: “Bziri bwino kum’pereka kwa iwepo kuposa kum’pereka kwa mwamuna munango. Tenepo pitiriza kukhala nande.” 20 Djakobo adaphata basa magole 7 kuti alowole Rakeli, tsono iye adandoyawona ninga ntsiku zing’ono-ng’ono thangwe akhamufuna kwene-kwene mkaziyo.

21 Patsogolo pace Djakobo adauza Labani kuti: “Ndipaseni mwana wanu Rakeli kuti ndimulowole* pakuti nthawe yomwe tikhadapangana yamala.” 22 Na tenepo Labani adatsonkhanisa wanthu wentse wakumweko acicita phwando. 23 Tsono usiku, Labani adatenga mwana wace Leya acikam’pereka kwa Djakobo kuti agone naye. 24 Labani adatengambo nyabasa wace wacikazi Zilpa, acipasa mwana wace Leya kuti akhale nyabasa wace. 25 Pomwe kudacena, Djakobo adawona kuti akhali Leya. Tenepo iye adabvunza Labani kuti: “Thangwe ranyi mwandicitira bzimwebzi? Kodi ndiribe kukuphatirani basa kuti mundipase Rakeli? Thangwe ranyi mwandinamiza?” 26 Tenepo Labani adamutawira kuti: “Ni mwambo lini wathu kuno kulowoza mng’ono mkulu akanati kulowodwa. 27 Kondwa na mkaziyu sumana yentse ino. Patsogolo pace nin’dzakupasa mkazi munangoyu, tsono un’dzandiphatira pomwe basa magole manomwe.” 28 Tenepo Djakobo adakondwadi na Leya sumana yentseneyo kusekerera malowozi yace. Patsogolo pace Labani adadzamupasambo Rakeli kuti akhale mkazi wace. 29 Kuthumizira bzimwebzi, Labani adatengambo nyabasa wace wacikazi Bila acipasa mwana wace Rakeli kuti akhale nyabasa wace.

30 Djakobo adagona na Rakeli ndipo adafuna kwene-kwene Rakeliyo kuposa Leya. Ndipo adaphatira pomwe basa Labani magole manomwe. 31 Pomwe Yahova adawona kuti Leya akhafunidwa lini* kwene-kwene, adacitisa kuti iye akhale na pathupi.* Tsono Rakeli akhabereka lini. 32 Tenepo Leya adadzakhala na pathupi ndipo adabereka mwana wacimuna acimupasa dzina lakuti Rubeni.* Pakuti adati: “Ni thangwe rakuti Yahova wawona kutsautsika kwangu ndipo tsapano mwamuna wangu ati ayambe kundifuna.” 33 Iye adakhala pomwe na pathupi acibereka mwana wacimuna, ndipo adati: “Ni thangwe rakuti Yahova wanditetekera pakuti ndikhafunidwa lini, tenepo iye wandipasa pomwe mwana munangoyu.” Ndipopa Leya adapasa mwanayo dzina lakuti Simiyoni.* 34 Ndipo iye adakhala pomwe na pathupi acibereka mwana wacimuna, ndipo adati: “Tsapano mwamuna wangu ati andifune thangwe ndam’berekera wana wacimuna atatu.” Ndipopa iye adapasa mwanayo dzina lakuti Levi.* 35 Ndipo iye adakhala pomwe na pathupi acibereka mwana wacimuna, ndipo adati: “Ulendo buno nin’tumbiza Yahova.” Tenepo iye adapasa mwanayo dzina lakuti Djuda.* Kucokera pamwepo iye adaima kubereka.

30 Pomwe Rakeli adawona kuti akhalibe kuberekera wana Djakobo, iye adacitira ntcanje m’bale wace ndipo adauza Djakoboyo kuti: “Ndipaseni wana, ayai nin’fa.” 2 Tsono Djakobo adamukalipira Rakeli acilewa kuti: “Kodi inepano ndine Mulungu? Kodi ndine omwe ndacitisa kuti usaye kubereka?” 3 Tenepo iye adati: “Tengani nyabasa wangu Bila. Gonani naye kuti andiberekere wana kuti kucokera mwa iye inembo ndikhale na wana.” 4 Tenepo, Rakeli adapereka nyabasa wace Bila kwa Djakobo kuti akhale mkazi wace ndipo iye adagona naye. 5 Bila adakhala na pathupi ndipo na kupita kwa nthawe adadzaberekera Djakobo mwana wacimuna. 6 Tenepo Rakeli adati: “Mulungu wakhala mtongi wangu ndipo watetekera fala langu, mwakuti wandipasa mwana wacimuna.” Ndipopa iye adapasa mwanayo dzina lakuti Dani.* 7 Bila nyabasa wace wa Rakeli, adadzakhala pomwe na pathupi ndipo na kupita kwa nthawe adaberekera Djakobo mwana waciwiri wacimuna. 8 Tenepo Rakeli adati: “Ndanesana kwene-kwene na m’bale wangu ndipo ndakunda.” Ndipopa iye adapasa mwanayo dzina lakuti Nafitali.*

9 Pomwe Leya adawona kuti akhadaima kubereka, adapereka nyabasa wace Zilpa kwa Djakobo kuti akhala mkazi wace. 10 Ndipo Zilpa nyabasa wa Leya adaberekera Djakobo mwana wacimuna. 11 Tenepo Leya adati: “Ndacita mwayi.” Ndipo iye adapasa mwanayo dzina lakuti Gadi.* 12 Patsogolo pace, Zilpa nyabasa wa Leya adaberekera pomwe Djakobo mwana munango wacimuna. 13 Tenepo Leya adati: “Ndakomedwa kwene-kwene pakuti akazi an’dzandicemera wakukondwa.” Tenepo iye adacemera mwanayo kuti Aseri.*

14 Pa nthawe yakubvuna tirigu, Rubeni adayenda kukazunga m’thengo. Kumweko adakagumana mandraki* ndipo adayatenga acikapasa mai wace Leya. Patsogolo pace, Rakeli adauza Leya kuti: “Ndaphata minyendo, ndipasembo mandraki ya mwana wakoya.” 15 Tsono Leya adamutawira kuti: “Kodi bziribe kukwana kunditengera mwamuna komwe wacita? Kodi un’funa kutengambo mandraki ya mwana wanguya?” Tsono Rakeli adamutawira kuti: “Penu bziri tenepo, ndipase mandraki ya mwana wakoya ndipo iye an’gona na iwepo usiku buno.”

16 Pomwe Djakobo akhacokera kumunda kumaulo, Leya adayenda kukagumana naye acimuuza kuti: “Usiku buno mun’gona na ine thangwe ndapereka mandraki ya mwana wangu kuti mugone nande.” Tenepo usiku bumwebo Djakobo adagona na Leya. 17 Ndipo Mulungu adabva mpembo wa Leya acimutawira, ndipo iye adakhala na pathupi aciberekera Djakobo mwana wacixanu wacimuna. 18 Patsogolo pace Leya adati: “Mulungu wandibaira thangwe ndapereka nyabasa wangu kwa bayangu.” Tenepo iye adapasa mwanayo dzina lakuti Isakari.* 19 Ndipo Leya adakhala pomwe na pathupi, aciberekera Djakobo mwana waci 6 wacimuna. 20 Patsogolo pace Leya adati: “Mulungu wandipasa mphaso yabwino. Mwamuna wangu an’komedwa nande pakuti ndamuberekera wana 6 wacimuna.” Tenepo iye adapasa mwanayo dzina lakuti Zebuloni.* 21 Na kupita kwa nthawe, Leya adadzabereka mwana wacikazi ndipo adamupasa dzina lakuti Dina.

22 Pakumalizira pace Mulungu adakumbukira Rakeli, ndipo adabva mpembo wace acimutawira mwa kumuthandiza kuti ayambe kubereka.* 23 Iye adakhala na pathupi ndipo adabereka mwana wacimuna, aciti: “Mulungu wacosa kunyozeka kwangu.” 24 Tenepo iye adapasa mwanayo dzina lakuti Zuze,* aciti: “Yahova wandithumizira pomwe mwana munango wacimuna.”

25 Pomwe Rakeli adabereka Zuze, Djakobo adauza Labani pa nthawe imweyoletu kuti: “Ndibvumizeni ndibwerere kwathu ku dziko lathu. 26 Ndipaseni azikazangu na wana wangu omwe ndidakuphatirani basa, pakuti imwepo mukudziwa bwino momwe ndidakuphatirani basa.” 27 Tsono Labani adamutawira kuti: “Penu wandidekera mtima, ndaphata minyendo, pitiriza kubakakhala nande, pakuti ndawombeza* ndipo ndawona kuti Yahova akundisimba thangwe ra iwepo.” 28 Ndipo iye adathumizira kuti: “Ndiuze bzomwe ningakupagali ndipo inepano nin’dzakupasa.” 29 Tenepo Djakobo adauza Labani kuti: “Imwepo mukudziwa momwe ndidakuphatirani basa na momwe ndidasamalirira bwino bzifuwo bzanu. 30 Ndipo imwepo mukudziwambo kuti pomwe ndikhanati kubwera, mukhana bzifuwo bzing’ono-ng’ono, koma tsapano bzifuwo bzanu bzathumizirika ndipo bzawanda ndipo Yahova akukusimbani kuyambira pomwe inepano ndidafika kuno. Tenepo, kodi ni lini pomwe nin’dzaphatirambo basa banja langu?”

31 Tenepo Labani adabvunza Djakobo kuti: “Kodi un’funa kuti ndikupase ciyani?” Djakobo adatawira kuti: “Lekani kundipasa cinthu ciri-centse. Nin’bwerera kukasamalira na kuusa bzifuwo bzanu. Tsono nin’funa kuti imwepo mucite nande mpangano. 32 Lero nin’pita na pakati pa bzifuwo bzanu bzentse. Imwepo mupambule mabira yentse yamathotho, yamabanga-mabanga,* tumabira twentse tupswipa na mbuzi iri-yentse yamabanga-mabanga ayai yamathotho-mathotho. Kuyambira lero, bzifuwo bzomwe bzin’badwa tenepayu bzin’khala pagamento yangu. 33 Pa ntsiku yomwe mun’dzabwera kudzawona bzifuwo bzanu, mun’dzawoneratu mwekha kuti ndikuteweza bzomwe ndikukuuzanibzi. Mukadzawona mbuzi iri-yentse yakusaya mathotho-mathotho, ayai mabanga-mabanga na kabira kali-kentse kacimuna kapswipa kana inepano, ndiye kuti ndaba.”

34 Tenepo Labani adati: “Bziri bwino. Bzikhale ninga momwe waleweramu.” 35 Pa ntsiku imweyo, Labani adapambula atonde wa mithemba-mithemba na wa mabanga-mabanga na mbuzi zentse zikazi za mathotho-mathotho na za mabanga-mabanga pakati pa bzifuwo bzace. Adapambulambo iri-yentse yomwe ikhana banga licena na tumabira twentse twacimuna tupswipa, acipereka kwa wana wace. 36 Patsogolo pace, Labani adatenga bzifuwo bzace aciyenda nabzo kutali na komwe kukhana Djakobo pa mtantho wa ulendo bwa ntsiku zitatu, ndipo Djakobo adapitiriza kuusa bzifuwo bzomwe bzikhadasala bza Labani.

37 Patsogolo pace, Djakobo adatenga tumiti tuwiri twa estorake,* amendwa na platano,* ndipo adatukwatula-kwatula acisiya tumitito tuli mbee twakusaya mabade. 38 Patsogolo pace, iye adatenga tumiti tomwe akhadatukwatula tule, acituikha m’mwadiya mwakumwera madzi bzifuwo. Adaikha tumitito m’mwemo kuti bzifuwo bzikabwera kudzamwa madzi ndipo bzikazi bzikawona tumitito bzicite nkhwidwa.*

39 Tenepo bzifuwo bzikazi bzikawona tumiti tule, bzikhacita nkhwidwa bzicikhala na dzamu. Tenepo bzifuwobzo bzikhabala wana wamithemba-mithemba, wamabanga-mabanga na wamathotho-mathotho. 40 Patsogolo pace, Djakobo adapambula tumabira twacimuna acituikha pambali, ndipo adapambulambo mabira yentse ya mithemba-mithemba na mapswipa yomwe yakhali pabodzi na bzifuwo bza Labani, ndipo adacitisa kuti bzifuwo bzomwe bzikhadasalabzo bzinyang’anise bzifuwo bza mithemba-mithemba na bzipswipa bzire. Patsogolo pace iye adapambula bzifuwo bzace kuti bzikhale pabzokha ndipo alibe kubzisanganiza na bzifuwo bza Labani. 41 Ndipo pa nthawe iri-yentse yomwe bzifuwo bzacikazi bzikhacita nkhwidwa, Djakobo akhatenga tumiti tule acituikha m’mwadiya mwakumwera madzi mule kuti bzinyang’anise bzicikhala na dzamu. 42 Tsono iye akawona kuti bzifuwobzo bziribe mphanvu, akhaikha lini tumiti tule m’madzimo. Tenepo nthawe zentse, bzifuwo bzentse bzakutepa bzikhakhala bza Labani ndipo bzamphanvu bzikhakhala bza Djakobo.

43 Tenepo Djakobo adadala kwene-kwene ndipo iye adakhala na anyabasa wacimuna na wacikazi, ngamira na mabulu.

31 Na kupita kwa nthawe, Djakobo adabva bzomwe wana wacimuna wa Labani akhambalewa kuti: “Djakobo watenga bzinthu bzentse bza pai wathu ndipo cuma centse comwe anaco cacokera kwa pai wathu.” 2 Djakobo adazindikirambo kuti Labani akhambamunyang’ana lini na nkhope yabwino ninga pakuyamba. 3 Pakumalizira pace Yahova adauza Djakobo kuti: “Bwerera ku dziko la pai wako, la yavu wako na la adzinza wako ndipo inepano nin’dzapitiriza kukhala nawe.” 4 Tenepo Djakobo adacemeresa Rakeli na Leya kuti akagumane naye kubusa komwe akhadyesa bzifuwo bzace. 5 Pomwe adafika, iye adawauza kuti:

“Ndikuwona kuti pai wanu tsapano akundinyang’ana lini na nkhope yabwino ninga pakuyamba, tsono Mulungu wa pai wangu akupitiriza kukhala nande. 6 Imwepo mukudziwa bwino kuti inepano ndaphatira basa pai wanu na mphanvu zangu zentse. 7 Tsono pai wanu andikhulukha ndipo acinja pagamento yangu maulendo 10, koma Mulungu alibe kuwabvumiza kuti andicite kuipa. 8 Nthawe zentse Labani akalewa kuti, ‘bzifuwo bzamathotho-mathotho bzin’khala pagamento yako, bzifuwo bzentse bzikhabala bzamathotho-mathotho; tsono akalewa kuti bza mizere-mizere ndibzo bzin’khala pagamento yako, bzentse bzikhandobala bzamizere-mizere. 9 Tenepo Mulungu akhatenga bzifuwo bza pai wanu acipasa inepano. 10 Pa nthawe yomwe bzifuwo bzikhacita nkhwidwa,* ndidalota ndipo ndidawona atonde akukwira* mbuzi zikazi, ndipo atondewo akhali wa mizere-mizere, wa mabanga-mabanga* na wa mathotho-mathotho. 11 Patsogolo pace anjo wa Mulungu wacadidi adandicemera m’malotomo kuti: ‘Djakobo,’ ine ndidamutawira kuti, ‘inde Mbuya.’ 12 Ndipo iye adapitiriza kulewa kuti: ‘Ndaphata minyendo, nyang’anisa ndipo ona kuti atonde wentse omwe akukwira-kwira* mbuzi zikazi ni atonde wa mithemba-mithemba, wa mathotho-mathotho na wa mabanga-mabanga, pakuti inepano ndawona bzentse bzomwe Labani akukucitira. 13 Inepano ndine Mulungu wacadidi omwe ndidawonekera ku Beteli, mbuto yomwe iwepo udadzoza mwala wa mkumbuso ucilumbira kwa ine. Tsapano konzeka, ucoke m’dziko lino ndipo ubwerere ku dziko lako.’”

14 Pamwepo Rakeli na Leya adamutawira kuti: “Kodi ifepano tasala na utaka buli-bwentse pamui pa pai wathu? 15 Kodi iwo ambatiwona lini ninga alendo? Iwo adatigulisa kwa imwepo ndipo adamala kale kudzonga kobiri zentse zomwe mudawapasa. 16 Cuma centse comwe Mulungu watengera pai wathu, n’cathu na ca wana wathu. Tenepo citani bzentse bzomwe Mulungu akuuzani kuti mucite.”

17 Patsogolo pace, Djakobo adapakiza wana wace pabodzi na azikazace pa ngamira, 18 ndipo adatenga bzifuwo bzace bzentse na bzinthu bzentse bzomwe akhanabzo ku Padani-aramu, ndipo adayamba kucita ulendo bwakuyenda ku dziko la Kanani, kwa pai wace Izaki.

19 Pomwe Labani akhadayenda kukagwata ukuse mabira, Rakeli adaba aterafimu* wa pai wacewo. 20 Djakobo adamucenjerera Labani m’Aramu ule ndipo alibe kumuuza kuti akucoka. 21 Djakobo adathawa aciyambuka Mkulo* na bzentse bzomwe akhanabzo. Patsogolo pace iye adayendera ku mphimpha za kumapiri ya ku Jiliyadi. 22 Pa ntsiku yacitatu, Labani adauzidwa kuti Djakobo wathawa. 23 Pomwe adabva bzimwebzo, iye adatenga abale wace acitewera Djakobo. Iwo adacita ulendo bwa ntsiku 7 ndipo adakamugumana ku mphimpha za kumapiri ya Jiliyadi. 24 Tsono Mulungu adabwerera Labani ku tulo usiku acimuuza kuti: “Ucite mphole na bzomwe un’kauza Djakobo, napo bzikhale bzabwino ayai bzakuipa.”

25 Tenepo Labani adayenda kukagumana na Djakobo. Djakobo akhadamanga matendi yace m’mapiri, ndipo Labani na abale wace akhadamangambo matendi yawo ku mphimpha za kumapiri ya Jiliyadi. 26 Ndipo Labani adabvunza Djakobo kuti: “Kodi n’ciyani comwe wacitaci? Thangwe ranyi ulibe kundigoneka ndipo watenga wana wangu ninga akapolo omwe aphatidwa ku nkhondo? 27 Thangwe ranyi wacoka mwakabisira ucindimbzenga mwakusaya kundiuza? Ungadandiuza, mpsino ndagonekana nawe mwakukondwa ndipo tingadakuimbira nyimbo, tung’oma na harpa.* 28 Tsono iwepo ulibe kundipasa mpata wakuti ndimpsompsone azukulu wangu na wana wangu. Bzomwe wacitabzi, n’kupusa. 29 Ndinayo mphanvu ya kukucita bzakuipa, tsono Mulungu wa pai wako walewalewa nande usiku bwapitabu ndipo wandiuza kuti: ‘Ucite mphole na bzomwe un’kauza Djakobo, napo bzikhale bzabwino ayai bzakuipa.’ 30 Ndikudziwa kuti udacoka thangwe ukhafunisisa kubwerera kumui kwa pai wako, tsono thangwe ranyi wandibera mirungu yangu?”

31 Djakobo adatawira Labani kuti: “Ndakumbzengani thangwe ndagopa kuti mungadanditengera wana wanuwa. 32 Ali-wentse omwe an’gumanidwa na mirungu yanuyo aphedwe. Fufudzani mirungu yanuyo pa mitolo yomwe ndinayo pamaso pa abale wathuwa, mukaigumana, mungaitenge.” Tsono Djakobo akhadziwa lini kuti Rakeli akhadaba mirunguyo. 33 Tenepo Labani adakapita m’tendi mwa Djakobo, m’tendi mwa Leya na m’matendi mwa anyabasa wace wacikazi awiri wale, koma alibe kuigumana. Pakumalizira pace, iye adacoka m’tendi mwa Leya acikapita m’tendi mwa Rakeli. 34 Tsono Rakeli akhadatenga aterafimuwo aciwabisa mu sesto ya akazi yomwe ikhali pa cakukhalira pa ngamira ndipo iye adakhala padzaulu pace. Labani adanyang’ana m’tendi mwentsenemo koma alibe kuwagumana. 35 Tenepo Rakeli adauza pai wace kuti: “Lekani kukalipa nande pai, nin’kwanisa lini kumuka pamaso panu pakuti ndiri ku mwezi. Tenepo iwo adanyang’ana bwino-bwino aterafimuwo koma alibe kuwagumana.

36 Tenepo Djakobo adakalipa kwene-kwene, ndipo adayamba kupopotera Labani. Iye adamubvunza kuti: “Kodi ndakuphonyerani ciyani kuti imwepo mucite kunditewera mudakalipa tenepayu? 37 Tsapano mwamala kufusa-fusa bzombo bzangu, kodi mwagumana cinthu ciri-centse comwe n’canu? Ciikheni apa kuti abale wanu na abale wangu aciwonembo kuti atitonge awirife. 38 Magole yentse 20 yomwe ndakhala namweya, palibe ne na bira ayai mbuzi yomwe idapoloza ndipo ndiribembo kudya ne na bira wanu m’bodzi. 39 Ndiribe kukubwereserani cifuwo ciri-centse cakuphedwa na cirombo ca m’thengo. Cikaphedwa, ndikhakubwereserani cangu, ndipo napo cifuwo cibedwe usiku ayai masikati mukhandiuza kuti ndikupagalini. 40 Ndikhakhalira kupsa na dzuwa masikati na kubonera na mphepo usiku ndipo ne ndikhagona lini. 41 Ndakhala namwe magole 20, ndakuphatirani basa magole 14 kuti mundipase wana wanu awiriwa ndipo ndaphatambo basa magole 6 kuti mundipase bzifuwo, tsono imwepo mwandicinjira pagamento yangu maulendo 10. 42 Bzingadakhala kuti Mulungu wa pai wangu, Mulungu wa Abulahamu na Ule omwe Izaki ambagopa akhali lini kumbali yangu, umwepo mungadandiuza kuti ndibwerere kwathu cimanja-manja. Mulungu wawona kutsautsika kwangu na basa lakuwawa, ndipopa iye wakutsimulani usiku bwapitabu.”

43 Labani adatawira Djakobo kuti: “Wanawa mbangu, wana wawowa ni azukulu wangu, bzifuwobzi mpsangu ndipo bzentse bzomwe ukuwonabzi mpsangu na bza wana wanguwa. Kodi n’cakuipa ciponi comwe ningawacitire amwewa pabodzi na wana wawowa? 44 Tsapano mbaticite mpangano kuti bukhale umboni pakati pathu.” 45 Tenepo Djakobo adatenga mwala aciuimisa ninga pilare. 46 Patsogolo pace Djakobo adauza azibale wace kuti: “Lokotani minyala.” Iwo adalokotadi minyalayo aciigwezeka na kudyera padzulu pa minyala yomwe akhadagwezekayo. 47 Labani adacemera mbutoyo kuti Jegari-sahaduta,* tsono Djakobo adaicemera kuti Galedi.*

48 Labani adalewa kuti: “Mudu wa minyalayu un’khala umboni pakati pa inepano na iwepo lero.” Ndipopa mbutoyo idacemeredwa kuti Galedi 49 na Ntsanza ya Mulindiri, pakuti iye adati: “Yahova apitirize kuwona bzomwe iwepo na inepano tikucita tikasiyana pano. 50 Iwepo ukakaboneresa wana wanguwa, ucikalowola akazi winango kuthumizira pa wana wanguwa, napo kuti palibe munthu omwe akuwona, leka kuyebwa kuti Mulungu an’dzakhala mboni pakati iwepo na inepano.” 51 Labani adauza pomwe Djakobo kuti: “Ona, pano pana minyala yomwe ndagwezekayi na pilare yomwe ndaiimisa pakati pa iwepo na inepano. 52 Mudu wa minyalayu ni mboni ndipo pilareyi in’khalambo mboni pakati pa inepano na iwepo, yakuti inepano nin’dzapitirira lini mudu wa minyalayu kuti ndikucite kuipa ndipo iwepombo un’dzapitirira lini mudu wa minyalayu na pilareyi kuti undicite kuipa. 53 Ndipo Mulungu wa Abulahamu, Mulungu wa Nawori na Mulungu wa pai wawo atonge pakati pa iwepo na inepano.” Ndipo Djakobo adalumbirambo m’dzina la Ule omwe Pai wace Izaki akhagopa.

54 Pomwe adamala, Djakobo adapereka ntsembe paphiripo ndipo adacemera abale wace kuti adye cakudya. Iwo adadya ndipo adagoneratu paphiripo. 55 Tenepo Labani adamuka kumacibese-bese, acimpsompsona azukulu* wace na wana wace ndipo adawasimba. Patsogolo pace iye adacita ulendo bwakubwerera kumui kwace.

32 Patsogolo pace, Djakobo adayenda ndipo ali mu njira anjo wa Mulungu adayenda kukagumana naye. 2 Pomwe Djakobo adandokuwawona, adati: “Uno ni msasa wa Mulungu!” Tenepo iye adapasa mbutoyo dzina lakuti Mahanaimu.*

3 Patsogolo pace, Djakobo adatumiza wanthu kuti akagumane na m’bale wace Esau, ku dziko la Seiri lomwe likhacemeredwambo Edomu. 4 Ndipo iye adawauza kuti: “Kauzeni mbuya wangu Esau kuti: ‘Mtumiki wanu Djakobo walewa kuti: “Ndakhala* na Labani kwa nthawe itali. 5 Ndipo ndina ng’ombe, mabulu, mabira na anyabasa wacimuna na wacikazi. Tenepo ndikutumiza mafalaya kwa imwepo mbuya wangu kuti mundidekere mtima.”’”

6 Pomwe amuna wale adabwerera, adauza Djakobo kuti: “Tagumana naye m’bale wanu Esau, ndipo iye akubwera pabodzi na amuna 400 kudzagumana namwe.” 7 Pomwe adabva bzimwebzi, Djakobo adabva mantha kwene-kwene ndipo adacita thupo. Tenepo, iye adagawa wanthu omwe akhanawo m’mathimu mawiri kuphatanidzambo mabira, mbuzi, ng’ombe na ngamira. 8 Djakobo adati: “Esau akafuna kupha thimu lakuyambali, thimu linangoli lin’kwanisa kuthawa.”

9 Tenepo Djakobo adati: “Imwe Mulungu wa yavu wangu Abulahamu na Mulungu wa pai wangu Izaki, imwe Yahova, ndimwepo omwe mudandiuza kuti: ‘Bwerera ku dziko lako na la adzinza wako ndipo inepano nin’dzakusamalira.’ 10 Nin’themera lini lufoyi lanu lacadidi na kukhulupirika kwentse komwe mukukulatiza kwa mtumiki wanune, pakuti pomwe ndidayambuka mkulo wa Jordanoyu ndikhana mpsimbo yokha basi, koma tsapano ndina mathimu mawiri. 11 Ndaphata minyendo, ndipulumuseni m’manja mwa m’bale wangu Esau, thangwe ndina mantha kuti angandiphe, aciphambo akaziwa pabodzi na wanawa. 12 Ndipo imwepo mudandiuzambo kuti: ‘Nin’dzakusamalira ndipo nin’dzacitisa wana wako* kuwanda ninga mcenga wa m’nyanza omwe nguzinji kwene-kwene ndipo ungalewengeke lini.’”

13 Ntsiku imweyo Djakobo adagona pamwepo. Patsogolo pace, iye adatenga bzinthu bzace bzinango kuti akapase m’bale wace Esau ninga mphaso. 14 Iye adatenga mbuzi zikazi 200, atonde 20, mabira yacikazi 200, mabira yacimuna 20, 15 ngamira zakumamisa 30 na tuwana twace, ng’ombe zikazi 40, mikono 10, mabulu yacikazi 20 na mabulu yacimuna 10.

16 Patsogolo pace, iye adapasa anyabasa wace bzifuwobzo, thimu liri-lentse palokha ndipo adawauza kuti: “Tsogolani, ndipo mumbasiye mbuto pakati pa thimu liri-lentse la bzifuwo.” 17 Ndipo iye adauza nyabasa wace wakuyamba kuti: “M’bale wangu Esau akagumana nawe ndipo akakubvunza kuti: ‘Kodi ndiwe nyabasa wa yani? Ukuyenda kuponi ndipo bzifuwo bzomwe unabzobzi mpsayani?’ 18 Iwepo umutawire kuti: ‘Ndine nyabasa wa mtumiki wanu Djakobo. Ndipo bzifuwobzi ni mphaso yomwe atumiza kwa imwepo mbuya wangu a Esau ndipo iwo akubwera m’mbuyo mwathumu.’” 19 Ndipo iye adauzambo nyabasa wace waciwiri, wacitatu na wentse omwe akhadawapasa bzifuwo kuti abakatsogole nabzo kuti: “Bzomwe ndakuuzanibzi ndibzo bzomwe mukauze Esau mukagumana naye. 20 Ndipo mukamuuzembo kuti: ‘Mtumiki wanu Djakobo akubwera m’mbuyo mwathumu.’” Pakuti na mu mtima mwace iye adati: ‘Ndikatsogoza mphasoyi pinango iye angakagwe mpfuwa ndipo ndikakagumana naye maso na maso angakanditambire bwino.’ 21 Tenepo anyabasa wacewo adatsogola na mphasozo, tsono iye adagona pamsasapo usiku bumwebo.

22 Usikubo, iye adamuka acitenga akazi wace awiri wale, anyabasa wace awiri wacikazi na wana wace wacimuna 11, aciyambuka na pa njerera ya mkulo wa Jaboki. 23 Tenepo, iye adawayambusa pa mkuloyo* aciyambusambo bzentse bzomwe akhanabzo.

24 Pakumalizira pace, Djakobo adasala yekha-yekha. Kudabwera mwamuna munango ndipo iye adayamba kumenyana naye mpaka kumadandakweca. 25 Pomwe mwamunayo adawona kuti akukwanisa lini kukunda Djakobo, iye adamuphata pomwe pfupa la ntcafu limbalumikidzana na m’ciuno. Ndipo Djakoboyo adabzuguduka pomwe akhamenyana nayepo. 26 Patsogolo pace mwamunayo adati: “Ndisiye ndiyende pakuti kukucena.” Tsono Djakobo adamutawira kuti: “Nin’kusiya lini mpaka undisimbe.” 27 Mwamunayo adamubvunza kuti: “Kodi dzina lako ndiwe yani?” Iye adamutawira kuti: “Ndine Djakobo.” 28 Tenepo mwamunayo adati: “Dzina lako lin’khala lini pomwe Djakobo koma Jirayeri,* pakuti wamenyana na Mulungu na wanthu ndipo wakunda.” 29 Djakobo adamuuza kuti: “Ndaphata minyendo, ndiuze dzina lako.” Tsono iye adamubvunza kuti: “Thangwe ranyi ukundibvunza dzina langu?” Tenepo, iye adamusimba pamwepo. 30 Djakobo adapasa mbutoyo dzina lakuti Peniyeli,* thangwe iye adati: “Ndawona Mulungu maso na maso, koma ndapitiriza kukhala na moyo.”

31 Ndipo dzuwa likhadacoka pomwe Djakobo akhacoka ku Penuweli,* tsono iye akhagwidoma thangwe akhadapwetekeka pa mwendo. 32 Ndipopa mpaka pano, wana wa Jirayeri ambadya lini mdzipe wa pa pfupa la pa ntcafu lomwe limbalumikidzana na m’ciuno, thangwe mwamuna ule adaphata mdzipeyo pomwe akhamenyana na Djakobo.

33 Djakobo adanyang’anisa kutsogolo ndipo adawona Esau akubwera pabodzi na amuna 400. Tenepo iye adagawa wana wace aciwapereka kwa Leya, Rakeli na kwa anyabasa wace awiri wale. 2 Iye adaikha anyabasa wace na wana wawo patsogolo, Leya na wana wace adawaikha pakati ndipo Rakeli na Zuze adawaikha m’mbuyo mwawo. 3 Ndipo Djakoboyo adayenda kutsogolo kwawo, aciyamba kugodama na kutsulimisa nkhope yace mpaka pantsi maulendo 7. Iye adacita bzimwebzo mpaka kufika pafupi na m’bale waceyo.

4 Tsono Esau adathamanga kuyenda kukagumana naye, ndipo adamukumbatira acimumpsompsona, ndipo wentsenewo adalira kwene-kwene. 5 Pomwe Esau adawona akazi na wana wale, adabvunza Djakobo kuti: “Kodi omwe unawo pabodziwa mbani?” Iye adatawira kuti: “Amwewa ni wana omwe Mulungu wapasa mtumiki wanune.” 6 Pamwepo anyabasa wace wale adafendera pafupi pabodzi na wana wawo acigodama. 7 Ndipo Leya adafenderambo na wana wace acigodama. Patsogolo pace Zuze na Rakeli adafenderambo acigodama.

8 Tenepo Esau adabvunza kuti: “Tsono thangwe ranyi watumiza mathimu yentse ya wanthu yomwe ndagumana nayo yale?” Iye adatawira kuti: “Ndacita bzimwebzi kuti mundidekere mtima mbuya wangu.” 9 Tenepo Esau adati: “Ndinabzo kale bzinthu bzizinji m’bale wangu. Bzinthu bzakobzi khala nabzo.” 10 Tsono Djakobo adalewa kuti: “Ne, ndaphata minyendo. Penu mwandidekeradi mtima, tambirani mphaso yomwe ndikukupasaniyi thangwe ndaibweresa kuti ndidzawone nkhope yanu, ndipo ndaiwonadi. Kuwona nkhope yanu kuli ninga kuwona nkhope ya Mulungu, thangwe mwanditambira na manja mawiri. 11 Ndaphata minyendo, tambirani mphaso yomwe ndakubwereseraniyi yakukufunirani bzabwino, thangwe Mulungu wandidekera mtima ndipo iye wandipasa bzinthu bzentsenebzi.” Adamungingimiza mpaka iye kutambira mphasoyo.

12 Patsogolo pace Esau adati: “Mbatiyende ndipo inepano nin’pita patsogolo.” 13 Tsono Djakobo adamuuza kuti: “Imwepo mukuwona kuti wanawa akali ang’ono ndipo mabiraya na ng’ombezi zikumamisa. Tikabzicitisa kufamba mwakamfulumize napo kwa ntsiku ibodzi, bzifuwo bzentsenebzi bzinifa. 14 Ndaphata minyendo mbuya wangu, bakatsogolani, ndipo ine kapolo wanune nin’bwera m’mbuyo mwanu. Nin’famba pang’ono-pang’ono mwakubverana na kufamba kwa bzifuwobzi na wanawa ndipo nin’dzakugumanani ku Seiri mbuya wangu.” 15 Tenepo Esau adati: “Bziri bwino. Leka ndikusiyire winango mwa amuna omwe ndabwera nawowa.” Tsono Djakobo adati: “Lekani kucita thupo mbuya wangu, tin’bwera tekha. Ndikundodekedwa thangwe rakuti mwanditambira bwino.” 16 Tenepo ntsiku imweyo Esau adabwerera ku Seiri.

17 Ndipo Djakobo adacita ulendo bwakuyenda ku Sukoti. Kumweko adamanga nyumba yace na mathanga ya bzifuwo bzace. Ndipopa mbutoyo adaipasa dzina lakuti Sukoti.*

18 Pomwe adacoka ku Padani-aramu, Djakobo adafika bwino ku mzinda wa Sekemu, dziko la Kanani. Kumweko iye adamanga msasa wace pafupi na mzindayo. 19 Patsogolo pace iye adagula mbuto ndipo adamanga kumweko tendi lace. Iye adaigula na kobiri 100 za prata kwa wana wa Hamori, pai wace wa Sekemu. 20 Pamwepo adamanga guwa la ntsembe ndipo adalicemera kuti Mulungu, Mulungu wa Jirayeri.

34 Dina, mwana wacikazi omwe Leya adaberekera Djakobo, akhambafuna kuyenda kukaceza* na atsikana wa m’dzikolo. 2 Pomwe Sekemu mwana wacimuna wa Hamori Mhivi, m’bodzi wa atsogoleri wa dzikolo, adawona Dinayo, adamuphata acimupswitha. 3 Sekemu nthawe zentse akhakhala acimbakumbukira Dina mwana wacikazi wa Djakobo, ndipo iye adamufuna kwene-kwene mtsikanayo mwakuti adayamba kumunyengerera na mafala. 4 Pakumalizira pace Sekemu adauza pai wace Hamori kuti: “Citani makonzedwe kuti mtsikanayu akhale mkazangu.”

5 Pomwe Djakobo adabva kuti Sekemu wapswitha mwana wace Dina, wana wace wacimuna akhali kubusa na bzifuwo bzace. Tenepo Djakobo alibe kucita cinthu ciri-centse mpaka wana wacewo kubwerera kubusako. 6 Patsogolo pace, Hamori pai wace wa Sekemu adayenda kukalewalewa na Djakobo. 7 Tsono pomwe wana wa Djakobo adabva bza nkhaniyi, adabwereratu mwakamfulumize kucokera kubusako. Iwo adabva ciya ndipo adakalipa kwene-kwene thangwe rakuti Sekemu akhadanyazisa Jirayeri mwakupswitha Dina, mwana wa Djakobo, bzinthu bzomwe bzikhafunika lini kucitika ne na pang’onopo.

8 Hamori adawauza kuti: “Mwana wangu Sekemu akumufunisisa mwana wanu. Ndaphata minyendo, m’paseni kuti akhale mkazi wace 9 ndipo mbaticiteni mpangano wa malowozi. Ifepano timbalowole wana wanu ndipo imwepo mumbalowolembo wana wathu. 10 Mukhale nafe kwathu kuno ndipo dzikoli lin’khalambo lanu. Mumbacite malonda mwakutsudzuka mucikhala mom’muno.” 11 Patsogolo pace Sekemu adauza pai wace wa Dina na azibale wace kuti: “Ndidekereni mtima ndipo nin’kupasani ciri-centse comwe mundikumbireco. 12 Imwepo mungatcadje kobiri yakuumira kwene-kwene ya lobolo* na mphaso zomwe mungafune. Ndine wakukonzeka kukupasani ciri-centse comwe mungakumbire, koma ndondipasani mtsikanayu kuti akhale mkazangu.”

13 Tsono wana wa Djakobo adanyengeza Sekemu na pai wace Hamori, thangwe Sekemuyo akhadapswitha mpfumakazi yawo Dina. 14 Iwo adawauza kuti: “Ifepano tingacite lini bzimwebzi. Tingapereke lini mpfumakazi yathu kwa munthu omwe alibe kucitidwa mgwatidwe,* pakuti kucita bzimwebzi kungatipasise manyazi. 15 Tin’kubvumizani pokha-pokha amuna wentse akacita mgwatidwe* acikhala ninga ifepano. 16 Pamwepo tin’dzakubvumizani kulowola wana wathu ndipo ifepanombo tin’dzalowola wana wanu, ndipo tin’dzakhala pakati panu ticikhala mtundu ubodzi. 17 Tsono mukasaya kutibvera mucisaya kucita mgwatidwe, tin’dzatenga mpfumakazi yathu ticibwerera nayo.”

18 Bzimwebzi bzidadekera Hamori na mwana wace Sekemu. 19 Sekemu alibe kucedwa kucita bzomwe adauzidwabzo thangwe akhamufuna kwene-kwene mwana wa Djakobo, ndipo iye akhali munthu wakulemekezeka kwene-kwene pamui pa pai wace.

20 Tenepo Hamori na mwana wace Sekemu adayenda pa cipata ca mzinda, acikauza amuna wa mu mzindamo kuti: 21 “Wanthuwa an’funa kukhala nafe pa mtendere. Mbatiwasiyeni akhale m’dziko lino acicita malonda yawo, pakuti dzikoli ndikulu ndipo ndakukwanira kuti iwo akhalembo. Ifepano tingalowole wana wawo ndipo iwombo angalowole wana wathu. 22 Tsono pakufunika cinthu cibodzi kuti wanthu amwewa abvume kukhala nafe ticikhala mtundu ubodzi. Iwo akufuna kuti mwamuna ali-wentse pakati pathu acitidwe mgwatidwe* ninga iwo. 23 Tikacita tenepo, bzinthu bzawo, cuma cawo na bzifuwo bzawo bzin’dzakhala bzathu. Mbatibvumeni bzomwe iwo akumbirabzo kuti iwo akhale nafe muno.” 24 Tenepo wanthu wentse omwe akhabula na pacipata ca mzindayo adabvera bzomwe Hamori na mwana wace Sekemu adalewa, ndipo amuna wentse wa mu mzindayo adacitidwa mgwatidwe.

25 Tsono pa ntsiku yacitatu pomwe amunawo akadabva kuwawa, wana awiri wa Djakobo, Simiyoni na Levi, nkhoswe za Dina, adatenga ali-wentse xipada yace acikapita mu mzindamo mwakusaya kudikhirika, ndipo adakapha amuna wentse. 26 Iwo adaphambo Hamori na mwana wace Sekemu na xipada, patsogolo pace adatenga Dina kumui kwa Sekemuko aciyenda naye. 27 Wana winango wa Djakobo adayenda mu mzindamo pomwe amuna wentse akhadafa kale, ndipo iwo adapamba bzinthu bzawo bzentse, thangwe Sekemu akhadapswitha mpfumakazi yawo Dina. 28 Iwo adatenga mabira, ng’ombe pabodzi na mabulu yawo na bzentse bzomwe bzikhali mkati na kunja kwa mzindayo. 29 Iwo adatengambo cuma cawo centse, wana wawo wentse, azikazawo na bzentse bzomwe bzikhali m’nyumba zawo.

30 Tenepo Djakobo adauza Simiyoni na Levi kuti: “Imwepo mwandiputira mulandu. Mwandiipisa pakati pa wanthu wa dziko lino, kwa Akanani na Aperizi. Ifepano ndife ang’ono-ng’ono, tsono iwo akatsonkhana kuti amenyane nafe, ine na banja langu lentse tin’pfudzidwa.” 31 Tsono iwo adatawira kuti: “Kodi munthu akhafunika kucita bzinthu na mpfumakazi yathu ninga kuti ni puta?”

35 Patsogolo pace, Mulungu adauza Djakobo kuti: “Lamuka, ndoko ku Beteli, ukakhale kumweko ndipo ukandimangire guwa la ntsembe kumweko. Ine ndine Mulungu wacadidi omwe adawonekera kwa iwepo pomwe ukhathawa m’bale wako Esau.”

2 Patsogolo pace, Djakobo adauza wanthu wa pamui pace na wentse omwe akhanaye pabodzi kuti: “Cosani mirungu yacirendo pakati panu, bziceneseni, cinjani bzakubvala bzanu, 3 ndipo ticite ulendo bwakuyenda ku Beteli. Kumweko, nin’kakonzera Mulungu wacadidi guwa la ntsembe, ule omwe adanditawira pa ntsiku ya kutsautsika kwangu ndipo ambakhala nande ku mbuto* iri-yentse na kuli-kwentse komwe nimbayenda.” 4 Tenepo iwo adapereka kwa Djakobo mirungu yentse yacirendo yomwe akhanayo na mphete zomwe akhadabvala m’makutu, ndipo Djakoboyo adabzifucira* pantsi pa muti ukulu omwe ukhali pafupi na Sekemu.

5 Pomwe iwo akhayenda, Mulungu adacitisa kuti wanthu wentse wa m’mizinda yapafupi abve mantha, na tenepo, alibe kuwatewera wana wa Djakobo kuti amenyane nawo. 6 Pakumalizira pace, Djakobo adafika ku Luzi komwe ni ku Beteli m’dziko la Kanani, iye pabodzi na wanthu wentse omwe akhanawo. 7 Kumweko adamanga guwa la ntsembe ndipo mbutoyo adaicemera kuti Eli-beteli,* thangwe ni kumweko komwe Mulungu wacadidi adawonekera kwa iye pomwe akhathawa m’bale wace. 8 Patsogolo pace, Debora makayaya wa Rabeka adafa ndipo adapendesedwa ku Beteli, m’nyantsi mwa phiri, pantsi pa muti ukulu. Tenepo mutiyo adaucemera kuti Aloni-bakuti.*

9 Mulungu adawonekera pomwe kwa Djakobo pomwe akhabwerera kwawo kucokera ku Padani-aramu ndipo adamusimba. 10 Mulungu adamuuza kuti: “Iwepo dzina lako ndiwe Djakobo. Tsono kuyambira lero, un’cemeredwa lini pomwe Djakobo, koma un’cemeredwa kuti Jirayeri.” Ndipo iye adayamba kucemeredwa kuti Jirayeri. 11 Mulungu adapitiriza kumuuza kuti: “Ine ndine Mulungu Wamphanvu-zentse. Bereka wana ndipo uwande. Mwa iwepo mun’dzacoka mitundu mizinji na madzinza mazinji ndipo winango mwa wana wako* an’dzakhala amambo. 12 Pakulewa bza dziko lomwe ndidapasa Abulahamu na Izaki, nin’dzalipereka kwa iwepo na kwa wana wako.”* 13 Ndipo Mulungu adacoka acimusiya Djakobo pa mbuto yomwe akhalewalewa nayepo.

14 Tenepo, Djakobo adaimisa mwala wa mkumbuso pa mbuto yomwe akhalewalewa nayepo, ndipo iye adatsanulira mwalayo ntsembe ya vinyu na mafuta. 15 Ndipo Djakobo adapitiriza kucemera mbuto yomwe Mulungu akhadalewalewa naye ire kuti Beteli.

16 Patsogolo pace, iwo adacoka ku Beteliko. Pakhadasala mtantho utali kuti afike ku Efrata pomwe nthawe yakuti Rakeli abereke idakwana. Tsono iye adabonera kwene-kwene pakuberekapo. 17 Pomwe iye akhabonera kwene-kwene kuti abereke mwanayo, daya* adamuuza kuti: “Leka kucita thupo, thangwe unibereka pomwe mwana munango wacimuna.” 18 Pomwe iye akhamalizika (pakuti iye akhafa), adapasa mwanayo dzina lakuti Beni-oni* tsono pai wace adamupasa dzina lakuti Benjamini.* 19 Tenepo Rakeli adafa, ndipo adamupendesa m’mphepete mwa njira yakuyenda ku Efrata, komwe ni ku Betelehemu. 20 Djakobo adaikha mwala ukulu pa mthutu ya Rakeli; ndipo mwalayo ukalipo mpaka lero pa mthutu ya Rakeliyo.

21 Patsogolo pace Jirayeri adaguduka acikamanga tendi lace pafupi na ntsanza ya Ederi. 22 Ntsiku inango pomwe Jirayeri akhakhala ku dziko limwero, Rubeni adagona na Bila mkazi mng’ono wa pai wace ndipo Jirayeri adadziwa bzimwebzo.

Djakobo akhana wana wacimuna 12. 23 Wana omwe Leya adaberekera Djakobo akhali awa: Wakuyamba akhali Rubeni, kubwera Simiyoni, Levi, Djuda, Isakari na Zebuloni. 24 Wana omwe Rakeli adaberekera Djakobo akhali Zuze na Benjamini. 25 Wana omwe Bila nyabasa wa Rakeli adaberekera Djakobo akhali Dani na Nafitali. 26 Ndipo wana omwe Zilpa nyabasa wa Leya adaberekera Djakobo akhali Gadi na Aseri. Amwewa ni wana wacimuna omwe Djakobo adabereka ku Padani-aramu.

27 Pakumalizira pace, Djakobo adafika kwa pai wace Izaki ku Mamire, mphimpha ya ku Kiriyati-arba, komwe ni ku Hebroni, komwe Abulahamu na Izaki adakhalambo ninga alendo. 28 Izaki adakhala na moyo magole 180. 29 Patsogolo pace Izaki adadzafa ndipo adakaikhidwa m’thenje lomwe adaikhidwa makolo yace yakale,* pambuyo pakukhala na moyo utali na wakukondwa; ndipo Esau na Djakobo adakamupendesa.

36 Iyi ni nkhani yakulewa bza Esau, omwe ni Edomu.

2 Esau adalowola akazi wa ku Kanani. Iye adalowola Ada mwana wacikazi wa Eloni, Mhiti; Oholibama mwana wacikazi wa Anaa, mzukulu wa Zibeyoni Mhivi; 3 na Basemati mwana wacikazi wa Jumayeri, mpfumakazi ya Nebaiyote.

Amwewa ni wana omwe Esau adabereka ku dziko la Kanani. 6 Patsogolo pace, Esau adatenga akazi wace, wana wace wacimuna na wacikazi, wanthu wentse wa pamui pace, bzifuwo bzace bzentse na cuma cace centse comwe akhadacigumana m’dziko la Kanani aciyenda ku dziko linango, kutali na m’bale wace Djakobo. 7 Iye adacoka thangwe rakuti cuma cawo cikhadawanda kwene-kwene ndipo bzingadakwanisika lini kuti iwo akhale pabodzi. Dziko lomwe akhakhalalo* likhali ling’ono ndipo bzifuwo bzawo bzikhali bzizinji. 8 Tenepo, Esau adayamba kukakhala ku mphimpha za kumapiri ya Seiri. Dzina linango la Esau likhali Edomu.

9 Iyi ni nkhani yakulewa bza Esau pai wa Aedomu omwe akhakhala ku mphimpha za kumapiri ya Seiri.

10 Aya ni madzina ya wana wacimuna wa Esau: Elifazi mwana wa Ada mkazi wa Esau; Reweli mwana wa Basemati mkazi wa Esau.

11 Wana wa Elifazi akhali Temani, Omari, Zefo, Gatamu na Kenaji. 12 Timina akhali mkazi mng’ono wa Elifazi mwana wa Esau. Na kupita kwa nthawe Timina adaberekera Elifazi mwana wacimuna dzina lace Amaleki. Amwewa akhali wana wa Ada mkazi wa Esau.

13 Wana wa Reweli akhali Nahati, Zera, Samaya na Miza. Amwewa akhali wana wa Basemati mkazi wa Esau.

14 Oholibama mkazi wa Esau, adaberekera Esauyo wana wacimuna awa: Jeusi, Jalamu na Kora. Oholibamayo akhali mwana wa Anaa mzukulu wa Zibeyoni.

15 Atsogoleri* wa madzinza ya wana wa Esau akhali awa: Wana wa Elifazi, mwana wakuyamba kubadwa wa Esau omwe akhali: Mtsogoleri Temani, Omari, Zefo, Kenaji, 16 Kora, Gatamu na Amaleki. Amwewa ni omwe akhali atsogoleri wa banja la Elifazi m’dziko la Edomu. Amwewa ni wana wa Ada.

17 Wana wa Reweli, mwana wacimuna wa Esau akhali awa: Mtsogoleri Nahati, Zera, Samaya na Miza. Amwewa akhali atsogoleri wa banja la Reweli m’dziko la Edomu. Amwewa akhali wana wa Basemati mkazi wa Esau.

18 Pakumalizira pace, wana wa Oholibama mkazi wa Esau akhali awa: Mtsogoleri Jeusi, Jalamu na Kora. Amwewa akhali atsogoleri wa banja la Oholibama mkazi wa Esau, omwe akhalimbo mwana wa Anaa.

19 Amwewa akhali wana wa Esau ayai Edomu pabodzi na atsogoleri wawo.

20 Wana wa Seiri, Mhori, nzika ya dzikolo akhali Lotani, Sobali, Zibeyoni, Anaa, 21 Dixoni, Ezeri na Dixani. Amwewa akhali wana wa Seiri, atsogoleri wa dzinza la Ahori, m’dziko la Edomu.

22 Wana wa Lotani akhali Hori na Hemamu ndipo mpfumakazi ya Lotani ikhali Timina.

23 Wana wa Sobali akhali Alivani, Manati, Ebali, Sefo na Onami.

24 Wana wa Zibeyoni akhali Aiya na Anaa. Umweyu ni Anaa omwe adagumana ntsantsa ya madzi yakupsa m’dambo pomwe akhausa mabulu ya pai wace Zibeyoni.

25 Wana wa Anaa akhali Dixoni na Oholibama mwana wacikazi wa Anaa.

26 Wana wa Dixoni akhali Hemidani, Esibani, Itirani na Kerani.

27 Wana wa Ezeri akhali Bilani, Zaavani na Aikani.

28 Wana wa Dixani akhali Uzi na Arani.

29 Atsogoleri wa dzinza la Ahori akhali awa: Mtsogoleri Lotani, Sobali, Zibeyoni, Anaa, 30 Dixoni, Ezeri na Dixani. Amwewa akhali atsogoleri wa dzinza la Ahori m’dziko la Seiri.

31 Awa ni amambo omwe adatonga dziko la Edomu pomwe Jirayeri* akhanati kuyamba kutongedwa na mambo ali-wentse. 32 Bela, mwana wa Bewori adatonga Edomu ndipo dzina la mzinda wace likhali Dinaba. 33 Pomwe Bela adafa, Jobabi mwana wa Zera wa ku Bozira adayamba kutonga m’mbuto mwace. 34 Pomwe Jobabi adafa, Husama wa ku dziko la Temani adayamba kutonga m’mbuto mwace. 35 Pomwe Husama adafa, Hadadi mwana wa Bedadi, omwe adakunda Midiyani m’dziko* la Mowabe, adayamba kutonga m’mbuto mwace ndipo dzina la mzinda waceyo likhali Aviti. 36 Pomwe Hadadi adafa, Samula wa ku Masereka adayamba kutonga m’mbuto mwace. 37 Pomwe Samula adafa, Xauli wa ku Rehoboti wa pa Mkulo adayamba kutonga m’mbuto mwace. 38 Pomwe Xauli adafa, Baala-hanani mwana wa Akibori adayamba kutonga m’mbuto mwace. 39 Pomwe Baala-hanani mwana wa Akibori adafa, Hadari adayamba kutonga m’mbuto mwace. Dzina la mzinda wace likhali Pau ndipo mkazi wace akhali Mehetabeli mwana wacikazi wa Matredi, mzukulu wa Mezahabi.

40 Madzina ya atsogoleri wa Esau mwakubverana na mabanja yawo na mwakubveranambo na mbuto zomwe akhakhala ni aya: Mtsogoleri Timina, Aliva, Jeteti, 41 Oholibama, Elaa, Pinoni, 42 Kenaji, Temani, Mibizari, 43 Magidiyeli na Iramu. Amwewa ni atsogoleri wa Edomu mwakubverana na mbuto zomwe akhakhala na dziko lawo. Zimwezi ndizo mbadwa za Esau pai wa Aedomu.

37 Djakobo adapitiriza kukhala m’dziko la Kanani, dziko lomwe pai wace adakhalambo ninga mulendo.

2 Iyi ni nkhani yakulewa bza Djakobo.

Pomwe Zuze akhana magole 17 yakubadwa, iye akhausa mabira pabodzi na wana wa Bila na wana wa Zilpa, azikazi wa pai wace. Tenepo, Zuze adakauza pai wace bzinthu bzakuipa bzomwe abale wacewo akhacita. 3 Jirayeri akhafuna kwene-kwene Zuze kuposa wana wace wentse, thangwe akhali mwana omwe adamubereka pomwe akhadakalamba. Tenepo, iye adamukonzesera cakubvala cakudeka citali. 4 Pomwe abale wacewo adawona kuti pai wawo akhafuna kwene-kwene Zuzeyo kuposa iwo, adayamba kumuwenga ndipo akhakwanisa lini kulewalewa naye mwa mtendere.

5 Ntsiku inango Zuze adalota ndipo adafotokozera abale wace bzomwe akhadalotabzo. Bzimwebzi bzidacitisa abale wacewo kumuwengeratu kwene-kwene. 6 Iye adauza abale wacewo kuti: “Tetekerani bzomwe ndalota. 7 Ndalota tikumanga misumbu ya tirigu pakati pa munda, mtolo wangu udamuka uciima pulu ndipo mitolo yanumbo idamuka icizungulira mtolo wanguyo ndipo idayamba kuugodamira.” 8 Tenepo abale wacewo adamuuza kuti: “Kodi iwepo ukukumbuka kuti ungadzakhale mambo wathu ucimbatitonga?” Tenepo iwo adayambiratu kumuwenga kwene-kwene thangwe ra malotoyo na bzomwe adawauzabzo.

9 Ntsiku inango adalota pomwe, ndipo adakauza abale wacewo kuti: “Lero ndalota pomwe bzinthu bzinango. Ndalota dzuwa na mwezi na nyenyezi zakukwana 11 zikundigodamira.” 10 Patsogolo pace, adakafotokozerambo pai wace bzomwe akhadalotabzo pomwe abale wace wale akhali pamwepo, tsono pai wacewo adamutsimula acimubvunza kuti: “Kodi bzomwe walotabzo bzikuthandauza ciyani? Kodi ukuwona kuti inepano, mai wakowa na azibale wakowa tin’dzabwera kuti tin’dzakugodamire?” 11 Abale wacewo adamucitira njiru, tsono pai wace adakoya mafalayo mu mtima mwawo.

12 Ntsiku inango abale wacewo adayenda kukausa mabira ya pai wawo pafupi na ku Sekemu. 13 Jirayeri adauza Zuze kuti: “Abale wako ayenda pafupi na ku Sekemu kukadyesa bzifuwo. Tenepo, ndoko ukawawone.” Zuze adatawira kuti: “Inde pai.” 14 Jirayeri adamuuza pomwe kuti: “Ndaphata minyendo, ukakawona kuti iwo pabodzi na bzifuwobzo ali bwino, ubwere udzandiuze.” Tenepo, iye adacoka ku cigwa* ca Hebroni komwe akhakhala aciyendera ku Sekemu. 15 Zuze akhandofamba-famba m’thengomo ndipo adagumana na munthu munango. Munthuyo adamubvunza kuti: “Kodi ukunyang’ana ciyani?” 16 Iye adatawira kuti: “Ndikunyang’ana abale wangu. Kodi mwawonambo komwe iwo akudyesera bzifuwo?” 17 Munthuyo adati: “Amwewa acoka kuno, thangwe ndawabva akupangana kuti: ‘Mbatiyendeni ku Dotani.’” Zuze adawatewera abale wacewo ndipo adakawagumanadi ku Dotani.

18 Abale wacewo adamuwona na patali kuti akubwera, tsono akanati kufika iwo adapangana kuti amuphe. 19 Tenepo iwo adauzana kuti: “Onani! Nyakulota-lota ule uyo akubwera. 20 Mbatimupheni ticimuthusa mu mcera wakusaya madzi, ndipo tikalewe kuti wadyedwa na cirombo, tiwone comwe cin’citika na maloto yace yale.” 21 Pomwe Rubeni adabva bzomwe akhapanganabzo, iye adayezera kumupulumusa. Tenepo adalewa kuti: “Mbatilekeni kumupha.” 22 Rubeni adapitiriza pomwe kulewa kuti: “Mbatimuthuseni mu mcera wakusaya madziyu m’dambo muno, koma mbatilekeni kumupweteka.” Iye adacita bzimwebzo na cakulinga cakuti amupulumuse acikamubwezera kwa pai wace.

23 Tenepo, pomwe Zuze adandofika pomwe pakhana abale wacewo, iwo adamukhundula cakubvala cakudeka citali comwe akhadabvala cire, 24 ndipo adamuphata acimuthusa mu mcera. Pa nthawe imweyire mcerayo ukhalibe madzi.

25 Patsogolo pace iwo adakhala kuti adye. Pomwe adanyang’anisa kutsogolo kwawo, adawona thimu la Ajumayeri likubwera kucokera ku Jiliyadi. Ngamira zawo zikhadanyamula labidanumu, balsamo na mabade ya miti yakununtcira ndipo iwo akhapolikira ku Edjipito. 26 Pomwe Djuda adawawona adauza abale wace kuti: “Kodi bzina phindu lanyi ifepano kupha m’bale wathuyu ticibisa bzomwe tacita?* 27 Mbatimuguliseni kwa Ajumayeriwa, koma tileke kumupweteka, pale iye ni m’bale wathu, mulopa m’bodzi.”* Tenepo iwo adabvera m’bale wawoyo. 28 Pomwe Amidiyaniwo akhapita na pamwepo, abale wace wa Zuze adamucosa mu mceramo acimugulisa kwa Ajumayeri na kobiri 20 za prata. Amuna amwewa adamutenga Zuzeyo, aciyenda naye ku Edjipito.

29 Pomwe Rubeni adabwerera ndipo adawona kuti Zuze mukhalibe mu mcera mule, iye adang’amba bzakubvala bzace. 30 Pomwe adabwerera kwa abale wace wale, adakuwa acilewa kuti: “Mwana ule kulibetu! Maine, nin’cita ciyani ine?”

31 Patsogolo pace, iwo adapha tonde acitenga cakubvala ca Zuze cire acicibvuwika m’mulopa mwa tondeyo. 32 Ndipo iwo adatumiza cakubvalaco kwa pai wawo na mafala yakuti: “Tagumana cakubvalaci, taphata minyendo, ciwoneseseni penu ni ca mwananu lini Zuze.” 33 Iye adacidinga cakubvalaco ndipo adakuwa kuti: “Maine! Cakubvalaci n’ca mwanangu! Cirombo ca m’thengo camudya mwanangu! Mwanangu Zuze wakhabvulidwa!” 34 Na tenepo Djakobo adang’amba bzakubvala bzace acibvala magundiri m’ciuno mwace, ndipo adamulira mwana waceyo ntsiku zizinji. 35 Wana wace wentse wacikazi na wacimuna akhayezera kumutsangalaza, tsono iye akhalamba kutsangalazidwako ndipo akhalewa kuti: “Nin’dzapitiriza kumulira mwanangu mpaka pa ntsiku yomwe nin’dzafa!”* Ndipo iye adapitiriza kumulira mwana waceyo.

36 Amidiyani wale adakamugulisa Zuze ku Edjipito kwa Potifari, omwe akhali nduna ya pamui pa Farawo na mkulu wa acikunda wakulindira mambo.

38 Pa nthawe imweyire, Djuda adacoka pakati pa abale wace ndipo adakamanga tendi lace pafupi na mwamuna munango waciadulamu dzina lace Hira. 2 Kumweko, Djuda adawona mwana wacikazi wa Mkanani munango wakucemeredwa Suwa. Tenepo iye adamutenga acikhala mkazi wace, 3 ndipo mkaziyo adakhala na pathupi. Na kupita kwa nthawe iye adabereka mwana wacimuna, ndipo Djuda adamupasa dzina lakuti Ere. 4 Mkaziyo adadzakhala pomwe na pathupi ndipo adabereka mwana wacimuna acimupasa dzina lakuti Onani. 5 Iye adadzabereka pomwe mwana wacimuna ndipo adamupasa dzina lakuti Xela. Mwana umweyu adabadwa pomwe Djuda akhali ku Akizibi.

6 Na kupita kwa nthawe Djuda adanyang’anira mkazi mwana wace wakuyamba kubadwa Ere, ndipo mkaziyo dzina lace akhali Tamara. 7 Tsono makhalidwe ya Ere, mwana wakuyamba kubadwa wa Djuda, yakhakondwesa lini Yahova; tenepo Yahovayo adamupha. 8 Pomwe Djuda adawona bzimwebzi, adauza Onani kuti: “Fambizana na mkazi wa m’bale wakoyu, upite nthaka kuti m’bale wako akhale na wana.” 9 Tsono, Onani akhadziwa kuti wanawo angadadzakhala lini wace. Tenepo akambagona na mkazi wa m’bale waceyo, iye akhambataira pantsi ubwamuna bwace kuti aleke kubalira wana m’bale waceyo. 10 Bzomwe akhacitabzo bzikhali bzakuipa pamaso pa Yahova. Tenepo iye adamupha pomwe. 11 Djuda adauza Tamara mulowola wace kuti: “Ndoko kumui kwa abereki wako, ukakhale kumweko ninga mkazi mamsiwa mpaka mwana wangu Xela adzakule.” Iye adalewa bzimwebzi thangwe mu mtima mwace akhalewa kuti: ‘Xela angafembo ninga momwe adafera abale wace.’ Tenepo Tamara adayenda kukakhala kumui kwa abereki wace.

12 Na kupita kwa nthawe, mkazi wa Djuda omwe akhali mwana wa Suwa adadzafa. Pomwe nthawe yakulira idamala, Djuda adayenda ku Timena komwe kukhana anyabasa wace omwe akhagwata ukuse bwa mabira yace. Iye adayenda kumweko pabodzi na xamwali wace Hira, m’Adulamu ule. 13 Tsono munthu munango adauza Tamara kuti: “Amibzala wako akuyenda ku Timena kukagwata ukuse bwa mabira yawo.” 14 Pomwe Tamara adabva bzimwebzo, adacinja bzakubvala bzace bza umamsiwa bzire, acibvala bzinango. Iye adampsinkha nkhope yace na nguwo acikakhala pacipata ca Enaimu, pa mseu wakuyenda ku Timena. Iye adacita bzimwebzi thangwe adawona kuti Xela akhadakula tsono Tamara akhanati kupasidwa Xelayo kuti akhale mwamuna wace.

15 Pomwe Djuda adamuwona, akhakumbuka kuti iye akhali puta, thangwe akhadampsinkha nkhope yace. 16 Tenepo Djuda adapambuka aciyenda pomwe pakhana mkaziyo, m’mphepete mwa mseumo ndipo adamuuza kuti: “Nin’funa kugona nawe.” Iye adalewa bzimwebzi thangwe akhadziwa lini kuti akhali mulowola wace. Tsono mkaziyo adamutawira kuti: “Kodi mun’ndipasa ciyani kuti mugone nande?” 17 Iye adatawira kuti: “Nin’kutumizira kambuzi.” Tsono mkaziyo adati: “Mun’ndipasa cinthu ciri-centse kuti ndibakaphatire mpaka mukadzatumiza kambuziko?” 18 Djuda adabvunza kuti: “Ukufuna kuti ndibakakupase ciyani?” Mkaziyo adati: “Mundipase mphete yanu yakudindira pabodzi na cingwe cace ndipo mundipasembo mpsimbo yomwe iri m’manja mwanuyo.” Tenepo iye adapereka bzinthubzo kwa mkaziyo acigona naye ndipo mkaziyo adakhala na pathupi. 19 Patsogolo pace Tamara adabwerera kwawo. Iye adacosa nguwo yomwe akhadabzimpsinkha nayo ire, acibvala pomwe bzakubvala bzace bza umamsiwa bzire.

20 Djuda adatuma xamwali wace m’Adulamu ule, kuti akapereke kambuzi kale na cakulinga cakuti akalombole bzinthu bzace bzomwe mkazi ule akhadamuphatira, tsono alibe kukamugumana. 21 Iye adabvunza amuna omwe akhakhala kumweko kuti: “Kodi mkazi puta* omwe akhakhala mu mseu wakuyenda ku Enaimu ule ali kuponi?” Iwo adamutawira kuti: “Ku mbuto ino kulibe puta.” 22 Pakumalizira pace, xamwali waceyo adabwerera acikamuuza Djuda kuti: “Ndiribe kukamugumana mkazi ule, ndipo amuna wa kumweko andiuzambo kuti: ‘Kuno kulibe puta.’” 23 Tenepo Djuda adati: “Mbakhale nabzo bzinthubzo kugopera kuti wanthu angatiseke. Tsono ine, ndamutumiziradi kambuziko, koma iwepo ulibe kukamugumana.”

24 Tsono pomwe padapita minyezi mitatu, Djuda adauzidwa kuti: “Mulowola wako Tamara wacita uputa ndipo ana pathupi.” Pomwe Djuda adabva bzimwebzo adalewa kuti: “Mucoseni kunja kuti akatenthedwe.” 25 Pomwe akhamucosa kunjako, Tamarayo adatumiza mafala kwa amibzala wace yakuti: “Ndina pathupi pa mwenekaciro wa bzinthu ibzi. Ndaphata minyendo, bzinyang’anisiseni, muwone kuti mphete yakudindirayo na cingwe pabodzi na mpsimboyo mpsayani.” 26 Djuda adanyang’anisisa bzinthubzo ndipo adalewa kuti: “Mkaziyu ngwakulungama kuposa inepano, thangwe ndiribe kumupereka kwa mwana wangu Xela.” Kuyambira pamwepa, Djuda alibe kudzafambizana naye pomwe.

27 Pomwe nthawe yakuti Tamara abereke idakwana, iye adabereka wana wa mamphase. 28 Pa nthawe yomwe akhabereka, mwana m’bodzi adacosa boko lace kunja, pa nthawe imweyoletu daya* adatenga kacingwe kafuira ndipo adamumangirira ku bokolo acilewa kuti: “Uyu ndiye wayamba kubula.” 29 Tsono pomwe mwanayo adapitisa boko lace mkati, m’bale wace adabula ndipo dayayo adakuwa kuti: “Iwepo wakwanisa kuyamba kucoka!” Ndipopa mwanayo adapasidwa dzina lakuti Perezi.* 30 Patsogolo pace, m’bale wace omwe akhadamagiriridwa kacingwe kafuira ku boko lace ule, adacokambo ndipo adapasidwa dzina lakuti Zera.

39 Zuze adayendesedwa ku Edjipito ndipo m’Edjipito munango wakucemeredwa Potifari, omwe akhali nduna ya pamui pa Farawo na mkulu wa acikunda wakulindira mambo, adamugula kwa Ajumayeri omwe akhadayenda naye ku Edjipitoko. 2 Tsono Yahova akhana Zuze ndipo ciri-centse comwe akhacita cikham’fambira bwino. Tenepo iye adaikhidwa kuti ambanyang’anire nyumba ya mbuya wace, m’Edjipito ule. 3 Mbuya waceyo adawona kuti Yahova akhana Zuze nakuti Yahovayo akhamuthandiza kuti ciri-centse comwe an’cita cimufambire bwino.

4 Zuze adadzakhala nyabasa omwe Potifari akhamukhulupira kwene-kwene. Tenepo adamusankhula kuti akhale wakunyang’anira pamui pace na bzentse bzomwe akhanabzo. 5 Kuyambira pomwe Potifari adasankhula Zuze kuti akhale nyakunyang’anira pamui pace na bzinthu bzace bzentse, Yahova adapitiriza kusimba nyumba ya m’Edjipitoyo thangwe ra Zuze, ndipo Yahovayo akhasimba bzentse bzomwe akhanabzo kumui kwace na kumunda kwace. 6 Patsogolo pace, Potifari adasiya bzentse m’manja mwa Zuze ndipo akhacita lini thupo na ciri-centse. Cinthu comwe iye akhasankhula yekha cikhali cakudya basi. Ndipo Zuze akhali wakuwoneka bwino na wakudeka.

7 Na kupita kwa nthawe, mkazi wa mbuya wace adayamba kusirira Zuze acimbamuuza kuti: “Gona nande.” 8 Tsono iye akhambalamba aciuza mkazi wa mbuya waceyo kuti: “Mbuya wangu an’dziwa lini bzinthu bzomwe bzina inepano m’nyumba muno, ndipo bzinthu bzentse abzipereka m’manja mwangu. 9 Palibe nyakunyang’anira mkulu pamui pano kuposa inepano, ndipo iwo aikha bzinthu bzentse m’manja mwangu kupambula imwepo thangwe ndimwe akazawo. Tsono kodi ningacitirenyi cinthu cakuipa kwene-kweneci ndiciphonyera Mulungu?”

10 Ntsiku zentse mkaziyo akhanyengerera Zuze, tsono Zuzeyo alibe kubvuma kugona naye ne kukhala naye pabodzi. 11 Ntsiku inango pomwe Zuze adapita m’nyumba kuti akaphate basa lace, mukhalibe nyabasa ne na m’bodziyo m’nyumbamo. 12 Tenepo mkaziyo adaphata cakubvala ca Zuze aciti: “Gona nande!” Tsono iye adasiya cakubvala caceco m’manja mwa mkaziyo acithawira panja. 13 Pomwe mkaziyo adawona kuti Zuze wasiya cakubvala cace m’manja mwace acithawira panja, 14 iye adayamba kukuwa acimbacemera anyabasa wa pamuipo ndipo adawauza kuti: “Onani, Mhebereu omwe mwamuna wangu watibwereserayu, an’funa kuticitira bzinthu bzapezi-pezi kuti wanthu atiseke. Iye akhadabwera kuti adzandipswithe, tsono inepano ndakuwa na mphanvu zangu zentse. 15 Pomwe wandibva ndikukuwa, iye wasiya cakubvala caceci pambali pangupa acithawira panja.” 16 Patsogolo pace, mkaziyo adasiya cakubvalaco pambali pacepo mpaka pomwe mwamuna wace adabwera pamuipo.

17 Ndipo iye adamuuzambo bzibodzi-bodzibzo kuti: “Mhebereu omwe mudatibweresera ule, akhadabwera kuna inepano kuti adzandicite bzinthu bzapezi-pezi. 18 Tsono pomwe ndayamba kukuwa, iye wasiya cakubvala caceci pambali pangu acithawira panja.” 19 Pomwe mbuya waceyo adabva mafala ya mkazi wace yakuti: “Bzimwebzi ndibzo bzomwe nyabasa wanu wandicita,” iye adakalipa kwene-kwene. 20 Tenepo mbuyayo adaphata Zuze acikam’fungirisa m’kawoko ya anyam’kawoko wa mambo ndipo iye adapitiriza kukhala kumweko.

21 Tsono Yahova adapitiriza kukhala na Zuze acimulatiza lufoyi lacadidi, ndipo iye adacitisambo kuti mkulu wakunyang’anira m’kawokomo amudekere mtima. 22 Tenepo nyakunyang’anira m’kawokoyo adasankhula Zuze kuti akhale nyakunyang’anira wentse omwe akhali m’kawokomo, ndipo Zuzeyo akhanyang’anirambo bzentse bzomwe bzikhacitika m’mwemo. 23 Ndipo mkulu wakunyang’anira m’kawokoyo akhacita lini thupo na cinthu ciri-centse comwe cikhali m’manja mwa Zuze, pakuti Yahova akhana Zuzeyo ndipo Yahovayo akhacitisa kuti bzentse bzomwe Zuze an’cita bzimufambire bwino.

40 Pomwe padapita nthawe, mkulu wa anyakupereka bzakumwa wa mambo wa ku Edjipito na mkulu wa anyakuphika pau adaphonyera mbuya wawo, mambo wa ku Edjipito. 2 Tenepo Farawo adakalipa kwene-kwene na anyabasa wace awiriwo, mkulu wa anyakupereka bzakumwa na mkulu wa anyakuphika pauyo, 3 ndipo iye adawamanga aciwaikha m’kawoko momwe Zuze akhadaikhidwambo ninga nyam’kawoko. 4 Ndipo mkulu wakunyang’anira alindiri wa m’kawoko adauza Zuze kuti akhale nawo na kuwasamalira. Ndipo iwo adakhala m’kawokomo kwa nthawe itali.*

5 Usiku bunango, mkulu wa anyakupereka bzakumwa na mkulu wa anyakuphika pau wa mambo wa ku Edjipito omwe akhali m’kawoko wale, adalota, ndipo maloto ya ali-wentse yakhana thandauzo lace. 6 Pomwe Zuze adabwera kudzawawona macibese, adawona kuti iwo akhadasunama. 7 Tenepo Zuzeyo adabvunza anyabasa wa Farawo omwe akhanawo pabodzi m’kawoko mu nyumba ya mbuya waceyo kuti: “Thangwe ranyi lero mudasunama?” 8 Iwo adamutawira kuti: “Ifepano talota, tsono palibe nyakutithumbudzulira bzomwe talotabzo.” Zuze adawauza kuti: “Mulungu ndiye omwe ambathumbudzula maloto, ndiuzeni bzomwe mwalotabzo.”

9 Tenepo, mkulu wa anyakupereka bzakumwa ule adauza Zuze maloto yace kuti: “Inepano ndalota muti wa uva uli patsogolo pangu. 10 Ndipo m’mutimo mukhana mthambi zitatu. Izo zidaphukira zicicoka maluwa ndipo zidabala uva bwakufuira. 11 Kopo ya Farawo ikhali m’manja mwangu, ndipo ndidatenga uvabo ndicibupsinyira m’kopomo. Patsogolo pace ndidapereka kopoyo kwa Farawo.” 12 Tenepo Zuze adamuuza kuti: “Kuthumbudzulidwa kwa maloto yako n’kuku: Mthambi zitatuzo zikuimira ntsiku zitatu. 13 Pakapita ntsiku zitatu, Farawo an’kucosa muno, ucikacita pomwe basa lako la kupereka bzakumwa ninga momwe ukhacitira pakuyamba. 14 Tsono bzinthu bzikakakufambira bwino, ukandikumbukirembo. Ndaphata minyendo, undidekere mtima ucikalewa bza ine kwa Farawo kuti ndibule m’kawoko muno. 15 Kulewa cadidi, ndidacita kubedwa ku dziko la Ahebereu, ndipo palibe cinthu ciri-centse comwe ndaphonya kuno kuti ndiikhidwe m’kawoko.”*

16 Pomwe mkulu wa anyakuphika pau ule adawona kuti Zuze wathumbudzula bzabwino, iye adalewambo kuti: “Inembo ndalota ndikhadasenza pa msolo pangu bzitundu bzitatu bza pau zabwino. 17 Ndipo citundu comwe cikhali padzaulu cikhana pau zakusiyana-siyana za Farawo ndipo mbalame zikhadya pau zomwe zikhali m’citundu pa msolo pangupo.” 18 Tenepo, Zuze adamuuza kuti: “Kuthumbudzulidwa kwa maloto yako n’kuku: Bzitundu bzitatubzo bzikuimira ntsiku zitatu. 19 Pakapita ntsiku zitatu, Farawo an’kucosa muno acikugwata* msoloyo ndipo an’dzakumanika pamuti, mbalame zicidya mnonfu wako.”

20 Ntsiku yacitatuyo, ikhali ntsiku yakusekerera kubadwa kwa Farawo. Ndipo iye adakonzera phwando anyabasa wace wentse. Iye adacosa m’kawoko* mule mkulu wa anyakupereka bzakumwa na mkulu wa anyakuphika pau, aciwabweresa pamaso pa anyabasa wace wentse. 21 Farawo adabwezeresa mkulu wa anyakupereka bzakumwa ule pa basa lace ndipo iye adapitiriza kuphata basa lace lakupereka bzakumwa kwa Farawo. 22 Tsono Farawoyo adamanika mkulu wa anyakupereka pau ule pamuti ninga momwe Zuze akhadathumbudzulira maloto yawo yale. 23 Tsono mkulu wa anyakupereka bzakumwa ule alibe kumukumbukira Zuze ndipo adamuyebweratu.

41 Pomwe padapita magole mawiri, Farawo adalota kuti akhadaima m’mphepete mwa mkulo wa Nilo. 2 Iye adawona ng’ombe 7 zikucoka mu mkulo wa Nilo. Ng’ombezo zikhali zakuwoneka bwino na zakunenepa ndipo zikhadya mauswa m’mphepete mwa mkuloyo. 3 Patsogolo pace iye adawona pomwe ng’ombe zinango 7 za mawonekedwe yakuipa na zakuwonda zikucokera mu mkulo wa Niloyo, ndipo izo zidaima kumbali kwa ng’ombe zakunenepa zire m’mphepete mwa mkuloyo. 4 Patsogolo pace, ng’ombe za mawonekedwe yakuipa na zakuwonda zire zidayamba kudya ng’ombe 7 zakuwoneka bwino na zakunenepa zire. Tenepo Farawo adamuka.

5 Farawo adagona pomwe, ndipo iye adalota pomwe kaciwiri. Iye adalota ngala 7 zikucoka pa mphesi ibodzi ndipo zikhali zakudzala bwino na zakukhuma. 6 Patsogolo pace zidacoka pomwe ngala zinango 7, zakupinimbira na zakuwauka na mphepo ya kumabvadzuwa. 7 Tsono ngala zakupinimbira zire zidayamba kukhudyula ngala 7 zakudzala bwino na zakukhuma zire. Tenepo Farawo adamuka ndipo adawona kuti akhalota.

8 Tsono pomwe adamuka macibese, Farawo adacita thupo kwene-kwene. Tenepo iye adacemeresa antsembe wentse wakucita matsenga wa ku Edjipito na amuna wentse wanzeru. Iye adawafotokozera maloto yaceyo, tsono palibe na m’bodziyo omwe adakwanisa kumuthumbudzulira.

9 Mkulu wa anyakupereka bzakumwa adauza Farawo kuti: “Lero ndikuzimbula pikado yangu. 10 Imwepo a Farawo mukhadakalipa na atumiki wanufe. Tenepo mudaikha m’kawoko inepano pabodzi na mkulu wa anyakuphika pau ku nyumba ya mkulu wa anyakunyang’anira alindiri. 11 Usiku bunango, ali-wentse wa ifepano adalota ndipo malotoyo yakhana mathandauzo yakusiyana. 12 Tsono kumweko kukhana tswaka linango la Cihebereu, mtumiki wa mkulu wa anyakunyang’anira alindiri. Tsono pomwe tidamuuza bza maloto yathuyo, iye adathumbudzula maloto ya ali-wentse wa ifepano. 13 Ndipo bzidacitikadi ndendende ninga momwe iye akhadatithumbudzulira. Ine ndidabwezeresedwa pa basa langu ndipo mwanzanguyo adamanikidwa pa muti.”

14 Tenepo Farawo adacemeresa Zuze, ndipo iwo adamubweresa mwakamfulumize kucokera m’kawoko mule. Iye adasenga ndebvu na tsisi lace acicinja bzakubvala bzace, ndipo adayenda kukawonekera kwa Farawo. 15 Patsogolo pace, Farawo adauza Zuze kuti: “Inepano ndalota bzinthu bzinango, tsono palibe munthu omwe akukwanisa kuthumbudzula. Ndabva kuti iwepo ungabve maloto ucikwanisa kuyathumbudzula.” 16 Tsono Zuze adatawira Farawo kuti: “Ndinembo yani ine? Mulungu ndiye omwe an’lewa bzabwino pakulewa bza imwepo a Farawo, sikuti ine.”

17 Farawo adauza Zuze kuti: “Ndalota ndikhadaima m’mphepete mwa mkulo wa Nilo. 18 Ndalota ng’ombe 7 zakuwoneka bwino na zakunenepa zikucoka mu mkulo wa Nilo, ndipo izo zikhadya mauswa m’mphepete mwa mkuloyo. 19 Patsogolo pace, ndawona pomwe ng’ombe zinango 7 zikucoka mu mkulomo. Izo zikhana mawonekedwe yakuipa ndipo zikhali zakuwonda kwene-kwene. Ndikhanati kale kuwona ng’ombe za mawonekedwe yakuipa ninga zimwezire m’dziko lentse la Edjipito. 20 Ndipo ng’ombe zakuwonda na zakuipazo zidayamba kudya ng’ombe 7 zakuyamba, zakunenepa zire. 21 Tsono pomwe izo zidadya zinzacezo, zikhawoneka lini ninga kuti zadya, pakuti zikhadawonda basi ninga pakuyamba pale. Tenepo inepano ndidadzidzimuka ndicimuka.

22 “Patsogolo pace, ndidalota ngala 7 za tirigu zikucoka pa mphesi ibodzi, ndipo ngalazo zikhali zakudzala bwino na zakukhuma. 23 Patsogolo pace ndidawona pomwe ngala zinango 7 zikucoka, zakupinimbira na zakuwauka na mphepo ya kumabvadzuwa. 24 Patsogolo pace, ngala zakupinimbirazo zidayamba kukhudyula ngala 7 zakukhuma zire. Ndafotokozera antsembe wakucita bzamatsenga, tsono palibe ne na m’bodziyo omwe wakwanisa kundithumbudzulira.”

25 Tsono Zuze adauza Farawo kuti: “Maloto yanu yentse mawiriya yana thandauzo libodzi. Mulungu wacadidi wakudziwisani imwepo a Farawo bzomwe iye an’funa kucita. 26 Ng’ombe zabwino 7, zikuimira magole 7. Mpsibodzi-bodzimbo na ngala 7 zabwino, izo zikuimira magole 7. Malotoya, thandauzo lace ndibodzi. 27 N’gombe zinomwe zakuwonda na zakuipa zomwe zidacoka mu mkulo pambuyo pa zakuyamba zire, zikuimira magole 7, ndipo ngala 7 zakusaya bzinthu zire, zakuwauka na mphepo ya kumabvadzuwa, ni magole 7 ya njala. 28 Ninga momwe ndakuuzirani kale a Farawo, Mulungu wacadidi wakuwonesani bzomwe an’funa kudzacita.

29 “Kun’dzakhala magole 7 ya phoso lizinji m’dziko lentse la Edjipito. 30 Yakadzapita magole yamweyo, kun’dzakhala pomwe magole manango 7 ya njala, ndipo magole yentse ya phoso ku Edjipito yan’dzayebwedwa. Njalayo in’dzadzonga dziko lentse lino. 31 Wanthu an’dzakumbukira lini pomwe kuti m’dzikoli mukhana cakudya cizinji, pakuti njalayo in’dzakhala ikulu kwene-kwene. 32 Imwepo a Farawo mwalota bzimwebzi kawiri thangwe Mulungu wacadidi watsimikiza kucita bzimwebzi ndipo iye an’cita bzimwebzi tsapanopapa.

33 “Tenepo imwe a Farawo, nyang’anani munthu wakuzindikira na wanzeru ndipo mumuikhe kuti akhale nyakunyang’anira dziko lentse la Edjipito. 34 Imwe a Farawo, ikhani wanthu kuti ambanyang’anire dzikoli ndipo mumbatenge mbali ibodzi pa mbali zixanu za bzakudya bza dziko la Edjipito m’magole 7 yomwe yan’dzakhala na phoso lizinji. 35 M’magole yomwe yan’dzakhala na cakudya cizinjiyo, anyakunyang’anirawo ambadzatsonkhanise cakudya acicikoya bwino m’mizinda kuti cidzakhale canu imwepo a Farawo. 36 Cakudya cimweco, cin’dzakhala cakudya m’magole 7 ya njala yomwe in’dzacitika m’dziko la Edjipito kuti wanthu na bzifuwo aleke kudzafa.”

37 Farawo na anyabasa wace adakomedwa na bzomwe Zuze adalewabzo. 38 Tenepo Farawo adabvunza anyabasa wace kuti: “Kodi tingamuwone kuponi munthu munango kuposa uyu, omwe ana mzimu wa Mulungu?” 39 Farawo adauza Zuze kuti: “Pakuti Mulungu wakudziwisa bzinthu bzentsenebzi, palibe munthu munango wakuzindikira na wanzeru ninga iwepo. 40 Iwepo un’khala nyakunyang’anira nyumba yangu ndipo wanthu wangu wentse ati ambabvere bzomwe iwepo un’lewa. Tsono inepano nin’khala mkulu kuposa iwepo thangwe ndine mambo.” 41 Ndipo Farawo adauzambo Zuze kuti: “Tsapano ndikukuikha kukhala nyakunyang’anira dziko lentse la Edjipito.” 42 Farawo adacosa mphete yakudindira ku cala cace, aciikha ku cala ca Zuze ndipo adamubvazika bzakubvala bzabwino kwene-kwene, acimubvazikambo kolar ya oro m’khosi mwace. 43 Iye adamupakiza m’ngolo yace yaciwiri yakulemekezeka yomwe akhanayo ndipo wanthu akhakuwa kutsogolo kwace kuti: “Avrékh!”* Tenepo Farawo adamuikha kukhala nyakunyang’anira dziko lentse la Edjipito.

44 Farawo adauzambo Zuze kuti: “Napo kuti Farawo ndine, palibe munthu ali-wentse omwe angacite* cinthu ciri-centse m’dziko lentse la Edjipito akasaya kubvumizidwa na iwepo.” 45 Patsogolo pace, Farawo adapasa Zuze dzina lakuti Zafenati-paneya ndipo adam’pasambo Asenati mwana wa Potifera, wantsembe wa mzinda wa Oni* kuti akhale mkazace, ndipo Zuze adayamba kunyang’anira* dziko lentse la Edjipito. 46 Zuze akhana magole 30 yakubadwa pomwe adayenda kukawonekera* kwa Farawo mambo wa ku Edjipito.

Patsogolo pace Zuze adacoka pamaso pa Farawo, ndipo adayamba kuzungira dziko lentse la Edjipito. 47 M’magole yentse 7 ya phoso yale, m’dzikolo mukhana cakudya cizinji kwene-kwene. 48 M’magole manomweyo, Zuze adapitiriza kukonkhobza cakudya centse comwe cikhabvunidwa m’dziko la Edjipito, acimbacikoya m’mizinda. Mu mzinda uli-wentse iye akhambakoya cakudya cakucokera m’minda ya pafupi na mzindayo. 49 Zuze adapitiriza kukoya cakudya cizinji kwene-kwene ndipo cakudyaco cidawanda ninga mcenga wa m’nyanza, mwakuti adasiya kucipima, thangwe angadakwanisa lini kumbacipima pakuti cikhali cizinji kwene-kwene.

50 Gole lakuyamba la njala likanati kufika, Zuze adabereka wana awiri wacimuna na Asenati, mwana wacikazi wa Potifera, wantsembe wa mzinda wa Oni. 51 Zuze adapasa mwana wace wakuyamba kubadwa dzina lakuti Manase,* pakuti adati: “Mulungu wandicitisa kuyebwa mabvuto yangu yentse na wentse wa pamui pa pai wangu.” 52 Ndipo mwana waciwiri adamupasa dzina lakuti Efraimu,* pakuti iye adati: “Mulungu wandicitisa kukhala na wana m’dziko la matsautso yangu.”

53 Tenepo magole 7 ya phoso yale yadamala m’dziko la Edjipito, 54 ndipo magole 7 ya njala yadayamba, ninga momwe Zuze akhadalewera. Njalayo idafika m’madziko yentse, tsono dziko lentse la Edjipito likhana phoso. 55 Patsogolo pace njalayo idafika m’dziko lentse la Edjipito, ndipo wanthu adayamba kudandaulira Farawo kuti awapase cakudya. Tsono Farawo adauza Aedjipito wentsewo kuti: “Ndokoni kwa Zuze ndipo kaciteni ciri-centse comwe iye an’kuuzani.” 56 Njalayo idapitiriza pa dziko lentse la pantsi. Tenepo Zuze adayamba kufungula magwangwa yentse yomwe yakhali pakati pawo acimbagulisa cakudya kwa Aedjipito, thangwe njalayo ikhadafika pakuipa kwene-kwene m’dzikolo. 57 Kuthumizira bzimwebzi, wanthu wa pa dziko lentse la pantsi adayamba kuyenda ku dziko la Edjipito kukagula cakudya kwa Zuze, thangwe njalayo ikhadafika pakuipa kwene-kwene pa dziko lentse la pantsi.

42 Pomwe Djakobo adadziwa kuti ku Edjipito kukhana phoso, iye adabvunza wana wace kuti: “Thangwe ranyi mukundokhala ne kucita cinthu ciri-centse?” 2 Iye adalewa pomwe kuti: “Ndabva kuti ku Edjipito kuna phoso. Ndokoni kumweko kuti mukatigulire cakudya, kuti tipitirize kukhala na moyo ticileka kufa.” 3 Tenepo abale wace 10 wa Zuze adayenda ku Edjipito kuti akagule phoso. 4 Tsono Djakobo alibe kubvumiza kuti Benjamini, m’bale wace wa Zuze, ayende pabodzi na abale wace winangowo pakuti adati: “Pinango angacite ngozi acifa.”

5 Wana wa Jirayeri adayenda pabodzi na wanthu winango omwe akhayenda kukagula cakudya, thangwe rakuti njalayo ikhadafikambo m’dziko la Kanani. 6 Zuze ndiye omwe akhanyang’anira dziko lentse la Edjipito ndipo ndiye omwe akhagulisirambo phoso wanthu wentse wa pa dziko la pantsi. Tenepo, abale wace adafika acimugodamira, acitsulimisa nkhope zawo mpaka pantsi. 7 Pomwe Zuze adawawona abale wacewo, nthawe imweyoletu adawazindikira, koma iye alibe kufuna kubzidziwikisa kwa iwo. Ndipo iye adalewalewa nawo mwakukalipa aciwabvunza kuti: “Kodi imwepo mwacokera kuponi?” Iwo adamutawira kuti: “Tacokera ku Kanani ndipo tabwera kudzagula cakudya.”

8 Napo kuti Zuze adawazindikira abale wacewo, iwo alibe kumuzindikira. 9 Nthawe imweyoletu Zuze adakumbukira bza maloto yomwe akhadalota pakulewa bza abale wacewo, ndipo adawauza kuti: “Imwepo mwabwera kudzazonda dzikoli! Mwabwera kudzawona mbuto zakusaya kukhotcerereka za dziko lathuli.” 10 Tsono iwo adamutawira kuti: “Ne mbuya wathu, atumiki wanufe tandobwera kudzagula cakudya basi. 11 Tentsenefe ndife wana wa munthu m’bodzi. Ndife wanthu wakulungama. Atumiki wanufe, ndife lini azondi.” 12 Tsono iye adawatawira kuti: “Imwepo mukunama! Mwabwera kudzawona mbuto zakusaya kukhotcerereka za dziko lathuli.” 13 Na tenepo iwo adati: “Atumiki wanufe tiripo 12 pa ubale bwathu. Ndife wana wa munthu m’bodzi ku dziko la Kanani ndipo mng’ono wathu wasala na pai, tsono munangoyo kulibe.”

14 Tenepo Zuze adawauza kuti: “Bzomwe ndalewa bzire n’cadidi. ‘Imwepo ndimwedi azondi!’ 15 Nin’kuyezani kuti ndiwone penu mukulewa cadidi ayai ne mwa kucita ibzi: Pana Farawo wamoyo, imwepo mun’coka lini kuno mpaka m’bale wanu mng’onoyo kubwera kuno. 16 Tumani m’bodzi wanu kuti ayende kukatenga mng’ono wanuyo pomwe winangomwe mun’bakafungiridwa m’kawoko. Mwa njira imweyi, bzin’dziwika penu mwalewa cadidi ayai ne. Penu mukunama, ndiye kuti pana Farawo wamoyo, imwepo ndimwe azondi.” 17 Tenepo iye adawafungira m’kawoko kwa ntsiku zitatu.

18 Pa ntsiku yacitatuyo Zuze adawauza kuti: “Pakuti inepano nimbagopa Mulungu, citani ibzi kuti mupitirize kukhala na moyo. 19 Penu ndimwedi wakulungama, m’bodzi wanu asale m’kawoko muno ndipo winangomwe muyende kuti mukapereke cakudya kwa wanthu wa kumui kwanu omwe akubonera na njala. 20 Ndipo mukabwere naye mng’ono wanuyo kuno, mukacita bzimwebzi nin’dzadziwa kuti mudalewadi cadidi ndipo muniphedwa lini.” Tenepo iwo adacitadi bzimwebzo.

21 Ndipo iwo adayamba kuuzana kuti: “Mwakusaya kupenukira ifepano tikulangidwa thangwe ra bzomwe tidamucitira m’bale wathu. Pakuti tidawona kubonera kwace pomwe akhatikumbira kuti timubvere ntsisi, tsono ifepano tidalamba. Ndipopa tsokali likutibwererapa.” 22 Tsono Rubeni adawauza kuti: “Ndiribe kukuuzani kuti lekani kumucitira cakuipa mwanayu? Koma imwepo mulibe kundibvera. Tsapano mulopa wace ukusundidwa kwa ifepano.” 23 Tsono iwo akhadziwa lini kuti Zuze akhabva, thangwe pakulewalewa nawo akhaphatisa basa nyakusandulizira. 24 Tenepo iye adayenda pamphunzu aciyamba kulira. Pomwe adabwerera adayamba pomwe kulewalewa nawo ndipo adatenga Simiyoni acimumanga iwo akuwona. 25 Zuze adauza anyabasa wace kuti adzaze cakudya m’masakha mwawo acibwezera kobiri ya ali-wentse m’sakha mwace. Ndipo adawauzambo kuti awapase cakudya kuti adye pa ulendobo. Iwo adawacitiradi bzimwebzo.

26 Tenepo, iwo adapakiza cakudyaco pa mabulu yawo, aciyenda. 27 Pomwe adafika pa mbuto yomwe angadagona, m’bodzi wawo adatsudzula sakha wace kuti apase cakudya bulu wace, ndipo iye adawona kobiri yace iri m’sakhamo. 28 Tenepo iye adauza abale wace kuti: “Onani! Andibwezera kobiri zangu, ndipo ziri m’sakhamu!” Pamwepo mitima yawo idanyukha, ndipo adayamba kutetemera. Iwo adanyang’anisana acibvunzana kuti: “Kodi n’ciyani comwe Mulungu akuticitiraci?”

29 Pomwe adafika kwa pai wawo Djakobo ku dziko la Kanani, adawafotokozera bzentse bzomwe bzikhadawacitikira kuti: 30 “Mwamuna omwe ni mbuya wa dzikolo, walewalewa nafe mwaukali kwene-kwene ndipo watinamizira kuti tikhayenda kukazondera mbuto zomwe n’zakusaya kukhotcerereka za dzikolo. 31 Tsono ife tamuuza kuti: ‘Ndife wanthu wakulungama. Ndipo ndife lini azondi. 32 Tiripo 12 pa ubale bwathu ndipo ndife wana wa pai m’bodzi. M’bodzi wathu kulibe ndipo mng’ono wasala na pai wathu ku dziko la Kanani.’ 33 Koma mwamunayo, omwe ni mbuya wa dzikolo adalewa kuti: ‘Penu ndimwedi wanthu wakulungama citani ibzi: M’bodzi wanu asale nande kuno ndipo winangomwe tengani cakudya muyende naco kwa adzinza wanu omwe akubonera na njala. 34 Ndipo mudzabwere na m’bale wanu mng’onoyo kuno kuti ndidzatsimikizire kuti ndimwedi lini azondi koma ndimwe wanthu wakulungama. Mukacita bzimwebzo, nin’dzakubwezerani m’bale wanuyu ndipo mungadzacitembo malonda m’dziko lino.’”

35 Pomwe iwo akhacosa bzomwe bzikhali m’masakha mwawo, ali-wentse adawona cikhwama ca kobiri m’sakha mwace. Pomwe iwo pabodzi na pai wawo adawona kobirizo, adabva mantha kwene-kwene. 36 Pai wawo Djakobo adadandaula kuti: “Wana wangu akumala thangwe ra imwepo! Zuze kulibe, Simiyoni kulibe pomwe ndipo tsapano mun’funa kutengambo Benjamini. Thangwe ranyi bzimwebzi bzikundicitikira!” 37 Tsono Rubeni adauza pai wace kuti: “Mudzaphe wana wangu awiri ndikasaya kukubwereserani Benjamini. Muperekeni m’manja mwangu ndipo ndikupicira kuti nin’dzabwera naye kwa imwepo.” 38 Tsono iye adalewa kuti: “Mwanangu aniyenda lini namwe thangwe m’bale wace adafa kale ndipo iye wasala yekha. Cikamucitikira cinthu mwananguyu, ndipo acifa pa ulendobo, imwepo mun’dzacitisa kuti ndife* na msunamo pomwe ndakalamba pano.”

43 Tsono njalayo ikhadanyanya kwene-kwene m’dzikolo. 2 Tenepo pomwe cakudya comwe akhadabweresa kucokera ku Edjipito cidamala, pai wawo adawauza kuti: “Ndokoni pomwe ku Edjipito mukatigulire phoso pang’ono.” 3 Tsono Djuda adauza pai wace kuti: “Munthuyo adaticenjeza kuti: ‘Lekani kuyezera kudzabwera pomwe kwa ine* pokha-pokha mukabwera na m’bale wanuyo.’ 4 Mukatibvumiza kuyenda na m’bale wathuyu, tiniyenda kukakugulirani phosolo. 5 Tsono mukasaya kutibvumiza kuti tiyende naye, ifepano tiniyendambo lini, pakuti mwamunayo adatiuziratu kuti: ‘Lekani kudzabwera pomwe kwa ine, pokha-pokha mukabwera na m’bale wanuyo.’” 6 Tenepo Jirayeri adawabvunza kuti: “Thangwe ranyi imwepo mwandibweresera mabvuto mwa kumuuza munthuyo kuti muna m’bale wanu munango?” 7 Iwo adamutawira kuti: “Munthuyo adacita kutibvunziratu bza ifepano na banja lathu kuti: ‘Kodi pai wanu akana moyo? Kodi muna m’bale munango?’ Ndipo ifepano tidamuuza bzentse. Tsono kodi tingadadziwa tani kuti iye angadatiuza kuti ‘mukabwere naye m’bale wanuyo kuno’?”

8 Djuda adauza pai wace Jirayeri kuti: “Ndibvumizeni kuti ndimutenge mulumbwanayu ndiyende naye, kuti ifepano, imwepo na wana wathuwa, tileke kufa ticipitiriza kukhala na moyo. 9 Inepano nin’mukhotcerera na kumunyang’anira. Ndikadzasaya kubwera naye kwa imwepo, inepano nin’dzakhala na mulandu na imwepo kwa moyo wangu wentse. 10 Tsono mungadakhala kuti mulibe kutiletsa, tingadakhala tayenda ticibwerera kawiri-kentse.”

11 Tenepo pai wawo Jirayeri adawauza kuti: “Penu bziri tenepo, citani ibzi: Tengani bzinthu bzabwino kwene-kwene bza m’dziko lino m’masakha* yanu, kuti mukapase munthuyo ninga mphaso. Tengani balsamo pang’ono, uci pang’ono, labidanumu, mabade ya miti yakununtcira, manduyi ya pestase na amendwa. 12 Tengani kobiri zizinji kuposa za pakuyamba zire ndipo mukabwezerembo kobiri zomwe mudazigumana m’masakha yanu zire, pinango adaziikha mwakusaya kudziwa. 13 Tengani m’bale wanuyu ndipo mubwerere kwa munthuyo. 14 Mulungu Wamphanvu-zentse acitise munthuyo kukubverani ntsisi kuti akatsudzule m’bale wanu munangoyo nakuti mukabwerere pabodzi na Benjamini. Tsono penu wana wanguwa an’mala, mbabzikhale tenepoyo.”

15 Pambuyo pakutenga mphaso zire, kobiri na m’bale wawo Benjamini, amunawo adacita ulendo bwakuyenda ku Edjipito, ndipo kumweko adakawonekera pomwe pamaso pa Zuze. 16 Pomwe Zuze adawona Benjamini ali pabodzi na abale wacewo, pa nthawe imweyoletu adauza munthu omwe akhanyang’anira nyumba yace kuti: “Tenga wanthuwa uyende nawo kumui ndipo ukaphe nyama ucikaphika cakudya, thangwe wanthuwa an’dya na inepano masikati yano.” 17 Pa nthawe imweyoletu, nyakunyang’anirayo adacita bzomwe Zuze adamuuza ndipo adatenga wanthuwo aciyenda nawo kumui kwa Zuze. 18 Tsono amunawo adabva mantha pomwe akhayendesedwa kumui kwa Zuze ndipo adayamba kulewa kuti: “Akutibweresa kuno thangwe ra kobiri zomwe adazibwezera m’masakha mwathu pa ulendo bwakuyamba bule. Amwewa an’funa kutiphata kuti atisanduse akapolo na kutitengera mabulu yathuya.”

19 Tenepo iwo adayenda kukalewalewa na munthu omwe akhanyang’anira nyumba ya Zuze ule, pa msuwo wakupitira m’nyumbamo. 20 Iwo adati: “Tilekerereni mbuya wathu, ifepano tidabwera kale kuno kudzagula cakudya paulendo bwakuyamba. 21 Tsono pomwe tidafika pa mbuto yomwe tingadagona, tidayamba kufungula m’masakha mwathu, ndipo tidawona kobiri za ali-wentse m’masakhamo, kobiri zentse. Ndipopa tabwera kuti tidzazibwezere. 22 Ndipo tabwera na kobiri zinango kuti tigulire cakudya. Tsono tikudziwa lini mbani omwe adatiikhira kobirizo m’masakha mwathumo.” 23 Munthuyo adawatawira kuti: “Bziri bwino, lekani kucita mantha. Mulungu wanu na Mulungu wa pai wanu ndiye omwe adaikha kobirizo m’masakha mwanumo. Kobiri zanu ndidazitambira.” Patsogolo pace iye adatsudzula Simiyoni acimubweresa kwa iwo.

24 Patsogolo pace munthuyo adawapitisa m’nyumba mwa Zuze, ndipo adawapasa madzi kuti atsuke nzayo zawo na kuwapasambo cakudya kuti apase mabulu yawo. 25 Iwo adabva kuti Zuze angadabwera ku masikati kuti adzadye nawo pabodzi kumweko. Tenepo iwo adakonzekereratu mphaso zomwe akhadamubweresera zire. 26 Pomwe Zuze adafika acipita m’nyumbamo, iwo adapereka mphasozo kwa iye ndipo adamugodamira mpaka nkhope zawo pantsi. 27 Patsogolo pace iye adawabvunza penu akhali bwino, ndipo adati: “Kodi ali tani pai wanu wakukalamba omwe mudandiuza wale? Kodi iwo akana moyo?” 28 Iwo adatawira kuti: “Pai wathu kapolo wanu ali bwino, ndipo iwo akana moyo.” Tenepo iwo adagodama mpaka nkhope zawo pantsi.

29 Pomwe iye adawona Benjamini mng’ono wace, mwana wa mai wace, iye adati: “Kodi uyu ndiye mng’ono wanu omwe mukhalewa ule?” Ndipo iye adauza Benjamini kuti: “Mulungu akusimbe mwana wangu.” 30 Pakuti Zuze akhakwanisa lini pomwe kubziphata thangwe ra kuwona m’bale wace, iye adacoka pamwepo mwakamfulumize kuti akanyang’ane mbuto yakulilira, ndipo adayenda m’cipinda ca mkati acikalira m’mwemo. 31 Patsogolo pace iye adasamba m’maso acibula ndipo adabzilimbisa acilewa kuti: “Tipakulireni cakudya.” 32 Iwo adamuikhira Zuze cakudya cace payekha, abale wace adawaikhirambo pawokha ndipo Aedjipito omwe akhali kumweko adawaikhirambo pawokha, pakuti Aedjipito akhambadya lini pabodzi na Ahebereu, thangwe kucita bzimwebzo kukhali kwakunyantsa kwa iwo.

33 Abale wacewo akhadakhala patsogolo pace, kuyambira wakuyamba kubadwa mpaka wakumalizira. Iwo akhandonyang’anisana mwakudabwa. 34 Zuze akhatenga cakudya ca pa meza yace, acipasa anyakuperekera cakudya kuti akathumizire cakudya comwe cikhali pa meza pa abale wace. Tsono iye akhapasa cakudya cizinji* Benjamini kuposa abale wace winangowo. Tenepo iwo adapitiriza kudya na kumwa naye pabodzi mwakukondwa mpaka kukhuta.

44 Patsogolo pace Zuze adauza nyakunyang’anira nyumba yace ule kuti: “Udzaze cakudya m’masakha ya wanthuwa comwe angakwanise kunyamula, ndipo ubwezere kobiri ya ali-wentse m’sakha mwace. 2 Tsono uikhe kopo yangu ya prata m’sakha mwa mng’onoyu pabodzi na kobiri zace zomwe akhadabweresa kudzagulira cakudya.” Tenepo iye adacitadi bzomwe Zuze akhadamuuzabzo.

3 Mangwana yace pomwe kudacena, abale wace wa Zuze adabvumizidwa kuyenda pabodzi na mabulu yawo. 4 Iwo akhali lini kutali na mzindayo pomwe Zuze adauza nyakunyang’anira wace ule kuti: “Ndoko, athamangire wanthu wale. Ukawagumana, uwabvunze kuti, ‘Thangwe ranyi mwabwezera cakuipa m’mbuto mwa cabwino? 5 Thangwe ranyi mwaba kopo ya mbuya wangu, yomwe ambaiphatisa basa pakufuna kudziwa bzakutsogolo? Bzomwe mwacitabzi mpsakuipa kwene-kwene.’”

6 Tenepo pomwe munthuyo adawagumana adawabvunza bzimwebzo. 7 Tsono iwo adamutawira kuti: “Thangwe ranyi mukulewa mafala yamweya mbuya wathu? Akapolo wanufe tingacite lini bzinthu ninga bzimwebzi. 8 Kobiri yomwe tidaigumana m’masakha mwathu ku dziko la Kanani tidabwera nayo ticikubwezerani. Tsono kodi bzingakwanisike tani kuti tibe prata ayai oro m’nyumba mwa mbuya wanu? 9 Mukagumana kopoyo kwa m’bodzi wa akapolo wanufe, umweyo aphedwe ndipo winangofe tin’khala akapolo wanu mbuya wathu.” 10 Tenepo iye adalewa kuti: “Bzicitike ninga momwe mwaleweramu. Omwe an’gumanidwa na kopoyo an’khala kapolo wangu, tsono winangomwe mun’khala mulibe mulandu.” 11 Tenepo ali-wentse adabulusa sakha wace mwakamfulumize acimutsudzula. 12 Munthuyo adafufudza bwino-bwino m’masakha mwawomo. Kuyambira sakha wa mkulu mpaka mwa mng’ono. Pakumalizira pace, kopoyo idagumanika m’sakha mwa Benjamini.

13 Tenepo iwo adang’amba bzakubvala bzawo ndipo ali-wentse adapakiza sakha wace pa bulu wace, ndipo adabwerera ku mzinda ule. 14 Pomwe Djuda na abale wace adapita m’nyumba mwa Zuze, adagumana Zuzeyo ali m’mwemo ndipo iwo adagodama mpaka nkhope zawo pantsi. 15 Tenepo Zuze adawabvunza kuti: “Kodi n’ciyani comwe mwacitaci? Kodi mukudziwa lini kuti munthu ninga inepano ningakwanise kudziwa kuti mbani omwe wandibera?” 16 Tsono Djuda adatawira kuti: “Kodi tingakuuzeni ciyani mbuya wathu? Kodi tilewe ciyani? Kodi tingacite ciyani kuti imwepo muwone kuti tiribe mulandu? Mulungu wacadidi ndiye omwe wagumana mulandu kwa akapolo wanufe. Tsapano ndife akapolo wanu mbuya wathu, tentsenefe pabodzi na omwe wagumanidwa na kopoyu.” 17 Tsono Zuze adati: “Ningacite lini bzimwebzo. Omwe wagumanidwa na kopoyo ndiye omwe an’khala kapolo wangu. Winangomwe ndokoni kwa pai wanu mwa mtendere.”

18 Djuda adafenderera Zuze acilewa kuti: “Ndaphata minyendo mbuya wangu, bvumizani kuti kapolo wanune ndilewelewe ndipo imwepo mbuya wangu mutetekere, ndipo lekani kukalipa na kapolo wanune, pakuti imwepo muli ninga Farawo caiye. 19 Mbuya wangu, pale mudabvunza akapolo wanufe kuti: ‘Kodi muna pai, ayai m’bale wanu munango?’ 20 Ifepano tidakutawirani mbuya wangu kuti: ‘Tinawo pai omwe mbakukalamba, ana mwana m’bodzi wakumalizira, omwe adamubereka pomwe adakalamba omwe ni mng’ono kwa tentsenefe. M’bale wace wa mimba ibodzi adafa ndipo iye wasala yekha, ndipo pai wathu ambamufuna kwene-kwene.’ 21 Patsogolo pace, imwepo mudauza akapolo wanufe kuti: ‘Mubwere naye kuti ndidzamuwone.’ 22 Tsono ifepano tidakuuzani mbuya wangu kuti: ‘Mulumbwanayo angasiyane lini na pai wace, pakuti iye acindocoka aciwasiya, kulewa cadidi pai wacewo angaferetu.’ 23 Tsono imwepo mudauza akapolo wanufe kuti: ‘Mukasaya kubwera na m’bale wanu mng’onoyo, lekani kudzabwera pomwe kudzawonana na inepano.’

24 “Tenepo ifepano tidayenda kwa kapolo wanu pai wathu, ndipo tidakawauza bzomwe imwepo mudalewa mbuya wangu. 25 Pomwe padapita nthawe, pai wathu adatiuza kuti: ‘Bwererani pomwe kuti mukatigulire cakudya pang’ono.’ 26 Tsono ifepano tidawatawira kuti: ‘Tin’kwanisa lini kuyenda. Penu mun’tibvumiza kutenga m’bale wathuyu, tiniyenda, pakuti munthuyo adatiuziratu kuti tileke kuyenda kukawonana naye pomwe, tikasaya kuyenda na m’bale wanu mng’onoyu.’ 27 Tsono kapolo wanu, pai wathu, adatiuza kuti: ‘Imwepo mukudziwa kuti mkazangu adandiberekera wana awiri okha. 28 M’bodzi wawo adandisiya ndipo ine ndidati: “Kulewa cadidi iye wakhabvulidwa na cirombo!” ndipo mpaka lero ndiribe kumuwona pomwe. 29 Tsono mukatenga pomwe uyu muciyenda naye kutali na inepano, ndipo icimucitikira ngozi pa njira acifa, kulewa cadidi imwepo mun’dzacitisa kuti ndife* na msunamo pomwe ndakalamba pano.’

30 “Pai wathu ambamufuna kwene-kwene mwanayu. Tsono tikakandofika kwa kapolo wanu pai wathu tiribe mwanayu, 31 ndipo iwo akakawona kuti mwanayu kulibe, iwo an’kaferatu. Kulewa cadidi, ifepano akapolo wanufe tin’dzacitisa pai wathu wakukalambawo kuyenda ku Thenje* thangwe ra kusunama. 32 Ndidatsimikizira pai wangu pakulewa bza mulumbwanayu kuti: ‘Ndikatazira kubwera naye kwa imwepo, nin’dzakhala na mulandu kwa imwepo pai kwa moyo wangu wentse.’ 33 Tenepo, ndaphata minyendo mbuya wangu, tengani inepano kuti ndikhale kapolo wanu m’mbuto mwa mulumbwanayu, kuti iye abwerere pabodzi na abale wacewa. 34 Kodi nin’bwerera tani kwa pai wangu ndiribe mwanayu? Nin’funa lini kukawona pai wangu akubonera.”

45 Zuze alibe kukwanisa pomwe kubziphata pamaso pa atumiki wace wentse. Tenepo iye adakuwa kuti: “Cokani muno mwentsenemwe.” Pomwe Zuze adabzidziwikisa kwa abale wace, mukhalibe munthu ali-wentse.

2 Patsogolo pace iye adayamba kulira mwakukuwa kwene-kwene, mpaka Aedjipito na wanthu wa kumui kwa Farawo adabva kulirako. 3 Pakumalizira pace Zuze adauza abale wacewo kuti: “Ndine Zuze. Kodi pai wangu akana moyo?” Tsono abale wacewo alibe kukwanisa kumutawira ciri-centse, pakuti akhadaviringizika. 4 Tenepo Zuze adauza abale wacewo kuti: “Ndaphata minyendo, fenderani pafupi.” Ndipo iwo adamufendereradi.

Patsogolo pace iye adati: “Ndine Zuze m’bale wanu, omwe mudamugulisa kwa Aedjipito. 5 Tsono lekani kuneseka ayai kupasana mulandu thangwe rakuti mudandigulisa kuno, pakuti Mulungu ndiye omwe adanditumiza kuno kuti tipitirize kukhala na moyo. 6 Lino ni gole laciwiri la njala m’dziko lino, ndipo kutsogoloku kukubwera pomwe magole manango maxanu, yomwe wanthu an’dzalima lini ne kubvuna. 7 Tsono Mulungu adanditumiza patsogolo panu, kuti pakhale anyakusala pa dziko la pantsi nakuti imwepo mupitirize kukhala na moyo mwa cipulumuso cikulu. 8 Tenepo, ndimwepo lini omwe mudanditumiza kuno, koma ni Mulungu wacadidi, kuti adzandiikhe kukhala mulangizi mkulu* wa Farawo, mbuya wa nyumba yace yentse na nyakunyang’anira wa dziko lentse la Edjipito.

9 Bwererani mwakamfulumize kwa pai wangu ndipo mukawauze kuti: ‘Mwana wanu Zuze walewa kuti: “Mulungu wandiikha kukhala mbuya wa dziko lentse la Edjipito. Bwerani kwa ine, ndipo lekani kucedwa. 10 Imwepo, wana wanu, azukulu wanu, mabira yanu, ng’ombe zanu pabodzi na bzentse bzomwe munabzo. Mun’dzakhala ku Goseni pafupi na inepano. 11 Kumweko inepano nditi nimbadzakupaseni cakudya, pakuti yakalipo magole manango maxanu ya njala. Mukasaya kucita tenepo, imwepo, wanthu wa m’nyumba mwanu na bzentse bzomwe munabzo mun’dzabonera na njala.”’ 12 Imwepo na m’bale wanguyu Benjamini mukuwona na maso yanu kuti ndinepano omwe ndikulewalewa namwe. 13 Tenepo kawafotokozereni pai wangu ulemerero bwentse bomwe ndinabo ku Edjipito kuno na bzentse bzomwe mwawonabzi. Tsapano ndokoni mwakamfulumize ndipo mukabwere nawo pai wangu kuno.”

14 Tenepo iye adakumbatira m’bale wace Benjamini aciyamba kulira, ndipo Benjamini adalirambo uko adamukumbatira. 15 Ndipo iye adampsompsona abale wace wentse, ndipo adalira uko adawakumbatira. Patsogolo pace, abale wacewo adalewalewa naye.

16 Pomwe nkhani yakuti abale wace wa Zuze abwera idabveka kumui kwa Farawo, Farawo na anyabasa wace adakomedwa kwene-kwene. 17 Tenepo Farawo adauza Zuze kuti: “Uza abale wakowo kuti: ‘Citani ibzi: Pakizani mitolo yanu pa bzifuwo bzanubzi ndipo muyende ku dziko la Kanani. 18 Mukatenge pai wanu na wanthu wentse wa pamuipo mucikabwera nawo kuno. Nin’dzakupasani bzinthu bzabwino bza m’dziko la Edjipito ndipo mun’dzadya bzinthu bzabwino kwene-kwene bza m’dziko lino.’ 19 Uwauze pomwe kuti: ‘Citani ibzi: Tengani ngolo kuno ku Edjipito kuti mukanyamulire wana wanu na azikazanu, ndipo ibodzi mwa ngolozo mukanyamulire pai wanu mucikabwera nawo kuno. 20 Lekani kucita thupo na bzinthu bzanu, thangwe bzabwino bzentse bza m’dziko la Edjipito mpsanu.’”

21 Wana wa Jirayeri adacitadi bzimwebzo ndipo Zuze adawapasa ngolo ninga momwe Farawo akhadamuuzira ndipo adawapasambo cakudya cakuti adye pa ulendobo. 22 Ndipo iye adapasambo ali-wentse wa iwo cakubvala cibodzi cipsa, koma Benjamini adamupasa kobiri 300 za prata na bzakubvala bzipsa bzixanu. 23 Iye adatumizira pai wace mabulu 10, yomwe yakhadanyamula bzinthu bzabwino bza ku Edjipito na mabulu 10 yacikazi yomwe yakhadanyamula tirigu na cakudya cakuti pai wacewo adye paulendo. 24 Tenepo iye adagonekana na azibale wacewo, ndipo pomwe iwo akhafuna kuyenda, iye adawauza kuti: “Lekani kunesana mu njira.”

25 Iwo adacoka ku Edjipito kule, acikafika ku dziko la Kanani kwa pai wawo Djakobo. 26 Pomwe adafika, adauza pai wawoyo kuti: “Zuze ana moyo, ndipo ndiye omwe akunyang’anira dziko lentse la Edjipito.” Pomwe Djakobo adabva bzimwebzo, alibe kuwatawira, pakuti akhakhulupira lini. 27 Tsono pomwe adawafotokozera bzentse bzomwe Zuze adalewa na kuwona ngolo zomwe Zuzeyo akhadatumiza kuti akawatenge, pai wawo Djakobo adayamba kukomedwa kwene-kwene. 28 Jirayeri adakuwa kuti: “Tsapano ndikukhulupira! Mwana wangu Zuze akana moyo. Nin’funika ndiyende ndikamuwone ndikanati kufa.”

46 Tenepo Jirayeri adatenga bzentse bzomwe akhanabzo* aciguduka. Pomwe adafika ku Beeri-seba, iye adapereka ntsembe kwa Mulungu wa pai wace Izaki. 2 Patsogolo pace Mulungu adalewalewa na Jirayeri m’masomphenya usiku, aciti: “Djakobo, Djakobo.” Ndipo Djakobo adatawira kuti: “Ndine Mbuya.” 3 Iye adati: “Ndine Mulungu wacadidi, Mulungu wa pai wako. Leka kugopa kuyenda ku Edjipito, pakuti kumweko nin’kakucitisa kukhala mtundu ukulu. 4 Inepano ndiniyenda nawe pabodzi ku Edjipitoko ndipo nin’dzakucitisa kuti udzabwerere pomwe kuno, ndipo Zuze ndiye omwe an’dzafunga maso yako ukadzafa.”

5 Patsogolo pace Djakobo adaguduka ku Beeri-seba, ndipo wana wa Jirayeriwo adanyamula pai wawo Djakobo pabodzi na wana wawo na azikazawo, ndipo adawanyamula mu ngolo zomwe Farawo akhadatumiza zire. 6 Adatengambo bzifuwo bzawo bzentse na bzinthu bzentse bzomwe akhanabzo ku dziko la Kanani. Tenepo Djakobo na wana wace wentse adafika ku Edjipito. 7 Iye adafika ku Edjipitoko na wana wace pabodzi na azukulu wace. Iye adayenda na banja lace lentse.

8 Aya ni madzina ya wana wa Jirayeri, ayai wana wa Djakobo, omwe adayenda nawo ku Edjipito. Mwana wakuyamba kubadwa wa Djakobo akhali Rubeni.

9 Wana wa Rubeni akhali Hanoki, Palu, Eziromu na Karmi.

10 Wana wa Simiyoni akhali Jemuyeli, Jamini, Ohadi, Jakini, Zowari na Xauli, wana omwe adabereka na mkazi wa ku Kanani.

11 Wana wa Levi akhali Jerisoni, Kowati na Merari.

12 Wana wa Djuda akhali Ere, Onani, Xela, Perezi na Zera, tsono Ere na Onani adafera m’dziko la Kanani.

Wana wa Perezi akhali Eziromu na Hamuli.

13 Wana wa Isakari akhali Tola, Puva, Iyobo na Simironi.

14 Wana wa Zebuloni akhali Seredi, Eloni na Jaliyeli.

15 Amwewa ni wana wa Leya omwe adaberekera Djakobo ku Padani-aramu kuphatanidzambo Dina, mwana wacikazi wa Djakobo. Wana wace wentse wacimuna na wacikazi kuphatanidzambo na azukulu wace akhalipo 33.

16 Wana wa Gadi akhali Zifiyoni, Hagi, Suni, Eziboni, Eri, Arodi na Areli.

17 Wana wa Aseri akhali Iminaya, Isiva, Isivi na Beriya ndipo mpfumakazi yawo ikhali Sera.

Ndipo wana wa Beriya akhali Heberi na Malikiyeli.

18 Amwewa ni wana wa Zilpa, nyabasa omwe Labani adapereka kwa mwana wace Leya. Iye adaberekera Djakobo wana amwewa ndipo wentse pabodzi akhalipo 16.

19 Wana wa Rakeli mkazi wace wa Djakobo akhali Zuze na Benjamini.

20 Zuze adabereka Manase na Efraimu ku Edjipito. Wana amwewa adawabereka na mkazi wace Asenati, mwana wa Potifera, omwe akhali wantsembe wa mzinda wa Oni.*

21 Wana wa Benjamini akhali Bela, Bekeri, Axibeli, Gera, Naamani, Ehi, Rosi, Mupimu, Hupimu na Ardi.

22 Amwewa ni wana omwe Rakeli adaberekera Djakobo. Wentse pabodzi akhalipo 14.

23 Mwana* wa Dani akhali Husimu.

24 Wana wa Nafitali akhali Jazeeli, Guni, Jezeri na Silemu.

25 Amwewa ni wana wa Bila, nyabasa omwe Labani adapereka kwa mwana wace Rakeli. Iye adaberekera Djakobo wana amwewa ndipo wentse pabodzi akalipo 7.

26 Wana wentse omwe Djakobo adayenda nawo ku Edjipito akhalipo 66, mwakusaya kulewenga akazi na wana. 27 Wana omwe Zuze adabereka ku Edjipito akhalipo awiri. Wanthu wentse wa pamui pa Djakobo omwe adayenda ku Edjipito akhalipo wanthu 70.

28 Djakobo adatuma Djuda kuti abakatsogole, kuti akauze Zuze kuti iye akuyenda ku Goseni. Pomwe iwo adafika ku Goseni, 29 Zuze adauza wanthu kuti akonzekere ngolo yace kuti ayende kukagumana na Jirayeri, pai wace ku Goseniko. Pomwe adafika kwa pai wacewo, adawakumbatira pa nthawe imweyoletu ndipo adalira kwa nthawe itali. 30 Pamwepo Jirayeri adati: “Tsapano ningafe, pakuti ndawona nkhope yako ndipo ndikudziwa kuti ukana moyo.”

31 Patsogolo pace, Zuze adauza abale wace na wanthu wa pamui pa pai wace kuti: “Lekani ndiyende kwa Farawo ndikamudziwise kuti ‘abale wangu na wanthu wa pamui pa pai wangu omwe akhali ku dziko la Kanani abwera kuno. 32 Iwo ni amakabusa ndipo ambafuwa bzifuwo, ndipo abwera na mabira yawo, ng’ombe na bzinthu bzawo bzentse bzomwe anabzo.’ 33 Farawo akakucemerani acikubvunzani kuti: ‘Kodi mumbaphata basa lanyi?’ 34 Imwepo mumutawire kuti: ‘Atumiki wanufe timbafuwa bzifuwo kuyambira pa ubwana bwathu mpaka pano, ifepano pabodzi na makolo yathu yakale.’ Mutawire tenepo kuti mukhale ku Goseni kuno, thangwe Aedjipito ambaipidwa na munthu ali-wentse omwe ambafuwa mabira.”

47 Tenepo Zuze adayenda kwa Farawo acikamuuza kuti: “Pai wangu na abale wangu abwera kucokera ku Kanani. Iwo abwera pabodzi na mabira yawo, ng’ombe zawo na bzentse bzomwe akhanabzo, ndipo afikira ku Goseni.” 2 Ndipo adatenga abale wace axanu acikawawonesa kwa Farawo.

3 Farawo adabvunza abale wace wa Zuzewo kuti: “Kodi mumbaphata basa lanyi?” Iwo adatawira Farawoyo kuti: “Atumiki wanufe timbafuwa mabira ninga momwe akhacitira makolo yathu yakale.” 4 Iwo adapitiriza kuuza Farawo kuti: “Tabwera kuno kudzakhala ninga alendo thangwe atumiki wanufe tiribe cakudya cakupasa bzifuwo bzathu, pakuti njala yafika pakuipa kwene-kwene ku Kanani. Tenepo taphata minyendo, bvumizani atumiki wanufe kukhala ku Goseni.” 5 Tenepo Farawo adauza Zuze kuti: “Pai wako na abale wakowa abwera kuno kuti adzakhale na iwepo. 6 Dziko la Edjipito liri m’manja mwako. Tenepo uwapase mbuto yabwino kwene-kwene ya m’dzikoli. Uwauze kuti akhale ku Goseni, ndipo penu un’dziwa kuti winango mwa iwo ambalidziwa bwino basa lakufuwa bzifuwo, uwaikhe kuti akhale anyakunyang’anira bzifuwo bzangu.”

7 Patsogolo pace, Zuze adatenga pai wace Djakobo aciyenda nawo kwa Farawo ndipo Djakoboyo adasimba Farawoyo. 8 Farawo adabvunza Djakobo kuti: “Kodi muna magole mangasi?” 9 Djakobo adatawira Farawo kuti: “Ndina magole 130 yakubadwa. Tsono m’magole yamweya ndakhala m’mbuto zakusiyana-siyana ninga mulendo. Magole yamweya yakhali yakunesa kwene-kwene, ndipo njakucepa ndikayandendemezera na magole yomwe makolo yangu yakale yadakhalambo na moyo ninga alendo m’mbuto zakusiyana-siyana.” 10 Patsogolo pace Djakobo adasimba Farawo acicoka pamaso pace.

11 Tenepo Zuze adauza pai wace na abale wace kuti akhale ku Edjipitoko, ndipo adawapasa mbuto yabwino kwene-kwene ya m’dzikolo, ku Ramisesi, ninga momwe Farawo akhadalewera. 12 Zuze adapitiriza kupasa cakudya* pai wace, abale wace na wanthu wentse wa pamui pa pai wace, mwakubverana na kuwanda kwa wana wawo.

13 Cakudya* cikhadamaliratu m’dziko lentsenelo, ndipo njalayo ikhadafika pakuipa kwene-kwene. Wanthu wentse wa ku Edjipito na ku Kanani akhadamala mphanvu thangwe ra njalayo. 14 Zuze akhagulisira cakudya wanthu wa ku Edjipito na wa ku Kanani, ndipo kobiri zomwe akhagulisira cakudya wanthuzo akhakaziikha m’nyumba ya Farawo. 15 Na kupita kwa nthawe, kobiri zentse za m’dziko la Edjipito na Kanani zidamala. Tenepo, Aedjipito wentse adayenda kwa Zuze acikalewa kuti: “Tipaseni cakudya, kodi tife imwepo mukuwona thangwe rakuti tiribe kobiri?” 16 Tenepo Zuze adawatawira kuti: “Penu kobiri zakumalirani, bweresani kuno bzifuwo bzanu kuti ticinjane na cakudya.” 17 Tenepo wanthuwo adayamba kuyendesa bzifuwo bzawo kwa Zuze. Zuzeyo akhawapasa cakudya pakucinjana na makavalo yawo, mabira, ng’ombe na mabulu. M’gole lentsenelo Zuze akhawapasa cakudya mwakucinjanisana na bzifuwo bzawo.

18 Pomwe gole limwero lidamala, iwo adayenda kwa Zuze m’gole lakutewera acikamuuza kuti: “Mbuya, ifepano tin’funa kukudziwisani kuti kobiri na bzifuwo bzathu tamala kupereka kwa imwepo. Tiribe kusala na cinthu ciri-centse kuti tikupaseni mbuya wathu. Comwe ifepano tinaco ni mathupi yathuya na minda yathu basi. 19 Kodi tiferenyi imwepo mukuwona ndipo minda yathu ikhalirenyi yakusaya kulimidwa? Tiguleni pabodzi na minda yathuyo mwakucinjanisa na cakudya, ndipo ifepano pabodzi na mindayo tin’dzakhala akapolo wa Farawo. Tipaseni cakudya kuti tileke kufa nakuti minda yathu ileke kukhala yakusaya kulimidwa.” 20 Tenepo Zuze adagula minda yentse ya m’dziko la Edjipito kuti ikhale ya Farawo, thangwe Aedjipito wentse adagulisa minda yawo, pakuti njala ikhadakula kwene-kwene m’dzikolo ndipo minda yentse ya Aedjipito idakhala ya Farawo.

21 Tenepo Zuze adauza wanthu omwe akhakhala m’midzi kuti afulukire m’mizinda. 22 Tsono iye alibe kugula minda ya antsembe, thangwe antsembewo akhadya cakudya cakucokera kwa Farawo. Ndipopa antsembewo alibe kugulisa minda yawoyo. 23 Patsogolo pace Zuze adauza wanthuwo kuti: “Onani, lero ndakugulani pabodzi na minda yanu kuti mukhale wa Farawo. Mbeu izi, tengani kuti mubzale m’mindayo. 24 Mukadzamala kubvuna, mudzapereke kwa Farawo mbali ibodzi mwa mbali zixanu za phoso, koma mbali zinai zin’dzakhala zanu kuti zidzakhale mbeu yakuti mudzabzale na cakudya kwa imwepo, wana wanu pabodzi na wentse wa pamui panu.” 25 Tenepo iwo adalewa kuti: “Imwepo mwatipulumusa mbuya wathu. Mwatidekera mtima ndipo tin’khala akapolo wa Farawo.” 26 Tenepo Zuze adakhazikisa lamulo lomwe liripo mpaka lero lakuti Farawo ambatambire mbali ibodzi mwa mbali zixanu za bzakubvuna bza m’minda ya mu Edjipito. Tsono minda ya antsembe okha iribe kukhala ya Farawo.

27 Ajirayeri adapitiriza kukhala m’dziko la Edjipito ku Goseni, ndipo kumweko iwo adabereka wana aciwanda kwene-kwene. 28 Djakobo adakhala ku Edjipito magole 17. Tenepo Djakobo adakhala na moyo magole 147.

29 Pomwe nthawe yakuti Jirayeri afe ikhafendera, iye adacemera mwana wace Zuze acimuuza kuti: “Penu ungandidekere mtima, ikha boko lako kuntsi kwa ntcafu yangu ndipo ulumbire kuti un’dzandilatiza lufoyi lacadidi nakuti un’dzakhalambo wakukhulupirika kwa inepano. Ndaphata minyendo, leka kudzandipendesa ku Edjipito kuno. 30 Ndikadzafa,* udzandicose ku Edjipito kuno ucikandipendesa ku thenje la makolo yangu yakale.” Zuze adatawira kuti: “Nin’dzacita bzomwe mwakumbirabzi.” 31 Tenepo Djakobo adati: “Lumbira.” Ndipo Zuze adalumbiradi kwa iye. Tenepo Jirayeri adakotama acitsulimisa msolo wace ku misolo kwa kama yace.

48 Patsogolo pace Zuze adauzidwa kuti: “Pai wako akumaliratu mphanvu.” Na bzimwebzi, iye adatenga wana wace awiri Manase na Efraimu, aciyenda kukawawona. 2 Djakobo adauzidwa kuti: “Mwana wanu Zuze wabwera kudzakuwonani.” Tenepo Jirayeri adacita nyongo yakumuka acikhala pa kama pace. 3 Ndipo Djakobo adauza Zuze kuti:

“Mulungu Wamphanvu-zentse adawonekera kwa inepano ku Luzi m’dziko la Kanani ndipo adandisimba. 4 Iye adandiuza kuti: ‘Inepano nin’dzakupasa wana* ndipo nin’dzawacitisa kuti akhale azinji, ndipo mwa iwepo mun’dzacoka mitundu mizinji ya wanthu ndipo dzikoli nin’dzalipereka kwa wana wako kuti likhale utaka bwawo mpaka kale-kale.’ 5 Kuyambira lero, wana awiri omwe udawabereka ku Edjipito kuno pomwe ine ndikhanati kubwera an’khala wangu. Efraimu na Manase an’khala wana wangu ninga momwe aliri Rubeni na Simiyoni. 6 Tsono wana omwe un’dzawabereka pambuyo pa wana amwewa, ndiwo omwe an’dzakhala wako. Iwo an’dzatambira utaka m’dzina la abale wawo. 7 Pomwe inepano ndikhacokera ku Padani, Rakeli adafa pambali pangu m’dziko la Kanani, pomwe ukhadasala mtantho utali kuti tifike ku Efrata. Tenepo, ndidamupendesa m’mphepete mwa njira yakuyenda ku Efrata, komwe ni ku Betelehemu.”

8 Pamwepo Jirayeri adawona wana wa Zuze ndipo adabvunza kuti: “Kodi awa ni mbani?” 9 Zuze adatawira pai wacewo kuti: “Amwewa ni wana wangu omwe Mulungu wandipasa m’dziko lino.” Tenepo Djakobo adati: “Ndaphata minyendo, abwerese kuno kuti ndiwasimbe.” 10 Jirayeri akhakwanisa lini kuwona bwino-bwino thangwe akhadakalamba. Tenepo Zuze adatenga wana wacewo aciwayendesa pafupi na pai wacewo, ndipo pai wacewo adawampsompsona aciwakumbatira. 11 Jirayeri adauza Zuze kuti: “Inepano ndikhadikhirira lini kuti ningadadzawona pomwe nkhope yako. Tsono Mulungu wacitisa kuti ndikuwone pomwe iwepo pabodzi na wana wako.”* 12 Tenepo Zuze adacosa wana wacewo pa mabondo ya Jirayeri, ndipo iye adagodama, acitsulimisa nkhope yace mpaka pantsi.

13 Patsogolo pace Zuze adatenga wana wace awiriwo. Efraimu adamuphata na boko lace lamadidi, komwe kukhali kumadzere kwa Jirayeri ndipo Manase adamuphata na boko lace lamadzere, komwe kukhali kumadidi kwa Jirayeri ndipo iye adafendera nawo pafupi na pai wacewo. 14 Tsono Jirayeri adafuthula boko lace lamadidi aciliikha pa msolo pa Efraimu napo kuti iye akhali mng’ono, ndipo adafuthulambo boko lace lamadzere aciliikha pa msolo wa Manase. Iye adacita utowa bzimwebzi, napo kuti akhadziwa kuti Manase ndiye akhali mwana wakuyamba kubadwa. 15 Tenepo iye adasimba Zuze acilewa kuti:

17 Pomwe Zuze adawona kuti boko lamadidi la pai wacewo likhapitiriza pa msolo pa Efraimu, iye alibe kukomedwa nabzo. Tenepo adaphata boko la pai wacero acilicosa pa msolo pa Efraimu kuti aliikhe pa msolo pa Manase. 18 Zuze adauza pai wace kuti: “Pai, lekani kucita bzimwebzi, thangwe uyu ndiye mkulu. Ikhani boko lanu lamadidi pa msolo wace.” 19 Tsono pai wacewo akhalamba kucita bzimwebzo, ndipo akhambati: “Ndikudziwa, ndikudziwa mwanangu. Umweyumbo an’dzakhala mtundu, ucidzakhalambo ukulu kwene-kwene. Tsono m’bale wace mng’onoyu ndiye omwe an’dzakhala mtundu ukululetu kuposa iye ndipo wana wace an’dzawanda kwene-kwene, acikhala mitundu ya wanthu.” 20 Iye adapitiriza kuwasimba pa ntsiku imweyo aciti:

Tenepo Jirayeri adapitiriza kuikha Efraimu patsogolo pa Manase.

21 Patsogolo pace Jirayeri adauza Zuze kuti: “Ona, inepano ndikufa, tsono Mulungu an’dzapitiriza kukhala namwe ndipo an’dzakubwezerani ku dziko la makolo yanu yakale. 22 Inepano ndikukupasa pomwe mbali ibodzi ya dziko kuposa abale wako, mbali yomwe ndidaikunda kwa Aamori na xipada yangu pabodzi na uta bwangu.”

49 Patsogolo pace Djakobo adacemera wana wace aciwauza kuti: “Kontcezanani pabodzi kuti ndikuuzeni bzomwe bzin’dzakucitikirani mu ntsiku zakumalizira. 2 Tsonkhanani kuti mutetekere, imwe wana wa Djakobo, inde, bwerani kuti mutetekere pai wanu Jirayeri.

3 “Rubeni, iwepo ndiwe mwana wangu wakuyamba kubadwa. Ndiwe mphanvu zangu na cisapo cakuyamba ca mphanvu zangu zakubereka. Iwepo ukhalemekezedwa kwene-kwene ndipo ukhana mphanvu, tsono un’dzakhala lini wapadzulu kwene-kwene kuposa abale wako. 4 Thangwe ninga madzi yakudzala yomwe yambakhotceka lini, iwepo udatazira kubziphata ndipo udagona na mkazi wa pai wako.* Pa nthawe imweyi, ulibe kulemekeza malowozi yangu. Inde, iye adagonadi na mkazi wangu.

5 “Simiyoni na Levi ni ubale bwawo. Iwo adaphatisa basa bzifuzo bzawo kuti acite ciwembo. 6 Moyo wangu uleke kukhala pakati pawo ndipo mtima wangu uleke kubverana na gwere lawo. Thangwe pomwe adakalipa adapha wanthu ndipo adapundula mikono acimbawona ninga cinthu cakutsangalazisa. 7 Citembereredwe ciya cawo, thangwe n’cakuipa kwene-kwene na ukali bwawo, thangwe n’bwakusaya ntsisi. Nin’dzawamwaza pakati pa madzinza ya Djakobo na kuwabalalisira mu Jirayeri.

8 “Iwe Djuda, abale wako an’dzakutumbiza. Boko lako lin’dzakhala m’khosi mwa anyamadulanthaka wako. Wana wa pai wako an’dzagodama pamaso pako. 9 Djuda ali ninga mwana wa mphondolo. Iwe mwana wangu, ukadzadya nyama yomwe wapha, un’dzamuka uciyenda. Iye ambagodama acithamula ninga mphondolo. Ndipo ninga mphondolo, mbani angayezere kumumusa? 10 Mpsimbo ya umambo in’dzacoka lini kwa Djuda, ndipo mpsimbo ya mtongi in’dzacoka lini kunzayo zace mpaka Silo* kubwera, ndipo mitundu ya wanthu in’dzamubvera. 11 Iye an’dzamangirira bulu wace pa muti wa uva, kabulu kace pa muti wa uva wabwino. Bzakubvala bzace an’dzabzifula mu vinyu, ndipo nguwo zace m’mulopa wa uva. 12 Maso yace yan’dzafuira na vinyu ndipo mano yace yan’dzacena na mkaka.

13 “Zebuloni an’dzakhala m’mphepete mwa nyanza, pafupi na gombe lakutsamira naviyo ndipo malire yace yan’dzafika mpaka ku Sidoni.

14 “Isakari ni bulu wa mafupa yakulimba omwe ambagona pantsi kuti apume uko adanyamula mitolo miwiri. 15 Iye an’dzawona kuti mbuto yakupumira njabwino ndipo dzikolo ndakudekeza kwene-kwene. Iye an’dzakotamisa phewa lace kuti anyamule mitolo, ndipo an’dzabvuma kuphata basa lamphanvu ninga kapolo.

16 “Dani omwe ni m’bodzi wa dzinza la Jirayeri an’dzatonga wanthu wentse. 17 Dani an’dzakhala ninga nyoka yakubisalika m’mphepete mwa mseu, ninga nyoka yomwe ina tumanyanga yomwe idabisalika m’mphepete mwa njira, yomwe imbaluma katende wa kavalo ndipo nyakupakira kavaloyo ambagwa cagada. 18 Imwe Yahova, ine nin’dzadikhirira cipulumuso canu.

19 “Pakulewa bza Gadi, thimu la akapondo lin’dzabwera kudzamenyana naye, tsono iye an’dzalikunda acilithotha.

20 “Cakudya* ca Aseri cin’dzakhala cizinji, ndipo iye an’dzapereka cakudya cabwino kwa mambo.

21 “Nafitali ni bawala wacikazi wakulula minyendo. Iye ambalewa mafala yabwino kwene-kwene.

22 “Zuze ni mthambi ya muti omwe umbabala bzisapo. Iye ni muti wakubala bzisapo omwe uli pafupi na madzi, omwe mthambi zace zimbakula mpaka kupita na padzulu pa muro. 23 Tsono anyakuthusa uta alibe kusiya kumuzunza, kumulasa na kumukoyera cakumtima. 24 Ndipo uta bwace budapitiriza kukhala pa mbuto yace ndipo manja yace yadapitiriza kukhala yamphanvu na yakudjedjera. Bzimwebzi mpsakucokera kwa Mulungu wa Djakobo, omwe ngwamphanvu kwene-kwene, m’busa, mwala wa Jirayeri. 25 Iye* an’dzacokera kwa Mulungu wa pai wako ndipo an’dzakuthandiza. Iye ana Mulungu Wamphanvu-zentse ndipo an’dzakupasa bzisimbo bzakudzulu, bzisimbo bza pantsi, bzisimbo bzakubereka wana azinji na bzakukhala na bzifuwo bzizinji. 26 Bzisimbo bza pai wako bzin’dzakhala bzizinji kwene-kwene kuposa bzisimbo bza mapiri yakusaya kumala na kuposambo bzinthu bzabwino kwene-kwene bza mapiri yakulimba. Bzisimbo bzimwebzi bzin’dzapitiriza kukhala pa msolo wa Zuze, padzulu pa msolo wa ule omwe adasankhulidwa pakati pa abale wace.

27 “Benjamini an’dzapitiriza kukhadzula ninga mphumphi. Macibese an’dzadya nyama yomwe waphata ndipo kumaulo an’dzagawa bzinthu bzomwe wapamba.”

28 Yamweya ni madzinza 12 ya Jirayeri ndipo bzimwebzi ni bzomwe pai wawo adawauza pomwe akhawasimba. Ali-wentse adapasidwa cisimbo comwe akhathemera.

29 Patsogolo pace iye adawauza kuti: “Ulendo buno inepano nin’fa, tsono mukandiikhe m’thenje pabodzi na makolo yangu, m’mphako yomwe iri m’munda mwa Efroni Mhiti. 30 Mphako imweyi iri m’munda wa ku Makipela kutsogolo kwa Mamire, m’dziko la Kanani, munda omwe Abulahamu adaugula kwa Efroni Mhiti kuti ukhale thenje. 31 Kumweko ni komwe adaikha Abulahamu na mkazi wace Sara. Ni komwe adaikha Izaki na Rabeka ndipo ni komwe inepano ndidaikhambo Leya. 32 Mundayo na mphako yomwe iri kumwekoyo adabzigula kwa wana wa Heti.”

33 Mwa njira imweyi, Djakobo adamala kupereka malango kwa wana wace. Patsogolo pace iye adabwezera minyendo yace pa kama, acifa ndipo adakaikhidwa m’thenje lomwe adaikhidwa makolo yace yakale.*

50 Tenepo Zuze adakumbatira pai wace acilira kwene-kwene ndipo adawampsompsona. 2 Patsogolo pace Zuze adauza anyabasa wace omwe akhali adotolo kuti aikhe mankhwala mtembo wa pai wace kuti uleke kudzongeka. Tenepo adotolowo adaikhadi mankhwalayo mtembo wa Jirayeri. 3 Iwo adamala ntsiku 40 akucita basa limweri, pakuti kukonza mtembo kukhafunikira ntsiku zizinji tenepa. Aedjipitowo adapitiriza kumulira Jirayeri kwa ntsiku 70.

4 Pomwe ntsiku zomwe Zuze akhalira pai wace Djakobo zidamala, iye adauza nduna za* Farawo kuti: “Penu mungandidekere mtima, kandiuzireni Farawo kuti: 5 ‘Pai wangu adandilumbirisa kuti: “Inepano ndikufa. Ukandiikhe m’thenje lomwe ndidagobesa m’dziko la Kanani.” Tenepo ndaphata minyendo, ndibvumizeni kuti ndiyende ndikapendese pai wangu, ndikamala nin’bwerera.’” 6 Tenepo Farawo adamuuza kuti: “Ndoko ukapendese pai wakowo ninga momwe iwo adakulumbirisira.”

7 Tenepo Zuze adayenda kukapendesa pai wace ndipo atumiki wentse wa Farawo, akulu-akulu wa m’nyumba yace na akulu-akulu wentse wa m’dziko la Edjipito adayenda kukamuperekeza. 8 Wanthu wentse wa pamui pa Zuze, abale wace na wanthu wa pamui pa pai wace adayenda naye pabodzi. Ku Goseni kudandosala wana ang’ono, mabira, mbuzi na ng’ombe zawo. 9 Adatengambo ngolo na anyakupakira pa makavalo, ndipo thimu lentsero likhali likulu kwene-kwene. 10 Patsogolo pace adafika pa mbuwa ya ku Atadi, mphimpha ya ku Jordano. Kumweko adacita msinda ukulu wa nkhawa ndipo Zuze adalira pai wace kwa ntsiku 7. 11 Pomwe Akanani omwe akhakhala m’dzikolo adawawona wanthuwo akulira pa mbuwa ya Atadi, iwo adalewa kuti: “Nkhawa imweyi njikulu kwene-kwene kwa Aedjipito.” Ndipopa mbutoyo adaipasa dzina lakuti Abeli-miziraimu,* ndipo iri ku mphimpha ya Jordano.

12 Tenepo wana wa Djakobo adacita bzentse bzomwe iye akhadawauza. 13 Wana wacewo adamunyamula aciyenda naye ku Kanani ndipo adakamupendesa m’mphako ya m’munda wa Makipela, omwe ukhadanyang’anizana na munda wa Mamire, omwe Abulahamu akhadaugula kwa Efroni Mhiti kuti ukhale thenje. 14 Pomwe Zuze adamala kupendesa pai wace, adabwerera ku Edjipito pabodzi na abale wace na wentse omwe akhadamuperekeza kukapendesa pai wacewo.

15 Pomwe abale wace wa Zuze adawona kuti pai wawo asaika, iwo adati: “Pinango Zuze watikoyera cakumtima ndipo an’tibwezera bzakuipa bzentse bzomwe tidamucitira.” 16 Tenepo, iwo adatumizira Zuze mafala yakuti: “Pomwe pai wanu akhanati kufa, adatisiira mafala yakuti: 17 ‘Mukamuuze Zuze kuti: “Ndikukumbira ndipo ndaphata minyendo, lekerera bzakuphonya bza abale wako na bzakuipa bzentse bzomwe adakucitira.”’ Tsapano taphata minyendo, lekererani pikado za atumiki wa Mulungu wa pai wanufe.” Pomwe Zuze adabva bzimwebzi, adalira kwene-kwene. 18 Patsogolo pace, abale wace adayenda pomwe pakhana iyepo acigodama pamaso pace ndipo adalewa kuti: “Ife tiri pano ninga akapolo wanu.” 19 Zuze adawauza kuti: “Lekani kugopa, kodi ine ndine Mulungu kuti ndikutongeni? 20 Napo kuti mukhafuna kundicitira bzakuipa, Mulungu akhana cakulinga cabwino ndipo akhafuna kupulumusa moyo wa wanthu azinji ninga momwe akucitira lero. 21 Tenepo lekani kugopa, nin’pitiriza kumbakupasani cakudya pabodzi na wana wanu.” Na mafala yamweya iye adawatsangalaza na kuwakhazika mtima pantsi.

22 Zuze adapitiriza kukhala ku Edjipito na wanthu wa pamui pa pai wace, ndipo iye adakhala na moyo magole 110. 23 Zuze adawona m’badwo wacitatu wa wana wa Efraimu ndipo adawonambo wana wa Makiri omwe akhali mwana wa Manase. Zuze akhawona* wana amwewa ninga wace. 24 Pakumalizira pace, Zuze adauza abale wace kuti: “Inepano ndikufa, tsono kulewa cadidi Mulungu an’dzakuthandizani ndipo an’dzakucosani m’dziko lino, acikuyendesani ku dziko lomwe adalumbirira Abulahamu, Izaki na Djakobo.” 25 Tenepo Zuze adacitisa wana wa Jirayeri kulumbira ndipo adawauza kuti: “Kulewa cadidi, Mulungu an’dzakuthandizani. Tenepo mudzanyamule mafupa yangu pakucoka kuno.” 26 Zuze adafa na magole 110. Thupi lace lidaikhidwa mankhwala kuti lileke kudzongeka ndipo lidaikhidwa m’baulu* ku Edjipito.