MAFALA YABWINO YA MATEU

1 Bukhu la mbiri ya* Jezu Kristu,* mwana wa Davide, mwana wa Abalahamu:

17 Tenepo, mibadwo yentse kuyambira Abalahamu mpaka Davide ikhalipo 14; kucokera Davide mpaka pomwe Adjuda adayendesedwa ku Babiloniya ikhalipo mibadwo 14; kucokera pomwe Adjuda adayendesedwa ku Babiloniya mpaka Kristu ikhalipo mibadwo 14.

18 Tsono kubadwa kwa Jezu Kristu kudacitika tenepa: Pa nthawe yomwe Mariya, mai wace wa Jezu akhadabvunziridwa na Zuze, iye adagumanidwa na pathupi mwakucitisidwa na mzimu wakucena* pomwe akhanati kukhala pabodzi ninga banja. 19 Pakuti Zuze mwamuna wace akhali munthu wakulungama, alibe kufuna kum’pasisa manyazi, tenepo iye akhafuna kumulamba mwakabise-bise. 20 Tsono pambuyo pa kukumbuka bzimwebzi, anjo wa Yahova* adawonekera kwa iye kutulo acimuuza kuti: “Zuze mwana wa Davide, leka kugopa kutenga mkazako Mariya uciyenda naye kumui, pakuti pathupi pomwe anapopa pacitisidwa* na mzimu wakucena. 21 Iye an’dzabereka mwana wacimuna, ndipo udzam’pase dzina lakuti Jezu,* pakuti iye an’dzapulumusa wanthu wace ku pikado zawo.” 22 Bzentsenebzi bzidacitika kuti yakwanisike mafala yomwe Yahova adalewa mwakuphatisa basa mpolofeta wace, yakuti: 23 “Tetekerani! Dende lin’dzakhala na pathupi ndipo lin’dzabereka mwana wacimuna, ndipo an’dzamupasa dzina lakuti Emanuwere,” lomwe likasanduliziridwa limbathandauza kuti “Mulungu Anafe.”

24 Tenepo Zuze adamuka kutulo, ndipo adacita bzomwe anjo wa Yahova akhadamuuza. Iye adatenga mkazace aciyenda naye kumui. 25 Tsono iye alibe kugona naye mpaka pomwe mwanayo adabadwa, acim’pasa dzina lakuti Jezu.

2 Pomwe Jezu adabadwa ku Betelehemu wa ku Djudeya mu ntsiku za mambo* Herode,* anyakukhulupira nyenyezi wa kumabvadzuwa adayenda ku Jeruzalemu, 2 ndipo adakabvunza kuti: “Ali kuponi mambo wa Adjuda omwe wabadwa tsapanopa? Thangwe tawona nyenyezi yace pomwe tikhali kumabvadzuwa, ndipo tabwera kudzamugodamira.” 3 Pakubva bzimwebzi, mambo Herode na wanthu wentse wa ku Jeruzalemu adabva mantha. 4 Tenepo, iye adatsonkhanisa atsogoleri wentse wa antsembe pabodzi na anembi, aciwabvunza komwe Kristu* angadadzabadwira. 5 Iwo adamutawira kuti: “Ku Betelehemu wa ku Djudeya, pakuti apolofeta adanemba kuti: 6 ‘Iwe Betelehemu wa m’dziko la Djuda, ndiwe lini mzinda wakusaya kufunika kwene-kwene pakati pa atongi wa Djuda, pakuti mwa iwepo, mun’dzabadwa mtongi omwe an’dzatsogolera wanthu wangu, Ajirayeri.’”

7 Patsogolo pace, Herode mwaka­bise­-bise adacemeresa anyakukhulupira nyenyezi wale, aciwabvunza nthawe caiyo yomwe nyenyeziyo idawonekera kwa iwo. 8 Pakuwatumiza ku Betelehemuko, iye adawauza kuti: “Ndokoni mukanyang’ane bwino­-bwino mwanayo, ndipo mukakamugumana, mudzandiuze kuti ndiyendembo kukamugodamira.” 9 Pomwe adamala kutetekera mamboyo, iwo adapitiriza ulendo bwawo, ndipo ­nyenyezi yomwe adaiwona kumabvadzuwa ire, idawatsogolera mpaka idakaima pa mbuto yomwe mwanayo akhali. 10 Pomwe adawona kuti nyenyeziyo yaima, iwo adakomedwa kwene-kwene. 11 Ndipo pomwe adapita m’nyumbamo, iwo adawona mwanayo ali pabodzi na mai wace Mariya, ndipo adagodama acimulemekeza. Iwo adafungula mphaso zawo acimufupa oro, ntsonono zakununtcira na mira.* 12 Tsono, pakuti akhadacenjezedwa na Mulungu kutulo kuti aleke kubwerera pomwe kwa Herode, iwo adabwerera ku dziko lawo na njira inango.

13 Pomwe iwo adacoka, anjo wa Yahova adawonekera kwa Zuze kutulo, acimuuza kuti: “Lamuka, tenga mwanayo pabodzi na mai wace muthawire ku Edjipito, ndipo mukapitirize kukhala kumweko mpaka pomwe ndidzakuuze kuti mubwerere, thangwe Herode akunyang’ana mwanayo kuti amuphe.” 14 Tenepo, usiku bubodzi­-bodzibo, Zuze adatenga mwanayo pabodzi na Mariya aciyenda ku Edjipito. 15 Iye adakhala kumweko mpaka kufa kwa Herode. Na bzimwebzi, yadakwanisika mafala yomwe Yahova adalewa mwakuphatisa basa mpolofeta wace yakuti: “Ndidacemera mwana wangu kuti acoke mu Edjipito.”

16 Pomwe Herode adadziwa kuti anyakukhulupira nyenyezi wale adamunamiza, iye adakalipa kwene-kwene. Tenepo, iye adatumiza wa­nthu ku Betelehemu na m’phimpha zapafupi kuti akaphe wana wentse wa magole mawiri kubwerera m’mbuyo, mwakubverana na nthawe yomwe nyenyezi ire idawonekera kwa anyakukhulupira nyenyezi wale. 17 Tenepo, yadakwanisika mafala yomwe yakhadalewedwa na mpolofeta Jeremiya yakuti: 18 “Kulira na kudandaula kudabveka ku Rama. Akhali Rakeli omwe akhalira wana wace ndipo iye akhalamba kutsangalazidwa thangwe iwo kukhalibe.”

19 Pomwe Herode adafa, anjo wa Yahova adawonekera kwa Zuze kutulo pomwe akhali ku Edjipito 20 ndipo iye adamuuza kuti: “Lamuka, tenga mwanayo pabodzi na mai wace muyende ku dziko la Jirayeri, pakuti munthu omwe akhafuna kupha mwanayo wafa.” 21 Tenepo, iye adatenga mwanayo pabodzi na mai wace, aciyenda ku dziko la Jirayeri. 22 Tsono pakubva kuti Arikelau mwana wa Herode ndiye akhatonga m’mbuto mwa babace, iye adagopa kuyenda kumweko. Kuthumizira bzimwebzi, adacenjezedwambo na Mulungu kutulo. Tenepo, iye adayenda m’cigawo ca Galileya. 23 Ndipo iye adakakhala mu mzinda wa Nazareti, kuti yakwanisike mafala yomwe yadalewedwa na apolofeta yakuti: “Iye an’dzacemeredwa Mnazareti.”*

3 Mu ntsiku zimwezire, Juwau Batista adayenda kukapalizira ku dambo la Djudeya, 2 acimbati: “Kungulani, pakuti Umambo bwa kudzulu bwafendera.” 3 Umweyu ni omwe akhadalewedweratu na mpolofeta Zaiya kuti: “Fala lakukuwa lidabveka m’dambo liciti: ‘Konzani njira ya Yahova! Ndipo lungamizani miseu yace.’” 4 Juwau akhabvala bzakubvala bzakukonzedwa na ukuse bwa ngamira na bande la khanda m’ciuno mwace. Cakudya cace cikhali bziwala na uci bwa m’thengo. 5 Wanthu wa ku Jeruzalemu na wentse wa ku Djudeya na wa m’mbali zentse za pafupi na mkulo wa Jordano akhambayenda kuna iye, 6 ndipo iwo akhabatizidwa* na iye mu Mkulo wa Jordano, acimbakungula pikado zawo padeca.

7 Pomwe iye adawona Afarizeu azinji pabodzi na Asaduki akubwera pa mbuto ya ubatizoyo, iye adawauza kuti: “Wana wa nyokamwe, mbani wakuuzani kuti muthawe ukali bomwe bukubwera? 8 Na tenepo, balani bzisapo bzakulatiza kuti mwakungula. 9 Lekani kumbabzinamiza mucimbalewa kuti, ‘Tina babathu Abalahamu.’ Tsono inepano ndikukuuzani kuti Mulungu angakwanise kusandusa minyalayi kukhala wana wa Abalahamu. 10 Mbadzo yaikhidwa kale pa mizi ya miti. Tenepo, muti uli-wentse omwe umbabala lini bzisapo bzabwino, un’dzagwatidwa ucithusidwa pa moto. 11 Ine ndikukubatizani na madzi thangwe ra kukungula kwanu, tsono omwe akubwera m’mbuyo mwangu, ngwamphanvu kuposa inepano, ndipo nin’themera lini kukhundula xango zace. Munthu umweyo an’dzakubatizani na mzimu wakucena na moto. 12 Iye ana foxolo m’manja mwace kuti asiyanise tirigu na mungu, ndipo an’dzacenesa pa mbuwa yakupulira. Iye an’dzatsonkhanisa tirigu acikamuikha m’gwangwa ndipo mungu an’dzamutentha pa moto omwe palibe angauthimise.”

13 Jezu adacoka ku Galileya, aciyenda ku Jordano kuti akabatizidwe na Juwau. 14 Tsono Juwau adayezera kulamba aciti: “Inepano ndine ndikhafunika kubatizidwa na imwepo, tsono imwepo mukubwera kuna inepano?” 15 Koma Jezu adamutawira kuti: “Bvuma kuti bzikhale tenepoyo pa nthawe ino, pakuti mpsakuthemera kuti mwa njira imweyi, bzikwanisike bzentse bzomwe mpsakulungama.” Tenepo iye adabvuma. 16 Pomwe adamala kubatizidwa, Jezu adanuka m’madzi ndipo pa nthawe imweyoletu kudzulu kudafunguka, ndipo iye adawona mzimu wa Mulungu omwe ukhawoneka ninga nkhangaiwa ikubuluka icimumbutha. 17 Ndipo padabvekambo fala kucokera kudzuluko liciti: “Uyu ndiye Mwana wangu wakufunidwa, omwe nimbakomedwa naye kwene-kwene.”

4 Patsogolo pace, Jezu adatsogoleredwa na mzimu ucimuyendesa ku dambo kuti akayezedwe na Dyabu. 2 Pambuyo pakusaya kudya kwa ntsiku 40 usiku na masikati, iye adabva njala. 3 Ndipo Nyakuyezayo adamufenderera acimuuza kuti: “Penu iwepo ndiwedi mwana wa Mulungu, sandusa minyalayi kuti ikhale pau.” 4 Tsono iye adamutawira kuti: “Bzidanembedwa kuti: ‘Munthu ambakhala lini na moyo na cakudya cokha, koma na mafala yentse yakucokera mkamwa mwa Yahova.’”

5 Patsogolo pace, Dyabu adamutenga aciyenda naye mu mzinda wakucena ndipo adakamuimisa padzaulu* pa mpanda wa templo, 6 acimuuza kuti: “Penu iwepo ndiwedi mwana wa Mulungu, bzithusire pantsi, pakuti bzidanembedwa kuti: ‘Iye an’dzatumiza anjo wace kuti adzakukhotcerere kuti minyendo yako ileke kumenya pa mwala.’” 7 Jezu adamutawira kuti: “Bzidanembedwa pomwe kuti: ‘Leka kuyeza Yahova Mulungu wako.’”

8 Dyabu adamutenga pomwe aciyenda naye pa phiri litali kwene-kwene ndipo adamulatiza maumambo yentse ya pa dziko la pantsi na mphanvu zawo zentse. 9 Ndipo adamuuza kuti: “Nin’kupasa bzinthu bzentsenebzi ukandigodamira na kundinamata kabodzi kokha.” 10 Tsono Jezu adamuuza kuti: “Coka Sathani! Pakuti bzidanembedwa kuti: ‘Yahova Mulungu wako, ndiye omwe un’funika kumunamata, ndipo ndiye yekha omwe un’funika kumutumikira.’” 11 Na tenepo, Dyabuyo adamusiya, ndipo anjo adabwera aciyamba kumutumikira.

12 Pomwe Jezu adabva kuti Juwau wamangidwa, iye adabwerera ku Galileya. 13 Ndipo pomwe adacoka ku Nazareti, iye adakakhala ku Kafarnau m’mphepete mwa nyanza, m’midzi ya Zebuloni na Nafitali, 14 kuti yakwanisike mafala yomwe yakhadalewedweratu na mpolofeta Zaiya yakuti: 15 “Imwe wanthu wa m’madziko ya Zebuloni na Nafitali omwe mumbakhala m’mphepete mwa mseu wakuyenda ku nyanza, wa ng’ambu inango ya Jordano na alendo wakukhala ku Galileya! 16 Wanthu omwe akhakhala mu mdima, awona ceza cikulu, ndipo wale omwe akhakhala mu dziko la mdima wa infa, ceza cawabvunikira.” 17 Kuyambira nthawe imweyo, Jezu adayamba kupalizira acimbati: “Kungulani, pakuti Umambo bwa kudzulu bwafendera.”

18 Pomwe akhafamba m’mphepete mwa nyanza ya Galileya, iye adawona Simau omwe ambacemeredwambo kuti Pedru na m’bale wace Andereya akuthusa bwazi bwawo m’nyanza, pakuti iwo akhali akhombwe. 19 Ndipo iye adawauza kuti: “Nditewereni, ndipo ine ninkucitisani kukhala akhombwe wa wanthu.” 20 Pa nthawe imweyoletu, iwo adasiya bwazi bwawobo acimutewera. 21 Pomwe adafamba pang’ono, iye adawona Tiyago na m’bale wace Juwau, wana wa Zebedeu. Iwo akhakonza bwazi bwawo pabodzi na pai wawo Zebedeu m’mwadiya, ndipo iye adawacemera. 22 Pa nthawe imweyoletu, iwo adasiya mwadiyayo na pai wawoyo, acimutewera.

23 Tenepo, iye adafamba mu Galileya mwentse, acipfunzisa m’nyumba zawo zakunamatira* na kupalizira mafala yabwino ya Umambo acipoza matenda ya mtundu uli-wentse yomwe wanthu akhanayo. 24 Mbiri yace idabvekera ku Siriya kwentse ndipo wanthu akhamubweresera wentse omwe akhaduwala matenda yakusiyana-siyana, wakuwawidwa kwene-kwene, omwe akhana bziwanda, wakhunyu na wakudjedjera bziwalo, ndipo iye akhawapoza. 25 Na tenepo, mathimu mazinji ya wanthu wakucokera ku Galileya, ku Dekapoli,* ku Jeruzalemu, ku Djudeya na ng’ambu inango ya Jordano yadamutewera.

5 Pomwe iye adawona mathimu ya wanthuyo, adakwira pa phiri; ndipo pomwe adakhala pantsi, anyakupfunza wace adayenda pomwe pana iyepo. 2 Ndipo iye adayamba kuwapfunzisa kuti:

3 “An’kondwa mbale omwe ambadziwa kuti an’funika kutsogoleredwa na Mulungu, pakuti Umambo bwa kudzulu ni bwawo.

4 “An’kondwa mbale omwe akulira, thangwe an’dzatsangalazidwa.

5 “An’kondwa mbale omwe mbakubzicepesa,* thangwe an’dzatambira dziko la pantsi.

6 “An’kondwa mbale omwe ana njala na nyota ya cirungamo, thangwe an’dzakhuta.

7 “An’kondwa mbale omwe ambabvera ntsisi anzawo, thangwe an’dzabveredwambo ntsisi.

8 “An’kondwa mbale omwe ana mtima wakucena, thangwe an’dzawona Mulungu.

9 “An’kondwa mbale omwe akulinga mtendere, thangwe an’dzacemeredwa wana wa Mulungu.

10 “An’kondwa mbale omwe akuzunzidwa thangwe ra kucita cirungamo, pakuti Umambo bwa kudzulu ni bwawo.

11 “Ndimwe wakukondwa pomwe wanthu akukutukwanani, kukuzunzani na kukunamizirani bzinthu bzakuipa bza mtundu uli-wentse thangwe ra inepano. 12 Kondwani mucisekerera kwene-kwene, thangwe mabaibai yanu ni makulu kudzulu, pakuti mwa njira imweyi, ni momwe adazunzirambo apolofeta wa mu nthawe zakale.

13 “Imwepo ndimwe munyu wa dziko, tsono munyuyo ukamala mphanvu, kodi mphanvu yaceyo ingabwezeresedwe tani? Umbaphata lini basa liri-lentse, koma un’funika kutayidwa kunja ucipondedwapondedwa na wanthu.

14 “Imwepo ndimwe ceza ca dziko. Mzinda ukakhala pa phiri ungabisike lini. 15 Wanthu akagasa kandiyero, ambaigwanankhira lini na citundu, koma ambaiyikha pa mbuto yakuikhira kandiyero kuti ibvunikire wentse omwe ali m’nyumbamo. 16 Mwa njira ibodzi-bodziyi, onesani ceza canu kwa wanthu, kuti pakuwona mabasa yanu yabwino, apase ulemerero Baba wanu omwe ali kudzulu.

17 “Lekani kukumbuka kuti ndidabwera kudzapfudza Lamulo ayai bzomwe Apolofeta akhapfunzisa. Ndiribe kubwera kudzapfudza, koma kudzabziteweza. 18 Ine ndikukutsimikizirani kuti mpsakupusa kuti kudzulu na dziko bzicoke, kuposa kuti kacinembo ayai kamzere kacinembo ca lamulo kacoke, bzinati kukwanisika bzentsene bzakunembedwa m’mwemo. 19 Na tenepo, ule omwe anibvera lini malamulo mang’ono-mang’onoya acipfunzisambo winango kucita bzimwebzi, an’themera lini* Umambo bwa kudzulu. Koma ali-wentse omwe an’teweza na kupfunzisambo winango malamuloya, an’dzakhala wakuthemera kupita* mu Umambo bwa kudzulu. 20 Inepano ndikukuuzani kuti, penu cirungamo canu mumbacicita lini na mtima wentse, ndiye kuti muli ninga anembi na Afarizeu ndipo mun’themera lini kudzapita mu Umambo bwa kudzulu.

21 “Imwepo mudabva kuti wanthu wakale-kale adauzidwa kuti: ‘Leka kupha munthu, pakuti ali-wentse omwe anipha munthu, an’dzatawira mulandu ku nyumba ya mphala.’ 22 Tsono inepano ndikukuuzani kuti, ali-wentse omwe anipitiriza kukhala wakukalipa na m’bale wace, an’dzatawira mulandu ku nyumba ya mphala; ndipo ali-wentse omwe anilewa mafala yakunyoza kuna m’bale wace, an’dzatawira mulandu ku Nyumba Ikulu ya Mphala; ndipo ule omwe anilewa mwanzace kuti: ‘Citsiru! an’themera kuyenda ku Gehena* wa moto.

23 “Tenepo, ukabweresa mphaso yako pa guwa la ntsembe ndipo pamwepo wakumbukira kuti m’bale wako anawe mathangwe, 24 siya mphaso yako patsogolo pa guwalo. Ndipo ndoko ukayambe wakhazikisa mtendere na m’bale wakoyo, ukamala, bwerera udzapereke mphaso yako.

25 “Malisa mwakamfulumize nkhani yomwe waphonyerana na mwanzako, pomwe ukali mu njira ukuyenda naye ku nyumba ya mphala, kuti munthu omwe waphonyerana nayeyo, aleke kukakupereka kwa mtongi, ndipo mtongiyo acikakuperekambo kwa munthu omwe ankakuikha m’kawoko. 26 Kulewa cadidi, un’dzacoka lini mpaka pomwe udzapagali kobiri zentse.*

27 “Imwepo mudabva bzomwe bzidalewedwa kuti: ‘Leka kucita upombo ayai uputa.’ 28 Tsono inepano ndikukuuzani kuti, ali-wentse omwe an’pitiriza kunyang’anisisa mkazi mpaka kumukhumba, wacita naye kale upombo mu mtima mwace. 29 Penu diso lako la kumadidi limbakuphonyesa,* likolowole ucilitaya kutali. Pakuti bziri bwino kuluza ciwalo cibodzi, kuposa kuti thupi lako lentse lithusidwe ku Gehena.*30 Ndipo penu boko lako la madidi limbakuphonyesambo, ligwate ucilitaya kutali. Pakuti bziri bwino kuluza ciwalo cibodzi kuposa kuti thupi lako lentse lithusidwe ku Gehena.*

31 “Kuthumizira bzimwebzi, bzidalewedwa kuti: ‘Ule omwe anilamba mkazi wace, apase mkaziyo tsamba lakumalisira malowozi.’ 32 Tsono inepano ndikukuuzani kuti, ali-wentse omwe anilamba mkazi wace, sikuti thangwe ra upombo,* an’citisa mkaziyo kucita uputa, ndipo munthu omwe an’lowola mkazi wakulambidwayo wacitambo upombo.

33 “Ndipo imwepo mudabvambo bzomwe wanthu wakale-kale adauzidwa kuti: ‘Leka kulumbira ucisaya kuteweza bzomwe walumbirabzo, koma umbateweze bzomwe udalumbira kwa Yahova.’ 34 Tsono inepano ndikukuuzani kuti: Lekani na kundolumbirako, ne kulumbirira kudzulu, thangwe ni mpando wa umambo wa Mulungu; 35 ne pa dziko la pantsi, thangwe ni pakupondera nzayo zace; ne Jeruzalemu, pakuti ni mzinda wa Mambo* mkulu. 36 Leka kulumbirira msolo wako, thangwe iwepo ungacitise lini tsisi lako ne na libodzi kukhala licena ayai lipswipa. 37 Tsimikizirani kuti mukalewa kuti ‘Inde’ akhaledi inde, ndipo mukati ‘Ne’ akhaledi ne, pakuti mafala yanango yakapitirira pamwepa yambacokera kwa nyakuipayo.

38 “Ndipo imwepo mudabva bzomwe bzidalewedwa kuti: ‘Omwe anicosa diso mwanzace, acosedwembo diso, ndipo omwe anigulula dzino mwanzace, agululidwembo dzino.’ 39 Tsono inepano ndikukuuzani kuti: Lekani kunesana na munthu wakuipa, koma akakukwantsani ku phutu lamadidi, mpaseni pomwe phutu ladzere. 40 Ndipo munthu akafuna kuyenda nawe ku nyumba ya mphala kuti akakutengere cakubvala cako ca mkati, mupase pomwe cakubvala cako ca kunja; 41 munthu wa udindo akakungingimiza kuti umunyamulire mtolo mtantho wa kilometro ibodzi, munyamulire makilometro mawiri. 42 Munthu akakukumbira cinthu, mupase, ndipo leka kulamba munthu akafuna kukufiyali.

43 “Ndipo imwepo mudabva bzomwe bzidalewedwa kuti: ‘Umbafune mwanzako ndipo umbawenge nyamadulanthaka wako.’ 44 Tsono inepano ndikukuuzani kuti: Pitirizani kufuna anyamadulanthaka wanu na kupempherera omwe ambakuzunzani, 45 kuti mulatize kuti ndimwe wana wa Baba wanu omwe ali kudzulu, pakuti iye ambacosera dzuwa lace wanthu wabwino na wakuipa, ndipo ambabvumbisira nvula wanthu wakulungama na wakusaya kulungama. 46 Penu mumbafuna wanthu okha omwe ambakufunani, kodi ni mabaibai yanyi yomwe mun’dzatambira? Kodi anyakukhomesa mtsonkho, ambacitambo lini bzibodzi-bodzibzi? 47 Ndipo mukambamusa abale wanu okha, kodi n’cinthu ciponi cacirendo comwe mukucita? Kodi wanthu omwe ni Ajirayeri lini ambacitambo lini bzibodzi-bodzibzi? 48 Mbacitani bzinthu bzabwino nthawe zentse ninga momwe Baba wanu wakudzulu ambacitira.*

6 “Citani mphole kuti cirungamo canu cileke kukhala cakubziwonesera kwa wanthu; pakuti mukacita bzimwebzi, mun’dzatambira lini mabaibai yakucokera kwa Baba wanu wakudzulu. 2 Tenepo, pomwe mukupasa cinthu nyakusauka,* lekani kuliza cimbututu ninga momwe wanthu wacinyengo ambacitira m’nyumba zakunamatira* na m’miseu kuti atumbizidwe na wanthu. Cadidi ndikukuuzani, iwo atambira kale mabaibai yawo. 3 Tsono pomwe mukupereka cinthu kwa nyakusauka, boko lanu ladzere lireke kudziwa bzomwe boko lanu ladidi likucita, 4 kuti mphaso yanu ikhale ya cintsintsi. Ndipo Baba wanu wakudzulu omwe ambawona bzentse, an’dzakubairani.

5 “Ndipo pomwe mukupemba, lekani kucita bzinthu ninga momwe wanthu wacinyengo ambacitira, pakuti iwo ambafuna kupemba m’nyumba zakunamatira na m’mphambano za m’miseu kuti ambawonedwe na wanthu. Cadidi ndikukuuzani kuti iwo atambira kale mabaibai yawo. 6 Tsono pomwe iwepo ukupemba, pita m’cipinda mwako, ucifunga msuwo, ndipo ukamala, pemba kwa Baba wako wakudzulu. Ndipo Baba wako omwe ambawona bzentse, an’dzakubaira. 7 Ndipo pomwe mukupemba, lekani kumbabwerezera-bwerezera mafala ninga momwe wanthu omwe ambadziwa lini Mulungu ambacitira, pakuti iwo ambakumbuka kuti an’bvedwa akaphatisa basa mafala mazinji. 8 Tsono imwepo lekani kukhala ninga iwo, thangwe Baba wanu wakudzulu ambadziwa bzomwe mun’funikira, napo pomwe mukanati kumukumbira.

9 “Tenepo, mbapembani tenepa:

“‘Baba wathu omwe muli kudzulu, dzina lanu licenesedwe.* 10 Umambo bwanu bubwere. Kufuna kwanu kucitike pantsi pano, ninga kudzulu. 11 Tipaseni lero cakudya cathu ca ntsiku ya lero; 12 ndipo tilekerereni bzakuphonya* bzathu, ninga momwe ifepano timbalekererambo bzakuphonya bza anzathu.* 13 Ndipo lekani kulekerera kuti tiyezedwe, koma tipulumuseni kwa nyakuipayo.’

14 “Pakuti mukambalekerera wa­nthu bzakuphonya bzawo, Baba wanu wakudzulu an’dzalekererambo bzakuphonya bzanu; 15 Tsono mukasaya kulekerera bzakuphonya bza winango, Baba wanu wakudzulu an’dzalekererambo lini bzakuphonya bzanu.

16 “Pomwe mukubzimana kudya,* lekani kumbakhala na nkhope zakudodoma ninga momwe ambacitira wanthu wacinyengo omwe ambacinja mawonekedwe ya nkhope zawo* kuti wanthu awawone kuti akubzimana kudya. Cadidi ndikukuuzani, iwo atambira kale mabaibai yawo. 17 Koma pomwe iwepo ukubzimana kudya, samba m’maso, ucidzola mafuta mu msolo mwako, 18 kuti wanthu aleke kuwona kuti ukubzimana kudya, koma kokha Baba wako wakudzulu omwe ambawona bzinthu bzentse. Ndipo Baba wako wakudzulu omwe ambawona bzinthu bzentseyo, an’dzakubaira.

19 “Lekani kubzigwezekera cuma pa dziko la pantsi, pomwe mcenje na fuluju bzingadzonge ndipo mbava zingatcole ziciba. 20 M’mbuto mwace, gwezekani cuma canu kudzulu komwe mcenje na fuluju bzingadzonge lini ndipo mbava zingatcole lini ziciba. 21 Pakuti komwe kuna cuma cako, mtima wako umbakhalambo uli kumweko.

22 “Ceza ca thupi ni diso. Penu diso lako lininyang’anisisa pa cinthu cibodzi, thupi lako lentse lin’dzakhala na ceza. 23 Tsono penu diso lako ndanjiru,* thupi lako lentse lin’dzakhala na mdima. Ndipo penu ceza comwe unaco ni mdima caiye, mdimayo ngukulu kwene-kwene!

24 “Palibe munthu omwe angakhale kapolo wa ambuya awiri; pakuti an’dzawenga m’bodzi acifuna munango, ayai an’dzabvera m’bodzi acinyoza munangoyo. Imwepo mungakhale lini kapolo wa Mulungu na wa cuma pa nthawe ibodzi-bodziyo.

25 “Ndipopa inepano ndikukuuzani kuti: Lekani kucita thupo na moyo wanu kuti mun’dzadya ciyani, mun’dzamwa ciyani ayai mun’dzabvala ciyani. Kodi moyo ndiwo lini wakufunika kuposa cakudya na cakubvala? 26 Nyang’anisisani mbalame, izo zimbabzala lini mbeu, zimbabvuna lini ne kukoya cakudya m’gwangwa,* koma Baba wanu wakudzulu ambazidyesa. Kodi imwepo ndimwe lini wakufunika kuposa mbalamezo? 27 Kodi mbani omwe angatalimphise moyo wace pang’ono pokha* thangwe ra kukhala na thupo? 28 Ndipo thangwe ranyi mukucita thupo na bzakubvala? Pfunzani na momwe yambakulira maluwa ya m’thengo; iyo yambaphata lini basa ne kusona bzakubvala; 29 Tsono ndikukuuzani kuti napo Salomau mu ulemerero bwace bwentse, iye alibe kubvalira ninga libodzi mwa maluwaya. 30 Tsono penu Mulungu ambabvazika maluwa na mauswa ya m’thengo yomwe yangakhale yalipo lero, mangwana yacithusidwa pamoto, kodi iye angaleke kukubvazikani kuposa pamwepa, wanthu wacikhulupiro cakucepamwe? 31 Tenepo, lekani kumbacita thupo mucimbalewa kuti: ‘Tin’dzadya ciyani?’ ayai, ‘Tin’dzamwa ciyani?’ ayai, ‘Tin’dzabvala ciyani?’ 32 Pakuti bzinthu bzentsenebzi ndibzo bzomwe wanthu omwe ambadziwa lini Mulungu ambabzilinga na nyongo. Tsono Baba wanu wakudzulu ambadziwa kuti mumbafunikira bzinthu bzentsenebzi.

33 “Pitirizani kuikha Umambo bwa Mulungu na cirungamo cace pa mbuto yakuyamba, ndipo bzinthu bzinango bzentse bzin’dzathumiziridwa kwa imwepo. 34 Tenepo, lekani kumbacita thupo na bzinthu bza ntsiku ya mangwana, pakuti ntsiku ya mangwana in’dzakhala na bzinthu bzace bzakucitisa thupo. Ntsiku iri-yentse ina mabvuto yace.

7 “Lekani kutonga anzanu kuti muleke kudzatongedwambo; 2 pakuti momwe mun’tongera winango, ni momwe mundzatongedwerambo, ndipo mphimo yomwe mun’pimira nayo winango, ndiyo yomwe iwo an’dzakupimiranimbo nayo. 3 Tsono, thangwe ranyi iwepo ukunyang’anisa kacitsotso komwe kali m’diso la m’bale wako, pomwe iwepo ukuzindikira lini cimuti comwe ciri m’diso lako?4 Ayai, kodi ungauze tani m’bale wako kuti: ‘Leka ndikucose kacitsotso m’diso lako,’ pomwe iwepo una cimuti m’diso lako? 5 Wacinyengowe! Yamba wacosa cimuti comwe ciri m’diso lako, ndipo ukamala un’dzawona bwino momwe ungacosere kacitsotso komwe kali m’diso la m’bale wako.

6 “Lekani kupasa mbwaya bzinthu bza Mulungu ayai kuthusira nkhumba minyala yakufunika, kuti izo zireke kuponda-ponda minyala yakufunikayo, patsogolo pace zicikuzungunukirani na kukulumani.

7 “Pitirizani kukumbira ndipo mun’dzapasidwa; pitirizani kunyang’ana, ndipo mun’dzagumana; pitirizani kugogodza, ndipo mun’dzafunguliridwa; 8 pakuti munthu ali-wentse omwe an’kumbira an’dzapasidwa, ali-wentse omwe aninyang’ana an’dzagumana, ndipo ali-wentse omwe an’gogodza an’dzafunguliridwa. 9 Kulewa cadidi, mbani wa imwepo, omwe mwanace acimukumbira pau, angamupase mwala? 10 Ayai acimukumbira ntsomba, angamupase nyoka? 11 Tenepo, penu imwepo, napo ndimwe wanthu wakuipa mumbadziwa kupasa bzinthu bzabwino wana wanu, ndiye tani Baba wanu wa kudzulu, omwe ambapasa bzinthu bzabwino kwa wentse omwe ambamukumbira!

12 “Bzinthu bzentse bzomwe mukufuna kuti wanthu akucitireni, imwepo muwacitirembo bzibodzi-­bodzibzo, pakuti ndibzo bzomwe Lamulo limbalewa na bzomwe apolofeta adanemba.

13 “Pitani na pa msuwo wakupapatiza, pakuti msuwo wakhwankhwa likulu na mseu ukulu umbatsogolera ku infa, ndipo mbazinji omwe akufamba m’mwemo; 14 tsono msuwo wakupapatiza na mseu wakupsindiza, ndiwo umbayendesa ku moyo ndipo mbang’ono-ng’ono omwe ambaugumana.

15 “Khalani tceru na apolofeta wakunama omwe ambabwera kwa imwe adabvala khanda la bira, koma mkati mwawo ni mphumphi zakulusa. 16 Imwepo mun’dzawazindikira thangwe ra bzisapo bzawo. Kulewa cadidi, palibe munthu omwe ambatcola uva ayai nkhuyu pa muti wa minga. 17 Mpsibodzi-bodzimbo, muti uli-wentse wabwino umbabala bzisapo bzabwino, ndipo muti ­uli-wentse wakuipa* umbabalambo bzisapo bzakuipa. 18 Muti wabwino ungabale lini bzisapo bzakuipa, ndipo muti wakuipa ungabale lini bzisapo bzabwino. 19 Ndipo muti ­uli-wentse omwe umbabala lini bzisapo bzabwino, umbagwatidwa ucithusidwa pa moto. 20 Kulewa cadidi, wanthu amwewa mun’dzawazindikira thangwe ra bzisapo bzawo.

21 “Ni wentse lini omwe an’dzalewa kuti: ‘Mbuya, Mbuya’ an’dzapita mu Umambo bwa kudzulu, koma ule omwe an’cita kufuna kwa Baba wangu omwe ali kudzulu. 22 Pa ntsiku imweyo azinji an’dzandiuza kuti: ‘Mbuya, Mbuya’, kodi tiribe kukhala apolofeta m’dzina lanu? Tiribe kucosa bziwanda na kucita mabasa mazinji yakudabwisa m’dzina lanu? 23 Tsono inepano nin’dzawauza kuti: ‘Inepano ninkudziwani lini! Cokani pamaso pangu, wanthu wakucita mabasa mwakusaya kubvera malamulo!’

24 “Na tenepo, munthu ali­-wentse wakubva mafala yanguya na kuyaphatisa basa, an’dzakhala ninga munthu wakucenjera omwe adamanga nyumba yace pa mwala. 25 Ndipo kudabvumba cinvula camphanvu, madzi yadadzala, kucibwerambo conzi camphanvu cicigwinya nyumbayo, koma iribe kugwa thangwe ikhadamangidwa pa mwala. 26 Tsono, ali-wentse omwe anibva mafala yanguya acisaya kuyaphatisa basa, an’dzakhala ninga tsiru omwe adamanga nyumba yace pa mcenga. 27 Ndipo kudabvumba cinvula camphanvu, madzi yadadzala, kucibwerambo conzi camphanvu cicigwinya nyumbayo ndipo iyo idagwa icipfudzikiratu yentse.”

28 Pomwe Jezu adamala kulewalewa mafalaya, mathimu ya wanthuyo yadatokonyedwa ndipo yadadabwa kwene-kwene na kapfunzisidwe kace, 29 thangwe bzomwe iye akhapfunzisabzo bzikhacokeradi kwa Mulungu,* mwakusiyana na momwe anembi wawo akhawapfunzisira.

8 Pomwe iye adabuluka m’phirimo, mathimu ya wanthu yadamutewera. 2 Ndipo padafika munthu munango omwe akhana mapere ndipo adamugodamira, acilewa kuti: “Mbuya, penu mun’funa ndipozeni.” 3 Iye adafuthula boko lace ndipo adamukhuya acilewa kuti: “Inde, nin’funa! Pozedwa matenda yakoya.” Pa nthawe imweyoletu, mapere yaceyo yadamala. 4 Patsogolo pace Jezu adamuuza kuti: “Leka kuuza munthu ali-wentse bza nkhaniyi, koma ndoko ukawonekere kwa antsembe ucikacita cakupereka comwe Mozeji adalewa, kuti cikhale umboni kwa iwo.”

5 Pomwe adapita mu mzinda wa Kafarnau, mkulu wa acikunda adabwera kuna iye acimudandaulira 6 kuti: “Mbuya, mtumiki wangu ndamusiya adagona kumui thangwe akuduwala kwene-kwene ndipo akukwanisa lini kumuka.” 7 Iye adamuuza kuti: “Ndikakafika kumuiko, nin’kamupoza.” 8 Tsono mkulu wa acikunda ule adamutawira kuti: “Mbuya, lekani kubonera kubwera kumui kwangu, pakuti ndine lini wakuthemera kukutambirani, ndolewani mafala yokha ndipo mtumiki wanguyo anilimba. 9 Pakuti inembo ndiri pantsi pa utongi ndipo ndina acikunda omwe nimbawatongambo. Ndikauza m’bodzi kuti: ‘Ndoko!’ iye ambayendadi, ndipo ndikauza munango kuti: ‘Bwera!’ iye ambabweradi, ndipo ndikauza kapolo wangu kuti: ‘Cita cakati!’ iye ambacitadi.” 10 Pomwe Jezu adabva bzimwebzi, adadabwa ndipo adauza omwe akhamutewerawo kuti: “Kulewa cadidi, ndikanati kuwona kale munthu wa cikhulupiro cikulu ninga cimweci mu Jirayeri. 11 Tsono ine ndikukuuzani kuti, wanthu azinji wa kumabvadzuwa na kumadokero, an’dzabwera ndipo an’dzakhala pa meza acidya pabodzi na Abalahamu, Izaki na Djakobo mu Umambo bwa kudzulu; 12 koma wana wa Umambo, an’dzathusidwa kunja ku mdima. Kumweko an’dzalira na kukeketa mano yawo.” 13 Tenepo, Jezu adauza mkulu wa acikundayo kuti: “Ndoko. Bzikucitikire mwakubverana na cikhulupiro comwe walatizaci.” Ndipo pa nthawe imweyoletu, mtumiki waceyo adalimba.

14 Ndipo pomwe Jezu adapita m’nyumba mwa Pedru, adawona amibzala wacikazi wa Pedruyo adagona thangwe akhadafesuka. 15 Tenepo, iye adaphata boko lawo, ndipo pa nthawe imweyoletu iwo adalimba ndipo adamuka aciwaphikira cakudya. 16 Tsono ku maulo kwace, wanthu adamubweresera wanthu azinji omwe akhana bziwanda; ndipo iye adacosa mizimu yakuipayo na mafala yokha, acipozambo wanthu azinji omwe akhaduwala, 17 ndipo bzimwebzi bzidacitisa kuti yakwanisike mafala ya mpolofeta Zaiya yakuti: “Iye adatenga matenda yathu ndipo adanyamula bzakuwawa bzathu.”

18 Pomwe Jezu adawona thimu la wanthu lomwe likhadamuzungulira, iye adauza anyakupfunza wace kuti: “Mbatiyambukireni ku ng’ambu inango ya Nyanza ya Galileya.” 19 Ndipo munembi munango adamufenderera, acimuuza kuti: “Mpfunzisi, inepano nin’kutewerani kuli-kwentse komwe muyendeko.” 20 Tsono Jezu adamuuza kuti: “Nkhandwe zina mphako zakukhala, ndipo mbalame zina bzitsa, koma Mwana wa munthu alibe ne pakutsamisira msolo wace.” 21 Ndipo nyakupfunza wace munango adalewa kuti: “Mbuya, ndibvumizeni kuti ndiyambe kukapendesa pai wangu.” 22 Tsono Jezu adamutawira kuti: “Pitiriza kunditewera, ndipo siya anyakufa apendesane okha-okha.”

23 Patsogolo pace, Jezu na anyakupfunza wace adapakira m’mwadiya aciyenda. 24 Ndipo mudayambika conzi camphanvu m’nyanzamo, mwakuti mabimbi yakhapita m’mwadiyamo; tsono Jezu akhadagona. 25 Ndipo iwo adayenda kukam’musa aciti: “Mbuya, tipulumuseni pakuti tinifa!” 26 Tsono iye adawabvunza kuti: “Kodi thangwe ranyi mukucita mantha tenepa wanthu wacikhulupiro cakucepamwe?” Patsogolo pace, iye adamuka acitsimula conzico na nyanzayo, ndipo bzidakhaliratu zii. 27 Tenepo anyakupfunza wace adadabwa na bzimwebzi aciti: “Kodi munthu umweyu adakhala tani? Pakuti napo conzi na nyanza bzimbamubvera.”

28 Pomwe adafika ku ng’ambu inango ire, mu dera la Gadareno, amuna awiri omwe akhana madimonyo adacoka m’thenje acikagumana na Jezu. Iwo akhali wakugopswa kwene-kwene, mwakuti palibe munthu omwe akhakhwimika kupita na njira imweyire. 29 Ndipo iwo adayamba kukuwa aciti: “Mun’funa ciyani kwa ife, imwe Mwana wa Mulungu? Mwabwera kudzatiboneresa pomwe nthawe inati kufika?” 30 Patali na pomwe pakhana iwopo, pakhana nkhumba zizinji zomwe zikhadya. 31 Tenepo, madimonyoyo yadayamba kumudandaulira kuti: “Penu mun’funa kuticosa, titumizeni ku mthithi wa nkhumba zire.” 32 Ndipo iye adayauza kuti: “Ndokoni!” Iyo yadacoka kuna amuna wale yacikapita mu nkhumba zire, ndipo mthithi wentse wa nkhumbazo udayenda pa nkhomole ucibzithusa m’nyanza ndipo zentse zidafera m’madzimo. 33 Omwe akhasamalira nkhumbazo adathawa acikapita mu mzinda, ndipo iwo adafotokozera wanthu bzinthu bzentse bzomwe bzikhadacitika, kuphatanidzambo bzomwe bzikhadacitikira amuna awiri omwe akhana madimonyo wale. 34 Na tenepo, wanthu wentse wa mu mzindamo adayenda kukagumana na Jezu ndipo pomwe iwo adamuwona, adamukumbira kuti acoke m’cigawo cawoco.

9 Tenepo, iye adapakira mwadiya, aciyambuka kuyenda ku Kafarnau, mzinda omwe iye akhakhala. 2 Ndipo wanthu adamubweresera munthu wakudjedera bziwalo omwe akhadagona pa makha. Pakuwona cikhulupiro cawo, Jezu adauza nyakudjedjera bziwaloyo kuti: “Khwimika mwanangu! Pikado zako zalekereredwa.” 3 Tenepo, anembi winango adayamba kukumbuka kuti: “Munthuyu akunyoza Mulungu.” 4 Pakudziwa bzomwe iwo akhakumbuka, Jezu adalewa kuti: “Thangwe ranyi mukukumbuka bzinthu bzakuipa m’mitima mwanu? 5 Mwa ciratizo, n’ciyani cidapusa kulewa: ‘Pikado zako zalekereredwa’ ayai ‘Lamuka ufambe’? 6 Tsono, mudziwe kuti Mwana wa munthu ana mphanvu zakulekerera pikado pa dziko la pantsi . . .” patsogolo pace, iye adauza nyakudjedjera bziwaloyo kuti: “Lamuka, tenga makha yako uyende kumui kwako.” 7 Tenepo iye adalamukadi, aciyenda kumui kwace. 8 Pakuwona bzimwebzi, thimu la wanthulo lidabva mantha ndipo lidayamba kutumbiza Mulungu, omwe adapereka mphanvu imweyi kwa wanthu.

9 Pomwe adacoka pamwepo, Jezu adawona mwamuna munango wakucemeredwa Mateu omwe akhadakhala m’cipinda cakukhomesera mtsonkho, ndipo iye adamuuza kuti: “Khala mteweri wangu.” Pa nthawe imweyoletu, iye adamuka, acimutewera. 10 Ndipo pomwe Jezu akhadya m’nyumba* mwa Mateu, kudabwera anyakukhomesa mtsonkho azinji na anyakucita pikado, ndipo adayamba kudya na Jezuyo pabodzi na anyakupfunza wace. 11 Tsono pomwe Afarizeu adawona bzimwebzi, iwo adabvunza anyakupfunza wa Jezuwo kuti: “Thangwe ranyi mpfunzisi wanuyu akudya na anyakukhomesa mtsonkho pabodzi na anyakucita pikado?” 12 Pakubva bzimwebzi, Jezu adawatawira kuti: “Wanthu wathanzi labwino ambafunikira lini dotolo, koma wale omwe akuduwala ndiwo ambafunikira. 13 Ndokoni, ndipo kapfunzeni thandauzo la mafala aya: ‘Nin’funa ntsisi, sikuti ntsembe.’ Pakuti ine ndiribe kubwerera anyakulungama, koma anyakucita pikado.”

14 Patsogolo pace, anyakupfunza wa Juwau adayenda kuna Jezu acikamubvunza kuti: “Thangwe ranyi ifepano na Afarizeu timbabzimana kudya* pomwe anyakupfunza wanu ambabzimana lini kudyako?” 15 Jezu adawatawira kuti: “Kodi axamwali wa namwali wacimuna angasuname uko namwaliyo anaye pabodzi? Koma zin’dzafika ntsiku zomwe namwali wacimunayo, an’dzacosedwa pakati pawo. Pamwepo iwo an’dzabzimanambo kudya. 16 Palibe munthu omwe ambasonerera cigamba cipsa pa cakubvala cakale-kale, thangwe cigamba cipsaco cingapfuwe cakubvala cakale-kaleco, cicing’ambika kwene-kwene kuposa momwe cikhaliri pakuyamba. 17 Palibe munthu omwe angaikhe vinyu ipsa mu nthawa* zakale. Akacita bzimwebzo, nthawazo zingang’ambike vinyuyo icitaika ndipo nthawazo zingadzongeke. Tsono wanthu ambaikha vinyu ipsa mu nthawa zipsa, ndipo bzentsenebzo bzimbakoyeka bwino.”

18 Pomwe iye akhawauza bzinthu bzimwebzi, kudabwera mtsogoleri munango wa m’nyumba yakunamatira.* Iye adagodamira Jezu acimuuza kuti: “Mwanangu wacikazi akuduwala kwene-kwene, ndipo ndikulewa pano, pinango wafa kale, tiyendeni kumui kwangu kuti mukaikhe manja yanu pa iye kuti akhale na moyo.”

19 Tenepo, Jezu na anyakupfunza wace adamuka, aciyenda naye. 20 Tsono mkazi munango omwe akhaduwala matenda yakucoka mulopa kwa magole 12, adafenderera Jezu na kumbuyo, aciphata m’mphepete mwa cakubvala cace cakunja, 21 pakuti iye akhambalewa na mu mtima mwace kuti: “Ndicindokhuya cakubvala cace cakunjaci, nin’limbiratu.” 22 Jezu adazungunuka, ndipo pomwe adamuwona, adati: “Khwimika mwanangu! Cikhulupiro cako cakulimbisa.” Kuyambira pa nthawe imweyo mkaziyo adalimbiratu.

23 Pomwe Jezu adafika kumui kwa mtsogoleri wa Nyumba yakunamatira ule, adawona anyakuimba bzitoliro na thimu la wanthu lomwe likhalira mwakukuwa kwene-kwene. 24 Jezu adati: “Bulani muno, thangwe mtsikanayu alibe kufa, koma wandogona tulo.” Tenepo, wanthuwo adayamba kuseka mwakumunyoza. 25 Pomwe thimu la wanthulo lidabula panja, iye adapita m’cipinda momwe mukhana mtsikanayo, aciphata boko lace, ndipo mtsikanayo adamuka. 26 Ndipo nkhani imweyi idabvekera m’cigawo centseneco.

27 Pomwe Jezu akhacoka kumweko, azimola awiri adayamba kumutewera, acimbakuwa kuti: “Tibverenimbo ntsisi, Mwana wa Davide.” 28 Pomwe iye adapita m’nyumba, azimolawo adayenda pakhana iyepo, ndipo Jezu adawabvunza kuti: “Kodi imwepo mukukhulupira kuti inepano ningacitedi bzimwebzi?” Iwo adamutawira kuti: “Inde Mbuya.” 29 Tenepo, iye adakhuya maso yawo, acilewa kuti: “Bzicitike mwakubverana na cikhulupiro canu.” 30 Ndipo maso yawo yadayamba kuwona. Pamwepo, Jezu adawacenjeza mwamphanvu kuti: “Muwonesese kuti bzimwebzi bzileke kudziwika na munthu ­ali-wentse.” 31 Tsono pomwe adandocoka m’nyumbamo, iwo adayamba kumwaza nkhani yakulewa bza iye m’cigawo centseneco.

32 Pomwe iwo adacoka, wanthu adabweresera Jezu bewewe m’bodzi omwe akhana ciwanda; 33 pomwe adacosedwa ciwandaco, beweweyo adayamba kulewalewa. Tenepo, mathimu ya wanthuyo yadadabwa kwene-kwene yaciti: “Tikhanati kale kuwona bzinthu ninga bzimwebzi mu Jirayeri.” 34 Tsono Afarizeu akhalewa kuti: “Umweyu ambacosa bziwanda mwakuthandizidwa na mtongi wa bziwandabzo.”

35 Ndipo Jezu adacita ulendo bwa kuzungira mizinda na midzi yentse, acimbapfunzisa m’nyumba zawo zakunamatira,* kupalizira mafala yabwino ya Umambo na kupoza matenda na bzakuwawa bza mtundu uli-wentse. 36 Pakuwona thimu la wanthulo, iye adawabvera ntsisi, thangwe wanthuwo akhali wakupwetekeka na wakumwazika ninga mabira yakusaya makabusa. 37 Patsogolo pace, iye adauza anyakupfunza wace kuti: “Kulewa cadidi, basa lakubvuna ndikulu, koma anyabasa mbakucepa. 38 Tenepo, kumbirani mwenekaciro munda kuti atumize anyabasa kuti adzabvune.”

10 Tenepo, iye adacemera anyakupfunza wace 12 wale, ndipo adawapasa mphanvu yakucosa mizimu yakuipa* na kupoza matenda ya mtundu uli-wentse.

2 Madzina ya apostolo 12 ni aya: Wakuyamba, Simau wakucemeredwambo Pedru na m’bale wace Andereya; Tiyago mwana wa Zebedeu na m’bale wace Juwau; 3 Filipi na Bar­tolomeu; Thomasi na Mateu nyakukhomesa mtsonkho; Tiyago mwana wa Alufeu; Tadeu; 4 Simau Mkananita;* na Djuda Sikaliyoti omwe patsogolo pace adadzapereka Jezu.

5 Jezu adatumiza apostolo 12 wale, aciwapasa malango aya: “Lekani kupita na m’miseu ya wanthu omwe ni Adjuda lini, ndipo lekani kupita mu mzinda uli-wentse wa Asamariya; 6 m’mbuto mwace, ndokoni kokha kwa mabira yakutaika ya m’nyumba ya Jirayeri. 7 Ndokoni mukapalizire kuti: ‘Umambo bwa kudzulu bwafendera.’ 8 Kapozeni atenda, kalamuseni anyakufa, kaceneseni anyamapere, ndipo kacoseni bziwanda. Mudatambira fovolo, perekanimbo fovolo. 9 Lekani kutenga oro, prata ayai mkuwa* m’mabudu yanu yakuikhira kobiri, 10 lekanimbo kutenga budu la cakudya pa ulendo, cakubvala ca pambali,* xango ayai mpsimbo, thangwe nyabasa an’themera kutambira cakudya cace.

11 “Mukapita mu mzinda uli-wentse, fufudzani omwe ankutambirani bwino, ndipo mukhale m’mwemo mpaka pa nthawe yakucoka. 12 Mukafika pamui pa munthu, musanani na wanthu wa pamuipo. 13 Penu ankutambirani bwino, mtendere wanu ukhale na iwo; tsono penu ankutambirani lini bwino, mtendere wanu ubwerere kwa imwepo. 14 Kuli-kwentse komwe wanthu ankutambirani lini bwino ayai akasaya kutetekera mafala yanu, kunkhumulani pfumbi ku nzayo zanu pakucoka pamuipo ayai mu mzinda umweyo. 15 Cadidi ndikukuuzani kuti, Ntsiku ya Kutongedwa kwa mzinda umweyo, in’dzakhala yakuwawa kwene-kwene kuposa ya Sodoma na Gomora.

16 “Ndikukutumizani ninga mabira pakati pa mphumphi; tenepo, khalani wakucenjera ninga nyoka ndipo wakukhulupirika ninga nkhangaiwa. 17 Khalani tceru, pakuti wanthu an’dzakakuperekani ku nyumba za mphala ndipo an’dzakupfumbulani m’nyumba zawo zakunamatira.* 18 Ndipo iwo an’dzakuyendesani kwa atongi wa m’bzigawo na amambo, thangwe ra inepano, kuti mudzapereke umboni kwa wanthu wa mitundu inango. 19 Tenepo, akadzakuperekani, lekani kudzacita thupo kuti mun’dzalewalewa ciyani ayai momwe mun’dzalewalewera, thangwe pa nthawe imweyo, mun’dzapasidwa bzomwe mudzalewe; 20 thangwe omwe an’dzalewalewa ndimwepo lini mwekha, koma mzimu wa Baba wanu ndiye omwe un’dzalewalewa mwa imwepo. 21 Kuthumizira bzimwebzi, munthu an’dzaphesa m’bale wace, pai an’dzaphesa mwanace, ndipo wana an’dzaphindukira abereki wawo, acidzawaphesa. 22 Ndipo imwepo mun’dzawengedwa na wanthu wentse thangwe ra dzina langu, tsono ule omwe an’dzapirira mpaka kuphampha, ndiye omwe an’dzapulumuka. 23 Akakuzunzani mu mzinda ubodzi, thawirani mu mzinda unango. Cadidi ndikukuuzani kuti, mun’dzamaliza lini kupalizira m’mizinda yentse ya Jirayeri Mwana wa munthu akanati kubwera.

24 “Nyakupfunza ambaposa lini mpfunzisi wace, ne kapolo ambaposa lini mbuya wace. 25 Nyakupfunza ambandondendemerana na mpfunzisi wace, ndipo kapolo na mbuya wace. Penu wanthu ambacemera mwenekaciro nyumba kuti Belezebu,* tani wanthu omwe ambakhala pamuipo? 26 Tenepo lekani kuwagopa. Pakuti cinthu ciri-centse cakubisika cin’dzazimbulidwa, ndipo cinthu ciri-centse ca cintsintsi cin’dzadziwika. 27 Bzomwe ndakuuzani mwacintsintsi bzileweni padeca, ndipo bzomwe mwabva mwakazewezewe bzipalizireni padeca kwa wanthu wentse. 28 Ndipo lekani kugopa omwe ambapha thupi acitaza kupha moyo; koma gopani ule omwe angaphe bzinthu bziwiribzi, moyo na thupi kubodzi mu Gehena.* 29 Kodi tumbalame tuwiri tumbagulisidwa lini na kobiri ziwiri zakucepa mphanvu? Tsono palibe ne na kabodzi ka tumbalametu komwe kangagwe pantsi Baba wanu wakudzulu acisaya kudziwa. 30 Ndipo napo tsisi la mu msolo mwanu ambalilewenga lentse. 31 Tenepo lekani kugopa; imwepo ndimwe wakufunika kwene-kwene kuposa tumbalame tuzinji.

32 “Munthu ali-wentse omwe an’lewa kwa wanthu kuti ambandidziwa, inepanombo nin’dzalewa kuna Baba wangu wakudzulu kuti nimbamudziwa. 33 Tsono ule omwe an’dzandilamba pamaso pa wanthu, inepanombo nin’dzamulamba pamaso pa Baba wangu wakudzulu. 34 Lekani kukumbuka kuti ndabweresa mtendere pa dziko la pantsi pano; ine ndiribe kubweresa mtendere, koma xipada. 35 Pakuti ndabwera kudzacitisa mgawano pakati pa mwana wacimuna na pai wace, mwana wacikazi na mai wace, mulowola na amibzala wace wacikazi. 36 Kulewa cadidi, anyamadulanthaka wa munthu an’dzakhala wanthu wa m’banja mwace caiwo. 37 Ali-wentse omwe ambafuna kwene-kwene babace ayai mai wace kuposa ine, an’themera lini kukhala nyakupfunza wangu; ndipo ali-wentse omwe ambafuna kwene-kwene mwanace wacimuna ayai wacikazi kuposa ine, an’themera lini kukhala nyakupfunza wangu. 38 Ndipo ali-wentse omwe an’lamba muti wace wakuzunzidwira* na kunditewera, an’themera lini kukhala nyakupfunza wangu. 39 Ali-wentse omwe an’funa kupulumusa moyo wace an’dzauluza, tsono ule omwe an’luza moyo wace thangwe ra inepano, an’dzaugumana pomwe.

40 “Ali-wentse omwe ankutambirani, watambirambo inepano, ndipo ali-wentse omwe an’tambira inepano, watambirambo Ule omwe adandituma. 41 Ali-wentse omwe an’tambira mpolofeta thangwe iye ni mpolofeta, an’dzatambira mabaibai ya mpolofeta, ndipo ali-wentse omwe an’dzatambira munthu wakulungama thangwe rakuti ngwakulungama, an’dzatambira mabaibai ya munthu wakulungama. 42 Ndipo ali-wentse omwe an’pasa m’bodzi mwa wana ang’onowa napo icikhala kopo ibodzi yokha ya madzi yakudjedjera kuti amwe thangwe rakuti ni nyakupfunza wangu, cadidi ndikukuuzani kuti munthu umweyo cipo acidzaluza mabaibai yace.”

11 Pomwe Jezu adamaliza kupereka malango kwa anyakupfunza wace 12, iye adacoka kumweko aciyenda kukapfunzisa na kukapalizira ku mizinda yapafupi.

2 Tsono pomwe Juwau Batista akhali m’kawoko, adabva bzomwe Kristu akhacita, tenepo iye adatuma anyakupfunza wace 3 kukabvunza Jezu kuti: “Kodi imwepo ndimwe Kristu omwe Mulungu akhadaleweratu kuti angadatumiza, ayai tidikhire munthu munango?” 4 Ndipo Jezu adawatawira kuti: “Ndokoni mukauze Juwau bzomwe mukubva na kuwona: 5 Azimola akuwona, anyakupunduka akufamba, anyamapere akupozedwa, ankhuthu akubva, anyakufa akulamusidwa ndipo anyakusauka akupaliziridwa mafala yabwino. 6 An’kondwa mbale omwe ambandipenukira* lini.”

7 Pomwe anyakupfunza wa Juwau akhayenda, Jezu adayamba kuuza thimu la wanthu bza Juwauyo kuti: “N’ciyani comwe mudayenda kukawona ku dambo? Kodi mudayenda kukawona phesi lomwe likhatekenyesedwa na conzi? 8 Tsono mukhayenda kukawona ciyani? Munthu omwe adabvala bzakubvala bzakuumira?* Ne. Pakuti wanthu omwe ambabvala bzakubvala bzakuumira ambakhala m’nyumba za amambo. 9 Tsono kodi n’ciyani comwe mukhadayendera kumweko maka-maka? Kukawona mpolofeta? Inde, ndikukuuzani kuti, Juwau ni mpolofeta. Tsono iye ngwakufunika kwene-kwene kuposa apolofeta wentse. 10 Umweyu ndiye omwe adalewedwa m’bzinembo kuti: ‘Ona! Ndikutumiza mtumiki wangu patsogolo pako, omwe an’dzakonza njira yako!’ 11 Cadidi ndikukuuzani kuti, pakati pa wanthu wentse omwe adakhala kale na moyo, palibe munthu omwe ni mkulu kuposa Juwau Batista. Tsono munthu omwe ni mng’ono mu Umambo bwa kudzulu, ni mkulu kuposa iye. 12 Kucokera mu ntsiku za Juwau Batista mpaka pano, wanthu akulimbikira kugumana mwayi wakupita mu Umambo bwa kudzulu, ndipo omwe akucita nyongo, akuugumana. 13 Thangwe bzentse bzomwe bzikhadanembedwa na apolofeta pabodzi na Lamulo, bzikhadaleweratu bzomwe bzingadadzacitika mpaka mu nthawe ya Juwau; 14 ndipo penu imwepo mun’bvuma ayai ne, ‘Juwau ni Eliya omwe apolofeta adalewa kuti angadadzabwera.’ 15 Omwe ana makutu abve.

16 “Kodi m’badwo umweyu ningaundendemezere na yani? Uli ninga wana ang’ono omwe adakhala m’misika acimbacemera anzawo omwe ambasenzeka nawo, 17 kuti: ‘Tidakuimbirani citoliro, tsono imwepo mulibe kubzina; tidakuimbirani nyimbo ya nkhawa, tsono imwepo mulibe kubzimenya pankhombe thangwe ra kusunama.’ 18 Mwakundendemerana na bzimwebzi, Juwau akhabzimana kudya ndipo akhamwa lini vinyu, tsono wanthu akhambamulewa kuti, ‘Iye ana ciwanda.’ 19 Ndipo kudabwera Mwana wa munthu ndipo akudya na kumwa vinyu, koma wanthu akulewa kuti: ‘Onani! munthu wakulungwa na wakufunisisa kumwa vinyu, xamwali wa anyakukhomesa mtsonkho na anyakucita pikado.’ Mwa njira iri-yentse, nzeru imbadziwika kuti njakulungama thangwe ra mabasa yace.”*

20 Patsogolo pace, iye adayamba kutsimula mizinda yomwe adacita bzakudabwisa* koma wanthu wa m’mizindayo alibe kukungula: 21 “Tsoka kwa imwe wanthu wa ku Korazini! Tsoka kwa imwe wanthu wa ku Betsaida! Thangwe rakuti bzakudabwisa bzomwe bzacitika m’mizinda yanu, bzingadakhala kuti bzacitikira wanthu wa ku Tiro na ku Sidoni, iwo angadakhala akungula kale acibvala magundiri na kukhala padotha. 22 Tsono ndikukuuzani kuti, Ntsiku ya Kutongedwa in’dzakhala yakuwawa kwene-kwene kwa imwepo, kuposa kwa wanthu wa ku Tiro na Sidoni. 23 Tsono tani pakulewa bza imwe wanthu wa ku Kafarnau? Kodi mukukumbuka kuti Mulungu an’dzakutumbizani kusiyana na winango? Ne, iye an’dzacita lini tenepoyo! Iye an’dzakuthusani ku Thenje,* thangwe rakuti mabasa yakudabwisa yomwe yacitika kwa imwepo yangadakhala kuti yadacitika ku Sodoma, mzindayo ungadakhala ulipo mpaka ntsiku zino. 24 Tsono ndikukuuzani kuti, Ntsiku ya Kutongedwa in’dzakhala yakuwawa kwene-kwene kwa imwepo kuposa kwa wanthu wa mzinda wa Sodoma.”

25 Pa nthawe imweyo Jezu adalewa kuti: “Ndikukutumbizani pamaso pa wanthu wentse Baba, Mbuya wakudzulu na dziko la pantsi, thangwe mudabisira bzinthu bzimwebzi adziwi na wanthu wanzeru, ndipo mwabzizimbula kwa wanthu wakubzicepesa ninga wana ang’ono. 26 Inde Baba, thangwe bzimwebzi bzikubverana na kufuna kwanu. 27 Baba wangu andipasa bzinthu bzentse. Palibe munthu omwe ambamudziwa bwino-bwino Mwana kuposa Baba, ndipo palibembo munthu omwe ambamudziwa bwino-bwino Baba kuposa Mwana na munthu ali-wentse omwe angabvume kupfunzisidwa na Mwanayo bza Babayo. 28 Bwerani kwa ine, imwe mwentse wakuneta na wakulemedwa, ndipo ine nin’dzakupumisani. 29 Nyamulani djoki langu mucipfunza kwa ine, pakuti ndine wakuderekha na wa mtima wakubzicepesa, ndipo mun’dzagumana mtsangalazo pa moyo wanu. 30 Pakuti djoki langu ndakupusa kunyamula,* ndipo mtolo wangu ngwakulula.”

12 Pa nthawe imweyire, Jezu adapita na m’minda ya tirigu pa ntsiku ya Sabudu. Anyakupfunza wace akhabva njala ndipo adayamba kupulula ngala za tirigu, acimbadya. 2 Pomwe Afarizeu adawona bzimwebzi, adauza Jezu kuti: “Onani! Anyakupfunza wanu akucita bzinthu bzomwe mpsakubvumizidwa lini pa ntsiku ya Sabudu.” 3 Iye adawatawira kuti: “Kodi mulibe kuwerenga bzomwe Davide na anzace adacita pomwe iwo akhana njala? 4 Kodi iye alibe kupita m’nyumba ya Mulungu, acidya pau zakuperekedwa ntsembe zomwe iye na anzace akhafunikira lini kudya koma antsembe okha? 5 Ayai, kodi imwepo mukanati kuwerenga Lamulo lakuti antsembe akhaphata basa pa ntsiku ya Sabudu, koma acipitiriza kukhala wakusaya mulandu? 6 Tsono ndikukuuzani kuti, munthu wakufunika kwene-kwene kuposa templo, ali pano. 7 Tsono bzingadakhala kuti mudabvesesa thandauzo la mafala yakuti: ‘Nin’funa ntsisi, sikuti ntsembe,’ mungadapasa lini mulandu wanthu wakusaya thangwe. 8 Pakuti Mwana wa munthu ni Mbuya wa Sabudu.”

9 Pomwe adacoka pamwepo, iye adayenda, acikapita mu ­nyumba yawo yakunamatira,* 10 ndipo m’mwemo adakagumana munthu omwe akhadapunduka boko! Tenepo, wanthu winango adamubvunza kuti: “Kodi lamulo limbabvumiza kupoza munthu pa ntsiku ya Sabudu?” Iwo adacita mbvunzo umweyu kuti anyang’ane mathangwe. 11 Tsono iye adawatawira kuti: “Pakati panu pacikhala na munthu omwe ana bira wace m’bodzi ndipo birayo acigwera m’dindi pa ntsiku ya Sabudu, kodi iye angaleke kukamucosa m’dindimo? 12 Tenepo, munthu ngwakufunika kwene-kwene kuposa bira! Ndipopa, mpsakubvumizika kuphata basa labwino pa ntsiku ya Sabudu.” 13 Pamwepo, iye adauza munthu wakupundukayo kuti: “Futhula boko lako.” Iye adafuthuladi, ndipo bokolo lidalimba licindendemerana na linzace. 14 Tenepo, Afarizeu adabula panja ndipo adayamba kunyang’ana njira yakuphera Jezu. 15 Pomwe Jezu adadziwa bzimwebzi, adacoka pamwepo. Tsono wanthu azinji adamutewera ndipo iye adapoza wentse omwe akhaduwala, 16 ndipo iye adawacenjeza mwamphanvu kuti aleke kuuza winango kuti iye akhali yani, 17 kuti yakwanisike mafala yakulewedwa na mpolofeta Zaiya yakuti:

18 “Onani mtumiki wangu omwe ndamusankhula, wakufunidwa wangu omwe nimbakomedwa naye! Nin’dzaikha mzimu wangu pa iye, ndipo iye an’dzalatiza bwino kwa mitundu ya wanthu kuti cirungamo n’ciyani. 19 Iye an’dzapopotezana lini na munthu, ne kukuwa, ndipo palibe omwe an’dzabva fala lace m’miseu. 20 Ndipo iye an’dzamaliza lini kutcola phesi lomwe ndakutcoka kale pang’ono, ndipo an’dzathimisa lini kandiyero yomwe ikadacoka utsi, mpaka kubweresa cirungamo. 21 Kulewa cadidi, wanthu wa mitundu inango an’dzadikhirira m’dzina lace.”

22 Patsogolo pace, adamubweresera munthu omwe akhalewalewa lini ne akhawona lini thangwe rakuti akhana ciwanda, ndipo Jezu adapoza munthuyo, mwakuti iye adayamba kulewalewa na kuwona. 23 Ndipo thimu la wanthu lidayamba kudabwa, licimbalewa kuti: “Kodi umweyu ni Mwana lini wa Davide?” 24 Pakubva bzimwebzi, Afarizeu adalewa kuti: “Umweyu ambacosa bziwanda na mphanvu ya Belezebu,* omwe ni mtongi wa madimonyo.” 25 Pakudziwa bzomwe akhakumbuka, iye adawauza kuti: “Umambo buli-bwentse bukagawanika bokha, bumbapfudzika, ndipo mzinda ayai nyumba iri-yentse yakugawanika, imbagwa. 26 Mwa njira ibodzi-bodziyi, penu Sathani akucosa Sathani, ndiye kuti iye wagawanika yekha; kodi Umambo bwace bungapitirize tani? 27 Ndipo penu inepano nimbacosa bziwanda na mphanvu ya Belezebu, kodi wana wanu ambayacosa na mphanvu ya yani? Ndipopa ateweri wanuwo an’dzakutongani kuti ndimwe wakuphonya. 28 Tsono penu inepano nimbacosa bziwanda na mzimu wa Mulungu, ndiye kuti Umambo bwa Mulungu, bwakufikirani. 29 Ayai, kodi munthu angapite tani m’nyumba mwa munthu wamphanvu, acimutengera bzinthu bzace mwakusaya kuyamba kumumanga? Akamumanga ni pomwe angakwanise kutenga bzinthu m’nyumba mwacemo. 30 Ali-wentse omwe ali lini kumbali yangu, ni nyamadulanthaka wangu, ndipo ­ali-wentse omwe an’phata lini nande basa lakuthandiza wanthu kubwera kwa ine, ambawamwaza.

31 “Na thangwe limweri, ndikukuuzani kuti, wanthu an’dzalekereredwa pikado ya mtundu uli-wentse na mafala yali-yentse yakunyoza, koma ule omwe aninyoza mzimu, cipo acidzalekereredwa. 32 Mwa ciratizo, ­ali-wentse omwe anilewa mafala yakunyoza Mwana wa munthu, an’dzalekereredwa, tsono omwe anilewa mafala yakunyoza mzimu wakucena, an’dzalekereredwa lini mu dziko lino* ne mu dziko lipsa lomwe likubwera.

33 “Penu imwepo ndimwe muti wabwino, mun’dzabala bzisapo bza­bwino, tsono penu ndimwe muti wakuipa, mun’dzabalambo bzisapo bzakuipa. Thangwe muti umbadziwika na bzisapo bzace. 34 Wana wa nyokamwe, kodi mungalewe tani bzinthu bzabwino pomwe imwepo ndimwe wakuipa? Thangwe pamulomo pambalewa bzinthu bzomwe bzadzala mu mtima. 35 Munthu wabwino, ambalewa bzinthu bzabwino thangwe mu mtima mwace mudadzala bzinthu bzabwino. Tsono munthu wakuipa, ambalewa bzinthu bzakuipa thangwe mu mtima mwace mudadzalambo bzinthu bzakuipa. 36 Ndikukuuzani kuti, pa Ntsiku ya Kutongedwa, munthu ali-wentse an’dzatawira mulandu pa mafala yentse yapezi-pezi yomwe adayalewa; 37 penu mafala yanu njabwino, mun’dzawonedwa wakulungama, tsono penu mafala yanu njakuipa, mun’dzapasidwa mulandu.”

38 Thangwe ra bzimwebzi, anembi winango na Afarizeu adalewa kuti: “Mpfunzisi, tin’funa kuti mutiwonese cizindikiro.” 39 Pakuwatawira iye adati: “M’badwo wakuipa na wakusaya kukhulupirika kwa Mulungu, ukufunisisa kuwona cizindikiro. Tsono un’dzapasidwa lini cizindikiro ciri-centse koma cizindikiro ca mpolofeta Djona cokha. 40 Ninga momwe Djona adakhalira m’mimba mwa cintsomba ntsiku zitatu, usiku na masikati, mpsibodzi-bodzimbo na Mwana wa munthu, iye an’dzakhalambo m’thenje ntsiku zitatu, usiku na masikati. 41 Wanthu wa ku Ninive an’dzalamusidwa pabodzi na m’badwo uyu pa Ntsiku ya Kutongedwa, ndipo iwo an’dzalatiza kuti m’badwoyu una mulandu, thangwe wanthu wa ku Ninivewo adakungula pomwe Djona adawapalizira. Tsono onani! Munthu mkulu kuposa Djona ali pano. 42 Mambo wacikazi wa* ku suli an’dzalamusidwa kwa anyakufa pabodzi na m’badwo uyu pa Ntsiku ya Kutongedwa, ndipo iye an’dzalatiza kuti m’badwoyo una mulandu, thangwe iye adacokera kutali kwene-kwene kuti adzabve nzeru za Salomau. Tsono onani! Munthu mkulu kuposa Salomau ali pano.

43 “Mzimu wakuipa ukacoka mwa munthu, umbayenda ku mbuto zakuuma kuti ukanyang’ane mbuto yakupumira, koma umbakaigumana lini. 44 Patsogolo pace umbati: ‘Nin’bwerera kumui komwe ndidacoka kule.’ Ndipo ukafika, umbagumana kuti m’nyumbamo mulibe munthu ali-wentse, koma mudapsairidwa ndipo mudakonzedwambo bwino. 45 Tenepo, umbayenda kukatenga mizimu inango yakukwana 7 yakuipa kwene-kwene kuposa iye, ndipo ikapita mkati mwa munthu, imbakhala m’mwemo; ndipo bzakucita bza munthuyo bzimbaipiratu kuposa momwe akhaliri pakuyamba. Bzimwebzi ndibzo bzomwe bzin’dzacitikirambo m’badwo wakuipayu.”

46 Pomwe akadalewalewa na mathimu ya wanthuyo, mai wace na abale wace akhadaima panja, ndipo akhafuna kulewalewa naye. 47 Tenepo, munthu munango adamuuza kuti: “Mai wanu na abale wanu ali panjapa, ndipo an’funa kulewalewa namwe.” 48 Jezu adatawira munthuyo kuti: “Kodi mai wangu mbani, ndipo abale wangu mbani?” 49 Iye adafuthula boko, acilata anyakupfunza wace, ndipo adati: “Awa ndiwo mai wangu na abale wangu! 50 Pakuti ule omwe an’cita kufuna kwa Baba wangu wakudzulu, umweyo ndiye m’bale wangu, mpfumakazi yangu na mai wangu.”

13 Pa ntsiku imweyo, Jezu adacoka pamui aciyenda kukakhala m’mphepete mwa nyanza. 2 Ndipo thimu la wanthu lidatsonkhana pomwe pakhana iyepo. Tenepo iye adapakira m’mwadiya acikhala, ndipo thimu lentse la wanthulo likhadaima m’mphepete mwa nyanzamo. 3 Tenepo iye adayamba kuwafotokozera bzinthu bzizinji mwakuphatisa basa bziratizo,* iye adati: “Munthu munango adayenda kukabzala mbeu. 4 Pomwe iye akhabzala, mbeu zinango zidagwera m’mphepete mwa mseu, ndipo mbalame zidabwera zicidya mbeuzo. 5 Zinango zidagwera pa minyala pomwe pakhana mataka mang’ono-ng’ono ndipo zidamera mwakamfulumize thangwe rakuti matakayo yakhali lini mazinji. 6 Tsono pomwe dzuwa lidakwira, zidapsa, ndipo thangwe rakuti zikhalibe mizi, zidafota. 7 Zinango zidagwera pakati pa minga, ndipo mingayo idakula, icitazisa mbeuzo kukula. 8 Tsono zinango zidagwera pa mataka yabwino ndipo zidayamba kubala bzisapo. Mbeu zinango zidabala bzisapo kupitirira 100, zinango 60 ndipo zinango 30. 9 Omwe ana makutu, abve.”

10 Tenepo, anyakupfunza wace adayenda pomwe pakhana iyepo acikamubvunza kuti: “Thangwe ranyi imwepo mukupfunzisa wanthuwa mwakuphatisa basa bziratizo?” 11 Iye adawatawira kuti: “Imwepo mudapasidwa mwayi wakubvesesa cintsintsi cakupambulika ca Umambo bwa kudzulu, tsono wanthu amwewa, alibe kupasidwa mwayi umweyu.12 Pakuti omwe anabzo, an’dzathumiziridwa acikhala na bzizinji kwene-kwene; tsono ule omwe alibe, napo bzomwe akukumbuka kuti anabzo an’dzatengeredwa. 13 Ndipopa ndikuwapfunzisa mwakuphatisa basa bziratizo; pakuti napo akuwona, koma kuwona kwawoko n’kwakusaya phindu, napo akubva, koma kubva kwawoko n’kwakusaya phindu ndipo ne akubvesesa lini thandauzo lace. 14 Ndipo polofesiya ya Zaiya ikukwanisika kwa amwewa. Iyo imbati: ‘Kubva mun’dzabva, koma mun’dzabvesesa lini thandauzo lace, kuwona mun’dzawona, koma mun’dzazindikira lini bzomwe mukuwonabzo. 15 Thangwe wanthuwa mitima yawo njakuuma. Iwo adabva na makutu yawo, koma alibe kucita bzomwe adabvabzo. Adafunga maso na makutu yawo kuti aleke kubva ne kuwona cinthu ne kubvesesa bzomwe iwo an’funika kucita kuti abwerere kwa inepano kuti ndiwapoze.’

16 “Tsono imwepo ndimwe wakukondwa, thangwe mumbawona na kubva bzinthu bzimwebzi. 17 Cadidi ndikukuuzani kuti, apolofeta na atumiki azinji wa Mulungu,* akhafuna kuwona bzinthu bzomwe imwepo mukuwonabzi, koma iwo alibe kubziwona, ndipo akhafunambo kubva bzomwe mukubvabzi, koma iwo alibe kubzibva.

18 “Tsapano tetekerani ciratizo ca munthu wakubzala mbeu ule. 19 Mbeu zomwe zabzalidwa m’mphepete mwa mseu, ni munthu ali-wentse omwe ambabva fala la Umambo koma ambabvesesa lini thandauzo lace, ndipo nyakuipayo ambabwera acicosa mbeu zomwe zabzalidwa mu mtima mwa munthuyo. 20 Ndipo zomwe zidabzalidwa pa minyala, ni ule omwe akabva falalo ambalitambira mwakukondwa. 21 Tsono iye alibe mizi ndipo ambapitiriza kwa kanthawe kakucepa. Koma citsautso ayai cizunzo cikayamba thangwe ra falalo, iye ambagwa mwakamfulumize. 22 Mbeu zomwe zidabzalidwa pa minga, zimbaimira munthu omwe ambabva fala, tsono thupo na bzinthu bza m’dzikoli* pabodzi na mphanvu yakupumpsa ya cuma, bzimbatazisa falalo kukula, ndipo iro limbabala lini bzisapo. 23 Mbeu zomwe zidagwera pa mataka yabwino, zimbaimira munthu omwe ambabva fala acibvesesa thandauzo lace, ndipo ambabaladi bzisapo. M’bodzi ambabala bzisapo 100, munango 60 ndipo munango 30.”

24 Iye adawafotokozera pomwe ciratizo cinango, aciti: “Umambo bwa kudzulu buli ninga munthu omwe adabzala mbeu yabwino m’munda mwace. 25 Pomwe wanthu akhadagona, nyamadulanthaka wace ­adabwera ndipo adabzala nyakasongole pakati pa tiriguyo, aciyenda. 26 Tsono pomwe mbeuyo idakula icibala bzisapo, nyakasongoleyo adayambambo kuwonekera. 27 Tenepo, akapolo wa mwenekaciro mundayo adabwera acimubvunza kuti: ‘Mbuya, kodi imwepo mulibe kubzala mbeu yabwino m’munda mwanu? Tsono nyakasongole ule wacokera kuponi?’ 28 Iye adawatawira kuti: ‘Alipo nyamadulanthaka omwe wacita bzimwebzi.’ Tenepo akapolowo adabvunza kuti: ‘Mbuya, kodi mun’funa kuti tikazule nyakasongoleyo?’ 29 Iye adawatawira kuti: ‘Ne, kugopera kuti pakuzula nyakasongoleyo, mungazulire kubodzi na tirigu. 30 Lekani bzentse bzikulire pabodzi mpaka pa nthawe yakubvuna, ndipo pa nthaweyo, nin’dzauza anyakubvunawo kuti: cakuyamba tomani mwazula nyakasongoleyu mucimumanga tumphuthu­-tumphuthu* kuti akatenthedwe na moto; mukamala tsonkhanisani tiriguyo mucikamuikha m’gwangwa mwangu.’”

31 Iye adawafotokozera pomwe ciratizo cinango, aciti: “Umambo bwa kudzulu, buli ninga kanjere kang’ono-ng’ono* komwe munthu adakatenga acikabzala m’munda mwace. 32 Kulewa cadidi, kamweka ni kanjere kang’ono kwene-kwene kuposa zentse, tsono kakakula, kambakhala cimuti cikulu kuposa miti yentse ya m’dimba, ndipo mbalame zimbakonza bzitsa mu mthambi zace.”

33 Iye adawauza pomwe ciratizo cinango kuti: “Umambo bwa kudzulu buli ninga cakufufumisa* comwe mkazi munango adacitenga acicisanganiza na mphimo zikulu-zikulu zitatu za ufa, ndipo ufa bwentsebo budafufuma.”

34 Jezu adalewa bzinthu bzentsenebzi kwa mathimu ya wanthuyo mwakuphatisa basa bziratizo. Kulewa cadidi, iye alibe kuwauza cinthu ciri-centse mwakusaya kuphatisa basa ciratizo, 35 kuti yakwanisike mafala yomwe yadalewedwa na mpolofeta yakuti: “Nin’dzafungula mulomo wangu na bziratizo; nin’dzalewa bzinthu bzakubisika kucokera paciyambi ca dziko.”

36 Pomwe adauza mathimu ya wanthuyo kuti yayende, iye adapita m’nyumba. Tenepo anyakupfunza wace adamufenderera acimuuza kuti: “Tifotokozereni thandauzo la nyakasongole m’munda wa tirigu.” 37 Iye adawatawira kuti: “Nyakubzala mbeu yabwinoyo ni Mwana wa Munthu; 38 munda ni dziko. Mbeu yabwino ni wana wa Umambo, ndipo mbeu yakuipa ni wana wa nyakuipayo, 39 nyamadulanthaka omwe adabzala mbeu yakuipayo ni Dyabu. Nthawe yakubvuna, ni mamaliziro ya dzikoli,* ndipo anyakubvuna ni anjo. 40 Na tenepo, ninga momwe ambatsonkhanisira nyakasongole acimutentha na moto, bzin’dzakhalambo tenepoyo kuphampha kwa dzikoli.* 41 Mwana wa munthu an’dzatumiza anjo wace, ndipo iwo an’dzatsonkhanisa wanthu wentse omwe ambacitisa anzawo pikado na anyakusaya kubvera malamulo, aciwacosa mu Umambo bwace, 42 ndipo iwo an’dzawathusa ku moto uzinjisa. Kumweko iwo an’dzalira na kukeketa mano yawo. 43 Pa nthawe imweyo, anyakulungama an’dzayetima kwene-kwene ninga dzuwa mu Umambo bwa Baba wawo. Omwe ana makutu, abve.

44 “Umambo bwa kudzulu buli ninga cuma cakubisika m’munda, comwe munthu adacigumana, acicibisa; tsono, thangwe ra kukomedwa, iye adayenda kukagulisa bzentse bzomwe akhanabzo, acigula mundayo.

45 “Kuthumizira bzimwebzi, Umambo bwa kudzulu, buli ninga munthu wakucita malonda omwe akunyang’ana minyala yakufunika kwene-kwene. 46 Pomwe adagumana mwala m’bodzi wakufunika kwene-kweneyo, iye adayenda mwakamfulumize kukagulisa bzinthu bzentse bzomwe akhanabzo, acigula mwalayo.

47 “Ndipo Umambo bwa kudzulu tingabundendemezerembo na khokota* lomwe lathusidwa m’nyanza liciphata ntsomba za mtundu uli-wentse. 48 Pomwe lidadzala, iwo adalipfuwira kunja kwa nyanzayo ndipo adakhala pantsi aciyamba kuzisankhula. Ntsomba zabwino akhaziikha mu bzombo ndipo zomwe zimbadyewa lini, akhazitaya kunja. 49 Bzin’dzakhalambo tenepo ku mamaliziro ya dzikoli.* Anjo an’dzabwera, ndipo iwo an’dzasiyanisa wanthu wakuipa na wakulungama 50 ndipo iwo an’dzawathusa ku moto uzinjisa. Kumweko iwo an’dzalira na kukeketa mano yawo.

51 Iye adawabvunza kuti: “Kodi imwepo mwabvesesa thandauzo la bzinthu bzentsenebzi?” Iwo adamutawira kuti: “Inde.” 52 Tenepo iye adawauza kuti: “Thangwe rakuti mukubvesesa thandauzo lace, dziwani ibzi: Mpfunzisi ali-wentse akapfunzisidwa bza Umambo bwa kudzulu, ambakhala ninga mwenekaciro nyumba omwe ambacosa bzinthu bzakale-kale na bzatsapano mu mbuto yace yakukoyera cuma.”

53 Pomwe Jezu adamala kulewa bziratizobzi, iye adacoka kumweko. 54 Pomwe adafika ku mzinda wace, iye adayamba kupfunzisa wanthu m’nyumba zawo zakunamatira,* tenepo wanthuwo adadabwa kwene-kwene ndipo adati: “Kodi munthu umweyu wazigumana kuponi nzeru zimwezi na mphanvu yakucita bzakudabwisabzi? 55 Kodi umweyu ni mwana lini wa misiri wa matabwa ule uyu? Kodi mai wace ambacemeredwa lini Mariya ndipo azibale wace ambacemeredwambo lini Tiyago, Zuze, Simau na Djuda? 56 Ndipo mpfumakazi zace, tiri lini nazo pabodzi pano? Tsono umweyu wabzigumana kuponi bzentsenebzi?” 57 Tenepo, iwo adalamba kumukhulupira. Tsono Jezu adawauza kuti: “Mpolofeta ambalemekezedwa ku mbuto zentse, koma iye ambalemekezedwa lini mu mzinda omwe adakulira ne kumui kwace.” 58 Ndipo iye alibe kucita bzakudabwisa bzizinji kumweko, thangwe ra kusaya kwawo cikhulupiro.

14 Pa nthawe imweyire, mambo Herode* adabva bzomwe Jezu akhacita 2 ndipo iye adauza atumiki wace kuti: “Umweyu ni Juwau Batista. Walamusidwa kwa anyakufa, ndipopa iye akucita bzakudabwisabzi.”* 3 Herode* akhadamangisa Juwau acimuikha m’kawoko thangwe rakuti Herodeyo akhadalowola Herodiya, omwe akhali mkazi wa m’bale wace Filipi. 4 Pakuti Juwau akhadamuuza kazinji-kentse kuti: “Mpsakubvumizidwa lini kuti imwepo mukhale naye ninga mkazanu.” 5 Na tenepo, Herode akhafuna kupha Juwau, tsono akhagopa thimu la wanthu thangwe likhakhulupira kuti Juwauyo akhali mpolofeta. 6 Tsono pa phwando la kusekerera ntsiku ya kubadwa kwa Herode, mwana wacikazi wa Herodiya adabzina pa phwandopo, ndipo iye adakondwesa kwene-kwene Herode 7 mwakuti iye adalumbira kuti angadamupasa cinthu ciri-centse comwe angadamukumbira. 8 Tenepo, mwakubverana na bzomwe mai wace adamuuza, mtsikanayo adati: “Ndipaseni msolo wa Juwau Batista m’palato.” 9 Napo kuti mamboyo adasunama na bzimwebzi, iye adatonga kuti msoloyo uperekedwe, thangwe akhadalumbira pamaso pa wanthu omwe akhadawacemerawo.* 10 Tenepo, iye adatuma munthu kuti akagwate msolo wa Juwau m’kawoko. 11 Ndipo msoloyo udabweresedwa m’palato, uciperekedwa kwa mtsikanayo, ndipo iye adakauperekambo kwa mai wace. 12 Patsogolo pace, anyakupfunza wa Juwauyo adakatenga mtembo wace, acikaupendesa; ndipo iwo adayenda kukauza Jezu bzomwe bzikhadacitikabzo. 13 Pomwe adabva bzimwebzi, Jezu adacoka kumweko na mwadiya aciyenda kwa yekha-yekha. Tsono pomwe mathimu ya wanthuyo yadadziwa kuti Jezu akhadacoka, yadacokambo mu mzindamo yacimutewera na minyendo.

14 Pomwe adafika, iye adawona thimu likulu la wanthu ndipo adawabvera ntsisi, acipoza atenda omwe akhali pamwepo. 15 Pomwe kukhadoka, anyakupfunza wace adamufenderera acimuuza kuti: “Kuno n’kutali na mii ya wanthu, ndipo kukudoka; auzeni wanthuwa abalalike kuti ayende m’midzi ya pafupi kukagula cakudya.” 16 Na tenepo, Jezu adawauza kuti: “Iwo an’funika lini kuyenda; apaseni imwepo cakudyaco.” 17 Iwo adamutawira kuti: “Ifepano tiribe cinthu ciri-centse pano; koma tina pau zixanu na ntsomba ziwiri basi.” 18 Iye adawauza kuti: “Bweresani kuno pau na ntsombazo.” 19 Patsogolo pace, adauza mathimu ya wanthuyo kuti yakhale pa mauswa. Iye adatenga pau zixanu na ntsomba ziwirizo, ndipo adanyang’anisa kudzulu acipemba, ndipo pomwe adamala kupembako, iye ­adabedula-bedula pauzo, acizipereka kwa anyakupfunza wace, ndipo anyakupfunzawo adagawanisa mathimu ya wanthuyo. 20 Tenepo, wentse adadya acikhuta, ndipo anyakupfunzawo adakonkhobza cakudya cakusalaco mwakuti adadzaza madengu 12. 21 Ndipo omwe adadyawo akhalipo amuna wakukwana 5000, mwakusaya kulewenga akazi na wana. 22 Mwakusaya kucedwa, iye adauza anyakupfunza wace kuti apakire mwadiya acibakatsogola ku ng’ambu inango, pomwe iye akhauza mathimu ya wanthuyo kuti yabwerere m’mii mwawo.

23 Pomwe adamala kuuza wanthuwo kuti abwerere, iye adakwira yekha-yekha m’phiri kuti akapembe. Napo kukhadadoka, iye akhali m’phirimo yekha-yekha. 24 Tsono mwadiyayo ukhali patali kwene-kwene* m’nyanzamo, ndipo ukhambaneseka kufamba na mabimbi, thangwe mwadiyayo ukhayenda komwe kukhacokera conzi. 25 Koma kumadandakweca,* iye adayenda kuna anyakupfunza wacewo, acimbafamba padzaulu pa madzi. 26 Pomwe anyakupfunzawo adamuwona akufamba padzaulu pa madziyo, iwo adabva mantha kwene-kwene na mantha acilewa kuti: “Kodi yamweya ni maloto?” Ndipo iwo adakuwa kwene-kwene. 27 Tsono pa nthawe imweyo, Jezu adawauza kuti: “Khwimikani! Ndinepano; lekani kucita mantha.” 28 Pedru adatawira kuti: “Mbuya, penu ndimwepodi, ndiuzeni ndibwere kumweko ndicifamba padzaulu pa madzipa.” 29 Iye adamuuza kuti: “Bwera!” Tenepo Pedru adacoka m’mwadiyamo, aciyamba kufamba padzaulu pa madzipo ndipo kuyenda komwe kuna Jezuko. 30 Tsono pomwe adanyang’anisa conzi camphanvuco, iye adabva mantha. Ndipo pomwe adayamba kumira, iye adakuwa aciti: “Mbuya, ndipulumuseni!” 31 Pa nthawe imweyoletu, Jezu adafuthula boko lace aciphata Pedru, acimuuza kuti: “Munthu nyacikhulupiro cakucepawe, thangwe ranyi wapenukira?” 32 Pomwe adapakira m’mwadiyamo, conzico cidalekeza. 33 Ndipo anyakupfunza omwe akhali m’mwadiyamo, adamugodamira acilewa kuti: “Imwepo ndimwedi Mwana wa Mulungu.” 34 Iwo adayambuka nyanzayo acikafika ku Jenezareti.

35 Pomwe wanthu wa kumweko adamuzindikira, iwo adadziwisa wentse omwe akhakhala m’bzigawo bzapafupi, ndipo iwo adamubweresera wanthu wentse omwe akhaduwala. 36 Ndipo wanthu wentse akhamudandaulira kuti andokhuye cakubvala cace cakunja, ndipo wentse omwe akhacikhuyawo akhalimbiratu.

15 Pa nthawe imweyo, padafika Afarizeu na Anembi omwe akhacokera ku Jeruzalemu, ndipo iwo adabvunza Jezu kuti: 2 “Thangwe ranyi anyakupfunza wanuwa ambateweza lini miyambo ya makolo yathu yakale? Mwa ciratizo, iwo ambasamba lini m’manja* akafuna kudya.”

3 Pakuwatawira Jezu adati: “Thangwe ranyi imwepo mumbabvera lini malamulo ya Mulungu thangwe ra miyambo yanu? 4 Mwa ciratizo, Mulungu adalewa kuti: ‘Mbalemekeza pai wako na mai wako,’ ndipo ‘Ali-wentse omwe anilewa kuipa* pai wace ayai mai wace an’funika kuphedwa.’ 5 Tsono imwepo mumbalewa kuti: ‘Munthu ali-wentse omwe aniuza pai wace ayai mai wace kuti: “Bzentse bzomwe ndinabzo, bzomwe ningadakuthandizani nabzo, ni mphaso yakuperekedwa kwa Mulungu,” 6 iye ne an’funika lini kulemekeza pai wace.’ Mwa njira imweyi, imwepo mwacitisa fala la Mulungu kukhala lakusaya basa thangwe ra miyambo yanu. 7 Wanthu wacinyengomwe! Zaiya akhadaleweratu bwino-bwino bza imwepo pomwe adati: 8 ‘Wanthuwa ambandilemekeza na miromo yawo basi, koma mitima yawo iri kutali na inepano. 9 Iwo ambandinamata papezi, thangwe ambapfunzisa malamulo ya wanthu ninga kuti ni bzipfunziso bza Mulungu.’” 10 Pamwepo iye adacemera thimu la wanthu kuti lifendere pafupi, ndipo adawauza kuti: “Tetekerani mucibvesesa thandauzo lace: 11 Comwe cimbapita na pa mulomo, cimbapswipiza lini munthu, koma comwe cimbacoka pa mulomo ndico comwe cimbapswipiza munthu.”

12 Tenepo anyakupfunza wace adabwera acimubvunza kuti: “Kodi mun’dziwa kuti Afarizeu aipidwa na bzomwe mwalewa bzire?” 13 Pakuwatawira iye adati: “Muti uli-wentse omwe Baba wangu wakudzulu alibe kuubzala, un’dzazulidwa. 14 Ndowasiyani tenepo. Iwo mbazimola, koma akutsogolera anzawo. Tsono zimola akatsogolera zimola mwanzace, wentse ambagwera m’dindi.” 15 Pedru adakumbira kuti: “Tifotokozereni thandauzo la ciratizoci.” 16 Tenepo Jezu adati: “Kodi imwepo mukanatimbo kubvesesa? 17 Kodi mumbadziwa lini kuti cinthu ciri-centse comwe cimbapita na pa mulomo cimbayenda m’mimba ndipo patsogolo pace cimbakatayidwa kuthengo? 18 Tsono ciri-centse comwe cimbacoka na pa mulomo cimbacokera mu mtima, ndipo bzimwebzo ndibzo bzomwe bzimbaipisa munthu. 19 Mwa ciratizo, nzeru zakuipa, kupha munthu, upombo ayai uputa, kugonana kwakusaya kubvumizika,* kuba, umboni bwakunama, na kunyoza Mulungu bzimbacokera mu mtima. 20 Bzinthu bzimwebzi ndibzo bzomwe bzimbapswipiza munthu, koma kudya ne kusamba m’manja* kumbapswipiza lini munthu.”

21 Tenepo, Jezu adacoka kumweko aciyenda m’cigawo ca Tiro na Sidoni. 22 Tsono kudabwera mkazi wa ku Fenisiya kucokera m’bzigawo bzimwebzo, ndipo iye adakuwa aciti: “Ndibverenimbo ntsisi Mbuya, Mwana wa Davide. Mwanangu wacikazi ana ciwanda comwe cikumuzunza kwene-kwene.” 23 Tsono iye alibe kumutawira ciri-centse. Tenepo anyakupfunza wace adabwera acimukumbira kuti: “Muuzeni ayende, thangwe iye akundokuwakuwa m’mbuyo mwathumu.” 24 Iye adatawira kuti: “Mulungu alibe kundituma kwa wanthu wentse, koma kokha kwa mabira yakutaika ya mtundu wa Jirayeri.” 25 Koma mkaziyo adabwera kudzamugodamira acimukumbira kuti: “Mbuya, ndithandizenimbo!” 26 Pakumutawira iye adati: “Bziri lini bwino kutengera wana cakudya mucithusira tunkhanda.”* 27 Tsono mkaziyo adati: “Mwalewa cadidi Mbuya, tsono tunkhandato tumbadya nvululu zomwe zimbagwa pa meza ya mbuya wawo.” 28 Tsono Jezu adamuuza kuti: “Mkaziwe, cikhulupiro cako n’cikulu kwene-kwene; bzicitike ninga momwe ukufunira.” Pa nthawe imweyoletu mwana­ceyo adalimba.

29 Pomwe adacoka kumweko, Jezu adayenda pafupi na Nyanza ya Galileya, ndipo adakwira m’phiri acikakhala m’mwemo. 30 Tenepo, mathimu ya wanthu yadayenda komwe kukhana iyeko. Wanthuwo adamubweresera anyakupunduka, anyakulemala, azimola, abewewe, na atenda winango azinji, iwo adawayendesa kuna Jezu mwakamfulumize ndipo iye adawapoza. 31 Ndipo thimu la wanthulo lidadabwa pakuwona kuti abewewe akulewalewa, anyakupunduka akufamba, azimola akuwona, ndipo iwo adatumbiza Mulungu wa Jirayeri.

32 Tsono Jezu adacemera anyakupfunza wace aciwauza kuti: “Ndina ntsisi na wanthuwa, thangwe iwo akhala nande ntsiku zitatu ne kudya cinthu. Nin’funa lini kuti ayende na njala, thangwe angalenguke mu njira.” 33 Na tenepo, anyakupfunza wace adamubvunza kuti: “Kodi tingazigumane kuponi pau zakuti wanthu wentsewa adye acikhuta ku mbuto yakusaya wanthu kuno?” 34 Tenepo Jezu adawabvunza kuti: “Kodi muna pau zingasi?” Iwo adatawira kuti: “Tina pau 7 na tuntsomba tung’ono-ng’ono.” 35 Na tenepo, iye adauza thimu la wanthulo kuti likhale pantsi, 36 ndipo adatenga pau 7 pabodzi na ntsomba zire, pomwe adamala kupemba, adazibedula-bedula acipereka kwa anyakupfunza wace ndipo iwo adaperekambo kwa mathimuyo. 37 Wanthu wentse adadya acikhuta, ndipo adakhongobza madengu* ­makulu-makulu 7 yakudzala pau zakusala. 38 Ndipo omwe adadya akhalipo amuna wakukwana 4000, mwakusaya kulewenga akazi na wana. 39 Pakumalizira pace, adauza wanthuwo kuti ayende, ndipo iye adapakira mwadiya aciyenda m’cigawo ca Magadani.

16 Ndipo Afarizeu na Asaduki adafika pomwe pakhana Jezu. Pakufuna kumuyeza adamukumbira kuti awalatize cizindikiro cakucokera kudzulu. 2 Pakuwatawira iye adati: “Kukayamba kudoka, imwepo mumbalewa kuti, ‘Nyengo in’khala bwino, thangwe kudzulu kulibe mitambo.’ 3 Ndipo ku macibese mumbati, ‘Lero kun’djedjera ndipo kun’bvumba, thangwe kudzulu kuna mitambo.’ Imwepo mumbadziwa kufotokoza bzizindikiro bza kudzulu, koma mukukwanisa lini kufotokoza bzizindikiro bza nthawe ino. 4 M’badwo wakuipa na wakusaya kukhulupirika kwa Mulungu, ukufunisisa kuwona cizindikiro, tsono un’dzapasidwa lini cizindikiro ciri-centse, koma cizindikiro ca Djona cokha.” Na tenepo iye adacoka aciwasiya.

5 Anyakupfunza wace adayambukira ku ng’ambu inango, tsono iwo adayebwa kutenga pau. 6 Jezu adati kwa iwo: “Khalani tceru ndipo citani mphole na bzakufufumisa bza Afarizeu na Asaduki.” 7 Tsono iwo adayamba kumbacezerana okha-okha kuti: “Pinango akulewa bzimwebzi thangwe tiribe kubweresa pau.” 8 Pomwe adazindikira bzimwebzi, Jezu adati: “Wanthu wacikhulupiro cakucepamwe, thangwe ranyi mukucezerana kuti mulibe pau? 9 Kodi mukanati kubvesesa nfundo yace, ayai kodi mwayebwa kuti na pau zixanu, adadya amuna 5000? Kodi ni madengu mangasi yomwe mudadzaza na pau zakusala? 10 Ayai kodi mwayebwa kuti na pau 7, adadya amuna 4000? Kodi ni madengu mangasi makulu-makulu yomwe mudadzaza na pau zakusala? 11 Thangwe ranyi mukuzindikira lini kuti ndikulewa lini bza pau? Ine ndikhafuna kulewa kuti mucite mphole na bzakufufumisa bza Afarizeu na Asaduki.” 12 Pamwepo, iwo adazindikira kuti iye akhalewa lini kuti asamale na bzakufufumisa bza pau, koma kuti asamale na bzomwe Afarizeu na Asaduki ambapfunzisa.

13 Pomwe adafika ku Sezareya wa ku Filipi, Jezu adabvunza anyakupfunza wace kuti: “Kodi wanthu ambalewa kuti Mwana wa munthu ni mbani?” 14 Iwo adatawira kuti: “Winango ambati ni Juwau Batista, winango ambati ni Eliya, ndipo winango ambati ni Jeremiya ayai m’bodzi wa apolofeta.” 15 Ndipo iye adawabvunza kuti: “Tsono imwepo mumbati ndine yani?” 16 Simau Pedru adatawira kuti: “Imwepo ndimwe Kristu, Mwana wa Mulungu wamoyo.” 17 Jezu adamutawira kuti: “Ndiwe wakusimbidwa Simau mwana wa Djona, thangwe palibe munthu* omwe wakuzimbulira bzimwebzi, koma Baba wangu wakudzulu ndiye omwe wakuzimbulira. 18 Ndipo inepano ndikukuuzambo kuti: Iwepo ndiwe Pedru, ndipo pa mwala* umweyu nin’dzamanga gwere langu, ndipo misuwo ya ku Thenje* in’dzakwanisa lini kuukunda. 19 Inepano nin’dzakupasa bzavi bza Umambo bwa kudzulu. Ciri-centse comwe un’dzamanga pantsi pano, cin’dzakhala camangidwambo kale kudzulu, ndipo ciri-centse comwe un’dzatsudzula pantsi pano, cin’dzakhala catsudzulidwambo kale kudzulu.” 20 Tenepo, iye adauza mwamphanvu anyakupfunza wacewo kuti aleke kuuza munthu ali-wentse kuti iye akhali Kristu.

21 Kuyambira pamwepo, Jezu Kris­tu adayamba kuuza anyakupfunza wace kuti iye akhafunika kuyenda ku Jeruzalemu, acikaboneresedwa kwene-kwene na akulu, atsogoleri wa antsembe na anembi, ndipo kumweko angadakaphedwa, acilamusidwa pa ntsiku yacitatu. 22 Pakubva bzimwebzo, Pedru adamutengera pambali acimutsimula kuti: “Lekani kulewa bzinthu bzimwebzi Mbuya; bzimwebzi bzin’kucitikirani lini ne na pang’onopo.” 23 Iye adazungunuka aciuza Pedru kuti: “Coka kutsogolo kwangu Sathani! Iwepo ndiwe mwala wakukhukhumudwisa, thangwe ulibe makumbukidwe ya Mulungu, koma ya wanthu.”

24 Na tenepo, Jezu adauza anyakupfunza wace kuti: “Munthu ali-wentse omwe an’funa kunditewera, abzilambe yekha acinyamula muti wace wakuzunzidwira,* ndipo apitirize kunditewera. 25 Pakuti ali-wentse omwe an’funa kupulumusa moyo wace, an’dzauluza, tsono ule omwe an’luza moyo wace thangwe ra inepano, an’dzaugumana. 26 Kulewa cadidi, kodi munthu angagumane phindu lanyi aciganyali dziko lentse koma aciluza moyo wace? Ayai kodi n’ciyani comwe munthu angapereke kuti agule moyo wace? 27 Pakuti Mwana wa munthu an’dzabwera mu ulemerero bwa Baba wace pabodzi na anjo wace ndipo an’dzapasa ali-wentse bzomwe an’themera mwakubverana na makhalidwe yace. 28 Cadidi ndikukuuzani kuti, winango omwe ali pano, an’dzafa lini anati kuwona Mwana wa munthu akubwera mu Umambo bwace.”

17 Pomwe zidapita ntsiku 6, Jezu adatenga Pedru, Tiyago na m’bale wace Juwau ndipo adakwira nawo pa phiri litali aciyenda kukakhala kwa okha-okha. 2 Iye adasandulika pamaso pawo; nkhope yace idayetima ninga dzuwa, ndipo bzakubvala bzace bzakunja bzidacena ninga ceza. 3 Pa nthawe imweyoletu, Mozeji na Eliya adawonekera kwa iwo aciyamba kuceza na Jezu. 4 Tenepo Pedru adauza Jezu kuti: “Mbuya, bziri bwino kuti ifepano tindokhaliretu pano! Mucifuna, ningamange matendi matatu: libodzi lanu, libodzi la Mozeji ndipo linango la Eliya.” 5 Tsono iye akadalewalewa, mtambo wakuyetima udawampsinkha, ndipo mu mtambomo mudabveka fala lomwe lidati: “Uyu ndiye Mwana wangu wakufunidwa, omwe nimbakomedwa naye. Mbamubverani.” 6 Pakubva bzimwebzi, anyakupfunzawo adagodama mpaka nkhope zawo kukhuya pantsi ndipo adabva mantha kwene-kwene. 7 Tenepo, Jezu adawafenderera ndipo adawaphata acilewa kuti: “Lamukani. Lekani kugopa.” 8 Pomwe iwo adalamusa misolo yawo, alibe kuwona pomwe munthu ali-wentse, koma Jezu yekha. 9 Pomwe iwo akhabuluka m’phirimo, Jezu adawauza kuti: “Lekani kuuza munthu ali-wentse bzomwe mwawonabzi mpaka Mwana wa munthu akadzalamusidwa kwa anyakufa.”

10 Tenepo, anyakupfunza wace adamubvunza kuti: “Thangwe ranyi anembi ambalewa kuti Eliya ndiye an’funikira kuyamba kubwera?” 11 Iye adawatawira kuti: “Eliya an’dzabweradi ndipo iye an’dzabwezeresa bzinthu bzentse bzicikhala ninga momwe bzikhaliri pakuyamba. 12 Tsono ine ndikukuuzani kuti, Eliya adabwera kale koma iwo alibe kumuzindikira ndipo adamucitira bzinthu bzakuipa mwakubverana na kufuna kwawo. Mu njira ­ibodzi-bodziyi, Mwana wa munthu an’dzaboneresedwa m’manja mwawo.” 13 Pamwepo, anyakupfunzawo adazindikira kuti iye akhalewa bza Juwau Batista.

14 Pomwe iye adafika pafupi na pomwe pakhana thimu la wanthu, munthu munango adamufenderera acimugodamira ndipo adati: 15 “Mbuya, mubvereni ntsisi mwana wangu, thangwe iye ambagwa mpfai ndipo akuduwala. Iye kawiri-kawiri ambagwera pa moto na m’madzi. 16 Ndamubweresa kwa anyakupfunza wanu, tsono iwo atazira kumupoza.” 17 Pakutawira Jezu adati: “Imwe wanthu wakusaya cikhulupiro na wakuipamwe, kodi nin’khala namwe mpaka lini? Kodi nin’pitiriza kukupirirani mpaka lini? Mubwereseni kuno.” 18 Pamwepo, Jezu adatsimula ciwanda, ndipo ciwandaco cidacoka. Pa nthawe imweyoletu mulumbwanayo adalimba. 19 Patsogolo pace, anyakupfunzawo adayenda kukaceza na Jezu pambali, acimubvunza kuti: “Thangwe ranyi ifepano tatazira kucosa ciwanda cire?” 20 Iye adawatawira kuti: “Thangwe cikhulupiro canu n’cakucepa. Cadidi ndikukuuzani kuti, mucikhala na cikhulupiro ninga kanjere kang’ono-ng’ono,* mungakwanise kuuza phiri iri kuti, ‘coka pano uyende kule,’ ndipo iro lin’dzacokadi. Imwepo mun’dzakwanisa kucita cinthu ciri­-centse.” 21 ——

22 Pomwe akhadatsonkhana pabodzi ku Galileya, Jezu adawauza kuti: “Mwana wa munthu an’dzaperekedwa m’manja mwa wanthu. 23 Iwo an’dzamupha ndipo pa ntsiku yacitatu, iye an’dzalamusidwa.” Pomwe adabva bzimwebzi, anyakupfunza wacewo adasunama kwene-kwene.

24 Pomwe adafika ku Kafarnau, anyakukhomesa mtsonkho wa mu ­templo* adafenderera Pedru, acimubvunza kuti: “Kodi mpfunzisi wanu ambapereka mtsonkho wa mu templo?” 25 Iye adatawira kuti: “Inde ambapereka.” Tenepo, pomwe adapita m’nyumba, Jezu ndiye adayamba kulewalewa na Pedru kuti: “Kodi ukuwona tani Simau? Kodi amambo wa pa dziko la pantsi ambatambira mtsonkho kucokera kwa yani? Kwa wana wawo, ayai kwa wanthu winango?” 26 Pomwe iye adatawira kuti: “Kwa wanthu winango,” Jezu adamuuza kuti: “N’cadidi, wana wa mambo* ambapereka lini mtsonkho. 27 Tsono kuti tileke kuwakhumudwisa, ndoko ku nyanza ukathuse medzo, ndipo ntsomba yomwe un’kayamba kumedzayo, ukaifungule mulomo ndipo mkamwa mwace un’kagumana kobiri ya prata.* Tenga kobiriyo ukapereke mtsonkho wako na wangu.”

18 Pa nthawe imweyo, anyakupfunza wa Jezu adamufenderera acimubvunza kuti: “Kodi mbani mkulu kwene-kwene mu Umambo bwa kudzulu?” 2 Tenepo iye adacemera kamwana, acikaimisa pakati pawo 3 ndipo adati: “Cadidi ndikukuuzani kuti, mukasaya kucinja mucikhala ninga wana ang’ono, mun’dzapita lini mu Umambo bwa kudzulu. 4 Thangwe ali-wentse omwe an’bzicepesa ninga kamwanaka, umweyo ndiye mkulu kwene-kwene mu Umambo bwa kudzulu; 5 ndipo ­ali-wentse omwe an’tambira mwana mng’ono ninga uyu mu dzina langu, watambirambo ine. 6 Tsono ali-wentse omwe an’kalipisa m’bodzi mwa wanthu omwe ali ninga tuwana tomwe tumbandikhulupiratu, bzingakhale bwino kwa iye kumumangirira cimwala cakupeyera m’khosi mwace, ninga cire comwe cimbazungulirisidwa na bulu, acimizidwa m’nyanza ikulu.

7 “Tsoka dziko la pantsi thangwe limbacitisa wanthu kucita pikado! N’cadidi kuti bzinthu bzomwe bzimbacitisa pikado* bzin’dzabweradi, koma tsoka kwa munthu omwe ambacitisa winango kucita pikado! 8 Penu boko lako ayai mwendo wako umbakucitisa pikado, ugwate uciutaya kutali. Bziri bwino kuti udzagumane moyo ulibe ciwalo cibodzi ayai udapunduka, kuposa kuti udzathusidwe pa moto wakusaya kumala una manja yentse mawiri ayai minyendo yentse miwiri. 9 Ndipo penu diso lako limbakuphonyesa, ulikolowole ucilitaya kutali na iwepo. Thangwe bziri bwino kuna iwepo kuti ukagumane moyo una diso libodzi, kuposa kuti ukathusidwe m’Gehena* una maso yentse mawiri. 10 Citani mphole kuti muleke kunyoza wanthu omwe ali ninga tuwanatu, thangwe ndikukuuzani kuti, anjo wawo omwe ali kudzulu, nthawe zentse ambawona nkhope ya Baba wangu omwe ali kudzulu. 11 ——

12 “Mukuwona tani? Munthu acikhala na mabira yace 100 ndipo bira m’bodzi acitaika, kodi angaleke kusiya mabira 99 m’mapiri aciyenda kukanyang’ana bira m’bodzi omwe wataikayo?13 Ndipo akamugumana, iye ambakomedwa kwene-kwene na bira m’bodziyo kuposa mabira 99 yomwe yakhalibe kutaikayo. 14 Mwakundendemerana na bzimwebzi, Baba wangu* wakudzulu an’funa lini kuti m’bodzi mwa wanthu omwe ali ninga tuwanawa ataike.

15 “Kuthumizira bzimwebzi, penu m’bale wako wakuphonyera, ndoko ukamufotokozere kuphonya* kwaceko pamwekha, iwepo na iye basi. Iye akakubvera, ndiye kuti wathandiza m’bale wakoyo kucita bzomwe mpsabwino. 16 Tsono penu ankubvera lini, tenga munthu m’bodzi ayai awiri, kuti bzentse bzimale pamaso pa mboni* ziwiri ayai zitatu. 17 Tsono iye akasaya kuwabvera, kauze gwere. Ndipo akasaya kubverambo gwerelo, kwa iwepo akhale ninga munthu wa ku dziko na nyakukhomesa mtsonkho.

18 “Cadidi ndikukuuzani kuti, ciri-centse comwe mun’dzamanga pantsi pano, cin’dzakhala camangidwambo kale kudzulu, ndipo ciri-centse comwe mun’dzatsudzula pantsi pano, cin’dzakhala catsudzulidwambo kale kudzulu. 19 Cadidi ndikukuuzani pomwe kuti, awiri wa imwepo pantsi pano akabverana kukumbira cinthu cakufunika, Baba wangu wakudzulu an’dzawapasa bzomwe akumbirabzo. 20 Thangwe kuli-kwentse komwe wanthu awiri ayai atatu an’tsonkhana mu dzina langu, ine nin’dzakhala pakati pawo.”

21 Tenepo Pedru adafenderera Jezu acimubvunza kuti: “Mbuya, kodi m’bale wangu angandiphonyere kangasi inepano ndicimbamulekerera? Mpaka kanomwe?” 22 Jezu adamutawira kuti: “Ndikukuuza kuti, sikuti kanomwe kokha, koma mpaka maulendo 77.

23 “Ndipopa Umambo bwa kudzulu buli ninga mambo* omwe akhafuna kuti akapolo wace amubwezere mangawa yomwe akhanayo kwa iye. 24 Pomwe adayamba kutambira mangawayo, anyabasa wace adamubweresera kapolo omwe akhadamufiyali matalento 10 000 [yomwe ni madinario yakukwana mamidyau 60]. 25 Tsono, pakuti iye akhalibe cinthu ciri-centse kuti abwezere mangawayo, mbuya wace adatonga kuti kapoloyo, mkazace, wana wace na bzentse bzomwe akhanabzo bzigulisidwe kuti abwezere mangawayo. 26 Tenepo, kapoloyo adamugodamira acilewa kuti: ‘Ndibverenimbo ntsisi, nin’dzakubwezerani bzinthu bzentse.’ 27 Mbuya waceyo adamubveradi ntsisi acimusiya ndipo adamulekerera mangawa yaceyo. 28 Tsono kapoloyo adacoka aciyenda kukagumana na kapolo mwanzace, omwe akhadamufiyalimbo madinario 100. Iye adamuphata aciyamba kumuxipa acimbalewa kuti: ‘Ndibwezere mangawa yangu.’ 29 Tenepo kapolo mwanzaceyo adamugodamira aciyamba kumudandaulira kuti: ‘Ndibverenimbo ntsisi, nin’dzakubwezerani mangawa yanu.’ 30 Tsono iye alibe kubvuma. M’mbuto mwace adamupitisa m’kawoko, mpaka pomwe angadadzabwezera mangawayo. 31 Pomwe akapolo anzace adawona bzomwe bzidacitikabzo, iwo adasunama kwene-kwene ndipo adayenda ­kukauza mbuya wawo bzentse bzomwe bzikhadacitikabzo. 32 Tenepo mbuya waceyo adamucemeresa acimuuza kuti: ‘Kapolo wakuipawe, ndakulekerera mangawa yentse pomwe udandidandaulira. 33 Kodi ukhafunikambo lini kubvera ntsisi kapolo mwanzako ninga momwe inepano ndakubverambo ntsisi?’ 34 Thangwe ra bzimwebzi, mbuya waceyo adakalipa kwene-kwene ndipo adamupitisa m’kawoko* mpaka pomwe angadadzabwezera mangawayo. 35 Baba wangu wakudzulu an’dzacitambo bzibodzi-bodzi na ali-wentse wa imwepo akasaya kulekerera m’bale wace na mtima wentse.”

19 Pomwe Jezu adamala kulewa bzimwebzi, adacoka ku Galileya aciyenda ku malire ya Djudeya, ku ng’ambu inango ya Joridano. 2 Mathimu mazinji ya wanthu yadamutewera ndipo kumweko iye adapoza atenda.

3 Ndipo Afarizeu adayenda komwe kukhana Jezuko na cakulinga cakuti akamuyeze. Tenepo, iwo adamubvunza kuti: “Kodi mpsakubvumizika mwamuna kulamba mkazi wace pa thangwe liri-lentse?” 4 Jezu adatawira kuti: “Kodi mulibe kuwerenga kuti omwe adalenga wanthu pa ciyambi, adawalenga mwamuna na mkazi, 5 acilewa kuti: ‘na thangwe limweri, mwamuna an’dzasiya pai wace na mai wace, acidzaphatana na mkazi wace, ndipo awiriwo an’dzakhala thupi libodzi?’ 6 Ndipopa, iwo mbawiri lini pomwe, koma thupi libodzi. Tenepo, wale omwe Mulungu awaphatanidza pabodzi, munthu aleke kuwatsudzula.” 7 Iwo adamubvunza kuti: “Tsono thangwe ranyi Mozeji adalewa kuti mwamuna angapase mkazi tsamba lakumalisira malowozi, acimulamba?” 8 Iye adatawira kuti: “Mozeji adakubvumizani kumbalamba azikazanu thangwe ra kuuma mitima kwanuku, koma bzikhali lini tenepoyo kucokera paciyambi. 9 Ine ndikukuuzani kuti, ali-wentse omwe anilamba mkazi wace pa thangwe liri-lentse kupambula penu iye wacita uputa,* acikalowola mkazi munango, wacita upombo.”

10 Anyakupfunza wace adalewa kuti: “Penu bziri tenepoyo pakati pa mwamuna na mkazace, bziri bwino kundoleka na kulowolako.” 11 Iye adawatawira kuti: “Ni wentse lini omwe angakwanise kucita bzimwebzi, koma kokha wale omwe ana mphaso. 12 Pakuti pana winango omwe ambalowola lini thangwe rakuti adabadwa ngomwa, ndipo winango ambalowola lini thangwe ra kucitisidwa na wanthu, pomwe winango ambalowola lini thangwe ra Umambo bwa kudzulu. Ule omwe angakwanise kukhala yekha acisaya kulowola, mulekeni acite bzimwebzo.”

13 Pamwepo, wanthu adamubweresera wana ang’ono kuti iye awasimbe* na kuwapempherera, tsono anyakupfunza wace akhawaletsa. 14 Jezu adawauza kuti: “Asiyeni wanawo abwere kuna ine, lekani kuwaletsa, pakuti Umambo bwa kudzulu ni bwa wanthu ninga wanawa.” 15 Ndipo iye adawasimba,* acicoka kumweko.

16 Ndipo kudabwera mulumbwana munango acimubvunza kuti: “Mpfunzisi, ni cabwino ciponi comwe nin’funika kucita kuti ndidzagumane moyo wakusaya kumala?” 17 Iye adamutawira kuti: “Thangwe ranyi ukundibvunza kuti cabwino n’ciponi? Wabwino ni Mulungu yekha basi. Tsono penu un’funa kudzatambira moyo, mbateweza malamulo nthawe zentse.” 18 Tenepo mulumbwanayo adamubvunza kuti: “Malamulo yaponi?” Jezu adati: “Leka kupha munthu, leka kucita upombo ayai uputa, leka kuba, leka kupereka umboni bwakunama, 19 mbalemekeza pai wako na mai wako ndipo umbafune mwanzako ninga momwe umbabzifunira wekha.” 20 Mulumbwanayo adati: “Nimbateweza kale bzentsenebzi, n’ciyani cikusala pomwe?” 21 Jezu adamutawira kuti: “Penu un’funa kukhala wakulungama,* ndoko ukagulise bzentse bzomwe unabzo ndipo kobirizo ukapase anyakusauka, ndipo iwepo un’dzakhala na cuma kudzulu; ukamala ubwere udzakhale mteweri wangu.” 22 Pomwe mulumbwanayo adabva bzimwebzi, adacoka pamwepo wakusunama, thangwe iye akhana bzinthu bzizinji kwene-kwene. 23 Tenepo, Jezu adauza anyakupfunza wace kuti: “Cadidi ndikukuuzani kuti, bzin’dzakhala bzakunesa kuti munthu wakudala adzapite mu Umambo bwa kudzulu. 24 Kulewa cadidi, mpsakupusa kuti ngamira ipite pa kamubo ka mtsingano, kuposa kuti munthu wakudala adzapite mu Umambo bwa Mulungu.”

25 Pomwe anyakupfunzawo adabva bzimwebzo, adadabwa kwene-kwene ndipo adati: “Tsono mbani maka-maka omwe angadzapulumusidwe?” 26 Jezu adawanyang’anisisa aciwauza kuti: “Kwa wanthu, bzimwebzi bzingakwanisike lini, koma kwa Mulungu bzinthu bzentse mpsakukwanisika.”

27 Pamwepo Pedru adalewa kuti: “Ifepano tasiya bzinthu bzentse ticikutewerani; tsono tin’dzatambira ciyani?” 28 Jezu adati kwa iwo: “Cadidi ndikukuuzani kuti, bzinthu bzentse bzikadzakonzedwa papsa ndipo Mwana wa munthu akadzakhala pa mpando wace wa Umambo, imwepo omwe mwanditeweramwe mun’dzakhala m’mipando 12 ndipo mun’dzatonga madzinza 12 ya Jirayeri. 29 Ndipo ali-wentse omwe anisiya nyumba, abale, mpfumakazi, pai, mai, wana ayai minda thangwe ra dzina langu, an’dzatambira bzizinji kuposa bzimwebzi kubwerezera maulendo 100 ndipo an’dzatambirambo moyo wakusaya kumala.

30 “Tsono azinji omwe mbakuyamba an’dzakhala wakumalizira ndipo wakumalizira, an’dzakhala wakuyamba.

20 “Pakuti Umambo bwa kudzulu buli ninga mwenekaciro wa munda wa uva omwe adabesera kumacibese-bese, aciyenda kukanyang’ana anyabasa kuti adzaphate basa ku munda waceyo. 2 Pomwe adabverana na anyabasawo kuti aniwapasa dinario ibodzi pa ntsiku, iye adawatumiza kumunda kwaceko. 3 Pomwe zikhali pafupi-fupi nthawe 9* zakumacibese, iye adacoka pomwe aciyenda ku msika ndipo adawona wanthu winango omwe akhadandoima ndipo akhalibe cakucita;4 kwa wanthu amwewo adawauza kuti, ‘imwepo ndokonimbo mukaphate basa ku munda wangu wa uva, ndipo nin’dzakupasani bzomwe mpsakuthemera kwa imwepo.’ 5 Tenepo, iwo adayenda. Munthuyo adayenda pomwe pafupi-fupi pa nthawe 12* na pa nthawe zitatu* za kumaulo, ndipo adakacita pomwe ­bzibodzi-bodzibzo. 6 Pakumalizira pace, iye adayenda pomwe pafupi-fupi nthawe zixanu za kumaulo,* ndipo adagumana wanthu winango omwe akhadandoima. Iye adawabvunza kuti: ‘Thangwe ranyi mwakhala pano ntsiku yentseneyi ne kuphata basa?’ 7 Iwo adatawira kuti: ‘Thangwe palibe munthu omwe watipasa ganya.’ Iye adawauza kuti: ‘Ndokonimbo kumunda wangu wa uva.’

8 “Pomwe kukhadoka, mwenekaciro mundayo adauza nyakunyang’anira wace kuti: ‘Cemera anyabasa ndipo uwapase kobiri zawo, uyambe na anyakumalizira ucidzamalizira na anyakuyambirira.’ 9 Pomwe adafika wanthu omwe adayamba kuphata basa pa nthawe zixanu za kumaulo wale, ali-wentse wa iwo adatambira dinario ibodzi. 10 Tsono pomwe wakuyambirira wale adafika, akhakumbuka kuti angadatambira zizinji, tsono ali-wentse wa iwo adatambirambo dinario ibodzi. 11 Pomwe adatambira, iwo adayamba kudandaulira mwenekaciro mundayo 12 aciti: ‘Wanthu wakumalizirawa andophata basa nthawe ibodzi yokha, koma imwepo mwawapasa kobiri yakundendemerana na ifepano omwe taphata basa ntsiku yentse pa dzuwa!’ 13 Tsono iye adatawira m’bodzi wa iwo kuti: ‘Xamwali, ndiribe kukucitira cinthu mwakusaya cirungamo. Tiribe kupangana kuti ungadatambira dinario ibodzi? 14 Tenga kobiri yako uyende. Nin’funa kupasa wakumalizirayu kobiri yakundendemerana na yomwe ndakupasayi. 15 Kodi ningaleke kucita bzomwe nin’funa na bzinthu bzangu? Ayai wacita njiru thangwe rakuti ndacita bzinthu bzabwino?’* 16 Mwa njira imweyi, wakumalizira an’dzakhala wakuyamba, ndipo wakuyamba an’dzakhala wakumalizira.”

17 Pomwe akhali mu njira yakuyenda ku Jeruzalemu, Jezu adacemera anyakupfunza wace 12 wale pambali aciwauza kuti: 18 “Ifepano tikuyenda ku Jeruzalemu, ndipo Mwana wa munthu andzaperekedwa m’manja mwa atsogoleri wa antsembe na anembi ndipo iwo an’dzamutonga kuti aphedwe 19 acimupereka kwa wanthu wakunja kuti amunyaze, amutcange na kumukhomerera pa muti; ndipo pa ntsiku yacitatu iye an’dzalamusidwa.”

20 Patsogolo pace, mkazi wa Zebedeu na wana wace awiri, adafenderera Jezu acimugodamira ndipo adamukumbira cinthu. 21 Iye adabvunza mkaziyo kuti: “Kodi un’funa ciyani?” Iye adatawira kuti: “Ndilumbireni kuti wana wangu awiriwa, m’bodzi adzakhale ku boko lanu lamadidi ndipo m’bodzi ku boko lanu lamadzere mu Umambo bwanu.” 22 Jezu adawatawira kuti: “Imwepo mukudziwa lini bzomwe mukukumbira. Kodi imwepo mungamwe bzomwe inepano ndasala pang’ono kumwa?” Iwo adatawira kuti: “Inde tingamwe.” 23 Iye adawauza kuti: “Inde mun’dzamwadi bzomwe ndasala pang’ono kumwabzo, tsono kulewa bza kukhala ku boko langu lamadidi na lamadzere, ndine lini omwe nimbapereka mwayi umweyo, koma Baba wangu an’dzaupereka kwa omwe iye adawakonzera.”

24 Pomwe anyakupfunza 10 wale adabva bzomwe Tiyago na Juwau adacita, iwo adakalipa. 25 Tsono Jezu adawacemera aciwauza kuti: “Imwepo mumbadziwa kuti atongi wa dziko ambatonga wanthu mwakubverana na kufuna kwawo, ndipo akulu-akulu ambaphatisa basa mphanvu zawo kuti apondereze wanthu. 26 Bzin’funika lini kukhala tenepoyo pakati panu, koma ali-wentse omwe an’funa kukhala mkulu pakati panu, akhale mtumiki wanu, 27 ndipo ali-wentse omwe an’funa kukhala wakuyamba pakati panu, akhale kapolo wanu. 28 Mwakundendemerana na bzimwebzi, Mwana wa munthu alibe kubwera kudzatumikiridwa, koma kudzatumikira na kupereka moyo wace kuti alombole wanthu azinji.”

29 Pomwe iwo akhacoka ku Jeriko, thimu likulu la wanthu lidamutewera. 30 Ndipo amuna awiri omwe akhali azimola, akhadakhala mphepete mwa mseu. Pomwe adabva kuti Jezu akupita na pamwepo, iwo adakuwa kuti: “Mbuya, Mwana wa Davide, tibverenimbo ntsisi!” 31 Thimu la wanthulo lidawatsimula, liciwauza kuti anyamale; tsono iwo adathumiziriratu kukuwako kuti: “Mbuya, Mwana wa Davide, tibverenimbo ntsisi!” 32 Tenepo Jezu adaima, ndipo adawacemera aciwabvunza kuti: “Kodi mun’funa kuti ndikucitireni ciyani?” 33 Iwo adamutawira kuti: “Mbuya, taphata minyendo, ticitiseni kuti tiyambe kuwona.” 34 Jezu adawabvera ntsisi, acikhuya maso yawo, ndipo pa nthawe imweyoletu iwo adayamba pomwe kuwona, aciyamba kumutewera.

21 Pomwe iwo akhali pafupi na Jeruzalemu, adafika ku Betifaje pa Phiri la Miolivera ndipo Jezu adatuma anyakupfunza wace awiri, 2 aciwauza kuti: “Ndokoni ku mzinda omwe mukuuwonayu, ndipo kumweko munkagumana bulu omwe adamangirira pabodzi na mwana wace wacimuna. Kawatsudzuleni muciwabweresa kuno. 3 Munthu akakubvunzani, mutawireni kuti: ‘Mbuya akuwafuna.’ Tenepo ankakubvumizani kuwabweresa.”

4 Bzimwebzi bzidacitika kuti yakwanisike mafala ya mpolofeta, omwe adati: 5 “Uza mwana wacikazi wa Ziyoni kuti: ‘Mambo* wako akubwera kuna iwepo, iye ngwakubzicepesa ndipo wapakira bulu mng’ono wacimuna, mwana wa cifuwo cakunyamula mitolo.’”

6 Tenepo anyakupfunzawo adayenda, ndipo adakacita ninga momwe Jezu akhadawauzira. 7 Iwo adabweresa buluyo pabodzi na mwana waceyo, ndipo iwo adatandika bzakubvala bzawo bzakunja pa abuluwo ndipo Jezu adapakira mwana wa buluyo. 8 Wanthu azinji pa thimulo, adatandika bzakubvala bzawo bzakunja mu mseu, ndipo winango akhagwata mithambi ya miti acimbaitandika mu mseu. 9 Kuthumizira bzimwebzi, mathimu ya wanthu yomwe yakhafamba kutsogolo kwace na omwe akhamutewera, akhapitiriza kukuwa kuti: “Mupulumuseni, Mwana wa Davide taphata minyendo! Wakusimbidwa ngule omwe ambabwera mu dzina la Yahova! Mupulumuseni taphata minyendo imwe omwe muli kudzulu!”

10 Pomwe iye adapita mu Jeruzalemu, mzinda wentse udacita phiringu, ndipo winango akhabvunza kuti: “Kodi umweyu ni yani?” 11 Mathimu ya wanthuyo yakhambatawira kuti: “Umweyu ni mpolofeta Jezu, wa ku Nazareti, ku Galileya!”

12 Jezu adapita mu templo acithotha wentse omwe akhagulisa na kugula bzinthu mu templomo, ndipo iye adagwesa meza za anyakucinja kobiri na makadera ya anyakugulisa nkhangaiwa. 13 Ndipo iye adawauza kuti: “Bzidanembedwa kuti, ‘Nyumba yangu in’dzacemeredwa nyumba yakucitira mipembo,’ tsono imwepo mukuisandusa mbuto yakubisalikira mbava.” 14 Ndipo pomwe iye akhali ku temploko, kudafika azimola na anyakupunduka ndipo iye adawapoza.

15 Pomwe atsogoleri wa antsembe na anembi adawona bzinthu bzakudabwisa bzomwe akhadacitabzo na alumbwana omwe akhakuwa mu templo kuti: “Mupulumuseni, Mwana wa Davide, taphata minyendo!” Iwo adakalipa kwene-kwene 16 ndipo adamubvunza kuti: “Kodi iwepo ukubva bzomwe wanthuwa akulewa?” Jezu adawatawira kuti: “Inde ndikubva. Kodi mulibe kuwerenga kuti ‘Mkamwa mwa wana napo tutcece mudacoka mafala yakutumbiza’?” 17 Patsogolo pace adacoka kumweko, ndipo adayenda ku mzinda wa Betaniya, acikagona kumweko.

18 Pomwe iye akhabwerera ku mzindako macibese-bese, iye adabva njala. 19 Ndipo iye adawona muti wa mkuyu mphepete mwa mseu, pomwe adayenda pamutipo, alibe kugumana cinthu ciri-centse, koma masamba yokha. Tenepo iye adauza mutiyo kuti: “Kuyambira lero un’dzabala lini pomwe bzisapo mpaka kale-kale.” Pa nthawe imweyoletu mutiyo udauma. 20 Pomwe anyakupfunza wace adawona bzimwebzi, iwo adadabwa kwene-kwene aciti: “Bzakwanisika tani kuti muti wa mkuyuyu uume kabodzi na kabodzi?” 21 Jezu adawatawira kuti: “Cadidi ndikukuuzani kuti, mukakhala na cikhulupiro mucisaya kupenukira, mun’dzacita bzomwe ndacita na mkuyuyu. Ndipo kuposa bzimwebzi mun’dzakwanisambo kuuza phirili kuti, ‘Coka pano ucikabzithusira m’nyanza,’ ndipo bzin’dzacitikadi. 22 Ciri-centse comwe mun’dzakumbira mu mpembo, mun’dzatambira mukakhala na cikhulupiro.”

23 Patsogolo pace Jezu adapita mu templo ndipo pomwe akhapfunzisa, kudafika atsogoleri wa antsembe na akulu, acimubvunza kuti: “Kodi umbacita bzinthu bzimwebzi na mphanvu ya yani? Ndipo mbani adakupasa mphanvu imweyi?” 24 Jezu adawatawira kuti: “Inepano nin’kubvunzanimbo cinthu cibodzi. Mukanditawira, inembo nin’kuuzani kuti nimbacita bzinthu bzimwebzi na mphanvu ya yani: 25 Kodi ubatizo bwa Juwau Batista, bukhacokera kwa yani? Bukhacokera kwa Mulungu ayai kwa wanthu?” Iwo adayamba kucezerana okha-okha kuti: “Tikalewa kuti ‘Bukhacokera kwa Mulungu,’ iye an’tibvunza kuti, ‘Thangwe ranyi mulibe kumukhulupira?’ 26 Tsono tikalewa kuti ‘Bukhacokera kwa wanthu,’ tina mantha na thimuli thangwe wentsewa ambakhulupira kuti Juwau akhali mpolofeta.” 27 Tenepo, iwo adatawira Jezu kuti: “Ifepano tin’dziwa lini.” Iye adawauza kuti: “Inepano nin’kuuzanimbo lini kuti nimbacita bzimwebzi na mphanvu ya yani.

28 “Kodi mukuwona tani? Munthu munango akhana wana wace awiri. Tenepo, iye adayenda kuna mwana wace wakuyamba acimuuza kuti: ‘Mwanangu, ndoko ukaphate basa lero ku munda wa uva.’ 29 Mwanayo adatawira kuti: ‘Ndiniyenda lini,’ koma patsogolo pace adadzacinja nzeru zace aciyenda. 30 Pomwe adayendera mwana wace waciwiriyo, adamuuzambo bzibodzi-bodzibzo. Tsono iye adatawira kuti; ‘Ndiniyenda pai,’ koma alibe kudzayenda. 31 Mbani pa awiriwo omwe adacita kufuna kwa pai wace?” Iwo adatawira kuti: “Wakuyambayo.” Ndipo Jezu adawauza kuti: “Cadidi ndikukuuzani kuti, anyakukhomesa mtsonkho na maputa ndiwo an’dzayamba kupita mu Umambo bwa Mulungu m’mbuto mwa imwepo. 32 Thangwe Juwau adabwera acilatiza cirungamo, tsono imwepo mulibe kumukhulupira. Koma anyakukhomesa mtsonkho na maputa adamukhulupira koma napo mudawona bzimwebzi, mulibe kukungula mucimukhulupirambo.

33 “Tetekerani ciratizo cinango: Pakhana munthu munango omwe akhana munda wace wa uva ndipo adasosera munda waceyo. Iye adacera dindi lakupsinyira uva kuti akonze vinyu ndipo adamanga cigota* citali. Patsogolo pace iye adasiya mundayo m’manja mwa alimi aciyenda ku dziko linango. 34 Pomwe idafika nthawe yakubvuna bzisapo, iye adatuma akapolo wace kuti akatenge bzisapobzo kuna alimiwo. 35 Tenepo, alimiwo adaphata akapolowo, ndipo m’bodzi adamumenya, munango adamupha, ndipo munango adamuboma na minyala. 36 Iye adatuma pomwe akapolo winango azinji kuposa wakuyamba wale, tsono iwo adawacita bzibodzi-bodzi. 37 Pakumalizira pace, iye adatuma mwana wace aciti: ‘Mwanangu yekhayu, an’kamulemekeza.’ 38 Pomwe adawona mwanayo, alimiwo adayamba kumbauzana okha-okha kuti: ‘Umweyu ndiye nyakudzatambira utaka. Mbatimupheni ticikhala na utaka bwacebo!’ 39 Iwo adamuphata acimuthusa kunja kwa munda wa uvayo ndipo adamupha. 40 Tenepo, mwenekaciro wa mundayo akadzabwera, n’ciyani comwe an’dzacita na alimiwo?” 41 Iwo adatawira kuti: “Thangwe ra kuipa kwawoko, iye an’dzawapheratu, acipereka mundayo kwa alimi winango omwe an’dzamupasa bzisapo pa nthawe yace.”

42 Jezu adawabvunza kuti: “Kodi mukanati kuwerenga m’Bzinembo kuti, ‘Mwala omwe amisiri wakumanga nyumba adaulamba, udadzakhala mwala wakufunika wapakhona?* Mwala umweyu ­wacokera kwa ­Yahova ndipo ngwakudabwisa m’maso mwathu.’ 43 Thangwe race ndikukuu­zani kuti, Umambo bwa Mulungu bun’dzacosedwa kwa imwepo bucidzaperekedwa kwa wanthu omwe ambabala bzisapo. 44 Ndipo munthu omwe an’dzagwera pa mwala umweyu, an’dzagwatika-gwatika. ­Ndipo ali-wentse omwe an’dzagweredwa na mwalayo, an’dzapeyedwa.”

45 Pomwe atsogoleri wa antsembe na Afarizeu adabva bziratizobzi, iwo adazindikira kuti Jezu akhalewa bza iwo. 46 Tenepo iwo akhafuna kumuphata,* koma adagopa mathimu ya wanthuyo, thangwe yakhakhulupira kuti Jezu ni mpolofeta.

22 Jezu adalewalewa nawo pomwe mwakuphatisa basa bziratizo. Iye adati: 2 “Umambo bwa kudzulu buli ninga mambo* omwe adakonzera phwando la malowozi mwana wace. 3 Ndipo iye adatuma akapolo wace kuti akacemere wanthu omwe akhadatambira mcemo wa phwando la malowoziyo, koma wanthuwo alibe kufuna kubwera. 4 Iye adatuma pomwe akapolo winango, aciwauza kuti: ‘Kauzeni wanthu omwe adatambira mcemo wale kuti: “Ndakonza kale cakudya, ng’ombe zangu na bzifuwo bzangu bzakunenepa bwino bzaphedwa kale, ndipo bzentse bzamala kale. Bwerani ku phwando la malowozi.”’ 5 Tsono wanthu omwe akhadatambira mcemowo adanyozera. Winango adayenda ku minda yawo, ndipo winango adayenda ku malonda yawo; 6 tsono winango adaphata akapolowo ndipo adawamenya aciwapha.

7 “Mamboyo adakalipa kwene-kwene mwakuti adatumiza acikunda wace kuti akaphe wanthu omwe adapha akapolowo, acitentha mzinda wawo. 8 Patsogolo pace, iye adauza akapolo wace kuti: ‘Phwando la malowozi lakonzedwa kale, tsono wanthu omwe akhadatambira mcemo wale akhali wakusaya kuthemera. 9 Na tenepo, ndokoni m’miseu yomwe imbayenda mpaka kunja kwa mzinda, ndipo mukacemere munthu ali-wentse omwe mukagumaneyo kuti abwere ku phwando la malowozi.’ 10 Tenepo, akapolowo adayenda m’miseumo acikakonkhanisa wanthu wentse omwe adawagumana, wabwino na wakuipa kubodzi, ndipo cipinda ca malowozico cidadzala na wanthu omwe adacemeredwawo.

11 “Pomwe mambo adabwera kudzawona anyakucemeredwawo, adawona munthu munango omwe akhalibe kubvala bzakubvala bza pa malowozi. 12 Tenepo, iye adamubvunza kuti: ‘Xamwali, wapita tani muno pomwe ulibe kubvala bzakubvala bza malowozi?’ Iye adasaya cakulewa. 13 Tenepo, mamboyo adauza anyabasa wace kuti: ‘M’mangeni manja na minyendo ndipo kamuthuseni kunja, ku m’dima. Kumweko an’dzalira na kukeketa mano yace.’

14 “Pakuti anyakucemeredwa mbazinji koma anyakusankhulidwa mbang’ono-ng’ono.”

15 Tenepo Afarizeu adacoka aciyenda kukapangana kuti amutape mkamwa. 16 Ndipo iwo adatuma anyakupfunza wawo pabodzi na wa cipani ca Herode kuti akamuuze kuti: “Mpfunzisi, ifepano timbadziwa kuti imwepo mumbalewa cadidi ndipo mumbapfunzisa njira ya Mulungu mwacadidi, mumbalinga lini kukondwesa wanthu, ndipo mumbanyang’ana lini mawonekedwe ya munthu. 17 Tsono tiuzeni, kodi mukuwona tani? Mpsakubvumizika kupereka mtsonkho kwa Seza ayai ne?” 18 Tsono Jezu pakudziwa nzeru zawo zakuipa, adati: “Wanthu wacinyengomwe! Thangwe ranyi mukundiyeza? 19 Ndilatizeni kobiri ya mtsonkhoyo.” Iwo adamubweresera dinario ibodzi. 20 Iye adawabvunza kuti: “Kodi nkhopeyi na mafalaya mpsayani?” 21 Iwo adatawira kuti: “Mpsa Seza.” Tenepo, iye adawauza kuti: “Perekani kwa Seza bzinthu bza Seza, koma kwa Mulungu bzinthu bza Mulungu.” 22 Pomwe adabva bzimwebzi, iwo adadabwa kwene-kwene ndipo adacoka, acimusiya.

23 Pa ntsiku imweyo, Asaduki omwe akhakhulupira lini kuti anyakufa an’dzalamusidwa, adafika acimubvunza kuti: 24 “Mpfunzisi, Mozeji adalewa kuti: ‘Mwamuna akafa acisaya kusiya wana, m’bale wace an’funika kupita nthaka kuti amubalire wana.’ 25 Tsono akhalipo amuna 7 pa ubale bwawo. Wakuyamba adalowola ndipo adadzafa, koma pakuti akhalibe kusiya wana, mkaziyo adadzalowodwa na m’bale wace wa mwamunayo. 26 Ndipo bzibodzi­-bodzibzi, bzidacitikambo na m’bale wace waciwiri, wacitatu mpaka wentse 7. 27 Pakumalizira pace, mkaziyo adadzafambo. 28 Tenepo, pa ntsiku ya kudzalamusidwa kwa anyakufa, kodi mkaziyo an’dzakhala wa yani, pakuti amuna 7 wentsenewo adamulowola?”

29 Jezu adawatawira kuti: “Imwepo mukuphonyeka, thangwe mun’dziwa lini Bzinembo ne mphanvu ya Mulungu; 30 pakuti pakulamusidwa kwa anyakufa, amuna an’dzalowola lini ndipo akazi an’dzalowodwambo lini, koma an’dzakhala ninga anjo wa kudzulu. 31 Pakulewa bza kumuka kwa anyakufa, kodi mulibe kuwerenga bzomwe Mulungu adalewa kwa imwepo kuti: 32 ‘Ine ndine Mulungu wa Abalahamu, Mulungu wa Izaki na Mulungu wa Djakobo’? Iye ni Mulungu, sikuti wa anyakufa koma wa wanthu wamoyo.” 33 Pakubva bzimwebzi, mathimu ya wanthuyo yadadabwa na bzomwe akhapfunzisabzo.

34 Pomwe Afarizeu adabva kuti Jezu adasayisa bzakulewa Asaduki, iwo adaphatana acikhala thimu libodzi. 35 Ndipo m’bodzi wa iwo omwe akhali mdziwi wa Malamulo, adayeza Jezu mwa kumubvunza kuti: 36 “Mpfunzisi, kodi ndiponi lamulo likulu pa Malamulo yentse?” 37 Iye adamutawira kuti: “‘Umbafune Yahova Mulungu wako na mtima wako wentse, moyo* wako wentse na nzeru zako zentse.’ 38 Limweri ndiro lamulo likulu na lakuyamba. 39 Laciwiri lakundendemerana na limweri, ndakuti: ‘Umbafune mwanzako ninga momwe umbabzifunira wekha.’ 40 Malamulo mawiriya, ndiyo yambatsogolera Malamulo yentse na bzomwe apolofeta adanemba.”

41 Pomwe Afarizeu akhadatsonkhana pabodzi, Jezu adawabvunza kuti: 42 “Kodi njaponi makumbukidwe yanu pakulewa bza Kristu? Mumbati iye ni mwana wa yani?” Iwo adatawira kuti: “Wa Davide.” 43 Iye adawabvunza kuti: “Tsono thangwe ranyi Davide mwakutsogoleredwa na mzimu, adamucemera Mbuya, pomwe adalewa kuti: 44 ‘Yahova adauza Mbuya wangu kuti: “Khala ku boko langu lamadidi mpaka ndidzaikhe anyamadulanthaka wako pantsi pa nzayo zako”’? 45 Penu Davide adamucemera Mbuya, tsono iye angakhale tani mwana wace?” 46 Palibe na m’bodziyo omwe adakwanisa kumutawira, ndipo kuyambira ntsiku imweyire kuyenda kutsogolo, palibe omwe adakhwimika pomwe kumucita mibvunzo.

23 Patsogolo pace, Jezu adauza mathimu ya wanthu na anyakupfunza wace kuti: 2 “Anembi na Afarizeu adabziikha okha pa udindo bwa kucita basa la Mozeji lomwe likhali la kupfunzisa wanthu. 3 Na tenepo, mbacitani na kuteweza bzentse bzomwe iwo ambalewa, koma lekani kumbacita bzinthu ninga iwo, thangwe ambandolewa koma ambacita lini bzomwe ambalewabzo. 4 Iwo ambamanga mitolo yakulemera aciikha m’mapewa mwa wanthu, koma iwo ambafuna lini ne na kundoikhuyako na cala cawo. 5 Iwo ambacita mabasa yawo yentse kuti awonedwe na wanthu, ndipo ambakuza tumakaxa tomwe tumbakhala na malamulo tomwe ambatuphatisa basa kuti abzikhotcerere, ndipo ambatalimphisa nthere za m’mphepete mwa bzakubvala bzawo. 6 Iwo ambafuna mbuto zabwino kwene-kwene mʼmaphwando na kukhala m’mipando yakutsogolo m’nyumba zakunamatira,* 7 ndipo ambafuna kumusidwa na wanthu m’misika na kucemeredwa Mpfunzisi.* 8 Tsono imwepo lekani kumbacemeredwa Mpfunzisi, thangwe Mpfunzisi wanu ni m’bodzi yekha ndipo mwentsenemwe ndimwe abale. 9 Kuthumizira bzimwebzi, lekani kucemera munthu ali-wentse pa dziko la pantsi pano kuti pai, thangwe Baba wanu ni m’Bodzi yekha basi, omwe ali kudzulu. 10 Lekani kumbacemeredwa atsogoleri, thangwe Mtsogoleri wanu ni m’bodzi yekha, Kristu. 11 Koma mkulu pakati panu an’funika kukhala mtumiki wanu. 12 Munthu ali-wentse omwe an’bzikuza an’dzacepesedwa ndipo ule omwe an’bzicepesa an’dzakuzidwa.

13 “Tsoka kwa imwe anembi na Afarizeu, wanthu wacinyengo! Thangwe mumbafungira wanthu Umambo bwa kudzulu; pakuti imwepo mun’dzapita lini, ndipo mumbaletsa wanthu omwe akufuna kudzapita. 14 ——

15 “Tsoka kwa imwe anembi na Afarizeu, wanthu wacinyengo! Thangwe mumbacita ulendo bwa mtantho utali kuti mukatendeuse wa­nthu, ndipo mukakwanisa, mumbawacitisa kukhala wakuthemera kuthusidwa mu Gehena* kawiri­-kentse kuposa imwepo.

16 “Tsoka kwa imwe, atsogoleri azimola, omwe mumbati: ‘Munthu akalumbirira templo, bziribe mulandu, koma akalumbirira oro ya mu templo, iye an’funika kukwanirisa lumbiro lacero.’ 17 Imwe atsiru na azimola! Kodi cakufunika kwene-kwene n’ciponi, ni oro ayai templo yomwe imbacenesa oroyo? 18 Kuthumizira bzimwebzi, mumbalewa kuti: ‘Munthu omwe anilumbirira guwa la ntsembe, bziribe mulandu; koma akalumbirira mphaso yomwe iri pa guwapo, iye an’funika kukwanirisa lumbiro lace.’ 19 Azimolamwe! N’ciponi cakufunika kwene-kwene, kodi ni mphaso ayai guwa la ntsembe lomwe limbacenesa mphasoyo?20 Tenepo, omwe anilumbirira guwa la ntsembe, ambalumbirira guwalo na bzinthu bzentse bzomwe bziri pa guwapo; 21 ndipo munthu omwe anilumbirira templo, ambalumbirira temployo pabodzi na Ule omwe ambakhala m’mwemo; 22 ndipo munthu omwe anilumbirira kudzulu, ambalumbirira mpando wa Mulungu na Ule omwe ambakhala pa mpandopo.

23 “Tsoka kwa imwe, anembi na Afarizeu, wanthu wacinyengo! Thangwe mumbapereka cakhumi ca tumbeu twa menta, endro na kominyo,* tsono mumbanyoza bzinthu bzakufunika bza m’Malamulo ninga cirungamo, ntsisi na kukhulupirika. Bzinthu bzimwebzi bzimbafunika kutewezedwa, mwakusaya kunyozerambo bzinthu bzinangobzi. 24 Imwe atsogoleri azimola, mumbasusa mbudu mu bzakumwa bzanu, koma mumbakhudyula ngamira!

25 “Tsoka kwa imwe, anembi na Afarizeu, wanthu wacinyengo! Thangwe muli ninga kopo na palato yomwe idacena kunja koma mkati mwace mudapswipa ndipo mudadzala na kupamba* pabodzi na kusaya kubziletsa. 26 Iwe Mfarizeu zimola, yamba wacenesa mkati mwa kopo na palato, kuti kunja kwace kukhalembo kudacena.

27 “Tsoka kwa imwe, anembi na Afarizeu, wanthu wacinyengo! Thangwe muli ninga nthutu* zakuikhidwa mtoto zomwe kunja kwace zimbawoneka ninga zidadeka, koma mkati mwace mudadzala na mafupa ya wanthu wakufa na mtundu uli-wentse wa bzinthu bzakupswipa. 28 Mu njira ibodzi-bodziyi, mumbawoneka wakulungama pamaso pa wanthu, koma mu mtima mwanu mudadzala cinyengo na kusaya kubvera malamulo.

29 “Tsoka kwa imwe, anembi na Afarizeu, wanthu wacinyengo! Thangwe mumbakonza nthutu za apolofeta na kudekesa nthutu za wanthu wakulungama, 30 ndipo mumbalewa kuti: ‘Bzingadakhala kuti tikhalipombo mu ntsiku za makolo yathu yakale, tingadawathandiza lini kupha apolofeta.’ 31 Na bzimwebzi, mumbabzicitira mwekha umboni bwakuti ndimwe wana wa wanthu omwe akhapha apolofeta. 32 Na tenepo, malizisani mabasa yomwe makolo yanu yakale adayayambisa.*

33 “Bzinyoka, wana wa bvumbwe, kodi mun’dzathawa tani cirango ca Gehena?* 34 Na thangwe limweri, ndikukutumizirani apolofeta, wanthu wanzeru na apfunzisi. Winango mwa iwo mun’dzawapha muciwakhomerera pa muti wakuzunzidwira, ndipo winango mun’dzawapfumbula m’nyumba zanu zakunamatira* na kuwazunza m’mizinda yentse, 35 kuti mulandu wa mulopa wa wanthu wentse wakulungama omwe udathululidwa pa dziko la pantsi ukhale pa imwe, kuyambira mulopa wa munthu wakulungama Abeli mpaka mulopa wa Zakariya mwana wa Barakiya omwe mudamupha mu templo pafupi na guwa la ntsembe. 36 Cadidi ndikukuuzani kuti, bzinthu bzentsenebzi bzin’dzabwerera m’badwo uyu.

37 “Jeruzalemu, Jeruzalemu wakupha apolofeta na wakuboma wale omwe adatumizidwa kwa iwe. ­Kazinji-kentse ndidafuna kutsonkhanisa wana wako ninga momwe nkhuku imbatsonkhanisira tuwana twace m’maphaphidwe mwace! Tsono iwepo ulibe kufuna. 38 Mulungu an’dzasiya nyumba yanu. 39 Ndikukuuzani kuti, kuyambira tsapano, imwepo mun’dzandiwona lini pomwe, mpaka pomwe mudzalewe kuti: ‘Wakusimbidwa ngule omwe ambabwera mu dzina la Yahova!’”

24 Pomwe Jezu akhacoka ku templo, anyakupfunza wace adamufenderera acimulatiza templo yentse. 2 Na bzimwebzi, iye adawauza kuti: “Kodi mukuwona lini bzinthu bzentsenebzi? Cadidi ndikukuuzani kuti, palibe mwala pano omwe un’dzasiidwa padzulu pa mwala unzace ucisaya kugwesedwa.”

3 Pomwe Jezu akhadakhala pa Phiri la Miolivera, anyakupfunza wace adamufenderera pambali acimubvunza kuti: “Tiuzeni, ni lini pomwe bzinthu bzimwebzi bzin’dzacitika, ndipo cizindikiro ca kuwonekera* kwanu na cakumala kwa dzikoli cin’dzakhala ciponi?”*

4 Jezu adawatawira kuti: “Cenjerani kuti munthu ali-wentse aleke kukusoceresani, 5 pakuti azinji an’dzabwera m’dzina langu aciti: ‘Ine ndine Kristu’ ndipo an’dzasoceresa wanthu azinji. 6 Mun’dzabva bza nkhondo m’mbuto zakusiyana-siyana. Dzakhaleni tceru kuti bzimwebzi bzireke kudzakucitisani mantha, pakuti bzinthu bzimwebzi bzin’funika kucitika, koma cimaliziro cin’dzakhala cikanati kufika.

7 “Mtundu wa wanthu un’dzamenyana na mtundu unango ndipo umambo bun’dzamenyana na umambo bunzace; kun’dzakhala njala na ­bziteke-teke ku mbuto zakusiyana­-siyana. 8 Bzentsenebzi ni ciyambi ca matsautso.*

9 “Wanthu an’dzakuzunzani na kukuphani, ndipo mun’dzawengedwa na mitundu yentse ya wanthu thangwe ra dzina langu. 10 Wanthu azinji an’dzasiya kukhulupira Mulungu, an’dzaphindukirana ndipo an’dzawengana. 11 Pan’dzawoneka apolofeta azinji wakunama omwe an’dzapumpsa wanthu azinji; 12 ndipo thangwe ra kuwanda kwa kusaya kubvera malamulo, lufoyi la wanthu azinji lin’dzacepekera. 13 Tsono ule omwe anipirira* mpaka kuphampha, ndiye omwe an’dzapulumuka. 14 Ndipo mafala yabwino ya Umambo, yan’dzapaliziridwa pa dziko lentse la pantsi komwe kuna wanthu, ninga umboni kwa mitundu yentse, pamwepo cimaliziro cin’dzafika.

15 “Tenepo, mukadzawona cinthu cakunyantsa comwe cimbapfudza cidaima pa mbuto yakucena ninga momwe adalewera mpolofeta Daniyeli (nyakuwerenga adzazindikire), 16 omwe ali mu Djudeya adzathawire ku mapiri. 17 Munthu omwe ali pa ntsodzi* aleke kudzabuluka kuti akatenge bzinthu bzace m’nyumba, 18 ndipo munthu omwe ali ku munda, aleke kudzabwerera kuti akatenge cakubvala cace cakunja. 19 Tsoka kwa akazi omwe an’dzagumanidwa ana pathupi na omwe an’dzakhala akumamisa mu ntsiku zimwezo! 20 Pitirizani kupemba kuti kuthawa kwanu kuleke kudzacitika mu nthawe ya mphepo ayai pa ntsiku ya Sabudu; 21 pakuti pa nthaweyo kun’dzakhala na citsautso cikulu comwe cikanati kucitika kale kucokera pa ciyambi ca dziko mpaka pano, ndipo cin’dzacitika lini pomwe. 22 Kulewa cadidi, ntsikuzo zingadasaya kufupikisidwa, palibe munthu omwe angadadzapulumuka; tsono thangwe ra anyakusankhulidwawo, ntsikuzo zin’dzafupikisidwa.

23 “Tsono munthu akadzakuuzani kuti: ‘Kristu ule ali kuno,’ ayai ‘ali kule!’ lekani kudzakhulupira bzimwebzo. 24 Pakuti kun’dzawoneka Akristu wakunama na apolofeta wakunama, ndipo iwo an’dzacita bzizindikiro na bzakudabwisa bza mphanvu kuti apumpse wanthu napo anyakusankhulidwa bzikakwanisika. 25 Onani! Ine ndakucenjezaniletu. 26 Tenepo, wanthu akadzakuuzani kuti: ‘Iye ali mu dambo,’ imwepo lekani kudzayenda; akadzati: ‘Iye ali m’nyumba,’* imwepo lekani kudzakhulupira bzimwebzo. 27 Ninga momwe ceza ca mpheni cimbayetimira kucokera kumabvadzuwa mpaka kumadokero, bzin’dzakhalambo tenepoyo pakuwonekera* kwa Mwana wa munthu. 28 Kuli-kwentse komwe kuna mtembo, mphungu zin’dzagwezekana kumweko.

29 “Cikadzandomala citsautso ca mu ntsiku zimwezo, dzuwa lin’dzacita mdima, mwezi un’dzawonesa lini ceza cace, nyenyezi zin’dzagwa kucokera kudzulu ndipo mphanvu zakudzulu zin’dzatekenyeka. 30 Cizindikiro ca Mwana wa munthu cin’dzawonekera kudzulu, ndipo madzinza yentse ya pa dziko la pantsi yan’dzabzimenya-menya pa nkhombe thangwe ra kusunama, ndipo iwo an’dzawona Mwana wa munthu akubwera m’mitambo kudzulu na mphanvu pabodzi na ulemerero bukulu. 31 Ndipo iye an’dzatumiza anjo wace na kulira kwa mphanvu kwa cimbututu. Ndipo iwo an’dzatsonkhanisa anyakusankhulidwa wace kucokera ku mphepo zinai, kuyambira kumalekezero ya kudzulu mpaka kumalekezero yanango.

32 “Tsapano pfunzani na ciratizo ca muti wa mkuyu: Mthambi zace zikaphukira zicicoka masamba, imwepo mumbadziwa kuti mainza yasala pan’gono kufika. 33 Mpsibodzi-bodzimbo na imwepo, mukadzawona bzinthu bzentsenebzi, dziwani kuti iye ali pafupi, pa msuwo caipo. 34 Cadidi ndikukuuzani kuti, m’badwo uyu un’dzamala lini mpaka bzinthu bzentsenebzi kucitika. 35 Kudzulu na dziko la pantsi bzin’dzamala, koma mafala yangu, yan’dzakhala mpaka kale-kale.

36 “Pakulewa bza ntsikuyo na nthawe yace palibe omwe akudziwa, ne anjo wa kudzulu ne Mwana, koma Baba yekha basi. 37 Ninga momwe bzikhaliri mu ntsiku za Nowa, bzin’dzakhalambo tenepoyo pa kuwonekera* kwa Mwana wa munthu. 38 Pakuti mu nthawe imweyire pomwe cigumula ca madzi cikhanati kucitika, wanthu akhadya na kumwa, amuna akhalowola ndipo akazi akhalowodwa, mpaka pa ntsiku yomwe Nowa adapita m’cingalawa, 39 iwo alibe kuzindikira cinthu mpaka cigumula ca madzi cidabwera cicipsairiratu wanthu wentse; bzin’dzakhalambo tenepo pa kuwonekera kwa Mwana wa munthu. 40 Ndipo amuna awiri an’dzakhala ali kumunda; m’bodzi an’dzatengedwa ndipo munangoyo an’dzasiyidwa. 41 Akazi awiri an’dzakhala akupeya pa thumba; m’bodzi an’dzatengedwa ndipo munangoyo an’dzasiyidwa. 42 Tenepo, pitirizani kukhala tceru, pakuti mun’dziwa lini ntsiku yomwe Mbuya wanu an’dzabwera.

43 “Tsono dziwani ibzi: Bzingadakhala kuti mwenekaciro nyumba an’dziwa kuti mbava in’bwera nthawe zanyi,* iye angadagona lini ndipo angadalekerera lini kuti nyumba yace itcoledwe. 44 Na thangwe limweri, imwepo khalanimbo wakukonzeka, thangwe Mwana wa munthu an’dzabwera pa nthawe yomwe mukuidikhirira lini.

45 “Mbani maka-maka kapolo wakukhulupirika na wanzeru omwe mbuya wace adamuikha kuti ambanyang’anire wanthu wa pamui pace, na kumbawapasa cakudya pa nthawe yakuthemera? 46 An’kondwa ni kapolo omwe mbuya wace akabwera, an’dzamugumana akucita basa limweri! 47 Cadidi ndikukuuzani kuti, iye an’dzamuikha kuti anyang’anire bzinthu bzace bzentse.

48 “Tsono penu kapolo wakuipa anilewa mu mtima mwace kuti: ‘Mbuya wangu akucedwa,’ 49 aciyamba kumenya akapolo anzace, acimbadya na kumwa pabodzi na aledzeri, 50 mbuya wa kapoloyo an’dzabwera pa ntsiku yomwe iye akuidikhirira lini na pa nthawe yomwe akuidziwa lini; 51 ndipo iye an’dzaboneresa kwene-kwene kapolo wakuipayo acimuthusa komwe kuna wanthu wacinyengo. Kumweko iye an’dzalira na kukeketa mano.

25 “Umambo bwa kudzulu, bungandendemezeredwe na madende 10 yomwe yadatenga makandiyero yawo yaciyenda kukacingulira namwali wacimuna. 2 Axanu wa iwo akhali wakupusa, ndipo axanu akhali wakucenjera.* 3 Madende yakupusayo yadatenga makandiyero yawo koma yalibe kutenga mafuta yanango ya pambali, 4 tsono madende yakucenjerayo yadatenga mafuta yanango ya pambali pabodzi na makandiyero yawo. 5 Pakuti namwaliyo akhacedwa kufika, wentsenewo adayamba kuwodzira ndipo adamalizira kugona. 6 Pakati pa usiku padabveka kukuwa kuti: ‘Namwali ule wafika! Ndokoni mukagumane naye.’ 7 Tenepo, madende yentseneyo yadamuka yaciyamba kukonzekera makandiyero yawo. 8 Madende yakupusayo yadauza madende yakucenjera yale kuti: ‘Tipasenimbo mafuta pang’ono thangwe makandiyero yathu yan’thima tsapanopa.’ 9 Madende yakucenjerayo yadatawira kuti: ‘Pinango mafutaya yangakwane lini tikagawana. Ndokoni kwa omwe ambagulisa mafuta mukagule yanu.’ 10 Pomwe iwo akhayenda kukagula mafutayo, namwali ule adafika. Ndipo madende yomwe yakhadakonzeka yale, yadapita naye mu nyumba ya phwando la malowozi ndipo msuwo udafungidwa. 11 Patsogolo pace, yadadzafikambo madende yanango yale yacilewa kuti: ‘Mbuya, mbuya, tifungulirenimbo!’ 12 Iye adawatawira kuti: ‘Kulewa cadidi, inepano nimbakudziwani lini.’

13 “Tenepo, pitirizani kukhala tceru thangwe imwepo mun’dziwa lini ntsiku ne nthawe.

14 “Umambo bwa kudzulu bungandendemezeredwembo na munthu omwe akhafuna kucita ulendo. Tsono pomwe akhanati kucoka, adacemeresa akapolo wace wentse aciwasiira cuma cace. 15 Wakuyamba, adamupasa matalento* maxanu; waciwiri, adamupasa matalento mawiri; ndipo wacitatu, adamupasa talento ibodzi; ali-wentse mwakubverana na luso lace. Na tenepo, iye adacita ulendo bwace. 16 Pa nthawe imweyoletu, omwe adatambira matalento maxanu ule, adayenda kukacita malonda ndipo adaphindula matalento yanango maxanu. 17 Mpsibodzi-bodzimbo na omwe adatambira matalento mawiri ule, adaphindulambo mawiri. 18 Tsono kapolo omwe adatambira talento ibodzi ule, adayenda kukafucira pantsi kobiri* ya mbuya waceyo.

19 “Pomwe padapita nthawe itali, mbuya ule adabwera kudzawona bzomwe akapolo wace akhadacita na kobirizo. 20 Tenepo, omwe adatambira matalento maxanu ule, adabwera na yanango maxanu acilewa kuti: ‘Mbuya, mudandipasa matalento maxanu, tsono onani, ndaphindula pomwe matalento yanango maxanu.’ 21 Mbuya waceyo adamuuza kuti: ‘Wacita bwino, kapolo wabwino na wakukhulupirika! Iwepo wakhulupirika pa bzinthu bzing’ono. Nin’kuikha kuti unyang’anire bzinthu bzizinji. Kondwa pabodzi na mbuya wakone.’ 22 Patsogolo pace, omwe adatambira matalento mawiri ule adafikambo acilewa kuti: ‘Mbuya, mudandipasa matalento mawiri, tsono onani, ndaphindula pomwe matalento yanango mawiri.’ 23 Mbuya waceyo adamuuzambo kuti: ‘Wacita bwino, kapolo wabwino na wakukhulupirika! Iwepo wakhulupirika pa bzinthu bzing’ono. Nin’kuikha kuti unyang’anire bzinthu bzizinji. Kondwa pabodzi na mbuya wakone.’

24 “Pakumalizira pace, adabwera kapolo omwe adatambira talento ibodzi ule acilewa kuti: ‘Mbuya, inepano nimbadziwa kuti ndimwe munthu wakunesa, mumbabvuna pomwe mulibe kubzala ndipo mumbatsonkhanisa pomwe mulibe kumwaza. 25 Ndipopa ndidacita mantha ndipo ndidayenda kukabisa talento yanuyo pantsi. Na tenepo, talento yanu iyi.’ 26 Mbuya waceyo adamutawira kuti: ‘Kapolo wakuipa na wautofu, bzin’funa kulewa kuti iwepo ukhadziwa kale kuti inepano nimbabvuna pomwe ndiribe kulima ndipo nimbatsonkhanisa pomwe ndiribe kumwaza? 27 Tsono wasayiranyi kukaikha kobiri* yanguyo ku thenthe* kuti ndikabwera ndidzaitambire na cimbadzo?*

28 “‘Tenepo, mutengereni talento ibodziyo mupase omwe ana matalento 10 ule. 29 Pakuti omwe anabzo, an’dzathumiziridwa acikhala na bzizinji. Tsono ule omwe alibe, an’dzatengeredwa napo bzomwe anabzo. 30 Ndipo thusani kapolo wakuipayo kunja, ku mdima. Kumweko, iye an’dzalira acikeketa mano.’

31 “Mwana wa munthu akadzabwera mu ulemerero bwace pabodzi na anjo wentse, iye an’dzakhala pa mpando wace wa ulemerero. 32 Mitundu yentse ya wanthu in’dzatsonkhanisidwa patsogolo pace, ndipo iye an’dzalekanisa wanthuwo, ninga momwe makabusa ambalekanisira mabira na mbuzi. 33 Ndipo iye an’dzaikha mabira ku boko lace lamadidi, tsono mbuzi an’dzaziikha ku boko lace lamadzere.

34 “Patsogolo pace, Mamboyo an’dzauza omwe ali ku boko lace lamadidi wale kuti: ‘Bwerani imwe omwe mwasimbidwa na Baba wangu, tambirani Umambo bomwe budakonzedwera imwepo kucokera pa ciyambi ca dziko. 35 Pakuti pomwe ndikhana njala, imwepo mudandipasa cakudya; pomwe ndikhana nyota, imwepo mudandipasa madzi; pomwe ndikhali mulendo, imwepo mudanditambira bwino; 36 pomwe ndikhana usiwa, imwepo mudandipasa bzakubvala; pomwe ndikhaduwala, imwepo mudandisamalira; ndipo pomwe ndikhali m’kawoko, imwepo mudabwera kudzandiwona.’ 37 Tenepo, anyakulungamawo an’dzamutawira kuti: ‘Mbuya, ni lini pomwe tidakuwonani muna njala ticikupasani cakudya, ayai muna nyota ticikupasani madzi yakumwa? 38 Ni lini pomwe tidakuwonani ninga mulendo ifepano ticikutambirani bwino, ayai muna usiwa, ifepano ticikupasani bzakubvala? 39 Ni lini pomwe mudaduwala ayai mukhali m’kawoko ifepano ticibwera kudzakuwonani?’ 40 Mamboyo an’dzawatawira kuti: ‘Cadidi ndikukuuzani kuti, bzomwe mudacitira abale wangu ang’onowa, mudacitirambo inepano.’

41 “Patsogolo pace, iye an’dzauza omwe ali ku boko lace lamadzere kuti: ‘Cokani pano, imwe wanthu wakutembereredwa; ndokoni ku moto wakusaya kumala omwe udakonzedwera Dyabu na anjo wace. 42 Thangwe pomwe ndikhana njala, imwepo mulibe kundipasa cakudya; pomwe ndikhana nyota, imwepo mulibe kundipasa madzi yakumwa. 43 Pomwe ndikhali mulendo, imwepo mulibe kunditambira bwino; pomwe ndikhana usiwa, imwepo mulibe kundipasa bzakubvala; pomwe ndikhaduwala na pomwe ndikhali m’kawoko, imwepo mulibe kubwera kudzandiwona.’ 44 Iwo an’dzamutawirambo kuti: ‘Mbuya, ni lini pomwe tidakuwonani muna njala, muna nyota, ndimwe mulendo, muna usiwa, mukuduwala ayai muli m’kawoko ifepano ticisaya kukutumikirani?’ 45 Mamboyo an’dzawatawira kuti: ‘Cadidi ndikukuuzani kuti, bzomwe mulibe kucitira abale wangu ang’onowa, mulibembo kucitira inepano.’ 46 Amwewa an’dzayenda ku infa yakusaya kumala,* tsono wakulungama, an’dzayenda ku moyo wakusaya kumala.”

26 Pomwe Jezu adamala kulewa bzinthu bzentsenebzi, iye adauza anyakupfunza wace kuti: 2 “Ninga momwe mukudziwira, kwasala ntsiku ziwiri kuti Paskwa icitike ndipo Mwana wa munthu an’dzaperekedwa kuti aphedwe pa muti.”

3 Na tenepo, atsogoleri wa antsembe na akulu wa mbumba, adatsonkhana pa mui pa mkulu wa antsembe wakucemeredwa Kaifasi, 4 iwo akhanyang’ana njira yakuti aphate* Jezu mwakucenjera kuti amuphe. 5 Tsono iwo akhalewa kuti: “Mbatileke kumuphata pa nthawe ya phwando, kuti paleke kukhala na phiringu pakati pa wanthu.”

6 Pomwe Jezu akhali ku Betaniya kumui kwa Simau wamapere, 7 kudabwera mkazi munango omwe akhana kagarafa ka alabasto komwe kakhana mafuta yakuumira na yakununtcira. Mkaziyo adafenderera Jezu aciyamba kumuthululira mafutayo mu msolo mwace pomwe iyeakhadya.* 8 Pomwe anyakupfunza wace adawona bzimwebzi, iwo alibe kukomedwa nabzo ndipo adalewa kuti: “N’thangwe ranyi akudzonga tenepayu mafutaya? 9 Pakuti yangadagulisidwa na ntsengwa yakuumira ndipo kobiri yace ingadaperekedwa kwa wanthu wakusauka.” 10 Pakuzindikira bzimwebzi, Jezu adati: “Thangwe ranyi mukumulewa bzimwebzi mkaziyu? Iye wacita cinthu cabwino kwa ine. 11 Thangwe anyakusauka mun’khala nawo nthawe zentse, tsono ine mun’dzakhala lini nande nthawe zentse. 12 Pomwe mkaziyu watsanulira mafuta yakununtciraya m’thupi mwangu, iye wacita bzimwebzi pakukonzekereratu thupi langu ndikadzafa. 13 Cadidi ndikukuuzani kuti, kuli-kwentse komwe mafala yabwino yan’paliziridwa pa dziko lentse la pantsi, bzomwe mkaziyu wacita, bzin’dzalewedwambo pakumukumbukira.”

14 Patsogolo pace, m’bodzi wa apostolo wace 12 wale omwe akhacemeredwa Djuda Sikaliyoti, adayenda kwa atsogoleri wa antsembe, 15 ndipo adakawauza kuti: “Kodi mun’ndipasa ciyani ndikamupereka kwa imwepo?” Iwo adamuuza kuti angadamupasa kobiri 30 za prata. 16 Tenepo kuyambira ntsiku imweyire, iye akhambanyang’ana mpata wabwino kuti amupereke.

17 Pa ntsiku yakuyamba ya Phwando la Pau Zakusaya Cakufufumisa, anyakupfunza wa Jezu adamufenderera acimubvunza kuti: “Kodi mun’funa kuti tikakukonzereni kuponi mbuto yakudyera Paskwa?” 18 Iye adawauza kuti: “Ndokoni mu mzinda, m’mwemo mun’kagumana munthu munango ndipo kamuuzeni kuti: ‘Mpfunzisi walewa kuti: “Ikufika nthawe yangu yakuikhidwiratu; nin’dzacitira Phwando la Paskwa kumui kwako pabodzi na anyakupfunza wangu.”’” 19 Na tenepo, anyakupfunzawo adacitadi ninga momwe Jezu adawauzira ndipo adakakonzekera Paskwa kumweko.

20 Pomwe kudadoka, Jezu pabodzi na anyakupfunza wace 12 wale akhadya pa meza. 21 Pomwe iwo akhadya, iye adawauza kuti: “Cadidi ndikukuuzani kuti: M’bodzi wa imwepo an’dzandipereka.” 22 Iwo adasunama kwene-kwene na bzimwebzi ndipo ali-wentse wa iwo adayamba kumbamubvunza kuti: “Mbuya, kodi ndinepano?” 23 Iye adawatawira kuti: “Ule omwe akupitisa boko lace m’palato pabodzi na inepano, umweyo ndiye omwe an’ndipereka. 24 N’cadidi, Mwana wa Munthu akuyenda, ninga momwe bzikhadanembedwera kale pakulewa bza iye, koma tsoka kwa ule omwe an’pereka Mwana wa munthuyo! Bzingadakhala bwino iye angadasaya kubadwa.” 25 Djuda, omwe angadapereka Jezu adamubvunza kuti: “Mpfunzisi,* kodi ndinepano?” Jezu adamutawira kuti: “Ukulewa kale wekha.”

26 Pomwe akhapitiriza kudyako, Jezu adatenga pau ndipo pomwe adamala kupemba, adaibedula-bedula acipasa anyakupfunza wace ndipo adati: “Tengani mudye. Pauyi ikuimira thupi langu.” 27 Ndipo adatengambo kopo ya vinyu acipemba ndipo adawapasa aciwauza kuti: “Mwani mwentsenemwe, 28 thangwe vinyuyi ikuimira ‘mulopa wangu wa mpangano’ omwe un’dzatsanulidwa kuti azinji alekereredwe pikado zawo. 29 Tsono ndikukuuzani kuti: Nin’dzamwa lini pomwe cakumwa cakucokera ku muti wa uva mpaka pa ntsiku yomwe nin’dzamwa namwe pabodzi vinyu ipsa mu Umambo bwa Babangu.” 30 Pakumalizira pace, iwo adaimba nyimbo zakutumbiza Mulungu,* ndipo patsogolo pace adayenda pa Phiri la Miolivera.

31 Tenepo, Jezu adawauza kuti: “Mwentsenemwe mun’ndithawa usiku buno,* thangwe bzidanembedwa kuti: ‘Nin’dzapweteka makabusa, ndipo thimu la mabira lin’dzamwazika.’ 32 Tsono ndikadzalamusidwa kwa anyakufa, nin’dzabakatsogola ku Galileya.” 33 Koma Pedru adalewa kuti: “Napo wentse acikuthawani, inepano cipo ndicidzakuthawani!” 34 Jezu adamuuza kuti: “Cadidi ndikukuuza kuti, usiku buno, congwe akanati kulira, iwepo uti undilambe katatu-kentse.” 35 Tsono Pedru adati: “Napo bzicifunika kufa namwe pabodzi, inepano cipo ndicidzakulambani.” Anyakupfunza winangowo adalewambo bzibodzi-bodzi.

36 Patsogolo pace, Jezu adafika nawo pa mbuto inango yakucemeredwa Getsemani, ndipo adauza anyakupfunza wacewo kuti: “Bakakhalani pano, ine ndikuyenda uko kukapemba.” 37 Pakuyenda kumweko, iye adatenga Pedru na wana awiri wa Zebedeu, ndipo iye adayamba kusunama acineseka kwene-kwene mu mtima. 38 Patsogolo pace adawauza kuti: “Inepano ndidasunama* kwene-kwene mpaka kufuna kufa. Khalani pano ndipo pitirizani kukhala mudapenya pabodzi na ine.” 39 Pomwe iye adayenda patsogolo pang’ono, adagodama mpaka nkhope yace kukhuya pantsi, acipemba kuti: “Baba, penu mpsakukwanisika, kopo iyi indipitirire. Koma sikuti mwa kufuna kwangu, koma mwa kufuna kwanu.”

40 Iye adabwerera kwa anyakupfunza wace ndipo adawagumana akugona, ndipo iye adati kwa Pedru: “Mulibe kukwanisa kukhala mudapenya pabodzi na ine kwa ora ibodzi yokha? 41 Pitirizani kukhala mudapenya ndipo mbapembani nthawe zentse kuti muleke kuyezedwa. N’cadidi kuti mtima ukufuna tsono thupi ndakutepa.” 42 Jezu adayenda pomwe kaciwiri kukapemba aciti: “Baba, penu mpsakukwanisika lini kuti ndileke kumwa bza m’kopoyi, kufuna kwanu kucitike.” 43 Pomwe adabwerera, iye adawagumana akugona, thangwe maso yawo yakhadalemedwa na tulo. 44 Tsono iye adawasiya aciyenda pomwe kukapemba kacitatu, ndipo adakalewa mafala mabodzi-bodzi yale. 45 Patsogolo pace adabwerera kwa anyakupfunza wace wale, aciwauza kuti: “Pa nthawe ninga ino imwepo mukugona mucipuma! Nthawe ikufendera kuti Mwana wa munthu aperekedwe m’manja mwa anyapikado. 46 Lamukani tiyende. Omwe an’ndipereka ule akufika.” 47 Ali mkati mwakulewalewa, adafika Djuda, m’bodzi wa apostolo 12 wale, ndipo iye akhali pabodzi na thimu likulu la wanthu omwe akhana xipada na bzibonga. Iwo adacita kutumidwa na atsogoleri wa antsembe na akulu wa mbumba.

48 Nyakumuperekayo akhadawapasa cizindikiro, aciti: “Munthu omwe ndikamumpsompsoneyo ngumweyoletu, m’mangeni.” 49 Iye adayenderatu lunga-lunga pomwe pakhana Jezupo aciti: “Muli tani Mpfunzisi!”* ndipo adamumpsompsona mwalufoyi. 50 Tsono Jezu adamubvunza kuti: “Wabwera kudzacitanyi kuno?” Tenepo wanthuwo adafendera ndipo adaphata Jezuyo acimumanga. 51 Tsono m’bodzi wa omwe akhali pabodzi na Jezu, adasolola xipada yace acigwata khutu la kapolo wa mkulu wa antsembe. 52 Tsono Jezu adamuuza kuti: “Bwezera xipada m’mbuto mwace, pakuti ali-wentse omwe aniphata xipada an’dzafambo na xipada. 53 Ayai mukukumbuka kuti ningaleke kukumbira Babangu acinditumizira anjo azinji?* 54 Tsono bzingadakhala tenepo, bzingadakwanisika tani Bzinembo bzomwe bzikhadaleweratu kuti bzikhafunika kucitika mwa njira imweyi?” 55 Pa nthawe imweyi Jezu adabvunza mathimu ya wanthu yale kuti: “Kodi thangwe ranyi mwabwera kudzandimanga na xipada na bzibonga ninga kuti ndine mbava? Ntsiku zentse ndikhakhala namwe ndicimbapfunzisa mu templo, koma imwepo mulibe kundimanga. 56 Tsono bzentsebzi bzidacitika kuti yakwanisike mafala yomwe apolofeta adanemba.” Pamwepo anyakupfunza wace wentse adamusiya acithawa.

57 Omwe adamanga Jezu wale adayenda naye kwa Kaifasi mkulu wa antsembe, ndipo kumweko kukhadatsonkhana anembi na akulu. 58 Tsono Pedru akhamutewera na patali mpaka mkati mwa mpanda wa mkulu wa antsembe. Iye adakhala pabodzi na anyabasa wa pa muipo kuti awone bzomwe bzingadacitika.

59 Atsogoleri wa antsembe na atongi wa mu Sinedriyo* akhalinga umboni bwakunama kuti aphe Jezu. 60 Tsono iwo alibe kubuwona, napo zidawoneka mboni zizinji zakunama. Patsogolo pace padabwera mboni ziwiri 61 zicilewa kuti: “Munthuyu adalewa kuti: ‘Ningakwanise kugwesa templo ya Mulungu, ndiciimanga pomwe mu ntsiku zitatu.’” 62 Na bzimwebzi, mkulu wa antsembe adamuka acibvunza Jezu kuti: “Thangwe ranyi ukusaya kutawira? Kodi ukubva lini bzinthu bzentse bzomwe akukulewabzi?” 63 Tsono Jezu adapitiriza kunyamala. Tenepo mkulu wa antsembe ule adamuuza kuti: “Mu dzina la Mulungu wamoyo, lumbira ucitiuza penu ndiwedi Kristu, Mwana wa Mulungu!” 64 Jezu adamutawira kuti: “Mukulewa kale mwekha. Tsono ndikukuuzani kuti: Kuyambira lero mpaka kutsogolo, mun’dzawona Mwana wa munthu adakhala ku boko lamadidi la Wamphanvu-zentse [omwe ni Mulungu], ndipo mun’dzamuwonambo akubwera m’mitambo yakudzulu.” 65 Pamwepo mkulu wa antsembeyo adang’amba cakubvala cace cakunja acilewa kuti: “Umweyu wanyoza Mulungu! Tin’funiranyi pomwe umboni bunango? Mwawona! Mwacita kubva mwekha iye akunyoza Mulungu. 66 Kodi imwepo mukuwonambo tani?” Iwo adatawira kuti: “Umweyu an’themera kufa basi.” 67 Iwo adamupsipira mata ku nkhope, acimumenya na mafaiti. Ndipo winango akhambamukwantsa, 68 acimbalewa kuti: “Penu ndiwedi Kristu, vima, mbani wakumenya?”

69 Pedru akhadakhala panja mkati mwa mpanda, ndipo mtumiki munango wacikazi adabwera pakhana iyepo acilewa kuti: “Imwepombo mukhafamba na Jezu wa ku Galileya ule!” 70 Koma iye adalamba pamaso pa wentse, aciti: “Ndikudziwa lini bzomwe ukulewabzi.” 71 Pomwe iye adacoka aciyenda pa msuwo wa mpandayo, mtsikana munango adamuwona ndipo adamuzindikira aciuza omwe akhali pamwepowo kuti: “Munthuyu akhafambambo pabodzi na Jezu wa ku Nazareti ule.” 72 Iye adalamba pomwe mwakucita kulumbira kuti: “Nimbamudziwa lini ine munthu umweyo!” 73 Pomwe padapita mphindi zing’ono-ng’ono, omwe akhadaima pamwepo adafendera aciuza Pedru kuti: “Kulewa cadidi, iwepo ndiwe m’bodzi wawo, thangwe ukulewalewa ninga wanthu wa ku Galileya.” 74 Iye adayamba kubzitemberera na kulumbira kuti: “Nimbamudziwa lini ine munthu umweyo!” Ndipo pa nthawe imweyoletu, congwe adalira. 75 Tenepo, Pedru adakumbukira bzomwe Jezu akhadamuuza bzire kuti: “Congwe akanati kulira, iwepo un’dzandilamba katatu.” Na tenepo, iye adabula panja, acikalira mwakuwawidwa mtima.

27 Pomwe kudacena, atsogoleri wa antsembe wentse pabodzi na akulu wa mbumba adatsonkhana pabodzi kuti apangane momwe angadaphera Jezu. 2 Pomwe adamala kumumanga, iwo adakamupereka kwa Pirato, mtongi wa cigawo ca Djudeya.

3 Tsono Djuda, omwe adamupereka ule, pomwe adawona kuti Jezu atongedwa kuti aphedwe, iye adakhumbula ndipo adatenga kobiri 30 za prata* zire, acikazibwezera kwa atsogoleri wa antsembe na akulu, 4 acikawauza kuti: “Ndacita pikado pakupereka munthu wakusaya mulandu.”* Tsono iwo adamutawira kuti: “Tinabzo basa lanyi ife bzimwebzo? Mpsako ibzo!”* 5 Tenepo, iye adathusa kobiri za prata zire mu templo acicoka, ndipo adayenda kukabzimangirira. 6 Tsono atsogoleri wa antsembe adatenga kobiri za pratazo acilewa kuti: “Mpsakubvumizika lini kuikha kobirizi m’mbuto yakukoyera cuma ca mu templo, thangwe zimwezi ni kobiri za mulopa.” 7 Pomwe adamala kucezerana, iwo adatenga kobirizo acikagulira munda wa nyakuumba bzikalango kuti ukhale thenje la wanthu wakucokera ku madziko yanango. 8 Na tenepo, mundayo udacemeredwa Munda wa Mulopa mpaka ntsiku zino. 9 Na bzimwebzi, yadakwanisika mafala ya mpolofeta Jeremiya yakuti: “Iwo adatenga kobiri 30 za prata zire, mtsengwa* yomwe wana winango wa Jirayeri adapangana kuti amugulisire nayo, 10 acikagulira munda wa nyakuumba bzikalango mwakubverana na momwe Yahova adandiuzira.”

11 Jezu akhali pamaso pa Pirato, mtongi wa cigawo, ndipo Piratoyo adamubvunza kuti: “Kodi iwepo ndiwe Mambo* wa Adjuda?” Jezu adatawira kuti: “Imwepo mukulewa kale mwekha.” 12 Tsono pomwe atsogoleri wa antsembe na akulu akhamupasa mulandu, iye alibe kutawira cinthu ciri-centse. 13 Patsogolo pace, Pirato adamubvunza kuti: “Kodi ukubva lini bzinthu bzentse bzomwe akukulewabzi?” 14 Tsono iye adandokhala zii, ndipo alibe kulewa fala na libodziro, tenepo Pirato adadabwa kwene-kwene.

15 Pa phwando liri-lentse la Paskwa, cikhali cizolowezi ca Pirato kutsudzula nyam’kawoko m’bodzi omwe akhasankhulidwa na thimu la wanthu. 16 Tsono pa nthawe imweyi, pakhana nyam’kawoko munango waciwembo, omwe akhadziwika kwene-kwene, ndipo dzina lace akhali Baraba. 17 Tenepo, pomwe akhadatsonkhana pabodzi, Pirato adawabvunza kuti: “Kodi mun’funa kuti ndikutsudzulireni yani, Baraba ayai Jezu wakucemeredwa Kristu?” 18 Pakuti Pirato akhadziwa kuti iwo akhadapereka Jezu thangwe ra njiru. 19 Kuthumizira bzimwebzi, pomwe iye akhadakhala pa mpando wa mphala, mkazi wace adamutumizira mafala yakuti: “Lekani kupitira nkhani ya munthu wakulungamayo, thangwe lero ndabonera kwene-kwene na maloto thangwe ra iye.” 20 Tsono atsogoleri wa antsembe na akulu, adanyengerera wanthuwo kuti asankhule Baraba kuti atsudzulidwe ndipo Jezu aphedwe. 21 Tenepo, Pirato adawabvunza kuti: “Mbani pa awiriwa omwe mun’funa kuti ndikutsudzulireni?” Iwo adati: “Baraba!” 22 Pirato adawabvunza kuti: “Tsono ndicite ciyani na Jezu, wakucemeredwa Kristu?” Wentse adati: “Akamanikidwe pa muti!”* 23 Tsono iye adati: “Thangwe ranyi? Waphonya ciyani munthuyu?” Wanthuwo adathumiziriratu kukuwako acimbati: “Akamanikidwe pa muti!”

24 Pakuwona kuti bzikhathandiza lini, ndipo wanthuwo akhayamba phiringu, Pirato adatenga madzi acisamba m’manja pamaso pa thimu la wanthulo, aciti: “Inepano ndiribe mulandu pa infa ya munthuyu. Mun’dziwa mwekha bzakucita.” 25 Na bzimwebzi wanthu wentsewo adatawira kuti: “Mulandu wa infa yace ukhale wathu pabodzi na wana wathu.”* 26 Tenepo, iye adawatsudzulira Baraba, koma adatonga kuti Jezu akapfumbulidwe ndipo patsogolo pace adamupereka kuti akaphedwe pa muti.

27 Patsogolo pace, acikunda wa Pirato adatenga Jezu aciyenda naye ku nyumba ya mtongi wa cigawo, acikatsonkhanisa mathimu yentse ya acikunda, ndipo iwo adazungulira Jezu. 28 Patsogolo pace, iwo adamukhundula acimubvazika cakubvala cifuira kwene-kwene, 29 ndipo iwo adakonza nkhata ya minga acimubvazika mu msolo, acimuphatisambo mpsimbo ku boko lace lamadidi. Iwo akhambagodama patsogolo pace acimbamunyoza kuti: “Muli tani imwe, Mambo wa Adjuda!” 30 Iwo adamupsipira mata, ndipo adatenga mpsimbo ire aciyamba kumumenya nayo mu msolo. 31 Pomwe adamala kumunyozako, iwo adamukhundula cakubvala cifuira cire acimubvazika bzakubvala bzace bzakunja, ndipo adamutenga aciyenda kukamukhomerera pa muti.

32 Pomwe akhacoka, iwo adagumana na munthu munango wa ku Sirene wakucemeredwa Simau. Iwo adangingimiza munthu umweyo kunyamula muti wakuzunzidwira* wa Jezu. 33 Pomwe iwo adafika pa mbuto yakucemeredwa Gologota yomwe ni mbuto ya Nkhadzi za Misolo, 34 iwo adamupasa vinyu yomwe ikhadasanganizidwa na bzinthu bzakuwawa kuti amwe; tsono pomwe adalawidza iye adalamba kumwako. 35 Pomwe iwo adamukhomerera pa muti, adagawana bzakubvala bzace bzakunja mwakucita vima-vima, 36 ndipo adakhala pamwepo acimbamulindira. 37 Padzaulu pa msolo wace adaikhambo cikwangwali comwe cikhadanemba mulandu omwe akhadanamiziridwa, kuti: “Uyu ni Jezu, Mambo wa Adjuda.”

38 Pamwepo mbava ziwiri zidakhomereredwambo pabodzi na iye, ibodzi ku boko lace lamadidi ndipo inangoyo ku boko lace lamadzere. 39 Ndipo omwe akhagwata na pamwepo akhambamutukwana na kumbakwetedza misolo yawo 40 acimbati: “Iwepo omwe ukhambati ungadagwesa templo, uciimanga pomwe mu ntsiku zitatu, bzipulumuse wekha! Penu ndiwedi mwana wa Mulungu, buluka pa muti wakuzunzidwirapo.” 41 Mwa njira ibodzi-bodziyi, atsogoleri wa antsembe, anembi na akulu, adayambambo kumunyoza acimbati: 42 “Iye adakwanisa kupulumusa winango; koma akutazira kubzipulumusa yekha! Penu iye ni Mambodi wa Jirayeri, mbatimuwoneni penu angabuluke pa muti wakuzunzidwira* pale, ndipo ifepano tinimukhulupira. 43 Iye akhakhulupira Mulungu; musiyeni Mulungu waceyo amupulumuse penu ambamufunadi, pakuti akhambati: ‘Ine ndine Mwana wa Mulungu.’” 44 Ndipo napo mbava zomwe zikhadakhomereredwa naye pabodzi zire, zidayambambo kumunyoza.

45 Kuyambira nthawe 12* za kumasikati, dziko lentse lire lidacita mdima mpaka nthawe zitatu* za kumaulo. 46 Pafupi-fupi nthawe zitatu za kumaulozo, Jezu adakuwa mwamphanvu aciti: “Eli, Eli, lama sabakitani?” kuthandauza kuti: “Mulungu wangu, Mulungu wangu, thangwe ranyi mwandisiya?” 47 Pakubva bzimwebzi, winango omwe akhali pamwepowo adayamba kulewa kuti: “Munthuyu akucemera Eliya.” 48 Pa nthawe imweyoletu m’bodzi wa iwo adathamanga acikatenga thonje,* ndipo adabviika thonjero mu vinyu yakuwawasa, ndipo adaliikha kucimuti acimupasa kuti amwe. 49 Tsono winango akhambati: “Musiyeni! Mbatiwoneni penu Eliyayo an’bwera kudzamupulumusa.” 50 Jezu adakuwa pomwe mwamphanvu, acifa.*

51 Pa nthawe imweyoletu, cinguwo comwe cikhagawa templo cidang’ambika kati na kati, kucokera padzaulu mpaka pantsi, ndipo pantsi padatekenyeka, minyala icipsweka. 52 Nthutu zidafunguka ndipo mitembo izinji ya anyakucena omwe akhadagona mu infa idabula kunja 53 ndipo wanthu azinji adaiwona. (Pambuyo pa kulamusidwa, wanthu winango wakucokera ku thenje adapita mu mzinda wakucena). 54 Tsono pomwe mkulu wa acikunda pabodzi na omwe akhanaye pakumulindira Jezu adawona citeketeke na bzentse bzomwe bzikhacitikabzo, iwo adabva mantha kwene-kwene, acilewa kuti: “Kulewa cadidi, umweyu akhalidi Mwana wa Mulungu.”

55 Ndipo akazi azinji akhambawona bzomwe bzikhacitikabzo na patali. Iwo akhaperekeza Jezu kucokera ku Galileya kuti ambamutumikire; 56 Pakati pawo pakhana Mariya Madalena, Mariya mai wace wa Tiyago na Djose, pabodzi na mai wace wa Tiyago na Juwau, omwe akhali mkazi wa Zebedeu.*

57 Kumaulo kwace, kudafika mwamuna munango wakudala wa ku Arimateya wakucemeredwa Zuze, omwe akhadadzakhalambo nyakupfunza wa Jezu. 58 Iye adayenda kwa Pirato kukakumbira mtembo wa Jezu. Ndipo Piratoyo adatonga kuti apasidwe mtemboyo. 59 Zuze adatenga mtemboyo, aciukulungira na nguwo icena yabwino kwene-kwene, 60 ndipo adakamuikha mu nthutu yace ipsa yomwe akhadagobesa pa mwala. Patsogolo pace, adakunkhuliza cimwala cikulu, acifunga pa msuwo wa nthutuyo, ndipo iye adayenda. 61 Tsono Mariya Madalena na Mariya munango adasala kumweko ndipo akhadakhala pafupi na thenjero.

62 Bzimwebzi bzidacitika pa ntsiku yomwe akhakonzekera Ntsiku ya Sabudu. Mangwana yace, atsogoleri wa antsembe na Afarizeu adatsonkhana pabodzi kwa Pirato, 63 acimuuza kuti: “Mbuya, ifepano tikukumbukira kuti pomwe nyakunama ule akhana moyo, adalewa kuti: ‘Pakadzapita ntsiku zitatu nin’dzalamusidwa.’ 64 Tenepo, tongani kuti pa thenje lace palindiridwe mpaka pa ntsiku yacitatu, kuti anyakupfunza wace aleke kudzamuba acimbauza wanthu kuti: ‘Iye walamusidwa kwa anyakufa!’ Thangwe kunama kwakumaliziraku kungakhale kwakuipiratu kuposa kwakuyamba kule.” 65 Pirato adawatawira kuti: “Imwepo munawo alindiri. Atengeni kuti akalindire thenjero ninga momwe mungakwanisire.” 66 Tenepo iwo adakafunga bwino-bwino pa thenjepo na mwalayo, aciikhambo alindiri.

28 Pomwe ntsiku ya Sabudu idamala, ku macibese-bese kwa ntsiku yakuyamba ya mdzinga,* Mariya Madalena na Mariya munango, adayenda kukawona nthutu.

2 Pakhadacitika citeketeke camphanvu, pakuti anjo wa Yahova akhadabuluka kucokera kudzulu. Pomwe anjoyo adafika pa nthutupo adagunkhuliza cimwala cire, acikhala padzaulu pa cimwalaco. 3 Mawonekedwe yace yakhali ninga mpheni, ndipo bzakubvala bzace bzikhadacena ninga matalala.* 4 Thangwe ra kugopa anjoyo, alindiriwo adatetemera ndipo adakhala ninga kuti akhadafa.

5 Tsono anjoyo adauza akaziwo kuti: “Lekani kugopa, thangwe ndikudziwa kuti mukunyang’ana Jezu, omwe adaphedwa pa muti. 6 Iye ali lini pomwe muno, thangwe walamusidwa kwa anyakufa ninga momwe iye akhadalewera. Bwerani mudzawone pa mbuto yomwe mtembo wace ukhadaikhidwa. 7 Mukamala, ndokoni mukauze anyakupfunza wace kuti iye walamusidwa kwa anyakufa, ndipo akubakapita ku Galileya. Imwepo mun’kamugumana kumweko. Yamweya ni mafala yomwe ndabwera kudzakuuzani.”

8 Tenepo, iwo adacoka kuthenjeko mwakamfulumize na mantha na mwakukondwa kwene-kwene. Iwo adathamanga kuti akafotokozere anyakupfunza wace bzimwebzi. 9 Mwadzidzidzi, Jezu adagumana nawo aciwamusa kuti: “Muli tani!” Iwo adamufenderera ndipo adaphata minyendo yace acimugodamira. 10 Tenepo, Jezu adawauza kuti: “Lekani kugopa! Ndokoni mukauze abale wangu kuti ayende ku Galileya, ndipo an’kandiwona kumweko.”

11 Pomwe akaziwo akhali mu njira, winango mwa alindiri adayenda mu mzinda acikauza atsogoleri wa antsembe bzinthu bzentse bzomwe bzikhadacitikabzo. 12 Tenepo, atsogoleri wa antsembe adatsonkhana pabodzi na akulu kuti apangane bzakucita, ndipo iwo adapereka kobiri zizinji za prata* kwa acikunda omwe akhalindirawo 13 aciwauza kuti: “Mbauzani wanthu kuti, ‘anyakupfunza wace adabwera usiku acidzamuba pomwe ifepano tikhadagona.’ 14 Ndipo Pirato akabva bzimwebzi, ifepano tin’kalewalewa naye,* ndipo imwepo lekani kucita thupo.” 15 Tenepo, iwo adatenga kobiri za pratazo, acicita ninga momwe akhadauzidwira, ndipo nkhani imweyi, idabvekera kwene-kwene pakati pa Adjuda mpaka lero.

16 Tenepo, anyakupfunza 11 wa Jezu wale, adayenda ku Galileya, ku phiri lomwe Jezu akhadawauza kuti angadakagumana nawo. 17 Pomwe adamuwona, iwo adamugodamira, koma winango akhapenukira. 18 Jezu adawafenderera aciwauza kuti: “Ndapasidwa utongi bwentse, kudzulu na pa dziko la pantsi. 19 Tenepo, ndokoni, ndipo kapfunziseni wanthu wa mitundu yentse kuti akhale anyakupfunza wangu, muciwabatiza mu dzina la Baba, la Mwana na la mzimu wakucena, 20 muciwapfunzisa kuteweza bzinthu bzentse bzomwe ndidakuuzani. Ndipo ine nin’dzakhala namwe ntsiku zentse mpaka kuphampha kwa dzikoli.”*