TSAMBA LAKUYENDA KWA AFILIPI

1 Ine Paulo na mwanzangu Timotio ndife atumiki wa Kristu Jezu. Ndikunembera anyakucena wentse wa ku Filipi, omwe mbakuphatana na Kristu Jezu pabodzi na akulu na atumiki wakuthandiza kuti:

2 Mulungu Baba wathu na Mbuya wathu Jezu Kristu, akupaseni kudeka mtima kukulu pabodzi na mtendere.

3 Nthawe zentse nimbatenda Mulungu wangu, ndikambakukumbukirani 4 m’mipembo yangu yentse yomwe nimbacitira imwepo. Nimbacita bzimwebzi mwakukondwa, 5 thangwe ra basa lanu lomwe mwacita lakupalizira mafala ya Mulungu, kuyambira ntsiku yakuyamba mpaka pano. 6 Ndikutsimikiza kuti Mulungu an’dzamalizisa basa labwino lomwe adaliyamba mwa imwepo, ndipo lin’dzapitiriza mpaka ntsiku ya Kristu Jezu. 7 Mpsakuthemera kwa inepano kukumbukira bza imwepo mwa njira imweyi, pakuti nimbakufunani kwene-kwene. Imwepo mudandithandiza, pomwe ndikhali m’kawoko ndipo mudandithandizambo, pomwe ndikhakhotcerera na kukhazikisa mwa lamulo mafala yabwino ya Mulungu. Mwa njira imweyi imwepo na inepano tentse tagumana phindu na kudeka mtima kukulu kwa Mulungu.

8 Pakuti Mulungu an’dziwa* kuti inepano ndakusuwani kwene-kwene mwentsenemwe, na lufoyi likulu ninga la Kristu Jezu. 9 Nimbapitiriza kukupemphererani kuti lufoyi lanu lipitirize kukula, mucikhala na cidziwiso caico, pabodzi na kubvesesa bzinthu. 10 Ndipo tsimikizani kuti mpsiponi bzinthu bzomwe mpsakufunika kwene-kwene, kuti mukhale wakusaya cakuphonya na wakusaya kukhukhumudwisa winango, mpaka ntsiku ya Kristu. 11 Ndipo mucite mabasa mazinji yakulungama,* yomwe yambabwera mwa Jezu Kristu, kuti Mulungu alemekezedwe na kutumbizidwa.

12 Abale, nin’funa kuti mudziwe kuti bzomwe bzidandicitikira bzire, bzathandiza kuti mafala yabwino yamwazike. 13 Mwakuti kumangidwa kwangu thangwe ra kutewera Kristu, kwadziwika padeca na Alindiri wentse Wakukhotcerera Mambo* Waciroma pabodzi na wanthu winango. 14 Abale azinji mwa Mbuya akhala wakulimba thangwe ra kumangidwa kwangu, ndipo iwo akulatiza kukhwimika kwene-kwene mwa kulewalewa mafala ya Mulungu mwakusaya mantha.

15 Kulewa cadidi, winango akupalizira mafala yakulewa bza Kristu thangwe ra njiru na mapici, tsono winango, akupalizira na mathangwe yabwino. 16 Wale omwe ambapalizira na mathangwe yabwino, akudziwisa bza Kristu thangwe ra lufoyi, pakuti iwo an’dziwa kuti inepano ndidasankhulidwa* kuti ndikhotcerere mafala yabwino. 17 Tsono wale omwe akupalizira thangwe ra njiru na mapici, akucita lini bzimwebzo na mathangwe yabwino, pakuti iwo an’funa kundibweresera mabvuto pomwe ndiri m’kawoko muno. 18 Kodi bzimwebzi bzabweresa phindu liponi? Mwa njira iri-yentse, penu ni mwaciphamaso ayai mwacadidi, mafala yabwino yakulewa bza Kristu yakupaliziridwa ndipo ndikukondwa thangwe ra bzimwebzi. Kulewa cadidi, nin’pitiriza kukondwa, 19 pakuti nin’dziwa kuti bzimwebzi bzin’citisa kuti ndipulumusidwe, thangwe ra mipembo yanu yomwe mumbacita mwakusaya kulekeza pabodzi na mzimu wakucena omwe Jezu Kristu ambaupereka. 20 Mwakubverana na bzimwebzi, inepano* ndina cidikhiro cikulu cakuti mwa njira iri-yentse nin’dzabva lini manyazi. Tsono pakuti ndikulewalewa mwakusaya mantha, tsapano nin’lemekeza Kristu, ninga momwe ndikhacitira pakuyamba. Inepano nin’dzamulemekeza napo ndikhale na moyo ayai ndife.

21 Penu nin’khala na moyo, nin’phatisa basa moyoyo kuti nditumikire Kristu, ndipo penu nin’fa, ndaganyali. 22 Tsono penu nin’pitiriza kukhala na moyo m’dzikoli,* nin’dzakwanisa kucita bzizinji pa basa la Kristu. Tenepo pakulewa bza kukhala na moyo ayai kufa, ningakuuzeni lini ciri-centse pa bzomwe ningasankhule. 23 Pa bzinthu bziwiribzi, ndikudziwa lini kuti nin’sankhula ciponi, thangwe ndikufuna kutsudzuka kuti ndikakhale na Kristu, pakuti bzimwebzi mpsabwino kwene-kwene. 24 Tenepo, mpsakufunika kuti ndipitirize kukhala na moyo m’dzikoli* thangwe ra imwepo. 25 Pa thangwe limweri, ndikudziwa kuti nin’fa lini tsapanopa, inde, nin’pitiriza kukhala namwe kuti mupitirize kucita bzizinji pa basa la Mulungu, nakuti mukhale wakukondwa thangwe ra cikhulupiro canu, 26 kuti ndikabwerera pomwe kwa imwepo, cikondweso canu cithumizirike, thangwe ndimwe ateweri wa Kristu Jezu.

27 Khalani na makhalidwe yabwino mwakubverana na mafala ya Mulungu pakulewa bza Kristu, kuti mwa njira imweyi, napo ndikuzungireni ayai ne, imwepo mun’dzakhala wakulimba, wa makumbukidwe mabodzi na wakubverana, ndipo mun’dzakhalambo wa mtima ubodzi kuti mupitirize kukhulupira mafala yabwino ya Mulungu. 28 Ndipo mwa njira iri-yentse, mukucitambo lini mantha na omwe ambakutsutsani. Ndipo bzinthu bzimwebzi, ni umboni bwakuti iwo an’dzapfudzidwa, tsono kwa imwepo, ni umboni bwakuti mun’dzapulumusidwa. Ndipo bzimwebzi ni cizindikiro cakucokera kwa Mulungu. 29 Pakuti imwepo mudatambira mwayi thangwe ra Jezu Kristu, sikuti kokha mwa kumukhulupira, koma mwakubonerambo thangwe ra iye. 30 Thangwe imwepo mukugumana na mabvuto yomwe mudawona ine ndikugumana nayo, ndipo tsapano mukudziwa kuti ndikupitiriza kugumana nayo.

2 Citani ciri-centse comwe mungakwanise kuti mulimbikise winango mwa Kristu, kutsangalaza winango mwa lufoyi, kucitira winango thupo, lufoyi na ntsisi. 2 Mukacita bzimwebzi, mun’dzandikondwesa mwakulatiza kuti muna makumbukidwe mabodzi, lufoyi ndipo ndimwe wakuphatana m’bzicito na m’makumbukidwe. 3 Lekani kucita bzinthu mwamapici ayai mwakubzikuza, koma khalani wakubzicepesa,* mucimbawona winango kukhala wakukuposani. 4 Lekani kumbakumbukira bzakufuna bzanu bzokha, koma mumbakumbukirembo bzakufuna bza winango.

5 Pitirizani kukhala na makumbukidwe mabodzi-bodzi ninga yomwe Kristu Jezu akhanayo. 6 Napo iye akhana mawonekedwe ninga ya Mulungu, iye alibe kukumbuka bza kutenga udindo bwa Mulungu kuti bukhale bwace, ayai kufuna kukhala wakundendemerana na Mulunguyo. 7 M’mbuto mwace, iye adasiya bzentse bzomwe akhanabzo ndipo adakhala ninga kapolo, acibadwa ninga munthu. 8 Kuthumizira bzimwebzi, pomwe iye akhali ninga munthu, iye adabzicepesa ndipo adakhala wakubvera mpaka infa, inde, infa pa muti wakuzunzidwira.* 9 Pa thangwe libodzi-bodziri, Mulungu adamupasa udindo bwa padzulu kwene-kwene ndipo mwakudeka mtima adamupasa dzina lomwe ndakuposa dzina linango liri-lentse. 10 Adacita bzimwebzi kuti wale omwe ali kudzulu, pa dziko la pantsi na pantsi pa mataka, agodame m’dzina la Jezu, 11 nakuti munthu ali-wentse alewe padeca, kuti Jezu Kristu ni Mbuya, na cakulinga cakuti Mulungu Baba apasidwe ulemerero.

12 Tenepo, wakufunidwa abale, ninga momwe nthawe zentse mwakhalira wakubvera, sikuti pa nthawe yokha yomwe ndikhanamwe, koma napo pa nthawe yomwe ndikhali lini namwe pabodzi, pitirizani kucita bzimwebzi mwa mantha na mwa ulemu bukulu kuti mudzapulumusidwe. 13 Thangwe Mulungu ngule omwe mwakubverana na kufuna kwace, ambakupasani mphanvu na cikhumbo kuti mucite bzomwe iye akufuna. 14 Pitirizani kucita bzinthu bzentse mwakusaya kung’ung’udzika ne kupopotezana, 15 kuti muleke kukhala na mathangwe ya kukulewani kuipa na wakusaya mulandu. Koma ninga wana wa Mulungu, khalani wakusaya cakuphonya pakati pa m’badwo wakuipa na wakusaya kucita bzinthu bzacirungamoyu, pakuti imwepo mukuyetima ninga ceza pakati pa wanthu wa m’dzikoli. 16 Pitirizani kuphatisisa mafala ya moyo, na tenepo, inepano nin’dzakhala na mathangwe yakukhalira wakukondwa pa ntsiku ya Kristu, pakudziwa kuti ndiribe kuthamanga papezi ne kucita nyongo papezi. 17 Tenepo, napo ndikubzipereka ninga ntsembe ya cakumwa, yomwe ikuthululidwa pa guwa la ntsembe mwakuthandizira utumiki bwakupambulika, ndikukondwa kwene-kwene na mwentsenemwe, thangwe cikhulupiro canu cakuthandizanimbo kucita bzimwebzi. 18 Mu njira ibodzi-bodziyi, khalani wakukondwa mucikomedwambo pabodzi na ine.

19 Ndikudikhirira mwa Mbuya Jezu, kuti mwakusaya kucedwa ndikutumizireni Timotio, kuti ndidzalimbikisidwe ndikadzabva momwe bzinthu bziriri kwa imwepo. 20 Thangwe ndiribe munthu munango wakubzipereka ninga iye, omwe angakusamalireni na mtima wentse. 21 Pakuti winango wentse akutewera bzakufuna bzawo, sikuti bza Jezu Kristu. 22 Ninga mwana na pai wace, iye adaphata basa na nyongo pabodzi na inepano, kuti basa lakupalizira mafala yabwino liyende patsogolo. 23 Na tenepo, iye ndiye munthu omwe ndikudikhirira kumutumiza kwa imwepo mwakusaya kucedwa, ndikandodziwa momwe bzinthu bzikhalire kwa inepano. 24 Kulewa cadidi, inepano ndikukhulupira mwa Mbuya, kuti nin’bwerambo kumweko mwakusaya kucedwa.

25 Tsapano, ndikuwona kuti mpsakufunikira kukutumizirani m’bale wangu Epafrodito, mwanzangu wa basa na mcikunda mwanzangu. Iye ndiye omwe mudamutuma kuti adzandithandize pa nthawe yomwe ndikhafunikira thandizo. 26 Pakuti iye akufunisisa kukuwonani mwentsenemwe, ndipo adasunama thangwe imwepo mudabva kuti iye akhaduwala. 27 Kulewa cadidi, iye adaduwaladi mpaka kusala pang’ono kufa, tsono Mulungu adamubvera ntsisi, sikuti adabvera ntsisi iye yekha, koma adabverambo ntsisi inepano kuti msunamo wangu uleke kuthumizirika. 28 Tenepo, ndikumutumiza kwa imwepo mwakamfulumize, kuti mukamuwona mukomedwe pomwe, ndipo inembo thupo langu licepe. 29 Mutambireni na manja mawiri mwakukondwa, ninga momwe mumbacitira nthawe zentse mwa Mbuya ndipo pitirizani kulatiza kwa wanthu ninga amwewa kuti mbakufunika kwa imwepo. 30 Pakuti iye akhadasala pang’ono kufa thangwe ra basa la Kristu,* aciikha moyo wace pangozi kuti adzanditumikire m’mbuto mwa imwepo, pakuti imwepo muli lini kuno.

3 Pakumalizira abale wangu, pitirizani kukondwa mwa Mbuya. Mpsakunetesa lini kwa inepano kukunemberani bzinthu bzibodzi-bodzibzi ndipo bzimwebzi mpsakuti bzikukhotcerereni.

2 Mpholeni na wanthu omwe ambacita bzinthu ninga mbwaya, mpholeni na wale omwe ambacita bzinthu bzakupweteka anzawo na wale omwe ambaceka thupi.* 3 Pakuti ifepano ndife wale omwe tidacita mgwatidwe* wacadidi, omwe tikucita basa lakupambulika mwakuthandizidwa na mzimu wa Mulungu, ndipo timbasamwirira mwa Kristu Jezu nakuti timbathemba lini bzinthu bza thupi. 4 Napo ine kuposa munthu ali-wentse, ndina mathangwe yakuthembera bzinthu bza thupi. Penu munthu ali-wentse akukumbuka kuti ana mathangwe yakuthembera bzinthu bza thupi, inepano ndinayo mazinji: 5 ndidacitidwa mgwatidwe* pa ntsiku yaci 8, ndine wa mtundu wa Ajirayeri, wa dzinza la Benjamini, ndine Mhebereu wakubadwira m’banja la Ahebereu, mwakubverana na lamulo, ndine Mfarizeu, 6 ndikhacita nyongo pakuzunza gwere, pakulewa bza cirungamo cakubverana na lamulo, ndikhali munthu wakusaya mulandu. 7 Tsono bzinthu bzomwe ndikhabziwona kukhala bzakufunika kwene-kwene, bzinthu bzimwebzi nimbabziwona kukhala bzakusaya kufunika thangwe ra Kristu.* 8 Kuposa bzimwebzi, nimbawona bzinthu bzentse kukhala bzakusaya kufunika, ndikandendemezera na cidziwiso cakulewa bza Kristu Jezu Mbuya wangu. Thangwe ra iye, ndabvuma kuluza bzinthu bzentse ndipo nimbabziwona ninga lixo* kuti ndifunidwe na Kristu, 9 kuti ndidzagumanike wakuphatana na iye, sikuti thangwe ra cirungamo cangu cakutewera Lamulo, koma thangwe ra cirungamo comwe cimbabwera thangwe ra kukhulupira Kristu, cirungamo cimweci cimbacokera kwa Mulungu thangwe ra cikhulupiro. 10 Comwe nin’funa ni kudziwa iye na mphanvu za ule omwe adamulamusa na kubonera ninga momwe iye adabonerera, ndicifambo ninga momwe bzidacitikira na iye, 11 kuti ndiwone penu mpsakukwanisika kulamusidwa pabodzi na wale omwe an’dzayamba kulamusidwa.

12 Sikuti thangwe ra kuti ndatambira kale, ayai thangwe ra kuti ndakhala wakulungama, koma ndikucita nyongo kuti ndiwone penu ningakwanise kukhala nabzo bzire bzomwe bzidacitisa Kristu Jezu kundisankhula. 13 Abale, inepano ndikuwona lini ninga kuti ndatambira kale bzimwebzi, tsono cadidi n’cakuti, ndikuyebwa bzinthu bza m’mbuyo, ndicicita nyongo kuti ndigumane bzinthu bzakutsogolo. 14 Ndikucita bzentse bzomwe ningakwanise kuti nditambire mabaibai yakucemeredwera kudzulu na Mulungu mwa Kristu Jezu. 15 Na tenepo, tentsenefe omwe ndife wakukhwima mwauzimu, timbakumbuke mwakubverana na bzinthu bzomwe ndakuuzanibzi, tsono bzikakunesani kukumbuka mwa njira imweyi, Mulungu an’dzakuthandizani kuti mukumbuke tenepo. 16 Bziribe basa momwe tayendera patsogolo, mbatipitirizeni kufamba mu njira imweyi.

17 Abale, tewezerani ciratizo cangu mwakuphatana ndipo pitirizani kunyang’anisisa wale omwe akufamba mwakubverana na ciratizo comwe tidakusiyirani. 18 Pakuti pana azinji omwe ndikhawaguma kawiri-kawiri, koma tsapano nimbawaguma mwakulira, thangwe iwo mbanyamadulanthaka wa muti wakuzunzidwira* wa Kristu. 19 Mamaliziro yawo ni infa, mulungu wawo ni mimba yawo, iwo ambabzikuza pa bzinthu bzomwe akhafunika kucita nabzo manyazi ndipo ambaikha makumbukidwe yawo pa bzinthu bza m’dziko. 20 Tsono ifepano ndife nzika zakudzulu ndipo tikudikhirira na mtima wentse mpulumusi, Mbuya Jezu Kristu, omwe ali kudzulu, 21 iye an’dzacinja thupi lathu lakutepali kuti likhale ninga thupi lace la ulemerero; ndipo kuti acite bzimwebzi, iye an’dzaphatisa basa mphanvu zace zomwe anazo, zomwe zimbamucitisa kuti akwanise kutonga bzinthu bzentse.

4 Tenepo abale wangu, inepano nimbakufunani ndipo ndakusuwani kwene-kwene. Imwepo ndimwe cikondweso cangu ndipo muli ninga korowa* kwa inepano, imwe abale wangu wakufunidwa, pitirizani kukhala wakulimba mwa Mbuya.

2 Ndikucenjeza Evodiya na Sintike kuti akhale na makumbukidwe mabodzi mwa Mbuya. 3 Ndikukumbirambo iwepo ninga mwanzangu wakuphata naye basa wakukhulupirika,* kuti upitirize kuthandiza akaziwa, omwe akucita nyongo yakuphata basa pabodzi na inepano lakumwaza mafala ya Mulungu. Iwo akucita bzimwebzi na Klementi pabodzi na anyabasa anzangu winango, omwe madzina yawo yadanembedwa m’bukhu la moyo.

4 Nthawe zentse mbakondwani mwa Mbuya. Ndikulewa pomwe kuti: Mbakondwani. 5 Citisani kuti wanthu wentse awone kuti imwepo mumbangingimira lini nzeru zanu, ndipo lekani kuyebwa kuti Mbuya ali pafupi. 6 Lekani kucita thupo na cinthu ciri-centse, koma m’bzinthu bzentse mwa kupemba na kukumbira pabodzi na kutenda, citisani kuti bzakukumbira bzanu bzidziwike kwa Mulungu. 7 Mukacita bzimwebzi, Mulungu an’dzakupasani mtendere wace omwe wanthu angaubvesese lini, ndipo mwa njira imweyi, Mulunguyo an’dzakhotcerera mitima yanu pabodzi na makumbukidwe yanu mwa Kristu Jezu.

8 Pakumalizira abale, bzinthu bzentse bzomwe mpsacadidi, bzentse bzomwe mpsakufunika kwene-kwene, bzentse bzomwe mpsakulungama, bzentse bzomwe mpsakucena, bzentse bzomwe bzimbafunidwa, bzentse bzomwe bzimbalewedwa bwino, bzinthu bzentse bzomwe mpsabwino, bzinthu bzentse bzomwe bzimbatumbizidwa na wanthu, pitirizani kumbakumbukira bzinthu bzimwebzi. 9 Phatisani basa bzomwe mudapfunza, bzomwe mudatambira, bzomwe mudabva na bzomwe mudawona ine ndikucita, mukacita bzimwebzi, Mulungu wa mtendere an’dzakhala namwe.

10 Ine mtumiki wa Mbuya, ndikukomedwa kwene-kwene thangwe ra kuti imwepo mukulatiza pomwe kuti mumbandikumbukira. Imwepo nthawe zentse mukhandikumbukira napo mukhalibe mpata wakulatiza bzimwebzi. 11 Ndikulewa lini bzimwebzi thangwe ndikufuna cinthu, pakuti ndidapfunza kukhala wakukondwa m’bzinthu bzentse.* 12 Ine nimbadziwa kukhala na bzinthu bzing’ono-ng’ono na kukhala na bzinthu bzizinji, m’bzinthu bzentse na m’bzakucitika bzakusiyana-siyana ndapfunza cintsintsi cakukhala na cakudya cizinji na kukhala na njala, ndapfunzambo kukhala na bzinthu bzizinji na kukhala na bzinthu bzing’ono-ng’ono. 13 Pa bzinthu bzentse nimbakwanisa kukhala na mphanvu thangwe ra ule omwe ambandipasa mphanvu.

14 Tsono imwepo mudacita bwino kundithandiza pa matsautso yangu. 15 Tenepo, imwepo abale wa ku Filipi, mukudziwa bwino kuti pomwe ndidayenda ku Masedoniya pambuyo pa imwepo kubva mafala ya Mulungu, palibe gwere lomwe lidandithandiza ayai lomwe lidatambira thandizo langu, kupambula imwepo. 16 Pomwe ndikhali ku Tesalonika, imwepo mudanditumizira bzinthu kuti bzindithandize sikuti kabodzi koma kawiri kentse. 17 Sikuti ndikulinga kupasidwa cinthu, koma ndikufunisisa kuti mutambire bzisimbo, bzomwe bzin’thumizira phindu pa bzinthu bzomwe munabzo. 18 Tenepo, tsapano ndina bzentse bzomwe ndikufunikira ndipo palibe comwe ndikusaya, maka-maka tsapano, thangwe ra bzinthu bzomwe ndidatambira kwa Epafrodito bzomwe imwepo mudanditumizira. Bzinthubzo bziri ninga mnuntci wabwino, ntsembe zakubvumizika na zakukondwesa Mulungu. 19 Mwa Kristu Jezu, Mulungu wangu an’dzakupasani na manja mawiri bzakufuna bzanu bzentse, mwakubverana na kuwanda kwa cuma cace ca ulemerero. 20 Tsapano, Mulungu Baba wathu apasidwe ulemerero mpaka kale-kale. Ameni.

21 Mundiperekere kulimba kwa anyakucena wentse omwe mbanyakupfunza wa Kristu Jezu. Abale omwe ndinawo pabodzi akuperekambo kulimba kwa imwepo. 22 Anyakucena wentse, maka-maka wale omwe ambakhala pa nyumba ya Seza, akupereka kulimba kwa imwepo.

23 Abale, thangwe ra kubzipereka kwanu komwe mudakulatiza, kudeka mtima kukulu kwa Mbuya wathu Kristu Jezu kukhale namwe.