BIBLIYOTEKA YA PA INTERNETI ya Watchtower
Watchtower
BIBLIYOTEKA YA PA INTERNETI
Cinyungwe
  • BIBLIYA
  • MABUKHU
  • MITSONKHANO
  • g19 N.° 2 matsa. 14-15
  • Kufunika Kwa Makhalidwe Yabwino

Mbuto mwasankhulayi iribe vidiyo iri-yentse.

Pepani, bzikukhala bzakunesa kuti vidiyoyi iwoneke.

  • Kufunika Kwa Makhalidwe Yabwino
  • Mukani!—2019
  • Tumisolo twa nkhani
  • Nkhani Yakundendemerana
  • KODI MAKHALIDWE YABWINO N’CIYANI?
  • THANGWE RANYI MAKHALIDWE YABWINO N’JAKUFUNIKA?
  • MOMWE MUNGATHANDIZIRE MWANA WANU
  • 7 Makhalidwe Yabwino
    Mukani!—2018
Mukani!—2019
g19 N.° 2 matsa. 14-15
Mwana ankuwona mai wace ankulokota cikhwama ca kobiri kuti apereke kwa mkazi munango omwe wadodeza

Nfundo 6

Kufunika Kwa Makhalidwe Yabwino

KODI MAKHALIDWE YABWINO N’CIYANI?

Wanthu omwe ana makhalidwe yabwino ambakwanisa kusiyanisa cabwino na cakuipa. Makhalidwe yawo yambathemba lini momwe bzinthu bziriri pa moyo wawo. Koma iwo ambaphatisa basa bzomwe ambapfunza kuti asiyanise cabwino na cakuipa kuti bzimbawathandize momwe angacitire bzinthu napo akakhala ali pawokha.

THANGWE RANYI MAKHALIDWE YABWINO N’JAKUFUNIKA?

Wana ambabva bzinthu bzabwino na bzakuipa kucokera kwa anzawo wa ku xikola, nyimbo zomwe ambabva, mavidiyo na nkhani za pa TV. Bzimwebzi bzimbawatazisa kusiyanisa cabwino na cakuipa.

Limweri ni bvuto likulu kwa wana. Bukhu lakuti Uma Longa Conversa Não Bastaa limbalewa bza wana kuti: “Wana an’funika kubvesesa kuti anyakumwaza nkhani na axamwali wawo, ambafuna kuti wanawo abvekere nakuti afunidwe na winango, tenepo iwo an’funika kupfunza kucita comwe n’cabwino, napo axamwali wawo angakomedwe lini nabzo.” Tenepo, abereki an’funika kupfunzisa wana wawo bzinthu bzimwebzi madzi yakali m’mabondo.

MOMWE MUNGATHANDIZIRE MWANA WANU

Pfunzisani mwana wanu kuti adziwe cabwino na cakuipa.

NFUNDO YA M’BIBLIYA: ‘Wanthu wakukhwima mwauzimu, . . . ambapfunzisa mphanvu [zawo kuti asiyanise] cabwino na cakuipa.’—Wahebereu 5:14.

  • Phatisani basa mafala yakusiyanisa cabwino na cakuipa. Phatisani basa bzakucitika bza nsiku na nsiku kuti wana wanu akwanise kusiyanisa cabwino na cakuipa. Pinango mungalewe kuti: “Ici n’cakulungama, cire n’cakulungama lini.” “Ici n’cabwino, cire n’cakuipa.” Na kupita kwa nthawe, mwana wanu an’dzapfunza comwe angacite pa cinthu ciri-cense.

  • Fotokozani thangwe race cinthuco n’cabwino ayai n’cakuipa. Mwa ciratizo, mungamubvunze mibvunzo ninga iyi: Thangwe ranyi kukhala wakukhulupirika n’kwakufunika? Thangwe ranyi kunama kumbapfudza uxamwali? Thangwe ranyi kuba n’kwakuipa? Muuzeni mwana wanu kuti ambasankhule yekha bzabwino ayai bzakuipa.

  • Muuzeni thangwe race mpsakufunika kukhala na makhalidwe yabwino. Mungauze mwana wanuyo kuti: “Ukakhala wakukhulupirika, wanthu winango an’dzakukhulupira,” ayai “Ukakhala wakudeka mtima, wanthu an’dzafuna kukhala nawe pa uxamwali.”

Thandizani banja lanu kuti limbadziwike na makhalidwe yabwino.

NFUNDO YA M’BIBLIYA: ‘Pitirizani kumbabzipenda kuti mudziwe bzomwe muli.’ —2 Wakolinto 13:5.

  • Banja lanu likambalatiza makhalidwe yabwino, imwepo mun’dzalewa na mtima wense kuti:

    • “M’banja mwathu palibe omwe ambanama.”

    • “Ifepano timbacite lini ndewo.”

    • “Ifepano timbalewa lini mafala yomwe yambakalipisa munthu.”

Mukacita bzimwebzi, wana wanu an’dzawona kuti makhalidwe yabwino yan’funikira lini kokha kutewezedwa, koma ni cizindikiro ca momwe mabanja yangakhalire.

  • Nthawe zense mbacezani na mwana wanu bza makhalidwe yomwe yankufunikira pa banja lanu. Mbaphatisani basa bzakucitika bza nsiku na nsiku kuti mumupfunzise. Ndendemezerani makhalidwe yanu na ya anyakumwaza nkhani ayai anzace wa ku xikola. Pinango mungamubvunze kuti: “Kodi iwepo ungadacita tani?” “Kodi banja lathu lingadacita tani na cakucitika cimweci?”

Bzomwe bzingakuthandizeni kucita bzabwino.

NFUNDO YA M’BIBLIYA: ‘Pitirizani kukhala na cikumbu-mtima cabwino.’—1 Pedru 3:16.

  • Tendani mwana wanu akacita bzabwino. Mwana wanu akacita cinthu cabwino, mutendeni ndipo muuzeni thangwe race. Mwa ciratizo, pinango mungamuuze kuti: “Ndinkukomedwa nawe kwene-kwene thangwe udacita bzinthu mwakukhulupirika.” Ndipo mwana wanu akabvuma kuti wacita cinthu cakuphonyeka, mutendeni thangwe ra kulewa cadidi ndipo pambuyo pace muthandizeni.

  • Mbatsimulani mwana wanu akacita cinthu cakuphonyeka. Thandizani mwana wanu kuti akonzese bzomwe wacita. Wana an’funika kudziwa bzakuipa bzomwe acita na momwe angacitire bzinthu mwakusiyana na acibale wawo. Abereki winango ambafuna lini kuuza wana wawo bzakuipa bzomwe acita kuti wanawo aleke ‘kusunama.’ Koma kuceza na mwana wanu pa bzakuipa bzomwe wacita bzimbamuthandiza kupfunzisa cikumbu-mtima cace ndipo ambadzacita bzakusankhula bzabwino kutsogolo.

Kuti mudziwe bzizinji momwe mungalerere wana, pitani pa webisaite ya jw.org, ayai citani scan kodikoyi.

a Msolo wa bukhu: Beyond the Big Talk.

Mwana ankuwona mai wace ankulokota cikhwama ca kobiri kuti apereke kwa mkazi munango omwe wadodeza

MUPFUNZISENIRETU

Wana omwe ambawona abereki wawo akucita bzinthu mwakukhulupirika, bzimbakhala bzakusaya kunesa iwo kulimbana na bzinthu bzakusaya kukhulupirika, napo akakhala pawokha

Mbapfunzisani na Ciratizo

  • Kodi wana wangu ambawona kuti inepano ndimbaphatisa basa malango yomwe njakufunika m’banja lathu?

  • Kodi inepano na bayangu timbalimbisa malango yakufunikayo?

  • Kodi nthawe zinango ndimbalewa ayai ndimbakukumbuka kuti malangoyo nja wana wangu wokha?

Bzomwe Tidacita . . .

“Timbauza wana wathu phindu lomwe wanthu winango adakhala nalo thangwe ra kucita bzinthu bzabwino. Ndipo timbawauzambo bzomwe winango adagumana nabzo thangwe ra kucita bzakuipa. Pomwe wana wathu adatiuza bzakutewera bzakuipa bzomwe mwanzawo adagumana nabzo thangwe ra bzakusankhula bzakuipa, ifepano tidawauza bzomwe angadacita kuti aleke kudzagumana na bzomwe anzawowo adagumana nabzo.”—Nicole.

“Pomwe mtsikana wathu akhali ng’ono, tidamuuza kuti akhafunika kucita bzakusankhula bziwiri, cabwino na cakuipa, ndipo tidamuuzambo bzakutewera bza cakusankhula ciri-cense. Na bzimwebzi, iye adapfunza momwe angacitire bzakusankhula. Limweri ni pfunziro lakufunika kwene-kwene, thangwe tensenefe timbacita bzakusankhula bzizinji pa moyo wathu, bziribe basa magole yomwe tinayo.”—Yolanda.

    Mabukhu ya Cinyungwe (2008-2025)
    Bulani
    Pitani
    • Cinyungwe
    • Tumizani
    • Bzomwe mumbafuna
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Mitemo Yomwe Mun'funika Kuteweza
    • Mtemo Wacintsintsi
    • Privacy Settings
    • JW.ORG
    • Pitani
    Tumizani