BIBLIYOTEKA YA PA INTERNETI ya Watchtower
Watchtower
BIBLIYOTEKA YA PA INTERNETI
Cinyungwe
  • BIBLIYA
  • MABUKHU
  • MITSONKHANO
  • bhs msolo 11 matsa. 116-123
  • N’thangwe Ranyi Wanthufe Timbabonera Kwene-kwene?

Mbuto mwasankhulayi iribe vidiyo iri-yentse.

Pepani, bzikukhala bzakunesa kuti vidiyoyi iwoneke.

  • N’thangwe Ranyi Wanthufe Timbabonera Kwene-kwene?
  • Bzomwe Bibliya Limbapfunzisa
  • Werengani mu Bibliya Limbapfunzisa Ciyani
  • Tumisolo twa nkhani
  • Nkhani Yakundendemerana
  • N’THANGWE RANYI WANTHUFE TIMBABONERA KWENE-KWENE?
  • THANGWE RANYI YAHOVA AMBALEKERERA WANTHU KUBONERA?
  • N’THANGWE RANYI YAHOVA AKANATI KUMALISA MABVUTO MPAKA PANO?
  • KODI IMWEPO MUN’DZAPHATISA TANI BASA UFULU BWANU BWAKUSANKHULA?
  • Thangwe Ranyi Bzinthu Bzakuipa Bzimbacitika Ndipo Thangwe Ranyi Wanthu Ambabonera?
    Khalani na Moyo Wakukondwa Mpaka Kale-kale!—Bukhu Lomwe Lingakuthandizeni Kubvesesa Bibliya
  • Kodi Mulungu ana Cakulinga Ciponi na Dziko la pansili?
    Kodi Bibliya Limbapfunzisa Ciyani Maka-maka?
  • Kodi Cakulinga Ca Mulungu na Wanthu n’Ciponi?
    Bzomwe Bibliya Limbapfunzisa
  • Thangwe Ranyi Mulungu Ambalekerera Kuipa na Kubonera?
    Bzabwino Bzakucokera kwa Mulungu!
Onani Bzinango
Bzomwe Bibliya Limbapfunzisa
bhs msolo 11 matsa. 116-123

MSOLO 11

N’thangwe Ranyi Wanthufe Timbabonera Kwene-kwene?

1, 2. Kodi wanthu azinji ambabzibvunza mbvunzo uponi?

NSIKU zense pambacitika bzinthu bzizinji bzakubvesa nsisi pa dziko lense la pansi. Mwa ciratizo, madzi yambasefukira, yacipfudza nyumba za wanthu. Akapondo ambalizira nfuti wanthu m’mahoteli, acipweteka na kupha wanthu azinji. Ndipo matenda ya kankro yangaphe mai, acisiya wana ali pa ukungwa.

2 Matsoka ninga yamweya yakacitika, wanthu azinji ambabzibvunza kuti: “N’thangwe ranyi dziko la pansi lidadzala na ciwengo na kubonera?” Kodi imwepo mudabzibvunzambo kale bzimwebzi?

3, 4. (a) Kodi ni mibvunzo iponi yomwe Habakuki adacita? (b) Kodi Yahova adamutawira tani?

3 Bibliya limbalatiza kuti napo atumiki winango wakukhulupirika adabvunzambo kale mbvunzo ninga umweyu. Mwa ciratizo, mpolofeta Habakuki adabvunza Yahova kuti: ‘Thangwe ranyi munkundiwonesa bzinthu bzakuipa? Ndipo thangwe ranyi mumbalekerera matsoka? Thangwe ranyi pana kuipa na ciwembo pa maso pangu, ndipo thangwe ranyi pana kupolowa na kumenyana?’—Habakuki 1:3.

4 Pa Habakuki 2:2, 3, timbawerenga mtawiro omwe Mulungu adapereka kwa Habakuki, ndipo Iye adamutsimikizira kuti angadamalisa mabvutoyo. Yahova ambafuna kwene-kwene wanthu. Bibliya limbalewa kuti: ‘Iye ambatisamalira.’ (1 Pedru 5:7) Inde, Yahova ambawenga kuwona wanthu ankubonera. (Zaiya 55:8, 9) Tsono, mbaticezeraneni mbvunzo wakuti: N’thangwe ranyi wanthufe timbabonera kwene-kwene?

N’THANGWE RANYI WANTHUFE TIMBABONERA KWENE-KWENE?

5. Kodi atsogoleri wa bzipembedzo ambalewanyi thangwe ra kubonera kwa wanthu? Tsono, kodi Bibliya limbapfunzisa ciyani pa nkhani imweyi?

5 Atsogoleri wa bzipembedzo kawiri-kawiri ambalewa kuti ni kufuna kwa Mulungu kuti wanthu ambabonere. Wanthu winango ambalewa kuti mabvuto yomwe timbagumana nayoya, yakhadanembedweratu na Mulungu, ndipo ni bzinthu bzomwe ifepano tin’dzabzibvesesa lini. Winango ambalewa kuti wanthufe kuphatanidzambo wana, timbafa kuti tikakhale na Mulungu kudzulu. Tsono n’tenepo lini. Yahova cipo acicitisa bzinthu bzakuipa. Bibliya limbati: ‘Mulungu wacadidi angacite lini bzakuipa na pang’onopo, ndipo Wamphanvu zense angacite lini bzinthu bzakusaya kulungama!’—Djobi 34:10.

6. N’thangwe ranyi wanthu ambalewa kuti Mulungu ni omwe ambacitisa wanthu kubonera m’dzikoli?

6 Wanthu azinji ambalewa kuti Mulungu ni omwe ambacitisa wanthu kubonera, thangwe iwo ambakumbuka kuti Mulunguyo ndiye ankutonga dzikoli. Tsono ninga momwe tidapfunzira mu Msolo 3, Sathani Dyabu ndiye ankutonga dzikoli.

7, 8. N’thangwe ranyi wanthufe timbabonera kwene-kwene pansi pano?

7 Bibliya limbatiuza kuti: ‘Dziko lense liri m’manja mwa nyakuipayo.’ (1 Juwau 5:19) Sathani omwe ni mtongi wa dziko lino, ngwakugopswa ndipo ngwaciwembo. Iye ‘ankusoceresa wanthu pa dziko lense la pansi.’ (Cibvumbulutso 12:9) Wanthu azinji ambatewezera iye. Ndipo limweri ni thangwe libodzi lomwe limbacitisa kuti dzikoli lidzale na kunama, ciwengo na ciwembo.

8 Pana mathangwe manango yomwe yambacitisa kuti wanthufe timbabonere pansi pano. Adamu na Eva ataphonya, iwo adapasira pikado wana wawo. Ndipo thangwe ra pikadoyo, wanthu ambaboneresa anzawo. Kawiri-kawiri iwo ambabziwona kukhala wakufunika kwene-kwene kuposa anzawo. Iwo ambamenya anzawo, ambacita nkhondo, ndipo ambapondereza winango. (Mpalizi 4:1; 8:9) Nthawe zinango, wanthufe timbabonera thangwe ra ‘nthawe ya matsoka na bzinthu bzakusaya kudikhirika.’ (Mpalizi 9:11) Tikakhala kuti tiri pa mbuto yakuphonyeka na pa nthawe yakuphonyekambo, bzinthu bzakuipa bzingaticitikire.

9. N’thangwe ranyi tingalewe kuti Yahova ana mathangwe yakubveka pakulekerera kuti bzinthu bzakuipa bzimbacitike?

9 Ni Yahova lini omwe ambacitisa kuti wanthufe tibonere. Ndipo ndiye lini omwe ambayambisa nkhondo, kuphana na kuboneresana. Ni Mulungu lini omwe ambacitisa bziteke-teke, conzi camphanvu pabodzi na kusefukira kwa madzi. Tsono pinango imwepo mungabzibvunze kuti: ‘Penu Yahova ngwamphanvu zense m’cirengedwe cense, n’thangwe ranyi iye ambaletsa lini bzinthu bzimwebzi kucitika?’ Ifepano timbadziwa kuti Mulungu ambatisamalira, tenepo, penu iye ambalekerera bzinthu bzimwebzi kucitika, ndiye kuti ana mathangwe yakubveka yakucitira bzimwebzi.—1 Juwau 4:8.

THANGWE RANYI YAHOVA AMBALEKERERA WANTHU KUBONERA?

10. Kodi Sathani adati ciyani pakulewa bza Yahova?

10 Mu zunde la Edeni, Dyabu adapumpsa Adamu na Eva. Iye adalewa kuti Mulungu ni Mtongi wakuipa. Adalewambo kuti Mulungu akhamana Adamu na Eva cinthu cabwino. Tsono, cadidi n’cakuti Sathani akhandofuna kuti Adamu na Eva akhulupire kuti bzinthu bzingadawafambira bwino mwakubzitonga okha, m’mbuto mwakutongedwa na Yahova, nakuti iwo akhafunika lini kutsogoleredwa na Mulungu.—Ciyambo 3:2-5; onani Mafala Yakuthumizira 27.

11. Kodi ni mbvunzo uponi omwe un’funika kutawiridwa?

11 Adamu na Eva adapandukira Yahova. Iwo akhakumbuka kuti akhana ugo bwakubzisankhulira okha cabwino na cakuipa. Tsono kodi Yahova angadalatiza tani kuti makumbukidwe yawoyo yakhali yakuphonyeka, nakuti ndiye yekha omwe an’dziwa bzomwe mpsabwino kwa ifepano?

12, 13. (a) Pomwe Adamu na Eva adaphonya, n’thangwe ranyi Yahova alibe kuwapfudziratu? (b) Kodi n’thangwe ranyi Yahova adalekerera kuti Sathani akhale mtongi wa dzikoli nakuti wanthu ambabzitonge okha?

12 Pomwe Adamu na Eva adaphonya, Yahova alibe kuwapfudziratu. M’mbuto mwace, iye adawasiya na moyo, mpaka kubereka wana. Ndipo Yahova adapereka mpata kwa wana wa Adamu na Eva wakuti asankhule omwe an’funa kuti akhale mtongi wawo. Cakulinga ca Yahova cikhali cakuti dzikoli lidzazidwe na wanthu wakulungama, ndipo bzimwebzi bziti bzidzacitike kutsogoloku, bziribe basa bzomwe Dyabu angacite.—Ciyambo 1:28; Zaiya 55:10, 11.

13 Sathani adatsutsa Yahova pa maso pa wanjo bzulu na bzulu. (Djobi 38:7; Cibvumbulutso 5:11) Tenepo, Yahova adapereka mpata kwa Sathani kuti alatize penu bzomwe adalewabzo bzikhali bzacadidi ayai bzakunama. Ndipo Yahova, adaperekambo mpata kwa wanthu kuti abzitonge okha mwakutsogoledwa na Sathani, kuti alatize penu bzinthu bzingawafambiredi bwino mwakusaya thandizo lace.

14. Na kupita kwa nthawe, kodi n’ciyani comwe cawonekeratu padeca?

14 Kwa magole bzulu na bzulu, wanthu akhala ankubzitonga okha, koma iwo akukwanisa lini kutonga bwino. Bzinkuwonekeratu padeca kuti Sathani ngwakunama, ndipo wanthu an’funikira thandizo la Mulungu. Jeremiya adalewa cadidi pomwe adati: ‘Ndin’dziwa bwino, imwe Yahova, kuti munthu wa pansi pano alibe mphanvu yakulungamiza njira za moyo wace. Munthu omwe an’famba, alibe mphanvu yakutsogolera nzayo zace.’—Jeremiya 10:23.

N’THANGWE RANYI YAHOVA AKANATI KUMALISA MABVUTO MPAKA PANO?

15, 16. (a) Kodi n’thangwe ranyi Yahova akadalekerera kuti wanthufe timbabonere mpaka pano? (b) N’thangwe ranyi Yahova ambaletsa lini bzinthu bzakuipa kucitika?

15 N’thangwe ranyi Yahova akadalekerera kuti wanthufe timbabonere mpaka pano? Kodi thangwe ranyi iye ambaletsa lini bzinthu bzakuipa kucitika? Iye ambacita bzimwebzi kuti apereke mpata wakulatiza kuti utongi bwa Sathani n’bwabwino lini. Wanthu ayezera kutonga m’njira zakusiyana-siyana, koma ankukwanisa lini kutonga bwino. Iwo akwanisa kupita patsogolo pa nkhani za siyensiya na mitcini ya nzeru, koma tikadawona basi kusaya cirungamo, kusauka, kuphana na nkhondo kuposa kale-lense. Kulewa cadidi, mwakusaya thandizo la Mulungu bzinthu bzingatifambire lini bwino.

16 Yahova alibe kumalisa mabvuto yomwe Sathani adayambisa, pakuti kucita bzimwebzo, kungadakhala kuthandizira utongi bwa Sathani, ndipo wanthu angadakumbuka kuti iwo angakwanise kubzitonga bwino, ninga momwe Sathani akhadalewera. Tsono mafala yamweya njakunama, ndipo Yahova angadathandizira lini gunkha limweri, lomwe lingadacitisa wanthu kukhulupira mafala yakunamaya. Yahova ambanama lini.—Wahebereu 6:18.

17, 18. Kodi n’ciyani comwe Yahova an’dzacita na mabvuto yense yomwe Sathani adayayambisa?

17 Kodi Yahova angamalise mabvuto yense yomwe yadayamba thangwe ra kupanduka kwa Sathani pabodzi na Adamu na Eva? Inde, iye angayamalise. Kwa Mulungu bzinthu bzense mpsakukwanisika. Iye an’dzacita bzinthu pa nthawe yace ndipo bzense bzomwe Sathani adalewa, bzin’dzawonekeratu padeca kuti bzikhali bzakunama. Patsogolo pace, dziko lin’dzakhala paraizo ninga momwe Mulungu akhafunira. Wense omwe ali ‘m’thenje lacikumbuso’ an’dzalamusidwa. (Juwau 5:28, 29) Wanthu an’dzaduwala lini pomwe, ne kufa. Jezu an’dzamalisa mabvuto yense yomwe Sathani adayayambisa. Yahova an’dzaphatisa basa Jezu kuti ‘adzapfudze mabasa ya Dyabu.’ (1 Juwau 3:8) Timbatenda kwene-kwene Yahova pakuti iye ambapirira nafe kuti timudziwe, ticimusankhula ninga Mtongi wathu. (Werengani 2 Pedru 3:9, 10.) Iye ambatithandizambo tikakhala kuti tinkubonera kuti tikwanise kupirira.—1 Timotio 2:4; werengani 1 Wakolinto 10:13.

18 Yahova ambatikakamiza lini kuti timusankhule ninga Mtongi wathu. Iye adapasa wanthu ufulu bwakusankhula. Mbatiwoneni bzomwe mphaso imweyi imbathandauza kwa ifepano.

KODI IMWEPO MUN’DZAPHATISA TANI BASA UFULU BWANU BWAKUSANKHULA?

19. Kodi ni mphaso iponi yakufunika kwene-kwene yomwe Yahova adatipasa? Thangwe ranyi tin’funika kumbatenda mphaso imweyi?

19 Mphaso ya ufulu bwakusankhula yomwe Yahova adatipasa, imbaticitisa kukhala wakusiyana kwene-kwene na bzirombo. Bzirombo bzimbacita bzinthu mwacibadwa, ndipo bziribe luso lakusankhula cabwino na cakuipa. Tsono mwakusiyana na bzirombobzo, ifepano tingasankhule bzomwe tin’funa kucita pa moyo wathu, ndipo tingasankhulembo penu tin’funa ayai ne kukondwesa Yahova. (Mimwani 30:24-28) Tiri lini ninga mitcini yomwe imbandocita kokha bzomwe idakonzedwera. Koma tina ufulu bwakusankhula bzomwe tin’funa kukhala, omwe tin’funa kuti akhale xamwali wathu na bzomwe tin’funa kucita na moyo wathu. Ndipo Yahova an’funa kuti ifepano tipfatse na moyo.

20, 21. Kodi n’cakusankhula ciponi canzeru comwe imwepo mungacite tsapano?

20 Yahova an’funa kuti ifepano timbamufune. (Mateu 22:37, 38) Iye ali ninga baba omwe ambadekedwa akauzidwa na mwana wace kuti “Ndimbakufunani” mwakucokera pansi pa mtima wace, sikuti mwakucita kukakamizidwa. Ndipopa, iye adatipasa ufulu bwakusankhula kuti tisankhule kumutumikira ayai ne. Sathani pabodzi na Adamu na Eva, adasankhula kusiya kubvera Yahova. Tsono tani imwepombo? Kodi mun’dzaiphatisa tani basa mphaso yanu ya ufulu bwakusankhula?

21 Phatisani basa ufulu bwanu bwakusankhula kuti mutumikire Yahova. Pana wanthu azinjisa omwe acitambo cakusankhula cimweci kuti akondwese Yahova, sikuti Sathani. (Mimwani 27:11) Tsono imwepo, n’ciyani comwe mungacite tsapano kuti mudzakhale mu dziko lipsa la Mulungu, pa nthawe yomwe iye an’dzamalisa mabvuto yense? Msolo wakutewera un’dzatawira mbvunzo umweyu.

NFUNDO ZIKULU-ZIKULU

CADIDI 1: NI YAHOVA LINI OMWE AMBACITISA WANTHU KUBONERA

‘Mulungu wacadidi angacite lini bzakuipa na pang’onopo, ndipo Wamphanvu zense angacite lini bzinthu bzakusaya kulungama!’—Djobi 34:10

N’thangwe ranyi wanthufe timbabonera kwene-kwene pansi pano?

  • 1 Juwau 5:19

    Mtongi wa dzikoli ni Sathani Dyabu.

  • Mpalizi 8:9

    Wanthu ambaboneresa anzawo.

  • Mpalizi 9:11

    Nthawe zinango wanthu ambabonera thangwe ra kukhala pa mbuto na pa nthawe yakuphonyeka.

  • 1 Pedru 5:7

    Yahova ambafuna kwene-kwene wanthu. Iye ambawenga kuwona wanthufe tinkubonera.

CADIDI 2: SATHANI ADATSUTSA UGO BWAKUTONGA BWA YAHOVA

‘Mulungu akudziwa kuti . . . maso yanu yan’dzafungukiratu, mucidzakhala ninga Mulungu, mucidziwa bzabwino na bzakuipa.’—Ciyambo 3:5

N’thangwe ranyi Yahova adapereka mpata pa nkhani yomwe Sathani adaiyambisa?

  • Ciyambo 3:2-5

    Sathani adalewa kuti Yahova akhali mtongi wakuipa. Sathani akhafuna kuti wanthu akumbuke kuti iwo ana ugo bwa kubzisankhulira wokha comwe n’cabwino na cakuipa.

  • Djobi 38:7

    Sathani adatsutsa Yahova pa maso pa wanjo bzulu na bzulu.

CADIDI 3: BZOMWE SATHANI ADALEWA BZAWONEKA KUTI MPSAKUNAMA

‘Munthu omwe an’famba, alibe mphanvu yakutsogolera nzayo zace.’—Jeremiya 10:23

N’thangwe ranyi wanthufe tikadabonera mpaka pano?

  • Zaiya 55:9

    Wanthu ayezera mitundu yakusiyana-siyana ya katongedwe, tsono iwo angakwanise lini kutonga bwino dzikoli mwakusaya kutsogoleredwa na Mulungu.

  • 2 Pedru 3:9, 10

    Yahova ambapirira nafe ndipo iye ankulekerera nthaweyi kupita kuti tifike pakumudziwa ticimusankhula kukhala Mtongi wathu.

  • 1 Juwau 3:8

    Yahova an’dzaphatisa basa Jezu kuti adzapfudze mabasa ya Dyabu.

CADIDI 4: PHATISANI BASA UFULU BWANU BWAKUSANKHULA KUTI MUTUMIKIRE YAHOVA

‘Mwanangu, khala wanzeru, . . . kuti ine ndimutawire ule omwe ambandinyaza.’—Mimwani 27:11

N’thangwe ranyi Yahova ambatikakamiza lini kumutumikira?

  • Mimwani 30:24

    Bzirombo bzimbacita bzinthu mwacibadwa, koma ifepano Yahova adatipasa ufulu bwakusankhula. Tenepo, tingasankhule kumutumikira ayai ne.

  • Mateu 22:37, 38

    Yahova ambafuna kuti timbamutumikire thangwe ra lufoyi.

    Mabukhu ya Cinyungwe (2008-2025)
    Bulani
    Pitani
    • Cinyungwe
    • Tumizani
    • Bzomwe mumbafuna
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Mitemo Yomwe Mun'funika Kuteweza
    • Mtemo Wacintsintsi
    • Privacy Settings
    • JW.ORG
    • Pitani
    Tumizani