NKHANI YAKUPFUNZA 33
Yahova Ambathandiza na Kukhotcerera Wanthu Wace
“Maso ya Yahova yambawona wale omwe ambamugopa.” — SALIMO 33:18.
NYIMBO 4 ‘Yahova ni M’busa Wangu’
BZOMWE TIN’PFUNZAa
1. Thangwe ranyi Jezu adakumbira Yahova kuti anyang’anire ateweri wace?
PA USIKU bwakumalizira pomwe Jezu akhanati kuphedwa, iye adakumbira cinthu cakufunika kwene-kwene kwa Baba wace wa kudzulu. Iye adakumbira Yahova kuti anyang’anire ateweri wace. (Juwau 17:15, 20) Ifepano timbadziwa kuti Yahova ambanyang’anira kale na kukhotcerera atumiki wace. Tsono, Jezu akhadziwa kuti ateweri wace angadadzazunzidwa na Sathani mwakuti bwerani mudzawone. Ndipo Jezu akhadziwambo kuti ateweri wace angadakwanisa kulimba pa mapumpso ya Dyabu pokha-pokha na thandizo la Yahova.
2. Thangwe ranyi tin’funika lini kugopa mabvuto yomwe timbagumana nayo? (Salimo 33:18-20)
2 Dziko la Sathaniri limbacitisa Akristau wacadidi kugumana na mabvuto mazinji ntsiku zino. Ifepano timbagumana na mabvuto yomwe yangatiwofokese na kutitazisa kukhala wakukhulupirika kwa Yahova. Tsono tin’funika lini kucita mantha, thangwe Yahova ambawona atumiki wace. Mu nkhani ino, tin’pfunza kuti iye ambawona mabvuto yomwe timbagumana nayo ndipo ngwakukonzeka kutithandiza kupirira mabvutoyo. Bwerani tiwone nkhani ziwiri za m’Bibliya zomwe zin’tithandiza kudziwa kuti Yahova ‘ambawona atumiki wace.’ — Werengani Salimo 33:18-20.
TIKABZIBVA KUTI TIRI TEKHA
3. Kodi ni bzinthu bziponi bzomwe bzingaticitise kubzibva kuti tiri tekha?
3 Napo kuti tiri m’gulu la Yahova, nthawe zinango tingabzibve ninga kuti tiri tekha. Alumbwana angabzibve kuti ali okha pomwe akutawira mibvunzo yomwe abvunzidwa na anzawo ku xikola ayai pomwe ayenda m’gwere linovu. Winango wa ifepano tingabzibve kukhala wakupswoma ndipo tingawone ninga kuti tin’funika kucita tekha nyongo kuti timalise nzeru zakuphonyeka zomwe tinazo. Pinango tingafune lini kuuza anzathu momwe tikubvera thangwe ra kugopa kuti iwo angatibvesese lini. Ndipo nthawe zinango, ifepano tingabzibvunze kuti: ‘Kodi alipo munthu omwe ambandikumbukirambo?’ Kubzibva kuti tiri tekha thangwe ra mabvuto yomwe tikugumana nayo, kungaticitise kukhala na thupo na kubziwona ninga kuti tiribe na basalo. Yahova akufuna lini kuti tibzibve tenepo. Thangwe ranyi tikulewa tenepoyo?
4. Thangwe ranyi mpolofeta Eliya adalewa kuti: “Ndine ndekha omwe ndasala”?
4 Onani bzomwe bzidacitikira mpolofeta Eliya, omwe akhali munthu wakukhulupirika. Iye adamala ntsiku 40 akufamba, kuthawa Jezabeli omwe akhafuna kumupha. (1 Wamambo 19:1-9) Pakumalizira pace, pomwe adafika pa mbuto yomwe akhathawira, komwe kukhali ku mphako, iye adauza Yahova mwakukuwa kuti: “Ndine ndekha [mpolofeta] omwe ndasala.” (1 Wamambo 19:10) Eliya akhalibe kusala yekha thangwe mu dzikomo mukhana apolofeta winango wa Yahova. Thangwe ranyi tikulewa tenepo? Thangwe pomwe Jezabeli akhapha apolofeta wa Mulungu, Obadiya adabisa apolofeta wakukwana 100. (1 Wamambo 18:7, 13) Tsono, thangwe ranyi Eliya akhabzibva ninga kuti akhali yekha? Kodi iye akhakumbuka kuti apolofeta omwe akhadabisidwa na Obadiya akhadafa? Ayai kodi iye adabzibva kuti akhali yekha thangwe palibe omwe adatumikira Yahova pa nthawe yomwe adalatiza padeca kuti Baala ni mulungu wakunama pa Phiri la Karimelo? Kodi iye akhakumbuka kuti palibe omwe akhawona kuti moyo wace ukhali pa ngozi, ayai pinango akhawona ninga kuti pakhalibe munthu omwe akhamukumbukirambo? Bibliya limbalewa lini bwino-bwino momwe Eliya akhabvera. Tsono comwe tikudziwa n’cakuti Yahova akhadziwa bzomwe bzikhacitisa Eliya kubva tenepoyo ndipo akhadziwambo momwe angadamuthandizira.
Tikabzibva kuti tiri tekha, kodi tingapfunze ciyani na momwe Yahova adathandizira Eliya? (Onani ndime 5-6)
5. Kodi Yahova adacita ciyani kuti athandize Eliya kuwona kuti akhali lini yekha?
5 Yahova adacita bzinthu bzizinji kuti athandize Eliya. Iye adamucitisa kuti alewe bzomwe bzikhamucitisa thupo. Iye adabvunza Eliya, kawiri-kentse, kuti: “Kodi ukucitanyi pano?” (1 Wamambo 19:9, 13) Pomwe Eliya akhafotokoza momwe akhabvera mu mtima mwace, Yahova akhamutetekera. Ndipo adamutawira mwa kumulatiza kuti akhali pafupi na iye nakuti ngwamphanvu kwene-kwene. Ndipo adamutsimikizirambo kuti akhali lini yekha; pakhana Ajirayeri azinji omwe akhanamatambo Yahova ninga iye. (1 Wamambo 19:11, 12, 18) Eliya adabva bwino kwene-kwene pomwe adafotokozera Yahova momwe akhabvera mu mtima mwace na kuwona momwe Yahovayo adamutawirira. Ndipo cinthu cinango n’cakuti Yahova adauza Eliya kuti acite mabasa yanango yakufunika. Iye adamuuza kuti akadzoze Hazayeli kuti akhale mambo wa Siriya, Jehu kuti akhale mambo wa Jirayeri na Elizeu kuti akhale mpolofeta. (1 Wamambo 19:15, 16) Mabasa yamweya yadathandiza Eliya kuwona kuti Yahova akhapitiriza kumufuna. Ndipo Mulungu adamupasambo mthandizi, omwe akhali Elizeu. Kodi n’ciyani comwe mungacite kuti muthandizidwe na Yahova mukabzibva kuti muli mwekha?
6. Kodi n’ciyani comwe imwepo mungamuuze Mulungu mukabzibva kuti muli mwekha? (Salimo 62:8)
6 Yahova ambafuna kuti timbapembe kwa iye. Iye ambawona mabvuto yomwe timbagumana nayo, ndipo nthawe zentse ambatetekera mipembo yathu. (1 Atesalonika 5:17) Iye ambakomedwa kubva mipembo ya atumiki wace. (Mimwani 15:8) Kodi mungamuuze ciyani Mulungu mu mpembo mukabzibva kuti muli mwekha? Muuzeni Yahova momwe mukubvera mu mtima mwanu, ninga momwe Eliya adacitira. (Werengani Salimo 62:8.) Mungamuuze thupo lomwe munalo na momwe mukubvera thangwe ra thupolo. Mukumbireni Yahova kuti akuthandizeni kudziwa bzomwe mungacite penu mukubzibva kuti muli mwekha ayai mudasunama. Penu mukucita mantha kuuza anzanu bzomwe mumbakhulupira ku xikola, mukumbireni Yahova kuti akuthandizeni kukhala wakukhwimika kuti mulewe bzomwe mumbakhulupira. Ndipo mungamukumbire kuti akupaseni nzeru kuti mukwanise kulewalewa bwino-bwino. (Luka 21:14, 15) Penu imwepo mukutsautsika mu mtima, mungakumbire Yahova kuti mukhale wakukhwimika kuti muuze Mkristau wakukhwima mwauzimu mabvuto yomwe mukugumana nayo. Imwepo mungakumbirembo Yahova kuti athandize omwe akukutetekeraniyo kubvesesa bvuto lanulo. Muuzeni Yahova bzentse bza mu mtima mwanu, onani kuti iye akutawira tani mipembo yanu ndipo bvumani thandizo la anzanu. Mukacita bzimwebzi, imwepo mun’dzapepukidwa.
Kodi mumbanyang’ana njira kuti muthimizire utumiki bwanu nakuti mumbapalizire na anzanu? (Onani ndime 7)
7. Kodi mwapfunza ciyani na bzomwe Mauricio adacita?
7 Yahova adatipasa basa labwino kwene-kwene kuti ticite. Iye ambawona ndipo ambatenda nyongo yomwe timbailatiza pakucita mabasa ya m’gwere na basa la kupalizira. (Salimo 110:3) Kodi kucita mabasa yamweya kungakuthandizeni tani pa nthawe yomwe mukubzibva kuti muli mwekha? Onani bzomwe m’bale wakucemeredwa Mauricio, omwe ni mulumbwana, adacita.b Pomwe Mauricio adandoti batizidweni, xamwali wace m’bodzi wapamtima adasiya kutumikira Yahova. Iye adati: “Pomwe ndidawona xamwali wanguyo akusiya kutumikira Yahova, ndidakumbuka kuti ningakwanisembo lini kutumikira Yahova. Ndidabzibvunza penu ningakwanise kupitiriza kucita bzinthu mwakubverana na kubzipereka kwangu kwa Mulungu na kupitiriza kucita mbali ya banja la Yahova. Ndipo ndidakumbuka kuti ndiri ndekha ndipo palibe omwe angakwanise kubvesesa ayai kudziwa momwe ndikubvera.” N’ciyani cidathandiza Mauricio? Iye adati: “Ndidathimizira utumiki bwangu. Kucita bzimwebzi kudandithandiza kuti ndileke kumbabzikumbukira ndekha na kumbakumbukira momwe ndikubvera. Pomwe ndikhaphata basa na anzangu mu utumiki, ndikhabzibva lini kuti ndiri ndekha ndipo ndikhakhala wakukondwa.” Bzomwe m’baleyu adalewabzi mpsacadidi. Napo kuti tingakwanise lini kupalizira pabodzi na abale wathu ninga momwe tikhacitira kale-kale thangwe ra matenda ya coronavírus, ifepano tingakhale wakulimba tikambapalizira nawo pabodzi mwakuphatisa basa telefoni ayai mwakucita kunemba matsamba. Kodi n’ciyani cinango comwe cidathandiza Mauricio? Iye adalewa pomwe kuti: “Inepano ndikhambacita mabasa mazinji ya m’gwere. Ndikhambakonzekera bwino mbali za nyakupfunza zomwe ndikhapasidwa. Ndikambapasidwa mbali zimwezi, ndikhambawona kuti ndine wakufunika kwa Yahova na kwa abale na mpfumakazi m’gwere.”
TIKABZIBVA KUTI TAWOFOKA
8. Kodi tingabve tani tikakhala tikugumana na mabvuto?
8 Pakuti tikukhala mu ntsiku zakumalizira, tin’pitiriza kugumana na mabvuto. (2 Timotio 3:1) Tsono, nthawe zinango tingagumane na mabvuto yomwe tikhayadikhirira lini. Tingasaye bzinthu bzakufunikira pa moyo wathu, tingayambe kuduwala ayai wadzinza wathu angafe. Bzimwebzi bzikacitika, ifepano tingacite thupo ndipo tingawofoke. Bzimwebzi bzingacitike maka-maka pomwe mabvutoyo yakakhala yakubwera pafupi-pafupi. Tsono, kumbukirani kuti maso ya Yahova yali pa ifepano, ndipo iye an’dzatithandiza kukhala wakulimba pomwe tikugumana na mabvuto.
9. Fotokozani mabvuto yanango yomwe Djobi adagumana nayo.
9 Kumbukirani momwe Yahova adathandizira Djobi, omwe akhali munthu wakukhulupirika. Djobi adagumana na mabvuto mazinji mwakamphindiza. Pomwe akhadikhirira lini, adabva kuti bzifuwo bzace bzabewa ndipo anyabasa wace aphewa. Pomwe padandopita mphindi pang’ono, adabva kuti wana wace wentse afa. Pomwe iye adabva bzimwebzi, adawawidwa kwene-kwene. (Djobi 1:13-19) Ndipo pomwe akhalira bzifuwo bzace na wana wace, iye adayamba kuduwala matenda yakuwawa kwene-kwene. (Djobi 2:7) Mabvuto yomwe Djobi adagumana nayo yakhali mazinji ndipopa iye adalewa kuti: “Ndikukomedwa lini pomwe na moyo wangu, ndikundofuna kufa basi.” — Djobi 7:16.
Yahova adauza Djobi kuti iye ambakonkhobza na kudyesa bzinthu bzomwe adalenga. Iye adalewa bzimwebzi kuti athandize Djobiyo kukhulupira kuti ambamufuna nakuti angadamuthandiza (Onani ndime 10)
10. Kodi Yahova adathandiza tani Djobi kupirira mabvuto yomwe akhagumana nayo? (Onani cithunzi-thunzi ca pa tsamba lakuyamba.)
10 Maso ya Yahova yakhali pa Djobi. Pakuti Yahova akhamufuna kwene-kwene Djobi, iye adamupasa bzomwe akhafunikira kuti apirire mabvuto yomwe akhagumana nayoyo. Yahova adalewalewa na Djobi ndipo adamukumbusa kuti Yahovayo ana nzeru kwene-kwene ndipo ambafuna cirengedwe cace. Iye adauza Djobi bza bzirombo bzakudabwisa bzomwe adalenga. (Djobi 38:1, 2; 39:9, 13, 19, 27; 40:15; 41:1, 2) Yahova adaphatisambo basa mulumbwana wakukhulupirika wakucemeredwa Elihu kuti alimbikise na kutsangalaza Djobi. Elihu adauza Djobi kuti nthawe zentse Yahova ambabaira atumiki wace omwe ambalatiza kupirira. Tsono Yahova adamuphatisa pomwe basa Elihu kuti apereke malango kwa Djobi. Elihu adathandiza Djobi kuti aleke kumbabzikumbukira yekha. Ndipo adamukumbusa kuti tentsenefe ndife wakucepa kwene-kwene pakubzindendemezera na Yahova, omwe ni Mulengi wa cirengedwe centse. (Djobi 37:14) Yahova adapasambo basa Djobi; iye adauza Djobiyo kuti apempherere axamwali wace atatu omwe adacita pikado. (Djobi 42:8-10) Kodi Yahova ambatithandiza tani ntsiku zino tikakhala tikugumana na mabvuto?
11. Kodi Bibliya limbatitsangalaza tani tikakhala tikugumana na mabvuto?
11 Yahova ambalewalewa lini nafe ninga momwe adacitira na Djobi. Tsono iye ambaphatisa basa Fala lace, Bibliya, kuti alewelewe nafe. (Aroma 15:4) Iye ambatitsangalaza mwa kutipasa cidikhiro ca kutsogolo. M’Bibliya muna mavesi mazinji yomwe yambatitsangalaza tikakhala tikugumana na mabvuto. Mwakuphatisa basa Bibliya, Yahova ambatiuza kuti palibe mabvuto ayai cinthu ciri-centse comwe tingagumane naco “cingatilekanise na lufoyi” lace. (Aroma 8:38, 39) Ndipo iye ambatiuzambo kuti “ali pafupi na wentse omwe ambamucemera” mu mpembo. (Salimo 145:18) Yahova ambatiuza kuti tikamukhulupira, ifepano tingakwanise kupirira mabvuto yentse yomwe tingagumane nayo ticipitiriza kukhala wakukondwa. (1 Akolinto 10:13; Tiyago 1:2, 12) Fala la Mulungu limbatikumbusa kuti mabvuto yomwe tikugumana nayoya njakanthawe ndipo yambatikonzekeresa kuti tidzatambire mabaibai yakusaya kumala kutsogolo. (2 Akolinto 4:16-18) Yahova ambatiuza kuti an’dzacosa Sathani Dyabu pabodzi na wanthu omwe ali ku mbali yace thangwe ndiwo omwe ambayambisa mabvuto yomwe timbagumana nayoya. (Salimo 37:10) Kodi imwepo mudakoya mu msolo mavesi yanango ya m’Bibliya yomwe yangadzakuthandizeni kupirira mabvuto yomwe tin’dzagumana nayo kutsogolo?
12. Kodi tingacite ciyani kuti tigumane phindu na Fala la Mulungu?
12 Yahova ambafuna kuti timbakhale na nthawe ya kupfunza Bibliya na kukumbukira bzomwe timbapfunzabzo. Tikambaphatisa basa bzomwe timbapfunza, cikhulupiro cathu cimbalimba ndipo timbakhala pa uxamwali bwakulimba na Baba wathu wa kudzulu. Bzimwebzi bzimbatithandiza kukhala wakulimba kuti tikwanise kupirira tikakhala tikugumana na mabvuto. Ndipo Yahova ambaperekambo mzimu wakucena kuna wale omwe ambathemba Fala lace. Mzimu wakucenayo ungatipase “mphanvu yakuposa yacibadwa” kuti tipirire mabvuto yomwe tikugumana nayo. — 2 Akolinto 4:7-10.
13. Kodi cakudya cauzimu comwe “kapolo wakukhulupirika na wanzeru” ambatipasa cimbatithandiza tani kupirira mabvuto?
13 Mwakuthandizidwa na Yahova, “kapolo wakukhulupirika na wanzeru” ambakonza bzinthu bzizinji bzauzimu kuti bzitithandize kulimbisa cikhulupiro cathu na kuticitisa kukhala wakupenya mwauzimu. Iye ambakonza mabukhu, mavidiyo na nyimbo. (Mateu 24:45) Ifepano tin’funika kuphatisa basa bzinthu bzimwebzi. Mpfumakazi inango ya ku Estados Unidos idalewa momwe imbabvera thangwe ra bzinthu bzauzimu. Iyo idati: “Pa magole yentse 40 yomwe ndikutumikira Yahova, cikhulupiro cangu cayezedwa kazinji-kentse.” Mpfumakaziyi idagumana na mabvuto mazinji. Yavu wace wacimuna adafa pomwe karo yomwe motorista wace akhadaledzera idagudza karo yawo. Adzinza wace winango adasaika thangwe ra kuduwala. Ndipo mpfumakaziyi idaduwala matenda ya kankro kawiri. Kodi n’ciyani cidaithandiza kupirira? Iyo idati: “Yahova ambandithandiza nthawe zentse. Cakudya cauzimu comwe iye ambandipasa mwakuphatisa basa kapolo wakukhulupirika ndico cimbandithandiza kupirira. Bzimwebzi bzimbandicitisa kubzibva ninga momwe Djobi adabvera. Pomwe adalewa kuti: ‘Mpaka kufa kwangu, nin’dzasiya lini kukhala na mtima wakusaya kugawanika.’” — Djobi 27:5.
Kodi tingathandize tani anzathu m’gwere? (Onani ndime 14)
14. Kodi Yahova ambaphatisa tani basa abale wathu wacikristau kuti atithandize pomwe tikugumana na mabvuto? (1 Atesalonika 4:9)
14 Yahova ambapfunzisa wanthu wace kuti ambafunane na kutsangalazana pa nthawe zakunesa. (2 Akolinto 1:3, 4; werengani 1 Atesalonika 4:9.) Abale na mpfumakazi zathu ambatewezera Elihu ndipo ambafunisisa kutithandiza kuti tipitirize kukhala wakukhulupirika pomwe tikugumana na mabvuto. (Mabasa 14:22) Onani bzomwe abale wa m’gwere la mpfumakazi Diane adacita kuti amuthandize kukhala wakulimba mwauzimu pomwe bayace akhaduwala kwene-kwene. Mpfumakaziyo idati: “Bzikhali bzakunesa. Tsono tidawona lufoyi la Yahova pa minyezi yentse yomwe abayangu akhaduwala. Abale wa m’gwere mwathu adacita bzinthu bzizinji kuti atithandize. Iwo akhabwera kudzatiwona, akhambatiligaliri ndipo akhambatikumbatira. Bzimwebzi bzidatithandiza kupirira. Pakuti ndikhadziwa lini kufambisa karo, abale na mpfumakazi akhabwera kudzatitenga pakuyenda ku mitsonkhano na mu upalizi.” Kucita mbali ya banja la Yahova ni mwayi ukulu kwene-kwene!
TIMBATENDE THANDIZO LOMWE YAHOVA AMBATIPASA
15. Thangwe ranyi tingakwanise kupirira pomwe tikugumana na mabvuto?
15 Tentsenefe timbagumana na mabvuto napo kuti yambakhala yakusiyana-siyana. Tsono, mu nkhani ino tapfunza kuti pomwe tikugumana na mabvutoyo timbakhala tiri lini tekha. Yahova omwe ni Baba wathu ambakhala akutiwona. Iye ambakhala ali ku mbali yathu ndipo ambakhala wakukonzeka kutitetekera pomwe tikumuuza mabvuto yathu. Ndipo ambafunisisa kutithandiza. (Zaiya 43:2) Ifepano tina citsimikizo cakuti tingakwanise kulimbika tikakhala tikugumana na mabvuto thangwe iye ambatipasa bzomwe timbafunikira kuti tipirire. Iye adatipasa mpembo, Bibliya, cakudya cizinji cauzimu na abale wathu wacikristau. Iye adatipasa bzentsenebzi kuti bzitithandize pomwe tikugumana na mabvuto.
16. Kodi tingacite ciyani kuti tipitirize kuthandizidwa na Yahova?
16 Timbatenda kwene-kwene Baba wathu wa kudzulu thangwe rakuti nthawe zentse maso yace yali pa ifepano! Bzimwebzi bzimbacitisa kuti “mitima yathu ikomedwe thangwe ra iye.” (Salimo 33:21) Ifepano timbatenda bzinthu bzentse bzomwe Yahova adatipasa kuti bzitithandize kukhala wakulimba pomwe tikugumana na mabvuto. Tsono tin’funika lini kundoberekera manja. Kodi bzimwebzi bzin’funa kulewanyi? Bzimwebzi bzin’funa kulewa kuti tin’funika kubvera Yahova ticimbacita bzomwe iye ambakomedwa nabzo. Tikacita bzimwebzi, maso yace yan’dzakhala pa ifepano nthawe zentse! — 1 Pedru 3:12.
NYIMBO 30 Baba Wangu, Mulungu Wangu na Xamwali Wangu
a Ifepano tin’funika kuthemba Yahova kuti tikunde mabvuto yomwe timbagumana nayo ntsiku zino. Nkhani ino in’tithandiza kudziwa kuti Yahova ambawona wanthu omwe ambamugopa, omwe ni atumiki wace. Iye ambawona mabvuto yomwe mtumiki wace ali-wentse ambagumana nayo, ndipo ambamupasa bzinthu bzakufunikira kuti akunde mabvutoyo.
b Madzina yanango yacinjidwa.