NKHANI YAKUPFUNZA 41
Kodi Tingapfunze Ciyani na Matsamba Mawiri Yomwe Pedru Adanemba?
“Nthawe zentse nimbafuna kukukumbusani bzinthu bzimwebzi.” — 2 PEDRU 1:12.
NYIMBO 127 Mtundu wa Munthu Omwe Ndin’funika Kukhala
BZOMWE TIN’PFUNZAa
1. Pomwe mpostolo Pedru akhadasala pang’ono kuti afe, kodi iye adacita ciyani?
MPOSTOLO Pedru akhadziwa kuti akhadasala pang’ono kuti afe. Iye akhadamala magole mazinji akucita basa lace mwakukhulupirika. Iye adafamba pabodzi na Jezu, adayambisambo njira zipsa za kupalizira na kutumikira mu bungwe lakutonga pa nthawe imweyire. Tsono, basa la Pedru likhanati kumala. Kucokera mu gole la 62-64 EC, iye adanemba matsamba mawiri yomwe yambacemeredwa 1 Pedru na 2 Pedru. Iye adatsimikizira kuti mafalayo yangadathandiza Akristau pambuyo pa iye kufa. — 2 Pedru 1:12-15.
2. Thangwe ranyi matsamba yomwe mpostolo Pedru adanemba yakhali yakufunika kwa Akristau wakuyambirira?
2 Pa nthawe yomwe mpostolo Pedru adanemba matsamba yaceya, abale wace wacikristau ‘akhabonera na mayezo yakusiyana-siyana.’ (1 Pedru 1:6) Amuna wakuipa akhacita ciri-centse kuti apitise m’gwere bzipfunziso bzakunama na makhalidwe yakuipa. (2 Pedru 2:1, 2, 14) Akristau omwe akhakhala mu mzinda wa Jeruzalemu akhadasala pang’ono kuwona “kumala kwa bzinthu bzentse” bza nthawe imweyire pa nthawe yomwe mzindayo ungadapfudzidwa na acikunda wa Roma. (1 Pedru 4:7) Ndipopa mpostolo Pedru adawona kuti bzikhali bwino kuti athandize Akristau anzace kuwona bzomwe angadacita kuti apirire mabvuto yomwe akhagumana nayo nthawe imweyo na yomwe angadadzagumana nayo kutsogolo.b
3. Thangwe ranyi tin’funika kucezerana bza matsamba ya Pedru?
3 Napo kuti mpostolo Pedru adanembera matsamba yamweya Akristau wakuyambirira, Yahova adacitisa kuti matsambayo yacite mbali ya Bibliya. Ndipopa ifepano tingagumanembo phindu na matsamba yaceya. (Aroma 15:4) Pakuti tikukhala mu dziko lomwe wanthu wace ana makhalidwe yakuipa, ifepano timbagumanambo na mabvuto yomwe yambacitisa kuti bzikhale bzakunesa kutumikira Yahova. Ndipo cinango n’cakuti tsapanopali tin’gumana na citsautso cikulu kuposa comwe Adjuda adagumana naco. Malango yomwe mpostolo Pedru adanemba mu tsambali yangatithandize. Bzimwebzi bzin’tithandiza kuti tipitirize kudikhirira ntsiku ya Yahova, ticileka kugopa wanthu na kukulisa lufoyi lathu kuna abale na mpfumakazi zathu. Ndipo nkhani imweyi in’thandizambo akulu wa gwere kuwona bzomwe angacite kuti apitirize kuusa mabira ya Mulungu.
PITIRIZANI KUDIKHIRIRA
4. Ninga momwe cinembo ca 2 Pedru 3:3, 4 cimbalewera, n’ciyani comwe cingacitise kuti cikhulupiro cathu cicepe mphanvu?
4 Ifepano tikukhala pakati pa wanthu omwe ambakhulupira lini mapolofesiya ya m’Bibliya. Anyakutsutsa ambatinyoza thangwe rakuti kuyambira kale-kale ifepano timbalewa kuti dzikoli lin’dzamala. Wanthu winango ambalewa mwakutsimikiza kuti dzikoli lin’dzamala lini. (Werengani 2 Pedru 3:3, 4.) Tikabva mafala ninga yamweya kuna wanthu omwe tikuwapalizira, anzathu wa ku basa na adzinza wanthu, bzimwebzi bzingacitise kuti cikhulupiro cathu cimale mphanvu. Mpostolo Pedru adalewa bzomwe bzingatithandize.
5. N’ciyani comwe cin’dzatithandiza kuti tipitirize kukumbukira bza kubwera kwa ntsiku ya Yahova? (2 Pedru 3:8, 9)
5 Bzingawoneke ninga kuti Yahova akucedwa kumalisa dziko lakuipali. Mafala ya mpostolo Pedru yambatithandiza kuti tipitirize kudikhirira thangwe yambatikumbusa kuti kawonedwe ka nthawe ka Yahova kadasiyana na ka wanthu. (Werengani 2 Pedru 3:8, 9.) Kwa Yahova magole 1000 yali ninga ntsiku ibodzi. Yahova ngwakupirira ndipo akufuna lini kuti munthu ali-wentse adzafe. Tsono ntsiku yaceyo ikadzafika, dzikoli lin’dzamala. Ndipopa pomwe ntsiku yaceyo ikanati kufika, ifepano tina mwayi ukulu kwene-kwene wakupalizira wanthu wa mitundu yentse.
6. Kodi tingalatize tani kuti “tikukumbukira” bza kubwera kwa ntsiku ya Yahova? (2 Pedru 3:11, 12)
6 Mpostolo Pedru adaticenjeza kuti tipitirize “kukumbukira” kubwera kwa ntsiku ya Yahova. (Werengani 2 Pedru 3:11, 12.) Kodi tingacite tani bzimwebzi? Tingacite bzimwebzi mwa kumbakumbukira ntsiku zentse bzisimbo bzomwe tin’dzatambira m’dziko lipsa. Mbabziyezezerani kuti muli m’dziko lipsa ndipo mukupuma mphuwe yabwino, mukudya cakudya cakupasa thanzi, mukutambira adzinza wanu omwe akulamusidwa kwa anyakufa na kupfunzisa wanthu omwe adakhala na moyo magole mazinji m’mbuyomu bza mapolofesiya ya m’Bibliya. Kumbakumbukira bzinthu bzimwebzi kun’dzatithandiza kuti tipitirize kudikhirira ntsiku ya Yahova na kuleka kukhala na makumbukidwe yomwe wanthu anayo yakuti dzikoli lin’dzamala lini. Pakuti ‘tikudziwiratu bzimwebzi’ ifepano ‘tin’dzatengeka’ lini na bzipfunziso bzakunama. — 2 Pedru 3:17.
LEKANI KUMBAGOPA WANTHU
7. Kodi kugopa wanthu kungatitazise kucita ciyani?
7 Tikambakumbukira kuti ntsiku ya Yahova iri pafupi, ifepano tin’dzacita nyongo yakupalizira mafala yabwino ya Umambo kwa anzathu. Tsono nthawe zinango, ifepano tingazeze kupalizira. Thangwe ranyi? Bzimwebzi bzingacitike thangwe ra kugopa wanthu. Bzimwebzi bzidacitikirambo Pedru. Pa usiku bwakumalizira bwa Jezu, Pedru adalamba kuti akhali nyakupfunza wa Jezu, ndipo iye adacita bzimwebzi katatu-kentse. (Mateu 26:69-75) Tsono na kupita kwa nthawe, Pedruyo adadzakhala wakukhwimika ndipo adalewa kuti: “Lekani kugopa bzomwe iwo ambagopa ne kukhala na thupo.” (1 Pedru 3:14) Mafala ya Pedruya yakulatiza kuti ifepano tingakhale wakukhwimika ticileka kumbagopa wanthu.
8. Kodi n’ciyani comwe cingatithandize kuti tileke kumbagopa wanthu? (1 Pedru 3:15)
8 Kodi n’ciyani comwe cingatithandize kuti tileke kumbagopa wanthu? Pedru adalewa kuti: “Bvumani m’mitima mwanu kuti Kristu ni Mbuya.” (Werengani 1 Pedru 3:15.) Bzimwebzi bzikulatiza kuti tin’funika kumbakumbukira kuti Jezu Kristu tsapano ni Mbuya na Mambo omwe ana mphanvu kwene-kwene. Imwepo mukacita mantha mukakhala kuti muna mpata kuti mupalizire, mbakumbukirani bza Mambo wathu. Mbayezezerani ninga kuti mukumuwona iye ali kutonga ndipo ali pakati pa anjo azinji. Mbakumbukirani kuti iye adapasidwa “utongi bwentse . . . kudzulu na pa dziko la pantsi” ndipo an’dzakhala “namwe ntsiku zentse mpaka kuphampha kwa dzikoli.” (Mateu 28:18-20) Pedru adatiuza kuti tin’funika kukhala “wakukonzeka” kukhotcerera cikhulupiro cathu. Kodi imwepo mukufuna kupalizira ku basa, ku xikola ayai mbuto inango pa nthawe yomwe nja upalizi lini? Mbakumbukiraniletu mbuto zomwe imwepo mungadzafunikire kupalizira ndipo mbakonzekerani bzomwe mungadzalewe. Mbapembani kwa Yahova kuti akuthandizeni kukhala wakukhwimika mucimbakhulupira kuti iye an’dzakuthandizani kuti muleke kumbagopa wanthu. — Mabasa 4:29.
“MBAFUNANANI NA MTIMA WENTSE”
Pedru adabvuma kutsimulidwa na mpostolo Paulo. Matsamba mawiri yomwe mpostolo Pedru adanemba yakutipfunzisa kuti tin’funika kumbalatiza lufoyi kuna abale na mpfumakazi zathu (Onani ndime 9)
9. Kodi Pedru adatazira tani kulatiza lufoyi pa nthawe inango? (Onani cithunzi-thunzi.)
9 Pedru adapfunza momwe angalatizire lufoyi. Iye akhalipombo pomwe Jezu adalewa mafala yakuti: “Ndikukupasani lamulo lipsa lakuti mumbafunane ninga momwe inepano nimbakufunirani, imwepombo mbafunanani.” (Juwau 13:34) Napo kuti Pedru akhayadziwa bwino mafala yamweya, na kupita kwa nthawe iye adalamba kudya na abale na mpfumakazi zace omwe akhali lini Adjuda thangwe ra kugopa Akristau omwe akhali Adjuda. Mpostolo Paulo adalewa kuti Pedru akhacita bzinthu “mwaciphamaso,” ayai mwacinyengo. (Agalatiya 2:11-14) Pedru adabvuma kutsimulidwako ndipo adacinja bzinthu pa moyo wace. M’matsamba yace mawiri, iye adatsindika kwene-kwene kuti tin’funika lini kundokhala na lufoyi kuna abale na mpfumakazi zathu, koma tin’funika kulatiza lufoyiro.
10. Kodi n’ciyani comwe cingatithandize kuti timbalatize “lufoyi la pa ubale lakusaya cinyengo” kuna abale na mpfumakazi zathu? Fotokozani. (1 Pedru 1:22)
10 Mpostolo Pedru adalewa kuti tin’funika kukhala na “lufoyi la pa ubale lakusaya cinyengo.” (Werengani 1 Pedru 1:22.) Kuti ifepano tikhale na lufoyi la mtundu umweyu, tin’funika “kubvera cadidi.” Cadidi cimweci cimbaphatanidza cipfunziso cakuti “Mulungu alibe tsankhulo.” (Mabasa 10:34, 35) Ifepano tingakwanise lini kubvera lamulo la Jezuli penu lufoyi lathu timbalilatiza lini kuna abale wentse m’gwere. N’cadidi kuti ifepano tingakhale axamwali wa abale winango m’gwere ticileka kukhala axamwali wa winango ninga momwe Jezu adacitira. (Juwau 13:23; 20:2) Tsono Pedru akutikumbusa kuti tin’funika kucita nyongo ya kufuna ‘abale wanthu wentse’ na kulatiza lufoyi kuna iwo pakukhala abale na mpfumakazi zathu. — 1 Pedru 2:17.
11. Kodi kufuna anzathu na “mtima wentse” kumbathandauza ciyani?
11 Mpostolo Pedru adatiuza kuti: “Mbafunanani na mtima wentse.” Mafala yakuti “mbafunanani na mtima wentse” yakulatiza kuti tin’funika kumbacita nyongo yakulatiza lufoyi kuna abale na mpfumakazi zathu napo kuti nthawe zinango bzingakhale bzakunesa kwa ifepano thangwe ra makhalidwe yathu. Mwa ciratizo, tani penu m’bale akucitirani cinthu comwe mulibe kukomedwa naco? Thangwe ra kuperewera, pinango ifepano tingakumbuke bzakufuna kumubwezera sikuti kumulatiza lufoyi. Tsono Pedru adapfunza na Jezu kuti Mulungu ambafuna lini kuti atumiki wace ambabwezere cakuipa na cakuipa. (Juwau 18:10, 11) Pedru adanemba kuti: “Lekani kubwezera cakuipa na cakuipa ayai kutukwana na kutukwana, m’mbuto mwace mbalewani mafala yabwino.” (1 Pedru 3:9) Bvumani kuti lufoyi likucitiseni kuti mulatize kudeka mtima kuna abale wanu napo kwa wale omwe angakuphonyereni.
12. (a) Kodi lufoyi kuna abale wathu limbaticitisa kuti ticite ciyani? (b) Kodi mun’funika kucita nyongo yakucita ciyani ninga momwe yalatizira vidiyo yakuti Timbakhotcerere Mwayi Wathu Wakutumikira Mulungu Mwakuphatana?
12 Mu tsamba lace lakuyamba, mpostolo Pedru adaphatisa basa mafala yakuti “mbafunanani na mtima wentse.” Lufoyi la mtundu umweyu limbatithandiza kumpsinkha sikuti pikado zing’ono-zing’ono, koma “pikado zizinji.” (1 Pedru 4:8) Pinango Pedru adakumbukira bzomwe adapfunza na Jezu pa nkhani yakulekerera pa nthawe yomwe Jezuyo akhali pa dziko la pantsi pano. Pa nthawe imweyo pinango Pedru akhakumbuka kuti iye akhali munthu wabwino pomwe iye adalewa kuti angadalekerera m’bale wace “mpaka kanomwe.” Tsono Jezu adamuuza kuti iye akhafunika kulekerera mpaka “maulendo 77,” sikuti kanomwe basi, bzomwe bzikulatiza kuti iye akhafunikira lini kuwerenga. (Mateu 18:21, 22) Penu bzimbakunesani kuphatisa basa malango yamweya, lekani kuwofoka! Atumiki wentse wa Yahova mbakuperewera ndipo nthawe zinango bzimbawanesambo kulekerera. Cakufunika kwene-kwene kwa imwepo ndico kuwona bzomwe mungacite kuti mulekerere m’bale wanu na kukhala naye pomwe pa mtendere.c
AKULU, USANI MABIRA
13. Kodi n’ciyani comwe cingacitise akulu wa gwere kuneseka kuthandiza abale na mpfumakazi zawo mwauzimu?
13 Pedru alibe kuyebwa bzomwe Jezu adamuuza pomwe adalamusidwa. Jezuyo adati: “Usa kathimu kangu ka mabira.” (Juwau 21:16) Penu imwepo ndimwe mkulu wa gwere, mumbadziwa kuti mafala yamweya yakuyenda kwa imwepo. Tsono bzingakhale bzakunesa kuna mkulu wa gwere nthawe zinango kugumana nthawe kuti akwanirise udindo bumwebu. Akulu ana basa likulu kwene-kwene la kusamalira banja lawo mwakuthupi na mwauzimu. Iwo ambatsogolera basa lakupalizira na kukonzekera mbali zomwe ambazifotokoza pa mitsonkhano ya gwere, ya dera na ya cigawo. Akulu winango ambaphata basa m’Makomiti Yakucezerana na Nyumba za Ulapi na kuthandizirambo Depatimenti ya Basa la Kumanga-manga. Akulu wa gwere ambakhala na bzizinji bzakucita!
Akulu wa gwere wa lufoyi ambanyang’ana nthawe kuti ause mabira ya Mulungu napo kuti ambakhala na bzizinji bzakucita (Onani ndime 14-15)
14. Kodi n’ciyani comwe cingathandize akulu kuti akwanise kuusa mabira ya Mulungu? (1 Pedru 5:1-4)
14 Pedru adauza akulu anzace kuti: “Usani mabira ya Mulungu.” (Werengani 1 Pedru 5:1-4.) Penu imwepo ndimwe mkulu wa gwere, ifepano tikudziwa kuti mumbafuna abale na mpfumakazi zanu ndipo mumbafuna kuwathandiza mwauzimu. Tsono, nthawe zinango imwepo mungabzibve kuti muna bzizinji bzakucita ayai mwaneta mwakuti mungakwanise lini kucita bzinthu bzinango. N’ciyani comwe mungacite? Uzani Yahova bza thupo lomwe munalo. Pedru adanemba kuti: “Penu munthu akutumikira, atumikire mwakuphatisa basa mphanvu ya Mulungu.” (1 Pedru 4:11) Abale na mpfumakazi zanu angakhale akugumana na mabvuto yomwe yangamale lini mu dziko la Sathani lino. Tsono kumbukirani kuti “m’busa mkulu,” omwe ni Jezu Kristu, angawathandize kulimbana na mabvuto yawoyo kuposa momwe imwepo mungawathandizire. Iye angacite bzimwebzo ntsiku zino na mu dziko lipsa. Comwe Mulungu akufuna n’cakuti akulu ambalatize kuti ambafuna abale wawo, ambawathandize na kukhala “ciratizo kwa iwo.”
15. Kodi n’ciyani comwe mkulu m’bodzi wa gwere akhacita kuti ause mabira ya Mulungu? (Onani cithunzi-thunzi.)
15 William, omwe akutumikira ninga mkulu wa gwere kuyambira kale-kale, ambabvesesa kufunika kwa kuthandiza mabira ya Mulungu. Pomwe matenda ya COVID-19 yadayamba, iye pabodzi na akulu anzace adapangana kuti ambaligariri mpalizi ali-wentse m’magrupo yawo sumana iri-yentse. Thangwe ranyi iye adawona kuti bzimwebzi bzikhali bzakufunika? Iye adati: “Abale azinji akhambakhala pa mui okha, ndipopa iwo angadayamba kumbakhala na nzeru zakuphonyeka.” M’bale ayai mpfumakazi akakhala akugumana na bvuto, William ambamutetekera mwatceru kuti akwanise kubvesesa bzomwe iye akufuna ayai kudziwa thupo lomwe iye analo. Akamala iye ambanyang’ana mu webisaite yathu vidiyo ayai nkhani yomwe akuwona kuti ingathandize m’baleyo. Iye adati: “Basa la kusamalira mabira ya Mulungu ndakufunika kwene-kwene ntsiku zino kuposa kale-kale. Ifepano timbaphata basa mwanyongo kuti tithandize wanthu omwe akanati kukhala abale wathu kuti apfunze bza Yahova. Tin’funikambo kucita bzibodzi-bodzibzi pomwe tikuusa mabira ya Mulungu. Tin’funika kucita nyongo kuti tiwathandize kupitiriza kutumikira Yahova.”
BVUMANI KUTI YAHOVA AMALIZISE KUKUPFUNZISANI
16. Kodi tingaphatise tani basa bzomwe tapfunza na matsamba ya mpostolo Pedru?
16 Ifepano tandocezerana bzinthu bzing’ono-ng’ono bzomwe tingapfunze na matsamba mawiri yomwe mpostolo Pedru adanemba. Pinango imwepo mwawona mbali inango yomwe mun’funika kucita nyongo kuti muikwanirise. Mwa ciratizo, kodi imwepo mun’funa kukumbukira bza bzisimbo bzomwe mun’dzakhala nabzo mu dziko lipsa? Kodi imwepo muna cakulinga cakupalizira ku basa, ku xikola ayai ku mbuto inango napo kuti mulibe kukonzekera kuti mucite upalizi? Kodi mwawona njira za momwe mungalatizire kuti mumbafuna abale na mpfumakazi zanu na mtima wentse? Akulu, kodi imwepo mwatsimikiza kuti muuse mabira ya Yahova na mtima wanu wentse? Tikakhala na nthawe yakubziwona tin’dzakwanisa kuzindikira mbali zinango zomwe tin’funika kucita nyongo kuti tizikwanirise. Koma lekani kuwofoka. “Mbuya ngwakudeka mtima,” iye an’dzakuthandizani kuti mukwanirise bzomwe mukanati kukwanirisa. (1 Pedru 2:3) Mpostolo Pedru akutitsimikizira kuti: “Mulungu . . . an’dzamalizisa kukupfunzisani. Iye an’dzakulimbikisani, an’dzakupasani mphanvu na kukuthandizani.” — 1 Pedru 5:10.
17. Tikapirira na kubvuma kupfunzisidwa na Yahova, n’ciyani comwe cin’dzacitika kwa ifepano?
17 Pedru adabziwona kuti akhali lini wakuthemera kukhala pafupi na Mwana wa Mulungu. (Luka 5:8) Tsono mwakuthandizidwa na Yahova pabodzi na Jezu, iye adapitiriza kukhala mteweri wa Kristu. Ndipopa Pedru adawonedwa kuti akhali wakuthemera ‘kupita mu Umambo bwakusaya kumala bwa Mbuya na Mpulumusi wathu Jezu Kristu.’ (2 Pedru 1:11) Iye adapasidwa mabaibai yabwino kwene-kwene! Mukapirirambo ninga momwe Pedru adapiririra na kubvuma kupfunzisidwa na Yahova, imwepo mun’dzatambirambo mabaibai ya moyo wakusaya kumala. Bzimwebzi bzin’dzakucitisani kuti “mudzapulumuke thangwe ra cikhulupiro canu.” — 1 Pedru 1:9.
NYIMBO 109 Lufoyi Lamphanvu Lakucokera mu Mtima
a Mu nkhani ino, tiniwona momwe makarta mawiri yomwe Pedru adanemba yangatithandizire kupirira mabvuto yomwe tingagumane nayo. Ndipo akulu aniwona bzomwe angacite kuti akwanirise udindo bwawo bwa kuusa mabira ya Mulungu.
b Pinango pentse Akristau omwe akhakhala ku Palestina adatambira matsamba mawiri ya mpostolo Pedru mu gole la 66 EC pomwe acikunda wa Roma akhanati kuyenda kukapfudza mzinda wa Jeruzalemu.
c Onani vidiyo yakuti Timbakhotcerere Mwayi Wathu Wakutumikira Mulungu Mwakuphatana mu jw.org.