Elizabeti akhana m’bale wace omwe dzina lace akhali Mariya, ndipo iye akhakhala ku Galileya, mu mzinda wa Nazaleti. Mariyayo akhadabvunziridwa na Zuze, omwe akhali nyakupala matabwa. Pomwe Elizabeti akhana mimba ya minyezi 6, anjo Gabriyeli adawonekera kwa Mariya, aciti: ‘Macibese, Mariya. Yahova wakudekera mtima kwene-kwene.’ Mariya akhabvesesa lini thandauzo la bzomwe anjo Gabriyeliyo akhalewa. Tenepo, anjoyo adati: ‘Iwepo un’dzakhala na pathupi, ndipo un’dzabereka mwana wacimuna, omwe un’funika kudzamupasa dzina lakuti Jezu. Iye an’dzakhala Mambo, ndipo Umambo bwace bun’dzamala lini.’

Tsono Mariyayo adati: ‘Inepano ndikanati kugona na mwamuna. Bzingakwanisike tani kukhala na mwanayo?’ Anjoyo adamutawira kuti: ‘Kwa Yahova, palibe cinthu comwe n’cakutazika. Na mphanvu ya mzimu wakucena, iwepo un’dzakhala na pathupi. M’bale wako Elizabeti ana pathupimbo, napo iye ni mkhalamba.’ Tenepo, Mariya adati: ‘Ndine kapolo wa Yahova. Mbabzicitike ninga momwe mwaleweramu.’

Mariya adayenda kazungira Elizabeti. Pomwe iye adamusa Elizabetiyo, mwana omwe akhali m’mimba mwa Elizabeti adamoga-moga mwa kukondwa. Ndipo Elizabetiyo adadzalidwa na mzimu wakucena, aciti: ‘Mariya, iwepo wasimbidwa na Yahova. Ni mwayi ukulu kwa inepano kutambira m’nyumba mwangu muno mai wa Mbuya wangu.’ Ndipo Mariyayo adati: ‘Ndimbatumbiza Yahova na mtima wangu wense.’ Mariya adamala minyezi mitatu kumui kwa Elizabetiyo, ndipo pambuyo pace, iye adadzabwerera ku Nazaleti.

Pomwe Zuze adadzadziwa kuti Mariya akhana pathupi, iye adafuna kumusiya. Tsono anjo wa Yahova adamubwerera ku tulo, acimuuza kuti: ‘Leka kugopa kumulowola Mariya. Iye alibe kucita cinthu cakuphonyeka.’ Tenepo, Zuze adadzamulowola Mariyayo, aciyenda naye kumui kwace.

Mtongi wa Roma, omwe dzina lace akhali Sezare Augusto, adalewa kuti Ajuda wense abwerere ku mizinda yawo yakubadwira kuti akabzinembese. Tenepo, Zuze na Mariya adayenda ku Beremu, komwe Zuzeyo akhadabadwira. Ikhali nthawe kuti Mariya abereke mwana wace.

Pomwe adafika ku Beremuko, iwo alibe kugumana mbuto yakugona, ndipo adamalizira kugona m’thanga la ng’ombe. Mariya adabereka Jezu m’thangamo, ndipo adamufunyizira pa nguwo, acimugonesa mu combo cakudyera bzifuwo.

Pafupi na pa Beremupo, pakhana amakabusa omwe akhalindira mabira yawo padeca, usiku. Ndipo, mwadzidzidzi, anjo m’bodzi adawonekera patsogolo pawo, ndipo ceza ca Yahova cidawazungulira. Amakabusawo akhabva mantha. Tsono anjoyo adati: ‘Lekani kugopa. Ndina bzipsa bzabwino kwa imwepo. Lero wabadwa Mesiya mu mzinda wa Beremu.’ Pa nthawe imweyoletu, wanjo azinji adawonekera kudzulu, acimbati: ‘Mulungu apasidwe mbiri kudzulu, ndipo mtendere pansi pano.’ Patsogolo pace, wanjowo adanyembereka. Kodi n’ciyani comwe amakabusawo adacita pomwe adawona na kubva bzimwebzo?

Amakabusawo adauzana kuti: ‘Mbatiyendeni ku Beremuko tsapanopapa.’ Tenepo, iwo adayenda mwakamfulumize, acikagumana Zuze na Mariya ali m’thanga pabodzi na mwana wakubadwayo.

Munthu ali-wense akhadabwa pakubva bzomwe anjo ule akhadauza amakabusa wale. Mariya adakumbukira kwene-kwene mafala yomwe amakabusawo akhadauzidwa na anjo ule, ndipo alibe kuyayebwa. Amakabusawo adabwerera kubusa kwawo, acimbatenda Yahova thangwe ra bzinthu bzomwe iye akhadawawonesa.

Akhalipo wanthu omwe akhakhulupira kuti akhambatsogoleredwa na nyenyezi, ndipo iwo akhakhala kumabvadzuwa kwa Jirayeri. Nsiku inango, usiku, iwo adawona nyenyezi yakupambulika yomwe ikhayetima kudzulu. Tenepo, iwo adaitewera nyeyeziyo ndipo idawatsogolera mpaka ku Jeruzalemu. Wanthu wakutsogoleredwa na nyenyeziwo, adabvunza wanthu wa ku Jeruzalemu kuti: ‘Kodi ali kuponi mwana omwe an’dzakhala mambo wa Ajuda? Ifepano tabwera kuti tidzamugodamire.’

Pomwe Herode, mambo wa ku Jeruzalemu, adabvambo bza mwana omwe angadadzakhala mamboyo, iye adacita thupo kwene-kwene. Ndipo adabvunza wansembe kuti: ‘Kodi an’badwira kuponi mwana omwe an’dzakhala mamboyo?’ Iwo adamutawira kuti: ‘Apolofeta adalewa kuti iye an’dzabadwira ku Beremu.’ Tenepo, Herode adacemeresa wanthu wakumabvadzuwa wale, aciwauza kuti: ‘Ndokoni ku Beremu, mukamunyang’ane mwanayo. Ndipo mukakamugumana, mudzapite na pano, mucidzandiuza komwe iye ali kuti ndidzakamugodamirembo.’ Tsono Herodeyo akhalewa lini bzacadidi.

Nyenyezi ire idayamba pomwe kufamba. Wanthu wakumabvadzuwa wale adaitewera mpaka ku Beremu, ndipo nyenyeziyo idakaima padzulu pa nyumba ibodzi. Iwo adapita m’nyumbamo, acigumana Jezu pabodzi na mai wace, Mariya. Iwo adagodamira Jezuyo, acimupasa mphaso zakuumira kwene-kwene. Kodi wanthu wakumabvadzuwa wale akhadacita kutumidwa na Yahova kuti akawone Jezu? Nee.

Thangwe usiku bwa nsiku imweyo, Yahova adauza Zuze ku tulo, kuti: ‘Herode an’funa kupha Jezu. Tenga mwanayo na mai wace, mucithawira ku Edjipito. Kakhaleni kumweko mpaka ndidzakuuzeni kuti mubwerere.’ Pa nthawe ibodzi-bodziyo, Zuze adatenga banja lacero, acithawira ku Edjipito.

Patsogolo pace, Yahovayo adauzambo wanthu wakumabvadzuwa wale kuti aleke kuyenda pomwe kwa Herode. Pomwe Herodeyo adadzadziwa kuti iwo akhadayenda kale kwawo, iye adakalipa kwene-kwene. Pakuti Herode akhakwanisa lini kugumana Jezu, iye adauza acikunda wace kuti akaphe wana wense wacimuna ku Beremu omwe akhana msinkhu wa Jezu. Tsono Jezu akhali kale ku Edjipito.

Na kupita kwa nthawe, Herode adadzafa, ndipo Yahova adauza Zuze kuti: ‘Tsapano ungabwerere ku Jirayeri.’ Tenepo, Zuze, Mariya na Jezu adabwerera ku Jirayeri, ndipo iwo adadzakakhala ku Nazaleti.

Zuze na Mariya akhakhala ku Nazaleti pabodzi na Jezu na wana wawo winango wacimuna na wacikazi. Zuzeyo akhaphata basa lakupala matabwa kuti akwanise kusamalira banja lace, ndipo iye akhapfunzisambo banja lacero bza Yahova. Banjalo likhambayenda kawiri-kawiri ku sinagoga kuti likanamate Mulungu, ndipo likhayendambo ku Jeruzalemu kabodzi pa gole kuti akacite cikondweso ca Paskwa.

Pomwe Jezu akhana magole 12 yakubadwa, banja lawo lidayenda ku Jeruzalemu ninga momwe likhambacitira kale. Mzinda wa Jeruzalemuyo ukhadadzala na wanthu omwe akhadayenda kukacita cikondweso ca Paskwa. Pambuyo pa cikondwesoco, Zuze na Mariya adayamba ulendo bwawo bwa kubwerera kumui, acimbakumbuka kuti Jezu akhanawo pabodzi. Tsono, pomwe iwo adadzamunyang’ana pakati pa adzinza omwe akhacita nawo ulendobo, alibe kumugumana.

Tenepo, iwo adabwerera pomwe ku Jeruzalemu, ndipo adamala nsiku zitatu acimbanyang’ana Jezuyo. Pakumalizira pace, iwo adapita mu tempwlo, acikamugumana Jezu adakhala pansi pakati pa apfunzisi. Iye akhambawatetekera mwa tceru na kumbawabvunzambo mibvunzo. Ndipo apfunzisiwo akhadabwa naye kwene-kwene mwakuti akhambamubvunzambo mibvunzo Jezuyo, acidabwisikambo na mitawiro yace. Iwo adazindikira kuti Jezu akhabzidziwa bwino Bzakutonga bza Yahova.

Zuze na Mariya akhacita thupo kwene-kwene. Tenepo, Mariya adati kwa Jezuyo: ‘Mwanangu, ifepano tikhakunyang’ana kwense-kwense! Ukhali kuponi kani?’ Jezu adati: ‘Kodi mun’dziwa lini kuti ndin’funikira kumbakhala m’nyumba mwa Pai wangu?’

Patsogolo pace, Jezu adayenda ku Nazaleti na abereki wacewo. Zuze adapfunzisa Jezu basa lakupala matabwa. Kodi Jezu akhali munthu wa mtundu wanyi pomwe akhali tswaka? Pomwe Jezuyo akhakula, nzeru zace zikhathumizirika, ndipo Mulungu na wanthu akhakomedwa naye kwene-kwene.

Juwau, mwana wa Elizabeti na Zakariya, adadzakula, acikhala mpolofeta. Yahova adamuphatisa basa kuti adziwise wanthu bza kubwera kwa Mesiya. Tsono, m’mbuto mwa kumbapalizira m’masinagoga na m’mizinda, Juwauyo akhambapalizira ku dambo. Wanthu wa ku Jeruzalemu na wa ku Judeya akhambayenda ku damboko kuti akapfunzisidwe naye, ndipo Juwauyo akhawauza kuti asiye kumbacita bzinthu bzakuipa kuti Mulungu akomedwe nawo. Pambuyo pa kubva bzomwe Juwauyo akhalewa, wanthu azinji adakungula, acibatizidwa na Juwauyo mu mkulo wa Joridano.

Juwau akhakhala na moyo wakusaya kufuna bzinthu bzizinji. Iye akhabvala cakubvala cakukonzedwa na maukuse ya ngamira, ndipo akhambadya bziwala na uci. Wanthu azinji akhafuna kumudziwa, ndipo napo Afalizeu na Asaduki akhayendambo ku damboko kuti akamuwone. Iwo akhabziyesa kukhala wanthu wakupambulika kwa Mulungu thangwe akhali m’badwo wa Abalahamu. Tsono Juwau akhawauza kuti acinje bzicito bzawo, acikungula.

Wanthu azinji adayenda kwa Juwauyo, acikamubvunza kuti: ‘Kodi tin’funika kucita ciyani kuti Mulungu akomedwe nafe?’ Juwauyo adawauza kuti: ‘Penu una mikanjo miwiri, m’bodzi, pasa omwe alibe.’ Un’dziwa thangwe ranyi iye adalewa tenepoyo? Iye akhafuna kupfunzisa wanthuwo kuti ambafune anzawo kuti Mulungu akomedwe nawo.

Ndipo Juwau adauza anyakukhomesa mtsonkho kuti: ‘Khalani wanthu wacirungamo, ndipo lekani kumbacita bzacinyengo.’ Kwa acikunda, iye adati: ‘Lekani kumbabvuma kutambira bobobo, ndipo lekani kumbanama.’

Ndipo wansembe na Alevi, adayenda kwa Juwauyo, acikamubvunza kuti: ‘Kodi iwepo ndiwe yani? Wanthu an’funa kudziwa bzimwebzo.’ Juwauyo adati: ‘Inepano ndine munthu omwe ndinkuthandiza wanthu kubwerera kwa Yahova, ninga momwe mpolofeta Zaiya adalewera.’

Wanthu akhakomedwa na bzomwe Juwau akhapfunzisa, ndipo azinji akhakumbuka kuti iye akhali Mesiya. Tsono iye adati kwa wanthuwo: ‘Ankubwera munthu omwe an’posa inepano. Ndipo ndiribe kuthemera kutsudzula tubzingwe twa xango zace. Inepano ndimbabatiza na madzi, tsono iye an’dzabatiza na mzimu wakucena.’

Juwau akhambalewa kuti angadabwera munthu omwe akhaposa iye. Tenepo, pomwe Jezu adapfitsa magole 30 yakubadwa, iye adayenda mu mkulo wa Joridano komwe Juwau akhambabatizira wanthu. Jezu akhafuna kuti Juwau amubatize, tsono Juwauyo adati: ‘Ndiribe kuthemera kukubatiza. Iwepo ndiwe un’funika kubatiza inepano.’ Tsono Jezu adati kwa iye: ‘Yahova an’funa kuti iwepo undibatize.’ Patsogolo pace, iwo adapita mu mkulo wa Joridano, ndipo Juwauyo adabatiza Jezu mwa kum’miza m’madzi.

Pomwe adacosedwa m’madzimo, Jezu adapemba kwa Yahova, ndipo pa nthawe imweyoletu, kudzulu kudafunguka, ndipo mzimu wakucena wa Mulungu wakuwoneka ninga nkhangaiwa, udabuluka, ucimbutha pa Jezuyo. Ndipo Yahova adalewalewa kucokera kudzulu, aciti: ‘Iwepo ndiwe Mwana wangu wakufunidwa, omwe ndimbakomedwa nawe.’

Kuyambira pamwepo, Jezu adakhala Kristu ayai Mesiya. Tsapano iye angadayamba kucita basa lomwe Yahova akhafuna kuti alicite pa dziko la pansi pano.

Pambuyo pa kubatizidwapo, Jezu adayenda ku dambo, acikamala kumweko nsiku 40. Patsogolo pace, Jezu adacoka ku damboko, aciyenda kawonana na Juwau. Pomwe Juwauyo adawona Jezu ankubwera, iye adauza wanthu kuti: ‘Onani Bira wa Mulungu omwe an’dzacosa pikado za m’dziko.’ Mwa kulewa bzimwebzi, Juwauyo akhafuna kudziwisa wanthuwo kuti Jezu akhali Mesiya. Un’dziwa n’ciyani cidacitikira Jezu pomwe iye akhali ku dambo kule? Mbatiwone.

Atamala kubatizidwa, mzimu wakucena udatsogolera Jezu mpaka ku dambo, ndipo iye adabva njala thangwe akhalibe kudya cinthu kwa nsiku 40. Tsono Sathani adabwera kuti adzamuyeze. Iye adati kwa Jezu: ‘Penu ndiwedi Mwana wa Mulungu, iuze minyalayi isanduke pau.’ Tsono Jezu adatawira mwa kuphatisa basa Bzinembo, aciti: ‘Bzidanembedwa kuti: “Munthu an’dzakhala lini na moyo thangwe ra cakudya cokha, koma thangwe ra fala liri-lense lomwe lin’cokera m’kamwa mwa Yahova.”’

Patsogolo pace, Sathaniyo adayeza pomwe Jezu, aciti: ‘Penu ndiwedi Mwana wa Mulungu, bzithuse pansi kucokera padzulu pa tempwloyi, thangwe bzidanembedwa kuti: “Mulungu an’dzatumiza wanjo wace kuti adzakuyakhe.”’ Tsono Jezu adatawira pomwe mwakuphatisa basa Bzinembo, aciti: ‘Bzidanembedwa kuti: “Leka kumuyeza Yahova, Mulungu wako.”’

Ndipo Sathani adalatizambo Jezuyo maboma yense ya pansi pano na mbiri yawo, aciti: ‘Ndin’dzakupasa bzensenebzi, malinge undigodamire, ucindinamata kabodzi kokha.’ Tsono Jezu adamutawira kuti: ‘Coka Sathani! Thangwe bzidanembedwa kuti: “Yahova Mulungu wako ndiye un’funika kumunamata.”’

Tenepo, Sathaniyo adadzamusiya, aciyenda. Ndipo adabwera wanjo, acidzapasa Jezuyo cakudya. Bzitamala bzimwebzi, Jezu adayamba kucita basa lomwe Yahova akhafuna kuti iye acite pa dziko la pansi, lomwe ni basa lakupalizira bzipsa bzabwino bza Umambo bwa Mulungu. Wanthu akhakomedwa na bzomwe Jezu akhapfunzisa, ndipo iwo akhamutewera kuli-kwense komwe iye akhayenda.

Pa cikondweso ca Paskwa mu gole la 30 EC, Jezu adayenda ku Jeruzalemu, ndipo wanthu azinji akhadayendambo ku Jeruzalemuko kuti akacite cikondweso ca Paskwa. Pa cikondwesoco, wanthu akhambapereka nsembe za bzifuwo mu tempwlo. Winango akhabwera na bzifuwo bzawo, tsono winango akhacita kugula ku Jeruzalemuko.

Pomwe Jezu adafika ku tempwloko, iye adawona wanthu ankugulisira anzawo bzifuwo mu tempwlo ya Yahova! Kodi Jezu adacita ciyani pakuwona bzimwebzo? Iye adakonza mtcamu wa bzingwe, acicosa panja mabira na ng’ombe zomwe zikhali m’tempwlomo. Patsogolo pace, iye adapidigula meza za akasinthe-sinthe, zicitaika kobiri zawo zense. Ndipo Jezu adauza wanthu omwe akhagulisa nkhangaiwa kuti: ‘Cosani bzinthubzi muno! Nyumba ya Pai wangu lekani kuisandusa nyumba ya malonda!’

Wanthu adadabwa kwene-kwene na bzomwe Jezuyo adacita. Ndipo anyakupfunza wace adakumbukira polofesiya yakulewa bza Mesiya, yakuti: ‘Ndin’dzabzipereka pa nyumba ya Yahova.’

Patsogolo pace, mu gole la 33 EC, Jezu adadzayenda pomwe ku tempwloko, acikathamangisa wanthu omwe akhagulisira m’mwemo. Iye akhafuna kuti munthu ali-wense ambalemekeze nyumba ya Pai wace.

Pambuyo pa nyengo ya Paskwa, Jezu na anyakupfunza wace adapita pafupi na mzinda wa Samariya pomwe iwo akhayenda ku Galileya. Jezu adaima pa mcera kuti apume, pomwe anyakupfunza wace akhayenda kagula cakudya mu mzindamo.

Pa mcerapo, padabwera mkazi kuti adzatunge madzi. Ndipo Jezu adati kwa mkaziyo: ‘Ndipasembo madzi ya kumwa.’ Tsono mkaziyo adati: ‘Thangwe ranyi imwepo munkulewalewa na inepano? Inepano ndine Msamariya. Ajuda ambalewalewa lini na Asamariyafe.’ Tsono Jezu adamutawira kuti: ‘Ungadadziwa kuti inepano ndine yani, iwepo ungadandikumbira madzi, ndipo inepano ndingadakupasa madzi yomwe yambapasa moyo.’ Mkaziyo adabvunza kuti: ‘Kodi mun’funa kulewa ciyani? Imwepo mulibe ne nacomboco kuti mutungire madziyo.’ Tsono Jezu adati: ‘Munthu ali-wense omwe animwa madzi yomwe ndin’mupasa inepano, iye an’dzabva lini pomwe nyota.’ Tenepo, mkaziyo adati: ‘Mbuya, ndipaseni ndipo madziyo.’

Patsogolo pace, Jezu adauza mkaziyo kuti: ‘Ndoko ukacemere bayako, ubwere naye kuno.’ Tsono mkaziyo adati: ‘Mbuya, inepano ndiribe mwamuna.’ Ndipo Jezu adati: ‘Iwepo unkulewa cadidi. Iwepo udalowodwa kaxanu-kense, ndipo tsapano unkukhala na mwamuna omwe si wako.’ Tenepo, mkaziyo adati: ‘Inepano ndinkuwona kuti imwepo ndimwe mpolofeta. Wanthu azinji ambakhulupira kuti tin’funika kunamata Mulungu pa phiri iri, tsono Ajuda ambalewa kuti tin’funika kumunamatira ku Jeruzalemu kokha. Koma inepano ndimbakhulupira kuti Mesiya akadzabwera, iye an’dzatiuza momwe tingadzanamatire Mulunguyo.’ Tenepo, Jezu adadzauza mkaziyo cinthu comwe iye akhanati kuuza munthu ali-wense. Iye adati: ‘Mesiyayo ndinepano.’

Tenepo, mkaziyo adayenda mwakamfulumize mu mzindamo, acikauza wanthu kuti: ‘Inepano ndamuwona Mesiya. Iye akudziwa bzense bza inepano. Mbatiyendeni, mukamuwonembo!’ Tenepo, iwo adamutewera mpaka pa mcerapo, acikapfunzisidwa na Jezu.

Asamariyawo adakumbira kuti Jezuyo akhale nawo mu mzinda mwawomo. Tenepo, Jezu adamala nsiku ziwiri mu mzindamo, aciwapfunzisa, ndipo wanthu azinji adamukhulupira. Patsogolo pace, iwo adauza mkazi Msamariya ule kuti: ‘Pambuyo pa kumubva munthuyu, tadziwa kuti ndiyedi ule omwe angadabwera kuti adzapulumuse wanthu.’

Pambuyo pa kubatizidwa, Jezu adayamba kumbapalizira, aciti: ‘Umambo bwa Mulungu buli pafupi.’ Anyakupfunza wace akhali naye pabodzi pomwe iye akhapalizira m’mizinda ya Galileya na Judeya. Pomwe Jezu adafika mu mzinda wa Nazaleti, iye adapita mu sinagoga. Ndipo adafungula mpukutu wa Zaiya, aciwerengera wanthu omwe akhali m’mwemo kuti: ‘Yahova wandipasa mzimu wakucena kuti ndipalizire bzipsa bzabwino.’ Un’dziwa thangwe ranyi Jezu adalewa mafala yamweya? Thangwe wanthuwo akhafuna kuti iye acite bzakudabwisa mwa kuphatisa basa mzimu wakucena wa Mulungu. Tsono Mulungu akhadapasa Jezu mzimu wakucenayo kuti ambapalizire maka-maka bza Umambo bwa Mulungu. Patsogolo pace, iye adati: ‘Lero yakwanisika polofesiyayi.’

Jezu adayenda ku Nyanza ya Galileya. Kumweko, iye adakagumana Pedru, Andereya, Tiyago na Juwau omwe akhali akhombwe. Tsono Jezu adawauza kuti: ‘Nditewereni, ndipo ndin’dzakukhalisani akhombwe wakumbamedza wanthu.’ Pa nthawe ibodzi-bodziyo, iwo adasiya basa lawolo, acimutewera. Ndipo iwo adakapalizira pabodzi na Jezu bzipsa bza Umambo bwa Mulungu m’masinagoga, m’miseu na m’mbuto zakugumanika wanthu azinji mpaka kumaliza gawo lense la Galileya. Wanthu azinji akhambawatewera kuli-kwense komwe iwo akhayendako. Ndipo mbiri ya Jezu idabvekera kwense-kwense, mpaka ku dziko la Siriya komwe kukhali kutali kwene-kwene.

Na kupita kwa nthawe, Jezu adapasambo ateweri wace mphanvu ya kumbapoza atenda na kumbacosa madimonyo. Jezu pabodzi na anyakupfunza wace winango adapalizira m’mizinda na m’midzi. Ndipo pakati pawo akhalipombo akazi wakukhulupirika ninga Mariya Madalena, Juwana, Suzana na winango omwe akhambasamalira Jezu na ateweri wacewo.

Pa nsiku inango, Jezu adakonzekeresa ateweri wace 12, aciwatumiza kuti akapalizire m’cigawo cense ca Galileya. Iwo adakapalizira, ndipo wanthu azinji adabatizidwa, acikhalambo ateweri wa Jezu. Ni wanthudi azinji omwe akhafuna kukhala ateweri wa Jezu mwakuti iye adawandendemezera na bza m’munda bzomwe bzikhadatokota kuti bzibvunidwe. Tenepo, Jezu adauza ateweri wacewo kuti: ‘Pembani kwa Yahova kuti atumize anyabasa azinji, adzabvune.’ Patsogolo pace, iye adadzasankhula pomwe anyakupfunza 70, aciwatumiza awiri-awiri kuti akapalizire m’cigawo cense ca Judeya. Iwo adapfunzisa wanthu wa mtundu uli-wense bza Umambo bwa Mulungu. Ndipo pomwe adabwerera, iwo akhafunisisa kuuza Jezu bzinthu bzabwino bzomwe bzikhadawacitikira. Palibe comwe Sathani angadacita kuti aimise basa lawolo.

Pakuti Jezu angadabwerera kudzulu, iye adacitiratu makonzedwe yakuti basa la kupalizira lipitirize. Iye adauza anyakupfunza wace kuti: ‘Palizirani bzipsa bzabwino pa dziko lense la pansi. Pfunzisani wanthu Fala la Mulungu, muciwabatiza.’

Jezu adabwera pa dziko la pansi kuti adzapalizire bzipsa bzabwino bza Umambo bwa Mulungu. Kuti alatize bzomwe angadadzacitira wanthu ninga Mambo, Jezu adacita bzakudabwisa mwakuphatisa basa mzimu wakucena omwe Yahova akhadamupasa. Iye adapoza matenda ya mtundu uli-wense. Kuli-kwense komwe akhayendako, iye akhapoza atenda wense omwe akhabwera kudzamukumbira thandizo. Iye akhafungula maso ya azimola na makutu ya ankhuthu, akhapoza anyakulemala na kucosa madimonyo yomwe yakhaboneresa wanthu. Ndipo wanthu winango akhapozedwa mwa kundokhuya cakubvala cace. Tenepo, azinji akhatewera Jezu kuli-kwense komwe akhayendako, ndipo iye akhathandiza wanthu napo pa nthawe yomwe akhafunambo kukhala pa yekha.

Pa nsiku inango, wanthu adabweresa mwamuna munango wakulemala kuti adzapozedwe na Jezu. Tsono, m’nyumba momwe Jezu akhali mukhadadzala na wanthu mwakuti iwo akhakwanisa lini kupita. Tenepo, wanthuwo adakwira padzulu pa nyumbayo, ndipo adakundula nsodzi yace, acipitisa nyakulemalayo na pamwepo mpaka pomwe pakhana Jezupo. Ndipo Jezuyo adauza nyakulemalayo kuti: ‘Muka, ufambe.’ Nyakulemalayo adamukadi, aciyamba kufamba, ndipo wanthuwo adadabwa na bzimwebzo.

Pa nsiku inango pomwe, Jezu adapita m’mudzi munango, ndipo amuna 10 omwe akhana mapere adakuwa na patali, aciti: ‘Jezu tithandizembo ife!’ Mu nthawe zimwezire, anyamapere akhabvumizidwa lini kufenderera wanthu winango. Tenepo, Jezu adauza anyamaperewo kuti ayende ku tempwlo. Pomwe iwo akhayenda ku tempwloko, mapere yawoyo yadamala. Ndipo m’bodzi wa anyamaperewo, pomwe adazindikira kuti akhadapozedwa, adabwerera, acidzatenda Jezu na kupasa mbiri Mulungu. Pa anyamapere 10 omwe adapozedwawo, iye yekha ndiye omwe adabwerera kuti adzatende Jezu.

Akhalipo mkazi munango omwe akhaduwala kwa magole 12, ndipo iye akhafunisisa kulimba. Tenepo, iye adapita pakati pa thimu la wanthu, acikakhuya cakubvala ca Jezu, ndipo pa nthawe ibodzi-bodziyo mkaziyo adalimbiratu. Pomwe bzimwebzi bzidacitika, Jezu adabvunza wanthuwo kuti: ‘Mbani wandikhuya?’ Mkaziyo adacita mantha kwene-kwene, ndipo adafendera pomwe pakhana Jezupo, acimuuza cadidi. Tsono Jezu adamuuza mwakumutsangalaza kuti: ‘Mwanangu, ndoko mwa mtendere.’

Akhalipombo mkulu munango wa acikunda omwe dzina lace akhali Jairo. Iye adayenda kuna Jezu, acikamudandaulira kuti: ‘Mbatiyendeni kumui kwangu! Mwanangu wacikazi ankuduwala kwene-kwene.’ Tsono pomwe Jezu akhali mu njira, mwanayo adafa. Pomwe iye adafika ku mui kwa Jairoko, adawona wanthu ankulira. Tsono Jezu adawauza kuti: ‘Lekani kulira, mtsikanayu wandogona.’ Patsogolo pace, Jezu adaphata boko la mtsikanayo, aciti: ‘Mtsikanawe, muka!’ Pa nthawe ibodzi-bodziyo, mwanayo adamuka, ndipo Jezu adauza abereki wace kuti apase cakudya mwanayo. Abereki wa mwanayo adakomedwa kwene-kwene na bzimwebzo!

Pambuyo pa kupalizira kwa gole libodzi na meya, Jezu adafuna kucita cakusankhula cakufunika kwene-kwene. Iye akhafuna kusankhula apostolo wace omwe angadapalizira naye pabodzi na kudzatsogolera magwere yakuyambirira. Tenepo, iye adayenda pa phiri linango, acikapemba kwa Yahova usiku bwense kuti amuthandize kusankhula bwino. Ku macibese yace, Jezu adacemera anyakupfunza wace, acisankhula 12 pakati pawo kuti akhale apostolo wace. Kodi unkuyakumbukira madzina yawo? Iwo akhali: Pedru, Andereya, Tiyago, Juwau, Firipi, Bartolomeu, Thomasi, Mateu, Tiyago mwana wa Alufeu, Tadeu, Simau na Juda Sikaliyoti.

Apostolo 12 wale akhacita ulendo na Jezu, ndipo pambuyo pa kuwapfunzisa, iye adawatumiza kuti akapalizirembo wokha. Yahova adawapasa mphanvu yakucosa madimonyo na kupoza atenda.

Jezu akhambawona apostolowo ninga axamwali wace, ndipo akhawakhulupira kwene-kwene. Afalizeu akhambanyoza apostolowo thangwe iwo akhalibe kupfunza kwene-kwene. Tsono Jezu adawapfunzisa kuti ambacite basa lakupalizira. Iwo adakhala pabodzi na Jezu pa nthawe zakufunika kwene-kwene pa moyo wace, ninga pa nthawe yomwe iye akhanati kufa na pambuyo pa kulamusidwa kwa anyakufa. Umweyu ukhali mwayi ukulu kwene-kwene kwa iwo! Apostolo winango wa Jezu akhalimbo wa ku Galileya ninga iye, ndipo winango akhana mabanja yawo.

Apostolowo akhambaphonyambo thangwe iwo akhali wanthu wakuperewera. Nthawe zinango iwo akhambalewa bzinthu mwakusaya kukumbuka bwino, acicitambo bzakusankhula bzakuipa. Ndipo nthawe zinangombo iwo akhatazira kubziphata, acimalizira kukalipizana. Winango akhambabziwona ninga wakufunika kwene-kwene kuposa anzawo. Napo bzikhali tenepoyo, iwo akhali wanthu wabwino omwe akhafuna Yahova. Ndipo ndiwo omwe adayambisa gwere lacikristau pambuyo pa Jezu kuyenda kudzulu.

Pambuyo pa kusankhula apostolo wace 12, Jezu adawona kuti pakhana wanthu azinji omwe akhamudikhirira, wakucokera ku Galileya, Judeya, Tiro, Sidoni, Siriya na ku ng’ambo inango ya mkulo wa Joridano. Iwo akhadabweresa atenda na wanthu omwe akhaboneresedwa na madimonyo, ndipo Jezu adawapoza wensenewo. Patsogolo pace, iye adakhala pansi, pa phiri, aciyamba kuwapfunzisa. Iye adafotokoza bzomwe tin’funika kucita kuti tikhale axamwali wa Mulungu. Adalewa kuti tin’funika kumbabvera Yahova kuti tikhale na moyo wa thandauzo. Adafotokozambo kuti penu timbafuna Mulungu, tin’funikirambo kumbafuna anzathu, acilewambo kuti timbacitire bzabwino wanthu wense kuphatanidza anyamadulanthaka wathu.

Jezu adati: ‘Lekani kumbandofuna axamwali wanu wokha. Koma mumbafunembo anyamadulanthaka wanu, mucimbalekerera wanthu bzakuphonya bzawo na mtima wense. Munthu ali-wense akakhumudwa namwe, ndokoniletu mukamupepese. Ndipo mbacitirani anzanu bzinthu bzomwe mungadafuna kuti iwo akucitireni.’

Jezu adaperekambo malango yabwino pa nkhani ya cuma. Iye adati: ‘Mpsakufunika kwene-kwene kukhala xamwali wa Yahova kuposa kukhala na kobiri zizinji. Mbava zingabe kobiri zanuzo, tsono palibe omwe angakwanise kuba uxamwali bwanu na Yahova. Lekani kumbacita thupo kwene-kwene na cakudya, bzakumwa ayai bzakubvala. Nyang’anisisani mbalame. Mulungu ambazidyesa nthawe zense. Kucita thupo kwene-kwene kun’thandiza lini munthu kuthumizira nsiku ibodzi yokha ya moyo wace. Lekani kuyebwa kuti Yahova ambadziwa bzomwe mumbafunikira.’

Wanthuwo akhanati kubva munthu omwe akhapfunzisa bwino ninga Jezu. Atsogoleri wa bzipembedzo, akhanati kuwapfunzisa bzinthu bzomwe Jezu adapfunzisa. Thangwe ranyi Jezu akhapfunzisa bwino? Thangwe bzinthu bzense bzomwe iye akhapfunzisa bzikhacokera kwa Yahova.

Afalizeu akhambafuna kubziwonesera. Akacita cinthu cabwino, cakulinga cawo cikhali cakuti wanthu awone, aciwatenda. Iwo akhambapemba padeca kuti ambawonedwe na wanthu. Ndipo iwo akhambacitambo mipembo mitali-mitali na yakubwereza-bwereza m’masinagoga na m’mizinda kuti wanthu ambawabve. Tsono wanthu adadabwa pomwe Jezu adawauza kuti: ‘Lekani kumbapemba ninga Afalizeu. Iwo ambakumbuka kuti Mulungu ambakomedwa na mipembo yawo mitali-mitali. Mpembo ni cinthu comwe cin’funika kukhala pakati pa iwepo na Yahova basi. Pa kupemba, lekani kumbabwerezera bzinthu bzibodzi na bzibodzi. Yahova an’funa kuti mumbalewelewe naye kucokera pansi pa mtima.

‘Imwepo mun’funika kumbapemba tenepa: “Baba wathu muli kudzulu, dzina lanu licenesedwe. Umambo bwanu bubwere. Kufuna kwanu kucitike pansi pano ninga kudzuluko.”’ Jezu adawauzambo kuti ambapembere cakudya ca nsikuyo, ambakumbire kulekereredwa kwa bzakuphonya bzawo na kupemberambo cinthu ciri-cense cakufunika pa moyo wawo.

Jezu adati: ‘Lekani kusiya kumbapemba. Pitirizani kumbakumbira Pai wanu Yahova, bzinthu bzabwino. Pai ali-wense ambafuna kupasa mwana wace bzinthu bzabwino. Mwana wanu acikukumbirani pau, kodi imwepo mungamupase mwala? Acikukumbirani nsomba, mungamupase nyoka?’

Patsogolo pace, Jezu adafotokoza nfundo ya mafalaya, mwa kulewa kuti: ‘Penu imwepo mumbadziwa kupasa wana wanu bzinthu bzabwino, ndiye tani Yahova, Pai wanu wa kudzulu? Iye an’dzakupasani mzimu wace wakucena, mukamukumbira.’ Kodi iwepo umbateweza malango ya Jezuya? Kodi iwepo umbapembera bzinthu bziponi?

Pa nsiku inango, pomwe cikhanati kucitika cikondweso ca Paskwa mu gole la 32 EC, apostolo wa Jezu adayenda kukapalizira, ndipo pambuyo pace, iwo adabwerera wakuneta kwene-kwene. Tenepo, Jezu adawatenga, aciyambuka nawo nyanza mpaka ku Betsaida kuti akapume. Tsono, pomwe ngalawa yawo idafika pa gombe, iwo adawona wanthu azinji omwe akhawadikhirira. Napo Jezu akhafuna kukhala payekha na apostolo wacewo, iye adawatambira basi wanthuwo, acipoza atenda. Ndipo iye adacoma-coma acipfunzisa wanthu wensewo bza Umambo bwa Mulungu. Pomwe kukhadoka, apostolo wace adamuuza kuti: ‘Wanthuwa ana njala. Auzeni ayende kuti akanyang’ane cakudya.’

Tsono Jezu adati: ‘Iwo an’funikira lini kuyenda. Apaseni imwepo cakudyaco pam’pano.’ Apostolowo adati: ‘Mun’funa kuti ifepano tigulire cakudya wanthu wensewa?’ Ndipo Firipi, omwe akhali m’bodzi pa apostolowo, adati: ‘Napo tingadakhala na kobiri zizinji, tingadakwanisa lini kugulira cakudya mbumba yenseneyi.’

Tsono Jezu adawabvunza kuti akhana cakudya cakukwana wanthu angasi, ndipo Andereya adatawira kuti: ‘Tina tupau tuxanu na tunsomba tuwiri. Tun’kwana lini ne na pang’onopo kuti adye wensenewa.’ Tenepo, Jezu adati: ‘Bweresani kuno pauzo na nsombazo.’ Iye adauza wanthuwo kuti akhale pansi m’tumathimu twa wanthu 50 na 100. Patsogolo pace, adatenga pau na nsomba zire, acipemba. Atamala kupembako, adapasa cakudyaco apostolo wace kuti agawire wanthuwo. Amuna 5.000 pabodzi na akazi na wana adadya, acikhuta. Patsogolo pace, apostolowo adakonkhanisa cakudya comwe cikhadasala kuti cireke kutayidwa, ndipo adadzaza bzitundu 12. Cimweci cikhali cakudabwisa cikulu kwene-kwene, nandi?

Wanthuwo adakomedwa kwene-kwene mwakuti adafuna kuti Jezu akhale mambo wawo. Tsono Jezu akhadziwa kuti ikhali lini nthawe yomwe Yahova akhafuna kuti iye akhale mambo. Tenepo, iye adauza wanthuwo kuti ayende kwawo, aciuzambo apostolo wacewo kuti ayende ku Galileya. Apostolowo adakwira ngalawa, aciyenda, tsono Jezu adasala, aciyenda pa phiri yekha-yekha. Thangwe ranyi? Thangwe iye akhafuna kupemba kwa Pai wace. Jezu akhapambula nthawe ya kupemba, napo iye akhana bzizinji bzakucita.

Jezu akhapoza atenda na kulamusa anyakufa. Ndipo iye akhakwanisambo kutonga mphanvu za cirengedwe. Mwa ciratizo, pambuyo pa Jezu kumaliza kupemba pa phiri, iye adanyang’anisa Nyanza ya Galileya, ndipo adawona kuti cikhadayambika conzi camphanvu. Apostolo wace akhali m’ngalawa, ndipo ngalawayo ikhakanthidwa na mabimbi thangwe ra conzico. Jezu adabuluka pa phiripo, acifamba padzulu pa madzi mpaka komwe kukhana ngalawayo. Pomwe apostolo wale adawona munthu ankufamba padzulu pa madzi, iwo adabva mantha. Tsono Jezu adawauza kuti: ‘Ndine, lekani kugopa.’

Pedru adati: ‘Mbuya, penu ndimwedi, ndiuzeni ndibwere kumweko.’ Ndipo Jezuyo adati: ‘Bwera.’ Tenepo, pakati pa conzi cire, Pedru adabuluka m’ngalawa mule, acifambambo padzulu pa madzipo, acimbayenda komwe kukhana Jezuko. Tsono pomwe Pedru akhadasala pang’ono kufika, iye adanyang’anisa conzi cire, ndipo adabva mantha, aciyamba kumira. Ndipo iye adakuwa kuti: ‘Mbuya, ndipulumuseni!’ Ndipo Jezu adamuphata boko, aciti: ‘Thangwe ranyi wapenukira? Ciri kuponi cikhulupiro cako?’

Patsogolo pace, Jezu na Pedru adakwira m’ngalawa mule, ndipo conzi cire cidaimiratu. Kodi un’kumbuka kuti apostolo wale adabva tani atawona bzimwebzo? Iwo adadabwa naye, aciti: ‘Imwepo ndimwedi Mwana wa Mulungu!’

Kukhali lini kuyamba Jezu kutonga mphanvu za cirengedwe. Pa nsiku inango, pomwe Jezu na apostolo wace akhali m’ngalawa pakati pa nyanza, Jezuyo adagona m’ngalawamo, ndipo cidayambikambo conzi camphanvu. Mabimbi yakhakantha ngalawayo mwa mphanvu, ndipo madzi yadayamba kudzala m’ngalawamo. Apostolowo na mantha, adakam’musa Jezu, aciti: ‘Mpfunzisi, tikufa ife! Tithandizeni!’ Jezu adamuka, aciuza nyanzayo kuti: ‘Derekha!’ Pa nthawe ibodzi-bodziyo, conzico cidaima, ndipo nyanzayo idaderekha. Ndipo Jezu adabvunza apostolo wacewo kuti: ‘Kodi ciri kuponi cikhulupiro canu?’ Iwo adauzana kuti: ‘Mpaka mabimbi na nyanza bzimbawabverambo!’ Apostolowo adapfunza nfundo yakuti iwo angadafunikira lini kugopa cinthu ciri-cense penu akhakhulupiradi Jezu na mtima wense.

Jezu akhambawengedwa na Afalizeu, ndipo iwo akhanyang’ana mathangwe kuti amumange. Afalizeuwo akhambalewa kuti Jezu akhafunikira lini kumbapoza wanthu pa nsiku ya malinkhuma. Tsono, pa nsiku inango, yomwe ikhali nsiku ya malinkhumayo, Jezu adagumana na munthu omwe akhali zimola cibadwiremo, ndipo iye akhakumbira wanthu kobiri pa mseu. Jezuyo adauza anyakupfunza wace kuti: ‘Onani momwe mphanvu ya Mulungu in’thandizira munthuyu.’ Iye adasanganiza dongo na mata yace, acinyatika m’maso mwa zimolayo. Ndipo adamuuza kuti: ‘Ndoko ukasambe m’maso ku Sirowe.’ Pomwe zimolayo adacita bzimwebzo, iye adayambiratu kuwona.

Wanthu adadabwa kwene-kwene na bzimwebzo, aciti: ‘Kodi ngumweyudi zimola ule omwe akhambakhala pa mseu, acimbatikumbira kobiri, ayai ni munthumbo wakundotengana naye?’ Munthuyo adati: ‘Ndinepanoletu!’ Tsono wanthuwo adamubvunza kuti: ‘Un’kukwanisa tani kuwona tsapano?’ Pomwe iye adawafotokozera bzomwe bzidamucitikirabzo, wanthuwo adayenda naye kwa Afalizeu.

Munthuyo adauza Afalizeuwo kuti: ‘Jezu adanyatika dongo m’maso mwangumu, acindiuza kuti ndikasambe m’maso. Nditacita bzimwebzo, ndidayambiratu kuwona.’ Tsono Afalizeuwo adati: ‘Penu Jezuyo ankupoza wanthu pa nsiku ya malinkhuma, ndiye kuti mphanvuyo si yakucokera kwa Mulungu.’ Tsono wanthu winango akhati: ‘Mphanvu ya Jezuyo ingadasaya kucokera kwa Mulungu, munthuyu angadakwanisa lini kuwona na pang’onopo.’

Afalizeuwo adacemeresa abereki wa munthuyo, aciwabvunza kuti: ‘Kodi mwana wanuyu ankukwanisa tani kuwona tsapano?’ Aberekiwo akhabva mantha pakuti Afalizeu akhalewa kuti munthu ali-wense omwe angadakhulupira Jezu, angadathothedweratu mu sinagoga. Tenepo, iwo adati: ‘Ifepano tin’dziwa lini. Mubvunzeni iye.’ Ndipo Afalizeuwo adam’bvunza pomwe munthuyo, ndipo iye adati: ‘Inepano ndakuuzani kale bzense bzomwe ndin’dziwa. Thangwe ranyi munkundibvunza-bvunza pomwe?’ Tenepo, Afalizeuwo adakalipa kwene-kwene, acimucosa mu Sinagoga.

Jezu adadzagumana naye munthuyo, acimubvunza kuti: ‘Kodi iwepo umbakhulupira Mesiya?’ Ndipo iye adati: ‘Ndingadadziwa kuti iye mbani, ndingadamukhulupira.’ Tenepo, Jezu adati: ‘Mesiyayo ndinepanoletu.’ Unkuwona momwe Jezu akhaliri munthu wabwino? Iye alibe kundomupoza munthu ule, koma adamuthandizambo kukhala na cikhulupiro.

Jezu akhana axamwali wace atatu ku Betanya, omwe akhali Lazaro na mpfumakazi zace ziwiri, Mariya na Marta. Pa nsiku inango, pomwe Jezu akhali kutali na mzinda wa Betanyayo, Mariya na Marta adatumizira Jezu mafala yakuti: ‘Lazaro ankuduwala kwene-kwene. Taphata minyendo, bwerani kuno mwakamfulumize!’ Tsono Jezu alibe kuyenderatu pa nthawe imweyo, koma adadikhira kuti papite nsiku ziwiri, acidzauza anyakupfunza wace kuti: ‘Mbatiyendeni ku Betanya. Lazaro xamwali wathu ankugona tulo, ndipo ndin’funa ndikam’muse.’ Apostolowo adati: ‘Penu iye ankugona, ndiye kuti an’limba.’ Tsono Jezu adadzawauza padeca kuti: ‘Lazaro wafa.’

Pomwe Jezu adafika ku Betanya, Lazaro akhadapendesedwa kale, ndipo pakhadapita nsiku zinai. Wanthu adayenda katsangalaza Mariya na Marta. Pomwe Marta adabva kuti Jezu wafika m’mudzimo, iye adathamanga kuti akagumane naye. Pomwe adamugumana, iye adati kwa Jezuyo: ‘Mbuya, bzingadakhala kuti imwepo mukhali kuno, m’bale wangu angadafa lini.’ Tsono Jezu adati: ‘M’bale wako an’dzakhala pomwe na moyo. Umbakhulupira bzimwebzo?’ Iye adati: ‘Ndimbakhulupira kuti iye an’dzamuka pa nsiku yakumalizira.’ Ndipo Jezu adati kwa Martayo: ‘Inepano ndine kumuka na moyo.’

Patsogolo pace, Marta adakauza Mariya kuti: ‘Jezu wabwera.’ Ndipo Mariya adathamanga mpaka komwe kukhana Jezuko, ndipo wanthu omwe akhali pamwepo adamutewera. Pomwe adagumana na Jezu, Mariyayo adam’godamira, acimbalira Ndipo iye adati kwa Jezu: ‘Mbuya, bzingadakhala kuti mukhali kuno, m’bale wathu angadafa lini!’ Jezu atawona momwe iwo akhabonerera thangwe ra kuluza m’bale wawoyo, iye adayambambo kulira. Pomwe wanthuwo adawona kuti Jezu akhalira, iwo adati: ‘Onani momwe Jezu akhafunira Lazaro!’ Ndipo winango akhabzibvunza kuti: ‘Tsono thangwe ranyi iye alibe kupulumusa xamwali waceyo?’ Kodi n’ciyani comwe Jezu adacita patsogolo pace?

Lazaro akhadapendesedwa mu cimphako comwe cikhadafungidwa na cimwala cikulu. Ndipo Jezu adayenda nawo kumweko, acikalewa kuti: ‘Cosani cimwalaci.’ Tsono Mariya adati: ‘Pinango iye ankununkha, pakuti papita kale nsiku zinai.’ Napo bzikhali tenepoyo, cimwalaco cidacosedwa basi, ndipo Jezu adapemba, aciti: ‘Baba, ndikukutendani thangwe ra kundibva. Inepano ndin’dziwa kuti imwepo mumbandibva nthawe zense, tsono ndinkulewa bzimwebzi, thangwe ra wanthu adaima panowa, kuti iwo akhulupire kuti ndimwedi mudandituma.’ Patsogolo pace, iye adakuwa mwa mphanvu, aciti: ‘Lazaro, bula!’ Atalewa bzimwebzo, cidacitika cinthu cakudabwisa! Lazaro adabula, ndipo thupi lace likhadakulungiridwa na nguwo. Ndipo Jezu adati: ‘Mutsudzuleni, ayende.’

Azinji omwe adawona bzimwebzo, adayamba kukhulupira Jezu. Tsono, pomwe Afalizeu adabva bzimwebzo, iwo adafuna kupha Jezu na Lazaroyo. Ndipo Juda Sikaliyoti, omwe akhali m’bodzi wa apostolo 12 wa Jezu, adayenda kwa Afalizeuwo mwakabise-bise, acikawabvunza kuti: ‘Kodi mun’ndipasa kobiri zingasi ndikakuthandizani kuphata Jezu?’ Iwo adamuuza kuti angadamupasa kobiri 30 za siriva. Tenepo, kuyambira nsiku imweyo, Juda akhambanyang’ana mpata wa kupereka Jezu.

Ajuda akhambacita cikondweso ca Paskwa gole liri-lense pa nsiku ya 14, mwezi wa Nisani. Cikondwesoco cikhawakumbusa momwe Yahova adawapulumusira ku Edjipito, aciwayendesa ku dziko lakupiciridwa. Mu gole la 33 EC, Jezu na apostolo wace adacita cikondweso ca Paskwa ku Jeruzalemu, m’cipinda ca padzulu. Ku phampha kwa cikondwesoco, Jezu adati: ‘M’bodzi wa imwepo an’dipereka.’ Tsono, apostolowo adadabwa, acibvunza Jezu kuti: ‘Mbani umweyo?’ Jezu adati: ‘Munthu omwe ndinkumupasa pauyi.’ Patsogolo pace, iye adatenga pau, acipasa Juda Sikaliyoti. Ndipo pa nthawe ibodzi-bodziyo, Juda adamuka, acibula m’cipindamo.

Jezu adapemba. Patsogolo pace, iye adabadula-badula pau, ndipo adapasa apostolo wace omwe akhadasalawo, aciwauza kuti: ‘Dyani pauyi, yomwe inkuimira thupi langu lomwe lin’dzaperekedwa thangwe ra imwepo.’ Patsogolo pace, iye adatenga vinyu, ndipo pambuyo pa kupemba, adapasa apostolo wacewo, aciwauza kuti: ‘Mwani vinyuyi yomwe inkuimira mulopa wangu omwe un’dzaperekedwa kuti pikado zanu zilekereredwe. Ndinkukupicirani kuti mun’dzakhala wamambo pabodzi na inepano kudzulu. Mbacitani bzimwebzi pa gole liri-lense kuti mumbandikumbukire.’ Ateweri wa Jezu akadapitiriza kumbatsonkhana pabodzi gole liri-lense kuti ambakumbukire bzomwe Jezu adacita usiku bom’bule. Mtsonkhano umweyo umbacemeredwa Cilaliro ca Mbuya.

Atamala kulalirako, apostolo omwe akhalipowo adayamba kunesana kuti mbani akhali wakufunika kwene-kwene pakati pawo. Tsono Jezu adawauza kuti: ‘Omwe an’funa kukhala mkulu pakati panu, akhale mtumiki wa anzace.

‘Imwepo ndimwe axamwali wangu, thangwe ndimbakuuzani bzense bzomwe Pai wangu ambafuna kuti ndikuuzeni. Tsapanopapa ndinibwerera kudzulu, kwa Pai wangu. Imwepo mun’sala pansi pano, ndipo wanthu an’dzadziwa kuti ndimwe anyakupfunza wangu mukambafunana. Mbafunanani ninga momwe inepano ndakufunirani.’

Pakumalizira pace, Jezu adapemba kwa Yahova kuti akhotcerere ateweri wace wense. Iye adakumbira Yahova kuti awathandize kumbaphata basa pabodzi mwa mtendere, acipembambo kuti dzina la Yahova licenesedwe. Patsogolo pace, Jezu na apostolo wacewo adaimba nyimbo zakutumbiza Yahova, acibula panja. Ikhadafika nthawe yakuti Jezu amangidwe.

Pakati pa usiku, Jezu na apostolo wace adayenda ku phiri la Mioliva, ndipo mwezi ukhadadzala bwino. Pomwe adafika ku zunde la Djetsemani, Jezu adauza apostolo wacewo kuti: ‘Bakadikhirani pano, ndipo khalani tceru.’ Ndipo Jezuyo adayenda patali pang’ono, acikagodama pansi thangwe akhana thupo kwene-kwene. Ndipo adapemba kwa Yahova, aciti: ‘Baba, mbakucitike kufuna kwanu.’ Patsogolo pace Yahova adatumiza anjo kuti akamulimbise. Pomwe Jezu adabwerera komwe kukhana apostolo wacewo, adakagumana ankugona. Ndipo iye adati kwa iwo: ‘Mukani! Ino si nthawe yakugona! Inkufika nthawe yakuti ndiperekedwe m’manja mwa anyamadulanthaka wangu.’

Kanthawe kang’ono-ng’ono, Juda adafika na thimu la wanthu omwe akhana mphanga na miti. Pakuti Jezu na apostolo wace akhambafuna kwene-kwene kumbayenda ku zunde la Djetsemani, Judayo akhadziwa kuti angadakamugumana kumweko. Juda akhadapangana nawo wanthuwo kuti angadawadziwisa kuti Jezu nguponi. Tenepo, iye adayenda pomwe pakhana Jezupo, acikamupasa beju. Ndipo Jezu adamubvunza kuti: ‘Juda, kodi iwepo unkundipereka na beju?’

Patsogolo pace, Jezuyo adabvunza wanthuwo kuti: ‘Kodi munkunyang’ana yani?’ Iwo adati: ‘Tinkunyang’ana Jezu Mnazaleti.’ Ndipo iye adati: ‘Ndinepanoletu.’ Wanthuwo adagopa na kulimba mtima kwaceko, acigwa pansi na mantha. Tsono Jezu adawabvunza pomwe kuti: ‘Kodi munkunyang’ana yani?’ Iwo adatawira kuti: ‘Tinkunyang’ana Jezu Mnazaleti.’ Ndipo Jezu adati: ‘Ndakuuzani kale kuti ndinepano. Alekeni anyakupfunza wanguwa ayende.’

Pomwe Pedru adazindikira bzomwe bzikhacitikabzo, iye adatenga mphanga yace, acigwata khutu la mtumiki wa mkulu wa ansembe, omwe dzina lace akhali Maliko. Tsono Jezu adaphata pa khutu la Malikoyo, acimupoza. Patsogolo pace, iye adauza Pedru kuti: ‘Bwezera mphanga yakoyo. Pakuti ukapha na mphanga, un’dzafambo na mphanga.’ Acikundawo adamanga Jezu, ndipo apostolowo wense adathawa. Wanthuwo adatenga Jezu, aciyenda naye kwa Anasi, omwe akhadatumikira ninga Mkulu wa ansembe. Ndipo Anasiyo adacita mibvunzo Jezuyo. Atamala, adamutumiza kumui kwa Kaifasi, Mkulu wa ansembe. Tsono n’ciyani comwe cidacitika na apostolo wale?

Pomwe Jezu akhana apostolo wace m’cipinda ca padzulu cire, iye adawauza kuti: ‘Mwensenemwe mun’ndithawa usiku buno.’ Tsono Pedru adati: ‘Inepano nee! Napo wensenewa acikuthawani, inepano cipo ndicidzakusiyani.’ Tsono Jezu adati kwa Pedruyo: ‘Iwepo un’ndilamba katatu-kense pomwe congwe akanati kulira.’

Pomwe acikunda adatenga Jezu kuti ayende naye kumui kwa Kaifasi, apostolo wense adathawa, tsono Pedru na mwanzace alibe kuthawira kutali. Ndipo Pedruyo adatewera na patali wanthu omwe akhadamanga Jezuwo mpaka kumui kwa Kaifasi, acikawotha moto. Tsono pakuwothapo, mkazi m’bodzi adamuzindikira, acimuuza kuti: ‘Inepano ndimbakudziwa! Iwepo ukhambafamba pabodzi na Jezu!’

Tsono Pedru adati: ‘Nee, ndine lini! Ndipo ndikudziwa lini bzomwe unkulewabzo!’ Ndipo iye adacoka pamwepo, aciyenda pafupi na pa cipata. Tsono mkazi munango adamuwona, aciuza wanthuwo kuti: ‘Munthuyu akhali pabodzi na Jezu!’ Tsono Pedruyo adati: ‘Inepano ndin’mudziwa lini Jezuyo!’ Ndipo mwamuna munango adati: ‘Iwepo ndiwe m’bodzi wawo! Ndinkubva kuti unkulewalewa ninga wanthu wa ku Galileya.’ Tsono Pedru adati: ‘Inepano ndinkulumbira kuti ndinimudziwa lini!’

Pa nthawe imweyo, congwe adalira, ndipo Jezu adazungunuka, acinyang’anisa Pedru. Pedruyo adakumbukira bzomwe Jezu akhadamuuza, ndipo adabula panja, acikalira mwakuwawidwa.

Pamwepo, akulu-akulu wa ansembe pabodzi na ayeruzi winango, adapangana kuti akayeruze Jezu m’nyumba mwa Kaifasi. Iwo akhadatsimikiza kumupha Jezu, ndipo akhanyang’ana mathangwe yakuti amuphe nayo, tsono akhayasaya. Patsogolo pace, Kaifasi adabvunza Jezu kuti: ‘Iwepo ndiwe Mwana wa Mulungu?’ Jezu adati: ‘Inde.’ Tenepo Kaifasi adati: ‘Tin’funikira lini pomwe umboni bunango. Umweyu ankutukwana Mulungu!’ Na bzimwebzo, anyakuyeruzawo adabverana, aciti: ‘Umweyu an’funika kuphedwa.’ Tenepo, iwo adayamba kumumenya na kumbamupsipira mata. Ndipo iwo adampsinkhambo maso yace na kanguwo, acimbamumenya mafaiti, na kumbalewa kuti: ‘Vimira mbani wakumenyayu, penu ndiwe mpolofeta!’

Pomwe kudacena, ayeruziwo adatsonkhana naye pomwe, acimubvunza kuti: ‘Iwepo ndiwe Mwana wa Mulungu?’ Jezu adawatawira kuti: ‘Munkulewa mwekha kuti ndine Mwana wa Mulungu.’ Tenepo, iwo adalewa kuti Jezu akhafunika kuphedwa thangwe akhatukwana Mulungu. Ndipo iwo adamutenga, aciyenda naye kumui kwa Ponsiyo Pirato, omwe akhali mtongi wa Roma. Kodi n’ciyani cidadzacitika patsogolo pace? Mbatiwone kutsogoloku.

Akulu-akulu wa ansembe adatenga Jezu, aciyenda naye kumui kwa Pirato, ndipo Piratoyo adawabvunza kuti: ‘Kodi munthuyu waphonya ciyani?’ Iwo adati: ‘Umweyu ankubziti mambo.’ Ndipo Pirato adabvunza Jezu kuti: ‘Kodi iwepo ndiwe mambo wa Ajuda?’ Jezu adatawira kuti: ‘Umambo bwangu bumbacita lini mbali ya dziko.’

Patsogolo pace, Pirato adatumiza Jezu kwa Herode, mtongi wa ku Galileya kuti akawonembo penu Jezuyo akhadaphonya cinthu ciri-cense. Tsono Herode alibe kuwona cakuphonyeka ciri-cense, ndipo adam’bweza pomwe kwa Piratoyo. Ndipo Pirato adati kwa wanthuwo: ‘Inepano na Herode tiribe kuwona cinthu cakuphonyeka kwa munthuyu. Ndin’mutsudzula ayende.’ Tsono wanthuwo adati: ‘Mupheni! Mupheni!’ Tenepo, acikunda adatcanga Jezu na mtcamu wa bzingwe, adamupswipira mata, acimumenyambo na mafaiti. Patsogolo pace, iwo adakonza korowa ya minga, acibvazika Jezuyo mu msolo. Iwo akhambamunyoza, mwakulewa kuti: ‘Macibese, mambo wa Ajuda.’ Pirato adauza pomwe wanthuwo kuti: ‘Ndinkuwona lini cinthu cakuphonyeka kwa munthuyu.’ Tsono wanthuwo adangingimira Piratoyo kuti Jezu aphedwe. Tenepo iye adadzabvumiza kuti Jezu akaphedwe.

Iwo adatenga Jezu, aciyenda naye ku mbuto inango yakucemeredwa Gologota, ndipo kumweko, iwo adakagonesa Jezu pa cimuti, acikhomerera manja na minyendo yace. Patsogolo pace, iwo adaciyimisa cimutico. Jezu adapemba, aciti: ‘Baba, alekerereni wanthuwa, iwo an’dziwa lini bzomwe ankucita.’ Wanthuwo adayamba kumunyoza, acimbati: ‘Penu ndiwedi Mwana wa Mulungu, bzipulumuse wekha. Buluka pa mutipo!’

Tsono kapondo m’bodzi omwe akhadakhomereredwa ku mbali kwa Jezu, adati kwa iye: ‘Mudzandikumbukirembo mu Umambo bwanu.’ Ndipo Jezu adamupicira kuti: ‘Un’dzakhala nane m’Paraizo.’ Mwadzidzidzi kudacita mdima kwa maora matatu napo yakhali masikati. Anyakupfunza winango akhadaima pafupi na cimutico, kuphatanidza Mariya, mai wace Jezu. Ndipo Jezu adakumbira Juwau kuti asamalire Mariyayo ninga mai wace caiwo.

Pakumalizira pace, Jezu adati: ‘Bzakwanisika.’ Ndipo adatsulima, acifa. Pa nthawe ibodzi-bodziyo, pansi padatekenyeka, ndipo cinguwo comwe cikhagawa pakati cipinda cakucena na cipinda cakucenesesa ca mu tempwlo, cidang’ambika kati na kati. Ndipo mkulu wa acikunda adati: ‘Umweyu akhalidi Mwana wa Mulungu.’

Pomwe Jezu adafa, mwamuna munango wakudala omwe dzina lace akhali Zuze, adayenda kwa Pirato, acikakumbira kucosa mtembo wa Jezu kuti akaupendese. Zuze adatenga mtembo wa Jezuyo, aciukulungira na nguwo zakuumira. Patsogolo pace, adakamuikha mu cimphako, acicifunga na cimwala cikulu. Akulu-akulu wa ansembe adayenda kwa Pirato, acikamuuza kuti: ‘Tinkucita mantha kuti pinango anyakupfunza wa Jezu angadzabe mtembo wace, acinamizira kuti wamuka kwa anyakufa.’ Tenepo, Pirato adawauza kuti: ‘Kaikheni alindiri pa cimphakoco.’

Pambuyo pa nsiku zitatu, ku macibese-bese, akazi winango adayenda ku thenje kule, ndipo adakawona kuti cimphako cire cikhali bwanzu, ndipo cimwalaco cikhali ku mbali. Mkati mwa cimphakomo mukhana anjo, omwe adauza akaziwo kuti: ‘Lekani kugopa. Jezu walamusidwa kwa anyakufa. Ndokoni mukauze anyakupfunza wace kuti akagumane naye ku Galileya.’

Mariya Madalena adathamanga, acikauza Pedru na Juwau kuti: ‘Wanthu atenga mtembo wa Jezu!’ Pedru na Juwau adathamangirambo ku thenjeko, ndipo adakawona kuti mukhalibedi cinthu m’cimphakomo, acibwerera m’mii mwawo.

Pomwe Mariya Madalena adadzabwerera pomwe ku thenjeko, iye adawona wanjo awiri mkati mwa cimphako mule, ndipo iye adati kwa wanjowo: ‘Ndin’dziwa lini komwe Mbuya wangu aikhidwa.’ Patsogolo pace, iye adawona mwamuna munango omwe adayesa kuti akhali nyakusamalira maluwa, ndipo adamuuza kuti: ‘Mbuya, ndiuzeni komwe mwaikha mtembo wa Jezu.’ Tsono pomwe mwamunayo adati: ‘Mariya!’ Iye adadziwiratu kuti akhali Jezu. Mariyayo adalira mwakukomedwa, aciti: ‘Mpfunzisi!’ Ndipo adamukolombexa. Jezu adati kwa iye: ‘Ndoko ukauze abale wangu kuti iwepo wandiwona.’ Pa nthawe ibodzi-bodziyo, Mariya adathamanga, acikauza apostolo kuti akhadawonana na Jezu.

Nsiku ibodzi-bodziyo, pomwe anyakupfunza awiri wa Jezu akhacokera ku Jeruzalemu, acimbayenda ku Emausi, mwadzidzidzi mwamuna munango adayamba kufamba nawo pabodzi, aciwabvunza kuti akhaceza ciyani. Iwo adati: ‘Kodi mulibe kubva? Nsiku zitatu za mbuyozi, akulu-akulu wa ansembe adapha Jezu. Ndipo tsapano, mkazi munango ankulewa kuti Jezuyo ana moyo!’ Tsono mwamunayo adawabvunza kuti: ‘Kodi imwepo mumbakhulupira lini bzomwe adalewa apolofeta? Iwo adalewa kuti Kristu angadadzafa, acimuka.’ Ndipo iye adapitiriza kuwafotokozera Bzinembo. Pomwe akhafika ku Emausi, anyakupfunzawo adauza mwamunayo kuti ayende nawo pabodzi. Pa kudya cakudya ca ku masikati, mwamunayo adapembera cakudyaco, ndipo iwo adadzazindikira kuti akhali Jezu, ndipo Jezuyo adanyembereka.

Anyakupfunza awiriwo adabwerera mwakamfulumize ku Jeruzalemu komwe apostolo wa Jezu akhadatsonkhana, acikawauza bzomwe bzikhadawacitikirabzo. Ndipo pomwe iwo akhali mkati mwa nyumba, Jezu adawonekera kwa wense. Pakuyambirira apostolowo alibe kukhulupira kuti akhalidi Jezu. Tsono Jezu adati kwa iwo: ‘Onani manja yanguya, ndiphateni. Bzikhadanembedwa kuti Kristu angadadzalamusidwa kwa anyakufa.’

Pambuyo pa Jezu kumuka kwa anyakufa, nsiku inango Pedru, Thomasi, Tiyago, Juwau pabodzi na anyakupfunza winango, adayenda kapha nsomba m’nyanza ya Galileya. Iwo adaphuphudza usiku bwense acimbayezera kupha nsombazo, koma alibe kukwanisa kupha na ibodziyo.

Mangwana yace, ku macibese-bese, iwo adawona munthu omwe akhadaima m’mphepete mwa nyanzayo. Munthuyo adakuwa kwa apostolowo, aciti: ‘Kodi mwakwanisa kupha nsombazo?’ Iwo adati: ‘Nee, tiribe!’ Tenepo, iye adati: ‘Thusani pomwe mabwaziyo kumadidi kwa mwadiyayo.’ Iwo adacita bzimwebzo, ndipo pomwe adadzayanula, mabwaziyo yakhadadzala na nsomba mwakuti akhatazira kuyapfuwa kuti ayaikhe m’mwadiyamo. Pamwepo, Juwau adazindikira kuti munthuyo akhali Jezu, ndipo adauza anzacewo kuti: ‘Ni Mbuya Jezu!’ Atabva bzimwebzo, Pedru adamogeratu m’madzimo, aciyanca mpaka komwe kukhana Jezuko. Tsono anyakupfunza winangowo adamutewera na mwadiyayo.

Pomwe adafika pa gombe, iwo adagumana pau na nsomba ziri pa moto. Jezu adawauza kuti: ‘Bwerani mudye matabitcu.’ Ndipo adawauzambo kuti abwerese nsomba zomwe akhadaphazo kuti adzathumizire.

Atamala kudyako, Jezu adabvunza Pedru kuti: ‘Kodi iwepo umbandifuna kuposa nsombazi?’ Pedru adati: ‘Inde Mbuya, imwepo mun’dziwa kuti ndimbakufunani.’ Ndipo Jezu adati: ‘Usa mabira yangu.’ Patsogolo pace, Jezu adam’bvunza pomwe kuti: ‘Pedru, kodi iwepo umbandifuna?’ Pedru adati: ‘Mbuya, imwepo mun’dziwa kuti ndimbakufunani.’ Ndipo Jezu adati: ‘Usa mabira yangu.’ Jezu adamubvunza pomwe kacitatu bzibodzi-bodzibzo, ndipo Pedru adasunama kwene-kwene, aciti: ‘Mbuya, imwepo mun’dziwa bzense. Mun’dziwa kuti ndimbakufunani.’ Jezu adati: ‘Usa tumabira twangu.’ Patsogolo pace, iye adauza Pedru kuti: ‘Pitiriza kunditewera.’

Jezu adakagumana pomwe na ateweri wace ku Galileya, aciwapasa lamulo lakufunika kwene-kwene, lakuti: ‘Ndokoni mukapfunzise wanthu wa mitundu yense. Mukawapfunzise bzinthu bzense bzomwe ndidakuuzani, muciwabatiza.’ Ndipo iye adawapicira kuti: ‘Dziwani kuti ndiri pabodzi na imwepo.’

Pomwe Jezu adalamusidwa, iye adacita nsiku 40 acimbawonekera kwa anyakupfunza wace wakusiyana-siyana ku Galileya na ku Jeruzalemu. Ndipo adawapfunzisa bzinthu bzakufunika kwene-kwene na kucitambo bzakudabwisa bzizinji. Pakumalizira pace, iye adatsonkhana na apostolo wace pa phiri la Mioliva, aciwauza kuti: ‘Lekani kucoka mu Jeruzalemu. Mudikhirire bzomwe Pai wangu adakupicirani.’

Tsono apostolowo alibe kubvesesa thandauzo la bzimwebzo, ndipo adamubvunza kuti: ‘Kodi ni nthawe ino yomwe muniyamba kutonga Jirayeri?’ Jezu adati: ‘Yahova an’funa lini kuti ndikhale Mambo pa nthawe ino. Tsapanopapa mun’tambira mzimu wakucena, ndipo mun’dzakhala mboni zangu. Mupalizire mu Jeruzalemu, ku Judeya, ku Samariya, mpaka ku mbali zakutali za pa dziko la pansi.’

Atamala kulewa bzimwebzo, iye adadzusika, aciyamba kuyenda kudzulu. Mitambo idamumpswinkha, ndipo apostolowo alibe kudzakwanisa kumuwona.

Apostolowo adabwerera ku Jeruzalemu, ndipo iwo akhatsonkhana m’cipinda ca padzulu ca m’nyumba inango, acimbapemba pabodzi. Iwo akhadikhirira kuti Jezu awapase malango yakuthumizirika.