7. Umambo bwa Mulungu buna malamulo yabwino kwene-kwene kuposa malamulo ya wanthu

Maboma ya wanthu yambakonza malamulo yacikumbuka kuti yanibweresa phindu na kukhotcerera wanthu wa m’dziko lawo. Ndipo Umambo bwa Mulungu bunayombo malamulo yomwe mzika zace zin’funika kuyateweza. Werengani 1 Akolinto 6:9-11, ndipo mukamala cezeranani mibvunzo ikutewerayi:

• Kodi imwepo mukukumbuka kuti bzinthu bzin’dzakhala tani wanthu wentse akadzateweza malamulo ya Mulungu?a

• Kodi imwepo mukukumbuka kuti Yahova ambafuna kuti mzika za Umambobu ziteweze malamuloya? Thangwe ranyi?

• Kodi n’ciyani comwe cikulatiza kuti wanthu omwe ambabvera lini malamuloya angacinje? — Onani vesi 11.

Wanthu azinji ambatsudzuka lini kulewalewa nkhani za malume ya pa mphasa. Tsono Bibliya limbalewa nkhani ya malume ya pa mphasa mwakusaya kubisa na mwa ulemu. Bzomwe limbalewabzo bzimbatipasa phindu. Bzimwebzi mpsakubveka, thangwe Yahova ndiye mulengi wathu ndipo iye ambadziwa bzomwe mpsabwino kwa ifepano. Iye ambatiuza bzomwe tin’funika kucita kuti timukondwese na bzomwe bzingatithandize kuti tikhale wakukondwa mpaka muyaya.

1. Kodi Yahova ambaiwona tani nkhani ya malume ya pa mphasa?

Malume ya pa mphasa ni mphaso yakucokera kwa Yahova. Iye ambafuna kuti wanthu wakulowolana ambapfatse na makonzedwe yamweya. Mphaso imweyi imbacitisa lini kuti wanthu wakulowolana akhale na wana basi, koma imbacitisambo kuti iwo ambafunane. Ndipopa Fala la Mulungu limbalewa kuti: “Kondwa na mkazi wa pa utswaka bwako.” (Mimwani 5:18, 19) Yahova ambafuna kuti anyakulowolana akhale wakukhulupirika kwa mwanzawo wa m’banja, ndipopa Mkristau an’funika lini kucita malume ya pa mphasa na munthu omwe alibe kulowolana naye. — Werengani Ahebereu 13:4.

2. Kodi upombo ayai uputa n’ciyani?

Bibliya limbatiuza kuti “wale omwe ambacita upombo ayai uputa . . . an’dzapita lini mu Umambo bwa Mulungu.” (1 Akolinto 6:9, 10) Fala la Cigerego lomwe lidaphatisidwa basa m’Bibliya pakulewa bza upombo ayai uputa ni porneya. Falali li yakuphatanidza (1) kucita malume ya pa mphasaa kwa wanthu wakusaya kulowolana, (2) amuna ayai akazi okha-okha kucita malume ya pa mphasa na (3) kucita malume ya pa mphasa na bzirombo. ‘Tikambatcenkha upombo ayai uputa,’ timbakondwesa Yahova ndipo timbagumanambo phindu. — 1 Atesalonika 4:3.

FUFUDZANI BZINANGO

3. Thawani upombo ayai uputa

Zuze omwe akhali munthu wakukhulupirika, adalamba kucita upombo na mkazi wa Potifari. Werengani Genesesi 39:1-12, ndipo mukamala cezeranani mibvunzo ikutewerayi:

• N’ciyani cidacitisa Zuze kuthawa? — Onani vesi 9.

• Kodi mukukumbuka kuti Zuze adacita bzinthu mwanzeru? Thangwe ranyi?

VIDIYO: Thawani Upombo Ayai Uputa (5:06)

Yahova an’funa kuti tentsenefe tileke kumbacita upombo ayai uputa. Werengani 1 Akolinto 6:18, ndipo mukamala cezeranani mibvunzo ikutewerayi:

• Kodi ni bzinthu bziponi bzomwe bzingacitise munthu kucita upombo ayai uputa?

• Kodi mungatcenkhe tani upombo ayai uputa?

4. Imwepo mungakunde mayezo

VIDIYO: Kundani Mayezo mwa Kuwerenga Bibliya (3:02)

• Kodi n’ciyani comwe m’bale wa mu vidiyoyi wacita, pomwe wazindikira kuti makumbukidwe yace na bzicito bzace bzingadamucitisa kukhala wakusaya kukhulupirika kwa mkazace?

Nthawe zinango napo Akristau wakukhulupirika an’funikambo kucita nyongo kuti akunde makumbukidwe yakuipa. Kodi n’ciyani comwe cingakuthandizeni kupitiriza kutcenkha kumbakumbuka bzinthu bza upombo ayai uputa? Werengani Afilipi 4:8, ndipo mukamala cezeranani mibvunzo ikutewerayi:

• Kodi ni bzinthu bziponi bzomwe tin’funika kumbakumbukira?

• Kodi kuwerenga Bibliya na kucita bzinthu bzizinji pa kutumikira Yahova bzingatithandize tani kutcenkha kucita pikado?

5. Mitemo ya Yahova imbatipasa phindu

VIDIYO: Mbakumbukani Bwino (9:31)

• Kodi tswaka lomwe lalewedwa mu cinemboci lidabziikha tani pa mayezo yakucita pikado? — Onani Mimwani 7:8, 9.

• Mwakubverana na Mimwani 7:23, 26, kucita upombo ayai uputa kungatibweresere mabvuto mazinji. Kodi tin’dzatcenkha mabvuto yaponi tikapitiriza kukhala na makhalidwe yakucena?

• Kodi kukhala na makhalidwe yakucena kun’dzatithandiza tani kukhala na moyo wakukondwa mpaka muyaya?

Wanthu winango ambakumbuka kuti Mulungu ngwakuuma mtima thangwe ambaletsa kulowolana kwa amuna ayai akazi okha-okha. Tsono Yahova, ni Mulungu wa lufoyi ndipo ambafuna kuti munthu ali-wentse akondwe na moyo mpaka muyaya. Kuti bzimwebzi bzikwanisike tin’funika kumbacita bzinthu mwakubverana na mitemo yace. Werengani 1 Akolinto 6:9-11, ndipo mukamala cezeranani mbvunzo wakutewerayu:

• Kodi Mulungu ambawona kuti amuna ayai akazi omwe ambacita malume ya pa mphasa okha-okha, ndiwo basi omwe ambacita bzakuipa?

Kuti tikondwese Mulungu tentsenefe tin’funika kucinja bzinthu bzinango. Kodi kucinjako kuna phindu? Werengani Salimo 19:8, 11, ndipo mukamala cezeranani mibvunzo ikutewerayi:

• Kodi mitemo ya Yahova yakulewa bza makhalidwe yabwino, njakuthandiza? Penu munti inde thangwe ranyi? Penu munti ne thangwe ranyi?

KODI MWAPFUNZA CIYANI?

Kucita malume ya pa mphasa ni mphaso yomwe Yahova adapasa mwamuna na mkazi wakulowolana.

Mibvunzo yakubwerezera

• Kodi upombo ayai uputa bumbaphatanidza ciyani?

• Kodi n’ciyani cingatithandize kutcenkha upombo ayai uputa?

• Kodi timbagumana phindu liponi tikateweza mitemo yakulewa bza makhalidwe yabwino ya Yahova?

ONANI POMWE IBZI

Onani thangwe ranyi Mulungu ambafuna kuti mwamuna na mkazi omwe akufuna kukhala pabodzi cakuyamba akanembese ku boma.

“Kodi Bibliya Limbalewa Ciyani pa Nkhani ya Mwamuna na Mkazi Kukhala Pabodzi uko Alibe Kulowolana?” (Nkhani ya pa jw.org)

Napo Bibliya limbalewa kuti kucita malume ya pa mphasa kwa amuna ayai akazi okha-okha n’kwakuphonyeka, onani kuti thangwe ranyi bzimwebzi bzin’funa lini kulewa kuti tin’funika kuwawenga wanthu omwe ambacita bzimwebzi.

“Kodi Kucita Malume ya pa Mphasa kwa Amuna Ayai Akazi Okha-okha n’Kwakuphonyeka?” (Nkhani ya pa jw.org)

Pfunzani kuti mudziwe momwe malamulo ya Mulungu yakulewa bza malume ya pa mphasa yambatikhotcererera.

“Kodi Wanthu Akakhala Akucita Malume ya pa Mphasa m’Kamwa Ambakhala Akucitadi Malume ya pa Mphasa?” (Nkhani ya pa jw.org)

Werengani nkhani yakuti “Iwo Adacita Nande Bzinthu mwa Ulemu” kuti muwone bzomwe bzidacitisa munthu munango omwe akhacita malume ya pa mphasa na amuna anzace kucinja kuti akondwese Mulungu.

“Bibliya Limbacinja Moyo wa Wanthu” (Ntsanza ya Mulindiri ya 1 Abril, 2011)

Pa dziko lentse la pantsi wanthu ana makumbukidwe yakusiyana-siyana pa nkhani ya kumwa. Nthawe zinango, wanthu ambafuna kumwa pabodzi na axamwali wawo. Tsono winango ambamwa lini. Ndipo winango ambamwa mpaka kuledzera. Kodi Bibliya limbalewa ciyani pa nkhani ya kumwa?

1. Kodi kumwa n’kwakuphonyeka?

Bibliya limbaletsa lini kumwa. Ndipo iro likambalewa bza mphaso zomwe Mulungu adatipasa, limbalewa kuti “Vinyu imbakondwesa mtima wa munthu.” (Salimo 104:14, 15) Bibliya limbalewambo bza amuna na akazi wakukhulupirika omwe akhamwa. — 1 Timotio 5:23.

2. Kodi Bibliya limbapereka malango yaponi kwa wale omwe angafune kumwa?

Yahova ambalewa kuti mpsakuphonyeka kumwa kwene-kwene na kuledzera. (Agalatiya 5:21) Bibliya limbati: “Leka kukhala pakati pa wanthu omwe ambamwa kwene-kwene vinyu.” (Mimwani 23:20) Tenepo tikasankhula kumwa tin’funika kumwa mwacikati-kati napo pomwe tiri patekha ndipo tireke kumwa kwene-kwene mpaka kuleka kukumbuka bwino, kutazira kubziphata pa kulewalewa na pakucita bzinthu. Thangwe kumwa kwene-kwene kungadzonge thanzi lathu. Penu tingakwanise lini kumwa mwacikati-kati bziri bwino kundolekeratu na kumwako.

3. Kodi tingalemekeze tani bzomwe winango asankhula pa nkhani ya kumwa?

Munthu ali-wentse angasankhule yekha penu angamwe ayai ne. Tin’funika lini kumbawona kuipa wanthu omwe asankhula kumwa mwacikati-kati, ndipo tin’funikambo lini kungingimiza munthu kuti amwe uko an’funa lini. (Aroma 14:10) Tingaleke kumwa penu kumwako kungabwerese bvuto kwa wanthu winango. (Werengani Aroma 14:21.) Ifepano timbandofuna lini “bzinthu bzakudekera [ife] basi, koma bzakudekerambo winango.” — Werengani 1 Akolinto 10:23, 24.

FUFUDZANI BZINANGO

4. Sankhulani penu mungamwe ayai ne

Kodi Jezu akhaiwona tani nkhani ya kumwa? Kuti tigumane mtawiro, kumbukirani bza cakudabwisa cakuyamba comwe iye adacita. Werengani Juwau 2:1-11, ndipo mukamala cezeranani mibvunzo ikutewerayi:

• Mwakubverana na cakudabwisa comwe iye adacitaci, kodi tikupfunza ciyani na momwe Jezu ambawonera nkhani ya kumwa ndipo tikupfunzambo ciyani na wale omwe ambamwa?

• Pakuti Jezu alibe kulewa kuti kumwa n’kwakuphonyeka, kodi Akristau an’funika kuwawona tani wale omwe ambamwa?

Tsono penu Mkristau wawona kuti angamwe, bzimwebzi bzin’funa lini kulewa kuti iye an’funika kumbamwa nthawe zentse. Werengani Mimwani 22:3, ndipo mukamala onani momwe bzinthu bziri m’nyantsibzi bzingakuthandizireni kuwona nthawe yomwe mun’funika lini kumwa:

• Pomwe mun’funa kufambisa karo ayai mtcini munango.

• Mukakhala na pathupi.

• Dotolo akakuuzani kuti muleke kumwa.

• Mukakhala kuti mun’kwanisa lini kumwa mwacikati-kati.

• Pakakhala pana lamulo lomwe likukuletsani kumwa.

• Mukakhala pabodzi na munthu omwe adaleka kumwa thangwe kale-kale akhamwa kwene-kwene.

Kodi mun’funika kumwa pa festa ya malowozi ayai m’mafesta yanango? Kuti muwone bzomwe bzingakuthandizeni kucita bzinthu mwanzeru, onani VIDIYO.

VIDIYO: Kodi Nin’funika Kumwa? (2:41)

Werengani Aroma 13:13 na 1 Akolinto 10:31, 32. Mukamala kuwerenga cinembo ciri-centse, cezeranani mbvunzo wakutewerayu:

• Kodi kuphatisa basa mtemo umweyu kungakuthandizeni tani kucita bzinthu bzomwe bzingakondwese Yahova?

5. Lekani kumbamwa mwakupitirira malire

Penu mun’funa kumwa kumbukirani kuti: Yahova ambaletsa lini kumwa, koma iye ambaletsa kumwa kwene-kwene na kuledzera. Thangwe ranyi? Werengani Ozeya 4:11, 18, ndipo mukamala cezeranani mbvunzo wakutewerayu:

• Kodi n’ciyani cingacitike munthu akamwa kwene-kwene?

Kodi n’ciyani cingatithandize kuleka kumwa kwene-kwene? Tin’funika kukhala wacikati-kati ayai kudziwa malire yathu. Werengani Mimwani 11:2, ndipo mukamala cezeranani mbvunzo wakutewerayu:

• Thangwe ranyi tin’funika lini kumwa kwene-kwene?

6. Bzomwe bzingathandize munthu kuleka kumwa kwene-kwene

VIDIYO: ‘Ndikhadaneta na Khalidwe Langu Lakuipa’ (6:32)

• Mu vidiyoyi, n’ciyani comwe Demitri akhacita akamwa?

• Kodi iye adakwanisa kusiya kumwa pomwe adayezera pakuyamba?

• Kodi iye adadzakwanisa tani kusiya kumwa kwene-kwene?

Werengani 1 Akolinto 6:10, 11, ndipo mukamala cezeranani mibvunzo ikutewerayi:

• Kodi kumwa kwene-kwene kungatibweresere mabvuto yaponi?

• Kodi n’ciyani cikulatiza kuti munthu omwe ambamwa kwene-kwene angacinje?

Werengani Mateu 5:30, ndipo mukamala cezeranani mbvunzo wakutewerayu:

• Kugwata boko komwe kukulewedwa pa ciratizoci kukuthandauza kucita nyongo kuti tikondwese Yahova. Kodi n’ciyani comwe mungacite penu bzikukunesani kusiya kumwa kwene-kwene?a

Werengani 1 Akolinto 15:33, ndipo mukamala cezeranani mbvunzo wakutewerayu:

• Kodi n’ciyani cingacitike penu imwepo muna axamwali omwe ambamwa kwene-kwene?

KODI MWAPFUNZA CIYANI?

Yahova ambaletsa lini kumwa, koma iye ambaletsa kumwa kwene-kwene ayai kuledzera.

Mibvunzo yakubwerezera

• Kodi Bibliya limbalewa ciyani pa nkhani ya kumwa?

• Kodi ni mabvuto yaponi yomwe yambabwera thangwe lakumwa kwene-kwene?

• Kodi tingalatize tani kuti timbalemekeza wale omwe ambamwa?

ONANI POMWE IBZI

Kodi maswaka yangacite tani kuti yambacite bzinthu mwanzeru pa nkhani ya kumwa?

Mbacitani Bzinthu Mwanzeru pa Nkhani ya Kumwa (2:31)

Onani bzomwe mungacite kuti muleke kumbamwa kwene-kwene.

“Mbamwani Mwakusaya Kupitirira Malire” (Ntsanza ya Mulindiri ya 1 Janeiro, 2010)

Kodi Akristau angamenyese makopo ayai magalafa pomwe akumwa?

“Mibvunzo Yakucokera kwa Anyakuwerenga” (Ntsanza ya Mulindiri ya 15 Fevereiro, 2007)

Kuti muwone momwe munthu munango adasiyira kumwa kwene-kwene onani nkhani yakuti “Ine Ndikhali Ninga Tambori Wakubowoka.”

“Bibliya Limbacinja Moyo wa Wanthu” (Ntsanza ya Mulindiri ya 1 Maio, 2012)

Napo imwepo mumbafuna kwene-kwene Yahova ndipo mumbacita ciri-centse kuti muleke kumusunamisa, tsono nthawe zinango imwepo mungaphonye. Tsono pikado zinango zimbakhala zikulu kuposa zinango. (1 Akolinto 6:9, 10) Imwepo mukacita pikado ikulu, dziwani kuti Yahova an’dzaleka lini kukufunani, iye an’dzakulekererani na kukuthandizani.

1. Kodi tin’funika kucita ciyani kuti Yahova atilekerere?

Wale omwe ambafuna Yahova akacita pikado ikulu bzimbawawawa kwene-kwene. Tsono ambatsangalazidwa na mafala yomwe Yahova adauza wanthu wace yakuti: “Napo pikado zanu n’zifuira ninga mulopa, inepano nin’dzazicenesa ninga thonje.” (Zaiya 1:18) Ifepano tikakungula na mtima wentse, Yahova an’dzatilekerera. Kodi tingakungule tani? Mwa kukungula na mtima wathu wentse, kusiya kucita bzomwe mpsakuipa ticidandaulira Yahova kuti atilekerere. Patsogolo pace tin’funika kucita nyongo kuti ticinje makumbukidwe yakuipa ayai bzomwe bzidaticitisa kuti ticite pikadoyo, ticiyamba kuphatisa basa malamulo yakucena ya Yahova. — Werengani Zaiya 55:6, 7.

2. Kodi Yahova ambaphatisa tani basa akulu wa gwere tikacita pikado?

Yahova ambatiuza kuti tikacita pikado ikulu, “timbauze akulu wa m’gwere.” (Werengani Tiyago 5:14, 15.) Akulu amwewa ambafuna Yahova na wale omwe ambatumikira Yahovayo. Iwo ambapfunzisidwa momwe angatithandizire kuti tikhale pomwe pa uxamwali bwakulimba na Yahova. — Agalatiya 6:1.

Kodi akulu wa gwere ambatithandiza tani tikacita pikado ikulu? Akulu awiri ayai atatu ambaphatisira basa Bibliya kuti atithandize kuwona bzomwe taphonya. Iwo ambatipasa malango ndipo ambatiuza bzomwe tingacite kuti tileke kudzacita pomwe pikadoyo. Kuti akhotcerere gwere, akuluwo ambacosa munthu omwe wacita pikado ndipo walamba kukungula.

FUFUDZANI BZINANGO

3. Kukungula kumbatithandiza kukhala pomwe pa uxamwali na Yahova

Pikado iri-yentse imbasunamisa Yahova, ndipopa tin’funika kumbamuuza bzomwe taphonyabzo. Werengani Salimo 32:1-5, ndipo mukamala cezeranani mbvunzo wakutewerayu:

• Thangwe ranyi tin’funika kumbakungula pikado zathu kwa Yahova?

VIDIYO: “Yahova Ambalanga Wale Omwe Iye Ambawafuna” (3:01)

• Mu vidiyoyi, kodi akulu wa gwere athandiza tani Canon kubwerera pomwe kwa Yahova?

Tikacita pikado tin’funika kuuza akulu wa gwere bzentse bzomwe bzaticitikira, thangwe iwo ambafuna kutithandiza. Werengani Tiyago 5:16, ndipo mukamala cezeranani mbvunzo wakutewerayu:

• Thangwe ranyi kuuza akulu bzentse bzomwe tacita kumbacitisa kuti akuluwo atithandize mwakusaya kunesa?

4. Yahova ambadekera mtima wale omwe acita pikado

Munthu omwe wacita pikado ikulu akalamba kuteweza malamulo ya Yahova, iye angacosedwe m’gwere. Ndipo akacosedwa tin’funika lini kucita naye tsantsa. Werengani 1 Akolinto 5:6, 11, ndipo mukamala cezeranani mbvunzo wakutewerayu:

• Ninga fermento yomwe imbacitisa trigu kuti ifufume, kodi kubverana na munthu omwe wacita pikado ndipo walamba kukungula kungadzonge tani gwere?

Kodi momwe Yahova ambacitira bzinthu na wale omwe ambacita pikado bzimbalatiza tani kuti iye mgwakulungama, wakudeka mtima na walufoyi?

5. Yahova ambatilekerera tikakungula

Jezu adaphatisira basa ciratizo kuti atithandize kubvesesa momwe Yahova ambabvera munthu akakungula. Werengani Luka 15:1-7, ndipo mukamala cezeranani mbvunzo wakutewerayu:

• Kodi mafala ya m’mavesiya yakukupfunzisani ciyani pakulewa bza Yahova?

Werengani Ezekiyeli 33:11, ndipo mukamala cezeranani mbvunzo wakutewerayu:

• Kodi munthu an’funika kucita ciyani kuti alatize kuti wakunguladi?

KODI MWAPFUNZA CIYANI?

Tikacita pikado ikulu ticikungula na mtima wentse, ndipo ticileka kubwerezera pomwe pikadoyo, Yahova an’dzatilekerera.

Mibvunzo yakubwerezera

• Thangwe ranyi tin’funika kumbakungula pikado zathu kwa Yahova?

• Kodi tin’funika kucita ciyani kuti Yahova atilekerere pikado zathu?

• Thangwe ranyi tikacita pikado ikulu tin’funika kumbauza akulu wa gwere?

ONANI POMWE IBZI

Onani momwe Yahova adalatizira ntsisi zomwe zimbafotokozedwa pa Zaiya 1:18 kwa mwamuna munango.

Lekani Kumbapenukira Ntsisi za Yahova (5:02)

Kodi akulu ambayezera tani kuthandiza munthu omwe acita pikado ikulu?

“Momwe Akulu Ambalatizira Lufoyi na Ntsisi kwa Wanthu Omwe Acita Pikado” (Ntsanza ya Mulindiri ya Agosto, 2024)

Onani momwe lufoyi na kudeka mtima bzimbalatizidwira kwa omwe acita pikado ndipo alibe kukungula.

“Momwe Akulu Angathandizire Wale Omwe Adacosedwa Mʼgwere” (Ntsanza ya Mulindiri ya Agosto 2024)

Kuti muwone momwe Yahova adathandizira mwamuna munango kubwerera pomwe kwa iye, werengani nkhani ya moyo wangu ya msolo wakuti “Ndikhafuna Kubwerera kwa Yahova.”

“Bibliya Limbacinja Moyo wa Wanthu” (Ntsanza ya Mulindiri ya 1 Abril, 2012)