Kodi Mumbawona Kuti Mulungu Ambakuthandizani pa Moyo Wanu?
‘Boko la Yahova lin’dzadziwika kwa atumiki wace.’—ZAI. 66:14.
NYIMBO: 65, 26
KODI MUNGATAWIRE TANI?
Thangwe ranyi wanthu winango wambakwanisa kuwona thandizo la Mulungu pa moyo wawo, pomwe winango wambakwanisa lini kuwona?
N’ciyani cimbatitsimikizira kuti Yahova ambatithandizambo nsiku zino?
Kodi tingacite ciyani kuti tikwanise kuwona bwino-bwino thandizo la Mulungu pa moyo wathu?
1, 2. Kodi wanthu winango wambakumbuka ciyani bza Mulungu?
WANTHU wazinji wambakumbuka kuti Mulungu alibe nabzo basa bzomwe iwo wambacita. Kulewa cadidi, wanthu winango wambakhulupira kuti Mulungu alibe nabzo basa bzinthu bzomwe bzinkucitikira wanthufe. Pambuyo pa Kabvulibvuli wamphanvu kupfudza nyumba zizinji ku dziko la Filipinas mu Novembro 2013, mtongi wa mu mzinda munango adalewa kuti: “Ninti Mulungu akhadayenda ku mbuto inango”.
2 Wanthu winango wambacita bzinthu ningati Mulungu angakwanise lini kuwona bzomwe iwo wankucita. (Zai. 26:10, 11; 3Ju. 11) Iwo wali ninga wale womwe mpostolo Paulo adawalewa pomwe iye adati: ‘Iwo walibe kufuna kumudziwa bwino Mulungu’. Wanthu amwewo ‘wakhadadzalidwa na kusaya kulungama kwense, kuipa kwense, kusirira kwense kwa nsanje, na pikado yense.’—War. 1:28, 29.
3. (a) Kodi ni mibvunzo iponi yomwe tingafune kubvunza pa kulewa bza Mulungu? (b) Kodi Bibliya likambalewa kawiri-kawiri bza ‘boko’ la Yahova, limbafuna kulewa ciyani?
3 Tsono apa tani ifepanombo? Mwakusiyana na wanthu womwe walewedwa padzulupa, ifepano timbadziwa kuti Yahova ambawona bzense bzomwe timbacita. Tsono kodi ifepano timbazindikirambo kuti Mulungu ambatikumbukira, acitithandiza pa moyo wanthu? Kodi ifepano tiri pakati pa wanthu wale womwe Jezu adalewa kuti ‘wan’dzawona Mulungu’? (Mat. 5:8) Kuti tidziwe thandauzo la bzimwebzi, mbatitomeni tawona bziratizo bza m’Bibliya bza wanthu womwe wadawona thandizo la Mulungu pa moyo wawo, na bza wanthu womwe wadalamba kuwona thandizolo. Patsogolo pace, tinipfunza momwe tingawonere bwino-bwino thandizo la Yahova pa moyo wanthu na maso yathu ya cikhulupiro. Pa kupfunza nfundo zimwezi, kumbukirani kuti Bibliya limbalewa kawiri-kawiri bza ‘boko’ la Mulungu pakufuna kulewa bza mphanvu zomwe iye ambaphatisa basa kuti athandize nazo atumiki wace na kukunda anyamadulanthaka wace.—Werengani Bzakutonga 26:8.
IWO WADATAZIRA KUWONA THANDIZO LA MULUNGU
4. Kodi ni thangwe ranyi anyamadulanthaka wa Jirayeri wadatazira kuwona boko la Yahova?
4 Kumayambiriro kwa mbiri ya Wajirayeri, wanthu wadakhala na mpata wakuwona na kubva momwe Yahova adathandizira Wajirayeri. Yahova adapulumusa wanthu wace mwakudabwisa ku Edjipito, ndipo patsogolo pace iye adakundambo wamambo wazinji pa maso pa Wajirayeriwo. (Djos. 9:3, 9, 10) Wamambo wense womwe wakhakhala ku ng’ambu ire ya mkulo wa Joridano, wadabva na kuwona bzimwebzo. Tsono iwo ‘wadayamba kukonkhanisa magulu yawo ya nkhondo kuti wakamenyane na Djosuwe pabodzi na Jirayeri.’ (Djos. 9:1, 2) Napo pambuyo pa wamambowo kuyamba nkhondoyo, iwo wakhanayo basi mathangwe yense kuti wakwanise kuwona boko la Mulungu lomwe likhathandiza Wajirayeriwo. Na thandizo la Yahova, ‘dzuwa lidapitirizadi kubakaima mpaka mtunduyo utalanga anyamadulanthaka wace.’ (Djos. 10:13) Koma Yahova adalekerera kuti ‘mitunduyo iumise mitima yawo, icifuna kumenya nkhondo na Wajirayeri.’ (Djos. 11:20) Anyamadulanthaka wa Jirayeri wadalamba kuzindikira kuti Yahova akhamenyera nkhondo wanthu wace, ndipo bzimwebzi bzidacitisa kuti iwo wakundidwe.
5. Kodi mambo wakuipa Akabe adalamba kuzindikira ciyani?
5 Ndipo pambuyo pace, Mambo wakuipa Akabe adakhala na mipata mizinji ya kuwona momwe boko la Yahova likhathandizira wanthu wace. Eliya adamuuza iye kuti: ‘Kun’bvumba lini ne kucita mame mkati mwa magole yankubweraya, pokha ndikatonga inepano!’ (1 Wam. 17:1) Mwacidziwikire Yahova ndiye akhali kumbuyo kwamafala yale, tsono Akabe adalamba basi kubvuma bzizindikirobzi. Patsogolo pace, Akabe adawona moto unkucokera kudzulu pomwe Eliya adapemba kuti mphaso yace ipseretu. Ndipo pakumalizira Eliya adalatiza kuti Yahova angadamalisa cirala pakuuza mambo Akabe kuti: ‘Polikani kuti cinvula cireke kukuimisani.’ (1Wam. 18:22-45) Akabe adawona bzakucitika bzensenebzi, tsono iye adapitiriza basi kulamba kuzindikira kuti cimweco cikhali ciratizo ca mphanvu ya Mulungu. Cakucitikaci pabodzi na bzakucitika bzinango bzomwe tabziwona kale m’mbuyomu, bzinkutipfunzisa cinthu cakufunika kwene-kwene—ifepano tin’funika kumbazindikira boko la Yahova pomwe linkutithandiza pa moyo wathu.
IWO WADAKWANISA KUWONA THANDIZO LA YAHOVA
6, 7. Kodi n’ciyani comwe wanthu winango wadazindikira mu nthawe ya Djosuwe?
6 Mwakusiyana na wamambo wense wakuipa wale, wanthu winango wadakwanisa kuwona kuti boko la Mulungu likhathandiza wanthu wace, napo iwo wakhali lini pa mkhalidwe ninga wa wanthu womwe wafotokozedwa m’mbuyomu. Mwa ciratizo, mwakusiyana na wanthu wazinji wa mitundu womwe wakhamenyana na Jirayeri mu nthawe ya Djosuwe, Wagibeyoni wadakacita mpangano wa mtendere na Wajirayeri. Thangwe ranyi? Iwo wadati: ‘Akapolo wanufe . . . tabwera kuno thangwe tabva bza dzina la Yahova, Mulungu wanu. Tabva bza mbiri yace pabodzi na bzense bzomwe iye adacita.’ (Djos. 9:3, 9, 10) Mwa nzeru iwo wadazindikira kuti omwe akhathandiza Wajirayeri akhali Mulungu wacadidi.
7 Rahabi nayembo adakwanisa kuwona boko la Mulungu pa bzinthu bzomwe bzikhacitika mu nthawe yace. Pambuyo pa kudziwa momwe Yahova ambapulumusira wanthu wace, iye adauza azondi awiri wa ku Jirayeri kuti: ‘Ndin’dziwa kuti Yahova an’kupasani dziko lino.’ Napo kukhala ku mbali ya wanthu wa Mulungu kukhaikha moyo wace pa ngozi, iye adakhulupira basi kuti Yahova angadapulumusa iye na wadzinza wace.—Djos. 2:9-13; 4:23, 24.
8. Kodi Wajirayeri winango wadazindikira tani kuti Yahova akhathandiza mtumiki wace?
8 Mwakusiyana na Mambo wakuipa Akabe, Wajirayeri winango womwe wadawona Yahova ankutawira Eliya mwa kutumiza moto, wadazindikira kuti boko la Mulungu ndiro likhacitisa bzinthubzo. Pomwe iwo wadawona moto wa Yahova unkunyekesa nsembe, iwo wadakuwa waciti: ‘Yahova ndiye Mulungu wacadidi!’ (1Wam. 18:39) Kwa iwo bumwebu budakhala umboni bwakusaya kugazika!
9. Kodi tingakwanise tani kuwona momwe Yahova ankutithandizira nsiku zino?
9 Bziratizo bzabwino na bziratizo bzakuipa bzomwe tapfunzabzi, bzimbatithandiza kubvesesa bzomwe bzimbathandauza kuwona Mulungu ankutithandiza pa bzinthu bziri-bzense. Tikamudziwa bwino Yahova, ifepanombo tin’dzakwanisa kuwona iye ankutithandiza pa moyo wathu, thangwe tin’dzakwanisa kuyawona makhalidwe yace pabodzi na bzicito bzace na ‘maso ya mtima wathu.’ (Wayef. 1:18) Ifepano tin’funa kukhala ninga wanthu wakale-kale na wanthu wa nsiku zino womwe wambakwanisa kuwona Yahova ankuthandiza atumiki wace. Tsono, kodi ifepano tinabodi umboni bwakuti Mulungu ankuthandiza atumiki wace nsiku zino?
UMBONI BWAKUTI MULUNGU AMBATITHANDIZA NSIKU ZINO
10. Kodi ni umboni buponi bomwe bumbatithandiza kubvesesa kuti Yahova ankuthandiza atumiki wace nsiku zino? (Onani cithunzi-thunzi cakuyambirira.)
10 Tina mathangwe mazinji yakukhulupira kuti Yahova ankupitiriza kuthandiza atumiki wace. Mwakubwereza-bwereza, ifepano timbabva wanthu womwe wambalewa kuti wadapemba kukumbira thandizo lauzimu, ndipo patsogolo pace, iwo wadathandizidwadi. (Psal. 53:2) Pomwe Allan akhapalizira nyumba na nyumba ku dziko la Filipinas, iye adagumana mkazi munango omwe adayamba kulira. M’baleyo adalewa kuti: “Macibese yale, mkaziyo adapemba kwa Mulungu kuti Mboni za Yahova zidzamuzungire. Pomwe akhali tswaka, iye adapfunza Bibliya na Mboni za Yahova, tsono pomwe iye adalowodwa, adafuluka komwe akhakhalako, ndipo alibe kudzawonana pomwe na Mbonizo. Mulungu adatawira mpembo wace mwakamfulumize mwakuti, iye akhali wakudekedwa kwene-kwene.” Mkati mwa gole limwero, mkaziyo adabzipereka kwa Yahova, acibatizidwa.
11, 12. (a) Kodi Yahova ankuthandiza tani atumiki wace nsiku zino? (b) Fotokozani ciratizo ca munthu omwe adatambira thandizo la Yahova.
11 Atumiki wazinji wa Mulungu wadakwanisa kuwona umboni bwa thandizo la Mulungu pomwe iwo wadakwanisa kusiya bzizolowezi bzakuipa ninga kufumali, kuphatisa basa mankhwala yakudzungulumwisa msolo, ayai kumbawona bzithunzi-thunzi bza maika. Winango wadayeza wokha mwa kubwereza-bwereza kuti wasiye bzinthu bzimwebzi, koma walibe kukwanisa. Tsono, pomwe iwo wadakumbira thandizo la Yahova, iye adawapasa ‘mphanvu yakuposa yacibadwa’, ndipo pakumalizira iwo wadakwanisa kumalisa bzizolowezi bzakuipabzo.—2 Wak. 4:7; Psal. 37:23, 24.
12 Yahova adathandiza atumiki wace wazinji kulimbana na bzineso pa moyo wawo. Mwa ciratizo, Amy adatumizidwa kuti akathandize kumanga Nyumba ya Umambo na nyumba ya amisiyonario pa kansuwa kang’ono ka ku Pacífico. Iye adati: “Ifepano tikhakhala mu hoteli ing’ono, ndipo nsiku zense tikhafamba m’miseu yakudzala na madzi kuti tiyende kubasa kwathuko.” Iye adafunikambo kuzolowerana na cikhalidwe ca kumweko, ndipo kazinji-kazinji iwo wakhakhala wakusaya maluju ayai madzi. Amy adalewambo kuti: “Ndipo kuti bzinthu bziipiretu, ndidakalipira mpfumakazi ibodzi yomwe tikhaphata nayo basa pabodzi. Ndidayenda kumui wakukhumudwa nane. M’cipinda mwangu ca ku hoteli, ndiri mu mdima, ndidapemba kwa Yahova kuti andithandize.” Pomwe maluju yadabwera, Amy adatenga revista ya Nsanza ya Mulindiri yomwe ikhana nkhani yakulewa bza formatura ya Gileyade yomwe ikhafotokoza bzineso bzense bzomwe iye akhalimbana nabzo: cikhalidwe cipsa, kusuwa kumui na wanthu wapsa kuti azolowerane nawo. Iye adati: “Ndikhabva ningati Yahova akhaceza nane usiku bule. Bzimwebzi bzidandipasa mphanvu kuti ndipitirize kuphata basa lomwe ndikhadapasidwalo.”—Psal. 44:25, 26; Zai. 41:10, 13.
13. Kodi ni umboni buponi bomwe bunkulatiza kuti Yahova ankuthandiza atumiki wace pa ‘kukhotcerera na kukhazikisa mwa lamulo bzipsa bzabwino’?
13 Kudziwa kuti Mboni za Yahova ‘zinkukhotcerera na kukhazikisa mwa lamulo bzipsa bzabwino,’ ni umboni bunango bwakuwonesa kuti boko la mphanvu la Yahova linkuthandiza. (Waf. 1:7) Maboma manango yambayezera kuimisa basa la atumiki wa Mulungu. Tsono tikanyang’anisa m’mambuyo, timbawona kuti Mboni zawina mirandu yakukwana 268 ku nyumba za mphala zikulu-zikulu, ndipo kuphatanidzambo mirandu 24 idawinidwa ku nyumba ya mphala ya Corte Européia de Direitos Humanos kuyambira mu gole la 2000; bzimwebzi bzimbalatiziratu padeca kuti palibe omwe angakwanise kulimbana na boko la Mulungu.—Zai. 54:17; werengani Zaiya 59:1.
14. Kodi tingakwanise tani kuwona thandizo la Mulungu pa basa lathu lakupalizira na ciphatano cathu ca cikondweso?
14 Bzipsa bzabwino bzomwe bzinkupaliziridwa pa dziko lense la pansi bzinkukwanisika kokha na thandizo la Mulungu. (Mat. 24:14; Mab. 1:8) Kuthumizira bzimwebzi, wanthu wa Mulungu wa nsiku zino wali wakuphatana pa dziko lense la pansi; cimweci n’cinthu comwe dziko lingakwanise lini—kutewezera, ndipo ifepano tingadziwe tsapano kuti thangwe ranyi wanthu wakunja wambalewa kuti: ‘Mulungu alidi pakati panu.’ (1 Wak. 14:25) Tenepo, tensenefe tina umboni buzinji bwakuti Mulungu ankuthandizadi atumiki wace. (Werengani Zaiya 66:14.) Tsono, apa tani imwepo pamwekha? Kodi mumbakwanisa kuwona boko la Yahova linkukuthandizani pa moyo wanu?
KODI MUNKUKWANISA KUWONA THANDIZO LA YAHOVA PA MOYO WANU?
15. Kodi nthawe zinango n’ciyani cingatitazise kuwona thandizo la Yahova pa moyo wathu? Fotokozani.
15 Kodi njaponi mathangwe manango yomwe yangatitazise kuwona bwino-bwino thandizo la Mulungu pa moyo wathu? Bzakucitika bza pa moyo bzingatisayise mtendere. Bzimwebzi bzikacitika, tingayebwe kupitiriza kuwona momwe Yahova adatithandizira kale. Pomwe Jezabeli, mkazi wa mambo Akabe akhafuna kupha mpolofeta Eliya, Eliyayo akhadayebwa mwakanthawe momwe Mulungu akhadamuthandizira kale. Pakulewa bza Eliya, Bibliya limbati: ‘Iye adayamba kukumbira kuti afe.’ (1 Wam. 19:1-4) Kodi bvuto la Eliyalo lingadamalisidwa tani? Iye angadafunika kulinga thandizo la Yahova kuti akhale wakulimba mtima.—1 Wam. 19:14-18.
16. Kodi tingacite ciyani kuti timbakwanise kuwona thandizo la Mulungu ninga momwe adacitira Djobi?
16 Djobi akhadatanganika kwene-kwene na mabvuto ya pa moyo wace mwakuti iye alibe kukwanisa kuwona bzinthu ninga momwe Mulungu ambabziwonera. (Djob. 42:3-6) Ninga Djobi, Ifepanombo tingafunike kucita nyongo kuti tikwanise kuwona thandizo la Mulungu. Kodi tingacite tani bzimwebzi? Mwa kubvunikiridwa na bzinembo bza m’Bibliya, ifepano tinfunika kumbakumbukira bzomwe bzinkuticitikira kale pa moyo wathu. Tikambazindikira momwe Yahova ankutithandizira, iye ambakhaladi wacadidi kwa ifepano. Ndipo ninga Djobi, ifepano tingalewe kuti: ‘Ndikhandobva bza imwe, koma tsapano ndinkucita kukuwonani ndekha na maso yangu.’
17, 18. (a) Kodi tingazindikire tani kuti Yahova ankutithandiza pa moyo wathu? (b) Fotokozani ciratizo cakuwonesa momwe Yahova ankutithandizira nsiku zino.
17 Kodi tingakwanise tani kuwona thandizo la Yahova pa moyo wathu? Mwa ciratizo: Pinango imwepo mungawone kuti Mulungu adakuthandizani kuti mudziwe cadidi. Kodi imwepo mudabva kale mbali inango pa mitsonkhano, mucilewa kuti: “Bzimwebzi ndibzo ndikhafunikira”? Ayai pinango imwepo mudawona kale kutawiridwa kwa mpembo wanu? Ninti mudafuna kuthumizira utumiki bwanu, ndipo mudadabwa na momwe Yahova adakuthandizirani kukwanisa cakulingaco. Ayai pinango mudasiya basa thangwe ra bzinthu bzauzimu, muciwona kukwanisika kwa piciro la Mulungu lakuti: ‘Ndin’dzakuthawani lini na pang’onopo ne kukusiyani?’ (Waheb. 13:5) Tikakhala wakupenya mwauzimu, tingakwanise kukumbukira momwe Yahova ambatithandizira mu njira zakusiyana-siyana.
18 Sara omwe ambakhala ku Kenya, adati: “Ndidapembera nyakupfunza wangu wa Bibliya omwe akhakomedwa lini kupfunza Bibliya. Ndidapemba kwa Yahova kuti ndidziwe penu ndikhafunika kuima kupfunza nayeko. Mu nthawe ibodzi-bodziyo, pomwe ndidandoti ‘Ameni’, mtedwe wangu udalira. Akhali nyakupfunza wangu ule omwe akhandibvunza penu bzingadakwanisika kuyenda naye pabodzi ku mtsonkhano! Inepano ndidakhala wakudabwisidwa!” Mukakhala wakupenya mwauzimu, imwepombo mungakwanise kuwona momwe Mulungu ankukuthandizirani pa moyo wanu. Rhonna, mpfumakazi yomwe imbakhala ku Ásia, idalewa kuti: “Bzimbafunika kukhala wakuzindikira kuti tikwanise kuwona momwe Yahova ambatithandizira. Tsono tikakwanisa kuwona thandizolo, timbadabwa kudziwa momwe iye ambatikumbukirira!”
19. Kodi n’ciyani comwe tin’funika kucita kuti tikhale pakati pa wanthu wale womwe wambakwanisa kuwona Mulungu?
19 Jezu adati: ‘Wan’kondwa ni wale womwe wana mtima wakucena, pakuti wan’dzawona Mulungu’. (Mat. 5:8) Kodi tingakhale tani na ‘mtima wakucena’? Tin’funika kukhala wakucena mkati mwathumu, ticisiya makhalidwe yakuipa. (Werengani 2 Wakolinto 4:2.) Tikakhala wakulimba mwauzimu na kulatiza makhalidwe yabwino, tin’dzakhala pakati pa wanthu wale womwe wambakwanisa kuwona Mulungu. Nkhani yakutsogoloyi, in’fotokoza cinthu comwe cingatithandize kuzindikira bwino-bwino thandizo la Yahova pa moyo wathu, comwe ni cikhulupiro cathu.