NKHANI YAKUPFUNZA 19
NYIMBO 6 Kudzulu Kumbalatiza Mbiri ya Mulungu
Tewezerani Ciratizo ca Anjo Wakukhulupirika
“Tumbizani Yahova, imwe anjo wace.” — SALIMO 103:20.
CAKULINGA CA NKHANIYI
Tiniwona bzomwe tingapfunze na anjo wakukhulupirika.
1-2. (a) Kodi ifepano tidasiyana tani na anjo? (b) Kodi ifepano tidandendemerana na anjo pa bzinthu bziponi?
IFEPANO timbacita mbali ya banja la atumiki wa Yahova walufoyi omwe ambamunamata. Anjo azinji wakukhulupirika ambacitambo mbali ya banja limweri. (Daniyeli 7:9, 10) Tikambakumbukira bza anjo, timbawona kusiyana komwe kulipo pakati pa iwo na ifepano. Anjo adalengedwa kale-kale pomwe ifepano tikhanati kulengedwa. (Djobi 38:4, 7) Iwo ana mphanvu, mbakucena na wa cirungamo kuposa wanthu wakuperewerafe. — Luka 9:26.
2 Napo kuti ndife wakusiyana na anjo, ifepano tidandendemerana na anjowo pa bzinthu bzizinji. Ninga anjo, ifepano tingakwanise kukhala na makhalidwe yabwino yomwe Yahova anayo. Ifepano tina ufulu bwakusankhula ninga iwo. Ninga anjo, ali-wentse wa ifepano ana dzina lace na unthu bwace, ndipo adapasidwa basa na Yahova kuti acite. Ndipo ninga anjo, tentsenefe tidakonzedwa kuti timbafune kunamata Mulengi wathu. — 1 Pedru 1:12.
3. N’ciyani comwe tingapfunze na anjo wakukhulupirika?
3 Pakuti ifepano tidandendemerana na anjo pa bzinthu bzizinji, ciratizo cawo cabwino cingatilimbikise na kutipfunzisa bzinthu bzizinji pa moyo wathu. Mu nkhani ino, tin’pfunza momwe tingatewezerere kubzicepesa kwa anjo, lufoyi lomwe ambalatiza kwa wanthufe, kupirira kwawo na nyongo yomwe iwo ambailatiza pakuthandizira kuti magwere yapitirize kukhala yakucena.
ANJO MBAKUBZICEPESA
4. (a) Kodi anjo ambalatiza tani kubzicepesa? (b) Thangwe ranyi anjo mbakubzicepesa? (Salimo 89:7)
4 Anjo wakukhulupirika mbakubzicepesa. Napo kuti iwo ambadziwa bzinthu bzizinji, ana mphanvu ndipo ana nzeru, iwo ambabvera malango ya Yahova. (Salimo 103:20) Akakhala akucita mabasa yomwe adapasidwa, iwo ambabzitumbiza lini thangwe ra mphanvu yomwe anayo. Iwo ambacita bzentse bzomwe Mulungu ambawauza mwakukondwa, napo kuti winango timbawadziwa lini madzina yawo.a (Genesesi 32:24, 29; 2 Amambo 19:35) Iwo ambalamba kupasidwa ulemerero bomwe bun’themera Yahova yekha. Thangwe ranyi anjo mbakubzicepesa tenepa? Thangwe iwo ambafuna Yahova ndipo ambamulemekeza kwene-kwene. — Werengani Salimo 89:7.
5. Kodi anjo m’bodzi adalatiza tani kubzicepesa pomwe adatsimula mpostolo Juwau? (Onanimbo cithunzi-thunzi.)
5 Mbatiwoneni cakucitika cibodzi comwe cimbalatiza kuti anjo mbakubzicepesadi. Pafupi-fupi mu gole la 96 pomwe Kristu akhadabwera kale, anjo m’bodzi omwe timbamudziwa lini dzina lace, adalatiza mpostolo Juwau masomphenya yakudabwisa. (Apokalipse 1:1) N’ciyani comwe Juwau adacita pomwe adawona masomphenyayo? Iye adayezera kunamata anjoyo. Tsono, mwakamfulumize, anjo wakukhulupirikayo adamuletsa, ndipo adamuuza kuti: “Ne! Leka kucita tenepo! Inepano ndine kapolo ninga iwepo na abale wako . . . Namata Mulungu!” (Apokalipse 19:10) Mafalaya yakulatiza kuti anjoyo akhali wakubzicepesa kwene-kwene! Anjoyo akhafuna lini kutambira ulemerero. Ndipopa, pa nthawe imweyoletu, anjoyo adauza Juwau kuti anamate Yahova Mulungu. Ndipo pa nthawe ibodzi-bodziyo, anjoyo alibe kukumbuka kuti akhali wakufunika kwene-kwene kuposa Juwauyo. Napo anjoyo akhana magole mazinji akutumikira Yahova ndipo akhana mphanvu kwene-kwene kuposa Juwau, iye mwakubzicepesa adalewa kuti akhalimbo kapolo wa Mulungu ninga Juwauyo. Napo anjoyo adatsimula Juwau, iye alibe kucita bzimwebzi mwaukali. Anjoyo adalewalewa mwakudeka mtima. Iye adabvesesa kuti mpostolo Juwau adamugodamira thangwe rakuti adadabwa na bzomwe adawona.
Anjo mwakubzicepesa akutsimula mpostolo Juwau (Onani ndime 5)
6. Kodi tingatewezere tani kubzicepesa kwa anjo?
6 Kodi tingatewezere tani kubzicepesa kwa anjo? Ifepano tingacite bzimwebzi mwa kucita basa lomwe tapasidwa mwakusaya kubziwonesera ayai kuyezera kulatiza wanthu kuti tina luso. (1 Akolinto 4:7) Kuthimizira bzimwebzi, tin’funika lini kumbabziwona kuti ndife wapadzulu kuposa anzathu thangwe rakuti tatumikira Yahova magole mazinji kuposa iwo ayai thangwe ra maudindo yomwe tinayo. Kulewa cadidi, tikakhala na maudindo mazinji, ni pomwe tin’funika kubziwona ninga wakusaya kufunika. (Luka 9:48) Tin’funika kutumikira winango ninga momwe anjo ambacitira. Tsono tin’funika lini kulatiza kuti ndife wakufunika kwene-kwene kuposa iwo.
7. Kodi tingalatize tani kubzicepesa pomwe tikutsimula ayai kupasa malango munthu?
7 Ifepano tingalatizembo kubzicepesa tikafuna kutsimula ayai kupasa malango munthu. Munthuyo angakhale Mkristau mwanzathu ayai mwana wathu. Tin’funika kupereka malangoyo mwakusaya kutsembera. Tsono ninga momwe anjo adatsimulira Juwau mwakudeka mtima, ifepano tin’funikambo kupasa malango munthu mwakusaya kutsembera, koma mwakudeka mtima. Kubzicepesa kun’dzaticitisa kuti tiphatise basa Bibliya pakupereka malango ndipo tin’dzapereka malangoyo mwaulemu na mwalufoyi. — Akolose 4:6.
ANJO AMBAFUNA WANTHU
8. (a) Mwakubverana na Luka 15:10, kodi anjo ambalatiza tani lufoyi kwa wanthu? (b) Kodi anjo ambathandizira tani basa lakupalizira? (Onanimbo cithunzi-thunzi.)
8 Napo kuti anjo ambakhala kudzulu, iwo ambacita thupo na bzomwe bzimbacitikira wanthufe ndipo ambatifuna. Iwo ambakomedwa kwene-kwene akawona munthu omwe akhadacita pikado wakungula ndipo wabwerera kwa Yahova ayai akawona munthu omwe akupfunza Bibliya akucinja bzinthu pa moyo wace kuti amutumikire. (Werengani Luka 15:10.) Anjo ambathandizambo basa lakupalizira mafala yabwino ya Umambo. (Apokalipse 14:6) Napo kuti iwo ambapalizira lini mwakucita kuwoneka na maso, iwo angatsogolere mpalizi kuti akagumane na munthu omwe akufuna kupfunza bza Yahova. N’cadidi kuti tingakwanise lini kudziwa nthawe zentse zomwe anjo ambakhala akutithandiza pa basali. Koma tikudziwa kuti Yahova angaphatise basa njira zakusiyana-siyana, kuphatanidza mzimu wace wakucena, kuti atsogolere wanthu omwe akufuna kudziwa cadidi ayai kuti atsogolere atumiki wace kwa wanthu wa mitima yabwino. (Mabasa 16:6, 7) Ndipo iye angaphatisembo basa anjo kuti atitsogolere pa basa lakupalizira. Ndipopa, tikambapalizira mafala yabwino ya Umambo, timbadziwa kuti anjo ali pabodzi na ifepano kuti atithandize. — Onani kwadru yakuti “Mipembo Yawo Idatawiridwa.”b
Banja la Mboni likubwerera ku mui pambuyo pa kupalizira mwakuphatisa basa kangolo. Mpfumakazi ikunyang’anisa mkazi munango omwe akuwoneka ninga adasunama. Patsogolo pace, iye akukumbukira kuti anjo ambatitsogolera kwa wanthu omwe akufuna thandizo lauzimu. Ndipo iye akuceza na mkaziyo mwakudeka mtima (Onani ndime 8)
9. Kodi tingatewezere tani lufoyi lomwe anjo ambalatiza kuna wanthu?
9 Kodi tingatewezere tani lufoyi lomwe anjo analo kwa wanthu? Tikabva cidziwiso cakuti m’bale omwe akhadacosedwa abwezeresedwa, ifepano tingakhale wakukondwa ninga momwe anjo ambakhalira wakukondwa. Tingacite ciri-centse kuti m’baleyo awone kuti timbamufuna nakuti tikukomedwa kwene-kwene thangwe ra iye kubwerera kwa Yahova kuti amutumikire pomwe. (Luka 15:4-7; 2 Akolinto 2:6-8) Ifepano tingatewezerembo ciratizo ca anjo mwa kucita ciri-centse comwe tingakwanise pa basa lakupalizira. (Mpalizi 11:6) Ninga momwe anjo ambatithandizira pomwe tikupalizira, ifepanombo tinganyang’ane njira kuti tithandize abale na mpfumakazi zathu tikakhala tiri mu upalizi. Kodi tingacite makonzedwe kuti ticoke mu upalizi na mpalizi mupsa? Kodi tingathandize abale na mpfumakazi zathu wakukalamba ayai omwe akuduwala kuti ambakwanisembo kupalizira?
10. Kodi tapfunza ciyani na ciratizo ca mpfumakazi Sara?
10 Tsono tani penu ifepano tikukwanisa lini kucita bzizinji bzomwe tikhafuna pa basa la Yahova thangwe ra mabvuto? Napo bziri tenepo, tinganyang’ane njira kuti tiphate basa lakupalizira pabodzi na anjo. Onani ciratizo ca mpfumakazi inango ya ku Índia yakucemeredwa Sara.c Pambuyo pakutumikira ninga mpainiya magole 20, iyo idaduwala, ndipo ikhakwanisa lini kucoka pa mui. Bzimwebzi bzidacitisa kuti isuname kwene-kwene. Koma na thandizo la abale wace wacikristau na kuwerenga Bibliya, pang’ono na pang’ono mpfumakazi Sara idakhala pomwe yakukondwa. Iyo idanyang’ana njira zinango kuti ipalizire. Pakuti ikhakwanisa lini kukhala kuti inembe karta, iyo ikhapalizira mwakuphatisa basa telefoni. Tenepo, iyo idaligaliri maulendo yace yakubwereza ndipo iwo adamupasa numero za wanthu winango omwe akhafunambo kupfunza. Kodi ni phindu liponi lomwe iyo idakhala nalo? Pambuyo pakupita minyezi yakucepa, mpfumakazi Sara adakhala na mapfunziro ya Bibliya yakukwana 70. Tsono iyo ingadakwanisa lini kupfunza na wanthu wentsenewo yokha. Tenepo, iyo idapasa mapfunziro yanango abale winango wa m’gwere. Ndipo mazinji mwa mapfunziroya yambatsonkhana. Kulewa cadidi, anjo ambakomedwa kwene-kwene kuphata basa pabodzi na wanthu ninga mpfumakazi Sara, omwe ambacita ciri-centse kuti apalizire!
ANJO AMBAPIRIRA
11. Kodi anjo akulatiza kupirira pa bzakucitika bziponi?
11 Anjo wakukhulupirika ni ciratizo cabwino kwene-kwene pa nkhani ya kupirira. Iwo akupirira kusaya cirungamo na uipi kwa magole mazinji. Iwo adawona Sathani pabodzi na anjo winango omwe adatumikira nawo pabodzi Yahova akupandukira Yahovayo. (Genesesi 3:1; 6:1, 2; Djuda 6) Bibliya limbalewa bza anjo m’bodzi wakukhulupirika omwe adamala ntsiku zizinji akumenyana na anjo wakuipa. (Daniyeli 10:13) Ndipo kuthimizira bzimwebzi, kuyambira pa nthawe ya Adamu na Eva, iwo akuwona wanthu azinji akusankhula kusaya kutumikira Yahova. Napo bziri tenepo, anjo amwewa akupitiriza kutumikira Yahova mwakukondwa na mwanyongo. Iwo akudziwa kuti pa nthawe yace, Yahova an’dzamalisa bzinthu bzentse bzakuipa.
12. N’ciyani comwe cingatithandize kupirira?
12 Kodi tingatewezere tani kupirira kwa anjo? Ninga anjo, ifepano timbawona bzinthu bzakuipa bzomwe bzikucitika ndipo timbatsutsidwa. Tsono ninga anjowo, ifepano tina citsimikizo centse cakuti pa nthawe yace, Yahova an’dzamalisa uipi bwentse. Ndipopa, ninga iwo, ifepano tin’funika ‘kupitiriza kucita bzabwino.’ (Agalatiya 6:9) Ndipo Mulungu akupicira kuti an’dzatithandiza kuti tipirire. (1 Akolinto 10:13) Ifepano tingapembe kwa Yahova ticikumbira mzimu wace wakucena. Bzimwebzi bzin’dzatithandiza kuti tikhale wakupirira na wakukondwa. (Agalatiya 5:22; Akolose 1:11) Tsono tani penu imwepo mukuzunzidwa? Thembani Yahova ndipo lekani kucita mantha. Nthawe zentse Yahova an’dzakuthandizani na kukulimbisani. — Ahebereu 13:6.
ANJO AMBATHANDIZA GWERE KUTI LIKHALE LIDACENA
13. Kodi ni basa liponi lakupambulika lomwe anjo akucita ntsiku zakumalizira zino? (Mateu 13:47-49)
13 Mu ntsiku zakumalizira zino, Yahova adapasa anjo basa lakupambulika kwene-kwene kuti acite. (Werengani Mateu 13:47-49.) Wanthu azinji pa dziko lentse la pantsi akufuna kubva mafala yabwino ya Umambo. Winango mwa wanthu amwewa ambacinja bzinthu pa moyo wawo acikhala Akristau, koma winango ne. Mu ntsiku zakumalizira zino, anjo akucita basa ‘lakusiyanisa wanthu wakuipa na wakulungama.’ Kulewa kunango tingati, iwo adapasidwa basa lakuti akhotcerere gwere kuti lipitirize kukhala lidacena. Bzimwebzi bzikuthandauza lini kuti wale omwe adacosedwa m’gwere angabwerere lini pomwe ndipo bzikuthandauzambo lini kuti m’gwere mun’dzakhala lini na mabvuto. Napo bziri tenepo, tingakhale na citsimikizo cakuti anjo akuphata basa na nyongo kuti gwere lipitirize kukhala lidacena.
14-15. Kodi tingatewezere tani thupo lomwe anjo analo lakuti gwere likhale lidacena? (Onanimbo bzithunzi-thunzi.)
14 Kodi tingatewezere tani anjo pa nkhani ya kucita thupo na gwere kuti likhale lidacena? Ifepano tingacite bzimwebzi mwa kucita mbali yathu kuti gwere lipitirize kukhala lidacena mwakuthupi na mwauzimu. Kuti bzimwebzi bzikwanisike, tin’funika kucita ciri-centse kuti tikhotcerere mtima wathu. Ndipo njira ibodzi yakucitira bzimwebzi ndiyo kusankhula axamwali omwe ambafuna Yahova na kukhala kutali na cinthu ciri-centse cakuipa comwe cingadzonge uxamwali bwathu na Yahova. (Salimo 101:3) Ndipo tingacitembo bzimwebzi mwa kuthandiza abale wathu kuti apitirize kukhala wakukhulupirika kwa Yahova. N’ciyani comwe tingacite tikadziwa kuti Mkristau mwanzathu wacita pikado ikulu? Thangwe ra lufoyi lomwe tinalo kwa iye, tingamulimbikise kuti akafotokozere akulu nkhaniyo. Iye akalamba kucita bzimwebzo, ifepano tin’funika kuyenda kukawauza akulu bza nkhaniyo. Ifepano tikufuna kuti Mkristau ali-wentse omwe akuduwala mwauzimu athandizidwe mwakamfulumize! — Tiyago 5:14, 15.
15 Bzakupasa ntsisi mpsakuti wanthu winango omwe acita pikado zikulu-zikulu ambafunika kucosedwa m’gwere. Bzimwebzi bzikacitika, ifepano ‘timbasiya kubverana’ nawo.d (1 Akolinto 5:9-13) Kucita bzimwebzi kumbacitisa kuti gwere lipitirize kukhala lidacena. Kuthimizira bzimwebzi, tikasiya kubverana na wanthu wakucosedwa, timbakhala tikuwalatiza lufoyi. Thangwe ranyi tikulewa tenepoyo? Thangwe bzimwebzi bzimbathandiza wanthuwo kuwona kufunika kwa kubwerera kwa Yahova. Ndipo iwo akacita bzimwebzi, ifepano, Yahova pabodzi na anjo timbakomedwa kwene-kwene. — Luka 15:7.
N’ciyani comwe tingacite tikadziwa kuti Mkristau mwanzathu wacita pikado ikulu? (Onani ndime 14)e
16. Kodi imwepo mukufuna kutewezera anjo mu njira ziponi?
16 Yahova adatipasa mwayi ukulu kwene-kwene wakupfunza bza anjo wakukhulupirika na kuphata nawo basa pabodzi! Bwerani titewezere makhalidwe yomwe iwo anayo, ninga kubzicepesa, lufoyi lomwe analo kwa wanthu, kupirira na thupo lomwe iwo analo lakufuna kuti gwere lipitirize kukhala lidacena. Ifepano tikatewezera anjo wakukhulupirikawa, tin’dzacita mbali ya banja la atumiki wa Yahova lomwe limbamunamata mpaka kale-kale.
NYIMBO 123 Kubvera Mwakukhulupirika Mitemo ya Gulu la Mulungu
a Pana anjo azinji kwene-kwene, tsono Bibliya limbandolewa madzina ya anjo awiri basi, Migeli na Gabriyeli. — Daniyeli 12:1; Luka 1:19.
b Imwepo mungagumane nkhani zinango mu Índice das Publicações da Torre de Vigia m’nyantsi mwa fala lakuti “Anjos” pa kamsolo kakuti “orientação angélica (exemplos).”
c Dzinali lacinjidwa.
d Ninga momwe idafotokozera vidiyo ya Nkhani Zipsa za Bungwe Lakutonga za Gole la 2024 #2, munthu wakucosedwa akabwera pa mitsonkhano, apalizi angaphatise basa cikumbu-mtima cawo cakupfunzisidwa na Bibliya kuti awone penu angamusane na munthuyo mwacigwatho ayai kutambira na manja mawiri anyakucosedwa omwe abwera kudzatsonkhana na gwere.
e BZOMWE BZIKUCITIKA PA CITHUNZI-THUNZI: Mpfumakazi ikuuza mpfumakazi inzace kuti ikafotokozere akulu bzomwe yacita. Patsogolo pace, mpfumakaziyo ikuzindikira kuti mpfumakazi inzaceyo iribe kuyenda kukalewa kwa akulu, ndipo iyo ikukalewa.