Nyoma Ẹghẹlẹ Ọphẹ yẹ are e vwo Usimirhọ

1, 2. Mesoriẹ Iseri Jehova e se Romans 5:12 omamọ?

GBE RORIE taghene wa guọlọ ya ekete i Baibol rẹ Iseri Jehova i dabu rhe, rẹ aye a jeghwai ha ruiruo ọke ephian. Wu na kiki ya Romans 5:12 rhotọre? Roro kpahen uchọgbọ wu rionbọrhọ ẹmro enana ne: “Nyoma ọhworhare owu yẹ ọdandan ọ ruẹ akpọ na, uhwu no nẹ ọdandan rhe, omarana uhwu no kerabọ lele ituakpọ ephian nime aye ephian i ru ọdandan ne.”

² A hunute oghwẹmro ọrana ọgbọ buebun uvuẹn ọbe na What Does the Bible Really Teach? We rhe lele emọ enọ ọrhẹ awọrọ yono ọbe ọnana, ọkezẹko wu ne se Romans 5:​12, ọke we yono aye kpahen ọhọre Osolobrugwẹ kpahen otọrakpọ na, otan na, ọrhẹ erhirhiẹ ihworho ri hwuru e havwọ, enana i ha uvuẹn irhomu-ẹmro 3, 5, ọrhẹ 6 uvuẹn ọbe na What Does the Bible Really Teach? Ọrẹn, ọgbọ emwa yi we roro kpahen Romans 5:12 orho sekpahen irueruo ọnọ, aruefirhọ ọnọ ọrhẹ onyerẹnkugbe ọnọ rhẹ i Jehova?

3. Me yo fori na mẹrẹnvwrurhe kpahen ọdandan?

³ Ọwan ephian iruedandan. Ọwan e ruẹ sọ ọke ephian. Ọrẹn, o mwurun ọwan ẹro taghene Osolobrugwẹ o rheri taghene eyẹn yọ ha ma ọwan, ọ jeghwai vwo omwemẹ ro no dje arodọmẹ harẹn ọwan. (Ps. 103:​13, 14) Jesu o yoni idibo yi taghene aye i nẹrhomo nẹ Osolobrugwẹ ọ harhomu ọdandan aye. (Luke 11:​2-4) Omarana, orho fo ne roro kpahen orusọ Osolobrugwẹ ọ harhomu ọwan ne-e. Udabọ ọrana, ọwan a mẹrẹn erere erhe roro kpahen oborẹ Osolobrugwẹ o ru harhomu ọdandan ọwan.

A HARHOMU ỌWAN NYOMA ẸGHẸLẸ ỌPHẸ

4, 5. (a) Me yọ lẹrherẹ ọwan vwẹruọ ẹmro rọ ha uvuẹn Romans 5:12? (b) Me yẹ “ẹghẹlẹ ọphẹ” ra hunute uvuẹn Romans 3:24 o mevirhọ?

⁴ Irhomu-ẹmro erọrọ ri ha uvuẹn ọbe i Romans na, i lẹrherẹ ọwan vwẹruọ ẹmro i Paul rọ ha uvuẹn Romans 5:​12, maido uvuẹn Romans urhomu-ẹmro ọrẹ 6. Ọnana ọnọ ha userhumu rẹn ọwan vwẹruọ oborẹ i Jehova ono ru harhomu ọwan. Romans urhomu-ẹmro ọrẹ 3, ọ tare taghene: “Ituakpọ ephian iruedandan . . . , fọkiẹ ẹghẹlẹ ọphẹ yẹ aye e rhiẹ evwata, nyoma izobo otan i Kristi Jesu ọ kware na.” (Rom. 3:​23, 24) Me yi Paul o mevirhọ ọke rọ hunute “ẹghẹlẹ ọphẹ”? Sekpahen iyẹnrẹn owu, Paul ọ ha ẹmro i Greek na ruiruo, ro mevirhọ “oborẹ a ha ru ẹghẹlẹ nẹ ẹhẹn rhe, re vwe fiẹrorhọ taghene ana rharhumu kwa.” Ọnana ẹghẹlẹ re vwe mwuowan yen.

⁵ Ọgba irherhe owu re se John Parkhurst nọ tare: “Arha tẹmro kpahen Osolobrugwẹ yanghene i Kristi, [ẹmro i Greek ọrana] ọ rionbọrhọ ẹghẹlẹ ọphẹ aye yanghene arodọmẹ aye, rẹ aye e simi ituakpọ.” Omarana, ẹmro na, “ẹghẹlẹ ọphẹ” ra ha ruiruo uvuẹn i New World Translation na, o serhọ. Ọrẹn, marhẹ Osolobrugwẹ o ru ha ẹghẹlẹ ọphẹ ọnana rẹn ọwan? Marhẹ yo ru sekpahen aruefirhọ ọnọ ọrhẹ onyerẹnkugbe ọnọ rhẹ Osolobrugwẹ? Jene yono kpahiẹn.

6. Ebrurhọ ego yẹ ituakpọ e vwo fọkiẹ ẹghẹlẹ ọphẹ na?

⁶ Adam yẹ “ọhworhare” rẹ ọdandan ọ nyoma yen ruẹ akpọ na. Omarana, “nyoma orusọ ohworho owu, uhwu no suẹn jerẹ orodje.” Paul nọ habaye taghene “ẹghẹlẹ ọphẹ Osolobrugwẹ,” ọ nyoma i “Jesu Kristi” homaphia. (Rom. 5:​12, 15, 17) Ẹghẹlẹ ọphẹ ọrana ọ rhua erere vwe ituakpọ ephian ne. “Nyoma ọghọ emwo ohworho owu, nẹ ene ru buebun rhiẹ evwata.” Itiọrurhomẹmro, ẹghẹlẹ ọphẹ Osolobrugwẹ ọnọ sabu lẹrhẹ ọwan vwo “arhọ ri bẹmẹdẹ nyoma Jesu Kristi.”​—⁠Rom. 5:​19, 21.

7. Mesoriẹ otan na orhiẹ ẹghẹlẹ rẹ ọwan i vwe mwuovwan yen?

⁷ A gba i Jehova nọ ha ọmọ ọnẹyen ru otan rẹn ọwa-an. Habaye, ituakpọ ri vwa gba, e mwuovwan oborẹ Osolobrugwẹ ọrhẹ i Jesu i ruru rẹ aye a ha otan na phia, nẹ ọwan i sabu vwo ẹharhomu edandan ọwa-an. Omarana, ẹharhomu edandan ọwan ọrhẹ ifiẹrorhọ rẹ ọwan ine nyerẹn bẹmẹde, ghini ẹghẹlẹ ọphẹ re vwe mwuovwan yen. O fori nẹ ọwan i ha ukẹro ọghoghanren ni ẹghẹlẹ ọnana, nọ jeghwai sun akpenyerẹn ọwan kẹdẹkẹdẹ.

ỌDAREMẸRO KPAHEN ẸGHẸLẸ ỌPHẸ OSOLOBRUGWẸ

8. Iroro ọsọsọ ọgo yẹ ihworho i vwori kpahen ọdandan aye?

⁸ Rẹ ọwan e rhiẹ emọ Adam ri vwa gba na, ọwan ne ruẹ ọdandan. Ọrẹn, ono rhiẹ oborẹ ọ sọre omamọ re ne vwo aruo iroro ọnana: ‘Mi rha tobọ ru oborẹ ọ sọre obaro Osolobrugwẹ dede, mi kpokpo omamẹ rhọ ye-e. Jehova ọnọ harhomu mẹ.’ Ọrẹ omemwurhọ, Ilele Kristi buebun i vwo aruo iroro ọrana ọke inyikọ na e ji nyerẹn. (Se Jude 4.) Ọkezẹko, ọwan i vwa samọ ta aruo ẹmro ọrana phia-a, ọrẹn, iroro ọnana ọnọ sabu rhirhiẹ uvuẹn ọmudu ọwan, yanghene ọnọ sabu kọn ruiẹ, orho jiri bẹn.

9, 10. Marhẹ yi Paul ọrhẹ awọrọ i ru vabọ uhwu ọrhẹ ọdandan?

⁹ Paul ọ karunumwuie taghene ọwan i tiẹn aruo iroro ọnana: ‘Osolobrugwẹ o rheri taghene mia gba-a, ọnọ kpare iroro vrẹn orusọ mẹ.’ Mesoriẹ i Paul ọ karunumwu ẹmro ọnana? Nime, Ilele Kristi i “hwuru rẹn ọdandan” ne. (Se Romans 6:​1, 2.) Me yo mevirhọ ra ta taghene Ilele Kristi i hwuru rẹn ọdandan, ọrẹn aye e ji nyerẹn uvuẹn otọrakpọ na?

¹⁰ Osolobrugwẹ ọ ha uphẹn rẹn i Paul ọrhẹ ihworho ọke ọnẹyen nẹ aye i mẹrẹn erere nẹ otan na rhe. Omarana, Jehova nọ harhomu edandan aye jeghwai djẹ aye ha, nẹ aye i lele i Jesu sun obẹ odjuwu. Aye i vwo ifiẹrorhọ rẹ aye ine riẹ odjuwu. Aye i rha fuevwan, aye ine lele i Jesu sun. Ọrẹn, ọke rẹ aye e ji nyerẹn uvuẹn otọrakpọ na, Paul nọ tare taghene aye i “hwuru rẹn ọdandan.” Nọ ta kpahen i Jesu ro hwuru ọke rọ ha uvuẹn otọrakpọ na, ra jeghwai rhọmọ riẹ udjuwu. Uhwu orho vwo omẹgbanhon oma i Jesu ghwomara-an. Omaran ọ ji havwọ rẹn Ilele Kristi ra djẹha na, aye e ni oma aye taghene aye i ‘hwu rẹn ọdandan ne, ọrẹn aye e nyerẹn rẹn Osolobrugwẹ nyoma Kristi Jesu.’ (Rom. 6:​9, 11) Akpenyerẹn aye nọ jeghwai wene. Aye i vwa rha nyalele ojemẹ esọsọ ugboma aye-e. Nime aye i nyaji aruo akpenyerẹn ọrana vwo ne.

11. Izede ọgo yẹ ihworho ri na ha otọrakpọ na riuku, e “hwu rẹn ọdandan”?

¹¹ Nẹ ọwan vwo? Bọmọke e ki rhiẹ Ilele Kristi, ọwan e ru ọdandan ọgbọ buebun, ọkezẹko ọwan i vwe rhe oborẹ o biomu te uvuẹn ukẹro Osolobrugwẹ-ẹ. Ọwan ni họhọ “evrẹn rẹn ijẹfuọn ọrhẹ urhi egbeghwu.” Ana sabu ta taghene ọwan ni rhiẹ “evrẹn rẹn ọdandan.” (Rom. 6:​19, 20) Ọke oru, ọwan ni me rhe urhomẹmro na, ọwan ni homakpahontọre rẹn Osolobrugwẹ jeghwai bromarhame. Nẹ ọke ọrana rhe, ọwan ni vwo omwemẹ ra na nyalele uyono ọrhẹ ovwan i Jehova. Ọrhọ tobọ rhianẹ ọwan a sabu ta ye phia-a, e “simi rẹ ọwan nẹ abọ ọdandan,” ọwan ni “rhiẹ evrẹn rẹn uruemru ọvwata.” (Rom. 6:​17, 18) Omarana, ọwan ina ji sabu ta taghene ọwan i “hwuru rẹn ọdandan” ne.

12. Odjẹ ọgo yẹ ọwan ephian ina djẹ?

¹² Gbe roro kpahen ẹmro i Paul enana: “Are i vwa lẹrhẹ ọdandan sun ugboma are jerẹ orodje-e, neneyo are i ja rha nyalele ojemẹ aye.” (Rom. 6:12) Ọwan ina sabu “lẹrhẹ ọdandan sun” ọwan, nyoma a nyalele oborẹ ugboma ọwan ọ tare taghene ọwan i ru. Ọrẹn, ọwan ina sabu “lẹrhẹ” ọdandan sun ọwan, yanghene ọwan ina sabu ten no jo sun ọwan, onọ ra na nọ oma ọwan yẹ, Me yẹ ọwan i ghini guọlọ uvuẹn ọmudu ọwan? Nọ oma: ‘Ọkezẹko, mia ha uphẹn rẹn ugboma mẹ yanghene iroro mẹ rọ vwọ gba, no sun mẹ ru oborẹ ọ sọre? Gbinẹ mi hwu rẹn ọdandan ne? Mie nyerẹn rẹn Osolobrugwẹ nyoma i Jesu Kristi?’ Ọdaremẹro kpahen ẹghẹlẹ ọphẹ ọrhẹ ẹharhomu ri Jehova o djephia rẹn ọwan, yọ nọ sa ọwan erhumu kpahenrhọ enọ erana.

OWỌNREN RA NA SABU FIKPAROBỌ

13. Me yọ yẹrẹ ọwan imwẹro taghene ana sabu tiobọnu ọdandan?

¹³ Iseri Jehova buebun i tiobọnu ekwakwa ibiobiomu rẹ aye e ruẹ bi, aye ni me rhe kpahen i Jehova, vwo ẹguọlọ kpahiẹn jeghwai ga ye. Irueruo aye bi, ọnọ sabu rhiẹ ekwakwa ‘rẹ ofa ọ ro aye kpahan’ ri na sabu lele fi uhwu. (Rom. 6:21) Ọrẹn, aye ni ghwẹriẹre. Omaran Ilele Kristi buebun ri ha uvuẹn i Corinth, i ruru. Ezẹko egehọ, eghwọwe, ehworhare ra gbẹ ehworhare yanghene emẹse ra gbẹ emẹse, ihi, idinyo, ọrhẹ iruemru erọrọ. Ọrẹn, a sabu ru aye fon. (1 Cor. 6:​9-11) Omaran ọ ji phia rẹn imizu ri ha uvuẹn ukoko rọ ha uvuẹn i Rome. Paul nọ yare: “Are i vwa ha oma are rẹn ọdandan nọ ha ruiruo-o, ọrẹn are i ha oma are rẹn Osolobrugwẹ, nẹ are i họhọ era rhọmọ nẹ uhwu, nẹ are i jeghwai ha oma are rẹn Osolobrugwẹ nọ ha are ruiruo ọvwata.” (Rom. 6:13) O mwu i Paul ẹro taghene aye ina sabu rhe ru onyerẹnkugbe aye rhẹ i Jehova gbanhan jeghwai mẹrẹn erere nẹ ẹghẹlẹ ọphẹ na.

14, 15. Me yo fori na nọ oma ọwan sekpahen uruemru ra na “huvwele nẹ ẹhẹn rhe”?

¹⁴ Omaran ọ ji havwọ inyenana. Imizu ezẹko ina sabu vwo aruo iruemru rẹ imizu ri ha uvuẹn i Corinth ọke ahwanren i vwori bi. Ọrẹn aye ni ghwẹriẹre. Aye ni jeghwai tiobọnu edandan aye, na jeghwai ru aye fon. Ọrana orho rhiẹ oborẹ wu havwọ bi, marhẹ onyerẹnkugbe ọnọ rhẹ i Jehova ọ havwọ vwana? Ra mẹriẹn taghene Osolobrugwẹ ọ harhomu ọwan nyoma ẹghẹlẹ ọphẹ na, wu brorhiẹn wu ne tiobọnu ọdandan ne? Wu ne rhe ru oborẹ orhomurun uvuẹn ukẹro Osolobrugwẹ?

¹⁵ Na sabu ru ọrana, o fori nẹ ọwan i kẹnoma rẹn edandan eghwaghwa rẹ otu i Corinth i ruru na. Ọrana ọ ghanren, ọwan i rhe rhiabọ dede ẹghẹlẹ ọphẹ Osolobrugwẹ jeghwai tiobọnu ọdandan ne. Habaye, ọwan i vwo omwemẹ ra na “huvwele nẹ ẹhẹn rhe” nyoma ene tiobọnu edandan ekokamu?​—⁠Rom. 6:​14, 17.

16. Marhẹ ọwan i ru rhe taghene ne rhiẹ Olele Kristi, ọ vrẹn ọrẹ ana kẹnoma rẹn edandan eghwaghwa?

¹⁶ Roro kpahen ọnyikọ Paul. Ọnyikọ Paul, o fioma rhọ edandan eghwaghwa ra hunute uvuẹn 1 Corinthians 6:​9-11 na-a. Ọrẹn, ọ tare taghene ọye o ji ruẹ sọ. Nọ yare: “Mẹmẹ ohworho ugboma, ra rhẹ harẹn ọdandan. Nime mie rhe oborẹ mie ruẹ-ẹ. Mi vwe ru oborẹ mi guọlọre-e, ọrẹn mie ru oborẹ mi vwo utuoma kpahen.” (Rom. 7:​14, 15) Ọnana no djephia taghene o vwo ekwakwa erọrọ ri Paul ọ hare taghene edandan, nọ jeghwai damoma haso ekwakwa erana. (Se Romans 7:​21-23.) Jenẹ ọwan ephian i hẹrokele i Paul, nyoma ana damoma “huvwele nẹ ẹhẹn rhe.”

17. Mesoriẹ wu na ta urhomẹmro?

¹⁷ Jerẹ udje, roro kpahen uruemru ra ta urhomẹmro. Urhomẹmro ẹta ọ ghanren omamọ rẹn Ilele Kristi. (Se Proverbs 14:5; Ephesians 4:25.) Echu yẹ “ọsẹ efian.” Ananias ọrhẹ aniẹ i hwuru nime aye i mọrenfian. O fo na hẹrokele aruo ihworho erana-a, o fori na kẹnoma rẹn ofian. (John 8:44; Acts 5:​1-11) Me yẹ uruemru ra ta urhomẹmro o sekpahen? Arha ta urhomẹmro, o djephia taghene ọwan i vwo ọdaremẹro kpahen ẹghẹlẹ ọphẹ Osolobrugwẹ.

18, 19. Marhẹ yẹ uruemru ra ta urhomẹmro o ru vrẹn ọrẹ ana ja mọrenfian?

¹⁸ Ohworho rọ mọrenfian, ọ vwọ ta urhomẹmro-o. Ọrẹn i Jehova ọ guọlọre nẹ ihworho enẹyen i rha ta urhomẹmro ọke ephian. Jehova ọ ta rẹn emọ Israel ọke ahwanren: “Are i fon nime mẹmẹ Jehova Osolobrugwẹ are ọ fonron.” Ọke oru, nọ ta rẹn aye oborẹ aye ine ru sabu fon. Osolobrugwẹ nọ tare: “Are i vwe suhi-i, are i vwa phiẹ ohworho rhọ-ọ, are i vwa mọrenfian harẹn owuowọnwa-an.” (Lev. 19:​2, 11) Ọrẹn, ohworho rọ vwọ mọrenfian, ọnọ sabu rha ha izede ona phiẹ ihworho rhọ.

¹⁹ Jerẹ udje, ohworho ọnọ sabu ta rẹn ọga ye yanghene ihworho ro lele wian taghene ọ sabu riẹ iruo ẹdẹ ọreva ye-e, nime ọ guọlọ ye simi omayen obẹ ihọsipita. Itiọrurhomẹmro, o vwo riẹ ihọsipita-a, ọnọ ghwai vwẹriẹ dẹ umwu yanghene kwa igho rẹn idọkitọ. Oborẹ ọsoriẹ ọ vwọ guọlọ riẹ iruo ẹdẹ ọrana, ọnọ sabu rhirhiẹ taghene ọ guọlọ kiki nẹ oghwa riẹ ekete yanghene ọ guọlọ kpare ekrun ọnẹyen ya riakpọ. Itiọrurhomẹmro, ọ ghini vwẹriẹ ihọsipita, ọrẹn wu na sabu ta taghene ọ ta urhomẹmro? Gbinẹ ọ phiẹ ihworho rhọ? Wu na sabu rhe kpahen aruo erhirhiẹ ọrọrọ ra ha arudo phiẹ ihworho rhọ. Ọkezẹko, aye a phiẹ ihworho rhọ na ja rha ha oja riẹ aye, yanghene nẹ aye i sabu ghwa ohworho re. Dedevwo ọ ghwai mọrenfia-an, ọ nyalele ọkpọvi Osolobrugwẹ rọ tare taghene a vwa phiẹ ohworho rhọ na-a? Gbe roro kpahen oborẹ Romans 6:19 ọ tare: “Are i gba ha oma are ru evrẹn rẹn uruemru ọvwata ro suẹn riẹ ẹfuọn.”

20, 21. Me yo fori nẹ ẹghẹlẹ ọphẹ Osolobrugwẹ o mwu ọwan ru?

²⁰ Re dje ọdaremẹro kpahen ẹghẹlẹ ọphẹ Osolobrugwẹ, ọ vrẹn ọrẹ ana kẹnoma rẹn ọwiẹghwọ, enyo ẹda vrẹn oma, ọrhẹ edandan erọrọ rẹ otu i Corinth na i ruru. Re rhiabọ dede ẹghẹlẹ ọphẹ Osolobrugwẹ, o mevirhọ ọrẹ ọwan ina kẹnoma rẹn ọfanrhiẹn jeghwai kẹnoma rẹn uruemru re ni ifoto yanghene ughe ihworho ri banfirhọ. Re sun oma ọwan jerẹ ọvrẹn, ono ji mwu ọwan kẹnoma rẹn enyo ẹda vrẹn oma jeghwai kẹnoma rẹn uruemru ra joma da enyo vrẹn oma. Ọ jeghwai mevirhọ taghene ọwan i wọnrọn haso irueru esọsọ erana; ọrẹn ọwan ephian ina sabu fikparobọ.

²¹ Ẹkẹ ọwan orhiẹ ọrẹ ọwan ina kẹnoma rẹn edandan eghwaghwa ọrhẹ ekokamu. Ọwan i sabu ru ọrana gba ọke ephia-an. Ọrẹn, o fori na damoma kẹnoma rẹn edandan jerẹ oborẹ i Paul o ruru. Paul nọ ta rẹn eri ne lele i Jesu sun: “Are i vwa lẹrhẹ ọdandan sun ugboma are jerẹ orodje-e, neneyo are i ja rha nyalele ojemẹ aye.” (Rom. 6:12; 7:​18-20) Rẹ ọwan a damoma ra na kẹnoma rẹn ọdandan na, ọwan ne djephia taghene ọwan i vwo ọdaremẹro kpahen ẹghẹlẹ ọphẹ ri Jehova ọ nyoma i Jesu tiobọnu na.

22. Me yẹ ihworho ri dje ọdaremẹro phia kpahen ẹghẹlẹ ọphẹ Osolobrugwẹ ine vwo?

²² Nyoma ẹghẹlẹ ọphẹ Osolobrugwẹ, a harhomu edandan ọwan ne, a jeghwai harhomu orusọ ọwan nyarhẹn. Nime ọwan i vwo ọdaremẹro, o fori nẹ ọwan i damoma kẹnoma rẹn aruo ọdandan ephian, o toro sẹ ọ doro yanghene ọ kamuru-un. Paul nọ kanrunumwu ebrurhọ rọ ha obaro rẹn ọwan nyoma ọ ta: “Ra mẹriẹn taghene e simi rẹ are nẹ ọdandan jeghwai rhiẹ evrẹn rẹn Osolobrugwẹ ne na, are ne dje uruemru ọfuanfon phia, obẹta ye nẹ arhọ ri bẹmẹdẹ.”​—⁠Rom. 6:⁠22.