Aruẹmẹrẹn ri Sekpahen i Messiah na i Djephia Taghene Jesu yi Messiah na?
Ẹkpahenrhọ i Baibol na
Ee. Ọke i Jesu ọ ha otọrakpọ na, ọ ha aruẹmẹrẹn buebun te orugba ri sekpahen “Messiah ro rhiẹ Osun na,” ọrhẹ “Osimi ọrẹ akpọ na.” (Daniel 9:25; 1 John 4:14) Ọke ra rhọmọ i Jesu nuhwu hin, ọ ji ha aruẹmẹrẹn ri sekpahen i Messiah na te orugba.—Psalm 110:1; Acts 2:34-36.
Ihworho buebun ina sabu ha aruẹmẹrẹn ri sekpahen i Messiah na te orugba?
Aruẹmẹrẹn emwa ri sekpahen i Messiah na yi ha uvuẹn i Baibol na?
Me yi “Messiah” o mevirhọ?
Ẹmro i Hebrew re se Ma·shiʹach (Messiah) ọrhẹ ẹmro i Greek re se Khri·stos (Christ) i mevirhọ “Ọra Djẹha.” Omarana, ẹmro na “Jesu Kristi” o mevirhọ “Jesu ro rhiẹ Ọra Djẹha na,” yanghene “Jesu ro rhiẹ i Messiah na.”
Uvuẹn i Baibol na, a djẹ ohworho ha nyoma re rhie emri rhẹ urhomu ohworho na, ọke re fie rhẹ ẹrhẹ ọghoghanren. (Leviticus 8:12; 1 Samuel 16:13) Osolobrugwẹ ọ djẹ i Jesu no rhiẹ i Messiah na, ro rhiẹ ẹrhẹ ọduado. (Acts 2:36) Ọrẹn, ukperẹ Osolobrugwẹ ọnọ ha emri djẹ i Jesu ha, nọ ha ẹhẹn ọfuanfon na djẹ ye ha.—Matthew 3:16.
Ihworho buebun ina sabu ha aruẹmẹrẹn ri sekpahen i Messiah na te orugba?
Ẹjo. Jerẹ oborẹ irhianbọ o dje ohworho ro vworie phia, omaran aruẹmẹrẹn i Baibol na ọ ji rionbọrhọ owuọwan ro no rhiẹ i Messiah yanghene Kristi na. Ọrẹn, Baibol na ọ ha orhetio phia taghene “Kristi efian ọrhẹ emẹraro efian ina homaphia jeghwai ruẹ eka eduado ọrhẹ igbevwunu, nẹ aye i sabu phiẹ ihworho rhọ, tobọ te era djẹha na dede.”—Matthew 24:24.
Messiah na ọnọ sabu homaphia obaro na?
Ẹjo. Baibol na ọ mẹraro rhotọre taghene Messiah na ono nẹ uvwiẹ i David rhe ro rhiẹ Orodje Israel. (Psalm 89:3, 4) Ọrẹn, iyẹnrẹn itu i Jew ri sekpahen esẹ ride i David i vru ne, ọkezẹko aye i vruru uvwrọke itu i Rome a ghwọghọ i Jerusalem uvuẹn ẹgbukpe 70 C.E.a Avwọke ọrana rhe, o vwo owuorọwan rọ sabu djephia taghene o nẹ uvwiẹ Orodje David rhe-e. Ọrẹ ovẹnẹ, iyẹnrẹn ri sekpahen esẹ ride itu i Jew i havwiẹ ọke i Jesu, manẹ evwreghrẹn yen a sabu ta taghene i Jesu o nẹ uvwiẹ i David rhe-e.—Matthew 22:41-46.
Aruẹmẹrẹn emwa ri sekpahen i Messiah na yi ha uvuẹn i Baibol na?
A sabu ghwai hunute uchunu aruẹmẹrẹn ri sekpahen i Messiah na-a. Jerẹ udje, oborẹ e kele aruẹmẹrẹn lele ọnọ sabu vẹnẹ, tobọ te uvuẹn eghwẹmro ri ta kpahen i Messiah na dede. Isaiah 53:2-7 ọ ta kpahen aruẹmẹrẹn buebun ri ne dje i Messiah na phia. Ihworho ezẹko ina sabu haye taghene ọsoso eghwẹmro na aruẹmẹrẹn owu ọvo, ọrẹn awọrọ ina sabu nie taghene aruẹmẹrẹn sansan yi ha uvuẹn eghwẹmro na.
Aruẹmẹrẹn ezẹko ri sekpahen i Messiah na ri Jesu o rugba
Aruẹmẹrẹn |
Ekete rọ havwọ |
Orugba ye |
---|---|---|
Ọmọ Abraham |
Genesis 22:17, 18 |
|
Ọmọ Isaac ro rhiẹ ọmọ Abraham |
Genesis 17:19 |
|
E vwiẹriẹ uvuẹn uvwioghwa i Judah |
Genesis 49:10 |
|
O nẹ oghwa Orodje David rhe |
Isaiah 9:7 |
|
Ọmase ro vwo ji chiọghọ yo vwiẹriẹ |
Isaiah 7:14 |
|
E vwiẹriẹ uvuẹn Bethlehem |
Micah 5:2 |
|
E serie Immanuelb |
Isaiah 7:14 |
|
O nẹ ekrun ro vwo fe rhe |
Isaiah 53:2 |
Luke 2:7 |
E kpe emọvwerhe ọke re vwiẹ ye hin |
Jeremiah 31:15 |
|
E serie nẹ Egypt |
Hosea 11:1 |
|
E serie onyẹ i Nazarethc |
Isaiah 11:1 |
|
Ọnyikọ o rhie izede firhọ riẹn |
Malachi 3:1 |
|
A djẹriẹ ha no rhiẹ Messiah ẹgbukpe 29 C.E.d |
Daniel 9:25 |
|
Osolobrugwẹ o serie Ọmọyen |
Psalm 2:7 |
Acts 13:33, 34 |
O vwo oruru kpahen oghwa Osolobrugwẹ |
Psalm 69:9 |
John 2:13-17 |
Ọro ghwoghwo iyẹnrẹn esiri |
Isaiah 61:1 |
Luke 4:16-21 |
Ihworho i mẹrẹn ukpẹ nyoma aghwoghwo afiede yi uvuẹn Galilee |
Isaiah 9:1, 2 |
|
O ruẹ igbevwunu jerẹ Moses |
Deuteronomy 18:15 |
Acts 2:22 |
Ọ tẹmro Osolobrugwẹ phia jerẹ i Moses |
Deuteronomy 18:18, 19 |
John 12:49 |
O simi ihworho buebun re kpomẹ |
Isaiah 53:4 |
|
Ọ ha ujiri rẹn omaye-en |
Isaiah 42:2 |
|
O dje aruẹdọn rẹn era rioja |
Isaiah 42:3 |
|
O dje orhienbro ọsoso Osolobrugwẹ phia |
Isaiah 42:1, 4 |
|
Ọye Obrurhe Igbevwunu |
Isaiah 9:6, 7 |
John 6:68 |
O ghwoghwo odẹ i Jehova |
Psalm 22:22 |
John 17:6 |
Ọ ha idje ruiruo |
Psalm 78:2 |
|
Ọye Osun |
Daniel 9:25 |
|
Ihworho buebun e vwo imwẹro kpahiẹ-ẹn |
Isaiah 53:1 |
John 12:37, 38 |
Atita ọrẹ ukọ |
Isaiah 8:14, 15 |
|
Ituakpọ i tenriẹn |
Psalm 118:22, 23 |
Acts 4:10, 11 |
E vwo utuoma kpahiẹn erhierhi |
Psalm 69:4 |
John 15:24, 25 |
Ọ ghwa ikẹrẹkẹtẹ ruẹ i Jerusalem rhẹ ukperi aghọghọ |
Zechariah 9:9 |
|
Emọvwerhe i jiririe |
Psalm 8:2 |
|
Ọ rhere uvuẹn odẹ i Jehova |
Psalm 118:26 |
John 12:12, 13 |
Ugbehian yen ọ rhẹriẹ |
Psalm 41:9 |
John 13:18 |
Idọlọ efuanfon 30 ya rhẹriẹe |
Zechariah 11:12, 13 |
|
Igbehian yen i zẹ je vwo |
Zechariah 13:7 |
|
E se oseri efian kpahiẹn |
Psalm 35:11 |
|
O kudu ọke a mọrenfian banriẹn |
Isaiah 53:7 |
|
E dje erhẹnrhen ghwuie |
Isaiah 50:6 |
|
A ghwiẹriẹ urhomu |
Micah 5:1 |
|
A fariẹ |
Isaiah 50:6 |
John 19:1 |
O lele ihworho ri fomirien wọnrọ-ọn |
Isaiah 50:6 |
John 18:22, 23 |
Ere suẹn i djiroro hasuiẹ |
Psalm 2:2 |
Luke 23:10-12 |
A kanren abọ ye ọrhẹ aghwẹ ye mwu orhan oja |
Psalm 22:16 |
Matthew 27:35; John 20:25 |
A bọ itẹ fọkiẹ ewun ọnẹyen |
Psalm 22:18 |
John 19:23, 24 |
E kelirie ba eruedandan |
Isaiah 53:12 |
|
E phienrien, ji hinmaro kpahiẹn |
Psalm 22:7, 8 |
|
Ọ rioja fọkiẹ eruedandan |
Isaiah 53:5, 6 |
1 Peter 2:23-25 |
Ọ họhọ ohworho rẹ Osolobrugwẹ ọ nyajovwo |
Psalm 22:1 |
|
A yẹriẹ enyo ro mwenu rọ ji ken ne |
Psalm 69:21 |
|
Uvwele yi ọ kare o ki hwu |
Psalm 22:15 |
John 19:28, 29 |
O fi arhọ ye rhẹ abọ Osolobrugwẹ |
Psalm 31:5 |
Luke 23:46 |
O hwuru |
Isaiah 53:12 |
|
O ha omayen ruẹ otan nẹ ọdandan ọ sabu nie |
Isaiah 53:12 |
|
E burhun usuaso ọnẹye-en |
Psalm 34:20 |
John 19:31-33, 36 |
E dumurien |
Zechariah 12:10 |
John 19:33-35, 37 |
E sinrien rhẹ ekete re sin edafe rhọ |
Isaiah 53:9 |
|
A rhọmeriẹn nuhwu |
Psalm 16:10 |
Acts 2:29-31 |
E wene ọrọ rhẹriẹ |
Psalm 109:8 |
Acts 1:15-20 |
O siyẹ abọrhe Osolobrugwẹ |
Psalm 110:1 |
Acts 2:34-36 |
a McClintock ọrhẹ Strong’s Cyclopedia ọrhọ ta: “Ọkezẹko iyẹnrẹn ri sekpahen uvwioghwa ọrhẹ ekrun itu i Jew na i vruru uvwrọke ra ghwọghọ i Jerusalem, rhẹ bọmọke oghwọghọ na ọ homaphia-a.”
b Odẹ i Hebrew re se Immanuel ro mevirhọ “Osolobrugwẹ Rhẹ Ame i Havwiẹ,” ọ dabu fo ẹrhẹ i Messiah ri Jesu ọ havwọ na. Ọke i Jesu ọ rhiẹ otọrakpọ na ọrhẹ ewian rọ wianren, i djephia taghene Osolobrugwẹ rhẹ era ga ye i gba havwiẹ.—Luke 2:27-32; 7:12-16.
c Ọnọ sabu rhirhiẹ taghene ẹmro na “Nazarene,” o nẹ ẹmro i Hebrew re se neʹtser rhe ro mevirhọ “oborẹ o mwuẹ.”
d Wu rha guọlọ iyẹnrẹn erọrọ kpahen ikekele i Baibol na rọ rionbọrhọ ye taghene ẹgbukpe 29 C.E. yi Messiah ọ homaphia, se urhomu-ẹmro na “How Daniel’s Prophecy Foretells the Messiah’s Arrival.”
e Aruẹmẹrẹn ọnana ọ ha uvuẹn ọbe i Zechariah, ọrẹn ohworho rọ ya ọbe i Matthew ọ tare taghene ọmẹraro Jeremiah yọ tariẹ. (Matthew 27:9) Ọnọ sabu rhirhiẹ taghene e kiki fiẹ ọbe i Jeremiah rhẹ oghọn Eyaya Ọfuanfon na re se “Emẹraro na.” (Luke 24:44) Ọkezẹko Matthew ọ ha odẹ i “Jeremiah” se ọsoso ọbe na, tobọ te ọbe i Zechariah.