Enọ Rẹ Otu Re Se Ẹbe Ọwan I Nọren

Mesoriẹ Iseri Jehova e dje ọnyikọ Paul rhiẹ ohworho ro gbakpan yanghene ohworho ro vwo ibiẹ ẹton?

Itiọrurhomẹmro, o vwo ohworho owuorowu ọke ọnana, rọ nọ sabu dje oborẹ i Paul ọ havwọ ọrẹ ugboma-a. Ifoto i Paul ri ha uvuẹn ekwakwa ame i fomu phia, ghwai idjedje kpahen i Paul, orhiẹ ifoto yi ra tọn mẹrẹ-ẹn.

Ọrẹn, o vwo ẹbe ezẹko ri ta kpahen oborẹ i Paul ọ họhọre. Jerẹ udje, Zion’s Watch Tower ọrẹ March 1, 1902, ọ hunute owu, ọrhọ ta: “Sekpahen oborẹ i Paul ọ họhọre: . . . Uvuẹn ọbe ra yare uvuẹn ẹgbukpe A. D. 150, re se ‘Acts of Paul and Thecla ,’ . . . o vwo idjedje kpahen oborẹ i Paul ọ họhọre, rọ dabu serhọ ro ji rhiẹ oborẹ ihworho buebun i ha ruiruo ne. Uvuẹn iyẹnrẹn ọnana, e dje i Paul rhẹ ohworho ‘okokamu, o gbakpan, o vwo aghwẹ ri vẹnren, ohworho gbrọke ro vwo ẹton ọmẹro buebun; ọrhẹ irhuen kiọkiọrọ.’”

Ọbe re se The Oxford Dictionary of the Christian Church (re fomu phia uvuẹn ẹgbukpe 1997) nọ ta kpahen eyaya ahwanren ọrẹ Acts of Paul and Thecla na: “Ọnọ sabu rhirhiẹ taghene ọbe na o vwo iyẹnrẹn urhomẹmro kpahen oborẹ i phia vrẹn ne.” Uvuẹn ọke inyikọ na, a dabu ha Acts of Paul and Thecla ghanghanren, nime, imanuscripti edjadjẹ i Greek ri te 80 ri tẹmro kpahen ọbe ọnana i havwiẹ, a ji rhian ye rhẹ edjadjẹ erọrọ. Omarana, idjedje kpahen oborẹ i Paul ọ họhọre ri ha uvuẹn ekwakwa rẹ ame e fomẹ phia, o serhọ rhẹ idjedje re dje kpahiẹn uvuẹn ekwakwa ahwanren erana.

Ọrẹn, karorhọ taghene ekwakwa ezẹko i havwiẹ ri ghanren ghwẹ oborẹ i Paul ọ họhọre. Ọke i Paul o ghwoghwo, ihworho ra wọnrọn hasuiẹ i tobọ ta taghene “ọ họhọ ọvwiẹlẹ, ẹmro rọ ta i vwe ji serhọ-ọ.” (2 Cor. 10:10) Ọrẹn, o fori na karorhọ taghene i Jesu ọ djẹriẹ no rhiẹ Olele Kristi izede igbevwunu. Ana ji sabu roro kpahen ewian i Paul ọ wianren ọke o rhiẹ “eriẹ ra djẹha [rẹn i Kristi] no ghwoghwo odẹ [i Jesu] rẹn egbamwa na.” (Acts 9:3-5, 15; 22:6-8) Omarana, roro kpahen erere ra na mẹrẹn nẹ ekete i Baibol sansan rẹ ọnyikọ Paul ọ yare nyoma userhumu i Jehova.

Paul ọ kparoma fọkiẹ ekwakwa ro vwori o ki rhiẹ Olele Kristi-i; habaye, ọ tẹmro kpahen oborẹ ọye ọ havwọ-ọ. (Acts 26:4, 5; Phil. 3:4-6) Ọrẹn, ọ tare: “Mẹmẹ yẹ ọnyikọ rọ mai kamu, omarana, mie mwuovwan re ne se mẹ ọnyikọ-ọ.” (1 Cor. 15:9) Nọ ji habaye: “Harẹn omẹmẹ, dedevwo mia tobọ te ohworho rọ mai kamu usuẹn ihworho efuanfon na-a, a yẹre mẹ ẹghẹlẹ ọphẹ neneyo mi sabu ghwoghwo iyẹnrẹn esiri na harẹn egbamwa na, ro sekpahen efe oghẹnrensan ọrẹ i Kristi na.” (Eph. 3:8) Itiọrurhomẹmro, iyẹnrẹn ọnana ọ ghanren ghwẹ ọdamẹ re vwo kpahen oborẹ i Paul ọ họhọre.