8. Guutummaa guyyoota dhumaatti mootii kibbaa taʼee kan itti fufe eenyu?

⁸ Waraana Addunyaa Tokkoffaatti Yunaayitid Isteetisii fi Biritaaniyaan michoota humna waraanaa guddaa uuman taʼaniiru. Yeroo sanatti Biritaaniyaa fi Yunaayitid Isteetis Mootummaa Addunyaa Angiloo Ameerikaa taʼaniiru. Akkuma Daaniʼel raajiidhaan dubbatetti mootiin kun, “loltuu sonaan baayʼeedhaa fi jabaa” taʼe walitti qabatee ture. (Dan. 11:25) Guutummaa guyyoota dhumaatti, Angiloo Ameerikaan mootii kibbaa taʼee itti fufeera.c Maarree mootii kaabaa kan taʼe hoo eenyu?

MOOTIIN KAABAA DEEBIʼEE MULʼATE

9. Mootiin kaabaa deebiʼee kan mulʼate yoomi? Daaniʼel 11:25 kan raawwatame hoo akkamitti?

⁹ Bara 1871⁠tti jechuunis Raasilii fi michoonni isaa garee Kitaaba Qulqulluu qoʼatu tokko hundeessanii waggaa tokko booda mootiin kaabaa deebiʼee mulʼate. Waggaa sanatti Oottoo Voon Bismaark Bulchiinsa Jarmanii hundeessuu irratti shoora guddaa taphatee ture. Mootiin Piruushiyaa Wiilhelm Tokkoffaan mootii ishii isa jalqabaa yommuu taʼu, Bismaarkiinis bulchaa isa jalqabaa godhee muude.d Waggoota kurnan muraasa itti aananiif Jarman biyyoota Afriikaa fi Garba Paasifiikii keessatti argaman weeraruudhaan humna guddaa kan qabdu taate; kana malees Biritaaniyaa morkachuu jalqabde. (Daaniʼel 11:25 dubbisi.) Bulchiinsi Jarman raayyaa waraanaa guddaa kan hundeesse siʼa taʼu, humna waraanaa galaanaa ijaaruudhaanis addunyaa irratti sadarkaa lammaffaa qabatee ture. Jarmaniin humna waraanaa ishii kana waraana addunyaa tokkoffaatti diinota ishii loluuf itti fayyadamteetti.

10. Daaniʼel 11:25b, 26 kan raawwatame akkamitti?

¹⁰ Itti aansuudhaan Daaniʼel wanta Bulchiinsa Jarmanii fi humna waraanaa ishiin ijaarratte irra gaʼu dubbateera. Raajichi mootiin kaabaa “jabaatee dhaabachuu hin dandaʼu” jedheera. Maaliif? Sababiin isaas, ‘Isaan isa irratti ni malu. Warri isaa wajjin nyaata baʼeessa nyaatan isa in balleessu.’ (Dan. 11:25b, 26a) Bara Daaniʼelitti warri ‘mootichaa wajjin nyaata baʼeessa nyaatan’ abbootii taayitaa mootummaa warra ‘fuula mootichaa duratti dhiʼaatanii hojii irra dhaabaman’ kan dabalatu ture. (Dan. 1:5) Raajiin kun waaʼee eenyuu dubbata? Kun abbootii taayitaa Bulchiinsa Jarman warra aangoo guddaa qaban, jechuunis jeneraalotaa fi gorsitoota raayyaa waraanaa mootichaa yeroo booda mooticha kuffisuu irratti gargaarsa godhan kan dabalatu dha.e Raajiin kun kufaatii bulchiinsa sanaa qofa utuu hin taʼin waraanni mootii kibbaa wajjin godhamus buʼaan isaa maal akka taʼu ni dubbata. Raajichi waaʼee mootii kaabaa yommuu dubbatu, “loltuun isaa in haxaaʼamu, baayʼeen isaaniis waraanamanii in kukkufu” jedha. (Dan. 11:26b) Akkuma raajiidhaan dubbatametti waraana addunyaa isa tokkoffaa irratti loltoonni Jarman, ‘haxaaʼamaniiru’; baayʼeen isaaniis ‘waraanamanii kukkufaniiru.’ Waraanni sun waraana seenaa ilmaan namootaa keessatti hamma yeroo sanaatti godhame irra caalaa lubbuu namoota hedduu galaafate dha.