Nꞌa rä mꞌe̱hni Äjuä bi hyandi te ma dä thogi mꞌe̱fa

RÄ Daniel mrä me Israel ꞌne nzäntho bi ñꞌo mänjuäntho ha rä ꞌñuu Äjuä. Änte drä huati rä hnini Jerusalen, rä Daniel mrä bäsjäꞌi ꞌne bri ju̱ki de ha rä hai pa bi tsꞌitsꞌi de gä ꞌme̱go ha rä hnini Babilonia. Mäske njabu̱, rä Daniel ꞌne märꞌa yä israelita bi mꞌu̱i xä ñho. Gatꞌho nuꞌu̱ yä je̱ya bä mꞌu̱ ha Babilonia Äjuä nzäntho bi matsꞌi rä Daniel, bi matsꞌi dä bo̱ni nuꞌmu̱ bi tꞌe̱ntꞌi ha yä ngu yä zate ꞌne bi hyopi dä hyandi te ma dä thogi mꞌe̱fa. Rä Daniel bi yꞌofo rꞌa yä noya de rä Mesia ꞌne de näꞌä rä Tsꞌu̱tꞌhui.

Näꞌä rä pa ma dä zo̱ho̱ rä Mesia. Rä Daniel bi sipäbi hämꞌu̱ dä zo̱ho̱ rä «Mesia näꞌä rä Hmuu». Bi tꞌembi ge nꞌa rä pa ma dä mhända drä yo ju̱tsꞌi nuꞌu̱ yä jädo xki dagi ha rä hnini Jerusalen. ꞌNepu̱ ma dä thogi 69 yä semänä de gä je̱ya pa ja dä zo̱ho̱ rä Mesia. Di pädihu̱ ge nꞌa semänä pe̱ꞌtsi yoto yä pa, hänge nꞌa semänä de gä je̱ya pe̱ꞌtsi yoto yä je̱ya. Ndunthi yä je̱ya mꞌe̱fa de nuꞌu̱ yä pa rä Daniel, ha rä 455 de nuꞌu̱ yä je̱ya mäyaꞌmu̱ bi mhända drä yo ju̱tsꞌi nuꞌu̱ yä jädo de ha rä hnini Jerusalen. ꞌMu̱ dende nunä rä je̱ya gä fu̱di gä pedehu̱ 69 yä «semänä» de gä je̱ya —geꞌä ri bo̱ni 483 yä je̱ya—, nuꞌmu̱ ma gä tso̱nihu̱ ha rä je̱ya 29 de yä rꞌayꞌo je̱ya. ¿Te bi thogi ha nunä rä je̱ya? Ma gä handihu̱ mꞌe̱fa. Rä Daniel bi sipäbi ge näꞌä rä Mesia ma dä «tꞌumbi rä du» pa dä gutꞌi rä tsꞌoki rä mexiꞌmhai (Daniel 9:24-26).

Rä Mesia ma dä Ndä ha mähetsꞌi. Ha nꞌa rä tꞌi, rä Daniel bi hyandi rä Mesia ha mähetsꞌi, mi nheki «ꞌñenä go mrä tꞌu̱ nꞌa rä mexiꞌmhai» ꞌne bi ma bä tsu̱di Jeoba ha rä hudi. Rä Daniel bi hyandi hanja Jeoba bi umbi «rä tsꞌe̱di pa dä mända ꞌne bi umbä nꞌa rä dängä nsu», bi umbi nꞌa rä tsꞌu̱tꞌhui näꞌä hingä ma dä uadi. ꞌNepu̱ rä Daniel bi hyandi rä Tsꞌu̱tꞌhui rä Mesia: bi hyandi hanja näꞌä rä Ndä ma dä mända ko märꞌa yä jäꞌi nuꞌu̱ tꞌembi «yä mäkä bätsi Jeoba» (Daniel 7:13, 14, 27).

Rä Tsꞌu̱tꞌhui rä Mesia ma dä hñäki nuꞌu̱ yä tsꞌu̱tꞌhui ja ha rä xiꞌmhai. Äjuä bi japäbi rä Daniel dä bädi te ri bo̱ni näꞌä rä tꞌi bi me̱ꞌtsi rä Nabukodonosor näꞌä mrä ndä ha Babilonia. Nuni bi ꞌui nꞌa rä dängä jäꞌi de gä do, mi pe̱ꞌtsi rä ñäxu de gä oro, rä tiñä ꞌne yä yꞌe de gä plata, rä mu̱i de gä kobre, yä xinthe de gä bo̱jä ꞌne yä ua de gä bo̱jä ko rä bo̱hai. Nthämfri nꞌa rä dängä do bä ehe de ha nꞌa rä tꞌo̱ho̱ ꞌne bi kꞌantuäbi yä ua näꞌä rä jäꞌi de gä do asta ꞌmestho bi xutꞌi. Rä Daniel bi mää ge näꞌä rä dängä jäꞌi de gä do ri bo̱ni nuꞌu̱ yä dängä tsꞌu̱tꞌhui ma dä nheki ha rä xiꞌmhai. Bi mu̱di ko näꞌä rä ñäxu de gä oro, geꞌä rä hnini Babilonia ꞌne gatꞌho näꞌä rä jäꞌi de gä do geꞌu̱ märꞌa yä tsꞌu̱tꞌhui ma dä ehe mꞌe̱fa. Rä Tsꞌu̱tꞌhui Äjuä ma dä huati gatꞌho nuyu̱ yä tsꞌu̱tꞌhui, gehyu̱ ri bo̱ni yä ua näꞌä rä dängä jäꞌi de gä do. ꞌNepu̱ rä Tsꞌu̱tꞌhui Äjuä ma dä mända pa nzäntho ha rä xiꞌmhai (Daniel, rä ntheke 2).

Rä Daniel bi mꞌu̱i ndunthi yä je̱ya, hänge bi hyandi hanja bi uadi näꞌä rä hnini Babilonia. Ja ngu xki mängä Jeoba nꞌa rä ndä mrä thuhu Siro, bi ma bä huati näꞌä rä hnini. Yä mꞌe̱hni Äjuä xki mää ge yä israelita ma dä mꞌe̱go 70 yä je̱ya ha Babilonia pa ja dä za dä bo̱ni. Himbi thogi ndunthi yä pa njabu̱ bi thogi. Rꞌa yä mꞌe̱hni Äjuä, rꞌa yä ndä ꞌne rꞌa yä makhä nuꞌu̱ mi o̱te Äjuä bi gu̱tꞌi rä ꞌñuu pa njabu̱ yä israelita bi yo gu̱tsꞌi näꞌä rä hnini Jerusalen ꞌne näꞌä rä templo Jeoba. Pe ¿te bi thogi nuꞌmu̱ bi uadi nuꞌu̱ 483 yä je̱ya xki sipi rä Daniel?

(Ehe ha rä mfistꞌofo Daniel.)