Jeoba handi ora di fanihu̱ mä gidahu̱ po ränge yä dumu̱i

1, 2. ¿Te jakägihu̱ gä nzonihu̱?

XI NUꞌI, ¿xkä nzoni nꞌa rä pa? Rꞌabu̱ asta de gä johya di zonihu̱ ora thogi nꞌa rä tꞌo̱tꞌe xä ñho. Por ejemplo, ora di mꞌu̱i nꞌa rä zi ꞌue̱ne, ora di benihu̱ nꞌa rä tꞌo̱tꞌe mähotho o nuꞌmu̱ di nthe̱uihu̱ nꞌa rä amigo näꞌä ya o̱tꞌe ndunthi yä je̱ya hixti handihu̱.

² ¿Pe hänge mänꞌa xtä nzonihu̱ de gä dumu̱i ke de gä johya? Zäi ge xtä nzonihu̱ ora xtä hñenihu̱, ora bi du nꞌa mä jäꞌihu̱ o nuꞌmu̱ toꞌo bi traisionägihu̱ ꞌne bi u̱ngä mä korasohu̱. Zäi ge näꞌä oraꞌä xtä sentihu̱ ngu bi senti rä profeta Jeremías nuꞌmu̱ bi hyandi hanja yä me Babilonia bi huati rä hnini Jerusalén. Jeremías bi ꞌñenä: «Mä da ꞌñenä yä po̱tꞌhe ngeꞌä xa di zoni [ . . . ]. Mä da hingä ma dä tsaya rä tsꞌoni» (Lam. 3:​48, 49).

3. ¿Te di senti rä Zi Dada Jeoba ora handi ge di sufrihu̱? (Isaías 63:9).

³ Rä Zi Dada Jeoba pädi xä ñho hängu yä gida xtä fanihu̱ ko rä dumu̱i. Rä Mäkä Tꞌofo xikägihu̱ ge rä Zi Dada Jeoba handi ora di sufrihu̱ ꞌne o̱de nuꞌu̱ mä sadihu̱ ora di apäbihu̱ rä mfatsꞌi (Sal. 34:15). Pe hingä ho̱nse̱ handi ꞌne o̱xkägihu̱. Koꞌmu̱ rä Zi Dada Jeoba xa di mäkägihu̱, turämu̱i ꞌne senti rä u̱gi ora handi ge di zonihu̱, hänge nguntꞌä honi rä modo hanja dä maxkägihu̱ (hñeti Isaías 63:9).

4. ¿Te ma gä pädihu̱?

⁴ Ha nunä ntꞌudi di nxadihu̱, ma gä pädihu̱ te bi senti ꞌne te bi me̱fi rä Zi Dada Jeoba ora mi handi ge yä amigo mi sufri ngu Ana, rä rey David ꞌne rä rey Ezequías. ¿Por hanja xa mi zoni nuyu̱ yä amigo rä Zi Dada Jeoba? ¿Te bi me̱fi Jeoba po gehyu̱? ꞌNepu̱ ma gä handihu̱ te pe̱fi rä Zi Dada Jeoba pa di hotkägihu̱ ora di thogihu̱ yä dumu̱i, ora di sentihu̱ rä u̱gi ngeꞌä toꞌo bi traisionägihu̱ o nuꞌmu̱ di sentihu̱ ge hinte mä humu̱i di pe̱ꞌtsihu̱.

NUꞌMU̱ GI ZONI DE GÄ DUMU̱I

5. ¿Te mi senti Ana?

⁵ Ana. Rä Mäkä Tꞌofo pede ge nunä zi ꞌme̱hñä xa bi thogi po ndunthi yä dumu̱i hänge xa bi nzoni. Rä däme xki nthätui mä nꞌa rä ꞌme̱hñä mrä thuhu Peniná ꞌne nuni xa mi u̱tsa ꞌne mi maltrata Ana. Peniná mi ꞌmu̱i yä bätsi ꞌne xa mi theni Ana ngeꞌä nuni himi tsa dä me̱ꞌtsä yä bätsi (1 Sam. 1:​1, 2). Xiꞌmu̱ go di geꞌi Ana, ¿te mä xkä senti? Rä Mäkä Tꞌofo pede ge Ana xa mi turämu̱i, xa mi zoni ꞌne asta himi ñuni ko rä dumu̱i (1 Sam. 1:​6, 7, 10).

6. ¿Te bi me̱fi Ana pa bi zamäñho?

⁶ ¿Te bi me̱fi Ana pa bi zamäñho? Bi ma ha rä tabernáculo habu̱ mri so̱kämbeni rä Zi Dada Jeoba. Mi zo̱ni, tal vez bi mꞌai getbu̱ de rä goxthi de näꞌä rä patio rä tabernáculo, ꞌnepu̱ «bi mu̱di bi xatuäbi rä Zi Dada Jeoba ꞌne xa mi zoni». Bi bäntebi rä Zi Dada Jeoba ge dä hyandi näꞌä mi thogi ꞌne bi ꞌñembäbi: «¡Hyandi hängu xa di sufri!» (1 Sam. 1:10b, 11). Ana bi xipäbi rä Zi Dada Jeoba gatꞌho näꞌä mi senti. ¿Dä za gi imäjinä hanja bi u̱ rä koraso rä Zi Dada Jeoba ora bi hyandi ge xa mi zoni Ana ko rä dumu̱i?

7. ¿Te bi senti Ana nuꞌmu̱ bi uadi bi xatuäbi rä Zi Dada Jeoba?

⁷ Mi uadi Ana de bi xatuäbi rä Zi Dada Jeoba ꞌne bi xipäbi gatꞌho näꞌä mi senti, Elí bi xipäbi Ana ge rä Zi Dada Jeoba ma xä dädi rä sadi. ¿Dä za gi imäjinä te bi senti Ana? Rä Mäkä Tꞌofo enä ge Ana bi ma, «bi ma bä ñuni ꞌne de rä hmi bi mꞌe̱di näꞌä rä dumu̱i mi senti» (1 Sam. 1:​17, 18). Mäske näꞌä oraꞌä hingä mäntꞌä bi uadi yä xuñha, pe Ana xa bi zamäñho. Nuꞌu̱ yä xuñha mi thogi Ana ꞌñenä nꞌa rä ndu näꞌä xa xmä ñhu̱, pe go bi zokuäbi ha yä yꞌe̱ rä Zi Dada Jeoba ꞌne Näꞌä bi hyandi gatꞌho nuꞌu̱ yä dumu̱i mi thogi ꞌne bi yꞌo̱de rä sadi. Mꞌe̱fa, Jeoba bi jäpi Ana ꞌne bi me̱ꞌtsi yä zi bätsi (1 Sam. 1:​19, 20; 2:21).

8, 9. Ja ngu di handihu̱ ha Hebreos 10:​24, 25, ¿por hanja di debe gä o̱thu̱ ntsꞌe̱di po gä ntinihu̱ ha yä mhuntsꞌi mäske di thogihu̱ yä dumu̱i? (Hyandi ꞌnehe rä kꞌoi).

⁸ ¿Te dä za gä pädihu̱? Xi nuꞌi, ¿gi thogi nꞌa rä xuñha o nꞌa rä dumu̱i näꞌä jaꞌi gi nzoni? Mu̱ xä du nꞌa de nuꞌu̱ ri zi jäꞌi ngu ri familia o nꞌa ri amigo, zäi ge hingi ja ri ganä toꞌo gi hyandi o toꞌo gi ñäui. Pe beni te bi me̱fi Ana. Ana bi ma ha rä tabernáculo ꞌne ja gehni rä Zi Dada Jeoba bi hñuꞌmpäbi rä mu̱i ꞌne bi hoꞌti. Mu̱ nuꞌi gi yꞌo̱tꞌä ntsꞌe̱di po gi ntini ha yä mhuntsꞌi mäske gi thogi yä däta dumu̱i, rä Zi Dada Jeoba ma dä hñubꞌä ri mu̱i, ma dä hotꞌäꞌi ꞌne ma dä rꞌaꞌi rä tsꞌe̱di pa gi sigi ndelante (hñeti Hebreos 10:​24, 25, TNM). Ha yä mhuntsꞌi di o̱dehu̱ hanja yä ku heti de rä Mäkä Tꞌofo ꞌne geꞌä faxkägihu̱ pa gä e̱nihu̱ de ha mä ñäxuhu̱ yä dumu̱i ꞌne go gä e̱ntꞌihu̱ yä mfeni rä Zi Dada Jeoba. Geꞌä ma dä maxkägihu̱ pa gä tsamäñhohu̱ mäske hingä mäntꞌä dä thogi yä xuñha.

⁹ ꞌNehe ha yä mhuntsꞌi, yä zi ku hotkägihu̱ ꞌne utkägihu̱ hängu di mäkägihu̱. Geꞌä hubgägihu̱ mä mu̱ihu̱ ꞌne rꞌakägihu̱ rä tsꞌe̱di (1 Tes. 5:​11, 14). Nꞌa rä zi ku näꞌä pe̱päbi rä Zi Dada Jeoba de gä precursor especial, bi du rä zi ꞌme̱hñä ꞌne näꞌä enä: «Asta mäpaya tobe xa tsu̱kägi rä ntso̱ꞌmi. Rꞌabu̱ hinto di ne gä handi ꞌne ho̱nse̱ xa di zoni. Pe yä mhuntsꞌi xa di nupkägi mä mfeni ꞌne rꞌakägi rä tsꞌe̱di pa gä sigi ndelante. Yä zi ku hotkägi ꞌne nzäntho pe̱ꞌtsi nꞌa rä noya mähotho näꞌä jakägi gä senti xä ñho. Rꞌabu̱ di tso̱ni ha rä Ngu de gä Mhuntsꞌi ko ndunthi rä dumu̱i, pe ora dä uadi xa di tsamäñho». Hää, ora di ntinihu̱ ha yä mhuntsꞌi mäske xa di thogihu̱ ndunthi yä dumu̱i, rä Zi Dada Jeoba dä za dä usa mä zi kuhu̱ pa dä rꞌakägihu̱ rä mfatsꞌi.

10. ¿Hanja dä za gä de̱mbäbihu̱ rä ejemplo Ana ora di thogihu̱ yä däta dumu̱i?

¹⁰ Ana xa bi zamäñho nuꞌmu̱ bi xatuäbi rä Zi Dada Jeoba ꞌne bi xipäbi gatꞌho näꞌä mi senti. Nuꞌi ꞌnehe dä za gi pe̱fi näꞌä hutsꞌi ha 1 Pedro 5:7 ꞌne gi tsokuäbi rä Zi Dada Jeoba gatꞌho nuꞌu̱ ri dumu̱i nsi gi duda ge Näꞌä ma dä yꞌo̱de ri sadi ꞌne ma dä maxꞌäꞌi. Nꞌa rä zi nju mää te bi senti nuꞌmu̱ rꞌa yä be bi hyopäbi rä däme. Nunä zi nju enä: «Dä senti ge mä koraso bi nxe̱ni ꞌne mi joꞌo toꞌo dä maxkägi. Pe xa dä xatuäbi rä Zi Dada Jeoba ꞌne dä senti hanja Näꞌä mi hubgägi mä mu̱i. Rꞌabu̱ hingä ndi tini yä noya pa gä xipäbi gatꞌho näꞌä ndi senti, pe ndi pädi xä ñho ge näꞌä mi komprende ꞌne mi ntiende näꞌä ndi ne gä xipäbi. Ora ndi senti ge ya himi tsa gä ze̱ti rä ntso̱ꞌmi ꞌne rä dumu̱i, ndi apäbi Jeoba ge dä rꞌakägi rä tsaya ha mä mfeni ꞌne nguntꞌä ndi senti hanja mi rꞌakägi rä calma». Mu̱ nuꞌi ꞌnehe gi xipäbi rä Zi Dada Jeoba gatꞌho nuꞌu̱ yä xuñha o yä dumu̱i gi thogi, Näꞌä ma dä ntiende näꞌä gi senti. Mäske nuꞌu̱ yä xuñha hingä ma dä mꞌe̱di, rä Zi Dada Jeoba ma dä rꞌaꞌi rä calma ꞌne ma dä rꞌaꞌi rä tsꞌe̱di pa gi ñhandui nuꞌu̱ yä dumu̱iꞌu̱ (Sal. 94:19; Filip. 4:​6, 7). Pe hingä ho̱nse̱ꞌä. ꞌNehe ma dä jäpꞌäꞌi ngeꞌä gi sigi gi ze̱ti nuꞌu̱ yä dumu̱iꞌu̱ (Heb. 11:6).

NUꞌMU̱ GI ZONI ORA TOꞌO DI TRAISIONÄꞌI

11. ¿Te bi senti rä rey David ora yä jäꞌi xa bi u̱tsa?

¹¹ Durante rä bida, rä rey David bi ñhandui ndunthi yä xuñha ꞌne yä dumu̱i nuꞌu̱ bi japäbi xa bi nzoni. Ndunthi yä jäꞌi xa bi u̱tsa David, asta rꞌa de nuꞌu̱ yä amigo ꞌne de rä familia bi traisionä ꞌne bi trata dä hyo (1 Sam. 19:​10, 11; 2 Sam. 15:​10-14, 30). Nꞌa rä pa, rä rey David bi ꞌñenä: «Ya bi zabigi de tanto di gäꞌtsi ko rä dumu̱i. Tatꞌä xu̱i di xixä mä gida ha mä fidi; ya asta xä nkꞌa mä fidi de tanto di zoni». ¿Por hanja mi senti njabu̱ rä rey David? Näꞌä bi ꞌñenä: «Po yä tsꞌoki nuꞌu̱ di u̱tsagi» (Sal. 6:​6, 7). Hää, bi mꞌu̱i ndunthi yä jäꞌi nuꞌu̱ xa bi u̱tsa rä rey David hänge geꞌä bi japäbi xa bi durämu̱i ꞌne xa bi nzoni.

12. Ja ngu di handihu̱ ha Salmo 56:​8, ¿te mi pädi xä ñho rä rey David ora mi thogi xä xuñha ꞌne yä dumu̱i?

¹² Mäske xa bi thogi ndunthi yä xuñha ꞌne yä dumu̱i durante rä bida, rä rey David mi pädi xä ñho ge rä Zi Dada Jeoba xa mi mädi. Näꞌä bi ꞌñenä: «Rä Zi Dada Jeoba ma dä yꞌo̱de mä tsꞌoni» (Sal. 6:8). Mä nꞌa rä pa, rä rey David bi mää näꞌä di tinihu̱ ha rä Salmo 56:8 (hñeti). Nuya yä noya udi xä ñho hanja rä Zi Dada Jeoba xa di mäkägihu̱, turämu̱i po gekhu̱ ꞌne pädi xä ñho näꞌä di sentihu̱. Rä rey David mi pädi xä ñho ge rä Zi Dada Jeoba mi handi ora mi zoni ꞌne ꞌñenä go mi ofo ha nꞌa rä mfistꞌofo kada nꞌa de nuꞌu̱ yä gida mi po̱ni. Hää, näꞌä hinte mä duda mi pe̱ꞌtsi ge rä Zi Dada Jeoba hingä ho̱nse̱ mi da ngue̱nda näꞌä mi thogi, sino ke ꞌnehe mi da ngue̱nda hängu rä u̱gi ꞌne rä dumu̱i mi japäbi dä senti.

13. ¿Te ma dä maxꞌäꞌi mu̱ toꞌo bi u̱ñꞌäꞌi ri mfeni o bi traisionäꞌi? (Hyandi ꞌnehe rä kꞌoi).

¹³ ¿Te dä za gä pädihu̱? Xi nuꞌi, ¿bi traisionäꞌi nꞌa rä jäꞌi näꞌä xa ngi mädi? ¿Bi hye̱kꞌäbu̱ näꞌä rä jäꞌi xki nthätui o näꞌä rä jäꞌi ngi nobioui? ¿Gi senti ndunthi rä u̱gi ꞌne rä dumu̱i ngeꞌä nꞌa rä jäꞌi näꞌä xa gi mädi bi zopu̱ rä Zi Dada Jeoba? Ma gä handihu̱ te bi mää nꞌa rä zi ku näꞌä bi thogi nꞌa rä däta dumu̱i ꞌne rä u̱gi ngeꞌä rä ꞌme̱hñä bi zopu̱ ꞌne bi me̱ui mä nꞌa rä jäꞌi. Nuni zi ku enä: «Hingä ndi kamfri näꞌä ndi thogi. Xa dä nkue̱, xa ndi ntso̱ꞌmi ꞌne ndi senti ge hinte ndi muui». Xi nuꞌi, ¿te ma dä maxꞌäꞌi mu̱ bi mꞌu̱pu̱ toꞌo bi traisionäꞌi o bi fayaꞌi? Ogi pumfri ge rä Zi Dada Jeoba nzäntho ma dä mꞌu̱pu̱ pa dä maxꞌäꞌi ꞌne nunka ma dä bandonäꞌi. Näꞌä zi ku ya dä no̱nihu̱ enä: «Dä da ngue̱nda ge yä jäꞌi dä za dä fayaꞌi, pe rä Zi Dada Jeoba hinä. Dä thogiꞌä dä thogi, Näꞌä nzäntho ma dä mꞌu̱pu̱ pa dä maxꞌäꞌi» (Sal. 37:28). Hingi ꞌmu̱i nꞌa rä jäꞌi näꞌä di mäꞌi ndunthi ja ngu di mäꞌi rä Zi Dada Jeoba. Mu̱ bi mꞌu̱pu̱ toꞌo bi traisionäꞌi o toꞌo bi u̱ñꞌäꞌi ri mfeni, ogi hopi ge nunä dumu̱i dä gotꞌäꞌi ri da pa hingi hyandi hängu di mäꞌi rä Zi Dada Jeoba (Rom. 8:​38, 39). Hindi mporta toꞌo dä maltrataꞌi o toꞌo dä u̱ñꞌäꞌi ri mfeni: ¡beni ge rä Zi Dada Jeoba näꞌä hää di mäꞌi ndunthi ꞌne nunka ma dä fayaꞌi!

14. Ja ngu di handihu̱ ha rä Salmo 34:​18, ¿te ne rä Zi Dada Jeoba gä benihu̱ nzäntho?

¹⁴ Mu̱ nuꞌi ꞌnehe gi thogi yä dumu̱i ngeꞌä bi mꞌu̱pu̱ toꞌo bi traisionäꞌi, dä za dä nupꞌäꞌi ri mfeni näꞌä bi yꞌofo rä rey David ha rä Salmo 34:18 (hñeti). Nꞌa rä mfistꞌofo enä ge yä noya «nuꞌu̱ xa ꞌmu̱i desanimädo» ꞌnehe di signifika «nuꞌu̱ senti ge ya othobi rä tsꞌe̱di pa dä ze̱ti». ¿Hanja fatsꞌi rä Zi Dada Jeoba nuꞌu̱ senti njabu̱ ngeꞌä bi mꞌu̱pu̱ toꞌo bi traisionä? Mismo rä Salmo 34:18 enä: «Jeoba ꞌmu̱i getbu̱ de nuꞌu̱ xa tuyämu̱i». Rä Zi Dada Jeoba ꞌñenä nꞌa rä dada näꞌä udi ndunthi rä mhäte ꞌne rä nhuekäte ora handi ge zoni rä zi bätsi; mäntꞌä ju̱tsꞌi pa dä de̱tsꞌi, hoꞌti ꞌne huꞌmpäbi rä mu̱i. Njabu̱ ꞌnehe rä Zi Dada Jeoba, Näꞌä nguntꞌä honi rä modo pa dä rꞌakägihu̱ rä mfatsꞌi, ꞌne njabu̱ dä tsaya näꞌä rä u̱gi ꞌne näꞌä rä dumu̱i di sentihu̱ ora toꞌo di traisionägihu̱. ꞌNehe benꞌgägihu̱ nuꞌu̱ yä jäpi xä prometegihu̱, ꞌne geꞌä faxkägihu̱ pa gä sigihu̱ gä ze̱tihu̱ (Is. 65:17).

NUꞌMU̱ GI ZONI NGEꞌÄ BI ZU̱ꞌI NꞌA RÄ ÑHENI

15. ¿Por hanja xa bi durämu̱i ꞌne xa bi nzoni rä rey Ezequías?

¹⁵ Rä Mäkä Tꞌofo pede ge nuꞌmu̱ rä rey Ezequías mi pe̱ꞌtsi 39 yä je̱ya, bi zu̱di nꞌa rä tsꞌo hñeni. Rä Zi Dada Jeoba bi me̱hni rä profeta Isaías pa bä xipäbi rä rey Ezequías ge ma xä du po näꞌä ñheniꞌä (2 Rey. 20:1). Rä rey Ezequías xa bi durämu̱i ngeꞌä ma xä du, xa bi nzoni ꞌne bi bäntebi rä Zi Dada Jeoba ge dä matsꞌi (2 Rey. 20:​2, 3).

16. Ora bi hyandi rä Zi Dada Jeoba ge rä rey Ezequías xa mi zoni, ¿te bi senti ꞌne te bi me̱fi po geꞌä?

¹⁶ Rä Zi Dada Jeoba xa bi hueki rä rey Ezequías ora bi hyandi ge xa mi zoni. Hänge bi yꞌo̱de rä sadi ꞌne bi me̱hni rä profeta Isaías pa bi ꞌñembäbi: «Xtä o̱de ri sadi ꞌne xtä handi hängu yä gida xkä fani ꞌne nuga ma gä o̱theꞌi». Rä Zi Dada Jeoba bi prometebi Ezequías ge ma xä yꞌo̱the pa dä mꞌu̱i märꞌa yä je̱ya. ꞌNehe, bi prometebi ge ma xä ñäni rä hnini Jerusalén de yä yꞌe̱ yä me Asiria (2 Rey. 20:​4-6).

17. ¿Te pe̱fi rä Zi Dada Jeoba ora handi ge di hñenihu̱? (Salmo 41:3; hyandi ꞌnehe rä kꞌoi).

¹⁷ ¿Te dä za gä pädihu̱? ¿Te dä za gi pe̱fi mu̱ tsu̱ꞌi nꞌa rä ñheni näꞌä otho rä ꞌñethi? Xipäbi rä Zi Dada Jeoba gatꞌho näꞌä gi senti. ¡Gi nuhmä ge Näꞌä ma dä yꞌo̱de ri sadi ngeꞌä Näꞌä handi hängu gi zoni ko rä dumu̱i! Rä Mäkä Tꞌofo xikägihu̱ ge rä Zi Dada Jeoba ma dä nupkägihu̱ mä mfenihu̱ «ngeꞌä go geꞌä mä Dadahu̱ nuꞌä pe̱skähu̱ rä nthekäte ꞌne go geꞌä nzäntho hubgä mä mu̱ihu̱» (2 Cor. 1:​3, 4). Mäpaya hindä za gä to̱ꞌmihu̱ ge rä Zi Dada Jeoba ma dä hñäki gatꞌho nuꞌu̱ yä xuñha di thogihu̱. Pe hää di pädihu̱ xä ñho ge Näꞌä ma dä rꞌakägihu̱ rä tsꞌe̱di pa gä ze̱tihu̱ gatꞌho yä u̱gi ꞌne yä dumu̱i (hñeti Salmo 41:3). Rä Zi Dada Jeoba rꞌakägihu̱ de rä espiritu santo pa dä rꞌakägihu̱ rä tsꞌe̱di, rä mfädi ꞌne nꞌa rä tsaya ha mä mfenihu̱ ꞌne ha mä korasohu̱ (Prov. 18:14; Filip. 4:13). ꞌNehe, benꞌgägihu̱ ge mänꞌitꞌho ma dä hñäki gatꞌho yä ñheni ꞌne yä dumu̱i (Is. 33:24).

18. ¿Te mä testo de rä Mäkä Tꞌofo xä maxꞌäꞌi ora xkä thogi yä däta xuñha ꞌne yä dumu̱i? (Hyandi rä recuadro «Rꞌa yä noya mähotho de rä Zi Dada Jeoba nuꞌu̱ hubgä mä mu̱ihu̱ ora di zonihu̱»).

¹⁸ Rä Zi Dada Jeoba bi hñuꞌmpäbi rä mu̱i rä rey Ezequías ora bi hyandi ge mi thogi yä däta dumu̱i. Geꞌä dä za dä me̱fi ꞌnehe po gekhu̱. Ora di zonihu̱ po nuꞌu̱ yä däta dumu̱i di thogihu̱, yä noya rä Zi Dada Jeoba di tinihu̱ ha rä Mäkä Tꞌofo, geꞌä ma dä nupkägi mä mfenihu̱ ꞌne ma dä rꞌakägihu̱ rä tsꞌe̱di (Rom. 15:4). Nꞌa rä zi nju näꞌä bi mꞌu̱i ha nꞌa de nuꞌu̱ yä dähni bi kohi ha África Occidental, pede hanja xa njatꞌä mi zoni ngeꞌä bi sipäbi ge mi tsu̱di rä cáncer. Nuni zi nju enä: «Nuꞌu̱ yä noya hutsꞌi ha Isaías 26:​3, geꞌä xa bi nupkägi mä mfeni. Ndunthi yä mꞌiki nuju̱ hingi tsa gä paatihu̱ nuꞌu̱ yä xuñha di thogihu̱, nixi tsa gä häkihu̱ nuꞌu̱ yä dumu̱i di pe̱ꞌtsihu̱. Pe Isaías 26:3 prometegihu̱ ge rä Zi Dada Jeoba näꞌä hää dä za dä rꞌakägihu̱ nꞌa rä tsaya ha mä mfenihu̱ ꞌne faxkägihu̱ pa gä ze̱tihu̱ yä xuñha ꞌne yä dumu̱i». Xi nuꞌi, ¿dä za gi beni te mä testo de rä Mäkä Tꞌofo bi maxꞌäꞌi ndunthi ꞌne bi nupꞌäꞌi ri mfeni ora ngi thogi yä däta xuñha ꞌne yä dumu̱i?

19. ¿Te mä jäpi di to̱ꞌmhu̱ gä hänihu̱?

¹⁹ Koꞌmu̱ di ꞌmu̱ihu̱ ha yä gäxä pa, mänꞌa ma dä ꞌñepu̱ yä xuñha ꞌne yä dumu̱i nuꞌu̱ ma dä jakägihu̱ gä nzonihu̱. Pe rä Zi Dada Jeoba ma dä maxkägihu̱ ja ngu bi matsꞌi Ana, rä rey David ꞌne rä rey Ezequías. Rä Zi Dada Jeoba handi ora di fanihu̱ mä gidahu̱ po ränge yä dumu̱i, ꞌne Näꞌä tsamäñꞌu̱ ꞌnehe ora handi ge di sufrihu̱. Hänge ora gi thogi yä däta dumu̱i ꞌne yä xuñha, xatuäbi rä Zi Dada Jeoba ꞌne xipäbi gatꞌho näꞌä gi senti. Ogi ꞌuege de yä ku ꞌne beni ge nuꞌu̱ xa di mäꞌi ꞌnehe. Sigi gi nxadi rä Mäkä Tꞌofo ngeꞌä po mädee de gehnä rä Zi Dada Jeoba hubꞌä ri mu̱i ꞌne nupꞌäꞌi ri mfeni. Ogi duda ge mu̱ gi sigi gi ze̱ti nuꞌu̱ yä xuñha ꞌne yä dumu̱i gi thogi, rä Zi Dada Jeoba ma dä jäpꞌäꞌi. Näꞌä beni kada nꞌa de nuꞌu̱ ri gida gi fani ora gi sufri, ꞌne benꞌgägihu̱ ge mänꞌitꞌho ma dä hñäki gatꞌho nuꞌu̱ yä sufrimiento jakägihu̱ gä nzonihu̱ (Apoc. 21:4). ¿Dä za gi imäjinä? ¡Ha rä rꞌayꞌo Xiꞌmhai yä jäꞌi ma dä nzoni pe hingä de gä dumu̱i sino ke de gä johya!