RÄ NTꞌUDI PA GÄ NXADIHU̱ 30
RÄ JÄHÑÄ 97 Nuꞌu̱ yä noya bi ehe de Jeoba uni rä te
Hyandi hanja dä za dä sigi dä maxꞌäꞌi nuꞌu̱ yä mu̱di ntꞌudi gä pädi de rä Mäkä Tꞌofo
«Nugi hingä tsaya gä beñꞌähu̱ nuya yä tꞌo̱tꞌeya, mäske ya gi pähu̱, ꞌne ya xi xä ze̱di ri jamfrihu̱» (2 PED. 1:12).
TE MA GÄ HANTHU̱
Ma gä handihu̱ hanja mäske o̱tꞌe ndunthi yä je̱ya de di pe̱päbihu̱ rä Zi Dada Jeoba, dä za dä sigi dä maxkägihu̱ gä benihu̱ nuꞌu̱ yä mu̱di ntꞌudi dä pädihu̱ de rä Mäkä Tꞌofo.
1. Xi nuꞌi, ¿te gä senti ora gä fu̱di gä pädi de rä Mäkä Tꞌofo?
NUꞌMU̱ dä fu̱dihu̱ dä pädihu̱ de rä Mäkä Tꞌofo, bi paatä mä bidahu̱ näꞌä bi tꞌutkägihu̱. Por ejemplo, dä pädihu̱ ge Jeoba geꞌä rä thuhu Äjuä, ꞌne njabu̱ bi mu̱di nꞌa rä ntsitsꞌi mähotho kongeꞌä (Is. 42:8). Hängu bi nupkägihu̱ mä mfenihu̱ ora dä pädihu̱ ge nuꞌu̱ yä jäꞌi xä du ya hinte di mbeni, hinte di senti ꞌne nixi di sufri (Ecl. 9:10). ꞌNehe xa dä johyahu̱ ora dä pädihu̱ ge Äjuä xä promete dä hyoki mähotho rä Xiꞌmhai habu̱ ya hinte mä dumu̱i ma dä nja, ꞌne habu̱ ma dä za gä ꞌmu̱ihu̱ pa nzäntho (Sal. 37:29; 90:10).
2. ¿Por hanja xa mähyoni gä benihu̱ nuꞌu̱ yä mu̱di ntꞌudi dä pädihu̱ de rä Mäkä Tꞌofo? (2 Pedro 1:12, 13).
2 Nunka di debe gä pumfrihu̱ nuꞌu̱ yä mu̱di ntꞌudi dä pädihu̱ de rä Mäkä Tꞌofo. Näꞌä rä yoho rä karta bi yꞌofo rä apostol Pedro, bi yꞌofo pa nuꞌu̱ yä kristianu ya mi pädi de Äjuä ꞌne mi pe̱ꞌtsi nꞌa rä hogä ntsitsꞌi kongeꞌä (hñeti 2 Pedro 1:12, 13).a Nuꞌmu̱, ¿por hanja rä apostol Pedro bi yꞌofo mä nꞌa rä karta pa geꞌu̱? Koꞌmu̱ rä apostol Pedro bi hyandi ge yä hyate xahnäte ꞌne yä ntsꞌomꞌu̱i jäꞌi xki yu̱tꞌi mbo ha rä mhuntsꞌi, bi yꞌopäbi mä nꞌa rä karta nuꞌu̱ yä kristianu, pa bi matsꞌi mänꞌa bi ze̱di yä jamfri pa hinxä dagi ha nuꞌu̱ yä peligroꞌu̱ (2 Ped. 2:1-3). Hänge pa bi matsꞌi bi ñꞌo mänjuäntho ha rä ꞌñuu rä Zi Dada Jeoba, bi bembäbi rꞌa yä ntꞌudi nuꞌu̱ ya mi pädi.
3. ¿Por hanja gatꞌho di debe gä sigihu̱ gä imbestigahu̱ te dä za dä ꞌñutkägihu̱ nuꞌu̱ yä mu̱di ntꞌudi dä pädihu̱ de rä Mäkä Tꞌofo? No̱ni nꞌa rä ejemplo.
3 Mäske ya o̱tꞌe ndunthi yä je̱ya de di pe̱päbihu̱ rä Zi Dada Jeoba, tobe dä za dä ꞌñutkägihu̱ ndunthi nuꞌu̱ yä mu̱di ntꞌudi dä pädihu̱ de rä Mäkä Tꞌofo. Ma gä huxu̱ nꞌa rä ejemplo de nꞌa rä zi ꞌme̱hñä näꞌä po ndunthi yä je̱ya xä hyoki nꞌa rä mole, ꞌne de nꞌa rä zi nxutsi näꞌä ja tꞌuti hanja dä hyoki. Tanto nꞌaa ngu mä nꞌaa, geꞌätho nuꞌu̱ yä ntsotsꞌi o yä mpe̱ui di usa pa hoki näꞌä rä mole. Pe näꞌä ꞌme̱hñä ya pe̱ꞌtsi rä esperiensia, ngu thogi yä je̱ya mänꞌa dä za dä usa xä ñho nuꞌu̱ yä ntsotsꞌi o yä mpe̱ui pa mänꞌa dä ku̱ki näꞌä rä mole hoki. Njabu̱ ꞌnehe nuju̱ mu̱ ya o̱tꞌe ndunthi rä tiempo de di pe̱päbihu̱ rä Zi Dada Jeoba; ngu ri thogi yä je̱ya, mä bidahu̱ ꞌne mä mꞌu̱ihu̱ yꞌo ri mpadi, hänge mu̱ gä sigihu̱ gä imbestigahu̱ nuꞌu̱ yä mu̱di ntꞌudi dä pädihu̱ de rä Mäkä Tꞌofo, ma dä sigi dä maxkägihu̱ de rꞌa nꞌañꞌo yä forma. Ha nunä ntꞌudi di nxadihu̱, ma gä handihu̱ hñuu de nuꞌu̱ yä mu̱di ntꞌudi dä pädihu̱ nuꞌmu̱ dä fu̱di dä nxadihu̱ rä Mäkä Tꞌofo, ꞌne ma gä handihu̱ te dä za dä bädi nuꞌu̱ yä zi ku ya pe̱ꞌtsi ndunthi yä je̱ya pe̱päbi rä Zi Dada Jeoba.
JEOBA GO GEꞌÄ MÄ HYOKÄTEHU̱
4. ¿Hanja xä patkägihu̱ mä bidahu̱ gä pädihu̱ ge rä Zi Dada Jeoba go geꞌä mä Hyokätehu̱?
4 Rä Mäkä Tꞌofo enä: «Äjuä go geꞌä bi hyoki gatꞌho yä tꞌo̱tꞌe» (Heb.3:4, TNM). Di pädihu̱ ge rä Zi Dada Jeoba pe̱ꞌtsi gatꞌho rä mfädi ꞌne gatꞌho rä tsꞌe̱di, ꞌne go geꞌä bi hyoki rä Xiꞌmhai ꞌne gatꞌho näꞌä di handihu̱. Koꞌmu̱ go geꞌä bi hyogägihu̱, näꞌä päkägihu̱ xä ñho. Pe hingä ho̱nse̱ꞌä, ꞌnehe xa di mäkägihu̱ ꞌne mänꞌa pädi ndaꞌä mä ñhouihu̱. ¿Te gä senti ora gä o̱de njabu̱ po ri mu̱di? Zäi ge xa gä johya, bi nupꞌäꞌi ri mfeni ꞌne ri bida bi mpadi dende geꞌmu̱.
5. ¿Hanja faxkägihu̱ gä pädihu̱ ge Jeoba go geꞌä rä Hyokäte? (Isaías 45:9-12).
5 Gä pädihu̱ ge rä Zi Dada Jeoba go geꞌä mä Hyokätehu̱, faxkägihu̱ pa gä rekonosehu̱ ge näꞌä mänꞌa pädi ke gekhu̱. Rä Mäkä Tꞌofo pede ge Job go mänꞌa bi durämu̱i näꞌä mi mbeni yä jäꞌi de geꞌä ꞌne hingo bi durämu̱i te mi mbeni yä jäꞌi de rä Zi Dada Jeoba. Pe rä Zi Dada Jeoba bi bembäbi, ge näꞌä go geꞌä rä Hyokäte ꞌne go geꞌä pe̱ꞌtsi gatꞌho rä mfädi ꞌne rä tsꞌe̱di (Job 38:1-4). Njabu̱, Jeoba bi matsꞌi Job pa bi da ngue̱nda ge näꞌä nzäntho pe̱fi näꞌä xä ñho ꞌne nzäntho o̱tꞌe rä justisia. Mi thogi xi ndunthi yä je̱ya, Jeoba bi mändabi rä profeta Isaías dä yꞌofo njaua: «¿Hage rä bo̱hai ma dä ꞌñembäbi näꞌä rä hyokäte: “¿Te gi pe̱fi kongeki?”?» (hñeti Isaías 45:9-12).
6. ¿Por hanja xa mähyoni gä hudihu̱ pa gä ntso̱ꞌmihu̱ hängu rä tsꞌe̱di ꞌne rä mfädi pe̱ꞌtsi rä Zi Dada Jeoba? (Hyandi ꞌnehe yä kꞌoi).
6 ¿Te dä za dä thogi ko nꞌa rä kristianu näꞌä ya pe̱ꞌtsi ndunthi yä je̱ya pe̱päbi rä Zi Dada Jeoba? Dä za dä senti ge ya pädi gatꞌho ꞌne ge ya hingi honi nuꞌu̱ yä tsꞌofo, ꞌne näꞌä rä gia uni rä Zi Dada Jeoba po mäde de rä Mäkä Tꞌofo ꞌne po mäde de rä hnini (Job 37:23, 24). Pa hindä thogi njabu̱, xa mähyoni gä ꞌuekehu̱ rä tiempo pa gä hudihu̱ gä ntso̱ꞌmihu̱ hängu rä tsꞌe̱di ꞌne rä mfädi pe̱ꞌtsi rä Zi Dada Jeoba (Is. 40:22; 55:8, 9). Mu̱ nunka gä pumfrihu̱ ge rä Zi Dada Jeoba go geꞌä rä Hyokäte, geꞌä ma dä maxkägihu̱ pa gä rekonosehu̱ ꞌne gä benihu̱ ge näꞌä go mänꞌa ja rä mfädi ke nuju̱.
¿Te ma dä maxkägihu̱ pa gä benihu̱ ge rä Zi Dada Jeoba mänꞌa pe̱ꞌtsi ndunthi rä mfädi ke nuju̱? (Hyandi rä parrafo 6).f
7. ¿Te bi matsꞌi rä zi nku Rahela pa bi asepta näꞌä rä mpadi hingi o̱tꞌe ndunthi bi nja ha rä hnini rä Zi Dada Jeoba?
7 Hingi o̱tꞌe ndunthi bi nja nꞌa rä mpadi ha rä hnini rä Zi Dada Jeoba. Rä zi nju Rahela de rä dähni Eslovenia pede ge bi matsꞌi ndunthi nuꞌmu̱ bi beni ge rä Zi Dada Jeoba go geꞌä rä Hyokäte. Nunä zi nju enä: «Rꞌabu̱ di jakägi xä ñhei gä asepta nuꞌu̱ yä mpadi ja ha rä hnini rä Zi Dada Jeoba. Por ejemplo, mäske ya xti handi Rä imforme 8 de rä Cuerpo Gobernante de rä je̱ya 2023, pe ora ya dä handi nꞌa rä ku bi thogi bi uni nꞌa rä discurso ꞌne xki hopi dä te rä ju̱ni, dä da ngue̱nda ge mi jakägi xä ñhei gä asepta nunä mpadi». ¿Te bi matsꞌi rä zi nju Rahela pa bi paati näꞌä mi mbeni? Nunä zi nju sigi enä: «Dä xatuäbi rä Zi Dada Jeoba ꞌne dä apäbi ge dä maxkägi gä nzäi ko nunä mpadi xki ja». Nunä zi nju bi hñudi bi ntso̱ꞌmi pa bi beni ge rä Zi Dada Jeoba, go geꞌä bi hyoki mähetsꞌi ꞌne rä Xiꞌmhai ꞌne pädi xä ñho hanja dä gu̱hni rä hnini. Xi nuꞌi, ¿di jaꞌi xä ñhei gi asepta näꞌä rä gia ꞌne nuꞌu̱ yä mpadi rꞌakägihu̱ rä hnini rä Zi Dada Jeoba? Mu̱ hää, dä hogi gi hñudi gi ntso̱ꞌmi ne gi beni ge näꞌä go geꞌä rä Hyokäte ꞌne pe̱ꞌtsi gatꞌho rä mfädi ꞌne rä tsꞌe̱di (Rom. 11:33-36).
¿POR HANJA JEOBA HE̱GI DÄ NJA RÄ SUFRIMIENTO?
8. ¿Hanja xä maxkägihu̱ gä pädihu̱ por hanja rä Zi Dada Jeoba xä hye̱gi dä nja rä sufrimiento?
8 Ndunthi yä jäꞌi di ñꞌani: «¿Por hanja Äjuä he̱gi dä nja yä sufrimiento?». Koꞌmu̱ hinxä dimbäbi rä mpengi nunä ntꞌani, ndunthi de geꞌu̱ xä nkue̱ ko Äjuä o xä desidi ya hindä gamfri Äjuä (Prov. 19:3). Pe kada nꞌa de gekhu̱, ya dä pädihu̱ ge rä Zi Dada Jeoba hingo tu rä tsꞌoki po näꞌä rä sufrimiento ja ha rä Xiꞌmhai, sino ke di sufrihu̱ po näꞌä rä pekado bi zogägihu̱ Adán ꞌne Eva. ꞌNehe xtä pädihu̱ ge rä Zi Dada Jeoba, pe̱skägihu̱ ndunthi rä pasensia ꞌne tanto nuju̱ ngu yä miyontho yä jäꞌi, xä rꞌakägihu̱ rä oportunida de gä konosehu̱ toꞌoꞌä ꞌne nubye̱ ya di pädihu̱ ge mänꞌitꞌho Näꞌä ma dä hñäki gatꞌho näꞌä rä sufrimiento ja ha rä Xiꞌmhai (2 Ped. 3:9, 15). Gä pädihu̱ njabu̱, xä nupkägihu̱ mä mfenihu̱ ꞌne geꞌä xä jakägihu̱ gä mädihu̱ rä Zi Dada Jeoba ꞌne gä pe̱ꞌtsihu̱ nꞌa rä hogä ntsitsꞌi Kongeꞌä.
9. ¿Hämꞌu̱ dä hogi gi beni te mä raso pe̱ꞌtsi rä Zi Dada Jeoba de por hanja hopi dä nja rä sufrimiento?
9 Di pädihu̱ xä ñho ge xa di ja mꞌe̱di gä pe̱ꞌtsihu̱ ndunthi rä pasensia mentä di to̱ꞌmihu̱ dä zo̱ho̱ näꞌä rä pa habu̱ rä Zi Dada Jeoba, ma dä huati gatꞌho näꞌä rä sufrimiento di nheki ha rä Xiꞌmhai. Pe ora go di tokagihu̱ gä sufrihu̱ o di sufri nuꞌu̱ yä jäꞌi di mädihu̱ ngeꞌä toꞌo tu o thogi yä injustisia, zäi ge asta di nkue̱hu̱ ꞌne di ñꞌanihu̱ por hanja rä Zi Dada Jeoba tobe hinxä huati gatꞌho näꞌä rä sufrimiento di nheki ha rä Xiꞌmhai (Hab. 1:2, 3). Mu̱ nuꞌi gi senti njabu̱, dä hogi gi nxadi mänꞌaki te mä raso pe̱ꞌtsi rä Zi Dada Jeoba de por hanja he̱gi dä thogi yä xuñha nuꞌu̱ yä hojäꞌi (Sal. 34:19).b Mäske gehnä gä pädi nuꞌmu̱ gä fu̱di gi nxadi rä Mäkä Tꞌofo, pe dä hogi gi hñudi gi ntso̱ꞌmi pa gi beni ge rä Zi Dada Jeoba mänꞌitꞌho ma dä huati gatꞌho näꞌä rä sufrimiento di nheki ha rä Xiꞌmhai.
10. ¿Te xä matsꞌi rä zi nju Anne pa xä ze̱ti näꞌä rä däta dumu̱i bi thogi?
10 Gä pädihu̱ por hanja Äjuä he̱gi dä nja yä sufrimiento, geꞌä faxkägihu̱ pa gä ze̱tihu̱ yä xuñha ꞌne yä dumu̱i. Anne, nꞌa rä zi nju bi ꞌmu̱i ha rä isla de Mayotte ha nꞌa rä luga bi kohi xa yabu̱ fädi ngu rä océano Índico, enä: «O̱tꞌe rꞌa yä je̱ya mä mämä bi du ꞌne xi bi rꞌakägi ndunthi rä dumu̱i. Pe njatꞌä di beni ge rä Zi Dada Jeoba hingo jakägihu̱ gä sufrihu̱, sino ke näꞌä ma dä huati gatꞌho yä sufrimiento ꞌne asta ma dä gu̱tsꞌi nuꞌu̱ mä zi jäꞌihu̱ xä du. Ora njatꞌä di beni njabu̱, geꞌä rꞌakägi nꞌa rä tsaya ha mä mfeni ꞌne ha mä koraso».
11. ¿Hanja faxkägihu̱ gä benihu̱ njatꞌä te mä raso pe̱ꞌtsi rä Zi Dada Jeoba de por hanja xä hye̱gi dä nja rä sufrimiento?
11 Gä pädihu̱ ꞌne gä benihu̱ njatꞌä te mä raso pe̱ꞌtsi rä Zi Dada Jeoba de por hanja xä hye̱gi dä nja rä sufrimiento, geꞌä faxkägihu̱ pa gä sigihu̱ gä predikahu̱. Rä apostol Pedro bi ꞌñenä ge rä Zi Dada Jeoba tobe hinxä huati rä sufrimiento ngeꞌä pe̱skägihu̱ ndunthi rä pasensia, ꞌne näꞌä to̱ꞌmi ge yä jäꞌi dä arrepenti pa dä za dä ñäni yä te. ꞌNepu̱ bi ꞌñenä: «¡Beñhu̱ te mä mꞌu̱i gi ne gi pe̱ꞌtsihu̱! Mähyoni ge hyaxtho gi pe̱ꞌtsihu̱ nꞌa rä mꞌu̱i xä ntꞌaxi ꞌne gi pe̱päbihu̱ Äjuä ja ngu di ho» (2 Ped. 3:11, TNM). Ora enä: «Hyaxtho [ . . . ] gi pe̱päbihu̱ Äjuä ja ngu di ho», ri bo̱ni ꞌnehe nuꞌmu̱ hindi he̱gihu̱ de gä uñhu̱ ntꞌo̱de de rä Noya Äjuä. Koꞌmu̱ rä Zi Dada Jeoba xa di mäkägihu̱ ꞌne pe̱skägihu̱ ndunthi rä pasensia, umbäbi rä oportunida gatꞌho yä jäꞌi dä bädi de geꞌä ꞌne dä me̱päbi. Nuju̱ ꞌnehe xa di mädihu̱ yä jäꞌi, ꞌne di ne gä handihu̱ ꞌnehe dä mꞌu̱i ha näꞌä rä rꞌayꞌo xiꞌmhai ma dä hä rä Zi Dada Jeoba. ¿Hänge xi nꞌa rä däta nsu näꞌä di pe̱ꞌtsihu̱ de gä mfaxtehu̱, pa gä fatsꞌihu̱ gatꞌho yä zi jäꞌi dä bädi de geꞌä änte de dä zo̱ho̱ rä fin? (1 Cor. 3:9).
DI ꞌMU̱IHU̱ HA «YÄ GÄXÄ PA»
12. ¿Hanja faxkägihu̱ gä handihu̱ ge thogi gatꞌho ja ngu ya xki mängä rä Mäkä Tꞌofo?
12 Rä Mäkä Tꞌofo mää hanja ma xä porta yä jäꞌi ha nuya «yä gäxä pa» (2 Tim. 3:1-5, TNM). Ko ho̱nse̱ gä handihu̱ gatꞌho näꞌä thogi ha rä Xiꞌmhai ꞌne hanja yä jäꞌi mänꞌa ri ntsꞌomꞌu̱i ꞌne pe̱fi ndunthi yä tsꞌo tꞌo̱tꞌe, hinte mä duda di pe̱ꞌtsihu̱ ge hää thogi gatꞌho ja ngu ya xki mängä ha rä Mäkä Tꞌofo (2 Tim. 3:13-15).
13. ¿Te mä ntꞌani dä hogi gä o̱tꞌehu̱? (Lucas 12:15-21).
13 Gä pädihu̱ ge di ꞌmu̱ihu̱ ha yä gäxä pa, faxkägihu̱ pa gä usahu̱ xä ñho mä tiempohu̱, mä tsꞌe̱dihu̱ ꞌne näꞌä di pe̱ꞌtsihu̱ pa gä pe̱fihu̱ näꞌä xa mähyoni. Mi mꞌu̱kua rä Hesu ha rä Xiꞌmhai, näꞌä bi hñutsꞌi nꞌa rä ejemplo habu̱ utkägihu̱ ge xa mähyoni gä usahu̱ xä ñho mä tiempohu̱ (hñeti Lucas 12:15-21).c ¿Por hanja näꞌä rä jäꞌi rä riko tꞌembäbi rä «ꞌme̱mfeni»? Ngeꞌä näꞌä mi tege rä tsꞌe̱di ꞌne rä tiempo ha nuꞌu̱ yä ꞌme̱fi hingä xa mähyoni ꞌne xki «muntsꞌä ndunthi yä ñho pa gese̱ꞌä» pe näꞌä mrä «hyoya ha rä thandi Äjuä». Hänge Äjuä bi ꞌñembäbi: «Nubye̱ di nxui ma gi tu, ꞌne gatꞌho nuꞌä gi pe̱ꞌtsi ma gi tsopu̱ nixi gi pädi pa toꞌo». ¿Te dä za gä pädihu̱ de geꞌä? Gatꞌho nuya yä tꞌo̱tꞌe ja ha rä Xiꞌmhai, ya hingi kohibi ndunthi rä tiempo. Hänge xa mähyoni gä ñꞌanise̱hu̱: «Ko näꞌä di pe̱fi, ¿di udi ge mꞌe̱tꞌo di tumämu̱i po gä pe̱päbi rä Zi Dada Jeoba? ¿Te mä ꞌme̱fi di e̱ntꞌuäbi ha yä mfeni mä bätsi? ¿Di usa mä tiempo ꞌne mä tsꞌe̱di pa gä pe̱ꞌtsi yä ñho pa gekse̱ o pa gä nriko ha rä thandi Äjuä?».
14. Ja ngu bi me̱fi rä zi nju Miki, ¿por hanja xä ñho gä handihu̱ hanja di usahu̱ mä bidahu̱ ha nuya yä gäxä pa?
14 Mu̱ hinte mä duda di pe̱ꞌtsihu̱ ge ya di ꞌmu̱ihu̱ ha yä gäxä pa, geꞌä ma dä maxkägihu̱ pa gä usahu̱ mä bidahu̱ pa mꞌe̱tꞌo gä pe̱päbihu̱ rä Zi Dada Jeoba. Geꞌä bi me̱fi nꞌa rä zi nju rä thuhu Miki. Nunä zi nju enä: «Nuga ndi ne gä ma ha rä universidad pa gä estudia ndunthi de yä zuꞌue, pe ꞌnehe xa ndi ne gä mprecursora ꞌne ndi ne gä ma gä mfaxte habu̱ bi ja mꞌe̱di toꞌo dä predika. Rꞌa yä zi ku nuꞌu̱ ya pe̱ꞌtsi ndunthi rä esperiensia bi ꞌñengägi ge gä hudi gä ntso̱ꞌmi ꞌne gä handi mu̱ rä universidad ma xä hyokägi gä pe̱päbi rä Zi Dada Jeoba ja ngu ndi ne o hinä. Bi bengägi ge ya di ꞌmu̱ihu̱ getbu̱ de rä fin, ꞌne ge ha rä rꞌayꞌo xiꞌmhai ma gä pe̱ꞌtsi nꞌa rä te pa nzäntho habu̱ ma dä za gä pädi ndunthi de yä zuꞌue. Hänge dä desidi dä ju̱ ho̱nse̱ nꞌa rä curso habu̱ dä pädi nꞌa rä ꞌme̱fi pa gä mäntenese̱ ꞌne bi hyokägi dä mprecursora. Ko rä tiempo bi za dä ma ha rä dähni Ecuador pa dä mfaxte habu̱ bi ja mꞌe̱di ndunthi rä mfatsꞌi pa dä tꞌungä ntꞌo̱de rä Noya Äjuä». Mäpaya rä zi nju Miki ꞌne rä däme pe̱päbi rä Zi Dada Jeoba de gä biajante ha rä dähni Ecuador.
15. ¿Te dä za gä pädihu̱ de näꞌä bi thogi ko Santiago? (Hyandi ꞌnehe yä kꞌoi).
15 ¡Ogi desanimä mu̱ yä jäꞌi hingi ne dä yꞌo̱de ora gi predikabi! Ma gä benihu̱ te bi thogi ko Santiago näꞌä rä ho̱ku rä Hesu. Santiago bi hyandi hanja rä Hesu bi te ꞌne bi ꞌñudi ge mi geꞌä rä Mesías. ꞌNehe, rä Hesu bi ꞌñuti yä jäꞌi de Äjuä ja ngu nunka toꞌo xki me̱fi. Pe mäske njabu̱, Santiago hingä mäntꞌä bi gamfri rä Hesu, sino ke bi gamfri asta nuꞌmu̱ bi thogi ndunthi yä je̱ya, nuꞌmu̱ rä Hesu ya xki nuhu de rä du. Pe mi gamfri Santiago, bi usa gatꞌho de rä tiempo ꞌne näꞌä mi pe̱ꞌtsi pa bi me̱päbi rä Zi Dada Jeoba (Juan 7:5; Gál. 2:9).d ¿Te dä za gä pädihu̱ de geꞌä? Ge nunka di debe gä mbenihu̱ ge mä familiahu̱ nunka ma dä zo̱ho̱ dä me̱päbi rä Zi Dada Jeoba, ꞌne ma gä o̱thu̱ ntsꞌe̱di po gä sigihu̱ gä tso̱nihu̱ nuꞌu̱ tobe hinxä ne xä yꞌo̱de. Mähyoni gä benihu̱ ꞌne hingä pumfrihu̱ ge di ꞌmu̱ihu̱ ha yä gäxä pa ꞌne ge xa mähyoni gä nxo̱nihu̱ gä uñhu̱ ntꞌo̱de de rä Noya Äjuä. Näꞌä gä xipäbihu̱bye̱ yä jäꞌi de rä Noya Äjuä, tal vez geꞌä ma dä beni mꞌe̱fa ꞌne dä japäbi dä hyoni rä Zi Dada Jeoba. Rꞌaa tal vez ma dä gamfri asta nuꞌmu̱ dä hyandi ge ma dä mu̱di näꞌä rä däta mbidi o däta tribulación mää rä Mäkä Tꞌofo ge ma dä nja.e
¿Por hanja hindi debe gä mbenihu̱ ge mä familiahu̱ nunka ma dä ne dä bädi de rä Zi Dada Jeoba? (Hyandi rä parrafo 15).g
¡HÄNGU DI JAMÄDIBIHU̱ JEOBA NGEꞌÄ SIGI BENꞌGÄGIHU̱ NUꞌU̱ YÄ MU̱DI NTꞌUDI DÄ PÄDIHU̱!
16. Xi nuꞌi, ¿hanja xä benefisiaꞌi gi beni njatꞌä nuꞌu̱ yä mu̱di ntꞌudi gä pädi de rä Mäkä Tꞌofo? (Hyandi habu̱ enä «Te dä za gi pe̱fi pa gi fatsꞌi yä zi jäꞌi»).
16 Ndunthi de näꞌä rä mfädi rꞌakägihu̱ rä Zi Dada Jeoba po mäde de rä hnini, xä thoki pa nuꞌu̱ yä zi jäꞌi hingi pädi te udi rä Mäkä Tꞌofo. Por ejemplo, näꞌä rä thoꞌtsi tꞌuni änte de gä nxadihu̱ rä revista Yꞌo̱dehu, rꞌa de näꞌä rä imformäsio ꞌne yä bideo ehe ha jw.org, rä revista La Atalaya ꞌne ¡Despertad!, xä thoki pa nuꞌu̱ yä zi jäꞌi hingä yä testigo rä Jeoba. Mäske ndunthi de näꞌä imformäsio ehe geꞌä dä pädihu̱ nuꞌmu̱ dä fu̱dihu̱ dä nxadihu̱ de rä Mäkä Tꞌofo, pe sigi di benefisiagihu̱, ngeꞌä japi dä ze̱di näꞌä rä mhäte di sentihu̱ po rä Zi Dada Jeoba, japi dä te mä komfiansahu̱ po rä Mäkä Tꞌofo, ꞌne faxkägihu̱ pa mänꞌa gä pädihu̱ hanja gä utihu̱ yä zi jäꞌi de rä Noya Äjuä (Sal. 19:7).
17. ¿Hanja dä za dä maxkägihu̱ gä benihu̱ nuꞌu̱ yä mu̱di ntꞌudi dä pädihu̱ de rä Mäkä Tꞌofo?
17 Mu̱ ya o̱tꞌe ndunthi yä je̱ya de di pe̱päbihu̱ rä Zi Dada Jeoba, zäi ge xa di johyahu̱ ora di o̱dehu̱ ge ja yä mpadi de hanja ndi ntiendehu̱ nꞌa rä ntꞌudi de rä Mäkä Tꞌofo. Pe ꞌnehe, di sigihu̱ di handihu̱ ko ndunthi rä muui nuꞌu̱ yä mu̱di ntꞌudi dä pädihu̱ de rä Mäkä Tꞌofo, ngeꞌä ja ngu ya dä handihu̱, nuya yä ntꞌudi sigi di benefisiagihu̱ ndunthi. Mu̱ di jakägihu̱ xä ñhei gä aseptahu̱ nuꞌu̱ yä mpadi rꞌakägihu̱ rä hnini rä Zi Dada Jeoba, o jakägihu̱ xä ñhei gä pe̱fihu̱ näꞌä di mändagihu̱, xa mähyoni gä benihu̱ ge rä Zi Dada Jeoba go geꞌä di gu̱hni rä hnini, go geꞌä mä Hyokätehu̱ ꞌne go geꞌä pe̱ꞌtsi gatꞌho rä mfädi ꞌne rä tsꞌe̱di. Mu̱ mä familiahu̱ o nuju̱ di thogihu̱ nꞌa rä däta xuñha o dumu̱i, xa mähyoni gä pe̱ꞌtsihu̱ ndunthi rä pasensia ꞌne gä benihu̱ por hanja rä Zi Dada Jeoba hopi dä nja rä sufrimiento ꞌne por hanja tobe hixpä hätho rä fin. Ora di benihu̱ ꞌne hindi pumfrihu̱ ge ya di ꞌmu̱ihu̱ ha yä gäxä pa, geꞌä faxkägihu̱ pa gä usahu̱ xä ñho mä tiempohu̱, mä tsꞌe̱dihu̱ ꞌne näꞌä di pe̱ꞌtsihu̱ pa gä pe̱päbihu̱ rä Zi Dada Jeoba. Hää, ma gä sigihu̱ gä benihu̱ nuꞌu̱ yä mu̱di ntꞌudi dä pädihu̱ de rä Mäkä Tꞌofo pa geꞌä dä maxkägihu̱ gä pe̱fihu̱ näꞌä di ho rä Zi Dada Jeoba ꞌne gä yꞌohu̱ mänjuäntho ha rä ꞌñuu.
RÄ JÄHÑÄ 95 Rä hyaꞌtsi mänꞌa yꞌo ri hue̱xki
a 2 Pedro 1:12, 13: «Hangue por gueꞌa̱ nugui hinga tsaya ga benꞌahʉ nuya ya tꞌøtꞌeya, masque ya guí pa̱hʉ, ne ya xi xa zɛdi ri jamfrihʉ ja rá noya Ajua̱ núꞌa̱ xa tꞌuꞌtꞌahʉ. 13 Hangue mientra dí te, nugui rí ꞌñepqui ga nupꞌa ri mfenihʉ co ndunthi ra tsꞌofo».
b Hyandi rä revista La Atalaya de rä 15 de mayo de 2007, ha yä nxii 21-25 habu̱ enä «Pronto acabará todo el sufrimiento».
c Lucas 12:15-21: «Nehe bi ꞌñena: —Jamasuhʉ pa hingui hyøcuahʉ yá hño ra ximhai ne gui ne gui pɛꞌtshʉꞌʉ, ngueꞌa̱ hingue po ya hño de ra ximhai ma da nja rá te ra ja̱ꞌi. 16 Nepʉ bi xipa ꞌnara ꞌbede núꞌa̱ ra hmuntsja̱ꞌi, ne bi ꞌñembabi: —Mi ꞌbʉi ꞌnara ꞌñøhø xi mi pɛꞌtsa ndunthi yá hño, y nuyá hai nehe bi unga ꞌnara da̱nga sofo. 17 Nepʉ núꞌa̱ ra ꞌñøhø bi ꞌño rá mfeni ne bi ꞌñena: “¿Te ga øtbya gue otho habʉ ga pɛꞌtsa gatho ma sofo?” 18 Y nuꞌá̱ bi beni ne bi ꞌñensɛ: “Ya dí pa̱di te ma ga øtꞌe, ma ga yøꞌta nuyʉ ma troha, ne ma ga hoca maꞌra maꞌna dya da̱ngui, ne ja ga ʉtni gatho ma sofo ne gatho núꞌa̱ maꞌna te dí pɛꞌtsi. 19 Y nu xcrá juadi ga pɛꞌtsni gatho, nuꞌbʉ ga embabi ma te: Nubyá ha̱, jani gatho núꞌa̱ te gui hyoni pa ndunthi ya jɛya da ꞌñepʉ. Nubyá da za gui ntsaya, gui ñuni, gui ntsithe, gui johya ndunthi.” 20 Pe Ajua̱ bi ꞌñembabi núꞌa̱ ra ꞌñøhø: “ꞌNagrá ꞌbɛmfeni, núbya dí nxuui ma gui tu, y gatho núꞌa̱ guí pɛꞌtsi, ma gui tsopʉ nixi guí pa̱di pa toꞌo.” 21 Njabʉtho nehe núꞌa̱ toꞌo xa muntsꞌa ndunthi yá hño pa guesɛꞌa̱, pe nu sta du, ma da hñoya ja rá thandi Ajua̱».
d Hyandi rä foyeto Mädi yä jäꞌi—Fatsꞌi dä me̱päbi Äjuä, ha rä lección 8.
e Hyandi rä revista Yꞌo̱dehu̱ de rä mäyo de rä 2024, yä nxii 8-13, habu̱ enä «¿Te di pädihu̱ de näꞌä rä juisio ma dä hä rä Zi Dada Jeoba?».
f NÄꞌÄ DI NHEKI HA YÄ KꞌOI: Nꞌa rä anciano mää te dä hohmä dä tꞌo̱tꞌe, pe nuꞌu̱ märꞌa yä anciano di mbeni nꞌañꞌo. Rä xuiꞌä, näꞌä anciano mentä xä no̱ꞌtse mähetsꞌi ꞌne handi rä zänä ꞌne yä tso̱o̱, di da ngue̱nda ge rä Zi Dada Jeoba mänꞌa ja rä mfädi ke geꞌä.
g NÄꞌÄ DI NHEKI HA YÄ KꞌOI: Nꞌa rä nju xä hñudi mbo ha rä nguu di nxadi rä Mäkä Tꞌofo, ꞌne handi ge xa mäjuäni di ꞌmu̱ihu̱ ha yä gäxä pa, ꞌne geꞌä bi japäbi bi zofo rä nju pa di predikabi.