-
Nꞌa rä soldado ꞌne nꞌa rä nxutsiNuꞌu̱ yä ntꞌudi ma gi pädi de rä Mäkä Tꞌofo
-
-
RÄ NTHEKE 51
Nꞌa rä soldado ꞌne nꞌa rä nxutsi
Nꞌa rä zi nxutsi mrä israelita mi ꞌmu̱i asta ha rä hnini Siria, yabu̱ de rä nguu ꞌne de rä familia. ¿Gi pädi por hanja? Ngeꞌä go xki zitsꞌi nuꞌu̱ yä soldado yä me Siria pa dä mꞌe̱go ha rä ngu Naamán. Näꞌä zi nxutsi himbi hye̱gi de dä xo̱kämbeni rä Zi Dada Jeoba, mäske nuꞌu̱ yä jäꞌi mi ꞌmu̱hui mi xo̱kämbeni märꞌa yä hyate zidada.
Naamán mi pe̱ꞌtsi nꞌa rä tsꞌo hñeni ha rä ndoyꞌo ꞌne xi xmä ñꞌu̱. Näꞌä rä zi nxutsi mi ne dä matsꞌi pa xä ñꞌo̱the, hänge bi ꞌñembäbi rä ꞌme̱hñä Naamán: «Nuga di pädi toꞌo dä za dä yꞌo̱the ri däme. Ha Israel bi ꞌmu̱i nꞌa rä profeta Jeoba rä thuhu Eliseo. Näꞌä dä za dä yꞌo̱the ri däme».
Nubye̱, näꞌä ꞌme̱hñä bi metuäbi rä däme näꞌä xki xipäbi näꞌä zi tꞌu̱kä nxutsi. Koꞌmu̱ Naamán xa mi ne dä ñꞌo̱the, nguntꞌä bi ma pa Israel ha rä ngu rä profeta Eliseo. Naamán mi hurämu̱i ge rä profeta Eliseo ma xä bo̱ni pa xä umbäbi nꞌa rä hogä ꞌñehe. Pe Eliseo ho̱nse̱ bi me̱hni rä ꞌme̱go ꞌne bi ꞌñembäbi: «Gi ma ꞌne ku̱ꞌmi yoto mꞌiki xo̱ge ri ndoyꞌo ha rä río Jordán. Mꞌe̱fa de geꞌä ma gi hogi».
Pe Naamán xa bi nkue̱ ꞌne bi ꞌñenä: «Nuga ndi humämu̱i ge näꞌä profeta ma xä maꞌti rä Zi Dada ꞌne ma xä äni yä yꞌe̱ ri mani ꞌne ri maua pa xä yꞌo̱thegi. Pe näꞌä ho̱nse̱ bi ꞌñengägi gä ma ha rä río Jordán. Ha Siria di pe̱ꞌtsihe mänꞌa yä hogä däthe. ¿Por hanja himbi me̱nkägi ha nuꞌu̱ yä dätheꞌu̱?». Naamán xa bi nkue̱ ꞌne bi ma de rä ngu rä profeta Eliseo.
Nubye̱, nuꞌu̱ yä ꞌme̱go Naamán bi ꞌñembäbi: «¿Hänge nuꞌi dä za gi pe̱fi näꞌä dä mhändaꞌi kontal gi hogi? Hinxä ñhei gi pe̱fi näꞌä bi mändaꞌi rä profeta Äjuä. ¿Por hanja hingi pe̱fi njabu̱?». Naamán bi jamäsu, bi ma ha rä río Jordán ꞌne bi ku̱ꞌmi yoto mꞌiki xo̱ge rä ndoyꞌo ha rä dehe. ¿Gi pädi te bi thogi mi bo̱ni de rä dehe? Naamán ya xki hogi. Näꞌä xa mi johya ꞌne bi mengi pa bi umbäbi njamädi rä profeta Eliseo. Bi ꞌñembäbi: «Nubye̱ hää di pädi ge Jeoba geꞌä rä Zi Dada mäjuäni». Naamán bi mengi ha rä nguu ꞌne nubye̱ ya mi ja rä nzaki. ¿Te gi kamfri ge bi senti näꞌä zi nxutsi mi hyandi ge rä hmuu ya xki hogi?
«Asta yä bätsi ꞌne yä ꞌue̱ne nuꞌu̱ tsu̱tho, Äjuä bi yꞌo̱tꞌe pa bi xo̱kämbeniꞌä xi xä ñho» (Mateo 21:16).
-
-
Nꞌa rä däta ejército de gä e̱nxe̱Nuꞌu̱ yä ntꞌudi ma gi pädi de rä Mäkä Tꞌofo
-
-
RÄ NTHEKE 52
Nꞌa rä däta ejército de gä e̱nxe̱
Rä rey Ben-Hadad de rä hnini Siria bi ntunkui ndunthi yä mꞌiki rä hnini Israel. Pe rä profeta Eliseo nzäntho mi abisabi rä rey de rä hnini Israel pa mi ꞌmatꞌi. Nubye̱, Ben-Hadad mi ne dä gu̱ rä profeta Eliseo, hänge bi me̱hni rä ejército pa dä hyoni ha rä nguu, ha rä hnini Dotán.
Yä soldado yä sirio bi zo̱tꞌe de gä xui ha rä hnini Dotán. Ngu mi hyatsꞌi, rä maxte Eliseo bi bo̱ni ꞌne bi hyandi ge nꞌa rä däta ejército xki gotꞌi gatꞌho rä nthetsꞌi rä hnini. Näꞌä xa bi ntsu ꞌne bi ꞌñenä: «Eliseo, ¿xibye̱ te ma gä pe̱fihu̱?». Eliseo bi dädi: «Ogi tsu, ngeꞌä mänꞌa di ndunthihu̱ ke gehyu̱». Oraꞌä, rä Zi Dada Jeoba bi xokuä yä da rä maxte Eliseo pa bi hyandi ge kongeꞌu̱ mi ꞌmu̱i nꞌa rä däta ejército de gä e̱nxe̱, nuꞌu̱ ꞌñenä mi nja ngu nꞌa rä tsibi.
Nuꞌmu̱ nuꞌu̱ yä soldado bi tsapi dä gu̱ rä profeta Eliseo, näꞌä bi xatuäbi Äjuä ꞌne bi ꞌñembäbi: «Jeoba, po rä mäte, japi dä ngoda nuyu̱ yä soldado». Oraꞌä, nuꞌu̱ yä soldado himi pädi habu̱ mi yꞌo mäske tobe mi tsa dä hyandi. Nubye̱, Eliseo bi ꞌñembäbiꞌu̱: «Hingä gehnä rä hnini gi hoñhu̱. Guä ehu̱, ma gä tsixꞌäꞌihu̱ asta habu̱ bi ꞌmu̱i näꞌä rä ñꞌo̱ho̱ gi hoñhu̱». Nuꞌu̱ bi de̱ni Eliseo asta rä hnini Samaria, habu̱ mi ꞌmu̱i rä rey de Israel.
Nubye̱, nuꞌu̱ yä soldado bi da ngue̱nda ge xki tsꞌitsꞌi ha rä ngu rä rey de rä hnini Israel. Rä rey bi yꞌambäbi Eliseo: «¿Gi ne gä ho nuyu̱ yä soldado?». ¿Te gi kamfri bi dädi Eliseo? Mäske nuꞌu̱ yä soldado xa xki yꞌo̱tpäbi yä ntsꞌomꞌu̱i rä hnini Israel, Eliseo bi ꞌñembäbi rä rey: «Ogi ho. Umbäbiyu̱ te dä zi ꞌne hyopi dä mengi yä nguu». Hänge rä rey bi umbäbiꞌu̱ te dä zi, ꞌnepu̱ bi koꞌtsi ha yä nguu.
«Nuju̱ [...] dä za gä aphu̱ Äjuä nuꞌä gä ne gä aphu̱, ꞌne nuꞌmu̱ geꞌä rä pahaꞌä, nuꞌmu̱ dä yꞌo̱de mä ntꞌadihu̱» (1 Juan 5:14).
-
-
Jehoiadá xa rä balienteNuꞌu̱ yä ntꞌudi ma gi pädi de rä Mäkä Tꞌofo
-
-
RÄ NTHEKE 53
Jehoiadá xa rä baliente
Jezabel bi me̱ꞌtsi nꞌa rꞌa tꞌixu mi rä thuhu Atalía ꞌne xa mi rä tsꞌomꞌu̱i nguꞌätho. Atalía bi nthäti ko rä rey de Judá. ꞌNe nuꞌmu̱ bi du rä däme, go bi gohi de gä rey rä tꞌu̱. Pe mꞌe̱fa, ꞌnehe bi du rä tꞌu̱, hänge nubye̱ Atalía go bi mända ha Judá. Pa hinto mä nꞌa xä gohi de gä rey, bi tsapi dä hyopäbi gatꞌho nuꞌu̱ yä tꞌu̱ rä rey ꞌne gatꞌho nuꞌu̱ toꞌo mi ne dä gohi de gä rey en lugar de geꞌä. Gatꞌho yä jäꞌi xa mi tsu Atalía, ngeꞌä xa mi rä tsꞌomꞌu̱i. Näꞌä ¡asta bi hyose̱ yä ꞌme̱to!
Rä däta majhä Jehoiadá ꞌne rä ꞌme̱hñä, bi arriesga yä te pa bi ñäni Jehoás nuꞌmu̱ mi nꞌa rä tꞌu̱kä bätsi, ngeꞌä Atalía mi ne dä hyo mäske go rä ꞌme̱tose̱. Jehoiadá bi tede Jehoás ha rä templo.
Nuꞌmu̱ Jehoás ya mi pe̱ꞌtsi yoto nje̱ya, Jehoiadá bi muntsꞌi gatꞌho nuꞌu̱ yä jäꞌi mi su rä templo ꞌne yä levita, ꞌne bi ꞌñembäbiꞌu̱: «Suhu̱ yä goxthi rä templo. Ogi hopäbihu̱ toꞌo dä yu̱tꞌi». Nubye̱, Jehoiadá bi hñuꞌspäbi nꞌa rä koronä ha rä ñäxu Jehoás pa bi nrey ha Judá. Oraꞌä, nuꞌu̱ yä jäꞌi bi mafi: «¡Dä mꞌu̱i pa nzäntho rä rey!».
Nuꞌmu̱ Atalía bi yꞌo̱de nuꞌu̱ yä mhafi, bi nextꞌihi bi ma ha rä templo pa bi hyandi te mi thogi. Mi hyandi ge Jehoás go xki thutsꞌi de gä rey, näꞌä bi mafi: «¡Gä traisionägihu̱! ¡Gä traisionägihu̱!». Nubye̱, nuꞌu̱ yä jäꞌi mi su templo bi pe̱ntꞌi Atalía ꞌne bi zitsꞌi pa bi hyo. Atalía xki japi ge gatꞌho rä hnini xä ꞌuege de Jeoba. Xibye̱, ¿te ma dä thogi?
Jehoiadá bi matsꞌi rä hnini pa bi mengi ko Jeoba ꞌne bi ja nꞌa rä kohi kongeꞌä. Ha näꞌä rä kohi, nuꞌu̱ bi promete dä xo̱kämbeni ho̱nse̱ rä Zi Dada Jeoba. Jehoiadá bi mändabi yä ꞌme̱go dä huati gatꞌho nuꞌu̱ yä idolo ꞌne näꞌä rä templo xki thoki pa Baal. Pe hingä ho̱nse̱ꞌä, ꞌnehe bi hñutsꞌi yä majhä ꞌne yä levita pa dä mpe̱fi ha rä templo ꞌne dä matsꞌi yä jäꞌi pa dä xo̱kämbeni mänꞌaki Jeoba. ꞌNehe, bi hñutsꞌi toꞌo dä su rä templo pa hinxä yu̱tꞌi nuꞌu̱ yä jäꞌi himi tꞌaxi ante yä da Äjuä. Mꞌe̱fa, Jehoiadá ꞌne nuꞌu̱ yä ndä de gä soldado bi zitsꞌi Jehoás ha rä palasio ꞌne bi hñutsꞌi de gä rey. Gatꞌho nuꞌu̱ yä jäꞌi de Judá xä bi johya ndunthi. Nubye̱ hää mi tsa dä xo̱kämbeni Jeoba, ngeꞌä ya himi ja yä idolo ꞌne ya mi joꞌo Atalía, näꞌä nda tsꞌomꞌu̱i gä reinä. Koꞌmu̱ Jehoiadá xa mi rä baliente, bi za bi matsꞌi ndunthi yä jäꞌi.
«Ogi tsuhu̱ nuꞌu̱ toꞌo dä za dä hyo rä ndoyꞌo pe hindä za dä hyo rä alma; sino, tsuhu̱ näꞌä toꞌo dä za dä huati tanto rä alma ngu rä ndoyꞌo ha rä Gehena» (Mateo 10:28, TNM).
-
-
Jeoba bi me̱ꞌspäbi rä pasensia JonásNuꞌu̱ yä ntꞌudi ma gi pädi de rä Mäkä Tꞌofo
-
-
RÄ NTHEKE 54
Jeoba bi me̱ꞌspäbi rä pasensia Jonás
Rä hnini Nínive mi kohi ha Asiria, ꞌne nuꞌu̱ yä jäꞌi mi ꞌmu̱hni xa mi yä tsꞌomꞌu̱i. Hänge Jeoba bi yꞌapäbi Jonás dä ma ha Nínive ꞌne dä xipäbi yä jäꞌi ge mi debe dä paati yä mꞌu̱i. Pe Jonás himbi me̱fi njabu̱, näꞌä bi gu̱ nꞌa rä barko ꞌne bi ma pa Tarsis.
Jeoba himbi ho näꞌä bi me̱fi Jonás, hänge bi japi bi nja nꞌa rä däta bu̱nthi yꞌee. Nuꞌu̱ yä jäꞌi mi yꞌe̱tꞌi rä barko xa bi ntsu, hänge bi mu̱di bi xatuäbi yä zidada ꞌne mi ñꞌanise̱ꞌu̱: «¿Por hanja bä ekägihu̱ nunä bu̱nthi yꞌee?». Mꞌe̱fa, Jonás bi ꞌñembäbiꞌu̱: «Nuga go di tu rä tsꞌoki. Ngeꞌä dä ꞌmatꞌi pa hingä pe̱fi näꞌä bi mändagi Jeoba. Fo̱tkägihu̱ ha rä ndehe pa njabu̱ dä tsaya rä bu̱nthi yꞌee». Nuꞌu̱ yä jäꞌi mi yꞌe̱tꞌi rä barko himi nehmä, pe Jonás bi bäntebiꞌu̱ pa bi me̱fi njabu̱. Ngu bi zo Jonás ha rä ndehe, näꞌä rä bu̱nthi yꞌee bi tsaya.
Jonás bi hñurämu̱i ge ma xä du. Mientra mi o ha rä ndehe, näꞌä bi xatuäbi Jeoba. Nubye̱, Jeoba bi me̱hni nꞌa rä däta peskado pa bi dutꞌi Jonás ꞌne njabu̱ näꞌä himbi du. Nuꞌmu̱ Jonás mi o ha rä mu̱i näꞌä rä däta peskado, bi xatuäbi mänꞌaki Jeoba ꞌne bi ꞌñembäbi: «Di prometeꞌi ge nzäntho ma gä pe̱fi näꞌä gi mändagi». Hñupa mꞌe̱fa, Jeoba bi japi ge näꞌä däta peskado bi zoogi Jonás ha rä ñäni rä ndehe.
¿Gi kamfri ge Jeoba tobe ma xä usa Jonás ngu rä profeta? Hää. Jeoba bi mändabi mänꞌaki Jonás dä ma ha Nínive, pe nubye̱ hää bi me̱fi ja ngu xki mändabi Jeoba. Bi ma pa Nínive ꞌne bi ꞌñembäbi nuꞌu̱ yä tsꞌomꞌu̱i gä jäꞌi: «Ho̱nse̱ di mꞌe̱di 40 yä pa ꞌne Jeoba ma dä huati nunä hnini». Pe, ¿gi pädi te bi thogi? Gatꞌho nuꞌu̱ yä jäꞌi mi ꞌmu̱i ha Nínive bi arrepenti ꞌne bi paati yä mꞌu̱i. Rä rey bi ꞌñembäbi yä jäꞌi: «Bäntebihu̱ Äjuä ꞌne arrepentihu̱, xähmä njabu̱ Äjuä dä punꞌgägihu̱». Nuꞌmu̱ Jeoba bi hyandi ge yä jäꞌi xki arrepenti, ya himbi huatiꞌu̱.
Jonás xa bi nkue̱ ko rä Zi Dada Jeoba ngeꞌä himbi huati Nínive. Pe nubye̱ mbeni, ¿hänge Jeoba ꞌnehe xki hueki Jonás ꞌne xki pumbäbi? Nuꞌmu̱, ¿por hanja Jonás xa mi nkue̱ ngeꞌä Jeoba bi pumbäbi yä me̱ Nínive? Jonás bi bo̱ni de rä hnini ꞌne bi ma bä hudi ha rä xudi nꞌa rä muu, pe xa mi nkue̱. ꞌNepu̱, näꞌä rä muu bi yꞌotꞌi, hänge Jonás tobe mänꞌa xa bi nkue̱. Nubye̱ Jeoba bi ꞌñembäbi: «¿Mänꞌa gi pe̱ꞌspäbi rä huekäte näꞌä rä mꞌai gä muu ke yä ninivita? Nuga dä pe̱ꞌspäbiꞌu̱ rä nhuekäte, hänge hindä huati». ¿Te mi ne dä ꞌñuti rä Zi Dada Jeoba rä profeta Jonás? Ge yä te yä jäꞌi mänꞌa ja rä muui ke nꞌa rä planta.
«Jeoba [...] pe̱ꞌtsi rä pasensia pa kongeꞌähu̱ ngeꞌä hingi ne ge nixi nꞌa dä du; näꞌä ne ge gatꞌho dä zo̱ho̱ dä arrepenti» (2 Pedro 3:9, TNM).
-
-
Nꞌa rä e̱nxe̱ bi ñäni rä rey EzequíasNuꞌu̱ yä ntꞌudi ma gi pädi de rä Mäkä Tꞌofo
-
-
RÄ NTHEKE 55
Nꞌa rä e̱nxe̱ bi ñäni rä rey Ezequías
Yä me Asiria ya xki hñämbäbi yä hnini nuꞌu̱ 10 yä tribu de Israel. Hänge nubye̱ rä rey Senaquerib, bi mu̱di bi hñäni kada nꞌa de nuꞌu̱ yä hnini habu̱ mi mända rä tribu de Judá. Ya mi pongi ho̱nse̱ rä hnini Jerusalén. Pe Senaquerib himi pädi ge rä Zi Dada Jeoba mi su nunä hnini.
Rä rey Ezequías bi umbäbi ndunthi rä bojä rä rey Senaquerib pa hinxä huati rä hnini Jerusalén. Senaquerib bi hñäni näꞌä rä bojä, pe himbi kumpli ko näꞌä rä kohi bi ja ko Ezequías. Nubye̱, bi me̱hni yä soldado pa dä huati Jerusalén. Yä jäꞌi de rä hnini xa mi tsu ngeꞌä yä asirio ya mi yꞌo xa getbu̱. Pe Ezequías bi ꞌñembäbiꞌu̱: «Ogi tsuhu̱. Yä asirio ja yä tsꞌe̱di, pe nuju̱ di pe̱ꞌspäbihu̱ rä mfatsꞌi rä Zi Dada Jeoba».
Senaquerib bi me̱hni nꞌa rä mensajero, rä rabsaqué, pa dä deni ꞌne dä yꞌo̱tpäbi rä burla yä me Jerusalén. Dende thi de yä jädo rä hnini, rä rabsaqué bi maꞌti yä jäꞌi ꞌne bi ꞌñembäbi: «Jeoba hingä ma dä za dä maxꞌäꞌihu̱. Ogi hophu̱ ge Ezequías dä hyaꞌäꞌihu̱. Otho nꞌa rä zidada näꞌä dä za dä ñäñꞌäꞌihu̱ de gekhe».
Ezequías bi yꞌambäbi rä Zi Dada Jeoba te mi debe dä me̱fi, ꞌne Jeoba bi ꞌñembäbi: «Ogi tsu nuꞌu̱ yä noya xä mängä rä rabsaqué. Senaquerib hingä ma dä huati rä hnini Jerusalén». Mꞌe̱fa, Senaquerib bi me̱mpäbi rꞌa yä karta rä rey Ezequías habu̱ mi embäbi: «Po̱ñhu̱ ꞌne ntregäse̱hu̱. Jeoba hingä ma dä za dä ñäñꞌäꞌihu̱». Nubye̱, Ezequías bi xatuäbi Jeoba ꞌne bi ꞌñembäbi: «Oh Jeoba mä Zi Dadaꞌihe, po rä mäte ñängägihe de rä yꞌe̱ꞌä, pa njabu̱ gatꞌho yä jäꞌi de rä xiꞌmhai dä bädi ge ho̱nse̱ꞌi grä Äjuä». Jeoba bi ꞌñembäbi: «Rä rey de Asiria hingä ma dä huati Jerusalén. Nuga ma gä su mä hnini».
Senaquerib xa mi johya ngeꞌä mi hurämu̱i ge ma xä huati rä hnini Jerusalén. Pe nꞌa rä xui, nuꞌmu̱ yä asirio ya xki ꞌñegi yä kampamento getbu̱ de rä hnini Jerusalén, Jeoba bi me̱hni nꞌa rä e̱nxe̱ ꞌne bi hyopäbi 185.000 yä soldado yä asirio. Rä rey Senaquerib bi ꞌme̱di gatꞌho yä soldado ꞌne ko rä mꞌe̱tsa, bi mengi ha rä nguu. Hää, rä Zi Dada Jeoba bi ñäni rä rey Ezequías ꞌne bi su rä hnini Jerusalén ja ngu xki promete. Mu̱ go di geꞌi nꞌa de nuꞌu̱ yä me Jerusalén, ¿ma xkä hñuxä ri komfiansa ha rä Zi Dada Jeoba?
«Rä e̱nxe̱ Jeoba yꞌo ha gatꞌho rä nthetsꞌi de nuꞌu̱ pe̱ꞌspäbi nꞌa rä hogä ntsu Äjuä ꞌne di ñäni» (Salmo 34:7).
-
-
Josías xa mi mädi rä Ley ÄjuäNuꞌu̱ yä ntꞌudi ma gi pädi de rä Mäkä Tꞌofo
-
-
RÄ NTHEKE 56
Josías xa mi mädi rä Ley Äjuä
Josías bi thutsꞌi de gä rey ha Judá nuꞌmu̱ mi pe̱ꞌtsi hñäto nje̱ya. Ha nuꞌu̱ yä paꞌu̱, yä jäꞌi mi o̱tꞌe yä ntꞌete ꞌne mi xo̱kämbeni yä idolo. Nuꞌmu̱ Josías ya mi pe̱ꞌtsi 16 yä je̱ya, bi yꞌo̱tꞌe ntsꞌe̱di po dä xo̱kämbeni rä Zi Dada Jeoba ngu ri ꞌñehe. Mꞌe̱fa, nuꞌmu̱ ya mi pe̱ꞌtsi 20 yä je̱ya, bi mu̱di bi hñäki nuꞌu̱ yä idolo ꞌne nuꞌu̱ yä altar mi ja po gatꞌho rä hnini. ꞌNe nuꞌmu̱ ya mi pe̱ꞌtsi 26 yä je̱ya, Josías bi hñutsꞌi yä me̱fi pa bi mu̱di bi hyoki habu̱ xki tsꞌoki rä templo.
Rä däta majhä Hilquías bi dini ha rä templo nꞌa rä royo de rä Ley Äjuä. Zäi ge Moisés go xki yꞌofo näꞌä royoꞌä. Nubye̱, Safán, näꞌä rä sekretario rä rey, bi hñäꞌspäbi näꞌä rä royo Josías ꞌne bi hñeti ndelante de geꞌä. Mi yꞌo̱de Josías näꞌä mi hutsꞌi ha rä royo, bi da ngue̱nda ge po ndunthi yä je̱ya rä hnini hixki yꞌo̱te yä mhända Äjuä. Nubye̱ rä rey Josías bi ꞌñembäbi Hilquías: «Jeoba xa di nkue̱ kongekhu̱. Ñä kongeꞌä pa dä xikägihu̱ te ri ꞌñehe gä pe̱fihu̱». Po mäde rä profetisa Huldá, Jeoba bi uni nunä mensaje: «Rä hnini Judá xä ꞌuege de geki. Hänge ma gä kastiga gatꞌho rä hnini, pe hingä ma gä pe̱fi njabu̱ mientra go di mända rä rey Josías, ngeꞌä näꞌä xa rä umilde».
Mi tꞌumbäbi Josías näꞌä mensaje, bi ma ha rä templo ꞌne bi muntsꞌi gatꞌho rä hnini Judá. ꞌNepu̱, bi hñeti rä Ley Jeoba ante gatꞌho rä hnini. Josías ꞌne gatꞌho rä hnini bi promete ge ma xä yꞌo̱te Äjuä ko ngatꞌho yä koraso.
Ya mi pe̱ꞌtsi ndunthi yä je̱ya dende nuꞌmu̱ rä hnini Judá hixki yꞌo̱tꞌe rä Paskua. Pe rä Ley mi mändabi rä hnini dä yꞌo̱tꞌe tatꞌä je̱ya rä ngo de rä Paskua, hänge Josías bi ꞌñembäbi rä hnini: «Ma gä o̱tꞌehu̱ rä ngo de rä Paskua pa Jeoba». ꞌNepu̱, Josías bi mända dä thoki nuꞌu̱ yä sacrificio ma xä tꞌuni. ꞌNehe, bi hñutsꞌi yä duhu pa bi ntuhu ha rä templo. Mꞌe̱fa de bi tꞌo̱tꞌe rä ngo de rä Paskua, nubye̱ bi tꞌo̱tꞌe rä ngo de nuꞌu̱ yä Thuhme hingi Ñꞌoui rä Lebadura. Nunä rä ngo bi dura yoto yä pa. Nuꞌu̱ xki yꞌo̱tꞌe nꞌa rä ngo de rä Paskua nguꞌä, dende nuꞌmu̱ tobe mi tetho rä profeta Samuel. Ja ngu di handihu̱, Josías xa mi mädi rä Ley Äjuä. Xi nuꞌi, ¿gi ho gi pädi de rä Zi Dada Jeoba?
«Ri noya geꞌä nꞌa rä lampara pa mä ua, ꞌne nꞌa rä ñotꞌi pa mä ꞌñuu» (Salmo 119:105).
-
-
Jeremías bi mämbä rä noya JeobaNuꞌu̱ yä ntꞌudi ma gi pädi de rä Mäkä Tꞌofo
-
-
RÄ NTHEKE 57
Jeremías bi mämbä rä noya Jeoba
Rä Zi Dada Jeoba bi hñutsꞌi Jeremías de gä profeta ha rä hnini Judá. Bi mändabi dä predikabi yä me Judá ꞌne dä bäntebi dä zopu̱ nuꞌu̱ yä tsꞌo tꞌo̱tꞌe mi pe̱fiꞌu̱. Pe Jeremías bi ꞌñembäbi Jeoba: «Nuga tobe xa di bätsitho ꞌne hindi pädi gä ñäui yä jäꞌi». Hänge rä Zi Dada Jeoba bi ꞌñembäbi: «Ogi tsu, nuga ma gä faxꞌäꞌi ꞌne ma gä xiꞌi te gi mää».
Jeoba bi ꞌñembäbi Jeremías ge xä muntsꞌi gatꞌho yä ansiano de rä hnini, ꞌne ndelante de geꞌu̱, xä tehmi nꞌa rä ꞌmada de gä domhi ꞌne xä ꞌñembäbiꞌu̱: «Geꞌä ma dä thogi ko rä hnini Jerusalén». Mi hyandi njabu̱ yä ansiano, nuꞌu̱ xa bi nkue̱ ko Jeremías. Pasjur, nꞌa de nuꞌu̱ yä majhä bi gu̱ Jeremías ꞌne bi foꞌtsuäbi yä ua ꞌne yä yꞌe̱ ha rꞌa yä tabla. Jeremías himbi za bi ꞌñäni gatꞌho rä xui. Rä hyaxꞌä, Pasjur bi do̱ge Jeremías. Mꞌe̱fa de geꞌä, Jeremías bi ꞌñenä: «Ya hindi uanta. Ya hingä ma gä mämbä rä noya Äjuä». ¿Bi hye̱gi Jeremías de dä mämbäbi rä noya Äjuä? Hinä. ¿Gi pädi por hanja? Näꞌä bi ꞌñenä: «Rä noya Jeoba ꞌñenä ngu nꞌa rä tsibi mbo de mä ndoyꞌo. Hingi tsa gä he̱gi de gä mämbäbi rä noya». Hää, Jeremías bi sigi bi kumpli ko rä ꞌme̱fi de gä profeta.
Mi thogi rꞌa yä je̱ya, bi mu̱di bi mända mä nꞌa rä rey ha Judá. Nuꞌu̱ yä majhä ꞌne nuꞌu̱ yä hyate profeta xa himi ho dä yꞌo̱de näꞌä mensaje mi predika Jeremías. Hänge bi ꞌñembäbi nuꞌu̱ yä prinsipe: «Nunä ñꞌo̱ho̱ ri ꞌñepi dä du». Pe Jeremías bi ꞌñembäbiꞌu̱: «Mu̱ gi hyogägihu̱, ma gi tuxu̱ rä thai ngeꞌä nuga hinte mä tsꞌoki di tu. Nuga di mää ho̱nse̱ näꞌä xikägi Jeoba, hinge näꞌä go di mbenise̱». Mi yꞌo̱de njabu̱ nuꞌu̱ yä prinsipe, nuꞌu̱ bi ꞌñenä: «Oxki ma gi hyohu̱ nunä ñꞌo̱ho̱».
Jeremías bi sigi bi mämbäbi rä noya Äjuä. Pe nꞌa rä pa, nuꞌu̱ yä prinsipe xa bi bo̱ yä kue̱, hänge bi yꞌapäbi rä rey dä hyo Jeremías. ¿Gi pädi te bi me̱fi rä rey? Bi umbäbi nse̱ki nuꞌu̱ yä prinsipe pa xä yꞌo̱tpäbi näꞌä go xä neꞌu̱. Nubye̱, nuꞌu̱ bi gu̱ Jeremías ꞌne bi yꞌe̱tꞌi ha nꞌa rä poso habu̱ mi ja yä bo̱hai pa ja xä duni.
Nubye̱, Ébed-Mélec, nꞌa de nuꞌu̱ yä maxte rä rey bi ꞌñembäbi rä hmuu: «Yä prinsipe xä yꞌe̱ntꞌi Jeremías ha nꞌa rä poso. Mu̱ gä tsohu̱ni, näꞌä ma dä du». Oraꞌä, rä rey bi me̱hni Ébed-Mélec ꞌne bi ꞌñembäbi dä zitsꞌi mä 30 yä ñꞌo̱ho̱ pa dä gu̱ki Jeremías de rä poso. Mäske Jeremías bi thogi yä ntꞌu̱tsate, näꞌä himbi hye̱gi de dä mämbäbi rä noya Äjuä. Xi nuꞌi, ¿gi hohmä gi te̱mbäbi rä ejemplo Jeremías?
«Gatꞌho yä jäꞌi ma dä u̱tsaꞌihu̱ ngeꞌä gi häxu̱ mä thuhu. Pe näꞌä toꞌo dä ze̱ti, geꞌä ma dä ñäni rä te» (Mateo 10:22, TNM).
-