-
Rä mu̱di rey ha IsraelNuꞌu̱ yä ntꞌudi ma gi pädi de rä Mäkä Tꞌofo
-
-
RÄ NTHEKE 39
Rä mu̱di rey ha Israel
Jeoba xki hñutsꞌi yä nzaya pa dä gu̱hni rä hnini Israel, pe mäske njabu̱, nuꞌu̱ mi ne dä me̱ꞌtsi nꞌa rä rey. Hänge nuꞌu̱ bi ꞌñembäbi rä profeta Samuel: «Gatꞌho nuꞌu̱ märꞌa yä dähni pe̱ꞌtsi nꞌa rä rey, po rängeꞌä nuje ꞌnehe di nehe nꞌa rä rey». Pe Samuel xa himbi ho näꞌä mi adiꞌu̱ ꞌne nguntꞌä bi xatuäbi rä Zi Dada Jeoba. ¿Gi pädi te bi dädi Jeoba? Näꞌä bi ꞌñembäbi Samuel: «Rä hnini hingo xä rechazaꞌi, go di rechazagi. ꞌÑembäbiꞌu̱ ge dä za dä me̱ꞌtsi nꞌa rä rey, pe näꞌä rey ma dä yꞌapäbi ndunthi yä tꞌo̱tꞌe». Mäske njabu̱, yä israelita bi dädi: «¡Hindi mporta! ¡Nuje di nehe gä pe̱ꞌtsihe nꞌa rey!».
Nubye̱, Jeoba bi mändabi Samuel dä ma ha Ramá ꞌne dä huahni nꞌa rä rey. ¿Gi pädi te mi rä thuhu näꞌä rä mu̱di rey? Hää, mi rä thuhu Saúl. Rä profeta Samuel bi xiꞌspäbi rä aseite ha rä ñäxu Saúl ꞌne njabu̱ bi fädi ge Jeoba go xki hñutsꞌi de gä rey.
Mꞌe̱fa, Samuel bi muntsꞌi gatꞌho yä israelita pa dä ꞌñutiꞌu̱ toꞌo xki huahni Jeoba de gä rey. Pe mi da ngue̱nda Samuel, Saúl himi joꞌoni. ¿Gi pädi por hanja? Ngeꞌä näꞌä xki ñꞌägi. Nuꞌmu̱ bi thini, bi ju̱ki de habu̱ xki ñꞌägi ꞌne bi tsꞌitsꞌi ante rä thandi gatꞌho rä hnini. ¿Gi pädi? Saúl mänꞌa mi xä ñhetsꞌi de gatꞌho ꞌne xa mi mähotho. Nubye̱ Samuel bi ꞌñembäbi rä hnini: «Hyanthu̱ toꞌo xä huahni Jeoba». Yä israelita nguntꞌä bi mafi: «¡Dä mꞌu̱i pa nzäntho rä rey!».
Nuꞌmu̱ ja xki thutsꞌi de gä rey, Saúl mi o̱te rä profeta Samuel ꞌne mi pe̱fi gatꞌho näꞌä mi mändabi rä Zi Dada Jeoba. Pe mꞌe̱fa ya hinä. Nꞌa rä pa, Samuel bi ꞌñembäbi Saúl ge xä do̱ꞌmi asta xä zo̱niꞌä pa go xä uni yä sacrificio. Rä rey himi pe̱ꞌtsi rä se̱ki pa go dä uni yä sacrificio. Pe ya mi bi ndee ꞌne rä profeta Samuel tobe himi tso̱nitho, hänge Saúl go bi uni yä sacrificio. ¿Gi pädi te bi xipäbi Samuel? Näꞌä bi ꞌñembäbi: «Nuꞌi ngi pädi ge pe̱ꞌtsi te gi yꞌo̱te Jeoba, pe hingä pe̱fi njabu̱». ¿Gi kamfri ge Saúl nubye̱ hää ma xä yꞌo̱te Jeoba?
Mꞌe̱fa, Saúl bi ma bä ntunkui yä amalequita, ꞌne Samuel bi mändabi ge xä hyo gatꞌho. Pe, Saúl himbi hyo rä rey Agag. Nubye̱, Jeoba bi ꞌñembäbi Samuel: «Saúl xä ꞌuege de geki, näꞌä ya hingi o̱tkägi». Samuel xa bi durämu̱i ꞌne bi ꞌñembäbi Saúl: «Jeoba ma dä huahni mä nꞌa rä rey, ngeꞌä nuꞌi ya hingi o̱te». Oraꞌä, Samuel bi gu̱ rä ꞌñuu pa dä mengi ha rä nguu, pe Saúl himi ne dä hye̱gi dä ma, hänge bi pe̱ntꞌi de rä mahe ꞌne bi tu̱mbäbi. Nubye̱, Samuel bi ꞌñembäbi Saúl: «Geꞌä ma dä me̱fi Jeoba kongeꞌi». Hää, Jeoba ya himi numäñho Saúl. Jeoba ma xä huahni nꞌa rä jäꞌi näꞌä hää di pe̱ꞌspäbi rä tꞌekꞌei ꞌne rä hogä yꞌo̱de, pa go xä hñutsꞌi de gä rey ha Israel.
«Mänꞌa xä ñho gä o̱dehu̱ ke nꞌa rä sacrificio» (1 Samuel 15:22).
-
-
David ꞌne GoliatNuꞌu̱ yä ntꞌudi ma gi pädi de rä Mäkä Tꞌofo
-
-
RÄ NTHEKE 40
David ꞌne Goliat
Jeoba bi ꞌñembäbi Samuel: «Ri ma ha rä ngu Jesé. Nꞌa de nuꞌu̱ yä tꞌu̱ ma dä zo̱ho̱ dä nrey ha Israel». Hänge Samuel bi me̱fi njabu̱. Mi hyandi näꞌä rä tꞌu̱ mädä Jesé, Samuel bi mbenise̱: «Zäi ge go gehni xä huahni Jeoba». Pe rä Zi Dada Jeoba himi mbeni ngu Samuel, hänge bi ꞌñembäbi: «Nuga di handi näꞌä ja ha rä koraso yä jäꞌi, hingä ho̱nse̱ tengu di nheki rä mꞌai».
Nubye̱, Jesé bä tsimpäbi Samuel mä rꞌato yä tꞌu̱. Pe Samuel bi ꞌñenä: «Jeoba hinxä huahni nixi nꞌa de gehyu̱. ¿Se̱he̱ gehyu̱ ri tꞌu̱?». Jesé bi dädi: «Di ꞌme̱di näꞌä mä gäxä tꞌu̱, rä thuhu David, pe bi fadi yä de̱ti». Mi zo̱ho̱ David, Jeoba bi ꞌñembäbi Samuel: «¡Go gehni xtä huahni!». Nubye̱, Samuel bi xiꞌspäbi rä aseite ha rä ñäxu David. Njabu̱, bi fädi ge go geꞌä xki huahni Jeoba pa dä zo̱ho̱ dä nrey ha Israel.
Nꞌa rä tiempo mꞌe̱fa, yä israelita mi ntuhni ko yä filisteo. Pe yä filisteo mi zi nꞌa rä däta soldado mi rä thuhu Goliat. ¿Gi pädi te mi pe̱fi Goliat? Hyaxtho xa mi theni yä israelita ꞌne mi enä: «Guä pe̱nkägihu̱ua nꞌa rä ñꞌo̱ho̱ pa gä ntunꞌmee. Mu̱ dä däkägi, nuꞌmu̱ gä mꞌe̱gohe pa geꞌähu̱. Pe mu̱ gä täpäbi, nuꞌmu̱ go gi mꞌe̱gohu̱ pa gekhe».
David bi ma ha rä kampamento yä israelita pa bi hñäꞌspäbi te dä zi nuꞌu̱ yä ku mi yä soldado. Mi zo̱ni ha näꞌä lugaꞌä, bi yꞌo̱de te gatꞌho mi mängä Goliat. Nubye̱ David bi ꞌñenä: «¡Nuga go ma gä ntunꞌmee!». Pe Saúl bi ꞌñembäbi: «Pe nuꞌi xa gi bätsitho». David bi dädi: «Jeoba go ma dä maxkägi».
Hänge Saúl bi hmipäbi rä armädura, pe David bi ꞌñenä: «Nuga hingi tsa gä ntuhni kongehya». Nubye̱, David bi gu̱ rä ntꞌe̱ndo ꞌne bi ma ha rä ñhee, bä jo ku̱tꞌa yä kongädo ꞌne bi yꞌu̱tꞌi ha rä murra. Mꞌe̱fa de geꞌä, bi ma pa dä ntunkui Goliat. ¿Gi pädi te bi mängä Goliat mi hyandi David? Näꞌä bi ꞌñembäbi: «¡Guä ekua, ma gi nuhmä te gä o̱tꞌäꞌi! Ma gä umbä ri ngo̱ yä pada ꞌne yä zuꞌue pa dä zi». ¿Gi kamfri ge bi ntsu David? Hinä, näꞌä bi ꞌñembäbi: «Nuꞌi xki ꞌñepu̱ ko ri majuai ꞌne ko ri lansa, pe nuga xti mabu̱ po rä thuhu Jeoba. Nuꞌi hingi ntuhni kongekhe, gi ntuhni ko rä Zi Dada Jeoba. Gatꞌho nuꞌu̱ yä jäꞌi yꞌoua, ma dä hyandi ge rä Zi Dada Jeoba mänꞌa ja rä tsꞌe̱di ke nꞌa rä majuai ꞌne nꞌa rä lansa. Näꞌä go ma dä yꞌe̱ntꞌäꞌihu̱ ha mä yꞌe̱he».
Nubye̱, David bi yꞌe̱ntꞌä nꞌa rä do ha rä ntꞌe̱ndo ꞌne bi yꞌe̱mbäbi Goliat ko ngatꞌho rä tsꞌe̱di. Ko rä mfatsꞌi Jeoba, näꞌä rä do bi zu̱päbi ha rä de Goliat. Näꞌä bi dagi ꞌne bi du. Mi hyandi njabu̱ yä filisteo, nuꞌu̱ xa bi ntsu ꞌne bi nextꞌi bi ma. Xi nuꞌi, ¿gi pe̱ꞌspäbi rä komfiansa rä Zi Dada Jeoba ja ngu David?
«Pa yä mexiꞌmhai gatꞌho yä tꞌo̱tꞌe xä ñhei, pe pa Äjuä hinä, ngeꞌä Näꞌä tsa dä me̱fi gatꞌho yä tꞌo̱tꞌe» (Marcos 10:27).
-
-
David ꞌne SaúlNuꞌu̱ yä ntꞌudi ma gi pädi de rä Mäkä Tꞌofo
-
-
RÄ NTHEKE 41
David ꞌne Saúl
Rä rey Saúl bi hñutsꞌi David ngu nꞌa rä ndä de gä soldado mꞌe̱fa de bi hyo Goliat. David bi dähä ndunthi yä tuhni ꞌne xa bi mfamoso. Kada mi pengi de nꞌa rä tuhni, yä ꞌme̱hñä mi nei ꞌne mi tuhu njaua: «Saúl xä hyo nꞌa hängu mꞌo yä nkontra, pe David xä hyo xa ndunthi yä mꞌotho yä nkontra». Po rängeꞌä, Saúl bi mu̱di xa bi u̱tsa David ꞌne dende geꞌmu̱ bi hyoni hanja dä hyo.
David xa mi pädi dä me̱i xä ñho rä arpa. Nꞌa rä pa, nuꞌmu̱ David mi pe̱i rä arpa, Saúl bi tsapi dä hyo ko nꞌa rä lansa. Pe David nguntꞌä bi ꞌuengi pa himbi zu̱di, ꞌne näꞌä rä lansa bi nꞌo̱tꞌe ha rä jädo. Mꞌe̱fa de geꞌä, Saúl mi sigi mi honi hanja dä hyo David. Po rängeꞌä, David pe̱ꞌtsi te bi ꞌmatꞌi ꞌne bi ma bä ñꞌägi ha yä yꞌotꞌä hai.
Nubye̱ Saúl bi zitsꞌi 3.000 yä soldado pa bi ma dä hyoni David. ¿Gi pädi te bi thogi? Saúl bi yu̱tꞌi ha näꞌä rä kueba habu̱ xki ñꞌägi David ꞌne yä soldado. Nuꞌu̱ yä soldado David, bi ꞌñembäbi: «Gehnä ri oportunida pa gi hyo rä rey Saúl». David bi joni rꞌamätsꞌu̱u̱ habu̱ mi hudi Saúl ꞌne bi hye̱kuäbi nꞌa xe̱ni rä hee nsinke bi da ngue̱nda. Pe mꞌe̱fa de geꞌä, David xa bi u̱ rä mfeni ngeꞌä xki ꞌme̱tuäbi rä tꞌekꞌei näꞌä rä rey xki huahni Jeoba. David himbi hyopäbi ge nuꞌu̱ yä soldado xä hyo rä rey Saúl. Pe nuꞌmu̱ Saúl bi bo̱ni de rä kueba, dende yabu̱ David bi maꞌti ꞌne bi ꞌñembäbi: «Xä za xtä hoꞌi, pe hindä pe̱fi njabu̱». ¿Gi kamfri ge nubye̱ Saúl bi mu̱di bi numäñho David?
Hinä. Saúl mi sigi mi honi David pa xä hyo. Hänge nꞌa rä xui, David ꞌne Abisái, näꞌä rä sobrinu, bi yu̱tꞌi mä ntꞌägi ha rä kampamento Saúl mientra gatꞌho nuꞌu̱ soldado mi ähä. Asta Abner; näꞌä toꞌo mi su rä rey Saúl, mi ähä ꞌnehe. Nubye̱ Abisái bi ꞌñembäbi David: «¡Nubye̱ hää ma gä hohu̱ Saúl! Hyopkägi gä ho». Pe David bi ꞌñembäbi: «Jeoba go ma dä hñämpäbi ngue̱nda. Mänꞌa dä hogi gä häꞌspäbihu̱ rä lansa ꞌne rä mpothe ꞌne gä maha».
ꞌNepu̱, David ꞌne nuꞌu̱ yä soldado bi bo̱tsꞌe ha nꞌa rä tꞌo̱ho̱ ꞌne dende gehni bi maꞌti Abner ꞌne bi ꞌñembäbi: «¡Abner! ¿Por hanja hingä su rä rey? ¿Habu̱ ja rä mpothe ꞌne rä lansa?». Saúl nguntꞌä bi bädi ge mi geꞌä David ꞌne bi ꞌñembäbi: «Xä za xkä hyogägihmä, pe hingä pe̱fi njabu̱. Di pädi xä ñho ge go ma gi nrey ha Israel». Nubye̱, Saúl bi mengi ha rä nguu. Pe hingä gatꞌho rä familia Saúl mi u̱tsa David.
«Yꞌo̱thu̱ ntsꞌe̱di pa gi ꞌmu̱hu̱ nꞌa rä hogä mꞌu̱i ko ngatꞌho yä jäꞌi. Mä zi mhädi kuꞌihu̱, oxki koꞌtsuähu̱ nuꞌu̱ toꞌo dä yꞌo̱tꞌäꞌihu̱ yä ntsꞌomꞌu̱i, tsokuäthohu̱ Äjuä» (Romanos 12:18, 19).
-
-
Jonatán himi tsu ꞌne xa mi mädi DavidNuꞌu̱ yä ntꞌudi ma gi pädi de rä Mäkä Tꞌofo
-
-
RÄ NTHEKE 42
Jonatán himi tsu ꞌne xa mi mädi David
Näꞌä rä tꞌu̱ mädä rä rey Saúl mi rä thuhu Jonatán, näꞌä xa mi pädi dä ntuhni ꞌne himi tsu. Hänge David bi ꞌñenä ge Jonatán mänꞌa mi tihi ke nꞌa rä nxu̱ni ꞌne mänꞌa mi ja rä tsꞌe̱di ke nꞌa rä lion. Nꞌa rä pa, Jonatán bi hyandi ge rꞌa yä filisteo mi yꞌoni ha rä tꞌo̱ho̱. Hänge bi ꞌñembäbi näꞌä rä ꞌme̱go mi ñꞌoui: «Ma gä ntuhnihu̱ kongehyu̱, ho̱nse̱ mu̱ Jeoba dä rꞌakägihu̱ nꞌa rä señä. Mu̱ yä filisteo dä matkägihu̱ ꞌne dä ꞌñengägihu̱: “Guä po̱xu̱”, nuꞌmu̱ ma gä pädihu̱ ge dä za gä ntuhnihu̱ kongehyu̱». ¿Gi pädi te bi thogi? Yä filisteo bi maꞌti Jonatán ꞌne bi ꞌñembäbi: «¡Guä po̱xu̱ pa gä ntuhnihu̱!». Nubye̱, Jonatán ꞌne näꞌä rä ꞌme̱go mi ñꞌoui bi bo̱tsꞌe ha näꞌä rä tꞌo̱ho̱ ꞌne bi hyo 20 yä filisteo.
Koꞌmu̱ Jonatán mi geꞌä rä tꞌu̱ mädä Saúl, go ri ꞌñepäbihmä xä zo̱ho̱ xä nrey xti du rä dada. Pe Jonatán mi pädi xä ñho ge Jeoba go xki huahni David pa dä nrey, hänge himi pe̱ꞌspäbi rä embidia. En lugar de geꞌä, nuꞌu̱ bi me̱ꞌtsi nꞌa rä hogä ntsitsꞌi ꞌne bi mfatsꞌi nꞌa ngu mänꞌaa. Pa bi ꞌñudi Jonatán ge xa mäjuäni mi mädi David, bi umbäbi rä hee, rä majuai, rä arko ꞌne rä ngu̱tꞌi.
Nuꞌmu̱ David mi ꞌmatꞌi de Saúl, Jonatán bi ma bä tsu̱di ꞌne bi ꞌñembäbi: «Pe̱ꞌtsi te xa gi ze̱ti ꞌne gi mbaliente. Jeoba go xä huahnäꞌi pa gi nrey. Asta mä dada pädi xä ñho ge Jeoba go xä huahnäꞌi». ¿Gi hohmä gi pe̱ꞌtsi nꞌa ri hogä amigo ngu Jonatán?
Ndunthi yä mꞌiki, Jonatán bi arriesga rä te po dä matsꞌi David. Jonatán mi pädi ge rä dada xa mi u̱tsa David ꞌne mi ne dä hyo. Hänge näꞌä bi ꞌñembäbi rä dada: «Mu̱ gi hyo David, ma gi yꞌo̱tꞌe nꞌa rä däta pekado. Näꞌä hinte mä ntsꞌomꞌu̱i xä yꞌo̱tꞌe». Saúl himbi ho näꞌä bi xipäbi Jonatán, hänge xa bi nkue̱ kongeꞌä. Rꞌa yä je̱ya mꞌe̱fa, Saúl ꞌne Jonatán bi du mähye̱gi ha nꞌa rä tuhni.
Mꞌe̱fa de bi du Jonatán, David bi ma bä honi Mefibóset, näꞌä rä tꞌu̱ Jonatán. Ora bi dini, David bi ꞌñembäbi: «Koꞌmu̱ ri dada mi mä amigo, nuga nzäntho ma gi suꞌi. Ma gi ꞌmu̱i ha mä palasio ꞌne mä gi ñuni kongeki ha mä mexa». David nunka bi pumfri Jonatán.
«Gehnä mä mhända di ꞌme̱pähu̱: mädihu̱ nꞌa ngu mänꞌaa ngu xtä mäꞌäꞌihu̱. Nuꞌä toꞌo dä du po yä amigo, go geꞌä mänꞌa rä dängi rä mhäte de gatꞌho» (Juan 15:12, 13).
-
-
Rä rey David bi yꞌo̱tꞌe nꞌa rä pekadoNuꞌu̱ yä ntꞌudi ma gi pädi de rä Mäkä Tꞌofo
-
-
RÄ NTHEKE 43
Rä rey David bi yꞌo̱tꞌe nꞌa rä pekado
Mi du Saúl, David bi zo̱ho̱ bi nrey. Näꞌä mi pe̱ꞌtsi 30 yä je̱ya. Rꞌa yä je̱ya mꞌe̱fa, David mi to̱ge mäñä de rä nguu ꞌne dende gehni bi hyandi nꞌa rä ꞌme̱hñä xa mähotho. David bi zo̱ho̱ bi bädi ge näꞌä ꞌme̱hñä mi rä thuhu Bat-Seba ꞌne ge xki nthäti ko Urías, nꞌa de nuꞌu̱ yä soldado. ¿Gi pädi te bi me̱fi David? Näꞌä bi mända dä tsꞌispäbi Bat-Seba ha rä nguu pa bi mꞌe̱ngui, ꞌne näꞌä bi ndatꞌhi. David mi ne dä ꞌñägi näꞌä rä pekado xki yꞌo̱tꞌe. Hänge bi mändabi näꞌä rä jefe de rä ejército xä hñutsꞌi Urías ndelante de gatꞌho nuꞌu̱ märꞌa yä soldado pa nguntꞌä bi tho. Mꞌe̱fa de geꞌä, David bi nthäti ko Bat-Seba.
Pe Jeoba bi hyandi gatꞌho nuꞌu̱ yä tsꞌo tꞌo̱tꞌe xki me̱fi David. Hänge rä Zi Dada Jeoba bi me̱hni rä profeta Natán pa dä ñäui David. Natán bi ꞌñembäbi: «Mi ꞌmu̱i nꞌa rä ñꞌo̱ho̱ näꞌä xa mi riko ꞌne mi pe̱ꞌtsi xa ndunthi yä de̱ti, ꞌne mi ꞌmu̱i nꞌa rä ñꞌo̱ho̱ näꞌä mi hyoya ꞌne mi pe̱ꞌtsi ho̱nse̱ nꞌadä rä zi de̱ti näꞌä xa mi mädi. Pe näꞌä rä ñꞌo̱ho̱ xa mi riko, bi hñämbäbi rä de̱ti näꞌä rä ñꞌo̱ho̱ mi hyoya». Mi yꞌo̱de njabu̱ David, xa bi bo̱ rä kue̱ ꞌne bi ꞌñenä: «¡Näꞌä rä ñꞌo̱ho̱ bi yꞌo̱tꞌe njabu̱, pe̱ꞌtsi te dä du!». Nubye̱, Natán bi ꞌñembäbi David: «¡Nuꞌi gi nja ngu näꞌä rä ñꞌo̱ho̱ꞌä!». David xa bi durämu̱i ꞌne bi ꞌñembäbi Natán: «Xtä o̱tꞌe nꞌa rä däta pekado kontra Jeoba». David ꞌne rä familia bi thogi ndunthi yä xuñha po näꞌä rä pekado xki yꞌo̱tꞌe. Jeoba bi kastiga David, pe himbi hyo ngeꞌä mi rä umilde ꞌne bi arrepenti ko ngatꞌho rä koraso.
David xa mi nehmä xä hyoki nꞌa rä templo pa Jeoba. Pe Jeoba go bi umbäbi näꞌä rä nsu Salomón, nꞌa de nuꞌu̱ yä tꞌu̱. Nubye̱ David bi ꞌñenä: «Rä templo rä Zi Dada Jeoba pe̱ꞌtsi te dä gohi xa mähotho. Salomón tobe nꞌa rä bäsjäꞌi, pe nuga ma gä fatsꞌi gä muntsꞌi gatꞌho nuꞌu̱ yä material ma dä ja mꞌe̱di». ¿Gi pädi? David bi uni ndunthi yä bojä pa bi thoki rä templo. Bi hyoni yä me̱fi nuꞌu̱ xa mi pädi dä mpe̱fi, bi muntsꞌi rä oro ꞌne rä plata, ꞌne bä hä yä zaa de gä cedro dende rä hnini Tiro ꞌne Sidón. Nuꞌmu̱ David ya mi ꞌme̱päbi tsu̱tho pa dä du, bi umbäbi Salomón nuꞌu̱ yä plano de rä templo ꞌne bi ꞌñembäbi: «Jeoba bi mändagi gä ofo nuya yä instrucción pa gä rꞌaꞌi. Näꞌä ma dä maxꞌäꞌi. Xa dä mbaliente, xa dä ze̱di ꞌne ja nunä rä ꞌme̱fi».
«Näꞌä toꞌo ägi yä pekado hingä ma dä mabi xä ñho, pe näꞌä toꞌo di da yä pekado ꞌne tsopu̱, ma dä ꞌme̱ꞌspäbi rä nhuekäte» (Proverbios 28:13).
-
-
Nꞌa rä templo pa rä Zi Dada JeobaNuꞌu̱ yä ntꞌudi ma gi pädi de rä Mäkä Tꞌofo
-
-
RÄ NTHEKE 44
Nꞌa rä templo pa rä Zi Dada Jeoba
Nuꞌmu̱ Salomón bi mu̱di bi mända ha Israel, Jeoba bi yꞌambäbi: «¿Te gi ne gä rꞌaꞌi?». Salomón bi dädi: «Nuga xa di bätsitho, ꞌne hindi pädi hanja gä mända. Po rä mäte, rꞌakägi rä mfädi pa gä mända xä ñho ri hnini». Hänge Jeoba bi ꞌñembäbi: «Koꞌmu̱ gä yꞌakägi rä mfädi, ma gä japi mänꞌa dä nja ri mfädi ke gatꞌho yä mexiꞌmhai. ꞌNehe ma gä rꞌaꞌi ndunthi yä ñho ꞌne mu̱ gi pe̱fi gatꞌho näꞌä gä mändaꞌi, ma gi ꞌmu̱i po ndunthi yä je̱ya».
Salomón bi mu̱di bi hyoki rä templo. Bi usa rä oro, rä plata, yä zaa ꞌne yä do. Gatꞌho nuꞌu̱ yä ñꞌo̱ho̱ ꞌne yä ꞌme̱hñä bi mfaxte, xa mi pädi dä mpe̱fi xä ñho. Bi zitsꞌi yoto nje̱ya pa bi uadi bi thoki rä templo. Mi zo̱ho̱ rä pa, yä israelita bi inägura rä templo ꞌne bi uni yä ofrenda ha rä altar. Salomón bi ndandiñähmu ndelante de rä altar ꞌne bi xatuäbi Jeoba: «Oh Jeoba, nuꞌi gi merese nꞌa rä templo mänꞌa rä dängi ꞌne mänꞌa mähotho ke nunä. Pe, po rä mäte, numäñho mä so̱kämbenihe ꞌne nuꞌu̱ mä sadihe». ¿Gi kamfri ge Jeoba bi ho näꞌä rä templo ꞌne bi yꞌo̱de näꞌä rä sadi bi ja Salomón? Mi uadi bi xadi Salomón, bä käi rä tsibi de mähetsꞌi ꞌne bi tsätꞌi gatꞌho nuꞌu̱ yä ofrenda. Mi hyandi njabu̱ yä israelita, nuꞌu̱ xa bi johya ngeꞌä rä Zi Dada Jeoba bi ho näꞌä rä templo.
Po gatꞌho rä hnini Israel ꞌne asta ha nuꞌu̱ yä luga mi kohi xa yabu̱, yä jäꞌi bi yꞌo̱de hängu rä mfädi mi pe̱ꞌtsi Salomón. Gatꞌho nuꞌu̱ yä jäꞌi mi pe̱ꞌtsi yä xuñha, mi hombäbi rä mfatsꞌi Salomón. ꞌNehe, asta rä reinä de Seba xki yꞌo̱de de rä mfädi Salomón, hänge näꞌä bi ma pa dä hyandäse̱ mu̱ xa mäjuäni. Mi hyandi ge Salomón bi dädi xä ñho gatꞌho nuꞌu̱ yä ntꞌani xki yꞌo̱tpäbi, näꞌä bi ꞌñembäbi: «Nuga hingä ndi kamfri näꞌä xki sikägi de geꞌi, pe nubye̱ di handäse̱ ge mänꞌa ndunthi näꞌä rä mfädi gi pe̱ꞌtsi. Ri Zi Dada Jeoba xä jäpiꞌi». Durante nuꞌu̱ yä je̱yaꞌu̱, yä israelita bi me̱ꞌtsi nꞌa rä mꞌu̱i temäꞌentho. Pe himbi njabu̱ nzäntho.
«ꞌMu̱kua nꞌa toꞌo mänꞌa xi ja rä nsu ke rä Salomón» (Mateo 12:42).
-